NIBE-SVV, januari Oefenexamen Fiscale aspecten en kapitaalverzekering

Transcriptie

1 NIBE-SVV, januari 2013 Oefenexamen Fiscale aspecten en kapitaalverzekering

2 1. Geef voor elk van de onderstaande inkomensbestanddelen A t/m F aan, in welke box zij thuishoren. A. Resultaat uit overige werkzaamheden. B. Uitgaven voor inkomensvoorzieningen. C. Privé-aandelenportefeuille en de ontvangen dividenden. D. Inkomen uit aanmerkelijk belang. E. Huuropbrengst van de vakantiewoning. F. Stakingswinst. 2a. Wat houdt het draagkrachtbeginsel in? 2b. Geef twee (en NIET meer dan twee) voorbeelden van belastingwetten waarop dit beginsel van toepassing is. 3. Pieter heeft een praktijkruimte in zijn eigen woning. Hij heeft daardoor de keuze om de woning te rekenen tot het ondernemingsvermogen of tot zijn privé-vermogen. Noem twee (en NIET meer dan twee) mogelijke oorzaken waarom het voor Pieter gunstig zou zijn om de woning tot het ondernemingsvermogen te rekenen. Motiveer uw antwoord. 4. Cora en Henri wonen al jaren ongehuwd samen. De woning waarin zij wonen is volledig eigendom van Henri. Kan deze in 2010 woning fiscaal beschouwd worden als eigen woning van Cora? Motiveer uw antwoord. 5. Door overlijden van de ondernemer eindigt de onderneming in fiscaal opzicht. Noem nog drie (en NIET meer dan drie) situaties waarbij de onderneming in fiscaal opzicht eindigt. 6. Paula heeft voor de aankoop van een eigen woning in 2001 een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) gesloten. De premie voor de KEW bedraagt EUR 2.500,- per jaar. Na twaalf jaar koopt Paula de verzekering gedeeltelijk af. Zij ontvangt van de verzekeraar EUR ,- en de polis blijft daarna gewoon bestaan. Het bedrag van EUR ,- gebruikt Paula om een gedeelte van de schuld op de eigen woning af te lossen. Kan Paula bij expiratie nog een beroep doen op de KEW-vrijstelling? Motiveer uw antwoord. NIBE-SVV, februari

3 7. Vera en Carlo sluiten in 2008 een kapitaalverzekering eigen woning (KEW). Bij in leven zijn op de einddatum van beide verzekerden zal EUR ,- worden uitgekeerd. Bij overlijden van één van beiden wordt ditzelfde bedrag uitgekeerd. Vera en Carlo zijn beiden verzekeringnemer, verzekerde en begunstigde. Na vijf jaar komt Carlo te overlijden. Vera ontvangt dus EUR ,-. Valt het bedrag bij Vera onder de heffing van inkomstenbelasting? Motiveer uw antwoord en geef aan op welke wijze de fiscale afwikkeling plaatsvindt? 8. Stephan sluit per 1 januari 2001 een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) met een jaarlijkse hoge premie van EUR ,- voor een periode van vijf jaar. Daarna bedraagt de premie EUR 1.000,- per jaar. Per 1 mei 2009 zet Stephan de KEW voort bij een andere verzekeraar. Voor deze KEW betaalt hij per 1 mei 2009 EUR ,- premie per jaar en vanaf 1 mei 2010 EUR 1.000,- per jaar. Heeft de voortzetting gevolgen voor de lifetimevrijstelling? Motiveer uw antwoord. 9. Om als kapitaalverzekering eigen woning (KEW) aangemerkt te kunnen worden, zal de KEW aan bepaalde fiscale voorwaarden moeten voldoen. Noem 6 en NIET meer dan 6 fiscale voorwaarden waaraan een KEW moet voldoen. 10. Annemarie heeft een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) gesloten met als ingangsdatum 1 januari Sinds 1 januari 2007 woont zij bij haar vriend in en verhuurt zij haar eigen woning aan een vriendin. De polis blijft ongewijzigd doorlopen. Welke fiscale gevolgen heeft de verhuur van haar woning voor de KEW? 11. De wet op het financieel toezicht (Wft) geeft een definitie van een levensverzekering. Hoe luidt deze definitie? 12. Het overgangsrecht voor kapitaalverzekeringen onder de Wet IB 2001 spreekt van een reguliere afwikkeling van de polissen. Wat wordt hiermee bedoeld? 13. Berend beschikt over een in 1995 gesloten premiebetalende kapitaalverzekering met een verzekerd kapitaal van EUR ,-. De verzekering kent een looptijd van 20 jaar. In 2005 koopt hij een huis en wil hij voor de aflossing van de hypotheek een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) sluiten. Het verzekerd kapitaal van deze KEW bedraagt eveneens EUR ,-. Wat zijn de fiscale gevolgen voor de uitkering uit de oude kapitaalverzekering in 2015? NIBE-SVV, februari

4 14. Anja heeft in 1988 een spaarhypotheek gesloten. Het verzekerd bedrag bij leven en overlijden van de kapitaalverzekering is EUR ,-. De jaarlijkse premie is EUR 5.000,-. In 2002 besluit zij de verzekering om te zetten naar een andere kapitaalverzekering die geen onderdeel vormt van een spaarhypotheek. Het verzekerd bedrag blijft ongewijzigd, maar de premie wordt EUR 7.000,- per jaar. Deze verzekering kent een winstdeling, waardoor op de einddatum waarschijnlijk ongeveer EUR ,- zal worden uitgekeerd. Wat zijn de fiscale gevolgen van deze omzetting? Motiveer uw antwoord. 15. Koen heeft op 1 april 1993 een kapitaalverzekering gesloten. De jaarlijkse premie bedraagt EUR 5.000,- en het verzekerd bedrag is EUR ,-. De looptijd is 20 jaar. De waarde van de verzekering per 31 december 2000 is EUR ,-. De polis is per 1 januari 2001 naar box 3 gegaan. Op 1 maart 2011 is de verzekering EUR ,- waard. Op 1 april 2013 wordt EUR ,- uitgekeerd. Wat zijn de fiscale gevolgen van de uitkering in 2013? Motiveer uw antwoord. 16. Rogier heeft in 2001 een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) gesloten (polis 1) die in 2016 EUR ,- uitkeert. De premies voor deze verzekering zijn gelijkblijvend en worden jaarlijks zonder onderbreking betaald. Rogier heeft in 1995 onder het regime van de Brede Herwaardering een kapitaalverzekering gesloten (polis 2) die in 2020 EUR ,- uitkeert. Ook voor deze verzekering geldt dat de premies gelijkblijvend zijn en jaarlijks zonder onderbreking worden betaald. Wat zijn in 2016 de fiscale gevolgen voor de polissen 1 en 2 van het tot uitkering komen van polis 1? 17. Willem heeft in 1995 een kapitaalverzekering gesloten met een gelijkblijvende jaarpremie van EUR 4.000,-. Bij het bereiken van de einddatum in 2015 wordt EUR ,- uitgekeerd. Sinds de invoering van de Wet IB 2001 is de fiscale behandeling van deze verzekering gewijzigd. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de behandeling gedurende de looptijd en de behandeling van de uitkering. Waarom wordt dit onderscheid gemaakt? Motiveer uw antwoord. 18. Franklin is een jonge ondernemer die zijn onderneming in de vorm van een bv voert. Zijn broer Gerard heeft ook een bedrijf, maar in tegenstelling tot zijn broer heeft hij een eenmanszaak. Beiden willen een oudedagsvoorziening in hun bedrijf vormen. Op welke wijze kunnen beiden dit vormgeven? NIBE-SVV, februari

5 19. Erwin heeft een goedlopende kledingzaak. Elk jaar maakt hij van de mogelijkheid gebruik om te doteren aan de oudedagsreserve. Erwin is ervan overtuigd dat hij hiermee een goed pensioen opbouwt. Zijn accountant wijst Erwin op de risico's die verbonden zijn aan het vertrouwen op een goed pensioen uit uitsluitend de oudedagsreserve. Wat kan Erwin doen om zijn pensioen veilig te stellen? Licht uw antwoord toe. 20. Harvey bezit 2% van de aandelen van Balou B.V. Zijn echtgenote Alysa bezit 5% van het geplaatste kapitaal in diezelfde B.V. Harvey is van plan om een nieuwe auto te kopen en heeft hiervoor een lening nodig van EUR ,-. Zijn bank wil Harvey een lening verstrekken onder voorwaarde dat hij een kapitaalverzekering sluit, waarvan de rechten tot meerdere zekerheid worden verpand aan de bank. Harvey biedt de bank ter verpanding aan de lening een verzekering aan die hij heeft gesloten bij Balou B.V. De bank gaat akkoord. In welke box wordt deze verzekering voor Harvey belast? Motiveer uw antwoord. 21. Ferry is in gemeenschap van goederen gehuwd met Jeanette. Ferry heeft een verzekering gesloten waarbij Jeanette verzekerde is en hijzelf de begunstigde. De verzekering omvat een uitkering van EUR ,- bij overlijden van verzekerde. Over welk deel van de verzekering is Ferry bij overlijden van Jeanette erfbelasting verschuldigd? 22. Vader Jan vraagt zich af hoe hij op een fiscaal vriendelijke wijze met gebruikmaking van een kapitaalverzekering, na zijn overlijden vermogen kan overdragen aan zijn kinderen. Op welke wijze kan Jan dit regelen? Licht uw antwoord toe. 23. Marianne wil graag via een kapitaalverzekering een kapitaal sparen voor haar pasgeboren dochter. Ze denkt aan een kapitaalverzekering met een duur van 18 jaar. De jaarlijks verschuldigde premie wordt EUR 4.000,-. De uitkering op de einddatum bedraagt EUR ,-. De uitkering op de einddatum is dus fors hoger dan de ouder-kind vrijstelling voor de schenkbelasting. Hoe kan Marianne ervoor zorgen dat de uitkering op einddatum toch vrij is van schenkbelasting? Motiveer uw antwoord. 24. Victor is gehuwd met Diana en bouwt pensioen op in eigen beheer bij zijn eigen B.V. In de pensioenbrief is zowel een ouderdoms- als een nabestaandenpensioen toegezegd. Ter dekking van het nabestaandenpensioen heeft de B.V. een risicoverzekering gesloten. Welk soort risicoverzekering heeft de tussenpersoon Victor geadviseerd? Motiveer uw antwoord. NIBE-SVV, februari

6 25. Ad heeft ter betaling van de premie voor zijn gemengde verzekering een reëel premiedepot bij de verzekeraar. Alle premies tot aan de einddatum van de verzekering kunnen betaald worden vanuit het depot. Ad is ook verzekerde van de gemengde verzekering. Tien jaar voor de einddatum van de verzekering, komt Ad te overlijden. Waarom vervalt het premiedepot niet aan de verzekeringsmaatschappij? Motiveer uw antwoord? NIBE-SVV, februari

7 CORRECTIEMODEL 1. A Box 1 B Box 1 C Box 3 D Box 2 E Box 3 F Box goed = 0 Punten 2-3 goed = 1 Punten 4 goed = 2 Punten 5 goed = 3 Punten 6 goed = 4 Punten 2a. Het principe is dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. De belastingdruk wordt bepaald aan de hand van de hoogte van iemands inkomen, eigen vermogen of het vermogen dat hij of zij verkrijgt. (2 punten) 2b. Voorbeelden hiervan zijn de Wet inkomstenbelasting 2001 en de Successiewet. 2 punten Let op: niet limitatief Pieter verwacht een waardedaling van de woning. (1 punt) De waardedaling kan als verlies worden beschouwd. (1 punt) 2. Pieter verwacht hoge kosten met betrekking tot de woning (ook goed is: onderhoud). (1 punt) Deze kosten zijn aftrekbaar bij de bepaling van de fiscale winst. (1 punt) 4. Ja. (0 punten) Als in 2010 gekozen is voor fiscaal partnerschap, dan is het niet van belang of de woning behoort tot het vermogen van de ene of de andere partner. (4 punten) Ook goed is: Nee (0 punten), als niet gekozen is voor fiscaal partnerschap. (4 punten) 5. Let op: drie gevraagd! - Liquidatie van de onderneming - Overdracht aan een andere ondernemer - Inbreng in een besloten vennootschap - Echtscheiding ingeval van gemeenschap van goederen (3 x 1 punt) 6. Nee, (0 punten) Er is geen sprake van een eenmalige uitkering. (4 punten) Ook goed is: De polis gaat na de gedeeltelijke afkoop naar box 3. NIBE-SVV, februari

8 7. Nee. (0 punten) Vera zal de uitkering moeten aanwenden voor de aflossing van de schuld op de eigen woning. (1 punt) In geval van overlijden, mag de langstlevende zijn KEW-vrijstelling verhogen met die van zijn overleden partner, voor zover deze zijn KEW-vrijstelling niet al had verbruikt en tot maximaal de kapitaalsuitkering ten gevolge van het overlijden. (4 punten) 8. Ja. (0 punten) Bij de bandbreedte van 1:10 moet je uitgaan van het oorspronkelijke verzekeringsjaar. In casu lopend van 1 januari tot en met 31 december. (2 punten) Door betaling in 2009 komt de premiebetaling buiten de bandbreedte en is er dus geen aanspraak meer op een vrijstelling. (2 punten) 9. * eigen woning als hoofdverblijf; * eenmalige uitkering; * verplichte aanwending voor aflossing eigenwoningschuld; * minimale premiebetaling, maximale bandbreedte; * beperkte kring verzekeringnemer; * professionele verzekeraar als contractspartner; * maximaal te benutten looptijd 30 jaar; * echte levensverzekering in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft). 0-1 goed = 0 Punten 2-3 goed = 1 Punten 4 goed = 2 Punten 5 goed = 3 Punten 6 goed = 4 Punten 10. Over de waarde van de verzekering is vanaf dan vermogensrendementsheffing verschuldigd in box 3. (2 punten) 11. Een overeenkomst tot het doen van geldelijke uitkeringen in verband met leven of de dood van de mens en overeenkomsten in verband met de verzorging van de uitvaart van de mens die uitsluitend strekken tot het verrichten van andere dan geldelijke prestaties, met dien verstande dat overeenkomsten van ongevallenverzekering niet als overeenkomsten van levensverzekering kunnen worden beschouwd. (3 punten) Correctievoorschrift: de onderstreepte aspecten dienen genoemd te worden voor puntentoekenning. 12. Dat de rente in polissen die in box 3 zijn geplaatst slechts voorwaardelijk is vrijgesteld. (2 punten) Op het uitkeringsmoment wordt bezien of de uitkering onbelast zou zijn geweest onder de Wet IB (1 punt) NIBE-SVV, februari

9 13. Als de verzekering regulier ten uitvoer is gelegd, is over de uitkering geen belasting verschuldigd. (2 punten) Wel wordt de vrijstelling in box 1 (en box 3) verlaagd met de uitkering uit deze polis. (3 punten) 14. Er zijn geen directe fiscale gevolgen. Het verzekerd bedrag wordt niet verhoogd en de looptijd is niet verlengd. (4 punten) Noot voor de corrector: Dat de premie wordt verhoogd is niet relevant. 15. De uitkering van de verzekering wordt gemaximeerd op EUR ,-. Hierop wordt de formule toegepast: U-V * (U-P) U In dit geval is dat: * ,- (18 * 5.000) = 0 ( 4 punten) Correctievoorschrift: Indien de kandidaat aangeeft dat de uitkering wordt gemaximeerd op EUR ,- en de vrijstelling EUR ,- is, dit ook goed rekenen. Zowel de vrijstelling in box 3 als ook de vrijstelling KEW in box 1 worden verlaagd met EUR ,-. (2 punten) 16. De uitkering uit polis 1 is onbelast omdat de hoogte van de uitkering binnen de vrijstelling blijft en daarnaast is voldaan aan de voorwaarde van 15 jaar premiebetaling. (2 punten) Voor polis 2 wordt de voorwaardelijke vrijstelling verlaagd met EUR ,-. (2 punten) Daarnaast wordt de bezitsvrijstelling in box 3 met hetzelfde bedrag verlaagd. (2 punten) 17. Tijdens de looptijd van de verzekering telt de waarde in principe mee als bezitting in box 3. (1 punt) Gelet op de ingangsdatum kan Willem voor deze verzekering gebruik maken van de tijdelijke (bezits)vrijstelling. (1 punt) Op het moment van uitkeren wordt getoetst conform de regels van de Wet IB 1964 om te beoordelen of de uitkering belastingvrij in box 1 kan worden genoten. (1 punt) 18. Franklin kan een pensioen in eigen beheer opbouwen. (1 punt) Gerard kan ten laste van de winst een oudedagsreserve opbouwen welke hij later kan omzetten in een lijfrente. (1 punt) Voor beiden kan de opbouw ten laste van de fiscale winst worden gebracht. (1 punt) NIBE-SVV, februari

10 19. Erwin kan ervoor kiezen om elk jaar een bedrag te grootte van de dotatie aan de oudedagsreserve af te storten als premie voor een lijfrenteverzekering. (2 punten) De dotatie aan de oudedagsreserve leidt tot een vermindering van de winst en de afneming van de oudedagsreserve ter grootte van het bedrag van de betaalde lijfrentepremie leidt tot een verhoging van de winst. (2 punten) Ook goed is: Erwin doteert niet meer aan de oudedagsreserve maar benut de jaarruimte. 20. In het geval dat een verzekering wordt gesloten bij een B.V. waarin men zelf of de echtgenote een aanmerkelijk belang houdt, wordt de verzekering toegerekend aan box 1. (2 punten) Alysa en Harvey hebben beiden een aanmerkelijk belang in Balou B.V., omdat zij gezamenlijk meer dan 5% van de aandelen hebben. (2 punten) 21. Ferry is over de helft van de uitkering erfbelasting verschuldigd. Hij heeft namelijk zelf de helft van de premies betaald. De premies zijn namelijk uit het gemeenschappelijke vermogen betaald dat voor de helft het bezit was van Ferry. (3 punten) 22. De kinderen worden verzekeringnemer van een levenslange overlijdensrisicoverzekering op het leven van Jan. (1 punt) Jan schenkt de kinderen jaarlijks de premie. Hij is verzekerde, terwijl de kinderen begunstigden zijn. Als de jaarlijkse premie lager is dan de geldende schenkingsvrijstelling is dit onbelast. (2 punten) Ook de overlijdensuitkering is dan onbelast, omdat er niets aan het vermogen van de erflater zal zijn onttrokken. (2 punten) 23. Dat kan door níet de uitkering ineens te schenken, maar jaarlijks de premie. (2 punten) Het jaarlijks schenken van de premie is mogelijk door haar dochter verzekeringnemer te maken. (2 punten) Ook goed is: Marianne wordt verzekeringnemer, haar dochter eerste begunstigde en de begunstiging wordt aanvaard. Dan telt ook elke premiebetaling als schenking. (4 punten) 24. Een dalende risicoverzekering. (2 punten) Omdat de pensioenvoorziening in de loop van de tijd toeneemt, is er steeds minder kapitaal nodig om het aanvullende risico te dekken. (2 punten) 25. Een reëel premiedepot betekent dat het depot eigendom is gebleven van Ad. (1 punt) Bij zijn overlijden zal het restant van zijn depot in zijn nalatenschap vallen. (2 punten) NIBE-SVV, februari