1. Welke goede voorbeelden kunnen als inspiratiebron dienen voor de opmaak van onze financieringsstrategie?

Transcriptie

1 Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen Verslag Bijeenkomst Datum: 24/10/2014 Datum: 23/10/2014 Auteur: Pieter Dresselaers Nummer: Documentreferentie: Plaats: Brussel Bestandsnaam (auto): P Verslag Aanwezig: Zie deelnemerslijst startevent Status: Ontwerp Verontsch.: Goedgekeurd Onderwerp: Startevent LNFLK (werkthema ) 1. Welke goede voorbeelden kunnen als inspiratiebron dienen voor de opmaak van onze financieringsstrategie? 1.1. Uitwerking thema Concrete werkvragen die beantwoord zouden kunnen / moeten worden binnen dit thema zijn: Waar zitten de kritieke kennis- & expertisehiaten Welke initiatieven zijn momenteel lopende rond financiering van maatregelen / actieplannen? Welke financieringsmechanismen werden elders reeds uitgetest? Wat kunnen we van deze voorbeelden leren? Welke rol kan een bank hier spelen? Bv hypothecair krediet met een rente i.f.v. het (nagestreefde?) energiepeil van de woning(werken?) Een gemeente geeft aan geïnteresseerd te zijn in voorbeelden waar de winst ook voldoende terugvloeit naar de gemeente en kan geherinvesteerd worden. Bv. Voorbeelden van windmolenprojecten waar effectief ook een deel van de opbrengst terugvloeit naar de overheid i.p.v. naar bv. buitenlandse investeerders; van hoe men (ook meer in het algemeen) een deel van het geld/winst/return kan recupereren. Bv groepsaankopen waarbij een deel van de winst van de winnaar naar de stad gaat; Vraag van bedrijf bezig met e-mobiliteit: welke businesscases bestaan er op de markt voor bv het gebruik van elektrische bussen met terugbetaling (kwam aan bod op VIMcongres), collectieve renovaties,? Voorbeelden van constructies genre Tax Shelter? Voorbeelden van EU-financiering, in het bijzonder succesvolle projecten met concrete realisaties. (Hoe) ook voor kleinere steden en gemeenten? Zowel todo s als dont s. Het step-up project werd hier genoemd. Alsook Kyoto in het pajottenland. Een provincie vraagt naar voorbeelden van (goede) crowdfunding en cooperatieven op lokaal niveau. Te bekijken: momenteel lijkt het vooral een hype maar wat werkt er echt; welke soort crowd funding projecten bv geen structurele (cf VVSG-trefdag); missing link; vooral interessant voor beginfase financieringsdynamiek (?) omdat je hier ook betrokkenheid, eigenaarschap & sociaal draagvlak voor projecten & bij uitbreiding voor het beleid kan creëren Voorbeelden van win-wins met andere beleidsdomeinen,

2 Hoe werken zonder eisen van de FSMA (zonder prospectus, ): wat zijn de drempels om geen prospectus op te stellen e.d.m. Opmerking: dit thema kan heel breed gaan. Mogelijk focussen we ons best op welke topics we ons prioritair richten, bv. wonen, mobiliteit, landbouw? Voorbeelden van projectfinanciering in kleine gemeenten, die vaak te kleinschalige projecten hebben om in aanmerking te komen voor bepaalde fondsen, geen industrie hebben, o Bv gemeenten met te weinig eigen gebouwen voor ESCO vs. voorbeelden van goede samenwerking / bundeling o o Bv biodorpen Voorbeelden van interessante projecten eigen aan kleine / landelijke gemeenten, en hoe deze worden gefinancierd (zoals bv energieke houtkanten in Bocholt). Zijn er voorbeelden van hoe niet-rendabele investeringen reeds gebeurden? Voorbeelden van spreiding van projecten en financiering in de tijd? Goede voorbeelden van een rollend fonds? Algemeen: zowel de todo s als de don ts: wat kunnen we leren uit mislukte projecten? 1.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Het thema wordt belangrijk gevonden omdat: Je kunt leren uit fouten van anderen. Iedereen heeft behoefte aan inspiratie en zien hoe zaken wel al ergens anders werkten kan de initiële achterdocht tegen nieuwe ideeën wat wegmasseren. Het kan het draaiboek concreter maken, wat belangrijk was voor alle deelnemers. De benodigde competenties omvatten: Netwerk initiatiefnemers in Vlaanderen en erbuiten Minimale kennis financieringsmechanismen / aandachtspunten hierbij Voldoende terreinkennis om relevantie van voorbeeld voor Vlaamse context te kunnen inschatten Goede voorbeelden die reeds vernoemd werden (en waarvan de competenties mee kunnen worden genomen bij het uitwerken van het werkthema): Campina hield een rondgang bij hun landbouwers om te controleren of die in hun eigen elektriciteit kunnen voorzien, als voorwaarde om voor hen melk te mogen produceren Ecopower, Beauvent In NL: Energiesprong (rond nieuwe waarderingsmethode gerenoveerde huizen, samen met makelaars en banken, i.f.v. doelstelling 1,8 miljoen renovaties in vnl koopwoningen. Wordt getrokken door platform 31: komen naar transitiearena) kan als voorbeeld genomen worden voor geval dat banken Energiebesparing niet meerekenen als extra leencapaciteit. Greenspirator (Twitter) Serge Degeldere (FP) ESCO, Johan Coolen (vertalen contracten Vlaams model) EN-dag prov. Limburg: Patrick Boucneau kent misschien spreker met voorbeelden rond crowdfunding 1 Oostende gemeentebedrijven Het type sprekers dat op conferenties (vb. VIM) e.d. lezingen geeft met goede en inspirerende voorbeelden uit het buitenland Veolia energiebesparing Vleva (Joke Hofmans) 1 Zie ook: Zie ook: 27/11/14 Divosa najaarscongres in Zaandam (NL) ( workshop crowdfunding voor gemeenten (bv Haarlem) met Sjoerd Hamburger, expert alternatieve financiering KplusV Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 2 / 14

3 Eandis: EVA-laadpalen Gelukte projecten met Europese programma s: Step Up, Kyoto in het Pajottenland ABBLO vzw, Ugent, VIBE, Vlaams-Brabant kent goed voorbeeld van een rollend fonds Voorwaarden voor uitwerken van dit thema in het lerend netwerk: Werken zonder eisen van de FSMA (zonder prospectus, ) Oefening moet op zichzelf staan (en niet enkel verweven in andere wergroepen): om echt te focussen Moet bruikbaar zijn op lokaal niveau Moet echt over financiering gaan. Voordelen / Neveneffecten: NOx, fijnstof verminderen EU-programma veel eisen; bij goedkeuring begint het werk soms pas 1.3. Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Organisatie Naam i-cleantech Annick Vastiau annick.vastiau@icleantechvlaanderen.be Interleuven Stefan Kempeneers stefan.kempeneers@interleuven.be Peps Isabelle Chaput isabelle.chaput@withpeps.be Provincie Vlaams-Brabant Olivier De Ryckere olivier.deryckere@vlaamsbrabant.be Stad Aalst Olivier David Olivier.David@aalst.be Stad Genk Peter Vos Peter.vos@genk.be The New Drive Arthur Vijghen arthur.vijghen@thenewdrive.be Triodos Bank Diana Collinet diana.collinet@triodos.be N.B. Annick, Isabelle en Diana gaven aan dat ze over een netwerk beschikken waaruit ze nog contacten kunnen putten, afhankelijk van de gekozen onderwerp(en). 2. Hoe kunnen we onze inspanningen m.b.t. de vergaring van gegevens maximaal beperken? 2.1. Uitwerking thema Concrete werkvragen die beantwoord zouden kunnen / moeten worden binnen dit thema zijn: Welke (financiële) gegevens zijn nodig voor de opmaak van het financieringsluik? Voor welke parameters kunnen generieke gegevens worden gebruikt? Overzicht van gegevens die voorhanden zijn Procedure voor kwaliteitscontrole en periodieke actualisering van de gegevens Prioritering van data om neutraliteit te bereiken, verschilt in stedelijke (bv. belang mobiliteit) vs. landelijke gemeenten (bv. landbouw) Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 3 / 14

4 Welke format is hiervoor het meest geschikt: bv. voortbouwen op LNE-tool of eerder naar voorbeeld van financieringsvehikel Welke rollen hebben verschillende instanties hierin te spelen bv. provincies Dienen voor de identificatie en berekening van baten naast de private ook de gemeentelijke en breder nog de maatschappelijke baten van CO2-reductie meegenomen te worden (bv. vermeden gezondheidskosten, verhoging werkgelegenheid en dus verlaging uitkeringen, verhoogde BTW inkomsten, impact op kadastraal inkomen)? 2.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Competenties nodig voor het uitwerken van dit thema: Kennis investeringskosten, terugverdientijden, voor verschillende maatregelenclusters Kennis CO2-reductie Evolutie ruimtegebruik (vb. na 2020) Kennis rond gedragsverandering, is moeilijk in te schatten Wie kan deze competenties aanleveren? LNE tool - aantal basisindicatoren: woningen / industrie / openbaar vervoer / elektrische voertuigen etc. NIS / kadaster: aantal woonunits Tabula VITO parameters types wooneenheden VITO Energiebalans Vlaams Input/Output model? VMM? AWV? De Lijn? NMBS? Netbeheerders RES en warmtenetten Bedrijven? Beheerders van FRGE lening Het belang van het uitwerken van het thema wordt als volgt gemotiveerd: Vergelijkbaarheid en interpreteerbaarheid van gegevens (= kwaliteitscontrole van eigen oefening) Efficiëntiewinsten bij opmaak financieringsluik lokale klimaatplannen (incl. uitrekenen financieringsbehoefte). Er werd algemeen aangegeven dat de beschikbaarheid van basisgegevens essentieel is vooraleer zelfs maar een start kan gemaakt worden van de berekening van de financieringsbehoefte. Anderzijds zouden de inspanningen bij de gemeenten gefocust moeten worden op het loskrijgen van financiering en niet op de inzameling van data. De data worden dus beschouwd als onontbeerlijk, maar we kregen ook de boodschap mee dat het aanzien wordt als een taak van de overheid om deze gegevens ter beschikking te stellen. Algemeen vindt men een werkgroep rond dit thema niet de meest geschikte methode om te komen tot een set van standaarddata. Volgende voordelen / neveneffecten werden vermeld: Sectoren kunnen zicht krijgen op nodige kostenverlaging om investeringen vlotter te doen verlopen (relatie besparing energiekost investeringskost: cfr. renovatie woningen NL). Verhoogd samenwerkingspotentieel Voorwaarden die vernoemd werden voor uitwerking van het thema in het lerend netwerk: Geen tijd verliezen met discussie tussen experten over basisassumpties, streven naar werkbare consensus Lokale niveau moet primeren, niet maatschappelijk standpunt Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 4 / 14

5 2.3. Ja, ik wil meewerken! In de werkgroep zou idealiter een mix aanwezig zijn van ervaringsdeskundigen en gemeenten die nog moeten starten met de oefening. De ervaringsdeskundigen zijn bereid om deel te nemen, maar willen geen al te actieve rol spelen omdat er voor hen nog weinig meerwaarde is (oefening is al gedaan). De gemeenten die nog moeten starten met de oefening zouden liever de standaardgegevens aangereikt krijgen of de inspanningen gebruiken om intern de oefening te doen. Geen enkele persoon heeft zich specifiek opgegeven om een actieve rol op te nemen. De volgende personen zijn bereid om eventueel deel te nemen. Organisatie Naam Stad Gent Jeroen Mercy (vervanging van Karla Schimmel in 2015 persoon was zelf niet aanwezig dus nog af te toetsen) Futureproofed Jan Aerts Provincie Antwerpen Provincie Antwerpen Stad Antwerpen Els Van Praet? (was zelf niet aanwezig dus nog af te toetsen) Kris Mees (groepsaankopen)? (was zelf niet aanwezig dus nog af te toetsen) Johan De Herdt Deinze Marit De Wilde 3. Wat zijn de BBC implicaties van het financieel luik bij ons klimaatplan? 3.1. Uitwerking thema Concrete werkvragen die beantwoord zouden kunnen / moeten worden binnen dit thema zijn: Hoe worden klimaatdoelstellingen opgenomen in BBC? Ook met oog op lange termijn (i.e. legislatuur overschrijdend)? Wat als meerjarenplan reeds bestaat? Hoe kunnen de doelstellingen en acties van het lokale klimaatplan dan nog geïntegreerd worden in het meerjarenplan? Worden de voorziene kredieten in de meerjarenbegroting gespendeerd aan energierenovatie of aan andere? Hoe worden de investeringen die de gemeente zelf zal moeten doen in het kader van het lokale klimaatplan opgenomen in BBC? Subvragen hierbij zijn oa. - Aan de investeringen is vaak een meerkost verbonden (vb. renovatie tot lage energiegebouwen i.p.v. gewone renovatie). Welke dienst neemt de meerkost op zich? - Investeringen komen op het investeringsbudget, terwijl de besparingen die ermee gerealiseerd worden zichtbaar zijn in het exploitatiebudget. Er zou een link gelegd moeten worden tussen de besparingen en de investeringen. Met de besparingen zouden nieuwe investeringen moeten kunnen gebeuren. Hoe lokaal klimaatplan opvolgen d.m.v. BBC? Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 5 / 14

6 3.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Verschillende elementen werden bekeken met het oog op evaluatie van het thema. Competenties die nodig zijn: Kennis BBC (principes & praktijk): - Op lokaal niveau: dienst budget / financiële dienst / gemeentesecretaris (vb. Gert Deryckere Destelbergen) / platform voor secretarissen (oa. ook voor het verspreiden van de boodschap) - Ev. idee om vooral ook pilootgemeenten BBC te betrekken die ook lokaal klimaatplan hebben (Berlaar? Halle-Zoersel? ) - Op Vlaams niveau: Binnenlands Bestuur (via Jan Pauwels) Kennis lokale klimaatplannen: - Op lokaal niveau: cel beleidsondersteuning binnen gemeente / IKZ coördinator (= interne kwaliteitszorg coördinator), milieu- of duurzaamheidsdiensten van gemeente / intercommunale / provincie / - Op overkoepelend niveau: vb. VVSG (Alex Verhoeven of collega) Het belang van het werkthema wordt als volgt omschreven: BBC = belangrijk beleidsinstrument voor lokale overheden BBC = uitwerking van INTEGRAAL beleid van de gemeente. De klimaatdoelstellingen en acties moeten eigl. uitgesmeerd worden over heel BBC. Of andersom (IDEE!): alle BBC-acties moeten geherformuleerd worden als klimaatacties Hierbij aansluitend: Artikel 2 van het gemeentedecreet geeft aan dat de gemeente moet een duurzame ontwikkeling van zijn grondgebied moet beogen. En (IDEE!): klimaattoets (vgl. met duurzaamheidstoets, ) op BBC toepassen. BBC = meerjarenplanning en begroting. Klimaat gaat ook over de lange termijn. Het uitwerken van dit thema heeft volgende voordelen / neveneffecten: Drempelverlagend voor gemeenten om met klimaatplan te starten (want: nu werden nog geen budgetten opgenomen in meerjarenbegroting en dit weerhoudt gemeenten ervan om toch CoM te ondertekenen). Voorbereid op wat komen gaat (vb. verplichtingen vanuit Europa): eens verplicht, moet het toch ook opgenomen worden in BBC. Dan kan je maar beter voorbereid zijn. Het uitwerken van dit thema zorgt ervoor dat gemeenten voorbereid zullen zijn. Door klimaat in BBC op te nemen kan je andere afdelingen meekrijgen om duurzaam te leren denken (cfr; alle acties als klimaatactie). Er kunnen wel misverstanden optreden: wiens verdienste is het resultaat? Volgende voorwaarden werden vernoemd om het thema uit te werken in het Lerend Netwerk: Kennis BBC noodzakelijk! Minstens 1 expert nodig + specialisten planmatig denken op lokaal niveau 3.3. Ja, ik wil meewerken! De aanwezigen in beide rondes waren het erover eens dat dit een belangrijk thema zou zijn voor uitwerking. Hier moet iets rond gedaan worden! Zelf mee uitwerken was minder evident (specifieke kennis BBC ontbreekt). Als die vanuit externen wordt ingebracht, kan het wel waardevol zijn om mee te denken en de kritische vragen te stellen vanuit de kennis van de lokale plannen. Organisatie Naam Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 6 / 14

7 Interwaas Frauke Van Goethem Provincie Oost-Vlaanderen Frederika Torfs WVI Nathalie Garré 4. Vehikel op Vlaams niveau Wordt niet opgenomen binnen het Lerend Netwerk (parallel project). 5. Hoe kunnen we op korte termijn van start gaan? 5.1. Uitwerking thema Deze concrete werkvragen kwamen uit deze discussie voort: Hoe op korte termijn onrendabele projecten toch uitvoeren? Is de gemeente het beste niveau om op korte termijn onrendabele projecten uit te voeren? Hoe crowdfunding op een juridisch correcte wijze vormgeven? Hoe goede voorbeelden op korte termijn over heel Vlaanderen verspreiden? Een overzicht krijgen van de bestaande mechanismen / instrumenten waar projectvoorstellen kunnen ingediend worden (inventaris bestaande financiële instrumenten + handleiding). Meer nog dan het vorige overzicht, is er de vraag naar een overzicht van alle bestaande financieringsinstrumenten, met hun beschrijving, kenmerken, sterktes en beperkingen, mogelijke toepassingsgebieden + een handleiding hoe deze te gebruiken/implementeren. Hoe kunnen juridische beperkingen, die kortetermijnactie vaak in de weg staat, worden weggewerkt? (bvb. regelgeving overheidsopdrachten is sterk beperkend) Uit de discussie blijkt duidelijk dat dit werkthema best gefusioneerd wordt met het werkthema goede voorbeelden. Hoe kan dit best gebeuren? Hoe kunnen bovenlokale overheden (intercommunale, provincie) de gemeenten best ondersteunen? De nood aan ondersteuning leeft zowel bij kleine gemeenten als bij grotere, en zelfs bij de centrumsteden. Hoe politieke kortetermijndoelstellingen verzoenen met langetermijnklimaatfinancieringsdoelstellingen? Vraag naar de quick wins die de politiek nodig heeft. Hoe bepaal je de kosteneffectiviteit van maatregelen? Hoe een shift in cash flow realiseren waardoor de uitgespaarde energiekost terug in projecten geïnvesteerd wordt? 5.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Het thema wordt belangrijk gevonden. Dat blijkt uit het aantal deelnemers aan de discussie en uit de hoeveelheid kaartjes van mensen die op de hoogte gehouden willen worden. Verder werd vernoemd: In afwachting van structurele oplossing, nu reeds van start gaan Voorbeeldwaarde van projecten die nu starten Voordelen / neveneffecten: Hefboom: door te communiceren over projecten die nu van start gaan zullen andere actoren misschien ook de stap zetten om te investeren Eerste stap naar meer werkgelenheid De competenties die nodig zijn voor het uitwerken van dit werkthema zijn: Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 7 / 14

8 Juridische expertise die aangepast is aan elk type project of instrument. De pure, harde financiële expertise (kapitaalfondsen, ) Voeling met lokale initiatieven. Actoren waar deze competenties zouden kunnen gevonden worden: EPC-facilitatoren Belesco Energieleveranciers en netbeheerders De gemeenten zelf Banken Kenniscentrum PPS Intercommunales Studiebureaus en universiteiten Provincies Energiecoöperaties Vlaamse overheid (op vlak van klimaatbeleid, van hen wordt vooral een krachtdadig klimaatbeleid verwacht) 2Fund, Triodos, KBS Middenveld: BBL, Kyoto in het Pajottenland, sociale economie, Sociale Innovatiefabriek, 5.3. Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Organisatie Naam Bond Beter Leefmilieu Elien Sohier elien.sohier@bblv.be Gemeente Bonheiden Barbara Maes barbara.maes@bonheiden.be i-cleantech Annick Vastiau annick.vastiau@icleantechvlaanderen.be Igemo Geert Van Den Berge geert.vandenberge@igemo.be Interleuven Stefan Kempeneers stefan.kempeneers@interleuven.be IOK Stijn Sneyers stijn.sneyers@iok.be KULeuven Sabien Windels sabien.windels@kuleuven.be Kyoto in het Pajottenland Bruno Moens Provincie Vlaams-Brabant Olivier De Ryckere olivier.deryckere@vlaamsbrabant.be Stad Brugge Caroline Van Der Steen caroline.van.der.steen@brugge.be The New Drive Arthur Vijghen arthur.vijghen@thenewdrive.be Triodos Bank Diana Collinet diana.collinet@triodos.be West Vlaamse Intercommunale Nathalie Garré wvi@wvi.be Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 8 / 14

9 6. Hoe organiseren we échte participatie van burgers bij de financiering en implementatie van klimaatmaatregelen? 6.1. Uitwerking thema Deze concrete werkvragen kwamen uit deze discussie voort: Welke participatievormen zijn vereist bij welke types van projecten, zijn die verschillend bij energierenovatie dan bij projecten voor de productie van hernieuwbare energie? (taxonomie) Hoe kunnen specifieke doelgroepen (bv. jongeren) bereikt worden en hoe bereik je een breed publiek (creatie van draagvlak, eigenaarschap)? Hoe kunnen we inspelen op het gedrag van de bevolking om ze te activeren? Hoe voorkom je dat iemand uit de boot valt? (bv. minder kapitaalkrachtigen die niet financieel kunnen participeren en zo afhaken) Hoe activeer je de kennis die bij de bevolking aanwezig is? Hoe kunnen we sleutelfiguren bereiken? En hoe brengen we kennis over? Hoe creëer je een community? Overbrengen plus creëren van incentives (persoonlijk en maatschappelijke). Wat is de rol van de overheid (zowel hoger als lokaal) in het organiseren van participatie? Welke juridische aspecten spelen een rol? Welke beslissingsvormen hebben de burgers in de verschillende modellen? Governance 6.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Het onderwerp wordt erg belangrijk gevonden om volgende redenen: Enkel zo kan er een transitie gerealiseerd worden. Er kan menselijk kapitaal gemobiliseerd worden. Het kan helpen om slapend kapitaal te activeren. Een participatieve samenleving werkt en kan een boost betekenen voor (lokaal) klimaatbeleid (voorbeeld Denemarken, Duitsland). Een voordeel is dat men zich niet beperkt tot klimaat maar ook de maatschappelijke duurzaamheid er op vooruit gaat. Mogelijke nadelen zijn dat wanneer het over financiële participatie gaat, bepaalde groepen aan de kant blijven en dat de overheid de verantwoordelijkheid van zich zou kunnen afschuiven. De benodigde competenties omvatten: Ervaring in het faciliteren van groepen (participatie): facilitatoren (vb. LEVUUR), head hunter om te activeren! Groot netwerk nodig! Middenveld: vb. natuurpunt, lokale milieuverenigingen, Gezinsbond Wetgeving / juridisch expert: So Crowd, Better Best (Duitsland), Dirk Knau, Campina Energie (burgerinitiatief in opstart) Kennis van sociale media; communicatie/marketing experts: Social media experts, unief (vb. Ringland),, Sociale GroupINTRO, ; Financiële experts: Ecopower, Febecoop, Coopero, NewB, Triodos, Financiële instellingen, Wasewind, Challengers: non-believers die de robuustheid van het participatievoorstel kunnen uitdagen. Sociologische experts, gedragsexperts: die de samenleving of de doelgroep goed kent. Voorwaarden: - De politiek moet mee willen (nadenken) om draagvlak voor zulke initiatieven te creëren. - De burger moet geresponsabiliseerd worden (draagvlak). Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 9 / 14

10 - Participatie moet participatief georganiseerd worden Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Organisatie Naam Bond Beter Leefmilieu Elien Sohier Gemeente Londerzeel Liselotte Vandoorne Gemeente Lubbeek Benita Van Hurck Gemeente Wezembeek- Oppem Bart Fillé IOK Stijn Sneyers KULeuven Sabien Windels Stad Brugge Veronique Soulliaent Stad Geraardsbergen Liesbeth Van De Casteele Vito Frank Nevens Zaventem Gemeentebestuur Sint- Katelijne-Waver Gawein Van Daele Jessika Doms Stad Genk Peter Vos Gemeentebestuur Meise Jan De Gols 02/ Kyoto in het Pajottenland Bram Maes? Bram Maes heeft zich kandidaat gesteld om (voorlopig) trekker te zijn, indien er verder gegaan wordt met dit thema. 7. Hoe verhogen we het rendement van maatregelen uit onze lokale klimaatplannen? 7.1. Uitwerking thema Deze concrete werkvragen kwamen uit deze discussie voort: Wat is het effect van verhoogde schaalgrootte t.g.v. een klimaatfonds? Hoe kan de versnippering van initiatieven tegengegaan worden? Hoe organiseer je groepsaankopen (bv. van pv-installaties of e-bikes)? Is het interessanter om een dienst of een product aan te schaffen? Loskoppeling Welke doelgroepen voor welke technologie? Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 10 / 14

11 De werkvraag rond groepsaankopen werd heel breed gedragen (werd aangeduid met veel streepjes) Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Het belang ligt voor de hand, toch was de interesse voor deze groep matig. Er zijn wel enkele mensen die zich opgegeven hebben om in deze groep betrokken te worden. Dit zijn de benodigde competenties: Expertise in de ontwikkeling van business cases. Technische expertise. Capaciteit om de bundeling van aankopen te faciliteren. Competentie in communicatie naar de doelgroepen en educatie. ICT. Het belang wordt als volgt omschreven: Resultaat kan bestaan uit concrete realisatie, nl; groepsaankoop. Zo blijft het niet steken op theoretisch niveau Ontzorging voor burger Kostenbesparing CO2-besparing Naar voordelen / neveneffecten wordt vermeld: Hoger rendement doet kans toenemen dat de investering uitgevoerd wordt Markverstoring? Globale spelers Voorwaarden voor uitwerking van dit thema binnen het lerend netwerk: Best practices Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Organisatie Naam Gemeente Lubbeek Benita Van Hurck duurzaamheid@lubbeeck.be Gemeente St.-Katelijne- Waver Gemeente Wezembeek- Oppem Jessika Doms Bart Fillé leefmilieu@wezembeek-oppem.be Interleuven Stefan Kempeneers StefanKempeneers@interleuven.be Provincie Oost-Vlaanderen Saskia Van Der Stricht Saskia.Van.Der.Stricht@oostvlaanderen.be Stad Brugge Veronique Soulliaent Veronique.Soulliaent@brugge.be Stad Roeselare Bert Vanhuyse BVanhuyse@roeselare.be Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 11 / 14

12 8. Hoe zorgen we ervoor dat het totaalplaatje rond financiering lokale klimaatplannen met de bestaande dienstverlening wordt afgestemd? 8.1. Uitwerking thema Deze concrete werkvragen kwamen uit deze discussie voort: Kloofananalyse: (i) welke dienstverlening dient geboden te worden ter ondersteuning van lokale klimaatplannen? (ii) Wat bestaat er vandaag al (iii) Wat ontbreekt er? Hoe de geobserveerde kloof dichten? Diversiteit xxx coördinatie / standaardisatie (xxx provincies) Continuïteit van financiering? Governance? Hoe doorverwijzing organiseren (incentive)? 8.2. Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Dit zijn de benodigde competenties: Inzicht in bestaande dienstverlening en opportuniteiten om ontbrekende diensten bij bestaande actoren te brengen Te betrekken partijen: AO KMO Provincie Gemeente woonwinkels DNB I.C. Financiële instellilngen (?) NGO / Middenveld Belang van uitwerken van dit thema: Efficiëntie / redundantie vermijden (link leggen) Gebruik maken van expertise op het terrein. Voordelen / neveneffecten: (economies of scope) Voorwaarden voor uitwerken in lerend netwerk: (PRO) Goede voorbeelden? (CONTRA) Verschillende schaalgrootte / gewicht (CONTRA) DNB vs. NGO/gemeente 8.3. Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Organisatie Naam Londerzeel Liselotte Vandoorne Interleuven Stefan Kempeneers StefanKempeneers@interleuven.be Igemo Geert Van Den Berge geert.vandenberge@igemo.be Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 12 / 14

13 9. Welke maatregelen kunnen de effectiviteit en efficiëntie van onze financieringsstrategie verhogen? Op zoek naar flankerende maatregelen! 9.1. Uitwerking thema Deze concrete werkvragen kwamen uit deze discussie voort: Lage emissiezones. Steden als Gent en Antwerpen zijn hier mee bezig. Wat kunnen kleinere steden leren over het juridische kader en de praktische toepassing van lage emissiezones? Wat valt er hierover te leren uit buitenlandse voorbeelden? Duurzaamheidstoetsen. Dergelijke toetsen worden beschouwd als een instrument om in de interne werking van de stad, te vermijden dat niet-milieugerelateerde initiatieven afbreuk doen aan de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling. De vraag is hier hoe het realiseren van overkoepelende doelstellingen kan gegarandeerd worden, zonder dat de administratieve last onevenredig toeneemt. Stedenbouwkundig beleid. De vragen zijn de volgende. Met welk wettelijk kader moet rekening gehouden worden? Welk effect is er op gedrag? Is het mogelijk om te stimuleren in plaats van te sanctioneren? Welke garanties zijn er voor handhaving? De relatie huurder-verhuurder. Hoe kan een lokale overheid hierin tussenkomen? Welke juridische mogelijkheden en beperkingen zijn er? Er zijn ook tal van algemene bestuurskundige vraagstukken die bij de discussie naar boven kwamen: het samenstellen van instrumentenmixen, afstemmen van beleid tussen beleidsniveaus en tussen beleidsdomeinen, de rol van intergemeentelijke en provinciale overheden, de rol van stakeholders enzovoort. Als voorbeeld van interbestuurlijke problemen werd de rol van De Lijn en de NMBS vermeld, waar de lokale overheden weinig invloed op hebben. Als voorbeeld voor een intrabestuurlijk probleem werd vermeld dat de personeelsdienst een korting op brandstof voor het personeel had verkregen, terwijl dat indruist tegen de doelstelling om minder met de auto te rijden Evaluatie thema met het oog op uitwerking binnen het Lerend Netwerk Uit het aantal deelnemers blijkt dat het thema belangrijk gevonden wordt. Flankerende maatregelen laten de lokale overheden toe om de rendabiliteit van investeringsprojecten te verhogen en / of beschikbare investeringsmiddelen te (her)oriënteren naar klimaatinvesteringen. Deze competenties zijn die vereist voor het behandelen van die werkvragen: Bestuurskundige expertise Juridische expertise Gedragsmatige expertise Kennis over handhaving Voordelen / neveneffecten: Flankerende maatregelen kunnen effectiviteit / efficiëntie van financieringsstrategie verhogen Zoeken naar synergieën / win-win Reglementering neemt toe oplossing meer op overkoepelend niveau (vereenvoudigen) 9.3. Ja, ik wil meewerken! Hebben zich opgegeven om mee te werken: Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 13 / 14

14 Organisatie Naam Stad Sint-Niklaas Bart Roels Igemo Johan Van Damme Minaraad Sandra Sliwa Gemeente Grimbergen Ludo Keppens Stad Brugge Caroline Van Der Steen Stad Aalst Olivier David Stad Antwerpen Johan De Herdt Peps Isabelle Chaput Stad Roeselare Bert Vanhuyse Lerend netwerk financiering lokale klimaatplannen 14 / 14