Een digitale bib. Een slimme bib.

Transcriptie

1 Een digitale bib. Een slimme bib. De focus van Bibnet Een rijke en toegankelijke collectie Een groeiende digitale collectie Duurzaam innoveren Kwalitatief professionaliseren Een inspirerende dialoog Een blik op Bibnet Je bekijkt dit jaaroverzicht in pdf-formaat. Voor een optimale leeservaring, lees je best dit verslag op

2 Inhoudstafel Terugblik Een rijke en toegankelijke collectie 5 Bibliografisch Centrum & Open Vlacc 5 De evolutie van Bibliotheekportalen Zoeken.bibliotheek.be 12 Bibliotheek.be 13 Basispakket Metacontent 14 Mijn Bibliotheek 15 Een groeiende digitale collectie 18 E-boeken en het Vlaams e-boekenplatform 18 Evolutie e-boeken Gopress 22 Digitaal aanbod voor scholen 24 Fundels 26 Muziek 27 Duurzaam innoveren 29 Studie systeemarchitectuur 29 Collectiedatabank 31 Eenvoudig labelen 34 Deelname studiedagen 36 2

3 Kwalitatief professionaliseren 38 Mediacoach 38 DLit Digiscan 42 Kenniskantoor 43 Een inspirerende dialoog 45 Overleg met bibliotheken 45 Partnerschappen 47 Een blik op Bibnet 50 Maak kennis met het team achter Bibnet Vooruitblik

4 Terugblik 2013 Voorwoord 2013 was een bijzonder jaar voor Bibnet. Na vijf jaar intensief werken, constateren we dat Bibnet een aantal belangrijke projecten uitvoert die langzamerhand onderdeel geworden zijn van de dagelijkse werking van alle bibliotheken. Er is een digitale bibliotheek in opbouw waarin drie bestuurslagen samenwerken en steeds meer wederzijds afhankelijk zijn. Hoe dan ook, blijft het broodnodig een debat te voeren met alle betrokken over een gepaste bestuurlijke structuur die een verdere groei van de digitale bibliotheek mogelijk maakt. In 2013 zette Bibnet een aantal belangrijke stappen om deze dialoog aan te gaan. Het bestuur van Bibnet is deels vernieuwd om de band met alle betrokken besturen mogelijk te maken. De mandaathouder van de Vlaamse overheid maakt deel uit van het Bibnet-directieteam om zo zijn opdracht verder te zetten in samenwerking met het Bibnet-team. Er is bovendien een nieuw beleidsplan met een sterke focus en daardoor volledig complementair aan de opdrachten van LOCUS. Met LOCUS is een structurele samenwerking opgezet die zich onder meer uit in een gemeenschappelijke communicatiestrategie en een gezamenlijke aanpak van het project Bib2020. Het is voor mij, als nieuwe voorzitter van Bibnet, een boeiende uitdaging om het veranderingstraject van Bibnet, en de interbestuurlijke dialoog over de digitale bibliotheek mee waar te maken. Herman Lauwers 4

5 Een rijke en toegankelijke collectie Bibliografisch Centrum & Open Vlacc Bibnet ontwikkelt instrumenten die de lokale bibliotheken helpen om een rationeler collectiebeleid te voeren, de collectieadministratie efficiënter te laten verlopen, de collectie digitaal te kunnen presenteren, en de fysieke materialen kastklaar te laten leveren. Bibnet bouwt in overleg met bibliotheken en contentleveranciers een digitale collectie uit. Open Vlacc is het bibliografisch bestand dat de basis vormt voor de catalogi in de provinciale en lokale bibliotheeksystemen. Het Bibliografisch Centrum coördineert de invoer, het beheer en de uitbreiding van de databank. Samen met de Open Vlacc-werkgroepen streven we naar een optimalistatie van de catalografische werkprocessen. Bibnet bouwt in overleg met bibliotheken en contentleveranciers een digitale collectie uit. Open Vlacc is een kwaliteitsvol actueel achtergrondbestand gericht op het brede publiek van openbare bibliotheken. De afba- 5

6 kening is richtinggevend voor een aantal acties die ondernomen worden om Open Vlacc beheersbaar te houden qua onderhoud, werklast en kosten. De metadata worden efficiënt en optimaal geproduceerd en uitwisselbaar gemaakt. In 2013 zijn nieuwe materialen (boeken, cd s, dvd s, artikelen...) en tracks bij muziekbeschrijvingen toegevoegd aan de Open Vlacc-databank. In 2012 waren dit nieuwe materialen en tracks. Eind 2013 bevatte de databank beschrijvingen ( boeken, cd s, dvd s, artikels,... en tracks). 6

7 Activiteiten 2013 Voorbereiden en opvolgen van een nieuw tweejarencontract met Open Vlacc- invoerpartners. Om de communicatie over ontwikkelingen in Open Vlacc sneller en gerichter bij de gebruikers van Open Vlacc-beschrijvingen te brengen, is een nieuwsbrief gelanceerd. Opvolging gebruik, optimalisatie, documentatie en communicatie van de invoerregelgeving. Uitbreiding regelgeving met invoerafspraken taalcursussen en braille. 7

8 Acties in het kader van versnellen en verbreden van de invoer: Invoer door Bibliografisch Centrum van deelcollecties door bibliotheken aangekocht en niet door de invoerpartners ingevoerd: games, spelmaterialen, boeken, film. Sinds begin november worden naast Sprinters ook de boeken uit het aanbod Sprinter-update van MedioEurope binnen de week ontsloten in Open Vlacc. De Sprinter-update is de wekelijkse virtuele zichtzending als aanvulling op de Sprinterkwartaallijst van MedioEurope. Afvoer beschrijvingen: om de indexen qua onderhoud, werklast en kosten beheersbaar te houden, worden beschrijvingen die niet gebruikt worden in Bibliotheekportalen of Luisterpuntbibliotheek, uit de databank gehaald. In 2013 zijn beschrijvingen geschrapt van videocassettes, websites, documentatiemappen en 572 tijdschriftartikelen. De lijst van te excerperen tijdschriften is geüpdatet. In 2014 worden 85 tijdschriften geëxcerpeerd. Upgrade invoersoftware Aleph 21. Open Vlacc authorities worden op regelmatige basis doorgegeven aan Viaf.org. VIAF is een project dat oplossingen voorziet voor het wereldwijd linken van auteurs door ze een internationaal uniek nummer toe te kennen. In voorbereiding van een nieuwe interface voor de daisy- en braillecatalogus is de Open Vlacc-databank uitgebreid met braillebeschrijvingen, die gegenereerd zijn op basis van beschrijvingen van gedrukte publicaties in Open Vlacc. Voorbereiding matching onderzoek collecties Bibliotheekportalen en Open Vlacc: ontwikkelen van rapporten en statistieken om de efficiëntie van Open Vlacc te meten in functie van afvoer en dekkingsgraad, onderzoek naar mogelijkheden union-catalog voor te bereiden en de optimalisatie van de PBS-catalogi. 8

9 Coördinatie en opvolgen invoerafspraken voor etiketaanduiding in Open Vlacc in functie van automatisch drukken van etiketten. In functie van de ontsluiting van e-boeken worden work-id s opgenomen bij de printbeschrijvingen in Open Vlacc. Prentenboeken ZIZO en Mini ZIZO: in februari 2013 is er een bevraging in de sector om een beter zicht te krijgen op het gebruik en de tevredenheid van de bestaande plaatsingssystemen bij de jeugd. 191 bibliotheken nemen hieraan deel. Op basis van de resultaten van de enquête wordt besloten om de bestaande systemen Prentenboeken ZIZO en Mini ZIZO te hervormen. In mei 2013 is een werkgroep samengesteld die werkt aan een samensmelting van Prentenboeken ZIZO en Mini ZIZO: dekleuter ZIZO. De werkgroep komt in 2013 driemaal samen. Voorstellen zijn gecommuniceerd via de Open Vlacc-nieuwsbrief en de Focus-nieuwsbrief en zijn ook terug te vinden op de Bibnet-website. ZIZO Jeugd: in oktober 2013 zijn de ZIZO-jeugddata gecentraliseerd in één databank (online raadpleegmodule jeugd ZIZO). ZIZO volwassenen: in april 2013 is de raadpleegmodule voor- ZIZO volwassenen geüpdatet. Het register is geschrapt en de raadpleegmodule is na aanpassing gebruiksvriendelijker. ZIZO volwassenen: in oktober 2013 zijn er nieuwe codes voorzien voor bladmuziek en publicaties over Leuven en Hasselt. SISO: in 2013 neemt Bibnet het voorzitterschap de Vlaamse SISO-commissie over. De lijsten voor genres, trefwoorden en thema s zijn bijgewerkt. Bezoek CDR en bibliotheek Rotterdam met de Open Vlacc-muziekcatalografen (mei 2013). Ontmoetingsdag Open Vlacc-werkgroepleden op 19 december 2013 in Muntpunt en bezoek Librarium Koninklijke Bibliotheek Brussel. 9

10 De evolutie van Bibliotheekportalen Bibnet staat in voor de bouw en het onderhoud van één transparante publieksvriendelijke zoekomgeving voor bibliotheekcollecties en bijbehorende diensten op het web. Bibliotheekportalen is een samenwerkingsproject van het Agentschap voor Sociaal-Cultureel Werk van de Vlaamse overheid, de provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie van Brussel, samen met Bibnet. Zoeken.bibliotheek.be is het laboratorium voor vernieuwing en biedt een vooruitblik op de toekomstige zoekplatformen van lokale bibliotheken. Zoeken.bibliotheek.be bevat een groot deel van de collecties en bezitsgegevens van Vlaamse bibliotheken binnen Bibliotheekportalen. Met andere woorden, zoeken in de collectie is eenvoudig en gebruiksvriendelijk. Kortom, dit is een totaaloplossing om collecties en bezit van openbare bibliotheken te ontsluiten voor het publiek. Het publiek kan via de rijke zoekomgeving van de eigen bibliotheek in de bibliotheekcollectie om op een intuïtieve manier werken zoeken. Metadata, digitale content en bezitsgegevens worden maximaal uitwisselbaar gemaakt via het principe van dataverrijking en webservices. 10

11 11 Jaaroverzicht 2013

12 Zoeken.bibliotheek.be Met de nieuwe versie van de Aquabrowser-catalogus voor Zoeken. bibliotheek.be en Bibliotheekportalen zetten bibliotheken een grote stap vooruit in de strategie om bibliotheekcollecties zichtbaar te maken op Google.be. Alle Bibliotheekportalen zitten nu op Liquid. Na het ontwikkelen van werk- en auteurspagina s zal Google Crawling eind 2014 worden toegelaten op Zoeken.bibliotheek.be. Zo kan Google doorverwijzen naar de detailpagina s van de collecties op Zoeken.bibliotheek.be. Zoeken.bibliotheek.be verwijst dan op haar beurt naadloos door naar de lokale catalogus. 12

13 Bibliotheek.be De vernieuwde ondersteunt deze evolutie. De website is in februari 2013 geoptimaliseerd voor mobiel gebruik (responsive design) en bestaat uit widgets die inhoud halen uit Zoeken.bibliotheek.be. Dit levert een ruimte voor etalages met literaire bekroningen, muziek en film die verwijzen naar materialen in de bibliotheek. 13

14 Basispakket Metacontent Het is voor openbare bibliotheken een uitdaging om hun collecties zichtbaar te maken op het internet. Het basispakket is een eerste stap om contexten en etalages te bouwen op en over de bibliotheekcollectie. Deze etalages zorgen voor een aantrekkelijke, hedendaagse en verrijkende gebruikservaring van de lokale bibliotheek op het internet. Om de integratie en presentatie van digitale content kwaliteitsvol te organiseren, is dit basispakket samengesteld en georganiseerd op Vlaams niveau, in samenspraak met zowel de contentleveranciers als de deelnemende bibliotheken. Het basispakket kost zes eurocent per inwoner per jaar en is geïntegreerd in Bibliotheekportalen. Een representatieve groep van bibliotheken evalueert jaarlijks de inhoud van het basispakket. Een kort overzicht: Op 7 mei 2013 is er een eerste evaluatiecommissie die Bibnet onder meer de opdracht geeft een overeenkomst uit te werken voor metacontent van NBD Biblion. Op 22 november is er een tweede evaluatiecommissie die volgende evoluties bekrachtigt: heronderhandelen overeenkomsten voor Vlabin-recensies en CDR-muziekfragmenten; licentie afsluiten met NBD Biblion; evolutie van Mediargus-persmappen naar een recensiedatabank met geselecteerde recensies uit de Vlaamse kranten via Gopress. In het najaar van 2013 werkt Bibnet na onderhandelingen overeenkomsten uit met Gopress voor de recensiedatabank en met NBD Biblion voor covers, samenvattingen en aanwinstrecensies. 14

15 Mijn Bibliotheek Mijn Bibliotheek biedt leden van lokale openbare bibliotheken een gebruiksvriendelijke toegang tot de online diensten van hun bibliotheek. Anders gezegd, Mijn Bibliotheek zorgt voor de integratie van bibliotheekdiensten voor het publiek, met inbegrip van de toegang tot het digitaal aanbod. Een lener registreert één keer om de online diensten (lenen, reserveren...) van al zijn of haar bibliotheken te gebruiken. De lezer kan dan niet alleen lidmaatschappen van verschillende bibliotheken gelijktijdig beheren, maar ook vanuit dit profiel het lidmaatschap van gezinsleden beheren. Om lid te worden van een bibliotheek moet de lezer vooralsnog naar de bibliotheek gaan om zich daar in te schrijven. 15

16 Activiteiten in 2013 In het voorjaar van 2013 worden de bibliotheken van het PBS Vlaams-Brabant en Antwerpen aangesloten op Mijn Bibliotheek. Daarmee zijn 78 bibliotheken aangesloten. In de loop van 2013 is er verder gewerkt aan de integratie met PBS West-Vlaanderen en de andere provincies. In tussentijd kunnen alle bibliotheken die nog niet aangesloten zijn, voor hun digitale collecties gebruik maken van Mijn Bibliotheek-tickets. Met een ticket, dat bibliotheken zelf op voorhand aanmaken, kunnen leners een Mijn Bibliotheek-profiel aanmaken en toegang krijgen tot de digitale collecties van hun bibliotheek, bijvoorbeeld zoals voor het raadplegen van het Gopresspersarchief. 16

17 17 Jaaroverzicht 2013

18 Een groeiende digitale collectie E-boeken en het Vlaams e-boekenplatform 2013 is voor Bibnet het jaar van de visieontwikkeling en de voorbereiding op de feitelijke start van de e-boeken in de bibliotheek. De creatie van een draagvlak voor de rol van bibliotheken en Bibnet in de uitbouw van een e-boekenaanbod is essentieel. Overleg met overheden en betrokken organisaties ondersteunt de ontwikkeling van het E-boeken in de Bib -aanbod. Noodzakelijk is ook het verbreden van het draagvlak voor de bibliotheekrol op vlak van e-boeken bij uitgevers en uiteraard ook voor het Vlaams e- boekenplatform als centraal platform voor de opslag van e-boeken in de cultuur-, onderwijs- en erfgoedsector. Bibnet werkt hard om e-boeken in de bib mogelijk te maken. Terzelfdertijd is er gestaag verder getimmerd aan de technische voorwaarden om, eens dat er een fiat is van alle betrokkenen, ook daadwerkelijk de distributie van e-boeken mogelijk te maken. Het opslagsysteem van het Vlaams e-boekenplatform, het bouwen van een leestoepassing voor diverse toestellen, een circulatiesysteem, een web-etalage, de koppeling met Mijn Bibliotheek, metadata, Bibnet werkt hard om e-boeken in de bib mogelijk te maken. Vlak voor de zomer wordt het jarenlang ijveren en zoeken naar een haalbaar model afgesloten. Bibnet kiest voor een model dat 18

19 vrije raadpleging binnen de bibliotheek waarborgt, naast een betalende toegang voor het thuisgebruik. Kortom, in het voorjaar van 2014 is het Vlaams e-boekenplatform operationeel en staat het eerste digitaal aanbod van e-boeken, met meer dan driehonderd titels, ter beschikking van de bibliotheek en haar lezers. Evolutie e-boeken 2013 Zomer 2013: een aanbod voor 2014 Het aftasten en zoeken bij rechthebbenden en bibliotheken krijgt net voor de zomer een vaste vorm. Bibnet zal een piloot organiseren waarbij de eindgebruiker mee betaalt per uitlening. Dit verzoent de uitgevers en maakt het project budgettair haalbaar voor de bibliotheken. Bibnet start een voorinschrijvingsronde. Bibliotheken tekenen in op een model waarbij de eindgebruiker vijf euro voor drie uitleningen betaalt, naast een kost die de bibliotheek opneemt in het eigen budget. 29 oktober 2013: de minister geeft officieel het startschot voor e-boeken in de bib De Vlaams minister van Cultuur, Joke Schauvliege, geeft Bibnet het groen licht om een jaar lang e-boeken toegankelijk te maken voor de leden van de Vlaamse openbare bibliotheken. Het project start in april Vlaams minis- 19

20 ter Schauvliege: Al 178 gemeenten en steden hebben zich gemeld om mee te stappen in dit project. Het biedt hen de kans om ook dit nieuw medium in te zetten voor leesbevordering en mediawijsheid, en daarmee de relatie met hun inwoners te versterken. 15 december: deadline voor de voorintekening Tot 15 december 2013 tekenen bibliotheken in op de principeovereenkomst E-boeken in de Bib. Ruim twee derden van de bibliotheken (205) heeft dit gedaan, samen goed voor een werkingsgebied van vijf miljoen inwoners. De doelstelling van Bibnet is daarmee met 21% overschreden. Voor het einde van december bezorgt Bibnet alle definitieve overeenkomsten met een begeleidende brief aan de bibliotheken met een principeovereenkomst. Ook met de uitgevers worden de afspraken vastgelegd in overeenkomsten. December 2013: e-boeken in de bib Naarmate de overeenkomsten met de uitgevers worden getekend, krijgt de e-collectie vorm. Uiteindelijk landen we bij volgende aantallen: 20

21 December 2013: de VEP-servertoepassing geaccepteerd De VEP-repository is kastklaar om met rechten beschermde e-boeken gevuld te worden en deze e-boeken door te leveren aan de leestoepassing. December 2013: de VEP-leesomgeving in de stellingen Pyxima, gespecialiseerd in software voor de sociale sector, heeft een gedetailleerde ontwerp voor een gebruiksvriendelijke leestoepassing klaar. Daarnaast wordt er met The Reference gewerkt aan een website die zal dienen als webetalage en het vrij lezen binnen de bibliotheek mogelijk maakt. 2014: E-boeken in de Bib 2014 is het pilootjaar voor het E-boeken in de Bib. In het voorjaar van 2014 is E-boeken in de Bib operationeel. De bibliotheek kan dan haar gebruikers laten genieten van het digitale aanbod en de spiksplinternieuwe e-dienst. De Startdagen in maart 2014 geven de bibliotheken alvast alle nodige informatie, en een live demo, om aan de slag te gaan en van het pilootjaar een succes te maken. 21

22 Gopress Mediargus wordt Gopress voor bibliotheken Een nieuw, maar toch herkenbaar aanbod van dagbladen en tijdschriften in de bibliotheek. Mediargus-persmappen verdwijnt definitief op 1 januari 2014 en maakt plaats voor Gopress Krantenarchief en Gopress Kiosk. Twee formules Het Gopress Krantenarchief verzamelt, zoals ook Mediargus dat deed, een breed doorzoekbaar archief van miljoenen krantenartikelen. Een krantencatalogus, op basis van de gekende AquaBrowser, vergemakkelijkt het zoeken. Nieuw is dat bibliotheekleden nu ook van thuis uit dit archief kunnen raadplegen via de login van Mijn Bibliotheek. Via De Bib op School kan een bibliotheek dit aanbod ook beschikbaar maken voor scholen op haar grondgebied. Bibliotheken in Bibliotheekportalen bieden de dienst aan op een eigen URL binnen hun Bibliotheekportaal. Bijvoorbeeld, Bibliotheken zonder Bibliotheekportalen kunnen het Gopress Krantenarchief aanbieden via de generieke website 22

23 De tweede formule combineert het persarchief met de Gopress Kiosk (dus niet apart verkrijgbaar). Met Gopress Kiosk kunnen bibliotheken hun bezoekers in de bibliotheek op een aantrekkelijke manier een selectie van actuele kranten (laatste zeven dagen) en tijdschriften aanbieden. De lezers kunnen de dagbladen en tijdschriften zowel op de publiekscomputers en tablets als op hun eigen toestel, via de wifi van de bibliotheek, lezen. Bibnet en Gopress werken samen om bestaande en nieuwe abonnees zo goed mogelijk te begeleiden tijdens de omschakeling. De communicatie is gestart in mei, en wordt gesteund door digitaal promotiemateriaal. Bibliotheken krijgen de kans om tijdens de zomermaanden aan de slag te gaan met een proefversie. Vanaf eind september kunnen bibliotheken Gopress activeren voor hun publiek. Op 1 januari 2014 hebben 205 (+15) bibliotheken een abonnement op het Gopress Krantenarchief en 111 bibliotheken (+20) een abonnement op de Gopress Kiosk. Beschikbaarheid Gopress in de Vlaamse bibliotheken 23

24 Digitaal aanbod voor scholen De Bib op School is een project dat bibliotheken in staat stelt om met een verrijkt aanbod naar de lokale secundaire scholen te stappen en een blijvende samenwerking op te bouwen. Bibnet biedt een flexibel model aan, gericht op leesbevordering en mediawijsheid, voor bibliotheekactiviteiten op school. De Bib op School startte in september Op dat moment zijn de Bib op School -instrumenten voor iedereen beschikbaar. De zoekmodule op de digitale leeromgeving van de school, maar vooral ook Mediargus (nu Gopress) zijn belangrijke troeven. Scholen genieten zo gratis van het digitale krantenarchief van de bibliotheek. In 2013 wordt Mediargus in scholen geleidelijk door Gopress vervangen. De transitie is afgerond in januari Dan hebben de scholen toegang tot het Gopress Krantenarchief. Ook in 2013 blijft het aantal activeringen van de zoekmodule en Gopress verder stijgen. Daarmee hebben de bibliotheken een belangrijk nieuw potentieel aangeboord. Gopress (op 20/2/14): Bibliotheken 70 Scholen 200 Leerlingen Leerkrachten

25 Zoekmodule (op 20/2/14): Bibliotheken 70 Scholen 148 Leerlingen Leerkrachten Sinds de start gaan een groot aantal bibliotheken in op dit aanbod en Bibnet stimuleert ook in 2013 verder deze samenwerking. In het voorjaar van 2013 introduceert Bibnet een inspiratiegids voor bibliotheken die geïnteresseerd zijn om in te stappen in De Bib op School. De gids bevat adviezen bij het opzetten van een succesvolle en duurzame samenwerking met een secundaire school. Met steun van het Departement Onderwijs en Vorming startte Bibnet in 2012 een visietraject Mediawijsheid binnen De Bib op School. Dat resulteert in 2013 in een samenwerking met iminds en het pas opgerichte kenniscentrum voor mediawijsheid mediawijs. be. Samen realiseren ze een literatuurstudie, vijf experteninterviews en twee visieworkshops. Op 24 mei stellen ze de resultaten voor op een studiedag Mediawijsheid in scholen en bibliotheken met bijdrages van Bibnet, mediawijs.be, KHLeuven, iminds en CANON Cultuurcel. De belangrijkste conclusies zijn ook gedeeld op Informatie aan Zee in Oostende (VVBAD). Bibnet brengt er de presentatie Samenwerking tussen bib en school en neemt deel aan mediawijsheidspanel. De rol van Bibnet binnen De Bib op School wordt vanaf de zomer 2013 volledig overgenomen door LOCUS. Tot slot, de kernresultaten van dit project zijn in 2014 het vertrekpunt voor een dossier Mediawijsheid in de bibliotheken van mediawijs.be. In 2014 wer- 25

26 ken LOCUS en Bibnet wel nog verder samen aan een update van de inspiratiegids van De Bib op School. Fundels Fundels is een product ontwikkeld door het vroegere Playlane, nu Cartamundi Digital, en staat voor bundels vol fun. Dit zijn prentenboeken, aangevuld met een interactieve online variant, met als doel het taalgevoel van jonge kinderen te stimuleren. De catalogus Fundels-prentenboeken bevat achtenvijftig titels. De AVI-catalogus bevat momenteel vijftien titels. Bibliotheken genieten via Bibnet van 2010 tot en met 2013 van een samenaankoopmodel voor Fundels. Dit samenaankoopmodel is herbekeken en herwerkt in Bibliotheken kunnen vanaf 2014 instappen in een nieuwe Fundels-formule. Een fysiek boekje is dan niet meer nodig om toegang te krijgen tot de digitale content. De gebruikers kunnen vanaf april 2014 Fundels-prentenboeken uitlenen op PC en tablet via Mijn Bibliotheek of Mijn Bibliotheektickets. In het nieuwe model koopt de bibliotheek toegang voor een aantal gebruikers, die elk recht hebben op maximum zeven Fundels - prentenboeken of Fundels AVI-boeken. De gebruiker kan deze Fundels vier weken ontlenen. 26

27 Muziek De uitleningen van cd s dalen licht in de meeste bibliotheken. Bibnet volgt in elk geval de evoluties en discussies op de voet en bekijkt welk antwoord de bibliotheek kan formuleren. Met het pilootproject Bib.fm onderzoekt Bibnet tussen 2009 en 2012 de mogelijkheid van een streaming muziekdienst in de bib van Lanaken. Die piloot is in februari 2013 stopgezet om technische en juridische redenen. De geleerde lessen plaatst Bibnet op een rijtje tijdens de studiedag Digitale muziek van VVBAD en Bibnet op 30 mei Bibliotheken maken daar ook kennis met een nieuwe streamingdienst van de Centrale Discotheek Rotterdam (CDR), Emuziek.nl. CDR biedt ook muziekfragmenten aan die bibliotheken kunnen integreren in hun catalogus. 27

28 Sinds 1 februari 2013 kun je muziekfragmenten beluisteren in zoeken.bibliotheek.be en de nieuwe versie van Bibliotheekportalen AquaBrowser Liquid. Muziekfragmenten zijn tot 1 april 2014 onderdeel van het basispakket Metacontent (zie ook deel Collectie ), dit is een pakket van digitale bronnen ter verrijking van titelgegevens in de bibliotheekcatalogus in een samenaankoopmodel voor bibliotheken. 28

29 Duurzaam innoveren Studie systeemarchitectuur In samenwerking met de provincies en VGC is een studie uitgevoerd die een toekomstvisie schetst voor de systeemarchitectuur van de digitale bibliotheek en die een lijst van algemene richtlijnen oplevert voor de verdere optimalisering en innovatie ervan. De digitale bibliotheek wordt uitgebouwd door gemeentelijke, provinciale, Brusselse en Vlaamse overheidsorganisaties. In het kader van een eenduidige gebruikerservaring en een kosten efficiënte uitbouw is het nodig om toekomstige inspanningen te kaderen in een gemeenschappelijke visie en ontwikkelagenda. Daarom laten Bibnet, de provincies en VGC in de periode januari tot en met november 2013 onderzoek uitvoeren, door een consortium van gespecialiseerde consultants, naar een blauwdruk voor een toekomstgerichte architectuur voor de digitale bibliotheek. Het stijgend aantal gedigitaliseerde bibliotheekdiensten en collecties, de toenemende gebruikersverwachtingen en de schaarste aan middelen, dwingen de betrokken overheden immers hun strategie voor de digitale bibliotheek gezamenlijk te verdiepen en schaalvoordelen op te zoeken. Het doel van de blauwdruk is de creatie 29

30 van een richtinggevend kader voor een samenwerking tussen alle betrokken actoren in de komende jaren. De opdrachtgevers willen deze blauwdruk ook internationaal verspreiden om zo medestanders te werven voor deze visie. Medestanders kunnen zowel publieke als private spelers zijn, zowel afnemers als aanbieders van technische oplossingen. Een gemeenschappelijke strategie voor de digitale bibliotheek ontwikkelen. In de voorbije jaren zijn op de verschillende bestuursniveaus inspanningen geleverd om de dienstverlening van de openbare bibliotheek te automatiseren en via het web beter te doen aansluiten op het verwachtingspatroon van de burger. Bibnet wil ondermeer door deze studie de inspanningen en investeringen van de verschillende bestuursniveaus beter op elkaar afstemmen zodat hun gezamenlijke slagkracht sterk kan toenemen. 30

31 De systeemarchitectuur van de toekomst: functionele systemen, onderling gekoppeld via technische diensten over een bibliotheekhub, vormen samen een open digitale bibliotheek. Collectiedatabank De selectie van materialen gebeurt in Vlaamse openbare bibliotheken bijna volledig lokaal. Bovendien formuleert ongeveer 80% van de bibliotheken nog geen kwantitatieve doelstellingen over het vooropgesteld collectiegebruik en daarmee samenhangend bezit en aankopen. Toch erkennen collectieverantwoordelijken de noodzaak van een rationele en een meer strategische aanpak van het collectiebeheer. Voor bibliotheken die de eerste stappen zetten naar een rationeel collectiebeheer is het aan te bevelen om in eerste instantie te kijken en te vergelijken, bijvoorbeeld aan de hand van BIOS-cijfers. Voor heel wat bibliotheken biedt dit reeds interessante indicaties over het rendement van hun collecties in verhouding tot Vlaanderen, hun provincie of collega-bibliotheken. Bibnet ondersteunt de collectieplanning en het collectiebeheer 31

32 met verschillende pilootprojecten. Het doel is om via centrale tools het lokale collectiebeheer te ondersteunen. Collectiedatabank Bibnet ontwikkelt op basis van de circulatiestatistieken van PBS Vlaams-Brabant, de metadata uit Open Vlacc en de matchinglogica uit Bibliotheekportalen een databank die toelaat analyses te maken van het gebruik van bibliotheekmaterialen over de hele provincie. De databank werkt volgens de FRBR-logica, en laat toe analyses te maken op niveau van het werk zelf (versus editieniveau: de verschillende manifestaties of edities van het werk). In 2014 onderzoekt Bibnet de implementatie van cijfers uit het PBS Antwerpen. Predictietool De meest ambitieuze toepassing van de collectiedatabank is de uitwerking van een toepassing die op basis van het uitleengedrag van bestaande materialen, uitspraken kan doen over de vermoedelijke gevraagdheid van nieuwe publicaties. De opzet is om bibliotheken bij te staan bij het voeren van een vraaggericht aankoopbeleid. Door de gevraagdheidslabels die de predictietool 32

33 produceert, kan de lokale bibliotheek uit het totaalaanbod een (voor)selectie te filteren, aangepast aan de eigen wensen van de bibliotheek. De proof of concept-versie van deze software is opgeleverd begin Bibnet evalueert de resultaten met enkele Vlaams-Brabantse bibliotheken. De geraadpleegde bibliotheken reageren afwachtend positief. Bibnet onderzoekt de mogelijkheden om deze tool binnen een Bib2020-experiment met een groep bibliotheken verder uit te werken. Rapporten In de marge van dit project ontwikkelt Bibnet in 2013 voor de provincie Vlaams-Brabant een reeks proefrapporten waarmee de bibliotheek kan opsporen welke werken van een bepaald type, zoals bijvoorbeeld fictie, non-fictie, jeugd, volwassenen, ZIZO-code, Nederlandstalig, zij (nog) niet heeft aangekocht, maar die wel in andere bibliotheken beschikbaar zijn, en daar een hoge gebruikscoëfficiënt hebben, en dus veelgevraagd zijn. De bibliotheek kan gaten in haar collectie opsporen door te kijken bij de buren. Zo komen de inspanningen voor collectievorming van elke bibliotheek de hele provincie ten goede. De mogelijkheden van deze werkwijze worden in overleg met de bibliotheken verder uitgewerkt in

34 ICB In 2013 beslisten Bibnet, Bureau Leemans, de provincie Vlaams- Brabant en de bibliotheek van Halle samen de mogelijkheid te onderzoeken om via de collectiedatabank die Bibnet ontwikkelt, cijfers aan te leveren die rechtstreeks in de collectieplanningstool web-icb kunnen worden geïmporteerd. De uitvoering hiervan gebeurt in Eenvoudig labelen In overleg met een werkgroep heeft Bibnet in 2012 al een stevige aanzet gegeven voor de ontwikkeling van standaardetiketten voor kastklare verwerking. Elke bibliotheek werkt immers met een eigen systeem. Ook in 2013 werkt Bibnet, in samenspraak met de bibliotheken, verder aan een standaardetiket voor kastklare verwerking. Een gestandaardiseerd etiket kan niet alleen de bibliotheken een pak werk besparen (zie verder), een herkenbaar etiket is ook gebruiksvriendelijk naar de lezer toe. 34

35 Tot nu toe heeft Bibnet de volwassenen fictie en non-fictie (SISO en ZIZO) en de fictie jeugd 6-14 jaar afgewerkt. Naast de ontwikkeling van een standaard, wil Bibnet ook het proces om etiketten aan te maken vereenvoudigen, zowel voor bibliotheken als voor externe leveranciers. De eerste stap hierbij is de aanmaak van een etiketveld in de bibliografische beschrijving van werken in OpenVlacc. In dit veld is alle informatie te vinden die op het etiket moet komen, zoals dit is afgesproken in de werkgroep. Kortom, de bibliotheken kunnen op een snelle en eenduidige manier materialen verwerken door zich te baseren op de informatie van veld 999 bij de aanmaak, en de invulling van de verschillende subvelden over te nemen in de subvelden van de etiketten. De nieuwe versie van Biblioprint maakt het bovendien mogelijk om etiketten aan te maken zonder zelf nog iets te moeten intypen. Via het ingeven (scannen) van het ISBN-nummer kan Biblioprint het etiketveld ophalen uit Open Vlacc en de informatie in de juiste 35

36 velden invullen. De uitbreiding van Biblioprint die toelaat om etiketten aan te maken via eenvoudig scannen van de ISBN-code, is gelanceerd op 16 september 2013 na de Informatie aan Zee-conferentie (IAZ). Meer dan honderdtwintig bibliotheken experimenteren al met de ISBN-scan. Een zestigtal bibliotheken gebruikt de tool sindsdien voor de verwerking van hun materialen. In 2013 zijn er bijna etiketten met Biblioprint aangemaakt. Dit gebruiksvriendelijk etikettensysteem is gestart in 2013 voor de boekencollecties voor volwassenen en zal in 2014 verder ontwikkeld en uitgebreid worden naar jeugdcollecties, met name kleuter ZIZO en 6+ en 14+ leesboeken. Het gebruik van deze nieuwe toepassing brengt geen meerkost met zich mee. Gebruikers van Biblioprint krijgen automatisch toegang tot deze dienst. Deelname studiedagen Hieronder vind je een kort, niet exhaustief, overzicht terug van de bijdrage en deelname van Bibnet-medewerkers aan diverse studiedagen en congressen. Bijdrage congressen en studiedagen: 12 maart: visiedebat jaarvergadering VVBAD, Brussel 22 maart: leerstoel Boek.be, Antwerpen 22 maart: DLit 2.0, Brussel 26 maart: DDD Intiem, Genk 28 maart: DDD Intiem, Brussel 23 april: Staat van het Boek, Brussel 30 april: DDD Intiem, Genk 13 mei: NAPLE e-book working group, Brussel 36

37 30 mei: studiedag Oog en oor op de toekomst van de muziekafdeling (presentatie samen met de Centrale Discotheek van Rotterdam), Antwerpen 25 oktober: presentatie Catalogiseren van spelmaterialen studiedag provincies Oost- en West-Vlaanderen, Harelbeke september: Informatie aan Zee (3 presentaties), Oostende Deelname congressen en studiedagen: 25 februari: OCLC VIAF-congres, Straatsburg 22 maart: Vlaamse studiedag digitale participatie, Brussel 27 maart: Maak kennis met mediawijs.be, Brussel 14 mei: NAPLE Forum Annual Assembly 15 mei: NAPLE/EBLIDA Annual Conference 25 mei: studiedag mediawijsheid in scholen en bibliotheken (Bibnet ism. Departement Onderwijs en Vorming), Brussel 5-7 juni: studiereis VVBAD, Marseille 14 juni: LOCUStoer, Oostende 18 juni: expertisegroep Digital Storytelling, Brussel 27 juni-2 juli: ALA, Chicago september: Informatie aan Zee, Oostende 30 september-4 oktober: International Network of Library Innovators, Rotterdam 2 oktober: Toegepaste privacy van Data Protection Institute/ IT works, Brussel 3 oktober: ECEI 13, Brussel 11 oktober: Commissie Cohen van SIOB, Nederland 6 november: studiedag openbare computerruimten, Brussel 37

38 Kwalitatief professionaliseren Mediacoach In 2012 creëert Bibnet, samen met LINC, Mediaraven en de KHLeuven, de eerste opleiding Mediacoach in Vlaanderen. Het doel van de opleiding is het versterken van de mediawijsheidsexpertise in het professionele veld. In 2013 werkt Bibnet de eerste jaargang van de opleiding af en begeleidt de deelnemers bij het implementeren van een lokaal mediawijs project. De opleidingen in Gent en Leuven bereiken in totaal zestig professionelen uit bibliotheken, scholen en jeugdwerk. De deelnemers werken met jongeren en willen mediawijsheid integreren in de eigen praktijk. Een mediacoach is getraind om binnen het eigen 38

39 werkveld aanspreekpunt te zijn over het gebruik van media. De reële praktijk van de cursist vormt dan ook een belangrijk onderdeel van de training. Een mediacoach leert om de eigen kennis over te dragen aan collega s, waarmee zij een hefboomeffect creëren binnen de eigen organisatie. Met name het hefboomeffect is veel groter dan eerst ingeschat. In het najaar is het traject geëvalueerd en positief beoordeeld. Met name het hefboomeffect is bij een belangrijk deel van de deelnemers veel groter dan eerst ingeschat. Op basis van deze evaluatie is besloten om een tweede jaargang van het mediacoachtraject op te starten. Dit tweede jaar gaat in januari 2014 van start. De rol van Bibnet wordt vanaf 2014 overgenomen door LOCUS. 39

40 DLit 2.0 Bibnet neemt deel aan DLit2.0, of Digital Literacy 2.0, een Europees project in het kader van het Lifelong Learning Programme. Het project bekijkt hoe openbare bibliotheken een rol kunnen spelen in het versterken van digitale geletterdheid bij kansengroepen via informeel en niet-formeel leren. Het einddoel is de versterking van de leerkansen, sociale status en burgerschap van de kansengroepen. Het DLit 2.0- project loopt van januari 2012 tot februari Het project wordt geleid door Stiftung Digitale Chancen (D) en verzamelt partners uit zeven landen. Drie organisaties met specifieke expertise: NIACE (GB), Aga Khan Foundation (P) en Bibnet. En ook vier bibliotheken nemen deel: Keulen (D), Ursus, Warshau (PL), Varna (BUL), La Bibliothèque Publique d Information Parijs (FR). In 2012 ontwikkelen de partnerorganisaties een generieke opleiding voor bibliotheekmedewerkers. Deze wordt in 2013 door Bibnet verrijkt en tot een opleiding voor de Vlaamse bibliotheken verwerkt. In de zomermaanden van 2013 organiseert Bibnet de Summer School: e-inclusie in de bib waar bibliotheekmedewerkers leren hoe ze digitale geletterdheid bij kansengroepen overbrengen in de informele context van een openbare bibliotheek. De Summer School is een succes: maar liefst 449 mensen uit 164 bibliotheken nemen deel. 40

41 Bibliotheken kunnen veel zelf doen met het aangereikte materiaal, zoals bijvoorbeeld een wegwijzer maken voor baliemedewerkers en begeleiders van computerruimtes, een digitale gids maken voor de bezoekers van de bibliotheek of een volwaardig formeel of informeel leertraject organiseren over digitale vaardigheden. Op 22 januari 2014 verzamelt het projectteam in Berlijn voor een slotconferentie waar de geleerde lessen en de resultaten voorgesteld worden aan belanghebbenden uit politieke of sociaal-culturele hoek. In het voorjaar van 2014 wordt het opleidingsmateriaal via een Creative Commons- of Open Educational Resources-licentie voor iedereen ter beschikking gesteld en via partners als mediawijs.be en LOCUS verder verspreid. Meer informatie vind je op Datum Plaats Deelnemers 2/7 Bibnet 42 8/7 Hemiksen 26 30/7 Bornem 20 6/8 Roeselare 16 22/8 Puurs 18 29/8 Bibnet 36 3/9 Balen 27 4/9 Zingem 19 5/9 Kortijk 19 9/9 VGC 16 10/9 Overpelt 32 19/9 Antwerpen 29 24/9 Sint-Niklaas 37 26/9 Dendermonde 33 27/9 Genk 30 30/09 Lochristi 18 15/10 Dendermonde 12 22/10 Haacht 19 Totaal 499 deelnemers 163 bibliotheken 41

42 Digiscan Met de lokale digiscan voert een lokale bibliotheek een kwalitatieve analyse uit van haar digitale werking. Samen met Bibnet als begeleider geeft ze haar digitale beleid vorm, en werkt ze acties en realisaties verder uit. Kortom, bibliotheken kunnen met dit instrument zichzelf positioneren en verandertrajecten opzetten en doorvoeren. De start in 2012 zorgt voor een herwerkt visieschema, uitgevoerd in zes bibliotheken. In 2013 heeft Bibnet, naast een bekendmaking en bespreking van het Digiscan-traject op de Bibnet-revues en een bijhorend artikel in META, drie nieuwe piloten uitgevoerd. Daarnaast is er een grondige evaluatie uitgevoerd van het project bij de pilootbibliotheken. De bibliotheken die geïnteresseerd zijn in een volledig traject, kunnen kiezen voor een doe-het-zelf-versie. Dit is de doehet-zelf-digiscan, een logisch vervolg op de piloot. Materialen die gedurende dit pilootproces zijn ontwikkeld, zijn voor een doe-hetzelf-versie aangevuld en herwerkt, en staan nu voor alle bibliotheken ter beschikking via de Bibnet-website. Deze materialen zijn: handleiding voor een doe-het-zelf-digiscan; vragenlijst van de doe-het-zelf-digiscan; excel-sheet die de antwoorden op de vragenlijst omzet in een aantal hanteerbare grafieken; invultabel voor een eerste brainstorm over mogelijke acties; invultabel voor een actieplan; invulschema voor een gewogen ranking, wat kan helpen bij het bepalen van prioriteiten; presentatie voor lokale besturen over de digitale bibliotheek (inclusief context en hand-out); presentatie die kan gebruikt worden als introductie bij ge- 42

43 sprekken over beleid; presentatie die kan gebruikt worden als introductie bij gesprekken over acties. Kenniskantoor Kenniskantoor is het platform voor het uitwisselen van informatie tussen bibliotheekprofessionals. In 2012 heeft 90% van de Vlaamse bibliotheken minstens een medewerker met een profiel op Kenniskantoor (1581 leden). In 2013 tellen we in totaal 1852 leden op Kenniskantoor. Kortom, Kenniskantoor bedient heel wat bibliotheekpersoneel, door zowel informatie rond evenementen uit wisselen en antwoorden op praktische vragen mogelijk te maken. Maandelijks verschijnt een overzicht van de meest opgemerkte bijdrages aan Kenniskantoor. De redactie van dit overzicht wordt verdeeld tussen twee medewerkers van Bibnet, twee van LOCUS en twee enthousiaste bibliotheekmedewerkers. 43

44 Naar aanleiding van een evaluatie zijn in 2013 een aantal thema s geschrapt of krijgen ze een andere naam. 44

45 Een inspirerende dialoog Overleg met bibliotheken Lokale bibliotheken staan centraal bij de ontwikkeling van Bibnet-projecten. Omdat ieder project anders is, is een gevarieerd instrumentarium noodzakelijk. Door middel van werkgroepen, stuurgroepen, roadshows, feedbackpanels, Informatie aan Zee, en divers overleg heeft Bibnet in 2013 samen meer dan zeshonderd contactmomenten met bibliotheken, of meer dan duizend contactmomenten met bibliotheekprofessionals. Bibnet heeft ook dagelijks telefonische contacten met bibliotheken en ondersteunt zo de bibliotheekwerking. Lokale bibliotheken staan centraal bij de ontwikkeling van Bibnet-projecten. Tot slot, in 2013 organiseert Bibnet drie Projectrevues. Op drie locaties in Vlaanderen kan de bibliotheekmedewerker meer te weten komen over Bibnet-projecten. De Bibnet Projectrevues gingen door in 2013 op 26 maart in de bib van Genk, 30 april in Boeverbos in Brugge (samen met de provincie) en op 28 maart bij Bibnet in Brussel. 45

46 Pilootprojecten Pilootprojecten helpen Bibnet bij de lancering van nieuwe of vernieuwde producten en diensten. Op deze manier krijgt Bibnet de feedback die telt, namelijk die van bibliotheken en hun eindgebruikers. Zo loopt bijvoorbeeld in 2013 het piloottraject voor de Digiscan verder met drie bibliotheken. Voor de implementatie van de Aquabrowser Liquid gaat Bibnet onder meer naar Londerzeel, Leuven, Rotselaar, Vilvoorde en Beersel, net als naar een aantal bibliotheken in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Antwerpen. Tot slot, Bibnet bereidt in 2013 de pilootprojecten van 2014 voor, zoals bijvoorbeeld E-boeken in de Bib. Helpdesk Met heel veel van je vragen kun je niet alleen terecht op de Bibnetwebsite, maar je kunt ook beroep doen op onze helpdesk via Hieronder vind je een overzicht van de helpdeskactiviteiten in de loop van Het gros van de vragen, zo een 58%, gaan over het catalogeerproces en het Open Vlacc. De meeste vragen of problemen, zo een 94%, worden vakkundig opgevangen en beantwoord of opgelost. 46

47 Partnerschappen SA&S: Bibnet maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Auteursrecht en Samenleving. SA&S wil de positie versterken van instellingen die opkomen voor de gebruiker en voor het publieke domein als het gaat over auteursrechten. Bibnet en LOCUS werken aan een permanente afstemming tussen beide organisaties en zijn elkaars partners in onder meer Bib2020, de communicatie met bibliotheken, het project De Bib op School, en het visietraject Mediawijsheid. Ook met VVBAD (Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie) heeft Bibnet nauwe banden. Afhankelijk van de noden en afspraken worden projecten samen opgezet en er is regelmatig afstemming en overleg. Voor de invoer van Open Vlacc doet Bibnet beroep op de zes 47

48 grootste bibliotheken (G6) in Vlaanderen, al sinds 1987 vaste invoerpartners van hun eigen collecties. Vlabin-VBC is een tweede pijler voor de Open Vlacc-invoer. Zij richten zich op een snelle invoer van boekaankondigingen en recente publicaties van hoofdzakelijk Nederlandstalige boeken en nieuwe Daisy-collecties. Bibnet werkt intensief samen met de teams van de verschillende provinciale bibliotheeksystemen (PBS) om Bibliotheekportalen draaiende te houden en verder te optimaliseren. DLit2.0 is een Europees samenwerkingsverband dat de digitale geletterdheid van verschillende kansengroepen wil stimuleren (zie ook deel Professionalisering ). Bibnet werkt samen met LINC vzw, KHLeuven en Jeugdwerknet vzw, dit voor de organisatie van de mediawijsheidstraining voor bibliotheken, onderwijs en de jeugdsector. Met de Luisterpuntbibliotheek wordt regelmatig overleg gepleegd in functie van de nodige aanpassingen van de Daisy- en braillecatalogus. Het Vlaams Fonds voor de Letteren organiseert het Boekenoverleg, waarin relevante partijen inzake boek, literatuur en lezen samenkomen. Bibnet maakt hier deel van uit. In het kader van De Bib op School werkt Bibnet samen met twee leveranciers, Smartschool en elov, rond de bibliotheekzoekmodule voor digitale leeromgevingen. De Bill en Melinda Gates Foundation (Global Libraries) sponsort en organiseert het INELI-project (International Network of Emerging Library Innovations). Zesentwintig bibliotheekinnovatoren uit vierentwintig verschillende landen die bibliotheekexpertise en innovatie-ideeën uitwisselen binnen een netwerk dat INELI opzet. Bibnet heeft twee ambassadeurs die aan het INELI-project meewerken. Bibnet zit op één lijn met haar Nederlandse zusterorganisatie 48

49 Bibliotheek.nl en werkt op gebied van digitale muziek en muziekmetadata samen met de Centrale Discotheek van Rotterdam. Bibnet sponsort in 2013 de ELAG-conferentie (European Library Automation Group) in Gent. Het thema in 2013 is Inside Out Library. Naast de focus op specifieke technologische bibliotheekinfrastructuren, is de focus op Open Access de kern van de conferentie. Bibnet deelt expertise over digitale muziek binnen het IAMLnetwerk (International Association of Music Libraries) met lezingen in Stockholm en Frankfurt. Voor diverse projecten stemt Bibnet af met Cultuurnet, VIAA (Vlaams Instituut voor Archivering), VVSG en V-ICT-OR. Bibnet werkt samen met Boek.be aan het Vlaams e-boekenplatform ( e-boeken in de bib ) en wisselt metadata uit met haar dochterorganisatie Meta4Books. De metadata zijn nodig als één van de informatiebronnen voor Open Vlacc, het Vlaams e-boekenplatform en de Bibliotheekportalen (vb. covers en samenvattingen). 49

50 Het team Maak kennis met het team achter Bibnet Met Bibnet wil de Vlaamse Overheid lokale bibliotheken ondersteunen om Vlamingen vrije toegang te geven tot een rijk en hedendaags aanbod van digitale informatie en diensten. Bibnet helpt hierbij door een aantal concrete instrumenten te ontwikkelen die de lokale bibliotheken ondersteunen om ook in de digitale ruimte een betekenisvolle plek te zijn voor het publiek. Jan Braeckman is directeur van Bibnet en verantwoordelijk voor het operationeel management. Hij vertegenwoordigt Bibnet en streeft ernaar om de digitale ontwikkelingen van Vlaamse openbare bibliotheken op de agenda te plaatsen in Vlaamse en internationale context. Hij zorgt ervoor dat Bibnet efficiënt en op volle toeren draait. +32 (0) Bart Beuten is directeur van Bibnet en verantwoordelijk voor strategie en financiën. Hij stuurt ook het communicatie- en innovatieteam van Bibnet aan. Betrokkenheid en mede-eigenaarschap mogelijk maken van zowel besturen als bibliotheken is de brede scope van zijn opdracht. +32 (0)

51 Johan Delauré plant en rapporteert over de financiën van Bibnet, overziet de contracten met leveranciers en partners en is bovendien bouwmeester van het Vlaams e-boekenplatform. +32 (0) Johan Mijs is de technologiemanager van Bibnet en bewaakt de technologische strategie van onze projecten. Hij coacht en coördineert het team Publiekstoepassingen van Bibnet in projecten als Bibliotheekportalen en Mijn Bibliotheek. +32 (0) Theo Gielen zorgt ervoor dat alle praktische zaken snel en betrouwbaar worden afgehandeld en is het eerste contactpunt voor lokale bibliotheken. +32 (0)

52 Peter De Keyser leidt de ontwikkeling van onze webtoepassingen zoals Mijn Bibliotheek, Bibliotheek.be, de Bibnet-website en Kenniskantoor. Andere trefwoorden: SEO, Google Analytics en dataanalyse. +32 (0) Rosa Matthys coördineert het Bibliografisch Centrum (de Gentse uitvalsbasis van Bibnet) met een focus op de optimalisatie van Open Vlacc. +32 (0) Klaar Leroy is projectmanager Bibliotheekportalen en is aanspreekpunt voor de bibliotheken uit Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen en Brussel. Zij zorgt ervoor dat Bibnet het overzicht behoudt op het supportbeheer van Bibliotheekportalen en het basispakket Metacontent. +32 (0) M +32 (0)

53 Machteld Sohier maakt ook deel uit van het Bibliografisch Centrum en zorgt voor meer en betere data in Open Vlacc. +32 (0) Gwenny Vlaemynck verzorgt de kwaliteit van Open Vlacc en legt zich verder toe op inhoudelijke ontsluiting en plaatsingssystemen. Ook maakt zij deel uit van het Bibliografisch Centrum. +32 (0) Fleur De Meyer is innovatieconsulent, timmert aan het Bib2020- project en stuurt de Bibnet-communicatie. +32 (0)

54 Liesbeth Thiers is projectmanager Bibliotheekportalen en is aanspreekpunt voor de bibliotheken uit West-Vlaanderen, Antwerpen en Limburg. Zij zal vooral nieuwe bibliotheken aansluiten op Bibliotheekportalen en zorgt ook voor de algemene communicatie over het brede project. +32 (0) Lisbeth Vandoorne werkt aan concrete oplossingen die het leven van de bibliothecaris eenvoudiger maken door werkprocessen voor collectiemanagement te optimaliseren. Daarvoor organiseert en verwerkt zij tal van datastromen over de collecties van bibliotheken. Zij draagt ook de zorg voor het Fundels-aanbod voor bibliotheken. +32 (0)

55 Abel Ruiz-Vazquez is projectleider Vlaams e-boekenplatform en maakt het aanbod van e-boeken in de Vlaamse bibliotheken mogelijk. +32 (0) Koen Vandendriessche werkt aan mediawijsheid en de digitale kloof met partners uit verschillende sectoren. Hij begeleidt de Bibnet-innovatieprojecten en helpt bibliotheken bij het inzetten van digitale collecties en toepassingen. Hij ondersteunt ook de communicatie van Bibnet. +32 (0)

56 Vooruitblik 2014 Slotwoord Er staat heel wat op stapel voor Bibnet in We starten met E-boeken in de Bib. Er komt een volledig digitale versie van de Fundels-prentenboeken. We breiden de Bibliotheekportalen uit waardoor binnen enkele jaren alle bibliotheken aangesloten zullen zijn op de grootschalige infrastructuur die Bibnet en de provincies/vgc samen uitbouwen. We bouwen gestaag Mijn Bibliotheek uit met als doel zoveel mogelijk inwoners van Vlaanderen en Brussel van thuis uit toegang te geven tot alle digitale diensten van hun lokale bibliotheek. In samenwerking met tal van partners verhogen we verder de snelheid van de catalografie in Open Vlacc en maken we de databank zo volledig mogelijk. Daarnaast nemen we tal van initiatieven om de digitale toekomst van de openbare bibliotheken vorm te geven. Dit doen we door onze dialoog met de lokale besturen te versterken, om zo samen ruimte te maken voor innovatie en experiment. Niet enkel met oog voor wat in de bibliotheeksector gebeurt en leeft. We volgen ook de ontwikkeling van de digitale samenleving op de voet om zo de vruchten te plukken voor onze sector. Jan Braeckman Bart Beuten 56