HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN?"

Transcriptie

1 HOE KAN U DE BOMEN IN HET WETGEVINGSBOS NOG TERUGVINDEN? 27 APRIL 2017

2 Sprekers Dirk Van De Wynckel: De wetgeving (directeur UBF-ACA) Jurgen Buckinx De praktijk (Voorzitter UBF-ACA + zaakvoerder Cool & Energy Consult)

3 Waarover zullen we het hebben? Situering Wetgeving m.b.t. certificering en erkenning Wetgeving F-gassen

4 DEEL 1 SITUERING

5 Van Montreal, langs Kyoto, via Europa naar Vlaanderen Welke weg hebben de actuele wetgevingen inmiddels afgelegd?

6 Even terug in de tijd 1985 Verdrag van Wenen KB 1991: Verbod CFK s 1997 Kyoto-protocol 1987 Protocol van Montreal EG 3093/94 Ozonafbrekende stoffen (1) EG 2037/2000 (2)

7 Even terug in de tijd (2) 2005 Inwerkingtreding Kyoto Protocol EU 1516/2007 Uitvoering Lekcontrole EU 1005/2009 Ozonlaagafbrekende stoffen (3) EU 842/2006 F-gassen (1) EU 303/2008 Minimum eisen, wederzijdse erkenning voor de certificering van koeltechnici en koeltechnische bedrijven (1)

8 Even terug in de tijd (3) EU 517/2014 Europese verordening F-gassen (2) EU 2015/2067 Europese verordening Min eisen Minimum eisen m.b.t. wederzijdse erkenning voor de certificering van koeltechnici en koeltechnische bedrijven (2)

9 Waarom wetgevingen? Omdat te veel koel- en aircoinstallaties lekken!! Omdat lekdichte installaties future-proof zijn!

10 Welk milieueffect kan een koudemiddel hebben? 1. Negatief effect op de ozonlaag afname (depletion): uitgedrukt in ODP de chloorverbinding zorgt voor de afbraak van de ozonmoleculen 2. Negatieve impact op het broeikaseffect (serre-effect) aardopwarmingsvermogen (potential): uitgedrukt in GWP CO 2 -uitstoot van het koudemiddel Waarom wordt het ODP-verhaal hier nog eens opgerakeld?

11 Welk milieu-effect kan een koudemiddel hebben? Voorbeelden Ozonlaag afbrekend ODP Broeikaseffect GWP Gebruik CFK s R11, R12, Verboden! HCFK s R-22 Handelingen (gebruik) verboden! HFK s R-134a, R-404A, R- 507c, Toegelaten, maar. HC, HFO + natuurlijke CO2, ammoniak, propaan, butaan,enz OK!

12 ODP GWP Enkele voorbeelden Voorbeelden ODP GWP CFK s R12 1 nvt HCFK s R-22 0, HFK s R-134a Alternatieven R R1233zd 0 Ongeveer Waarom staat R-134 a hiertussen vermeld?

13 Wetgevingen: Van Europa naar de regio s Europa Lidstaten Wallonië Vlaanderen Brussels Gewest

14 Relevante wetgevingen 1. Europa EU 517/2014: EU 1005/2009: EU 1516/2007: EU 2015/2067: EU 2015/2068: F-gassen Ozon afbrekende stoffen Basisvoorschriften m.b.t. lekcontroles Minimumeisen voor wederzijdse erkenning voor de certificering van personen en bedrijven Uitvoering m.b.t. etikettering voor apparatuur. EU 304/2008: minimumeisen voor wederzijdse erkenning m.b.t. brandbeveiligingsapparatuur

15 Relevante wetgevingen 1. Europa (2) EU 2015/2066: Uitvoering m.b.t. wederzijdse erkenning voor de certificering van personen, belast met elektr. schakelinrichtingen EU 2016/879: EU 1191/2014: EU 307/2008: Uitvoering m.b.t. de conformiteitsverklaring voor het op de markt brengen van koel-, klimaatregelings- en WP-apparatuur Uitvoering rapportageverplichting omtrent productie, invoer, uitvoer, gebruik als grondstof en vernietiging van F-gassen minimumeisen voor wederzijdse erkenning van opleidingsgetuigschriften van personeel klimaatregelingsystemen in motorvoertuigen vernietiging van F-gassen

16 Relevante wetgevingen 2. Brussels Gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, betreffende de uitbating van koelinstallaties (22 maart 2012) Besluit van de Brusselse Regering inzake de bepaling van minimumopleidingseisen voor koeltechnici, de registratie van koeltechnische bedrijven en erkenning van de examencentra (22 maart 2012)

17 Relevante wetgevingen 3. Wallonië Arrêté, déterminant les conditions intégrales et sectorielles relatives aux installations fixes de production de froid ou de chaleur mettant en oevre un cycle frigorifique (12/07/2007) Uitbating van koelinstallaties (lekcontrole, buitendienststelling, ) enkel van toepassing op HCFK-gevulde installaties!! (vb R-22) Arrêté tendant à prévenir la pollution lors de l installation et mise en service des équipements frigorifiques fixes contenant de l agent refrigerant fluoré, ainsi qu én cas d entervention sur ces équipements, et à assurer la performance énergétique des systèmes de climatisation (12/07/2007) certificering koeltechnici + koeltechnische bedrijven wederzijdse erkenning Opgelegde voorschriften voor erkende technici en bedrijven

18 Relevante wetgevingen 4. Vlaanderen VLAREM II, art : exploitatie/uitbating van installaties met ozonafbrekende en/of F- gassen VLAREL: Vlaams Reglement inzake erkenningen erkenning koeltechnici en koeltechnische bedrijven Erkenning airco-deskundige wederzijdse erkenning

19 DEEL 2 CERTIFICERING EN ERKENNING VAN TECHNICI + ERKENNING VAN KOELTECHNISCHE BEDRIJVEN

20 Verplichte opleiding en certificering ALGEMEEN: CERTIFICERING EN ERKENNING IS VERPLICHT bij ALLE KOUDEMIDDELHANDELINGEN AAN ALLE INSTALLATIES, INDIEN GEVULD MET F-GASSEN ALS KOUDEMIDDEL

21 Verplichte opleiding en certificering EU-verordening 517/2014 stelt eisen voor: - Verplichting tot het voorzien van certificeringsprogramma s voor technici; - Verplichting tot het voorzien van de nodige opleidingen; - Verplichting tot het voorzien van certificeringsprogramma s voor bedrijven; - Verplichte erkenning van certificaten die in een andere lidstaat zijn afgegeven wederzijdse erkenning uitvoeringsverordening voor stationaire installaties: EU 2015/2067

22 Opleiding en certificering: aandachtspunten!! De exploitant gaat na of de certificeringsplichtige werken worden uitgevoerd door een erkende koeltechnische onderneming. De gecertificeerde technici kunnen genieten van een regeling m.b.t. wederzijdse erkenning (verwijzing: EU 2015/2067, 2015/2066, 307/2008) Bestaande certificaten en attesten, welke bekomen werden onder EU 842/2006, blijven geldig

23 Certificering koeltechnisch bedrijf = gecertificeerd koeltechnicus = erkend koeltechnisch bedrijf (Bron: AREA)

24 Certificering en erkenning van koeltechnici: geldigheidsduur Vlaanderen, vanaf 5/9/2016 Onbeperkt, mits: - Houder van certificaat cat. I, II, III en/of IV - 5-jaarlijkse betaling retributie - Werkzaam zijn bij een erkend koeltechnisch bedrijf - Slagen voor 5-jaarlijks actualisatie-examen - Positieve evaluatie bij controle door milieuinspectie - Voldoen aan algemene en bijzondere voorwaarden

25 Certificering en erkenning koeltechnici: geldigheidsduur Brussel + Wallonië 5 jaar, mits: - Houder van certificaat cat. I, II, III en/of IV - Werkzaam zijn in een erkend koeltechnisch bedrijf - De verplichtingen nakomen, opgelegd door de BIM en AWAC - Geslaagd voor het actualisatie-examen + het verkrijgen van een nieuw certificaat van bekwaamheid

26 Erkenning als koeltechnisch bedrijf: geldigheidsduur Vlaanderen, vanaf 5/9/2016 Onbeperkt, mits: Positief doorlopen van de externe audit Voldoende aantal gecertifieerde koeltechnici in dienst Voldoen aan de algemene voorwaarden Voldoen aan de bijzondere voorwaarden Voldoen aan de gebruikseisen (logboek, ) Betaling 5-jaarlijkse retributie (melding aan LNE) Minimale uitrusting ter beschikking Positieve evaluatie bij controles

27 Erkenning als koeltechnisch bedrijf: geldigheidsduur Brussel + Wallonië 5 jaar, mits: Doorlopen van de erkenningsprocedure (administratief) Voldoende aantal koeltechnici in dienst Minimale technische uitrusting ter beschikking Voldoen aan de algemene en bijzondere voorwaarden Voldoen aan de gebruikseisen

28 Wederzijdse erkenning EU 517/2014 schrijft voor : Lidstaten erkennen certificaten en opleidingsattesten die in een andere lidstaat zijn afgegeven. Zij beperken de vrijheid om diensten te verrichten niet, indien een certificaat in een andere lidstaat is afgeleverd

29 Wederzijdse erkenning als koeltechnisch bedrijf, Vlaanderen Melding aan LNE, met de nodige gegevens Certificeringsnummer Identificatiegegevens Betaling van de 5-jaarlijkse toezichtsretributie Betalingsbewijs voorleggen bij de melding

30 Wederzijdse erkenning als koeltechnisch bedrijf, Wallonië Melding aan AWAC, met volgende stukken: Het invulformulier Een kopie van het certificaat (op bedrijfsniveau) vertaald in de Franse taal Een kopie van het/de certifica(a)t(en) van alle koeltechnici in dienst,vertaald naar de Franse taal

31 Wederzijdse erkenning als koeltechnisch bedrijf, Brussel Dossier (aan te leveren bij BIM), met volgende stukken: Een ingevuld registratiedocument Een kopie van de erkenning, bekomen in een andere lidstaat of regio Foto s of aankoopbewijzen van het ter beschikking gestelde gereedschap Een bewijs dat u over voldoende erkende technici beschikt Een kopie van alle gevolgde procedures voor diverse handelingen Een kopie van het contract van de BA-verzekeringspolis

32 DEEL 3 WETGEVING F-GASSEN

33 Situering: EU 517/2014: de Europese minimumeisen m.b.t. F-gassen Vervangt EU 842/2006 Volume aan F-gas = CO2-equivalent i.p.v. kg Strengere eisen m.b.t. het logboek Strengere eisen m.b.t. certificering Eisen m.b.t. terugfasering F-gassen Eisen m.b.t. beperking op de markt brengen (apparatuur en F- gassen) Quotaregeling

34 DEEL 3 1 EU 517/2014: VAN KG NAAR CO 2 -EQUIVALENT

35 GWP? GWP = Global Warming Potential Vb. R-134a GWP = 1430 Relatieve maat voor aardopwarmingsvermogen t.o.v. het aardopwarmingsvermogen van CO 2, gedurende 100 jaar. GWP is dus het CO 2 -equivalent van 1 kg koudemiddel!

36 EU 517/2014: van kg naar CO2-equivalent

37 EU 517/2014: van kg naar CO2-equivalent Waar kan u de GWP-waarde terugvinden van een F-gas? - EU 517/2014, bijlage 1 - EN 378: Rekentool UBF-ACA - Diverse apps, terug te vinden in de App-store of Google Play

38 CO2-equivalent: rekentool UBF-ACA

39 DEEL 3 2 EU 517/2014: HET LOGBOEK

40 EU 517/2014: Logboek Verplicht vanaf 5 ton CO2-equivalent Indien het als een hermetisch gesloten installatie geëtiketteerd is : 10 ton CO 2 equivalent. De exploitant draagt de grootste verantwoordelijkheid! Moet dit 5 jaar ter beschikking houden van de milieu-inspectie Dient dit op eenvoudig verzoek voor te leggen Houdt dit logboek in de nabijheid van de installatie De gecertificeerde koeltechnieker/bedrijf: Dient alle handelingen te noteren in het logboek Houdt zelf ook de registratie van uitgevoerde werkzaamheden bij, gedurende 5 jaar

41 EU 517/2014: Logboek Minimum inhoud logboek (zie ook procedures op Installatiegegevens De soort en volumes koudemiddelen die bij iedere gelegenheid zijn gebruikt in t CO2-equivalent!! De hoeveelheden afgetapt koudemiddel in t CO2-equivalent!! Indien gegenereerde of gerecycleerde HFK s zijn gebruikt: Naam en adres van het recycling- of regeneratiebedrijf Het bedrijfscertificaatnr. De details van alle interventies De analyseresultaten van hergebruikt koudemiddel De bron van het hergebruikt koudemiddel Alle veranderingen aan en vervanging van componenten De resultaten van alle beproevingen De registratie van significante periodes van niet-gebruik

42 EU 517/2014: Logboek Wat als Er geen logboek aanwezig is? Overleg met de eigenaar/exploitant Nieuw logboek aan te maken, indien relevant! Mag dit digitaal? Ja, indien de exploitant hier ook toegang toe heeft! Geen logboek verplicht = geen koelmiddelboekhouding? NEEN!! koelmiddelboekhouding staat los van het logboek.

43 EU 517/2014: Logboek Logboeken UBF-ACA 3 versies: Koelinstallaties met 1 compressor Koelinstallaties met meerdere compressoren Airco- en warmtepompinstallaties UP TO DATE 2017! Gehomologeerd! Te koop via de shop of op via info@ubf-aca.be

44 EU 517/2014: Logboek Elektronische logboeken: RVC - ELYCI

45 DEEL 3 3 EU 517/ EU 1516/2007 LEKCONTROLES

46 EU 517/2014: Lekcontroles Verplicht vanaf 5 of 10 ton CO2-equivalent Vanaf 5 ton CO2-equivalent: indien niethermetisch gesloten systeem Vanaf 10 ton CO2-equivalent: indien als hermetisch gesloten geëtiketteerd Door gecertificeerd personeel Vooraf logboek raadplegen! Logboek invullen! Vanaf 500 t CO2-equivalent: permanent lekdetectiesysteem verplicht (maar ) Nieuwe apparatuur? lekcontrole!

47 EU 517/2014: Lekcontroles Methodes, volgens EU 1516/ Directe methode: gasdetectietoestel (12 maandelijkse controle + gevoeligheid van 5 g/jaar!) UV oplichtende detectievloeistof (indien technisch toegelaten door fabrikant! Enkel door erkende persoon cat.1!) zeepoplossing

48 te worden!! EU 517/2014: Lekcontroles Methodes, volgens EU 1516/ Indirecte methode: Controle parameters: oliesporen, druk, temperatuur, compressorstroom, vloeistofniveaus, hervullingsvolume Opgelet! - Indien vermoeden van lek = directe methode als sluitende controle! - De volledige installatie dient gecontroleerd

49 EU 517/2014: Lekcontrole HFK s > 5 t CO 2 -equivalent? JA < 10 t CO 2 -equivalent + hermetisch afgesloten NEEN JA Geen lekcontrole verplicht NEEN = 5 < 50 t CO 2 -equivalent? JA Perm. Lekdetectie? JA Lekcontrole 24-maandelijks NEEN NEEN = 50 < 500 CO 2 -equivalent? JA Perm. Lekdetectie? JA Lekcontrole 12-maandelijks NEEN NEEN = 500 t CO 2 -equivalent? JA Perm. Lekdetectie verplicht! (deze worden 12-maandelijks geïnsspecteerd) JA Lekcontrole 6-maandelijks NEEN Lekcontrole 6-maandelijks 3-maandelijks Let op: niet geldig voor HCFK s! (vb. R-22)

50 EU 1005/2009 Lekcontrole HCFK s (vb. R22) Periodieke lekcontrole Koelmiddelinhoud Frequentie lekcontrole 3 tot 30 kg Iedere 12 maanden 30 tot 300 kg Iedere 6 maanden Vanaf 300 kg Iedere 3 maanden Lek? herstellen binnen de 14 dagen! Nieuwe controle binnen de maand na herstel! Geen halvering lekfrequentiecontrole bij toepassing van een permanent lekdetectiesysteem! Niet bijvullen!!

51 EU 517/2014: Lekcontroles DE PRAKTIJK Wat bij het vaststellen van lekken? Exploitant zorgt voor reparatie, door gecertificeerd technicus Indien nodig, recuperatie F-gas Indien nodig: lektest met inert gas, door druktest, gevolgd door hervulling en een lektest Oorzaak van het lekken dient opgespoord te worden! Logboek correct invullen! Type lek (slijtage, sporadisch, kwaliteitsprobleem producent onderdeel, )

52 EU 517/2014: Lekcontrole DE PRAKTIJK Vlaanderen keurt gangbare permanente lekdetectie niet goed! Reden: een permanent lekdetectiesysteem moet alle lekken detecteren! dus: halvering van de periodiciteit is niet altijd van toepassing!! Vlaanderen vereist de directe methode van lekcontroles!!

53 EU 517/2014: Lekcontrole DE PRAKTIJK Vaak voorkomende lekken Schraederventielen Flare-verbindingen Mechanische verbindingen Overdrukventielen en -beveiligingen As-afdichting Shell en tube condensors (bij vervuiling) Luchtgekoelde condensors Verdampers (slijtage) Prikkraantjes Aansluitingen pressostaat, Leidingen (indien geen doeltreffende uitzettings- en drukcompensatiemogelijkheden).

54 De exploitant EU 517/2014 Verantwoordelijkheden, kortweg De gecertificeerde koeltechnieker Het erkend koeltechnisch bedrijf Laat periodieke lektest uitvoeren Voorkomt lekken!! Voorkomt lekken Schakelt een erkend KB in voor iedere interventie Laat lekken zo snel mogelijk uitvoeren door een erkend KB + nieuwe lektest Houdt het installatiegebonden logboek bij (min. 5 jaar) Is verantwoordelik voor de uitschakeling van de installatie, bij lekkage KB = Erkend koeltechnisch bedrijf Voert de werken uit volgens de wetgevingen ter zake Registreert correct (logboek) bij elke interventie Licht de exploitant correct in en geeft advies Stelt gecertificeerde koeltechnici tewerk voor de erkenningsplichtige werken Doet de meldingen aan de overheden (relatief lekverlies, 100% lekverlies,..) Houdt de registraties en resultaten van interventies 5 jaar bij (op het bedrijf) Houdt koelmiddelboekhouding bij Zorgt voor de nodige apparatuur, instrumenten en procedures

55 Sancties De exploitant Uit dienst nemen installatie Boete (hoog oplopend!!) De gecertificeerde koeltechnieker Intrekken van erkenning om certificaat te gebruiken! Het erkend koeltechnisch bedrijf Intrekking certificering koeltechnisch bedrijf.

56 DEEL 3 4 VERKOOP F-GASSEN

57 EU 517/2014: verkoop F-gassen Enkel aan gecertificeerde bedrijven Opgave van identiteitsgegevens en certificeringsnummer Aan bedrijven met gecertificeerd personeel in dienst: Verklaring op eer! vb. garages, scholen, transportsector, distributeurs, producenten, Groothandelaren houden een register bij van alle verkopen, met identiteitsgegevens van de koper(s) Transport van F-gassen kan wel door niet gecertificeerde bedrijven of personen

58 EU 517/2014: verkoop F-gassen

59 DEEL 3 5 VERKOOP APPARATUUR

60 EU 517/2014: verkoop apparatuur Niet hermetisch gesloten systemen: Enkel aan eindverbruikers, indien kan aangetoond worden dat de installatie gebeurt door een erkend koeltechnisch bedrijf! Definitie van installatie : installatie : het samenvoegen van twee of meer delen van apparatuur of circuits die gefluoreerde broeikasgassen bevatten of daartoe ontworpen zijn, teneinde een systeem te monteren op de plaats waar het zal worden geëxploiteerd, dat met zich meebrengt dat gastransporterende geleiders van een systeem worden samengevoegd om een circuit te voltooien, ongeacht of het systeem na montage moet worden gevuld of niet;

61 DEEL 3 6 BEPERKING OP DE MARKT BRENGEN

62 EU 517/2017: Beperking op de markt brengen 1/1/2020: herm. Afgesloten koelkasten en diepvriezers voor commercieel gebruik (hermetisch afgesloten) met GWP /1/2020: stationaire koelapparatuur (vast) met GWP 2500 (uitz. Voor toestellen onder -50 C) 1/1/2020: mobiele apparatuur met GWP 150 1/1/2022: koelkasten en diepvriezers voor commercieel gebruik (hermetisch afgesloten) met GWP 150 1/1/2022: koelsystemen met centraal opgestelde compressoren voor commercieel gebruik, nominale capaciteit 40 kw en GWP 150 (uitz. Cascadesystemen GWP 1500) primair circuit - koudeopwekking!! 1/1/2025: single-split airco systemen < 3kg en GWP 750

63 EU 517/2017: Beperking op de markt brengen Vrijstelling voor militaire apparatuur! Uitstel mogelijk van max. 4 jaar (na goedkeuring commissie): indien geen alternatieven beschikbaar of indien buitensporige kosten voor alternatieven

64 DEEL 3 7 ETIKETTERING

65 EU 517/2014: Etikettering Alle producten en apparatuur dienen geëtiketteerd te zijn met volgende gegevens: Benaming F-gas Hoeveelheid F-gas, in kg en CO2-equivalent (reëel of ontwerphoeveelheid) Indien relevant: hermetisch afgesloten apparatuur Specifieke regels voor houders van gerecycleerde, geregenereerde F-gassen en vernietiging ervan!

66 EEU 517/2014: Etikettering Aanbrengen van het etiket: Nabij de vulpunten Of op het gedeelte dat F-gassen bevat Deze gegevens dienen ook vermeld te staan in de handleiding en het register van de apparatuur Zie uitvoeringsverordening EU 2015/2068

67 DEEL 3 8 REGULERING, QUOTA, TERUGFASERING, BEPERKINGEN,

68 EU 517/2014: Regulering F-gassen Vanaf 1/1/2020: F-gas met GWP inhoud installatie 40 t CO2-equivalent = verboden! Uitzonderingen: Militaire apparatuur Apparatuur voor koeling onder 50 C Tot 1/1/2030 uitstel voor: Geregenereerd F-gas met GWP 2500 (mits etikettering) Gerecycleerd F-gas met GWP 2500 indien teruggewonnen uit apparatuur en in gebruikt in het kader van onderhoud.

69 EU 517/2014: Voorvullen van apparatuur met F-gassen Vanaf 1/1/2017: Voorgevulde apparatuur moet geregistreerd worden en voorzien van een conformiteitsverklaring. Regels m.b.t. de quotaregeling verantwoordelijkheid van de fabrikant of invoerder Indien de apparatuur reeds voorgevuld op de markt wordt gebracht: 1/1/2018: invoerders zorgen voor uitgebreide documentatie jaarlijks, vóór 31/3: controle van doc. en conformiteitsverklaring (door onafhankelijke auditor)

70 EU 517/2014: Vermindering (terugfasering) van het op de markt brengen F-gassen: Quota: Invoer (declaratie) Voor wie: Producenten en invoerders 100 t CO2-equivalent Ook voorgevulde toestellen! Timing: Ook mengsels vallen onder deze terugfasering

71 EU 517/2014: Vermindering van het op de markt brengen F-gassen (2) voorbeelden van 100 t CO2- equivalent Koelmiddel GWP Minimaal volume (kg) Koelmiddel GWP Minimaal volume (kg) , ,15 134a , ,57 245fa ,09 404A ,50 407A ,46 407C ,37 407D ,46 407F ,79 410A ,89 417A ,63 422A ,82 422D ,64 423A ,86 424A ,98 426A ,31 427A ,77 428A ,72 434A ,82 437A ,40 438A ,15 442A ,97 448A ,10 449A ,58 450A ,56 452A , ,09 508A ,57 508B ,46 513A ,48 ISCEON MO ,28

72 EU 517/2014: Vermindering van het op de markt brengen F-gassen (3) Quotaregeling

73 EU 517/2014: Vermindering van het op de markt brengen F-gassen (4) Quotaregeling Uitzonderingen: Producenten en invoerders <100 t CO2-equivalent HFK's die geïmporteerd worden om te worden vernietigd HFK's die worden gebruikt voor grondstoftoepassingen HFK's die geleverd worden om in bulk te worden geëxporteerd uit de EU HFK's die worden gebruikt in militaire apparatuur HFK's die worden gebruikt voor halfgeleiders (vanaf 1 januari 2018) HFK's die worden gebruikt voor doseerinhalatoren voor de toediening van geneesmiddelen

74 EU 517/2014 Toewijzing van Quota Quotaregeling: enkel voor deze die in de EU gevestigd zijn. Elke producent en invoerder = referentiewaarde 2014 Commissie berekent voor elke producent en invoerder een jaarlijks quota (op basis van gemiddeld volume ) Extra hoeveelheden kunnen gedeclareerd worden Quota kan overgedragen worden aan een andere producent of invoerder

75 EU 517/2014: Quotaregister Quotaregister: deadline 1/1/2015 op te stellen door de Commissie Verplicht voor alle betrokken invoerders en producenten + aanverwanten apparatuur en F-gassen De commissie zorgt voor de communicatie naar producenten en invoerders

76 EU 517/2014: Rapportage over productie, invoer, gebruik van F-gassen Rapportage dient vanaf 31/03/2015 jaarlijks te gebeuren Voor producent of invoerder: vorige jaar, gelijk aan of meer dan 100 t CO2-equivalent Voor elke onderneming met F-gas vernietiging, gelijk of meer dan 1000 t CO2-equivalent Elke onderneming die meer dan 1000 t CO2-equivalent als grondstof heeft gebruikt. Elke onderneming die 500 t CO2-equivalent of meer, in producten, op de markt heeft gebracht

77 EU 517/2014: Rapportage over productie, invoer, gebruik voorgevulde apparatuur Verificatiedocument af te leveren, jaarlijks vanaf 31/03/2015: Voor invoerders van apparatuur, waarvan de apparatuur reeds voorgevuld op de markt gebracht wordt.

78 EU 517/2014: Sancties De lidstaten stellen de regels vast voor de sancties op inbreuken op deze verordening.

79 DEEL 4 VLAAMSE WETGEVING VLAREM II

80 VLAREM II: Onderhoud en interventies Door bevoegd koeltechnicus Vaststelling lekkages Onmiddellijk lekkage verhelpen (binnen de 14 dagen!) + nieuwe controle (niet de dag zelf!!) Logboek invullen (uiteraard )

81 VLAREM II: Terugwinning van koelmiddel Bij definitieve buitendienststelling: Koelmiddel binnen de maand verwijderen! Aftappen koudemiddel: Enkel door gecertificeerd koeltechnicus In speciaal gemarkeerde cilinders

82 VLAREM II: Relatief lekverlies Maximaal 5% op jaarbasis! Indien meer: binnen de 14 dagen te herstellen Vóór het bijvullen: lekkage verhelpen en nieuwe lekcontrole! Na iedere bijvulling: Relatief lekverlies berekenen Logboek invullen 1 maand na herstel t.g.v. lek: Controle op lekverlies Niet de dag zelf!

83 VLAREM II: Relatief lekverlies Koelinstallaties met volume aan F-gas 3kg (niethermetisch gesloten): L = (B/N) x 100% L= relatief lekverlies B = som van alle bijvullingen gedurende een kalenderjaar N = nominale koelmiddelinhoud v/d installatie

84 VLAREM II: Relatief lekverlies 2 opeenvolgende kalenderjaren, lekverlies > 10%? Installatie buiten bedrijf te stellen, binnen de 12 maanden Melding aan LNE, max. 14 dagen na vaststelling Per brief Per mail Afwijking mogelijk? Ja, indien reden van lek te verklaren (geen slijtage ) Plan van aanpak om lekkage op te sporen en te verhelpen

85 VLAREM II: Documentatie Attest Drukproef ok Constructie voldoet aan een erkende norm (vb EN 378) Monoblocsystemen: conformiteitsattest niet vereist voor kleine installaties Instructiekaart: Gegevens van het aangestelde koeltechnisch bedrijf Type koelmiddel Max. toelaatbare werkdrukken Instructies m.b.t. in of uitschakelen Noodprocedure, om het koelsysteem buiten werking te stellen

86 VLAREM II: Wat mag u verwachten van de Vlaamse milieu-inspectie?

87 Bijkomende documentatie EU 517/2017: klik hier AREA gids voor F-gassen: klik hier Kennisdatabank koelinstallaties: klik hier Wederzijdse erkenning, praktisch: nieuwsbericht UBF-ACA Procedures voor installatie, onderhoud en interventies op koelinstallaties UBF-ACA : klik hier

88 DEEL 5 ALLERLEI

89 EN 378:2016 Exclusief aanbod!

90 EN 378:2016 Exclusief aanbod! EN 378:2016 de nieuwe standaard voor koel- en warmtepompinstallaties! Boekwerk van 202 pagina s! Deel 1: De basis eisen, definities, classificering en selectie criteria Deel 2: Het ontwerp, constructie, beproevingen, markeringen en documentering Deel 3: De installatieopstelling en persoonlijke veiligheidsmaatregelen Deel 4: De bediening, onderhoud, reparatie en herstel. Normale prijs: 351,00 euro excl. btw Leden UBF-ACA: 250,00 euro excl. btw Bestelformulier te verkrijgen bij het UBF-ACA team! Opgelet: beperkte oplage!

91 15 mei 2015 Infosessie te Mons (Franstalig) Thema: Wetgeving voor de koel- en aircosector Gebruik van propaan in koelinstallaties Sprekers: Pascal Théate (AWAC) wetgeving Julien Meert (Groep Colruyt) Propaan Locatie: FOREM MONS Datum en uur: 15/05/2017, vanaf 18u00

92 Belgische Vereniging voor Koude en Luchtbehandeling UBF-ACA vzw J. Chantraineplantsoen Kortenberg T.: info@ubf-aca.be

Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016

Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016 Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016 Sven Claeys Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO 2 1 CH 4 21 N 2 O 310 HFK s, PFK s en

Nadere informatie

HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles

HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles Patsie Puype Extern milieucoördinator / zaakvoerder APIS Milieuadvies bvba 31 mei 2018 Inhoud sessie Inleiding types koelmiddelen Kort

Nadere informatie

Bepalingen voor koelinstallaties met F-gassen en/of ozonlaag afbrekende stoffen -...

Bepalingen voor koelinstallaties met F-gassen en/of ozonlaag afbrekende stoffen -... pagina 1 van 7 Vlaanderen LNE.BE CONTACTEER ONS Milieuvergunningen Erkenningen Milieueffect- rapportage Milieuvorm Home Beleid en regelgeving Beleidsthema's Klimaat F-gassen Bepalingen voor koelinstallaties

Nadere informatie

(EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Wat zijn F-gassen? Europese regelgeving F-gassen Aanpassingen VLAREL Aanpassingen VLAREM II

(EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Wat zijn F-gassen? Europese regelgeving F-gassen Aanpassingen VLAREL Aanpassingen VLAREM II VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening (EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Nele Maes Dienst BBT en Erkenningen Afdeling Milieuvergunningen 2 december 2015 VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening

Nadere informatie

WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op )

WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op ) WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op 31.01.2013) 1987 : Protocol van Montréal : afschaffing van de koelmiddelen die de ozonlaag aantasten. 1991 : Koninklijk Besluit van 7 maart 1991 : CFK s mogen

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Sven Claeys Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid Dienst Klimaat tel: 02/553.11.29 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Essenscia Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Overzicht 1. Milieu-impact koelinstallatie 2. Geldende wetgeving 3. Werking AMI 4. Bevindingen AMI 5. Verloop

Nadere informatie

Engineering. Let us show the way. Optimalisation. Personalization

Engineering. Let us show the way. Optimalisation. Personalization Engineering Let us show the way Optimalisation Personalization Projecten Opleiding Ondersteuning Ontwerp/Concept Engineering Ontwikkeling Opleiding Nieuwe technologie Opvolging Hulp bij Opstart Reglementering

Nadere informatie

enverto bvba Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten

enverto bvba Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten De wetgeving rond de uitbating van koels is de laatste jaren voortdurend in beweging geweest. Om onze klanten zo goed

Nadere informatie

Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting

Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting Verordening EU 517/2014 F-gasreglementering samenvatting Algemeen Verordening (EU) 517/2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen streeft naar een emissievermindering van deze gassen door middel van

Nadere informatie

De eindverantwoordelijkheid voor het naleven van de VLAREM-voorwaarden ligt bij de exploitant (of eigenaar) van de koelinstallatie.

De eindverantwoordelijkheid voor het naleven van de VLAREM-voorwaarden ligt bij de exploitant (of eigenaar) van de koelinstallatie. Module 6 - Inleiding De belangrijkste wettelijke verplichtingen met betrekking tot het uitbaten van koeltoepassingen zijn terug te vinden in Europese en Vlaamse regelgeving, met name: EU-verordening 517/2014;

Nadere informatie

Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen

Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45

Nadere informatie

Herziene F-gassenverordening

Herziene F-gassenverordening Herziene F-gassenverordening Schakeldag 2014 26 juni 2014 Harald van der Bol Inhoud Inleiding Samenvatting belangrijkste onderdelen F-gassenverordening Nederlandse regelgeving Aandachtspunten voor Toezicht

Nadere informatie

Versie 23 oktober 2017

Versie 23 oktober 2017 Vlaamse overheid AFDELING GEBIEDSONTWIKKELING, OMGEVINGSPLANNING EN -PROJECTEN (GOP) Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 79 97 erkenningen.omgeving@vlaanderen.be www.omgevingvlaanderen.be

Nadere informatie

Deze checklist moet worden gehanteerd bij de keuring van een koeltechnisch bedrijf zoals vermeld in artikel 25/4, 4 van het VLAREL.

Deze checklist moet worden gehanteerd bij de keuring van een koeltechnisch bedrijf zoals vermeld in artikel 25/4, 4 van het VLAREL. Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieuvergunningen Dienst BBT en Erkenningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 79 97 F 02 553 79 95 E-mail: erkenningen@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149]

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149] BELGISCH STAATSBLAD 19.12.2018 MONITEUR BELGE 100979 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2018/15149] 29 NOVEMBER 2018. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de voorwaarden tot exploitatie

Nadere informatie

EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT

EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL KLIMAAT Brussel, 19 december 2018 Rev1 KENNISGEVING AAN BELANGHEBBENDEN TERUGTREKKING VAN HET VERENIGD KONINKRIJK EN EU-REGELS OP HET GEBIED VAN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN

Nadere informatie

Koeltechnici. Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Koeltechnici

Koeltechnici. Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Koeltechnici Koeltechnici Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Koeltechnici 1 Inhoudstafel Koelsector 3 De verschillende wetgevingen 4 De krachtlijnen van het besluit

Nadere informatie

Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006

Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006 Herzieningsproject van de Europese Commissie voor het aanpassen van de F-GAS regelgeving N 842/2006 Voorstellen van de europese commissie voor het aanpassen van de europese regelgeving F-Gas N 842-2006

Nadere informatie

Nieuwe duurzame koelconcepten. Rittal B.V. Elbert Raben

Nieuwe duurzame koelconcepten. Rittal B.V. Elbert Raben Nieuwe duurzame koelconcepten Rittal B.V. Elbert Raben Deze lezing wordt u aangeboden door: IT Enclosures IT Cooling IT Power IT Security IT Monitoring IT Services RiMatrix projects Agenda Verbod koudemiddel

Nadere informatie

Bijlage 18. Retributies voor de behandeling van de aanvraag en de uitoefening van het toezicht op de erkenningen met betrekking tot het leefmilieu

Bijlage 18. Retributies voor de behandeling van de aanvraag en de uitoefening van het toezicht op de erkenningen met betrekking tot het leefmilieu Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering van *** tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu, wat betreft een aanpassing aan de Bijlage 18 bij het VLAREL Bijlage 18. Retributies voor

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE

UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE L 194/4 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/1375 VAN DE COMMISSIE van 25 juli 2017 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1191/2014 tot vaststelling van de vorm en indieningswijze van het verslag

Nadere informatie

Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici

Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici Certificering voor koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici Leidraad bij de regelgeving rond stationaire koelinstallaties Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II - laan 20 bus 8-1000

Nadere informatie

Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen.

Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen. Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29

Nadere informatie

Fgas-Verordening (EU) No 517/2014. Ing. Harald van der Bol, Rijkswaterstaat

Fgas-Verordening (EU) No 517/2014. Ing. Harald van der Bol, Rijkswaterstaat Fgas-Verordening (EU) No 517/2014 Ing. Harald van der Bol, Inhoud Belangrijkste elementen en maatregelen uit de Verordening (517/2014) Nederlandse regelgeving Lekfrequentie Logboek Tools voor BG 2 Title

Nadere informatie

Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2.

Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2. Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2. «OZONAFBREKENDE STOFFEN EN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN - ozonafbrekende stoffen: de stoffen opgesomd in de tabel in bijlage I van Verordening (EG)

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 301/28 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2015/2067 VAN DE COMMISSIE van 17 november 2015 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EU) nr. 517/2014 van het Europees Parlement en de Raad, van minimumeisen en

Nadere informatie

VLAREM II Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne

VLAREM II Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne VLAREM II - 09-01-2017 Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne OZONLAAGAFBREKENDE STOFFEN EN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN - "ozonlaagafbrekende

Nadere informatie

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek

Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45 sven.claeys@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

CHECKLIST VOOR DE KEURING VAN EEN KOELINSTALLATIEBEHEERSYSTEEM VAN EEN KOELTECHNISCH BEDRIJF MET PERSONEEL MET EEN CERTIFICAAT VAN CATEGORIE I

CHECKLIST VOOR DE KEURING VAN EEN KOELINSTALLATIEBEHEERSYSTEEM VAN EEN KOELTECHNISCH BEDRIJF MET PERSONEEL MET EEN CERTIFICAAT VAN CATEGORIE I Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieuvergunningen Dienst BBT en Erkenningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL Telefoon: 02 553 79 97 Fax: 02 553 79 95 E-mail: erkenningen@lne.vlaanderen.be

Nadere informatie

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties. Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie

Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties. Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Overzicht 1. Milieu-impact koelinstallatie 2. Geldende wetgeving 3. Werking AMI 4. Bevindingen AMI 5. Verloop van een

Nadere informatie

EEN certificering voor koeltechnische bedrijven leidraad voor bedrijven

EEN certificering voor koeltechnische bedrijven leidraad voor bedrijven EEN certificering voor koeltechnische bedrijven Leidraad voor bedrijven Koelmiddelen, de klimaatverandering en de verdunning van de ozonlaag Een certificering voor koeltechnische bedrijven In koelinstallaties,

Nadere informatie

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering,

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering, 38766 MONITEUR BELGE 16.04.2019 BELGISCH STAATSBLAD BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST [C 2019/11693] 4 APRIL 2019. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van betreffende gastanks en -flessen voor

Nadere informatie

Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart

Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart Lekdichte koelinstallaties: vragen & mogelijke oplossingen www.aximaref-gdfsuez.com 1 Wat vooraf ging Stijgende trend uitstoot F-gassen

Nadere informatie

ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK

ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK ERKENNING ALS EXAMENCENTRUM KOELTECHNIEK LEEFMILIEU BRUSSEL - BIM Afdeling Vergunningen en Partnerschappen THURN & TAXIS-site Havenlaan 86C bus 3000 1000 Brussel E-mail : permit_agr@leefmilieu.brussels

Nadere informatie

Warmtepompen en f gassen wetgeving

Warmtepompen en f gassen wetgeving Warmtepompen en f gassen wetgeving Wanneer is wat verplicht Jaap de Knegt F gassen hoe zet het ook alweer? 1987 Montreal protocol. Bescherming ozonlaag Koeltechniek maakt afspraken om CFK s uit te faseren

Nadere informatie

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen

De toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen De toekomst van niet-e koelmiddelen Sinds 1 januari 2015 zijn koelmiddelen die chloor bevatten (HCFK s en CFK s) verboden. Koelmiddelen met chlooratomen kunnen zorgen voor een aantasting van de ozonlaag.

Nadere informatie

Verzeker uw toekomst:

Verzeker uw toekomst: Verzeker uw toekomst: R-507A R-404A Stop met het installeren van installaties op R-404A & R-507A! WAAROM IS HET ZO DRIN- GEND OM TE HANDELEN? De globale terugfasering van HFK s in 2018 en de Global Warning

Nadere informatie

Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst.

Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst. Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst. Bart van der Wekken, KNVvK, Koningkoudetechniek Rene van Gerwen, KNVvK, Entropycs Koninklijke

Nadere informatie

Inhoud DE CONSEQUENTIES...3

Inhoud DE CONSEQUENTIES...3 ALLES OVER HET UITFASEREN VAN SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN Inhoud DE CONSEQUENTIES...3 MEER OVER SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN...3 WAT ZIJN DE HOOFDPUNTEN UIT DE NIEUWE F- GAS WETGEVING...3 Een beperking van

Nadere informatie

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie?

Koudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Koudeproductie Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Inhoud I. De uitdagingen : Milieu, Energie en Beschikbaarheid II. Plan van aanpak III. Dalkia

Nadere informatie

Bijlage XXIII. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet

Bijlage XXIII. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet Bijlage 9 bij het besluit van de Vlaamse Regering van. tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van

Nadere informatie

VLAREM-trein /03/2016. Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016. Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen.

VLAREM-trein /03/2016. Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016. Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen. VLAREM-trein 2015 Regionaal Overleg Milieu 03/03/2016 Mireille De Schepper LNE, Afdeling Milieuvergunningen VLAREM-trein 2015 Februari 2015 Publieke consultatie Zomertrein Mei/juni 2015 26/6/2015 1 ste

Nadere informatie

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020 Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 Aanleiding voor actie het Vlaams Klimaatbeleidsplan (VKP) 2013-2020) bestaat uit een overkoepelend

Nadere informatie

Geachte mevrouw, heer,

Geachte mevrouw, heer, Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V. Groningen Rostockweg 3 9723 HG Groningen Postbus 390 9700 AJ Groningen Telefoon 050-547 14 71 Fax 050-541 34 88 groningen@wolterendros.nl www.wolterendros.nl Rabobank

Nadere informatie

Gassen I Koudemiddelen I Propaan. Innovision. pagina 1.

Gassen I Koudemiddelen I Propaan. Innovision. pagina 1. Innovision pagina 1 Gevolgen uitfasering en quotaregeling Henk-Jan Steenman Koudemiddelspecialist l, Westfalen Gassen Nederland bv. pagina 2 Vraag: Hoe staat het met de kennis van uw klanten over de uitfasering

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst) Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1,

(Voor de EER relevante tekst) Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1, 20.5.2014 Publicatieblad van de Europese Unie L 150/195 VERORDENING (EU) Nr. 517/2014 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 16 april 2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen en tot intrekking van

Nadere informatie

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN

(Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN L 146/1 II (Niet-wetgevingshandelingen) VERORDENINGEN UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2016/879 VAN DE COMMISSIE van 2 juni 2016 tot vaststelling van de nadere regelingen met betrekking tot de conformiteitsverklaring

Nadere informatie

EPB-regelgeving: klimatisatie

EPB-regelgeving: klimatisatie EPB-regelgeving: klimatisatie Leefmilieu Brussel Christophe Danlois AFDELING ENERGIE DEPARTEMENT EPB VERWARMING/KLIMATISATIE OVERZICHT EVOLUTIE VAN DE REGELGEVING ENKELE DEFINITIES TOEPASSINGSVELD EPB-EISEN

Nadere informatie

Francis Altdorfer, ECONOTEC Tom Dauwe, VITO. LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012.

Francis Altdorfer, ECONOTEC Tom Dauwe, VITO. LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012. EMISSIE-INVENTARISATIEMETHODE VOOR F-GASSEN IN DE KOELSECTOR Francis Altdorfer, Tom Dauwe, VITO LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012 1 Inhoud Inleiding

Nadere informatie

14/12/2015. Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker. Auteur: Rudy Beulens

14/12/2015. Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker. Auteur: Rudy Beulens Wegwijs in de koeltechniek voor de niet koeltechnieker Auteur: Rudy Beulens E-mail: rudy.beulens@sbmopleidingen.be 1 Wat is koeltechniek Is een verzameling van technische oplossingen Bedoeld om ruimten,

Nadere informatie

VLAAMSE OVERHEID. 8 DECEMBER Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven

VLAAMSE OVERHEID. 8 DECEMBER Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven N. 2007 771 VLAAMSE OVERHEID [C 2007/35192] 8 DECEMBER 2006. Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven De Vlaamse Regering, Gelet op de wet van 28 december 1964

Nadere informatie

Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010

Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010 Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010 Nog maar ongeveer 7 tot 8 maanden te gaan en de import en het gebruik van de ozonlaagafbrekende stoffen, met name de categorie CFK s (Chloorfluorkoolstoffen),

Nadere informatie

UITVOERINGSVERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van

UITVOERINGSVERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE. van EUROPESE COMMISSIE Brussel, 25.4.2019 C(2019) 2962 final UITVOERINGSVERORDENING (EU) /... VAN DE COMMISSIE van 25.4.2019 betreffende het waarborgen van de vlotte werking van het elektronisch quotaregister

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 301/28 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2015/2067 VAN DE COMMISSIE van 17 november 2015 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EU) nr. 517/2014 van het Europees Parlement en de Raad, van minimumeisen en

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 26.4.2019 L 112/11 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2019/661 VAN DE COMMISSIE van 25 april 2019 betreffende het waarborgen van de vlotte werking van het elektronisch quotaregister voor het op de markt brengen

Nadere informatie

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, 5.11.2014 L 318/5 UITVOERINGSVERORDENING (EU) Nr. 1191/2014 VAN DE COMMISSIE van 30 oktober 2014 tot vaststelling van de vorm en indieningswijze van het verslag bedoeld in artikel 19 van Verordening (EU)

Nadere informatie

1.01 Kennis van de elementaire ISO-standaardeenheden zoals voor temperatuur, druk, massa, dichtheid, energie.

1.01 Kennis van de elementaire ISO-standaardeenheden zoals voor temperatuur, druk, massa, dichtheid, energie. 1 Elementaire thermodynamica 1.01 Kennis van de elementaire ISO-standaardeenheden zoals voor temperatuur, druk, massa, dichtheid, energie. 1.02 Begrip van de basistheorie van koel- en klimaatregelingsapparatuur:

Nadere informatie

AREA GIDS VOOR F- gassen

AREA GIDS VOOR F- gassen De Europese stem voor installateurs van koel- en klimaatregelingssystemen en warmtepompen AREA GIDS VOOR F- gassen Een praktische gids voor de toepassing van de nieuwe F-gassenverordening voor installateurs

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 22.10.2009 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 69145 N. 2009 3587 VLAAMSE OVERHEID 4 SEPTEMBER 2009. Besluit van de Vlaamse Regering inzake de certificering van koeltechnische bedrijven en hun koeltechnici

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, STAATSCOURANT Nr. Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. 19618 18 december 2009 Regeling van de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer van 10 december

Nadere informatie

Logboek. Inhoud. Algemeen Gebruiker Opstelplaats Installatie fabrikant Installatiegegevens Soort installatie...

Logboek. Inhoud. Algemeen Gebruiker Opstelplaats Installatie fabrikant Installatiegegevens Soort installatie... Logboek Inhoud Algemeen... 1 Gebruiker... 1 Opstelplaats... 1 Installatie fabrikant... 2 Installatiegegevens... 2 Soort installatie... 2 Vermogensgegevens... 2 Ingebruikname datum... 2 Vereiste controle-interval...

Nadere informatie

Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus

Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus Koelmonteur, koeltechnisch Installateur - Koeltechnicus Patrick De Locht Business Developer SYNTRA Limburg vzw Versie Mei 2016 Patrick.delocht@syntra-limburg.be 1 Beschrijving traject Als koeltechnicus

Nadere informatie

AREA GIDS voor F-gassen

AREA GIDS voor F-gassen De Europese stem voor installateurs van koel- en klimaatregelingssystemen en warmtepompen AREA GIDS voor F-gassen Een praktische gids voor de toepassing van de nieuwe F-gassenverordening voor installateurs

Nadere informatie

De Climalife aanbevelingen

De Climalife aanbevelingen koudemiddelen De Climalife aanbevelingen Toepassing Koudemiddelen Klimaatregeling Airconditioning R-134a R-404A R-507 R-407C R-410A R-417A (ISCEON MO59) R-422D (ISCEON MO29) R-422A (ISCEON MO79) R-427A

Nadere informatie

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen BEMAS infosessie november 2016

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen BEMAS infosessie november 2016 Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020 BEMAS infosessie 15-17 november 2016 Tomas Velghe/Sven Claeys dienst Klimaat Vlaamse Overheid Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO

Nadere informatie

b) Is een afwijkend ontwerp - hoe uniek ook - een argument om niet aan de VLAREM-voorwaarden te moeten voldoen?

b) Is een afwijkend ontwerp - hoe uniek ook - een argument om niet aan de VLAREM-voorwaarden te moeten voldoen? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 191 van JOHAN DANEN datum: 8 december 2016 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Vynova Tessenderlo - Koelvloeistofemissies - Toegestane afwijking

Nadere informatie

STUDIEDAG OVER REDUCTIES VAN F GASSEN BIJ KOELING 07/07/2016

STUDIEDAG OVER REDUCTIES VAN F GASSEN BIJ KOELING 07/07/2016 STUDIEDAG OVER REDUCTIES VAN F GASSEN BIJ KOELING 07/07/2016 UNIE DER BELGISCHE FRIGORISTEN AIR CONDITIONING ASSOCIATION UNIEK, DE BEROEPSFEDERATIE VOOR DE SECTOR HVACR HVACR HEATING VENTILATION AIR CONDITIONING

Nadere informatie

L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie

L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie L 92/28 Publicatieblad van de Europese Unie 3.4.2008 VERORDENING (EG) Nr. 308/2008 VAN DE COMMISSIE van 2 april 2008 tot vaststelling, ingevolge Verordening (EG) nr. 842/2006 van het Europees Parlement

Nadere informatie

Alternatieve koudemiddelen. Western Airconditioning B.V. Anton Dijksma Product & Quality Manager

Alternatieve koudemiddelen. Western Airconditioning B.V. Anton Dijksma Product & Quality Manager Alternatieve koudemiddelen Western Airconditioning B.V. Anton Dijksma Product & Quality Manager Western Airconditioning B.V. Is al 30 jaar leverancier van klimaatairconditioners, koelmachines, warmtepompen,

Nadere informatie

BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR, AIRCO S EN WARMTEPOMPEN

BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR, AIRCO S EN WARMTEPOMPEN Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL T 02 553 80 11 F 02 553 80 05 info@lne.be BIJDRAGEN AAN DE KLIMAATDOELSTELLINGEN VIA DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN F-GASSEN IN KOELAPPARATUUR,

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15768 29 augustus 2011 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 24 augustus 2011, nr. IENM/BSK-2011/113986,

Nadere informatie

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING

DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW VERSLAG AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu Algemene

Nadere informatie

U kan inschrijven via de website van KAHO Sint-Lieven: http://dvo.kahosl.be Opgelet: het aantal deelnemers is beperkt tot 10 per reeks.

U kan inschrijven via de website van KAHO Sint-Lieven: http://dvo.kahosl.be Opgelet: het aantal deelnemers is beperkt tot 10 per reeks. Praktisch Inschrijven U kan inschrijven via de website van KAHO Sint-Lieven: http://dvo.kahosl.be Opgelet: het aantal deelnemers is beperkt tot 10 per reeks. Meer informatie Voor administratieve informatie

Nadere informatie

De regelgeving klimaatregeling EPB

De regelgeving klimaatregeling EPB De regelgeving klimaatregeling EPB In het Brussels Gewest Christophe Danlois DIRECTIE ENERGIE DEPARTEMENT VERWARMING EN KLIMAATREGELING EPB INHOUDSTAFEL DE CONTEXT ENKELE GEGEVENS OVER DE KLIMAATREGELING

Nadere informatie

Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties. Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ)

Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties. Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ) Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ) Overzicht presentatie Achtergrond Belangrijkste wijzigingen

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, artikel 20 en artikel 87, 1;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, artikel 20 en artikel 87, 1; Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het VLAREL en tot wijziging van diverse andere besluiten wat betreft erkenningen met betrekking tot het leefmilieu DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere

Nadere informatie

Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group. Julien Meert 07/07/2016

Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group. Julien Meert 07/07/2016 Milieuvriendelijke koeling in de praktijk Duurzame koudeketen Colruyt Group Julien Meert 07/07/2016 Colruyt Group, een familie van bedrijven T&I = interne technische dienst voor België, Frankrijk en Luxemburg

Nadere informatie

WARMTE UIT KOUDE. Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit. warmte uit koude is geld waard

WARMTE UIT KOUDE. Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit. warmte uit koude is geld waard Inzet van warmte uit koude (koelinstallaties) Kansen en rentabiliteit warmte uit koude is geld waard Fons Pennartz (KWA) Jan Grift (Energy Matters) 1 Wetgeving & timing 1 januari 2010 (bij)vullen met nieuw

Nadere informatie

Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s

Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s Factsheet Certificering Werken met HFK s en HCFK s Onderwerp: Besluit- en Regeling gefluoreerde broeikasgassen (HFK s) en ozonlaagafbrekende stoffen (HCFK s) Versie: november 2015 Contactpersoon: Coen

Nadere informatie

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP VLAAMSE OVERHEID [C 2013/35346] 1 MAART 2013. Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr.../2011 VAN DE COMMISSIE

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr.../2011 VAN DE COMMISSIE NL NL NL COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Ontwerp Brussel, XXX C VERORDENING (EU) nr..../2011 VAN DE COMMISSIE van [ ] tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1702/2003 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften

Nadere informatie

Programma. 13:00 uur Ontvangst 13:15 uur Aanvang programma

Programma. 13:00 uur Ontvangst 13:15 uur Aanvang programma Programma 13:00 uur Ontvangst 13:15 uur Aanvang programma Welkom- opening Introductie Aeres Tech Visie, trends en markt Natuurlijk koudemiddel en koeling voor de utiliteit Koeling, verwarming en opslag

Nadere informatie

Richtlijn druktoestellen 97/23/EG

Richtlijn druktoestellen 97/23/EG Richtlijn druktoestellen 97/23/EG PED in de praktijk Stoomdag Energik 18-05-06 nmouling@vincotte.be 1 INHOUD Presentatie van de PED: - Doel - Toepassingsgebied - Essenciële veiligheidseisen - Klassificatie

Nadere informatie

HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven

HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven HVAC en Koeling HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven Huizen, commerciële en industriële gebouwen

Nadere informatie

VERTALING WIJZIGING VAN HET PROTOCOL VAN MONTREAL BETREFFENDE STOFFEN DIE DE OZONLAAG AFBREKEN. Artikel I. Wijziging

VERTALING WIJZIGING VAN HET PROTOCOL VAN MONTREAL BETREFFENDE STOFFEN DIE DE OZONLAAG AFBREKEN. Artikel I. Wijziging L 236/3 VERTALING WIJZIGING VAN HET PROTOCOL VAN MONTREAL BETREFFENDE STOFFEN DIE DE OZONLAAG AFBREKEN Artikel I Wijziging Artikel 1, lid 4 http://www.emis.vito.be d.d. 14-09-2017 In artikel 1, lid 4,

Nadere informatie

Koel werkbon. Koel werkbon. 2718KE KE K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1. Datum 27 februari 2015

Koel werkbon. Koel werkbon. 2718KE KE K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1. Datum 27 februari 2015 Koel werkbon Documentnummer 2718KE-1-15-07123-2718KE-1-0002-K_1_G Naam Demo locatie 2 Adres Marineblauw 1 Postcode 2718KE Plaats Zoetermeer Datum 27 februari 2015 Status Akkoord Koel werkbon Inspectie

Nadere informatie

Noodzakelijke Procedures. F-gassen certificering. pagina 1 van 18

Noodzakelijke Procedures. F-gassen certificering. pagina 1 van 18 Noodzakelijke Procedures F-gassen certificering pagina 1 van 18 INHOUD 1.0 Algemeen 3 1.1 Definitie 1.2 Werkzaamheden waarvoor een diploma verplicht is 2.0 Installeren van een stationaire of mobiele koelinstallatie

Nadere informatie

***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT

***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Geconsolideerd wetgevingsdocument 12.3.2014 EP-PE_TC1-COD(2012)0305 ***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT in eerste lezing vastgesteld op 12 maart 2014 met het oog op de

Nadere informatie

VERORDENING (EG) Nr. 842/2006 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. van 17 mei 2006. inzake bepaalde gefluoreerde broeikasgassen

VERORDENING (EG) Nr. 842/2006 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD. van 17 mei 2006. inzake bepaalde gefluoreerde broeikasgassen 14.6.2006 NL Publicatieblad van de Europese Unie L 161/1 I (Besluiten waarvan de publicatie voorwaarde is voor de toepassing) VERORDENING (EG) Nr. 842/2006 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 17

Nadere informatie

MODULE B: TECHNISCHE EISEN

MODULE B: TECHNISCHE EISEN MODULE B: TECHNISCHE EISEN CO 2 KOUDEMIDDEL BEDRIJFSCERTIFICAAT Onderdeel van het STEK Bedrijfscertificaat 15 december 2015 STEK, Postbus 12, 3740 AA Baarn Wijzigingen overzicht Versie beheer Versie: Wijzigingsdatum:

Nadere informatie

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Reductieplan Overige Broeikasgassen. Reductieplan Overige Broeikasgassen (ROB) www.robklimaat.nl Kansen en bedreigingen in de electriciteitssector Erik ter Avest 29 juni 2006 1 Wat is het ROB? Andere vragen? Discussie Enkele begrippen wat

Nadere informatie

Western - Ontwikkeling van natuurlijke en laag GWP koudemiddelen in koelmachines en warmtepompen 29 maart 2017

Western - Ontwikkeling van natuurlijke en laag GWP koudemiddelen in koelmachines en warmtepompen 29 maart 2017 Western - Ontwikkeling van natuurlijke en laag GWP koudemiddelen in koelmachines en warmtepompen 29 maart 2017 Inhoud presentatie Ontwikkeling koelmachines en warmtepompen met rotary, scroll en schroefcompressoren

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT. Zittingsdocument

EUROPEES PARLEMENT. Zittingsdocument EUROPEES PARLEMENT 2004 Zittingsdocument 2009 C6-0221/2005 2003/0189A(COD) 07/07/2005 Gemeenschappelijk standpunt Gemeenschappelijk standpunt van de Raad van 21 juni 2005 betreffende de aanneming van een

Nadere informatie

Samenvatting: 1. Lekkage van koelmiddelen

Samenvatting: 1. Lekkage van koelmiddelen 1. Belangrijke lekkage van koelmiddelen, zowel bij kleine als bij grote installaties 2. Significant potentieel voor verbetering, blijkt uit cases in binnen-en buitenland. 3. Bredere toepassing van positieve

Nadere informatie

OPLEIDINGSPROCEDURE ONDERWERP: AIRCO Blz. l van 9

OPLEIDINGSPROCEDURE ONDERWERP: AIRCO Blz. l van 9 Blz. l van 9 1)Organisatie opleiding + examen: Aantal deelnemers per opleiding: > Het minimum aantal deelnemers per opleiding (+ examens) wordt door VITO Hoogstraten vzw vastgelegd op 4 personen. > Het

Nadere informatie

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,

Nadere informatie

Betreft: onderhoud a.c. apparatuur aan installaties met een koelmiddelinhoud van 0-3 kg.

Betreft: onderhoud a.c. apparatuur aan installaties met een koelmiddelinhoud van 0-3 kg. Aan de bewoner(s) van dit pand Datum 1 januari 2014 Onze referentie 14001/SS/WT. Betreft: onderhoud a.c. apparatuur aan installaties met een koelmiddelinhoud van 0-3 kg. Geachte bewoner/gebruiker, Regelmatig

Nadere informatie