Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast?

Transcriptie

1 Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast? Lentecongres - Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie Marleen Finoulst Arts-journalist Coördinator Hoofdredacteur Knack-Bodytalk

2 Wat is een richtlijn? Systematisch uitgewerkt document met aanbevelingen voor patiënten en therapeuten DOEL Verbeteren van de kwaliteit van de zorgen Hulpmiddel bij medische beslissingen rekening houdend met de klinische situatie Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek aangevuld met expertise van zorgverleners en zorggebruikers brug tussen wetenschap en praktijk

3 Soorten richtlijnen Consensus Statements Evidence Based Guidelines (sinds de jaren 90 de internationale norm)

4 Consensus statements Methode Gobsat Opinie gegeven door experten tijdens een publieke vergadering Gebaseerd op wetenschappelijke literatuur, maar vaak niet systematisch

5 Evidence-based guidelines Groep van experten Gebaseerd op een systematic review van de literatuur Hardheid en kracht van het wetenschappelijk materiaal moet aangetoond worden Combinatie van evidence en consensus Indien er (on)/voldoende bewijsmateriaal bestaat moet er rekening gehouden worden met geargumenteerde klinische expertise

6 Wat is EBM? NIET

7 Wat is EBM? Twee geestelijke vaders: Archie Cochrane Oxford University UK David Sackett McMaster University Canada

8 Archie Cochrane It is surely a great criticism of our profession that we have not organised a critical summary, by specialty or subspecialty, adapted periodically, of all relevant randomised controlled trials. Archie Cochrane, : Opzetten van Oxford Database of Perinatal Trials 1992 : Stichting 1 ste Cochrane Center in Oxford 1995 : Editoriaal in de Lancet over Evidence Based Medicine

9 Archie Cochrane Primaire bronnen: héél veel artikels in tijdschriften..... Secundaire bronnen: reviews, SR bv Cochrane Tertiaire bronnen: richtlijnen

10 Archie Cochrane Primaire bronnen: artikels in tijdschriften..... Secundaire bronnen: reviews, SR bv Cochrane Tertiaire (elektronische bundelingen zoals Clinical Evidence) en quaternaire (= richtlijnen) bronnen.

11 David Sackett Arts Ervaring Waarden Professionele context David Sackett McMaster University Canada Patiënt Kennis Verwachting Waarden Socio-econ. context DECISIO N Gegevens uit de literatuur The Best Evidence

12 Evidence-based richtlijnen

13 EBM organisaties in België FOD CEBAM Continuing Medical Education Validation Clinical Guidelines Cochrane Belgium (Systematic Reviews) EBM Promotion & Implementation. More Quality of Care. 13

14 EBM organisaties FOD RIZIV CEBAM CDL H EBMPractice NET Continuing Medical Education Validation Clinical Guidelines Cochrane Belgium (Systematic Reviews) CEBAM Digital Library Consortium guideline dissemination EBM Promotion & Implementation. More Quality of Care. 14

15 EBM organisaties Zorg & Gezondheid (Vl) FOD RIZIV CEBAM CDL H EBMPractice NET Lay People Gezondheid& Wetenschap Continuing Medical Education Validation Clinical Guidelines Cochrane Belgium (Systematic Reviews) CEBAM Digital Library Consortium guideline dissemination EBM Promotion & Implementation. More Quality of Care. 15

16 Patiëntenrichtlijnen GezondheidenWetenschap

17

18

19

20 Worden EBM richtlijnen ook gebruikt? Cijfers van CDLH Cijfers van EBMPracticeNet Cijfers van Gezondheid-en-Wetenschap Literatuur

21 Cebam Digital Library for Health USER SURVEY 2016 Marieke Vanneste Promotor EBMPracticeNet vzw

22 Pharmacien Audiologiste Bandagiste Diététicien Étudiant de Ergothérapeute Gériatre Médecin Kinésithérapeute Orthophoniste Opticien Orthopédiste Podoloque Psychiatre Psychologue Étudiant Médecin Dentiste Infirmier Sage-femme Autres Apotheker Audioloog Bandagist Diëtist Doctoraatsstud Ergotherapeut Geriater Huisarts Kinesitherapeut Logopedist Optieker Orthopedist Podoloog Psychiater Psycholoog Student Specialistarts Tandarts Verpleegkundige Vroedvrouw Andere Wat is uw beroep? 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 7,3% 45,2% NL 10,8% 3,6% 6,1%12,6% 9,7% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 5,9% 39,8% FR 8,6% 29,6% 7,0% 2,7% 5,9% EBMPracticeNet

23 Gebruik Hoe vaak raadpleeg je volgende bronnen in de CDLH? DynaMed Plus Taalhulpmiddelen Kritische artikelbesprekingen Zoekmotoren Geneesmiddeleninformatie Tijdschriften Richtlijnen EBM Search 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Dagelijks Enkele keren per week Enkele keren per maand Zelden Nooit EBMPracticeNet

24 EBMPracticeNet MAANDSTATISTIEKEN

25 Raadplegen Richtlijnen jan/13 feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan/14 feb maart april mei juni juli aug sep okt nov dec jan/15 feb mrt april mei juni juli aug sep okt nov dec jan/16 feb mrt april mei juni juli aug sep okt nov dec Totaal aantal unieke IP's/maand

26 Bezoekers GezondheidenWetenschap

27

28 Literatuur Positieve attitude van Belgische artsen tegenover EBM richtlijnen Maar: obstakels voor gebruik: Moeilijke of onvoldoende toegang tot richtlijnen Gebrek aan opleiding, hoe ze te implementeren in de praktijk Nood aan financiële prikkels om richtlijnen te gebruiken Richtlijnen houden geen rekening met financiële context Hannes K, Goedhuys J, Aertgeerts B. Obstacles to implementing eb-practice in Belgium. Acta Clinica Belgica 2012;67-76

29 Literatuur Bedenkingen vanuit een focusgroep van 39 psychiaters: Vage klachten bemoeilijken diagnostiek: welke richtlijn gebruiken? Culturele bias: richtlijnen houden geen rekening met cultuur Weinig controle op de kwaliteit van onderliggende studies Te weinig logistieke en financiële ondersteuning Psychiatrische behandeling vaak gebaseerd op trial and error Hannes K, Goedhuys J, Aertgeerts B. Obstacles to implementing eb-practice in Belgium. Acta Clinica Belgica 2012;67-76

30 Toekomst Evidence Based Practice Plan Voor alle zorgverstrekkers Gecoördineerd vanuit het KCE Voorstel wordt verwacht media april 2017

31 Ik dank u voor uw aandacht