Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010
|
|
- Julia Nathalie de Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bescherming van de ozonlaag; CFK- vrij Suriname vanaf 2010 Nog maar ongeveer 7 tot 8 maanden te gaan en de import en het gebruik van de ozonlaagafbrekende stoffen, met name de categorie CFK s (Chloorfluorkoolstoffen), zal voor 100% worden stopgezet. Suriname is verplicht om uiterlijk 2010 honderd procent van zijn consumptie van ozonlaag afbrekende stoffen te verminderen. Gebaseerd op het consumptiepatroon tussen is dat 42 ton. In 1987 werden de eerste afspraken gemaakt ter beperking van CFK-gebruik in het Protocol van Montréal. Door vrijwel alle landen is inmiddels het Protocol ondertekend. Het resultaat van al die afspraken is dat onder andere de productie van CFK's op korte termijn gestaakt zal worden. Daardoor zullen deze ozonlaagafbrekende stoffen binnen afzienbare tijd nergens op de wereld meer verkrijgbaar zijn. Suriname heeft het Protocol van Montreal, ter bescherming van de ozonlaag, getekend op 14 oktober Dat wil zeggen dat ook Suriname is gebonden aan de verplichtingen tot vermindering van het gebruik van ozonlaagafbrekende stoffen. Door dit verdrag te tekenen hebben landen afgesproken stapsgewijs het gebruik en de productie van ozonlaagafbrekende stoffen stop te zetten (tabel 1). R betekent Refrigerant of Koelgas. Bijvoorbeeld R-12 betekent Koelgas nummer 12. De ozonlaag De ozonlaag bevindt zich tussen 15 en 30 km hoogte in een luchtlaag binnen de atmosfeer die wij kennen als de stratosfeer. De ozonlaag zorgt ervoor dat schadelijke ultraviolet (UV) zonlicht de aarde niet kan bereiken. UV stralen kunnen
2 namelijk het menselijke afweersysteem aantasten, huidkanker, vroegtijdige huidveroudering en cataract veroorzaken. Ook kunnen UV stralen landbouwgewassen aantasten. Ozonlaag afbrekende stoffen Vernietiging van de ozonlaag wordt veelal veroorzaakt door bepaalde chemische stoffen die wij gebruiken. Voorbeelden van deze stoffen zijn: - Chloorfluorkoolstoffen (CFK s) en Chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK s); Deze werden gebruikt in spuitbussen, koel- en vrieskasten, ijsmachines, waterkoelers en airco s (ook in die van auto s). - Halonen Deze komen voor in brandblusapparaten. - Methylbromide Deze werd gebruikt in bestrijdingsmiddelen Belangrijk is ook te vermelden dat deze ozonlaagafbrekende stoffen ook tot de broeikasgassen behoren (figuur 1)! Deze broeikasgassen zorgen ervoor dat de temperatuur op aarde toeneemt met als gevolg klimaatsverandering die momenteel wereldwijd en ook in Suriname merkbaar is (toenemende en zware neerslag, toenemende temperatuur, overstromingen etc ). Het is dus belangrijk dat deze schadelijke stoffen niet meer worden gebruikt en onmiddellijk worden stopgezet! Wanneer deze stoffen of gassen in de lucht terecht komen tot bij de ozonlaag (dmv gebruik, lekkage, vervaardiging), vinden er chemische processen plaats die uiteindelijk de ozonlaag vernietigen. Er treedt verdunning van de ozonlaag op, welke ook bekend staat als het ozongat, met als gevolg dat de schadelijke UV stralen niet meer worden tegengehouden door de ozonlaag en op het aardoppervlak terecht komen met alle nadelige gevolgen zoals eerder aangegeven. Figuur 1: het broeikaseffect
3 Alternatieven voor CFK s Fabrikanten van schuimplastic vulmaterialen, piepschuim, koelkasten en airconditionings gebruiken nu twee andere kunstmatige stoffen in plaats van CFK s. Beide alternatieven veroorzaken schade aan de ozonlaag, maar niet zoveel als CFK s. Er zijn enkele natuurlijke stoffen die CFK s zouden kunnen vervangen en die helemaal geen schade veroorzaken. De beste zijn koolwaterstoffen. Deze stoffen bestaan alleen uit koolstof en waterstof. Voorbeelden zijn propaan en butaan. Ze zijn net zo goed als CFK s en werken in sommige opzichten beter. Het gebruik van NH 3 (ammoniak) als alternatief koelmiddel neemt ook toe. Deze stof is echter giftig en explosief. Bovendien tast ammoniak koper aan. Door onder andere deze oorzaken wordt de installatie aanzienlijk duurder maar deze kosten kunnen op den duur worden terugverdiend omdat het rendement van een ammoniak installatie aanzienlijk hoger is. De levensduur van de ozonlaag aantastende stoffen is verschillend en varieert van 60 tot 400 jaar. Zelfs als wij met onmiddellijke ingang elk gebruik zouden stoppen, duurt het nog generaties voor de aantasting van de ozonlaag door deze, door mensen geproduceerde, stoffen ophoudt! Redenen genoeg dus voor de overheid èn het bedrijfsleven om maatregelen te nemen. Het gevaar van de aantasting van de ozonlaag wordt gekarakteriseerd door de parameter "ODP" en staat voor "Ozon Depletion Potential". Dat betekent het ozonafbraakpotentieel waarmee de mate van schadelijkheid in een waarde wordt vastgelegd ten opzichte van CFK 11, waarvoor ODP =1 is aangenomen. HFK s hebben weliswaar geen ODP maar dragen wel bij aan het broeikaseffect (GWP= Global Warming Potential) waardoor ook van deze stoffen beperking van de emissie nodig is. Schadelijk Alternatief Koelmiddel Toepassing Levensduur (jaar) Formule ODP GWP R-11 Blaasmiddel 60 R-12 Koelmiddel 130 CFK R-113 Reinigingsmiddel 90 R-22 Koel- & blaasmiddel 15 HCFK R-134a Koelmiddel 16 HFK ODP = de ratio van de impact van een hoeveelheid chemische stof op de ozonlaag ten opzichte van de impact die CFK-11 (dezelfde hoeveelheid) heeft op de ozonlaag. GWP = de ratio van de hoeveelheid geproduceerde warmte van een substantie ten opzichte van dezelfde hoeveelheid geproduceerde warmte door CO 2.
4 De ozon-vriendelijke koelkast Als de oude koelkast CFK s bevat, moet je deze stoffen veilig opruimen. Daarna kun je een moderne koelkast kopen die ozonvriendelijk is en minder dan de helft van de energie gebruikt die gewone koelkasten gebruiken. De wanden van het apparaat zijn geïsoleerd met een schuimplastic dat is gemaakt met behulp van koolwaterstoffen in plaats van CFK s (figuur 2). Figuur 2: Deze technicus laat het CFK-koelmiddel uit een oude koelkast lopen om het veilig op te kunnen ruimen De Nationale Ozon Unit Het mechanisme dat verantwoordelijk is voor de implementatie van het Montreal Protocol is de Nationale Ozon Unit (NOU) die binnen het NIMOS is gevestigd. Dat wil zeggen dat het NOU de instantie is in Suriname die ervoor moet zorgen dat de schadelijke ozonlaag afbrekende stoffen niet meer geimporteerd worden en ook niet meer in ons land gebruikt worden. Het NOU heeft al verschillende activiteiten uitgevoerd zoals het inventariseren van importen en gebruik van koelgassen, het uitvoeren van bewustzijnsactiviteiten en koeltechnische trainingen voor o.a de Douane officieren (figuur 2), het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg (B.O.G), het Ministerie van Handel en Industrie (Min. HI), het Ministerie van Arbeid, Technologische Ontwikkeling en Milieu (Min. ATM), het Korps Brandweer Suriname (KBS), het Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (Min.LVV), NATIN, SAO en de Koeltechnische Sector. Intussen zijn medewerkers van de Ministeries van ATM, HI, Volksgezondheid, de Douane officieren, Het BOG, het Korps Brandweer en andere relevante instanties getraind in hoe ze de ozonlaag afbrekende stoffen kunnen herkennen en hoe ze deze stoffen op een milieuvriendelijke manier kunnen verwijderen. In 2005 en 2008 zijn er binnen de koeltechnische sector trainingen verzorgd voor het vergroten van het bewustzijn van de koeltechnici over de ozonlaag en de afbraak daarvan en hoe oude koelsystemen te kunnen ombouwen (retrofitten) tot machines om ozonvriendelijke gassen te bevatten (figuur 3). 4
5 Figuur 2: Een douaneofficier demonstreert hoe Figuur 3: Een Recovery Unit voor het terugwinnen van een koelgas te indentificeren. de ozonlaagafbrekende stoffen uit een airconditioning apparaat ( De rol van de Koeltechnische Sector Een zeer belangrijke sector voor het naleven van het Montreal Protocol voor de bescherming van de ozonlaag is de Koeltechnische Sector. Deze sector houdt zich voornamelijk bezig met het gebruik van koelgassen waaronder ook ozonlaagafbrekende stoffen. Deze sector heeft een zeer belangrijke rol te vervullen vooral met betrekking tot koelapparatuur die ozonlaagafbrekende stoffen bevat en van milieuvriendelijk koelgas moet worden voorzien. Opkomende activiteiten ivm uitbannen van CFK s Het NOU is intussen bezig met het voorbereiden van verschillende activiteiten waaronder een bewustwordingscampagne die de komende maanden zal plaatsvinden. Koeltechnische bedrijven, Auto Service en Reparatie bedrijven, automonteurs, koeltechnici en alle andere belangstellenden die zich bezighouden met het handelen of gebruik van koelmiddelen, reparaties verrichten aan koelinstallaties alsook auto airco s, zullen worden opgeroepen voor het volgen van trainingen om op correcte wijze oude koelsystemen om te bouwen (retrofitten) zoals ijskasten, vriezers en airco's (figuur 4) en eventueel gratis in aanmerking te komen voor apparatuur, gereedschappen Figuur 4: Het retrofitten van auto- airconditioning unit ( 5
6 en andere benodigdheden voor het retrofitten van het gas CFK-12 naar HFC-134a. De gemeenschap zal de komende periode geinformeerd en opgeroepen worden om hun oude koelkasten en auto s met een bouwjaar van 94 of ouder niet weg te doen maar de komende berichten te volgen over wat er mee te doen of waar men de informatie over het bezitten van een oude koelkast en een auto vanaf bouwjaar 94 en ouder, kan opgeven. U kunt zelf nagaan of uw koelapparaat het schadelijk koelmiddel bevat door op de labels of de compressor van het apparaat te kijken. Onderstaande figuur geeft een voorbeeld en verduidelijking aan voor het natrekken van een schadelijk koelmiddel bij een ijskast. Indien het niet lukt, of u nog twijfels heeft om welke koelmiddel het precies gaat, kunt u contact maken met het NIMOS afdeling Ozon Unit (zie ook onderstaande adressen). Boven aan de achterkant op de etiket R-12 Beneden aan de achterkant op de compressor R-12 6
7 Ramdjanamsingh Anjani Mohan Suraya Assistant Ozone Officer (NOU) NIMOS Onafhankelijkheidsplein # 2 Tel: / info@nimos.org 7
8 8
De implementatie van het Montreal Protocol in Suriname
De implementatie van het Montreal Protocol in Suriname In het vorige artikel hebben wij het gehad over het ontstaan van het Montreal Protocol en de ozonlaag. Wij zijn ingegaan op onder andere de functie
Nadere informatie16 september 2008 Dag ter Bescherming van de Ozonlaag
16 september 2008 Dag ter Bescherming van de Ozonlaag Global Partnership for Global benefits Kibri a ozonlaag so a kan kibri wi Samenwerken om de Ozonlaag te beschermen In het vorige artikel hebben we
Nadere informatieNieuwe duurzame koelconcepten. Rittal B.V. Elbert Raben
Nieuwe duurzame koelconcepten Rittal B.V. Elbert Raben Deze lezing wordt u aangeboden door: IT Enclosures IT Cooling IT Power IT Security IT Monitoring IT Services RiMatrix projects Agenda Verbod koudemiddel
Nadere informatieDe toekomst van niet-natuurlijke koelmiddelen
De toekomst van niet-e koelmiddelen Sinds 1 januari 2015 zijn koelmiddelen die chloor bevatten (HCFK s en CFK s) verboden. Koelmiddelen met chlooratomen kunnen zorgen voor een aantasting van de ozonlaag.
Nadere informatieHVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven
HVAC en Koeling HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven Huizen, commerciële en industriële gebouwen
Nadere informatieKoudeproductie. Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie?
Koudeproductie Verbod op het gebruik van koelmiddelen die de ozonlaag afbreken = Euthanasie of anesthesie? Inhoud I. De uitdagingen : Milieu, Energie en Beschikbaarheid II. Plan van aanpak III. Dalkia
Nadere informatieAxima Refrigeration. 100% cooling technology. www.aximaref-gdfsuez.be
Axima Refrigeration 100% cooling technology www.aximaref-gdfsuez.be Het doel heiligt de middelen Quiz algemene koeltechnische kennis? Zijn er natuurlijke koudemiddelen beschikbaar onder het kritische punt
Nadere informatieVoor deze afvalstoffen zie Spuitbussen Sectorplan 43: Verpakkingen van overige gevaarlijke stoffen
TEKST SECTORPLAN 70 (onderdeel LAP) Sectorplan 70 CFK s, HCFK s, HFK s en halonen I Afbakening Chloorfluorkoolstoffen (CFK s), chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK s) en halonen zijn stoffen die als zodanig
Nadere informatieInhoud DE CONSEQUENTIES...3
ALLES OVER HET UITFASEREN VAN SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN Inhoud DE CONSEQUENTIES...3 MEER OVER SYNTHETISCHE KOUDEMIDDELEN...3 WAT ZIJN DE HOOFDPUNTEN UIT DE NIEUWE F- GAS WETGEVING...3 Een beperking van
Nadere informatieDatacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd. Spreker: Marius Klerk
Datacenterkoeling zonder F-gassen: uw data center het gehele (!) jaar compressorloos geklimatiseerd Spreker: Marius Klerk ZONDER F-GASSEN STAAT UW DATACENTER STIL! F-gassen? gefluoreerde broeikasgassen,
Nadere informatieKoudemiddelen en wetgeving
112 1 Koudemiddelen en wetgeving door P. G. H. Uges Nederlandse Vereniging voor Koude Het Koudetechnisch Centrum Deventer 1. Inleiding 112 3 2. De plaats van de koudetechniek in de huidige maatschappij
Nadere informatieAlternatieve koudemiddelen. Western Airconditioning B.V. Anton Dijksma Product & Quality Manager
Alternatieve koudemiddelen Western Airconditioning B.V. Anton Dijksma Product & Quality Manager Western Airconditioning B.V. Is al 30 jaar leverancier van klimaatairconditioners, koelmachines, warmtepompen,
Nadere informatieHSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles
HSE World Event 2018 Koelinstallaties: Beter voorbereid op controles Patsie Puype Extern milieucoördinator / zaakvoerder APIS Milieuadvies bvba 31 mei 2018 Inhoud sessie Inleiding types koelmiddelen Kort
Nadere informatieVlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016
Vlaamse regelgeving inzake lekverliezen Studiedag reductie F-gassen in de koelsector 7 juli 2016 Sven Claeys Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP) CO 2 1 CH 4 21 N 2 O 310 HFK s, PFK s en
Nadere informatieEen fragiele wereld drijft ons naar andere koelmiddelen. De warmtepomp is het broertje van de koelmachine
Een fragiele wereld drijft ons naar andere koelmiddelen De warmtepomp is het broertje van de koelmachine Bij een warmtepomp wordt warmte onttrokken aan de koude buiten omgeving, waardoor het buiten nog
Nadere informatieVerzeker uw toekomst:
Verzeker uw toekomst: R-507A R-404A Stop met het installeren van installaties op R-404A & R-507A! WAAROM IS HET ZO DRIN- GEND OM TE HANDELEN? De globale terugfasering van HFK s in 2018 en de Global Warning
Nadere informatieKoudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst.
Koudemiddel: welke alternatieven zijn toekomstbestendig?: Actuele ontwikkelingen en alternatieven voor de toekomst. Bart van der Wekken, KNVvK, Koningkoudetechniek Rene van Gerwen, KNVvK, Entropycs Koninklijke
Nadere informatieDe Climalife aanbevelingen
koudemiddelen De Climalife aanbevelingen Toepassing Koudemiddelen Klimaatregeling Airconditioning R-134a R-404A R-507 R-407C R-410A R-417A (ISCEON MO59) R-422D (ISCEON MO29) R-422A (ISCEON MO79) R-427A
Nadere informatieVermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste
Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,
Nadere informatieFrancis Altdorfer, ECONOTEC Tom Dauwe, VITO. LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012.
EMISSIE-INVENTARISATIEMETHODE VOOR F-GASSEN IN DE KOELSECTOR Francis Altdorfer, Tom Dauwe, VITO LNE Rondetafelconferentie: F-gassen in koel- en luchtbehandelingsinstallaties 14 mei 2012 1 Inhoud Inleiding
Nadere informatieVeiligheidsaspecten met betrekking tot natuurlijke koudemiddelen.
Toepassing van natuurlijke koudemiddelen in koelinstallaties, airconditioners en warmtepompen Veiligheidsaspecten met betrekking tot natuurlijke koudemiddelen. Nederlandse praktijkrichtlijn (NPR-7600)
Nadere informatieEen ei wordt tijdens het bakken verhit. Er moet constant warmte toegevoegd worden, deze reactie is daarom endotherm.
8.1 1. Tijdens de verbranding van a. aluminium ontstaat er aluminiumoxide, b. koolstof ontstaat er koolstofdioxide, c. magnesiumsulfide ontstaan er magnesiumoxide en zwaveldioxide, want de beginstof bevat
Nadere informatieHET CFK-AKTIEPROGRAMMA EN HET BROEIKASEFFECT
SEPTEMBER 1990 ECN-I--90-035 HET CFK-AKTIEPROGRAMMA EN HET BROEIKASEFFECT J.R. YBEMA INHOUD 1. INLEIDING 2. HET CFK-AKTIEPROGRAMMA 3. HET BEGRIP GLOBAL WARMING POTENTIAL 4. BROEIKASEFFECT VAN CFK S 5.
Nadere informatieVeilig werken met brandbare koelmiddelen
Veilig werken met brandbare koelmiddelen @ Walter Reulens, UCLL 06/12/2018 Dit deel beschrijft hoe veilig om te gaan met: Koolwaterstoffen (R600a, R290, R1270); R32; R1234ze, R1234yf; De veilige werkomgeving
Nadere informatieCO 2. De milieuvriendelijke koel- en vriesoplossingen van Smeva
De milieuvriendelijke koel- en vriesoplossingen van Smeva Waarom de koeltechnische markt verovert De opwarming van onze aarde staat steeds meer in de belangstelling. Ook de emissie van de traditionele
Nadere informatieReductieplan Overige Broeikasgassen.
Reductieplan Overige Broeikasgassen (ROB) www.robklimaat.nl Kansen en bedreigingen in de electriciteitssector Erik ter Avest 29 juni 2006 1 Wat is het ROB? Andere vragen? Discussie Enkele begrippen wat
Nadere informatieVierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties. Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ)
Vierde Tranche Activiteitenbesluit Veiligheid Koelinstallaties Gerard Pouw (RWS/InfoMil) Coen van de Sande (NVKL) Stephan Nieuwenburg (OZHZ) Overzicht presentatie Achtergrond Belangrijkste wijzigingen
Nadere informatieVermeden broeikaseffect door recycling van e-waste
Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste 29-214 Datum: 27 juli 215 Versie: 1.1 In opdracht van: Opgesteld door: Hendrik Bijker Wecycle Laura Golsteijn Marisa Vieira Dit rapport is geschreven
Nadere informatieHerziene F-gassenverordening
Herziene F-gassenverordening Schakeldag 2014 26 juni 2014 Harald van der Bol Inhoud Inleiding Samenvatting belangrijkste onderdelen F-gassenverordening Nederlandse regelgeving Aandachtspunten voor Toezicht
Nadere informatieOp de voordracht van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van, nr. BJZ2011036817, Hoofddirectie Bestuurlijke en Juridische Zaken;
Besluit van houdende regels ten behoeve van de uitvoering van verordening (EG) nr. 1005/2009 van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 16 september 2009 betreffende ozonlaagafbrekende
Nadere informatieBescherming Ozonlaag. Een gezonde ozonlaag lijkt dichterbij dan verstandig zongedrag. Brochure voor Wereldozondag, 16 september 2013
Bescherming Ozonlaag Een gezonde ozonlaag lijkt dichterbij dan verstandig zongedrag Brochure voor Wereldozondag, 16 september 2013 Uitgave van KNMI en RIVM Ministerie van Infrastructuur en Milieu 2 Bescherming
Nadere informatieProblematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen
Problematiek van F-gassen en opportuniteiten voor natuurlijke koelmiddelen Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45
Nadere informatie4 Verbranding. Bij gele vlammen ontstaat roet (4.1)
4 Verbranding Verbrandingsverschijnselen (4.1) Bij een verbranding treden altijd een of meer van de volgende verschijnselen op: rookontwikkeling, roetontwikkeling, warmteontwikkeling, vlammen, vonken.
Nadere informatie(EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Wat zijn F-gassen? Europese regelgeving F-gassen Aanpassingen VLAREL Aanpassingen VLAREM II
VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening (EU) nr. 517/2014 (F-gassen) Nele Maes Dienst BBT en Erkenningen Afdeling Milieuvergunningen 2 december 2015 VLAREM- en VLARELwijzigingen t.g.v. verordening
Nadere informatieWetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek
Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Sven Claeys Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid Dienst Klimaat tel: 02/553.11.29 sven.claeys@lne.vlaanderen.be
Nadere informatieNatuurlijke koudemiddelen - actuele ontwikkelingen en trends
Achtergrond Natuurlijke koudemiddelen - actuele ontwikkelingen en trends door Monika Witt, CEO van eurammon; het Europees initiatief voor natuurlijke koudemiddelen Bij de beslissing welk koudemiddel in
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 1.8.2008 COM(2008) 505 definitief 2008/0165 (COD) MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD, HET EUROPEES PARLEMENT, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ
Nadere informatieVervangunits VRV RQYQ140-180P. Daikin's oplossing voor de uitfasering van R-22. » Voordelige upgrade voor R-22 systemen
Vervangunits VRV Daikin's oplossing voor de uitfasering van R-22» Voordelige upgrade voor R-22 systemen» Automatische reiniging van koelmiddelleidingen» Geen beperkingen op de voorgeschiedenis van het
Nadere informatieet broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces
H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de
Nadere informatieEnergiebalans aarde: systeemgrens
Energiebalans aarde: systeemgrens Aarde Atmosfeer Energiebalans Boekhouden: wat gaat er door de systeemgrens? Wat zijn de uitgaande stromen? Wat zijn de ingaande stromen? Is er accumulatie? De aarde: Energie-instroom
Nadere informatieactivering van het gebruik van natuurlijke koudemiddelen zoals NH 3
A - KOUDEMIDDELEN Koudemiddelen De internationale zorg over de aantasting van de ozon in de hoge luchtlagen door chloor heeft geleid tot het protocol van Montréal waarbij gasvormige stoffen met chloor
Nadere informatieRoerige tijden in de wereld van koelen en verwarmen. Ir. Erik J. Hoogendoorn, ENGIE Refrigeration
Roerige tijden in de wereld van koelen en verwarmen Ir. Erik J. Hoogendoorn, ENGIE Refrigeration Even voorstellen Inhoud Koudemiddelen Energie transitie Even voorstellen Introductie Erik Hoogendoorn Manager
Nadere informatie5,9. Werkstuk door een scholier 2016 woorden 21 mei keer beoordeeld. Scheikunde. Broeikaseffect. Inhoudsopgave:
Werkstuk door een scholier 2016 woorden 21 mei 2007 5,9 37 keer beoordeeld Vak Scheikunde Broeikaseffect. Inhoudsopgave: Deelvragen: - Wat is de oorzaak van het broeikaseffect? - Wat zijn de gevolgen van
Nadere informatieIndustriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen.
Industriële koeling: Huidig en toekomstig beleid voor het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29
Nadere informatieWarmtepompen en f gassen wetgeving
Warmtepompen en f gassen wetgeving Wanneer is wat verplicht Jaap de Knegt F gassen hoe zet het ook alweer? 1987 Montreal protocol. Bescherming ozonlaag Koeltechniek maakt afspraken om CFK s uit te faseren
Nadere informatie- Business uitvoering
- Business uitvoering Sommige airco's zijn verkrijgbaar in een business uitvoering, dit houdt in dat de buitenunit is voorzien van een hoge- en lagedrukbeveiliging. Deze beschermt de compressor bij storingen.
Nadere informatieHoofdstuk 8 : Koeltechniek- warmtepomp
Hoofdstuk 8 : Koeltechniek- warmtepomp 8.1 Koelproces Uit voorgaande weten we : om te verdampen is er warmte nodig. Deze warmte wordt uit de omgeving gehaald, waardoor de omgeving in temperatuur daalt.
Nadere informatieGeachte mevrouw, heer,
Ingenieursbureau Wolter & Dros B.V. Groningen Rostockweg 3 9723 HG Groningen Postbus 390 9700 AJ Groningen Telefoon 050-547 14 71 Fax 050-541 34 88 groningen@wolterendros.nl www.wolterendros.nl Rabobank
Nadere informatieBevindingen AMI omtrent Koelinstallaties
Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties Essenscia Saartje Swinnen Afdeling Milieu-Inspectie Overzicht 1. Milieu-impact koelinstallatie 2. Geldende wetgeving 3. Werking AMI 4. Bevindingen AMI 5. Verloop
Nadere informatieSAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH)
SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) Dit proefschrift behandelt de relatie tussen de vraag naar koeling, klimaatverandering en het hieraan gerelateerde milieubeleid. Inleiding Koelsystemen worden op allerlei
Nadere informatieAfscheid van F-gassen: de toekomst met natuurlijke koudemiddelen. Is de warmtepomp wel klaar voor de energietransitie?
Afscheid van F-gassen: de toekomst met natuurlijke koudemiddelen Is de warmtepomp wel klaar voor de energietransitie? Wie is Coolmark Beijer Ref is met vestigingen in 27 landen de grootste leverancier
Nadere informatieWETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op )
WETGEVING KOELMIDDELEN - (van toepassing op 31.01.2013) 1987 : Protocol van Montréal : afschaffing van de koelmiddelen die de ozonlaag aantasten. 1991 : Koninklijk Besluit van 7 maart 1991 : CFK s mogen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1.1 1.2 en 4.1 4.2 Samenvatting door een scholier 1402 woorden 5 december 2017 7 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Aardrijkskunde toetsweek 1
Nadere informatieMilieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu.
Biologie hoofdstuk 7 Mens en milieu Paragraaf 1 mens en het milieu de mens is afhankelijk van het milieu: - voedsel => voor de mens. - zuurstof => voor planten (fotosynthese) en om te ademen. - water =>
Nadere informatiesectorplan 31 Oplosmiddelen en koudemiddelen
sectorplan Oplosmiddelen en koudemiddelen 1 Achtergrondgegevens 1. Belangrijkste afvalstoffen Halogeenarme oplosmiddelen, halogeenhoudende oplosmiddelen, glycolen, koudemiddelen 2. Belangrijkste bronnen
Nadere informatieBewust Duurzaam Bouwen. Deel 1: Waarom?
Bewust Duurzaam Bouwen Deel 1: Waarom? 1 Bewust Duurzaam Bouwen Bron: www.klimaat.be 2 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 3 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 4
Nadere informatieEngineering. Let us show the way. Optimalisation. Personalization
Engineering Let us show the way Optimalisation Personalization Projecten Opleiding Ondersteuning Ontwerp/Concept Engineering Ontwikkeling Opleiding Nieuwe technologie Opvolging Hulp bij Opstart Reglementering
Nadere informatieWerkstuk ANW Ozonproblematiek
Werkstuk ANW Ozonproblematiek Werkstuk door een scholier 2070 woorden 3 mei 1999 6,8 34 keer beoordeeld Vak ANW De term 'ozongat' is bij iedereen bekend. Maar wat is het? Hoe groot is het? Wat veroorzaakt
Nadere informatie7,1. Spreekbeurt door een scholier 2029 woorden 9 maart keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding
Spreekbeurt door een scholier 2029 woorden 9 maart 2005 7,1 100 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over het Broeikaseffect. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik er niet veel
Nadere informatieD2C-Airco. Resultaten en bevindingen van project. Datum 11 april Optimair Holding BV in opdracht van Agentschap NL
Resultaten en bevindingen van project D2C-Airco Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en praktijkprojecten subsidie.
Nadere informatie2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.
Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer
Nadere informatieWetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek
Wetgeving en beleid rond koelmiddelproblematiek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afd. Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid tel: 02/553.11.29 --- fax: 02/553.11.45 sven.claeys@lne.vlaanderen.be
Nadere informatieDe aardse atmosfeer. Robert Parson Associate Professor Department of Chemistry and Biochemistry University of Colorado
De aardse atmosfeer Robert Parson Associate Professor Department of Chemistry and Biochemistry University of Colorado Vertaling en tekstbewerking: Gjalt T.Prins Cdß, Universiteit Utrecht Inleiding De ozonlaag
Nadere informatieWordt de klimaatsverandering veroorzaakt door de mens, of is het een natuurlijk proces?
Werkstuk door een scholier 1718 woorden 9 februari 2009 5,3 20 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding. De aarde warmt op. Daarover gaat deze praktische eindopdracht van ANW. Dit verslag gaat over klimaatverandering.
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 7
Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door Daphne 2041 woorden 14 november 2016 5,8 10 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou BIOLOGIE THEMA 7 - MENS EN MILIEU 1 De mens en het milieu
Nadere informatieAgenda. Algemene ontwikkelingen Warmtepomp theorie en mogelijke verbeteringen Marktvraag HFO als mogelijke oplossing Toekomstige ontwikkelingen
Agenda Algemene ontwikkelingen Warmtepomp theorie en mogelijke verbeteringen Marktvraag HFO als mogelijke oplossing Toekomstige ontwikkelingen Koeloplossingen voor de toekomst De installatietechniek op
Nadere informatieKoolwaterstoffen 13 juni Talent voor groei
Koolwaterstoffen 13 juni 2017 Talent voor groei Om welke koolwaterstoffen gaat het? R170-89 C (bij 1 bara) Ethaan R1150-104 C Etheen Ethyleen R290-42 C Propaan R1270-48 C Propeen Propyleen R600-0,5 C Butaan
Nadere informatieWestern - Ontwikkeling van natuurlijke en laag GWP koudemiddelen in koelmachines en warmtepompen 29 maart 2017
Western - Ontwikkeling van natuurlijke en laag GWP koudemiddelen in koelmachines en warmtepompen 29 maart 2017 Inhoud presentatie Ontwikkeling koelmachines en warmtepompen met rotary, scroll en schroefcompressoren
Nadere informatie(R2092) Wijziging van het Protocol van Montreal betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken; Kigali, 15 oktober Den Haag, 5 oktober 2017
Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2017 2018 34 811 (R2092) Wijziging van het Protocol van Montreal betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken; Kigali, 15 oktober 2016 A/ Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN
Nadere informatieCreators of Air R32. Airconditioners R32 Wandmodellen
Creators of Air Airconditioners Wandmodellen Bedieningen Fuji Electric en, voor elk wat wils. Met onze uitgebreide wand is het instellen en beheren van onze airconditioner kinderspel. Fuji Electric levert
Nadere informatieExtracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2.
Extracten uit titel II van het Vlarem. Uit artikel 1.1.2. «OZONAFBREKENDE STOFFEN EN GEFLUOREERDE BROEIKASGASSEN - ozonafbrekende stoffen: de stoffen opgesomd in de tabel in bijlage I van Verordening (EG)
Nadere informatieWat is de Environmental Product Declaration (EPD)?
Wat is de Environmental Product Declaration (EPD)? In een Environmental Product Declaration of EPD wordt in een 11-tal impactcategoriën de milieu-impact van een product uitgedrukt in getallen. Het is een
Nadere informatieKoeltechnici. Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Koeltechnici
Koeltechnici Alles wat u moet weten over de nieuwe wetgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Koeltechnici 1 Inhoudstafel Koelsector 3 De verschillende wetgevingen 4 De krachtlijnen van het besluit
Nadere informatieBrandbeveiliging op maat werk voor dé specialist. 22 MAART 2007 sinds 1927
Brandbeveiliging op maat werk voor dé specialist 22 MAART 2007 sinds 1927 Uitwerking praktijk case Hoe groot is het brandrisico s in mijn IT ruimten? Niet 0 en (flink?) groter dan in andere ruimten Worden
Nadere informatieCuraçao Carbon Footprint 2015
Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding
Nadere informatieMEMORIE VAN TOELICHTING I. HET DOEL VAN HET VOORONTWERP VAN INSTEMMINGSDECREET
Voorontwerp van decreet houdende instemming met het Amendement op het Protocol van Montreal inzake substanties die de ozonlaag aantasten, aangenomen te Kigali op 15 oktober 2016 MEMORIE VAN TOELICHTING
Nadere informatieExport van tweedehands elektronica
Export van tweedehands elektronica De Europese Unie stelt strenge eisen aan de export van afval. De Europese regels verbieden het zonder vergunning exporteren van elektronica-afval naar landen in Afrika.
Nadere informatieenverto bvba Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten
Facility Management energie - verwarmingsdeskundige - energieprestatiecertificaten De wetgeving rond de uitbating van koels is de laatste jaren voortdurend in beweging geweest. Om onze klanten zo goed
Nadere informatieCFK s als drijfgassen
038 1 CFK s als drijfgassen Inleiding Drijfgassen vinden hun toepassing in spuitbussen. Een groep van verbindingen die aanvankelijk bijzonder geschikt leek als drijfgas, de zogenaamde fluorchloorkoolstofverbindingen
Nadere informatieDuurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018
Duurzaamheid Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Duurzaamheid Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige
Nadere informatieKOELING VAN DATACENTERS DOOR DE JAREN HEEN DATA CENTER
KOELING VAN DATACENTERS DOOR DE JAREN HEEN DATA CENTER AGENDA STULZ Groep B.V. Huidige EU doelstelling Energiestromen in een datacenter EER waarde Evolutie koelsystemen Toekomst STULZ GROEP B.V. Airconditioning
Nadere informatieOzonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen 2010. Datum 21 januari 2011 Status Definitief
Ozonlaagafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen 2010 Datum 21 januari 2011 Status Definitief Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Milieugevaarlijke Stoffen Rijnstraat 8 Postbus
Nadere informatieLekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart
Lekdichtheid van koelinstallaties en koelmiddelproblematiek Eddy Veraart Lekdichte koelinstallaties: vragen & mogelijke oplossingen www.aximaref-gdfsuez.com 1 Wat vooraf ging Stijgende trend uitstoot F-gassen
Nadere informatieGassen I Koudemiddelen I Propaan. Innovision. pagina 1.
Innovision pagina 1 Gevolgen uitfasering en quotaregeling Henk-Jan Steenman Koudemiddelspecialist l, Westfalen Gassen Nederland bv. pagina 2 Vraag: Hoe staat het met de kennis van uw klanten over de uitfasering
Nadere informatieActieplan reductie uitstoot van F- gassen Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016
Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020 Studiedag reductie F-gassen bij koeling 7 juli 2016 Aanleiding voor actie het Vlaams Klimaatbeleidsplan (VKP) 2013-2020) bestaat uit een overkoepelend
Nadere informatieLekkages van ozonlaagafbrekende en broeikasgassen uit koelinstallaties in zeeschepen
VROM-Inspectie Regio Zuid-West Afdeling Stoffen en Producten Lekkages van ozonlaagafbrekende en broeikasgassen uit koelinstallaties in zeeschepen Weena 723 Postbus 29036 3001 GA Rotterdam www.vrom.nl artikelcode
Nadere informatieOnderzoeksresultaten draagvlak stoppen met aardgas HIER klimaatbureau
Onderzoeksresultaten draagvlak stoppen met aardgas HIER klimaatbureau Panel: Peil.nl Datum peiling: 26 juni 2017 In het Energierapport van het ministerie van Economische Zaken staat dat de verwarming van
Nadere informatieRISICO EN ECOLOGISCHE EVALUATIE PODIUMPRODUCTIE. PRAKTIJKFICHES ACTIEDOMEIN: onderhoud
RISICO EN ECOLOGISCHE EVALUATIE PODIUMPRODUCTIE PRAKTIJKFICHES ACTIEDOMEIN: onderhoud REcoEP ontwikkelt praktische tips en tools voor duurzame podiumtechnieken. Het project verzamelt tips en goede praktijken
Nadere informatieLaat je bedrijf groeien:
Laat je bedrijf groeien: Maak je klaar voor brandbare koudemiddelen! WAAROM DEZE FOLDER LEZEN? In een notendop: Omdat veel laag-gwp-koudemiddelen brandbaar zijn en omdat het gebruik ervan invloed heeft
Nadere informatieNatuurlijke koudemiddelen, ontwikkelingen en trends
door Monika Witt, presidente van eurammon, het Europese initiatief voor natuurlijke koudemiddelen Natuurlijke koudemiddelen, ontwikkelingen en trends Belangrijke criteria als veiligheid, kosten en milieu
Nadere informatieSamenvatting Biologie Biologie Samenvatting Hoofdstuk 7 2b
Samenvatting Biologie Biologie Samenvatting Hoofdstuk 7 2b Samenvatting door D. 1983 woorden 30 september 2012 8,1 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk
Nadere informatieTotaal Ik ben een: Mijn leeftijd is: Mijn nielsen regio is Man Vrouw Grote steden
Onderzoeksresultaten draagvlak stoppen met aardgas HIER klimaatbureau Panel: Peil.nl Datum peiling: 11 juni 2018 In het Energierapport van het ministerie van Economische Zaken staat dat de verwarming van
Nadere informatieLUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING
INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding
Nadere informatieL 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie BIJLAGE A
L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie 6.12.2008 BIJLAGE A Lijst van communautaire wetgeving vastgesteld overeenkomstig het EG-Verdrag waarvan schending een wederrechtelijk handelen in de zin van
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.2.2017 COM(2017) 51 final 2017/0016 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de sluiting van de in Kigali goedgekeurde overeenkomst tot wijziging van het Protocol
Nadere informatie4 juli blauw. Toelatingsexamen arts en tandarts. Informatie verwerven en verwerken (IVV) STILLEESTEKST 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker blauw Toelatingsexamen arts en tandarts 4 juli 2017 Informatie verwerven en verwerken (IVV) STILLEESTEKST 2 Aantal mensen (in miljarden) Stilleestekst deel
Nadere informatie4 juli geel. Toelatingsexamen arts en tandarts. Informatie verwerven en verwerken (IVV) STILLEESTEKST 2
Kleef hier onmiddellijk een identificatiesticker geel Toelatingsexamen arts en tandarts 4 juli 2017 Informatie verwerven en verwerken (IVV) STILLEESTEKST 2 Aantal mensen (in miljarden) Stilleestekst deel
Nadere informatieStratosfeer en ozonlaag. Dr. Michiel van Weele Atmosfeer- en Klimaatonderzoek KNMI, De Bilt
Stratosfeer en ozonlaag Dr. Michiel van Weele Atmosfeer- en Klimaatonderzoek KNMI, De Bilt De lezing van vandaag De start zien begrijpen klimaat effecten checken reactie verwachten In den beginnne Life
Nadere informatie