CVS en totale parenterale nutritie. EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CVS en totale parenterale nutritie. EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker"

Transcriptie

1 CVS en totale parenterale nutritie EBM-werkgroep Els De Baerdemaeker

2 Klinische vraag AG krijgt aanvraag voor TPN met als indicatie CVS AG wenst te weten of er wetenschappelijke evidentie is voor het gebruik van TPN bij CVS AG kijkt op google... AG doet EBM-search

3 Google: CVS and TPN Resultaten 1-10 van circa voor cvs and tpn (0,18 seconden) Voordracht door Dr. F. Coucke, endocrinoloog: CVS en het... Hij krijgt nu gedurende 3, 4 maand TPN zoals een CVS-patiënt maar hij heeft geen CVS. Hij heeft geen immuunstoornissen. We geven hem dus nu TPN,... cvscontactgroep.tripod.com/id61.html - In cache - Vergelijkbaar Business change and Pogramme / Project management - TPN - [ Vertaal deze pagina ] Most Agencies simply send quantities of CV's and hope for a placement. However TPN spend time getting to know their candidates: ensuring they buy-in to our In cache Bekijk onderwerp - Iemand ervaring met Dr. Coucke? :: ME/CVS.Net berichten - 8 auteurs - Laatste bericht: 29 nov 2009 Er is ooit een omzendbrief geweest van het RIZIV uit om immunoglobulinen en TPN te weigeren aan ME/CVSpatiënten (klik hier) In cache Parenterale voeding :: ME/CVS.Net :: Interactieve website over de feb TPN (total parenteral nutrition): bestaat uit vetten, eiwitten en suikers (vb.... dat deconditionering ME (CVS) veroorzaakt of verergert In cache - Vergelijkbaar Meer resultaten van weergeven CVS-Online.com :: CVS Informatiecentrum Meestal was het eerst een TPN zak en de dag er na een zak aminomix met... Dr Uyttersprot heeft trouwens ook zelf CVS. Dus begrijpt ze waar je het over hebt In cache - Vergelijkbaar

4 Omzendbrief RIZIV November 2005 (omz. VI 2005/ /27) Standpunt werkgroep medische voeding over TPN bij CVS: momenteel geen wetenschappelijke evidentie voor gebruik van TPN bij CVS search op pubmed: geen resultaten

5 PICO P = volwassene met CVS I = totale parenterale nutritie C = geen behandeling O = verbetering klinische symptomen Zoektermen MeSH-term : chronisch vermoeidheidssyndroom AND (totale) parenterale nutritie

6 MeSH-Term Encephalomyelitis, Myalgic Chronic Fatigue Syndrome Chronic Fatigue Syndromes Fatigue Syndromes, Chronic Fatigue Syndrome, Postviral Fatigue Syndromes, Postviral Postviral Fatigue Syndromes Syndromes, Postviral Fatigue Chronic Fatigue-Fibromyalgia Syndrome Chronic Fatigue Fibromyalgia Syndrome Chronic Fatigue-Fibromyalgia Syndromes Fatigue-Fibromyalgia Syndrome, Chronic Fatigue-Fibromyalgia Syndromes, Chronic Syndrome, Chronic Fatigue-Fibromyalgia Syndromes, Chronic Fatigue-Fibromyalgia Infectious Mononucleosis-Like Syndrome, Chronic Infectious Mononucleosis Like Syndrome, Chronic Royal Free Disease Chronic Fatigue and Immune Dysfunction Syndrome Chronic Fatigue Disorder Chronic Fatigue Disorders Disorders, Chronic Fatigue Fatigue Disorder, Chronic Fatigue Disorders, Chronic Myalgic Encephalomyelitis Postviral Fatigue Syndrome

7 EBM search: Waar zoeken? 1) EBM Richtlijnen, Health Technology rapporten 2) Samenvattingen van bestaande evidentie overzichten van SR en MA SR en MA 3) Kritische artikelbesprekingen 4) RCT s, ev. andere studies

8 Hoe praktisch beginnen? MeSH termen (medline, google) (betalend) : EBM-portaal Samenvattingen van bestaande evidentie Guidelines Evidence based sites Zoekmethoden + toegang tot tijdschriften on-line (o.a. alle ISDB)

9 EBM Richtlijnen Nationaal Domus medica neen Société Scientifique de Médecine Générale La pleinte fatique en médecine générale TPN neen Internationaal Nederlands Huisartsen Genootschap (Nl) neen CBO richtlijnen (Nl) neen ( in ontwikkeling dec 2010) Scottisch Intercollegiate Guidelines Network, SIGN (UK) neen NHS Clinical Knowledge Summaries (Prodigy) (UK) ja TPN neen Nationale Institute for Health and Clinical Excellence, NICE (UK) ja TPN neen New Zealand Guidelines Group (Nieuw-Zeeland) ja -> TPN neen Nationale Guideline Clearinghouse (US) neen

10 Richtlijnen VOORDELEN Transparantie samenstellers onafhankelijk Referenties naar bronnen Methodologie vermeld NADELEN Vertraging door productieproces Streekgebonden invloeden Soms te algemeen

11 Health Technology Rapporten KCE (Belgian Health Care Knowledge Centre) ja (2008) TPN neen HAS (Haute Autorité de Santé) (Fr) ja (2008) TPN neen

12 Samenvattingen van bestaande evidentie Nationaal Transparantiefiches (BCFI) neen Folia Pharmacotherapeutica, ISDB (BCFI) neen Geneesmiddelenbrief neen Internationaal Clinical Evidence, UK CVS ja TPN neen Cochrane Collaboration CVS ja TPN neen La Revue Prescrire, ISDB (Fr) neen Australian Prescriber, ISDB (Au) neen Geneesmiddelenbulletin, ISDB (Nl) CVS ja TPN neen

13 Clinical Evidence VOORDELEN Goede aanvulling op richtlijnen Systematiseert best beschikbare evidentie Gebruiksvriendelijk NADELEN Betalend Steeds evaluatie therapeutische interventies Zelden dosissen of behandelduur

14 Metasearch Zoekmotor Zoekt tegelijk in verschillende (goede) databanken = sneller

15 Metasearch Belgisch centrum voor Evidence-Based medicine, CEBAM geen TPN Trip-database UK geen TPN Sumsearch (Nationale Electronical Library for Health) UK geen TPN

16 Sumsearch Treatment focus Meta-search National Library of Medicine National Guideline Clearinghouse DARE Medline Past search aan afh. van aantal resultaten Systematische weergave resultaten Breed SR, RCT s

17 Oorspronkelijke artikels Medline geen TPN Top 5 Tijdschriften (in Medline) The New England Journal of Medicine geen TPN The Lancet geen TPN JAMA geen TPN Annals of Internal Medicine geen TPN The British Medical Journal geen TPN EBM-tijdschriften per discipline EBM Mental Health geen TPN EBM Gastro-enterology geen TPN EBM Medicine geen TPN Kritische artikelbesprekingen Minerva geen TPN ACP Journal club geen TPN

18 Medline VOORDELEN Zeer veel tijdschriften Gratis Continu ge-updated MeSH-termen Zeer specifieke zoekfilters in te stellen NADELEN Vaardigheid vereist voor zoekfilters Geen full-tekst artikel

19 Conclusie Geen wetenschappelijke evidentie gevonden voor TPN bij CVS in goede bronnen

Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010

Dirk Ubbink. Evidence Based Surgery Workshop 2010 Dirk Ubbink Evidence Based Surgery Workshop 2010 Jaarlijks: 20.000 tijdschriften 17.000 nieuwe boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties per dag!

Nadere informatie

Evidence zoeken @ WWW

Evidence zoeken @ WWW Evidence zoeken @ WWW Dirk Ubbink Evidence Based Surgery 2011 Informatie Jaarlijks: >20.000 tijdschriften en boeken MEDLINE: >6.700 tijdschriften Jaarlijks 2 miljoen artikelen gepubliceerd 5500 publicaties

Nadere informatie

PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en. expertisecel Moeder & Kind

PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en. expertisecel Moeder & Kind PROGRAMMA OVERZICHT Evidence Based Midwifery (EBM) Oktober December 2015, i.s.m. VLOV, CEBAM, KCE en expertisecel Moeder & Kind DAG 1: Vrijdag 23 oktober 2015 LOCATIE : Begeleiding: Afvaardiging VLOV,

Nadere informatie

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD

Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Wetenschappelijk Onderzoek Is Evidence Based Practice informatie beschikbaar voor iedereen? Jef Adriaenssens RN, MsN, PhD Evidence Based Practice 2 "the integration of the best research evidence with clinical

Nadere informatie

Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast?

Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast? Richtlijnen wat zijn ze en worden ze ook toegepast? Lentecongres - Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie Marleen Finoulst Arts-journalist Coördinator www.gezondheidenwetenschap Hoofdredacteur Knack-Bodytalk

Nadere informatie

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1

Voorwoord 1 0. Inleiding 1 1 Inhoud Voorwoord 1 0 Inleiding 1 1 1 Evidence-based diëtetiek: principes en werkwijze 1 3 Inleiding 1 3 1.1 Evidence-based diëtetiek 1 3 1.2 Het ontstaan van evidence-based handelen 1 5 1.3 Evidence-based

Nadere informatie

Doel. Praktijkgerichte websites. Niveaus van evidentie

Doel. Praktijkgerichte websites.  Niveaus van evidentie Praktijkgerichte websites Apr. Valérie De Vriese Onderzoekscentrum Farmaceutische Zorg en Farmaco-economie 12 september 2009 Doel Een aantal websites leren kennen die kunnen gebruikt worden bij het opzoeken

Nadere informatie

Zoeken naar evidence

Zoeken naar evidence Zoeken naar evidence Faridi van Etten-Jamaludin Clinical librarian Medische Bibliotheek AMC 2 december 2008 Evidence Based Practice? Bij EBP worden klinische beslissingen genomen op basis van het best

Nadere informatie

MODULE Evidence Based Midwifery

MODULE Evidence Based Midwifery VZW Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen vzw MODULE Evidence Based Midwifery Van Schoonbekestraat 143 Sint-Jacobsmarkt 84 2018 Antwerpen 2000 Antwerpen Programma Overzicht Dag 1: maandag 8 november 2010

Nadere informatie

The RIGHT food is the best medicine

The RIGHT food is the best medicine The RIGHT food is the best medicine Nutritie Support Team : Dr G..Lambrecht, E. Museeuw, N. Baillieul Dienst gastro-enterologie: Dr. G. Deboever Dr. G. Lambrecht Dr. M. Cool Inhoud Ondervoeding Voedingsbeleid

Nadere informatie

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis

Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Systematische review als middel tot synthese van bestaande kennis Trudy Bekkering, epidemioloog Cebam, 2018 1 Inhoud Achtergrond Wat is een systematische review? Hoe systematische reviews maken? Verschillende

Nadere informatie

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts

EBM. Domein arts. Overwegingen bij domein arts EBM Wetenschappelijke uitkomsten uit klinisch relevant prognostisch, diagnostisch en therapeutisch onderzoek. Kennis, ervaring, persoonlijke waarden en verwachtingen van de dokter zelf. De individuele

Nadere informatie

WELKOM! Definitie EBP. Belangrijke vraag bij EBP. 3 Perspectieven EBP Wat is nu Evidence-Based Practice?

WELKOM! Definitie EBP. Belangrijke vraag bij EBP. 3 Perspectieven EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? WELKOM! Wat is nu Evidence-Based Practice? Cursus ICO-groep Goes 03 juni 2016 Definitie EBP Belangrijke vraag bij EBP Het nemen van een beslissing op basis van het beschikbare bewijs in combinatie met

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT INFORMATIEMEDEWERKER KCGG VERONIQUE.DESPODT@UGENT.BE BLITS INFORMATIESESSIE VOOR STUDENTEN 29/11/2016 Blits? Initiatief: Kenniscentrum voor

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 21/04/2017 Blits?

Nadere informatie

De beantwoordbare vraag (PICO)

De beantwoordbare vraag (PICO) 4. Interpretatie effect (relevantie) 5. Toepassen in de praktijk De beantwoordbare vraag (PICO) Welke patiënten? P Welke interventie? Welk alternatief (comparison)? Welke uitkomst (outcome)? I C O P I

Nadere informatie

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE

VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE VAN KLINISCHE ONZEKERHEID NAAR EEN ZOEKSTRATEGIE Drs. Willemke Stilma Docent verpleegkunde HvA Mede met dank aan dr. Anne Eskes 1 INHOUD 5 stappen EBP Formuleren van een klinische vraagstelling PICO Zoekstrategie

Nadere informatie

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN

Evidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN Evidence-Based Nursing Bart Geurden, RN, MScN Trends in Verpleegkunde Jaren 1980: Systematisch werken Focus op proces Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek Focus op taal Aandacht verschuift van proces

Nadere informatie

Evidence based medicine:

Evidence based medicine: Evidence based medicine: -Acute rhinosinusitis -Acute keelpijn -Acute otitis media EBM NKO An De Sutter 8-4-2009 Domus Medica Wat betekent EBM? EBM NKO An De Sutter 8-4-2009 Domus Medica Evidence Based

Nadere informatie

Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde

Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde Evidence-based Medicine (EBM) in de verzekeringsgeneeskunde Muntendam symposium, 13-12-2010 Rob Kok, Jan Hoving, Jos Verbeek, Paul Smits, Frederieke Schaafsma, Sarah Ketelaar en Frank van Dijk Evidence

Nadere informatie

Evidence Based Nursing

Evidence Based Nursing Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige

Nadere informatie

Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP 16-4-2015

Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP 16-4-2015 Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk Lies Braam, verpleegkundig specialist neurologie 26 maart 2015 V &VN neurocongres Definitie EBP Bij EBP gaat het om klinische beslissingen op basis van

Nadere informatie

Bij gebrek aan bewijs

Bij gebrek aan bewijs Bij gebrek aan bewijs kennis is macht! internet in de spreekkamer P.A. Flach Bedrijfsarts Arbo- en milieudienst RuG 09-10-2006 1 3 onderdelen 1. Wat is EBM 2. Zoeken in PubMed 3. Beoordelen van de resultaten

Nadere informatie

Ervaringen van het Kwaliteitsbureau NVAB Carel Hulshof, coördinator richtlijnen

Ervaringen van het Kwaliteitsbureau NVAB Carel Hulshof, coördinator richtlijnen Ervaringen van het Kwaliteitsbureau NVAB Carel Hulshof, coördinator richtlijnen 1 Professionalisering: hoe? bij- en nascholing, herregistratie, refereerbijeenkomsten intercollegiale toetsing certificatie,

Nadere informatie

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine

Peer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine Peer review EBM Inleiding Doelstellingen? Attitude: bereid zijn om evidence based te handelen, om expertise te delen, om evidentie te bespreken Kennis: wat is EBM, wat is evidentie, wat is een richtlijn,

Nadere informatie

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?

- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? - Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen

Nadere informatie

Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren. Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen

Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren. Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen Klinische richtlijnen of hoe men PK/PD kan implementeren Eerste deel: Doel en nut Hoe ontwikkelt men richtlijnen? Beperkingen 5A-1 Wat is het doel van de richtlijnen? kwaliteit van de zorg verbeteren kosten-effectiviteit

Nadere informatie

WELKOM! Belangrijke vraag bij EBP. Definitie EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a.

WELKOM! Belangrijke vraag bij EBP. Definitie EBP Wat is nu Evidence-Based Practice? Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a. WELKOM! Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a. Veel informatie mondzorg/verzorging in media en internet Nieuwe ontwikkelingen in behandelingen, producten en materialen Bijhouden vakkennis & Levenlang

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 16/10/2017 Blits?

Nadere informatie

Evidence based nursing: wat is dat?

Evidence based nursing: wat is dat? Evidence based nursing: wat is dat? Sandra Beurskens Lector kenniskring autonomie en participatie van mensen met een chronische ziekte Kenniskring autonomie en participatie EBN in de praktijk: veel vragen

Nadere informatie

5. LITERATUURONDERZOEK

5. LITERATUURONDERZOEK 5. LITERATUURONDERZOEK In dit hoofdstuk wordt niet alleen het zoeken naar literatuur besproken. Ook het selecteren, beoordelen en samenvatten van de literatuur in evidence tabellen komt aan de orde. 5.1

Nadere informatie

Ontologie, classificatie, terminologie en codificatie in de Authentieke Bron Geneesmiddelen voor het e-health Platform in België

Ontologie, classificatie, terminologie en codificatie in de Authentieke Bron Geneesmiddelen voor het e-health Platform in België Ontologie, classificatie, terminologie en codificatie in de Authentieke Bron Geneesmiddelen voor het e-health Platform in België Prof. Dr. R. Vander Stichele, IT-Coordinator Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische

Nadere informatie

DE BEHANDELING VAN JICHT: NIET ZO EVIDENT ALS HET LIJKT

DE BEHANDELING VAN JICHT: NIET ZO EVIDENT ALS HET LIJKT H U I S A R T S & P R A K T I J K DE BEHANDELING VAN JICHT: NIET ZO EVIDENT ALS HET LIJKT Aanbevelingen als ondersteuning voor de huisarts A. VAN DEN BRUEL, E. VERMEIRE, F. BUNTINX, B. AERTGEERTS Bij het

Nadere informatie

met roken. De juiste zoektermen vinden we met behulp van de MeSH-databank: Smoking Cessation en Bupropion, allebei MeSH-termen.

met roken. De juiste zoektermen vinden we met behulp van de MeSH-databank: Smoking Cessation en Bupropion, allebei MeSH-termen. H U I S A R T S & P R A K T I J K S T O P P E N M E T R O K E N : T A A K V O O R A R T S E N P A T I Ë N T De Cochrane Collaboration en patiënteninformatie A. VAN DEN BRUEL, F. COOLS, E. VERMEIRE, F.

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Systematisch literatuur onderzoek RCT s worden gemaakt om

Nadere informatie

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen

Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Systematic Reviews Dr. Hester Vermeulen Amsterdam School of Health Professionals / HvA Amsterdam Kwaliteit en Proces Innovatie / AMC Amsterdam Goede zorg Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Toegankelijk

Nadere informatie

Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag

Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag Op#male vroedkundige zorgverlening aan huis na vroeg postpartum ontslag Hoe bied je als vroedvrouw kwaliteitsvolle postpartale zorg? Elke Notebaert Zelfstandige vroedvrouw Is vroeg postpartum ontslag

Nadere informatie

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters

Literatuuronderzoek. Systematische Review Meta-Analyse. KEMTA Andrea Peeters Literatuuronderzoek Systematische Review Meta-Analyse KEMTA Andrea Peeters Waarom doen? Presentatie 1. Begrippen systematische review en meta-analyse 2. Hoe te werk gaan bij het opzetten van een review

Nadere informatie

Folia Pharmacotherapeutica

Folia Pharmacotherapeutica Folia Pharmacotherapeutica Onafhankelijke bron voor rationeel geneesmiddelengebruik sinds 1974 Gent, 26 september 2018 Marc Bogaert Thierry Christiaens Geert De Loof DE FOLIA PHARMACOTHERAPEUTICA : DE

Nadere informatie

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding

Wetenschappelijke vorming in de huisartsopleiding Versiedatum: 0-0-06 Pagina van 5 De wetenschappelijke onderbouwing van het huisartsgeneeskundig handelen vormt een belangrijke leidraad voor de huisarts. Deze moet een wetenschappelijke onderbouwing kunnen

Nadere informatie

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp EVIDENCE-BASED ALLIED HEALTH CARE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut UMC St Radboud Hogeschool van Arnhem en Nijmegen NVLF 1 ORIËNTATIE op LOGOPEDIE NVLF Visie 2000-2005 NVLF

Nadere informatie

Evidence-based diëtetiek

Evidence-based diëtetiek Evidence-based diëtetiek Evidence-based diëtetiek Principes en werkwijze Onder redactie van M. Former-Boon J.J. van Duinen Msc Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel

Nadere informatie

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013. Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector

MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013. Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES Opleidingen 2013 Een overzicht over de werking van de medische hulpmiddelen sector MASTERCLASS MEDICAL DEVICES 2013 UNAMEC nodigt u uit om in te schrijven op het concept van

Nadere informatie

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur?

Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? Op zoek naar wetenschappelijke literatuur? VERONIQUE DESPODT I N F O R M AT I E M E D E W E R K E R K C G G V E R O N I Q U E. D E S P O D T @ U G E N T. B E BLITS INFORMATIESESSIE - 04/12/2018 Blits?

Nadere informatie

Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen)

Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen) Handleiding Zoeken in wetenschappelijke literatuur voor niet-wetenschappers (PGOsupport, december 2009, auteur: Annemiek van Rensen) Inleiding Voor de meest actuele ontwikkelingen binnen de (medische)

Nadere informatie

www.gezondheidenwetenschap.be

www.gezondheidenwetenschap.be www.gezondheidenwetenschap.be Initiatieven in Vlaanderen om gezondheidsvaardigheden te verhogen: CEBAM-Publiekscommunicatie www.gezondheidenwetenschap.be Patrik Vankrunkelsven, directeur Cebam 17 september

Nadere informatie

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie Critically Appraised Topic Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

ADHD EN VERSLAVING FRIEDA MATTHYS VUB PETER JOOSTENS BAT ET AL.

ADHD EN VERSLAVING FRIEDA MATTHYS VUB PETER JOOSTENS BAT ET AL. ADHD EN VERSLAVING FRIEDA MATTHYS VUB PETER JOOSTENS BAT ET AL. CATEGORIALE DIAGNOSTIEK Sud ADHD EN VERSLAVING: VLAAMSE MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN EPIDEMIOLOGIE METHODOLOGIE RESULTAAT IMPLEMENTATIE

Nadere informatie

1.1 medline. 1.2 PubMed

1.1 medline. 1.2 PubMed De laatste jaren is er een groeiende belangstelling voor evidence-based medicine; niet alleen in de medische professie, maar ook bij de paramedici en verpleegkundigen (evidencebased practice, evidence-based

Nadere informatie

PREVIEW: ZELFZORGADVIES IN DE APOTHEEK PRAKTIJKGIDS

PREVIEW: ZELFZORGADVIES IN DE APOTHEEK PRAKTIJKGIDS PREVIEW: ZELFZORGADVIES IN DE APOTHEEK PRAKTIJKGIDS INHOUDSOPGAVE Inhoud 1. Het boek 1 2. Woord vooraf 2 3. Onmisbare wegwijzer voor de aanpak van zelfzorg in de apotheek 3 4. Over de initiatiefnemers

Nadere informatie

Praktische handleiding PubMed

Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Hét boek om snel en doeltreffend te zoeken in PubMed Faridi van Etten Jamaludin Rikie Deurenberg Derde druk Bohn Stafleu van Loghum Houten 2010

Nadere informatie

SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren

SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren Els De Paepe Hans Vandenberghe 1 OVER BARCO 90+ 3,250 +1 billion Presence in more than 90 countries Employees Sales for 4 consecutive years

Nadere informatie

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen?

Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? Comorbiditeit & richtlijnen: gaat dat samen? TRANZO ZORGSALON 14 oktober 2010 Marjolein Lugtenberg TRANZO, UvT/ PZO, RIVM Richtlijnen o Ter verbetering van kwaliteit van zorg o Bron van evidence-based

Nadere informatie

Kristien G., een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer

Kristien G., een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer H U I S A R T S & P R A K T I J K H Y P E R C H O L E S T E R O L E M I E Het gebruik van informatiebronnen A. VAN DEN BRUEL, E. VERMEIRE, F. BUNTINX, B. AERTGEERTS In de vorige artikels van deze reeks

Nadere informatie

Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht

Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht Hoe vertaal ik resultaten uit de medische literatuur en richtlijnen naar de dagelijkse praktijk? Interpretatie van resultaten van geneesmiddelenonderzoek Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische

Nadere informatie

De onenigheid tussen de verschillende aanbevelingen rond prostaatkankerscreening verdwijnt, de meeste aanbevelingen adviseren negatief.

De onenigheid tussen de verschillende aanbevelingen rond prostaatkankerscreening verdwijnt, de meeste aanbevelingen adviseren negatief. Prostaatkankerscreening zinvol? Stand van zaken 2010 B. Spinnewijn De onenigheid tussen de verschillende aanbevelingen rond prostaatkankerscreening verdwijnt, de meeste aanbevelingen adviseren negatief.

Nadere informatie

Kenniscentrum Verzekeringsgeneeskunde: een samenwerkingsverband tussen het AMC, UMCG, UWV en VUmc

Kenniscentrum Verzekeringsgeneeskunde: een samenwerkingsverband tussen het AMC, UMCG, UWV en VUmc Bijdrage van EBM strategieën aan de kwaliteit van het handelen van de verzekeringsarts: een onderwijsinterventie Werkconferentie 2012 Rob Kok, Jan Hoving, Jos Verbeek, Paul Smits en Frank van Dijk Overzicht

Nadere informatie

Paramedisch OnderzoekCentrum

Paramedisch OnderzoekCentrum IMPLEMENTATIE: welke weg? Prof.dr. Rob Oostendorp Dr. Michel Wensing Prof.dr. Richard Grol Implementatie Kenmerken implementatie (ZON, 1997; Gezondheidsraad, 2000). Procesmatige en planmatige invoering.

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP?

FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP? FYSIOTHERAPIE, OP Z N KOP? Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Kwaliteitsavond RGF West Brabant 1 2 3 4 5 6 OPBOUW van de LEZING waarom ja tegen West-Brabant evidence based practice (EBP) ketenzorg: wat betekent

Nadere informatie

Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren

Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Een hoogwaardige GGz in de vaart der volkeren Aart Schene Hoogleraar Psychiatrie Radboud umc, Nijmegen Artikelen Neurowetenschappen - 1973-2012 - 2010 2000 1990 Translational Research Basic Animal Research

Nadere informatie

Themamiddag ter gelegenheid van de instelling van het lectoraat van dr. Frits Oosterveld 21 maart 2002 Saxion Hogeschool Enschede

Themamiddag ter gelegenheid van de instelling van het lectoraat van dr. Frits Oosterveld 21 maart 2002 Saxion Hogeschool Enschede Themamiddag ter gelegenheid van de instelling van het lectoraat van dr. Frits Oosterveld 21 maart 2002 Saxion Hogeschool Enschede 20-3-2013 Lectoraat Frits Oosterveld 1 Frits, van harte proficiat! 20-3-2013

Nadere informatie

Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op?

Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op? Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op? Ann Van den Bruel Senior Clinical Research Fellow Department of Primary Care Health Sciences University of Oxford Declaration Alma Ata 1978 Gezondheid

Nadere informatie

u oos t toch ook? P. leysen, A. VAN linden

u oos t toch ook? P. leysen, A. VAN linden MEdISCHE InForMAtIE opzoeken tijdens de ConSULtAtIE of online on the Spot u oos t toch ook? P. leysen, A. VAN linden samenvatting Hoe kan de huisarts zo effectief (doelgericht) en efficiënt (energiezuinig)

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11

Inhoud. Voorwoord 9. Samenstelling van de werkgroep 11 Inhoud Voorwoord 9 Samenstelling van de werkgroep 11 Samenvatting 13 Samenvatting van de aanbevelingen 13 Symptomen van het PD 13 Criteria voor PD 14 Risicofactoren 14 Meetinstrumenten 14 Patiëntenperspectief

Nadere informatie

Nieuwsbrief 34. Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007

Nieuwsbrief 34. Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007 Walaeus Bibliotheek > nieuws > nieuwsbrief 34 wijzigingsdatum pagina: 2008-06-05 Nieuwsbrief 34 Nieuwsbrief van de Walaeus Bibliotheek Nummer 34, 20 april 2007 Bibliotheekzaken Tijdschriften Boeken Databanken

Nadere informatie

KCE Stichting KankerRegister

KCE Stichting KankerRegister Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg Centre fédéral d expertise des soins de santé Belgian Health Care Knowledge Centre KCE Stichting KankerRegister Een efficiënte samenwerking rond kwaliteit

Nadere informatie

Paramedisch OnderzoekCentrum

Paramedisch OnderzoekCentrum Manueeltherapeutische classificaties voor lage-rugpijn: uitdaging voor de toekomst. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Prof.dr. Janusz Bromboszcz Opbouw Relevantie van classificaties voor MT Profielen KNGF-richtlijn

Nadere informatie

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling

Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Leeswijzer evidence summaries logopedische behandeling Inge Zoutenbier, Lotte Versteegde, Jenta Sluijmers, Ingrid Singer en Ellen Gerrits (2016) 1 In opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Logopedie

Nadere informatie

PubMed: korte handleiding

PubMed: korte handleiding PubMed: korte handleiding Inhoud: Inleiding p.1 Zoektermen combineren p.1 Effectieve zoektermen p. 2 Overzicht en uitleg relevante Pubmed onderdelen p. 5 Inleiding PubMed (Public Medline) is de meest gebruikte

Nadere informatie

Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement

Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement Ondersteuning bij implementatie zelfmanagement Implementatie ondersteunde zelfzorg opschalen Chronische zieke mensen helpen aan hun eigen gezondheid te werken, ondersteund door de zorgverlener, ehealth,

Nadere informatie

2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties

2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties 2. Openingspagina van PubMed en uitleg over de knoppen en opties PubMed is via internet bereikbaar via het internetadres www. pubmed.gov. Als u PubMed opent ziet u het volgende plaatje verschijnen: Figuur

Nadere informatie

Informatie zoeken via het internet

Informatie zoeken via het internet Informatie zoeken via het internet 1 Doelstelling Na bestudering van dit hoofdstuk is de lezer in staat zelfstandig informatie op te zoeken. Voorwaarden hiervoor zijn dat de lezer: met een personal computer

Nadere informatie

Kristien G, een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer

Kristien G, een jonge vrouw van 32 met blanco voorgeschiedenis, komt op de raadpleging. De arbeidsgeneesheer H U I S A R T S & P R A K T I J K H Y P E R C H O L E S T E R O L E M I E Het gebruik van informatiebronnen A. VAN DEN BRUEL, E. VERMEIRE, F. BUNTINX, B. AERTGEERTS In de vorige artikels van deze reeks

Nadere informatie

Evidence Based Practice

Evidence Based Practice Hoe lees je als verpleegkundige een artikel? Anne-Margreet van Dishoeck en Marjolein Snaterse Namens de Werkgroep Wetenschappelijk onderzoek; Mattie Lenzen Ingrid Schiks Henri van de Wetering Ellen van

Nadere informatie

Wekelijks Influenza bulletin Bulletin hebdomadaire Influenza Weekly Influenza bulletin Semaine/week 38 (18/09/ /09/2017) Wekelijks bulletin

Wekelijks Influenza bulletin Bulletin hebdomadaire Influenza Weekly Influenza bulletin Semaine/week 38 (18/09/ /09/2017) Wekelijks bulletin Wekelijks Influenza bulletin Bulletin hebdomadaire Influenza Weekly Influenza bulletin Semaine/week 38 (18/09/2017-24/09/2017) Wekelijks bulletin Week 38/2017: De incidentie van consultaties voor griepale

Nadere informatie

Historiek en toepassing van evidence-based medicine in de (geestelijke) gezondheidszorg. Dr Guido Pieters

Historiek en toepassing van evidence-based medicine in de (geestelijke) gezondheidszorg. Dr Guido Pieters Historiek en toepassing van evidence-based medicine in de (geestelijke) gezondheidszorg Dr Guido Pieters Overzicht EB geneeskunde Wat? Waarom? Voordelen, problemen en vooroordelen EB GGZ Mogelijk? Praktijk

Nadere informatie

Over de lijnen heen. Daan Aeyels Departement maatschappelijke gezondheidszorg & eerstelijnszorg KU Leuven

Over de lijnen heen. Daan Aeyels Departement maatschappelijke gezondheidszorg & eerstelijnszorg KU Leuven Over de lijnen heen Daan Aeyels Departement maatschappelijke gezondheidszorg & eerstelijnszorg KU Leuven daan.aeyels@med.kuleuven.be @daanaeyels Romeo & Julia 1929: geboren 1943: oorlogswonde 1950: trouw

Nadere informatie

De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg

De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg De plaats van besluitvorming rond het levenseinde binnen het nieuwe kwaliteitskader palliatieve zorg Marjolein Rentinck Internist/oncoloog bij Tergooi Symposium Methoden voor besluitvorming rond het levenseinde

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van een CAT

Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

Fysieke training voor de behandeling van het chronisch vermoeidheidssyndroom?

Fysieke training voor de behandeling van het chronisch vermoeidheidssyndroom? Fysieke training voor de behandeling van het chronisch vermoeidheidssyndroom? Larun L, Brurberg KG, Odgaard-Jensen J, Price JR. Exercise therapy for chronic fatigue syndrome. Cochrane Database Syst Rev

Nadere informatie

Cochrane Netherlands. Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals

Cochrane Netherlands. Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals Cochrane Netherlands Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals Utrecht, 6 en 7 oktober 2016 Achtergrond Iedere zorgprofessional neemt gedurende een werkdag continu beslissingen, bijvoorbeeld

Nadere informatie

Het is wennen in het post-ebm tijdperk

Het is wennen in het post-ebm tijdperk Het is wennen in het post-ebm tijdperk Prof. Pim Assendelft, huisarts Hoofd afdeling Eerstelijnsgeneeskunde Generalisme is ons specialisme Belangenconflict: redacteur van boek Inleiding in de evidence-based

Nadere informatie

Hoe vind je wat je niet weet?

Hoe vind je wat je niet weet? Inwooncursus 2015 Optimum adveniat Hoe vind je wat je niet weet? Prof. Dr. Dirk Ramaekers Medisch directeur, Jessa vzw Evidence-based Healthcare, KU Leuven Voorzitter VIP 2 Kwaliteitsindicatoren Vlaamse

Nadere informatie

HANDLEIDING CAT. Handleiding voor het maken van een CAT

HANDLEIDING CAT. Handleiding voor het maken van een CAT Pagina 1 van 9 Handleiding voor het maken van een CAT Wat is een CAT? Een CAT (Critically Appraised Topic) is een systematische samenvatting van de resultaten van een klein aantal studies over een onderwerp

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG

Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Handleiding Critically Appraised Topic (CAT) OLVG Wat is een Critically Appraised Topic Een Critically Appraised Topic (CAT) is een korte systematische samenvatting en kritische beoordeling van de resultaten

Nadere informatie

Bijlage Verklarende woordenlijst

Bijlage Verklarende woordenlijst Bijlage Verklarende woordenlijst Abstract : samenvatting van een artikel. Abstract-format: het meest gebruikelijke format om referenties uit PubMed te bekijken, te downloaden en te printen. Via het Abstract-format

Nadere informatie

Multidimensional Fatigue Inventory

Multidimensional Fatigue Inventory Multidimensional Fatigue Inventory (MFI) Smets E.M.A., Garssen B., Bonke B., Dehaes J.C.J.M. (1995) The Multidimensional Fatigue Inventory (MFI) Psychometric properties of an instrument to asses fatigue.

Nadere informatie

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies

Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies Ontwikkelen van een Cochrane Systematic Review over interventies 22 en 23 Maart 2016 Bestemd voor personen die in het kader van de Cochrane Collaboration een systematische review over interventies gaan

Nadere informatie

Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals. Utrecht, 14 en 15 oktober 2015. Cochrane

Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals. Utrecht, 14 en 15 oktober 2015. Cochrane Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals Utrecht, 14 en 15 oktober 2015 Cochrane Achtergrond Iedere zorgprofessional neemt gedurende een werkdag continu beslissingen, bijvoorbeeld over welke

Nadere informatie

Methodologie & onderzoek

Methodologie & onderzoek JAAR 2 Methodologie & onderzoek Klinische les en Critical Appraised Topic deeltaak 11.3a en KET 11 in de leerlijn wetenschap. Wat is Een klinische les Een CAT Wat is een klinische les In een klinische

Nadere informatie

PLAATS VAN ANTIDEPRESSIVA IN DE AANPAK IN DE EERSTE LIJN VAN DEPRESSIE BIJ VOLWASSENEN

PLAATS VAN ANTIDEPRESSIVA IN DE AANPAK IN DE EERSTE LIJN VAN DEPRESSIE BIJ VOLWASSENEN PLAATS VAN ANTIDEPRESSIVA IN DE AANPAK IN DE EERSTE LIJN VAN DEPRESSIE BIJ VOLWASSENEN In dit artikel wordt de plaats van antidepressiva in de aanpak van depressie in de eerste lijn bij volwassenen besproken.

Nadere informatie

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Bert van Hemert Madeleine van der Velden Remco de Winter Discussiegroep Parnassia - Den Haag Bureau 24-uurszorg Crisisdienst

Nadere informatie

Praktische handleiding. Praktische handleiding PubMed. PubMed. Faridi van Etten Jamaludin Rikie Deurenberg

Praktische handleiding. Praktische handleiding PubMed. PubMed. Faridi van Etten Jamaludin Rikie Deurenberg PubMed Hét boek om snel en doeltreffend mee te zoeken in PubMed! In deze geheel herziene editie van Praktische handleiding PubMed komen in korte en heldere hoofdstukken de volgende onderwerpen aan bod:

Nadere informatie

Wat is er toch gaande in de lucht!

Wat is er toch gaande in de lucht! Wat is er toch gaande in de lucht! J. J. (Hans) Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Afdeling Verloskunde Erasmus MC, University Medical Centre Rotterdam The Netherlands Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

VAN DE ONTWIKKELING VAN KWALITEITSINDICATOREN TOT VERBETERING VAN ZORGKWALITEIT: EEN OVERZICHT

VAN DE ONTWIKKELING VAN KWALITEITSINDICATOREN TOT VERBETERING VAN ZORGKWALITEIT: EEN OVERZICHT VAN DE ONTWIKKELING VAN KWALITEITSINDICATOREN TOT VERBETERING VAN ZORGKWALITEIT: EEN OVERZICHT Ariane Ghekiere, PhD Ariane Ghekiere, PhD 19/09/2018 KWALITEITSINDICATOREN BINNEN VIP² GGZ 1 19/09/2018 2

Nadere informatie

8-1-2015. De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee?

8-1-2015. De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee? De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee? Best beschikbare evidentie voor nut therapeutische relatie? Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction

Nadere informatie

Case management of coördinatie van de zorg?

Case management of coördinatie van de zorg? Pistes voor integratie van de zorg voor kwetsbare ouderen die thuis wonen Case management of coördinatie van de zorg? THÉRÈSE VAN DURME JEAN MACQ INSTITUT DE RECHERCHE SANTÉ ET SOCIÉTÉ (IRSS - BRUSSEL)

Nadere informatie

Praktische handleiding PubMed

Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Praktische handleiding PubMed Hét boek om snel en doeltreffend te zoeken in PubMed Faridi van Etten Jamaludin Rikie Deurenberg tweede druk Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008

Nadere informatie