Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties"

Transcriptie

1 Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Essenscia Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie

2 Overzicht 1. Milieu-impact koelinstallatie 2. Geldende wetgeving 3. Werking AMI 4. Bevindingen AMI 5. Verloop van een inspectie 6. Enkele voorbeelden 7. aandachtspunten 8. Besluit

3 De koelinstallatie

4 1. Milieu-impact koelinstallatie

5

6

7 Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO 2 1 CH 4 21 N 2 O 310 HFK s, PFK s en SF H 2 O, O 3, aërosolen, CO, VOS, NO x

8 Mercedes M-klasse 2143 cc; 150 kw; 154 g/km; SUV; verbruik 5,8 l/100 km Het rijden van 9285,7 km met deze Mercedes komt, qua broeikasgassen, overeen met de uitstoot van 1 kg R134a Het rijden van km met deze Mercedes komt, qua broeikasgassen, overeen met de uitstoot van 1 kg R507

9 Ozonlaag afbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen (F-gassen) in koeltoepassingen Ozonlaag afbrekend Broeikaseffect Gebruik CFK s (R-11, R-12) HCFK s (R-22) HFK s (R-134a, R-404A, R-507c, R-410A, ) verboden Bijvullen verboden vanaf 01/01/2015 Deels toegelaten HFE s (HFK- 1234ze), CO2, NH3, HC s

10 2. Wetgeving

11 Geldende wetgeving EU-verordening 1005/2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Vlarem II artikel betreffende exploitatie voorwaarden koelinstallaties Vlarel betreffende certificering koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici recent aangepast in Vlaremtrein 2015

12 2.1 EU-verordening 1005/2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen

13 EU-verordening 1005/2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen CFK s: productie, op de markt brengen en gebruik: verboden HCFK s: Vanaf 1/1/2015 is gebruik van gerecycleerde/geregenereerde HCFK s verboden gebruik = bijvulling (en dus niet: de aanwezigheid van het koelmiddel in de installatie)

14 EU-verordening 1005/2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen verplichte terugwinning van ozonafbrekende stoffen (art. 22) Verplichte regelmatige lekdichtheidscontrole voor koelinstallaties met 3 kg of meer aan koelmiddel (art 23) Koelmiddelinhoud Frequentie lekcontrole 3 kg tot 30 kg Iedere 12 maanden 30 kg tot 300 kg Iedere 6 maanden 300 kg en meer Iedere 3 maanden Indien lek vastgesteld: binnen 14 dagen herstel Binnen maand na lekkage: nieuwe controle op lekdichtheid EU-lidstaten bepalen minimumopleidingseisen voor personeel betrokken bij de in deze dia vermelde activiteiten

15 2.2 EU-verordening 517/2014 betreffende F- gassen

16 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Ter vervanging van verordening 842/2006 Ton CO2-eq = aantal kg koelmiddel * aardopwarmingspotentieel van koelmiddel (GWPwaarde) GWP-waarde: in bijlage I van EU-verordening 517/2014 Enkele voorbeelden:

17 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Logboekverplichting Lekdichtheidscontrole om de 12 maand Lekdichtheidscontrole om de 6 maand Vanaf 5 ton CO2-equivalenten Vanaf 5 t CO2-eq Vanaf 50 t CO2-eq Lekdichtheidscontrole om de 3 maand Vanaf 500 t CO2-eq lekkagedetectiesysteem Vanaf 500 t CO2-eq Uitzondering van deze voorwaarden voor hermetisch afgesloten systemen met minder dan 10 t CO2-eq Tot 31/12/2016 vrijstelling van deze voorwaarden voor systemen met minder dan 3 kg koelmiddel of hermetisch afgesloten systemen met minder dan 6 kg koelmiddel

18 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Opzettelijk uitstoten van F-gassen is verboden indien technisch niet noodzakelijk (=> bij koeling is dit technisch niet noodzakelijk) Lekkage van gassen voorkomen en zo snel mogelijk herstellen Installatie, onderhoud, service, herstel en buitendienststelling waarbij er een risico is op emissie van F-gassen gebeurt door gecertificeerde ondernemingen en personeel hiermee belast is ook gecertificeerd Lekdichtheidscontroles moeten gebeuren door gecertificeerd personeel en conform minimumeisen vastgelegd in Commissieverordening 1516/2007 Lekdetectiesysteem verplicht bij koelinstallaties met TCE > 500: Detectie ALLE lekken frequentie lekdichtheidscontrole gehalveerd 12-maandelijkse controle op goede werking van het lekdetectiesysteem Register (logboek) noteren van Hoeveelheid en type F-gas in de installatie toegevoegde/verwijderde hoeveelheden koelmiddel, uitgevoerde werkzaamheden, Resultaten lekdichtheidscontroles + datum Identiteit onderneming van uitgevoerde werkzaamheden

19 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Terugwinning Exploitanten zorgen voor regelingen voor juiste terugwinning van koelmiddelen door gecertificeerd personeel Certificering betrokken technici: Uitbreiding naar sector koeltransport (in de loop van 2016) Verplichtingen voor leveranciers van F-gassen: Verkoop van F-gassen enkel aan ondernemingen die houder zijn van (relevant) certificaat of die personeel in dienst hebben die over het juiste certificaat beschikken (voor certificeringsplichtige sectoren) Registreren van certificaatnummer van de kopers registreren van aangekochte hoeveelheden Bewaren van registraties: minstens 5 jaar Informatie ter beschikking stellen van bevoegde overheid of Eur. Commissie indien hierom verzocht

20 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Phasedown voor HFK s: Vanaf 2015: Quota-systeem voor invoerders/producenten sterke afbouw tov gemiddelde van periode ! (in CO2-eq) Jaren % % % % % % % Percentage van de maximumhoeveelheid HFK s die op de markt mogen worden gebracht (quota)

21 EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen Bestaande koelsystemen met koelmiddelvulling vanaf 40 ton CO2-eq: Verbod op gebruik F-gassen met GWP > 2500 van nieuw geproduceerde F-gassen vanaf 2020 geregenereerde/gerecyclede F-gassen vanaf ton CO2-eq = +/- 10 kg R404a of R507) Uitzondering voor diepkoeling (-50 C) zie art van EU-verordening 517/2014

22 2.3 Vlarem II artikel betreffende exploitatie voorwaarden koelinstallaties

23 Vlarem II Art Koelinstallaties Bepalingen geldend voor alle koelinstallaties: Onderhoud: werkzaamheden met kans op lekkage koelmiddel moeten door een bevoegd koeltechnicus worden uitgevoerd onderhouden volgens code van goede praktijk, regelmatig onderzocht door een bevoegd koeltechnicus. Bij vaststellen van lekkage: onmiddellijk lekkage verhelpen en nieuwe controle op lekdichtheid uitvoeren. Resultaten van onderzoek in een register Terugwinning van koelmiddelen: Bij definitieve buitenbedrijfstelling: koelmiddel binnen de maand verwijderen. Bij buitenbedrijfstelling of bij herstellingen waarbij het koelmiddel moet worden afgetapt, moet het koelmiddel met doelmatige apparatuur door bevoegde koeltechnici worden opgevangen in speciaal daarvoor bestemde en gemarkeerde recipiënten. Dit koelmiddel mag, nadat het goed bevonden is, terug worden gebruikt.

24 Vlarem II Art Koelinstallaties Bepalingen voor koelinstallaties met koelmiddelinhoud van 3 kg of meer die ozonafbrekende stoffen en/of gefluoreerde broeikasgassen bevatten (en niet hermetisch gesloten zijn): Relatief lekverlies: L = (B/N) x 100%, waarbij: 1 L: relatief lekverlies 2 B: som van alle bijvullingen gedurende een kalenderjaar (kg); 3 N: nominale koelmiddelinhoud v/d koelinstallatie (kg)

25 Vlarem II Art Koelinstallaties relatief lekverlies: Maximaal 5% koelmiddelinhoud op jaarbasis indien lekkage meer dan 5% : zo spoedig mogelijk herstellen (uiterlijk binnen de 14 dagen) Nieuw koelmiddel mag pas worden toegevoegd wanneer lekkage is verholpen en een controle op lekdichtheid is uitgevoerd Na iedere bijvulling relatief lekverlies berekenen en noteren 1 maand na herstel: controle op lekdichtheid (niet op dag van herstel)

26 Vlarem II Art Koelinstallaties Indien 2 opeenvolgende kalenderjaren lekverlies > dan 10% dan moet installatie binnen de 12 maanden na vaststelling buiten bedrijf worden gesteld + melding 14 dagen na vaststelling aan afdeling bevoegd voor milieuhandhaving Gemotiveerde aanvraag tot afwijking kan worden goedgekeurd indien: De aanvraag reden van lekkage verklaart (niet te wijten aan ouderdom of slijtage) Maatregelen worden beschreven om lekkage op te sporen en te verhelpen Indien lekkage in een kalenderjaar meer dan 100% bedraagt voor installaties met meer dan 30 kg koelmiddel, dan moet dit worden gemeld aan afdeling bevoegd voor milieuhandhaving

27 Vlarem II Art Koelinstallaties Periodieke lekdichtheidscontrole: afhankelijk van koelmiddelinhoud (zie eerder): voor F-gassen en mengsels vanaf op basis van ton CO2-eq voor HCFK s (R-22) op basis van kg koelmiddel indien vermoeden van lekkage: controle met lekdetectieapparatuur met gevoeligheid 5 g/jaar Documentatie: Instructiekaart Logboek: - Type koelmiddel/nominale koelmiddelinhoud van koelinstallatie - aard van uitgevoerde werkzaamheden - hoeveelheden koelmiddel toegevoegd + relatief lekverlies, afgetapt, afgevoerd - beschrijving + resultaten van de lekdichtheidscontroles - persoon die werkzaamheden heeft uitgevoerd

28 2.2 Vlarel betreffende certificering koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici

29 Erkenning Technicus Bedrijf Opleidingscentrum Keuringsinstelling Stationaire koelinstallaties, warmtepompen en airco s met F- gassen of oas installatie onderhoud terugwinning lekkagecontrole reparatie buitendienststelling installatie onderhoud reparatie buitendienststelling keuren koeltechnische bedrijven Stationaire brandbeveiligingsapparatuur met F- gassen of oas installatie onderhoud terugwinning lekkagecontrole reparatie buitendienststelling installatie onderhoud reparatie buitendienststelling Elektrische schakelinrichtingen met F-gassen terugwinning installatie onderhoud reparatie buitendienststelling Oplosmiddelen o.b.v. F-gassen terugwinning Airco s in bepaalde motorvoertuigen met F-gassen terugwinning

30 VLAREL bijzondere gebruikseisen koeltechnicus (art. 40/1)(1): 1 die in het bezit is van een certificaat van categorie I, II, III of IV mag de werkzaamheden uitvoeren aan stationaire koelinstallaties met zowel gefluoreerde broeikasgassen als ozonlaagafbrekende stoffen; 2 bezorgt een afschrift van de volgende registraties aan de eigenaar of beheerder van de koelinstallatie die F-gassen of ozonlaagafbrekende stoffen bevat en noteert ze in het installatiegebonden logboek: a) Bij initiële installatie of een aanpassing van de koelinstallatie waardoor de nominale koelmiddelinhoud of het type koelmiddel wijzigt: 1) de nominale koelmiddelinhoud, eveneens in ton CO 2 -equivalent; 2) het type koelmiddel; 3) indien bij de installatie gerecycleerde of geregenereerde gefluoreerde broeikasgassen gebruikt worden: de vermelding hiervan en de naam en het adres van het recyclage- of regeneratiebedrijf; 4) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de initiële installatie of de aanpassing van de koelinstallatie uitgevoerd heeft; 5) de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt; 30

31 VLAREL b) als gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen werden bijgevuld of afgetapt: 1) het type koelmiddel; 2) de hoeveelheid, uitgedrukt in metrische eenheid; 3) de datum van bijvulling of aftapping; 4) de reden van bijvulling of aftapping; 5) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de bijvulling of aftapping uitgevoerd heeft; 6) als dat van toepassing is: de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt; 7) na elke bijvulling voor een koelinstallatie met een nominale koelmiddelinhoud van 3 kg of meer die gebruik maken van ozonlaagafbrekende stoffen en op koelinstallaties die gefluoreerde broeikasgassen bevatten met een nominale koelmiddelinhoud van 5 ton CO 2 - equivalent of meer: het relatief lekverlies; c) als lekkagecontroles als vermeld in artikel 4 van verordening nr. 517/2014 of artikel 23 van verordening nr. 1005/2009 uitgevoerd worden: 1) de datum van de lekkagecontrole; 2) een beschrijving en de resultaten van de uitgevoerde controles; 3) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de lekkagecontrole uitgevoerd heeft; 31

32 VLAREL d) de nominale koelmiddelinhoud van de koelinstallatie, uitgedrukt in metrische eenheid, en, in geval van gefluoreerde broeikasgassen, eveneens in ton CO 2 -equivalent, als die niet gekend is; e) bij een buitendienststelling: 1) de datum van de buitendienststelling; 2) de maatregelen die genomen zijn om de gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen terug te winnen en te verwijderen; 3) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de installatie buiten dienst gesteld heeft; 4) de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt; 32

33 Aanpassingen VLAREL bijzondere gebruikseisen koeltechnisch bedrijf (art. 53/7) (1) 1. zorgt ervoor dat erkenningsplichtige werkzaamheden uitgevoerd worden door erkende koeltechnici; 2. bezorgt een afschrift van de volgende registraties aan de eigenaar of beheerder van de stationaire koelinstallatie die gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen bevat en noteert dit, als dat van toepassing is, in het installatiegebonden logboek idem koeltechnieker 3. gaat na iedere bijvulling na of het maximaal relatief lekverlies, vermeld in artikel , 6, artikel 5bis , artikel 5bis en artikel van titel II van het VLAREM, niet overschreden werd. Als blijkt dat het maximaal relatief lekverlies overschreden is en maatregelen moeten worden getroffen, brengt het koeltechnisch bedrijf ten minste de eigenaar of beheerder schriftelijk op de hoogte van de vastgestelde lekkage en formuleert het een voorstel van te nemen maatregelen; 33

34 VLAREL Voor stationaire koelinstallaties, warmtepompen en airco s: correct invullen van het installatiegebonden logboek: verantwoordelijkheid exploitant, koeltechnisch bedrijf én koeltechnicus 34

35 VLAREL vijfjaarlijkse toezichtsretributie te betalen door erkende technici (vanaf 1/09/2016) en bedrijven principe van wederzijdse erkenning: technici en bedrijven die buiten het Vlaamse Gewest een Europees certificaat behaald hebben, worden van rechtswege erkend erkenning gaat in na: melden gebruik erkenning in Vlaanderen aan AMV identificatiegegevens bezorgen aan AMV legt certificaat voor (Nederlands, Frans, Duits of Engels) aan AMV bewijs van betaling van de toezichtsretributie bezorgen aan AMV koeltechnici met een Europees certificaat die werken in Vlaanderen: naleven VLAREL slagen voor vijfjaarlijks actualisatie-examen

36 VLAREL belangrijkste aanpassingen (4): periodieke evaluatie van erkende technici en koeltechnische bedrijven (art. 58/1, 4) AMV kan een koelinstallatie die door een erkende koeltechnicus of een erkend koeltechnisch bedrijf geïnstalleerd, onderhouden, gerepareerd of buiten dienst gesteld werd, die door een erkende koeltechnicus gecontroleerd werd op lekkage of waaruit gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen werden teruggewonnen door een erkende koeltechnicus, op ieder moment onderwerpen aan een controle door een keuringsinstelling die aangewezen is door AMV. Bovendien kan AMV het gebruik van de erkenning als koeltechnicus of als koeltechnisch bedrijf onderwerpen aan een controle door een keuringsinstelling die aangewezen is door AMV. 36

37 Vragen omtrent Vlarel uitbatingsvoorwaarden installaties met F-gassen: erkenningen: tel:

38 3. Werking AMI

39 De afdeling Milieu-inspectie De afdeling Milieu-inspectie situeert zich binnen het departement Leefmilieu, Natuur en Energie (dept LNE)

40 Organisatie Afdelingshoofd Toezicht zwarerisicobedrijven Hoofdbestuur Stafmedewerkers Buitendienst Antwerpen Buitendienst Limburg Buitendienst Oost-Vlaanderen Buitendienst Vlaams-Brabant Buitendienst West-Vlaanderen Werkgroepen Afval Ketenteam Dierlijke bijproducten Bodem en Grondwater Geluid-, trillinghinder en windmolens Genetisch gemodificeerde organismen Lucht geleide emissies Lucht diffuse emissies Lucht fugitieve emissies Ozonafbrekende stoffen + gefluoreerde broeikasgassen Water Energie Milieuzorgsystemen IMJV GPBV GPBV industrie GPBV landbouw Logistiek en financiën Personeel Secretariaat ICT

41 Handhaving in de praktijk waarneming voorschrift vaststelling dreigende schending voorschrift aanmaning raadgeving schending voorschrift bestuurlijke maatregel aanzienlijk risico voor mens of milieu veiligheidsmaatregel milieumisdrijf milieu-inbreuk PV VvV

42 AMI en koelinstallaties AMI heeft momenteel 3 acties omtrent koelinstallaties A614 Controles ozonafbrekende stoffen en broeikasgassen A772 Lekverliezen koelinstallaties terugdringen bij supermarkten IT024 (GPBV) Koelinstallaties

43 4. Bevindingen AMI

44 Handhaving in cijfers (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% PV aanmaning RG VVV 30% 20% 10% 0%

45 Handhaving sector chemie ( ) 70% 65% 60% 57% 50% 40% 30% sector Chemie Algemeen 20% 10% 11% 7% 7% 8% 7% 14% 0% pv vvv raadgevingen aanmaningen

46 Belangrijkste tekortkomingen 1. Logboek niet in orde 2. Onvoldoende periodieke lektesten 3. Te hoge relatieve lekverliezen

47 4.1. Logboeken

48 4.1. Logboeken Logboeken % aantal logboeken niet aanwezig %aantal logboeken slecht in orde %aantal logboeken redelijk in orde 40 %aantal logboeken in orde

49 4.2. Periodieke lekdichtheidscontroles

50 4.2. Periodieke lekdichtheidscontroles 80% 70% 60% 50% 40% % ok % nok 30% 20% 10% 0%

51 4.3. Relatief lekverlies 35% aantal installaties met relatief lekverlies > 10% 30% 30% 25% 20% 19% Stilleggen volgens VLAREM II!! 2015 > 10% 2014 > 10% 15% 2014 en 2015 > 10% 2013 en 2014 > 10% 10% 10% 6% 5% 0% Inspectiejaar 2015

52 installaties 4.3. Relatief lekverlies aantal installaties met relatief lekverlies > 10% 35% 30% 25% 20% 15% 10% inspectiejaar > 10% Voorgaande inspectiejaar > 10% Inspectiejaar en voorgaand inspectiejaar > 10% Voorgaand inspectiejaar en jaar ervoor > 10% 5% 0% Inspectiejaar

53 4.3. Relatief lekverlies Uit de inspecties 2015 halen we volgende gegevens voor het jaar 2014: 153 installaties Gemiddelde RL = 28% (0% - 395%) Samen een nominale koelmiddelinhoud van kg Dit geeft een verlies van kg. 50 installaties RL > 5% Gemiddeld RL = 84% Samen nominale koelmiddelinhoud van kg Dit geeft een verlies van kg

54 Bijkomende vaststellingen Resultaten lektesten Gebruikt koelmiddel Bouwjaar koelinstallatie

55 100% Installaties getest op lekken 90% 80% 70% 60% 50% 40% % installaties lekdicht % installatie niet lekdicht 30% 20% 10% 0%

56 Koelmiddel 60% Gebruikte koelmiddelen 50% 40% 30% 20% 10% % R22 % R404a % R134a % R507 % R407 0%

57 Gemiddeld relatief lekverlies en koelmiddel GWP R134a 1430 R404a 3922 R22 (ook ODP) 1700 R407c 1774 r R422d 2729 R GWP > gemiddelde R22 R404a R134a R507 R407c

58 40 35 Gemiddeld Relatief lekverlies en bouwjaar koelinstallatie Gemiddelde 5 0 < > 2010

59 5. VERLOOP VAN EEN INSPECTIE

60 Verloop van inspectie Visuele controle Administratieve controle

61 Visuele controle

62 Visuele controle Instructiekaart aanwezig en volledig? Lekdichtheidscontrole van installatie

63 Instructiekaart Is instructiekaart volledig? Onderhoudsdienst met telefoonnummer Type koelmiddel Maximale werkdrukken instructies over de wijze waarop een koelsysteem in of buiten bedrijf kan worden gesteld; instructies over de wijze waarop het koelsysteem in geval van nood

64 Administratieve controle Koeltechnisch bedrijf Logboek Lektesten na herstel Periodieke lektesten Permanent lekdetectiesysteem Relatief lekverlies

65 Verloop controle Administratie

66 Logboek Informatie over de installaties: Naam installatie Bouwjaar Koelmiddelinhoud type koelmiddel TCE ALLE werken aan installatie VOLLEDIG beschrijven: Beschrijving lekdichtheidscontroles (type en gevoeligheid, lekdetector, resultaat, welke delen, locatie lekken, ) ALLE storingen + alarmering mogelijks aanleiding tot koelmiddelverlies Hoeveelheid koelmiddel toegevoegd + relatief lekverlies! Hoeveelheid koelmiddel afgetapt en/of afgevoerd Bij afvoering vervoerder, datum en bestemming

67 Logboek Installatiegebonden! Mag elektronisch indien toegankelijk ter plaatse Steeds nauwkeuring invullen! Verantwoordelijkheid exploitant, koeltechnieker en koeltechnisch bedrijf! Niet aanwezig of onvolledig logboek boetes euro

68 Lekdichtheidscontroles Bij vaststelling lek: Lek moet hersteld worden binnen de 14 dagen Binnen de maand lekdichtheidscontrole Periodieke lekdichtheidscontroles : Afhankelijk type koelmiddel en koelmiddelinhoud (TCE) Permanent lekdetectiesysteem: Verplicht bij koelinstallaties met HFK en TCE >500 Moeten exploitant waarschuwen bij ELKE lekkage Frequentie periodieke lektesten halveren

69 Permanent lekdetectiesysteem Detecteren niet ALLE lekken!!!

70 Nominale koelmiddelinhoud Maximale koelmidddelinhoud! =de hoeveelheid koelmiddel waarmee een koelsysteem is gevuld om te functioneren

71 Relatief lekverlies maximaal 5% per kalenderjaar. na elke bijvulling berekend en genoteerd in het installatiegebonden logboek. Indien gedurende twee opeenvolgende kalenderjaren telkens meer dan 10% de installatie binnen twaalf maanden na de vaststelling buiten bedrijf stellen + binnen de veertien dagen gemeld aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving. Koelinstallaties >30kg: het relatief lekverlies > 100% binnen de veertien dagen na de vaststelling gemeld aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving. Als blijkt dat het maximaal relatief lekverlies overschreden is en maatregelen moeten worden getroffen, brengt het koeltechnisch bedrijf ten minste de eigenaar of beheerder schriftelijk op de hoogte van de vastgestelde lekkage en formuleert het een voorstel van te nemen maatregelen!

72 Meldingen aan Milieu- Inspectie Via aan buitendienst van je provincie: West-Vlaanderen: Oost-Vlaanderen: Antwerpen: Vlaams-Brabant: Limburg: Volgende gegevens: Naam installatie Nominale koelmiddelinhoud Type koelmiddel Naam koeltechnisch bedrijf Hoeveelheden bijgevuld Reden van bijvullingen

73 6. Enkele Voorbeelde n

74 Chemisch bedrijf 8 koelinstallaties met nominale koelmiddelinhoud kg Gebruikte koelmiddel: R134a en R23 (GWP= 14800!) Logboeken niet volledig ingevuld: Bijvullingen ontbraken 3 verschillende nominale koelmiddelinhouden voor 1 installatie, volgens bedrijf afhankelijk productieproces. Maximale inhoud 800kg doch meestal slechts kg. Bij relatief lekverlies steeds 800 kg 1 probleem installaties: Relatief lekverlies (800kg R23): 2013: 112% 2014: 94% 01/01/2015 tot 24/07/2015: 23% VVV+ PV + aanmaning

75 Voedingsbedrijf 6 installaties 112kg 825 kg R404 en R507 Geen instructiekaarten Logboeken onvolledig Onvoldoende lektesten Koelinstallatie A: 825 kg R404 en R507 Relatief lekverlies: 2011: 52,2% 2012: 72,5% 2013: 48,2% PV, VVV, aanmaning

76 Voedingsbedrijf Na een half jaar: Instructiekaarten aanwezig Installatiegebonden logboeken volledig Drukttest uitgevoerd op installatie A Agenda opgesteld voor het uitvoeren van periodieke lektesten Totale bestuurlijke geldboete van euro

77 7. Aandachtspunten

78 Exploitant is verantwoordelijk voor uitbating koelinstallatie!!! Exploitant, koeltechnieker en koeltechnisch bedrijf verantwoordelijk voor bijhouden logboek!!! Kijk na of koeltechnieker dit steeds nauwkeurig invult Maak duidelijke afspraken met je koeltechnieker!

79 Lekdichtheidscontroles Controleer of deze voldoende gebeuren: Binnen de maand na herstel van lek Voldoende periodieke lektesten (afhankelijk van TCE) Belangrijk ter voorkoming van grote lekverliezen TIP: Bij zeer grote koelinstallaties beter maandelijkse lekdichtheidscontroles

80 Relatief lekverlies Hou dit goed in de gaten Indien > 100% (>30kg) binnen 14 dagen melden aan Milieu-Inspectie Indien 2 kalenderjaren > 10% installatie binnen 12 maanden buiten dienst nemen en binnen 14 dagen melden aan Milieu- Inspectie Juiste nominale koelmiddelinhoud gebruiken! Steeds beperken tot 5% Boetes tot euro!

81 Keuze koelmiddel Belangrijk om milieu-impact te bepalen Alternatieve koelmiddelen (CO 2, NH 3, propaan, ) Indien alternatieve koelmiddelen niet mogelijk zijn koelmiddel met lage GWP Koelinstallatie met secundair circuit

82 Energie en koelinstallaties Vaak weinig aandacht aan het energetisch aspect van de koelinstallatie. Denk hier bij aan: Energieverbruik bij nieuwe koelinstallaties Energieverbruik bij goed onderhouden installatie versus slecht onderhouden koelinstallaties Mogelijkheden tot warmterecuperatie of andere energierecuperatie

83 8. Besluit

84 Besluit Koelinstallaties hebben een enorme impact op milieu Geldende milieuwetgeving wordt onvoldoende gevolgd. Belangrijkste tekortkomingen zijn: Onvolledig logboek Onvoldoende lekdichtheidscontroles Hoge relatief lekverliezen Exploitant verantwoordelijk uitbating koelinstallatie opvolgen koeltechnieker is nodig! Het is moeilijk koelinstallatie (oud of nieuw) lekdicht te houden: Bij ombouw of nieuwe koelinstallatie alternatieve koelmiddelen Preventieve maatregelen nemen om lekken te voorkomen Regelmatig lekdichtheidscontrole en

85 Zijn er nog vragen? Saartje Swinnen Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-inspectie - Hoofdbestuur T , GSM , F saartje.swinnen@lne.vlaanderen.be Koning Albert II-laan 20 bus 8, 1000 Brussel

Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016

Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016 Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016 Sven Claeys Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO 2 1 CH 4 21 N 2 O 310 HFK s, PFK s en

Nadere informatie

Bepalingen voor koelinstallaties met F-gassen en/of ozonlaag afbrekende stoffen -...

Bepalingen voor koelinstallaties met F-gassen en/of ozonlaag afbrekende stoffen -... pagina 1 van 7 Vlaanderen LNE.BE CONTACTEER ONS Milieuvergunningen Erkenningen Milieueffect- rapportage Milieuvorm Home Beleid en regelgeving Beleidsthema's Klimaat F-gassen Bepalingen voor koelinstallaties

Nadere informatie

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties. Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties. Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Overzicht 1. Milieu-impact koelinstallatie 2. Geldende wetgeving 3. Werking AMI 4. Bevindingen AMI 5. Verloop van een

Nadere informatie

(EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Wat zijn F-gassen? Europese regelgeving F-gassen Aanpassingen VLAREL Aanpassingen VLAREM II

(EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Wat zijn F-gassen? Europese regelgeving F-gassen Aanpassingen VLAREL Aanpassingen VLAREM II VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening (EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Nele Maes Dienst BBT en Erkenningen Afdeling Milieuvergunningen 2 december 2015 VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Sven Claeys Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid Dienst Klimaat tel: 02/553.11.29 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles

HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles Patsie Puype Extern milieucoördinator / zaakvoerder APIS Milieuadvies bvba 31 mei 2018 Inhoud sessie Inleiding types koelmiddelen Kort

Nadere informatie

De eindverantwoordelijkheid voor het naleven van de VLAREM-voorwaarden ligt bij de exploitant (of eigenaar) van de koelinstallatie.

De eindverantwoordelijkheid voor het naleven van de VLAREM-voorwaarden ligt bij de exploitant (of eigenaar) van de koelinstallatie. Module 6 - Inleiding De belangrijkste wettelijke verplichtingen met betrekking tot het uitbaten van koeltoepassingen zijn terug te vinden in Europese en Vlaamse regelgeving, met name: EU-verordening 517/2014;

Nadere informatie

Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen

Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen.

Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen. Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29

Nadere informatie

WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op )

WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op ) WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op 31.01.2013) 1987 : Protocol van Montréal : afschaffing van de koelmiddelen die de ozonlaag aantasten. 1991 : Koninklijk Besluit van 7 maart 1991 : CFK s mogen

Nadere informatie

Deze checklist moet worden gehanteerd bij de keuring van een koeltechnisch bedrijf zoals vermeld in artikel 25/4, 4 van het VLAREL.

Deze checklist moet worden gehanteerd bij de keuring van een koeltechnisch bedrijf zoals vermeld in artikel 25/4, 4 van het VLAREL. Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieuvergunningen Dienst BBT en Erkenningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 79 97 F 02 553 79 95 E-mail: erkenningen@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Versie 23 oktober 2017

Versie 23 oktober 2017 Vlaamse overheid AFDELING GEBIEDSONTWIKKELING, OMGEVINGSPLANNING EN -PROJECTEN (GOP) Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 79 97 erkenningen.omgeving@vlaanderen.be www.omgevingvlaanderen.be

Nadere informatie

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen BEMAS infosessie november 2016

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen BEMAS infosessie november 2016 Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020 BEMAS infosessie 15-17 november 2016 Tomas Velghe/Sven Claeys dienst Klimaat Vlaamse Overheid Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO

Nadere informatie

Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2.

Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2. Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2. «OZONAFBREKENDE STOFFEN EN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN - ozonafbrekende stoffen: de stoffen opgesomd in de tabel in bijlage I van Verordening (EG)

Nadere informatie

enverto bvba Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten

enverto bvba Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten De wetgeving rond de uitbating van koels is de laatste jaren voortdurend in beweging geweest. Om onze klanten zo goed

Nadere informatie

Bijlage XXIII. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet

Bijlage XXIII. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet Bijlage 9 bij het besluit van de Vlaamse Regering van. tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van

Nadere informatie

VLAREM-trein /03/2016. Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016. Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen.

VLAREM-trein /03/2016. Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016. Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen. VLAREM-trein 2015 Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016 Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen VLAREM-trein 2015 Februari 2015 Publieke consultatie Zomertrein Mei/juni 2015 26/6/2015 1 ste

Nadere informatie

Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici

Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici Leidraad bij de regelgeving rond stationaire koelinstallaties Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II - laan 20 bus 8-1000

Nadere informatie

EEN certificering voor koeltechnische bedrijven leidraad voor bedrijven

EEN certificering voor koeltechnische bedrijven leidraad voor bedrijven EEN certificering voor koeltechnische bedrijven Leidraad voor bedrijven Koelmiddelen, de klimaatverandering en de verdunning van de ozonlaag Een certificering voor koeltechnische bedrijven In koelinstallaties,

Nadere informatie

VLAREM II Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne

VLAREM II Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne VLAREM II - 09-01-2017 Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne OZONLAAGAFBREKENDE STOFFEN EN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN - "ozonlaagafbrekende

Nadere informatie

Bijlage 18. Retributies voor de behandeling van de aanvraag en de uitoefening van het toezicht op de erkenningen met betrekking tot het leefmilieu

Bijlage 18. Retributies voor de behandeling van de aanvraag en de uitoefening van het toezicht op de erkenningen met betrekking tot het leefmilieu Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering van *** tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu, wat betreft een aanpassing aan de Bijlage 18 bij het VLAREL Bijlage 18. Retributies voor

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149]

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149] BELGISCH STAATSBLAD 19.12.2018 MONITEUR BELGE 100979 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149] 29 NOVEMBER 2018. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de voorwaarden tot exploitatie

Nadere informatie

CHECKLIST VOOR DE KEURING VAN EEN KOELINSTALLATIEBEHEERSYSTEEM VAN EEN KOELTECHNISCH BEDRIJF MET PERSONEEL MET EEN CERTIFICAAT VAN CATEGORIE I

CHECKLIST VOOR DE KEURING VAN EEN KOELINSTALLATIEBEHEERSYSTEEM VAN EEN KOELTECHNISCH BEDRIJF MET PERSONEEL MET EEN CERTIFICAAT VAN CATEGORIE I Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieuvergunningen Dienst BBT en Erkenningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL Telefoon: 02 553 79 97 Fax: 02 553 79 95 E-mail: erkenningen@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006

Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006 Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006 Voorstellen van de europese commissie voor het aanpassen van de europese regelgeving F-Gas N 842-2006

Nadere informatie

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020 Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 Aanleiding voor actie het Vlaams Klimaatbeleidsplan (VKP) 2013-2020) bestaat uit een overkoepelend

Nadere informatie

Inhoud DE CONSEQUENTIES...3

Inhoud DE CONSEQUENTIES...3 ALLES OVER HET UITFASEREN VAN SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN Inhoud DE CONSEQUENTIES...3 MEER OVER SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN...3 WAT ZIJN DE HOOFDPUNTEN UIT DE NIEUWE F- GAS WETGEVING...3 Een beperking van

Nadere informatie

Koeltechnici. Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Koeltechnici

Koeltechnici. Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Koeltechnici Koeltechnici Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Koeltechnici 1 Inhoudstafel Koelsector 3 De verschillende wetgevingen 4 De krachtlijnen van het besluit

Nadere informatie

VLAAMSE OVERHEID. 8 DECEMBER Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven

VLAAMSE OVERHEID. 8 DECEMBER Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven N. 2007 771 VLAAMSE OVERHEID [C 2007/35192] 8 DECEMBER 2006. Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven De Vlaamse Regering, Gelet op de wet van 28 december 1964

Nadere informatie

Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting

Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting Algemeen Verordening (EU) 517/2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen streeft naar een emissievermindering van deze gassen door middel van

Nadere informatie

HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN?

HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN? HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN? 27 APRIL 2017 Sprekers Dirk Van De Wynckel: De wetgeving (directeur UBF-ACA) Jurgen Buckinx De praktijk (Voorzitter UBF-ACA + zaakvoerder Cool &

Nadere informatie

Workshop: inspectie en toezicht op. tankstations. koelinstallaties en. Gent, 7 mei 2019

Workshop: inspectie en toezicht op. tankstations. koelinstallaties en. Gent, 7 mei 2019 Workshop: inspectie en toezicht op koelinstallaties en tankstations Gent, 7 mei 2019 1. Verwelkoming- Verloop project Departement Omgeving Afdeling Handhaving (HH) Inspectie, handhaving en beboeting Vlaamse

Nadere informatie

Fgas-Verordening (EU) No 517/2014. Ing. Harald van der Bol, Rijkswaterstaat

Fgas-Verordening (EU) No 517/2014. Ing. Harald van der Bol, Rijkswaterstaat Fgas-Verordening (EU) No 517/2014 Ing. Harald van der Bol, Inhoud Belangrijkste elementen en maatregelen uit de Verordening (517/2014) Nederlandse regelgeving Lekfrequentie Logboek Tools voor BG 2 Title

Nadere informatie

Warmtepompen en f gassen wetgeving

Warmtepompen en f gassen wetgeving Warmtepompen en f gassen wetgeving Wanneer is wat verplicht Jaap de Knegt F gassen hoe zet het ook alweer? 1987 Montreal protocol. Bescherming ozonlaag Koeltechniek maakt afspraken om CFK s uit te faseren

Nadere informatie

b) Is een afwijkend ontwerp - hoe uniek ook - een argument om niet aan de VLAREM-voorwaarden te moeten voldoen?

b) Is een afwijkend ontwerp - hoe uniek ook - een argument om niet aan de VLAREM-voorwaarden te moeten voldoen? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 191 van JOHAN DANEN datum: 8 december 2016 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Vynova Tessenderlo - Koelvloeistofemissies - Toegestane afwijking

Nadere informatie

AMV/ /1036B DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW.

AMV/ /1036B DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW. m. nn AMV/00042855/1036B Ministerieel besluit houdende uitspraak over een aanvraag tot afwuking van artikel 5.16.3.3, 6, van titel 11 van het VLAREM ingediend door de nv Ineos ChlorVinyls Belgium, Heilig

Nadere informatie

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering,

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering, 38766 MONITEUR BELGE 16.04.2019 BELGISCH STAATSBLAD BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2019/11693] 4 APRIL 2019. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van betreffende gastanks en -flessen voor

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 22.10.2009 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 69145 N. 2009 3587 VLAAMSE OVERHEID 4 SEPTEMBER 2009. Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici

Nadere informatie

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie?

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Koudeproductie Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Inhoud I. De uitdagingen : Milieu, Energie en Beschikbaarheid II. Plan van aanpak III. Dalkia

Nadere informatie

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP VLAAMSE OVERHEID [C 2013/35346] 1 MAART 2013. Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het

Nadere informatie

Workshop: inspectie en toezicht op. tankstations. koelinstallaties en. Brugge, 26 maart 2019

Workshop: inspectie en toezicht op. tankstations. koelinstallaties en. Brugge, 26 maart 2019 Workshop: inspectie en toezicht op koelinstallaties en tankstations Brugge, 26 maart 2019 1. Verwelkoming- Verloop project Departement Omgeving Afdeling Handhaving (HH) Inspectie, handhaving en beboeting

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 301/28 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2015/2067 VAN DE COMMISSIE van 17 november 2015 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EU) nr. 517/2014 van het Europees Parlement en de Raad, van minimumeisen en

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, artikel 20 en artikel 87, 1;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, artikel 20 en artikel 87, 1; Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het VLAREL en tot wijziging van diverse andere besluiten wat betreft erkenningen met betrekking tot het leefmilieu DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere

Nadere informatie

Engineering. Let us show the way. Optimalisation. Personalization

Engineering. Let us show the way. Optimalisation. Personalization Engineering Let us show the way Optimalisation Personalization Projecten Opleiding Ondersteuning Ontwerp/Concept Engineering Ontwikkeling Opleiding Nieuwe technologie Opvolging Hulp bij Opstart Reglementering

Nadere informatie

Francis Altdorfer, ECONOTEC Tom Dauwe, VITO. LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012.

Francis Altdorfer, ECONOTEC Tom Dauwe, VITO. LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012. EMISSIE-INVENTARISATIEMETHODE VOOR F-GASSEN IN DE KOELSECTOR Francis Altdorfer, Tom Dauwe, VITO LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012 1 Inhoud Inleiding

Nadere informatie

Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart

Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart Lekdichte koelinstallaties: vragen & mogelijke oplossingen www.aximaref-gdfsuez.com 1 Wat vooraf ging Stijgende trend uitstoot F-gassen

Nadere informatie

Nieuwe duurzame koelconcepten. Rittal B.V. Elbert Raben

Nieuwe duurzame koelconcepten. Rittal B.V. Elbert Raben Nieuwe duurzame koelconcepten Rittal B.V. Elbert Raben Deze lezing wordt u aangeboden door: IT Enclosures IT Cooling IT Power IT Security IT Monitoring IT Services RiMatrix projects Agenda Verbod koudemiddel

Nadere informatie

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen De toekomst van niet-e koelmiddelen Sinds 1 januari 2015 zijn koelmiddelen die chloor bevatten (HCFK s en CFK s) verboden. Koelmiddelen met chlooratomen kunnen zorgen voor een aantasting van de ozonlaag.

Nadere informatie

Logboek. Inhoud. Algemeen Gebruiker Opstelplaats Installatie fabrikant Installatiegegevens Soort installatie...

Logboek. Inhoud. Algemeen Gebruiker Opstelplaats Installatie fabrikant Installatiegegevens Soort installatie... Logboek Inhoud Algemeen... 1 Gebruiker... 1 Opstelplaats... 1 Installatie fabrikant... 2 Installatiegegevens... 2 Soort installatie... 2 Vermogensgegevens... 2 Ingebruikname datum... 2 Vereiste controle-interval...

Nadere informatie

Herziene F-gassenverordening

Herziene F-gassenverordening Herziene F-gassenverordening Schakeldag 2014 26 juni 2014 Harald van der Bol Inhoud Inleiding Samenvatting belangrijkste onderdelen F-gassenverordening Nederlandse regelgeving Aandachtspunten voor Toezicht

Nadere informatie

Samenvatting: 1. Lekkage van koelmiddelen

Samenvatting: 1. Lekkage van koelmiddelen 1. Belangrijke lekkage van koelmiddelen, zowel bij kleine als bij grote installaties 2. Significant potentieel voor verbetering, blijkt uit cases in binnen-en buitenland. 3. Bredere toepassing van positieve

Nadere informatie

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST. 20 NOVEMBER Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende koelinstallaties

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST. 20 NOVEMBER Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende koelinstallaties MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST N. 2003 4650 [C 2003/31557] 20 NOVEMBER 2003. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende koelinstallaties De Brusselse Hoofdstedelijke

Nadere informatie

EPB-regelgeving: klimatisatie

EPB-regelgeving: klimatisatie EPB-regelgeving: klimatisatie Leefmilieu Brussel Christophe Danlois AFDELING ENERGIE DEPARTEMENT EPB VERWARMING/KLIMATISATIE OVERZICHT EVOLUTIE VAN DE REGELGEVING ENKELE DEFINITIES TOEPASSINGSVELD EPB-EISEN

Nadere informatie

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Reductieplan Overige Broeikasgassen. Reductieplan Overige Broeikasgassen (ROB) www.robklimaat.nl Kansen en bedreigingen in de electriciteitssector Erik ter Avest 29 juni 2006 1 Wat is het ROB? Andere vragen? Discussie Enkele begrippen wat

Nadere informatie

Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst.

Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst. Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst. Bart van der Wekken, KNVvK, Koningkoudetechniek Rene van Gerwen, KNVvK, Entropycs Koninklijke

Nadere informatie

BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR, AIRCO S EN WARMTEPOMPEN

BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR, AIRCO S EN WARMTEPOMPEN Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 80 11 F 02 553 80 05 info@lne.be BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR,

Nadere informatie

ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK

ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK LEEFMILIEU BRUSSEL - BIM Afdeling Vergunningen en Partnerschappen THURN & TAXIS-site Havenlaan 86C bus 3000 1000 Brussel E-mail : permit_agr@leefmilieu.brussels

Nadere informatie

14/12/2015. Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker. Auteur: Rudy Beulens

14/12/2015. Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker. Auteur: Rudy Beulens Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker Auteur: Rudy Beulens E-mail: rudy.beulens@sbmopleidingen.be 1 Wat is koeltechniek Is een verzameling van technische oplossingen Bedoeld om ruimten,

Nadere informatie

Bedrijfshandboek. ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Types

Bedrijfshandboek. ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Types Voor de eigenaar Types compact Ultra 4-8 kw compact 4-8 kw compact 11-16 kw Bi-Bloc 4-8 kw Bi-Bloc 11-16 kw monobloc compact 5-7 kw monobloc compact 11-16 kw hitemp 11-16 kw BE, NL Editie 10/2018 1 x Algemene

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, STAATSCOURANT Nr. Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. 19618 18 december 2009 Regeling van de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer van 10 december

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT

EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT Brussel, 19 december 2018 Rev1 KENNISGEVING AAN BELANGHEBBENDEN TERUGTREKKING VAN HET VERENIGD KONINKRIJK EN EU-REGELS OP HET GEBIED VAN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN

Nadere informatie

Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus

Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus Patrick De Locht Business Developer SYNTRA Limburg vzw Versie Mei 2016 Patrick.delocht@syntra-limburg.be 1 Beschrijving traject Als koeltechnicus

Nadere informatie

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,

Nadere informatie

Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties. Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ)

Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties. Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ) Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ) Overzicht presentatie Achtergrond Belangrijkste wijzigingen

Nadere informatie

VLAREM-trein 2013 een toelichting

VLAREM-trein 2013 een toelichting VLAREM-trein 2013 een toelichting 18/05/2015 Gert Boschmans Business Manager Erkend Milieudeskundige gert.boschmans@be.bureauveritas.com INHOUD Inleiding: Totstandkoming Belangrijkste wijzigingen CLP en

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15768 29 augustus 2011 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 24 augustus 2011, nr. IENM/BSK-2011/113986,

Nadere informatie

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST van 7 november 2017 met nummer MHHC/M/1718/0032 in de zaak met rolnummer 1617/MHHC/0037/M Verzoekende partij Verwerende partij de heer Bart SOMERS, wonende te 3545 Halen,

Nadere informatie

Noodzakelijke Procedures. F-gassen certificering. pagina 1 van 18

Noodzakelijke Procedures. F-gassen certificering. pagina 1 van 18 Noodzakelijke Procedures F-gassen certificering pagina 1 van 18 INHOUD 1.0 Algemeen 3 1.1 Definitie 1.2 Werkzaamheden waarvoor een diploma verplicht is 2.0 Installeren van een stationaire of mobiele koelinstallatie

Nadere informatie

MODULE B: TECHNISCHE EISEN

MODULE B: TECHNISCHE EISEN MODULE B: TECHNISCHE EISEN CO 2 KOUDEMIDDEL BEDRIJFSCERTIFICAAT Onderdeel van het STEK Bedrijfscertificaat 15 december 2015 STEK, Postbus 12, 3740 AA Baarn Wijzigingen overzicht Versie beheer Versie: Wijzigingsdatum:

Nadere informatie

Verzeker uw toekomst:

Verzeker uw toekomst: Verzeker uw toekomst: R-507A R-404A Stop met het installeren van installaties op R-404A & R-507A! WAAROM IS HET ZO DRIN- GEND OM TE HANDELEN? De globale terugfasering van HFK s in 2018 en de Global Warning

Nadere informatie

ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Bedrijfshandboek. Typen

ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Bedrijfshandboek. Typen Voor de eigenaar ROTEX warmtepompen Bedrijfshandboek Typen ROTEX HPSU compact 4-8 kw ROTEX HPSU compact 11-16 kw ROTEX HPSU Bi-Bloc 4-8 kw ROTEX HPSU Bi-Bloc 11-16 kw ROTEX HPSU monobloc 11-16 kw ROTEX

Nadere informatie

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST van 20 december 2016 met nummer MHHC/M/1617/0006 in de zaak met rolnummer 1516/MHHC/0025/M Verzoekende partij de nv CRYNS vertegenwoordigd door advocaat Jo DRIESSEN met

Nadere informatie

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu Algemene

Nadere informatie

HANDHAVINGSCOLLEGE ARREST

HANDHAVINGSCOLLEGE ARREST HANDHAVINGSCOLLEGE ARREST van 13 maart 2018 met nummer HHC/M/1718/0081 in de zaak met rolnummer 1617-MHHC-0087-M Verzoekende partij de bvba DE WAELE-VAN OSSELAER GEVOGELTE vertegenwoordigd door advocaat

Nadere informatie

De Vlaamse minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur. Verslag aan de leden van de Vlaamse Regering

De Vlaamse minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur. Verslag aan de leden van de Vlaamse Regering 1 De Vlaamse minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur Verslag aan de leden van de Vlaamse Regering Betreft : Voorontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het VLAREL en tot wijziging

Nadere informatie

L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie BIJLAGE A

L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie BIJLAGE A L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie 6.12.2008 BIJLAGE A Lijst van communautaire wetgeving vastgesteld overeenkomstig het EG-Verdrag waarvan schending een wederrechtelijk handelen in de zin van

Nadere informatie

Geachte mevrouw, heer,

Geachte mevrouw, heer, Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V. Groningen Rostockweg 3 9723 HG Groningen Postbus 390 9700 AJ Groningen Telefoon 050-547 14 71 Fax 050-541 34 88 groningen@wolterendros.nl www.wolterendros.nl Rabobank

Nadere informatie

Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group. Julien Meert 07/07/2016

Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group. Julien Meert 07/07/2016 Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group Julien Meert 07/07/2016 Colruyt Group, een familie van bedrijven T&I = interne technische dienst voor België, Frankrijk en Luxemburg

Nadere informatie

Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010

Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010 Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010 Nog maar ongeveer 7 tot 8 maanden te gaan en de import en het gebruik van de ozonlaagafbrekende stoffen, met name de categorie CFK s (Chloorfluorkoolstoffen),

Nadere informatie

Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s

Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s Onderwerp: Besluit- en Regeling gefluoreerde broeikasgassen (HFK s) en ozonlaagafbrekende stoffen (HCFK s) Versie: november 2015 Contactpersoon: Coen

Nadere informatie

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST

MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST van 16 mei 2017 met nummer MHHC/M/1617/0082 in de zaak met rolnummer 1516/MHHC/0130/M Verzoekende partij de bvba SLACHTHUIS HEIST-OP-DEN-BERG vertegenwoordigd door advocaat

Nadere informatie

LOGBOEK. voor warmtepompen. volgens Verordening (EU) nr. 517/2014. Aanvulling bij de installatie- en gebruikershandleiding

LOGBOEK. voor warmtepompen. volgens Verordening (EU) nr. 517/2014. Aanvulling bij de installatie- en gebruikershandleiding Typ Menge nachgefüllt* Kältemittel Wartung, Kontrolle recycelt oder aufgearbeitet* Fach- /Recycling-Firma, Adresse, Zertifikationsnummer Kontroll-Ergebnis Datum Unterschrift, Stempel LOGBOEK * zutreffendes

Nadere informatie

Koel werkbon. Koel werkbon. 2718KE KE K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1. Datum 27 februari 2015

Koel werkbon. Koel werkbon. 2718KE KE K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1. Datum 27 februari 2015 Koel werkbon Documentnummer 2718KE-1-15-07123-2718KE-1-0002-K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1 Postcode 2718KE Plaats Zoetermeer Datum 27 februari 2015 Status Akkoord Koel werkbon Inspectie

Nadere informatie

Bedrijfshandboek. ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Typen. ROTEX HPSU compact 4-8 kw. ROTEX HPSU compact Ultra 4-8 kw

Bedrijfshandboek. ROTEX warmtepompen. Voor de eigenaar. Typen. ROTEX HPSU compact 4-8 kw. ROTEX HPSU compact Ultra 4-8 kw Voor de eigenaar Bedrijfshandboek ROTEX warmtepompen Typen ROTEX HPSU compact Ultra 4-8 kw ROTEX HPSU compact 4-8 kw ROTEX HPSU compact 11-16 kw ROTEX HPSU Bi-Bloc 4-8 kw ROTEX HPSU Bi-Bloc 11-16 kw ROTEX

Nadere informatie

OPLEIDINGSPROCEDURE ONDERWERP: AIRCO Blz. l van 9

OPLEIDINGSPROCEDURE ONDERWERP: AIRCO Blz. l van 9 Blz. l van 9 1)Organisatie opleiding + examen: Aantal deelnemers per opleiding: > Het minimum aantal deelnemers per opleiding (+ examens) wordt door VITO Hoogstraten vzw vastgelegd op 4 personen. > Het

Nadere informatie

UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE

UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE L 194/4 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE van 25 juli 2017 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1191/2014 tot vaststelling van de vorm en indieningswijze van het verslag

Nadere informatie

L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie

L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie 3.4.2008 VERORDENING (EG) Nr. 308/2008 VAN DE COMMISSIE van 2 april 2008 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EG) nr. 842/2006 van het Europees Parlement

Nadere informatie

Belgisch Staatsblad dd

Belgisch Staatsblad dd VLAAMSE OVERHEID [C 2015/36083] 3 JULI 2015. Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 301/28 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2015/2067 VAN DE COMMISSIE van 17 november 2015 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EU) nr. 517/2014 van het Europees Parlement en de Raad, van minimumeisen en

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst) Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1,

(Voor de EER relevante tekst) Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1, 20.5.2014 Publicatieblad van de Europese Unie L 150/195 VERORDENING (EU) Nr. 517/2014 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 16 april 2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen en tot intrekking van

Nadere informatie

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST N. 2012 1482 [C 2012/31271] 10 MEI 2012. Ordonnantie betreffende de afstemming van de milieuwetgeving op de Richtlijn 2008/99/EG inzake de bescherming van het milieu door

Nadere informatie

LOGBOEK. voor warmtepompen. volgens Verordening (EU) nr. 517/2014. Aanvulling bij de installatie- en gebruikershandleiding

LOGBOEK. voor warmtepompen. volgens Verordening (EU) nr. 517/2014. Aanvulling bij de installatie- en gebruikershandleiding Typ Menge nachgefüllt* Kältemittel Wartung, Kontrolle recycelt oder aufgearbeitet* Fach- /Recycling-Firma, Adresse, Zertifikationsnummer Kontroll-Ergebnis Datum Unterschrift, Stempel LOGBOEK * zutreffendes

Nadere informatie

Tien jaar voor op de wetgeving

Tien jaar voor op de wetgeving FEITENBLAD R-32 Tien jaar voor op de wetgeving Als marktleider wil Daikin systemen ontwikkelen die het comfort binnen verbeteren en toch een kleine impact op het milieu hebben, met energierendement en

Nadere informatie

:.n - Vlaamse Regering -~~~~ 't,,;, LNE/AMV/ERK/Gelijkwaardigheid/2011/1

:.n - Vlaamse Regering -~~~~ 't,,;, LNE/AMV/ERK/Gelijkwaardigheid/2011/1 Vlaamse Regering -~~~~ = ~:~ 't,,;, :.n - LNE/AMV/ERK/Gelijkwaardigheid/2011/1 Ministerieel besluit houdende de beslissing over de aanvraag tot gelijkwaardigheid, ingediend door de Associatie voor Thermische

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING BIJ HET REKENBLAD VOOR DE ENERGETISCHE KEURING VAN AIRCONDITIONINGSYSTEMEN MET EEN NOMINAAL KOELVERMOGEN VAN MEER DAN

GEBRUIKERSHANDLEIDING BIJ HET REKENBLAD VOOR DE ENERGETISCHE KEURING VAN AIRCONDITIONINGSYSTEMEN MET EEN NOMINAAL KOELVERMOGEN VAN MEER DAN Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieuvergunningen Dienst BBT en Erkenningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL Telefoon: 02 553 79 97 Fax: 02 553 79 95 E-mail: erkenningen@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Ozonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen 2010. Datum 21 januari 2011 Status Definitief

Ozonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen 2010. Datum 21 januari 2011 Status Definitief Ozonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen 2010 Datum 21 januari 2011 Status Definitief Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Milieugevaarlijke Stoffen Rijnstraat 8 Postbus

Nadere informatie

Herziening EU F-gassenverordening

Herziening EU F-gassenverordening Herziening EU F-gassenverordening KNVvK 21 mei 2013, Zaltbommel 3 december 2013 Herman Walthaus Herman.walthaus@minienm.nl Inhoud Toelichting voorstel commissie Proces en planning Belangrijkste discussiepunten

Nadere informatie

Nieuwe wetgeving koelinstallaties versnelt toepassing warmtepompen

Nieuwe wetgeving koelinstallaties versnelt toepassing warmtepompen Nieuwe wetgeving koelinstallaties versnelt toepassing warmtepompen Door: Robin Sommers en Erik Deliege, Van Beek DIT IS EEN PUBLICATIE VAN: VAN BEEK INGENIEURS B.V. UTRECHTSESTRAAT 59 6811 LW ARNHEM +31

Nadere informatie