Urineweginfecties: definitie en diagnostiek
|
|
- Jasper van der Wolf
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Urineweginfecties: definitie en diagnostiek Isabel Leroux-Roels Klinisch bioloog, coördinator Team Infectiepreventie Informatieavond Urineweginfecties in het ziekenhuis Dinsdag 7 maart 2017
2 Overzicht Ziektelast Definities Epidemiologie Microbiële verwekkers Pathogenese Diagnostiek
3 Urineweginfecties: burden of disease Een van de meest voorkomende bacteriële infecties, treft > 150 miljoen mensen per jaar, vnl. vrouwen USA: 10,5 miljoen poliklinische visites (0,9%), 2-3 miljoen bezoeken aan de spoedopname, maatschappelijke kost: 3,5 miljard USD (incl. werkabsenteïsme) Complicaties, o.a. Frequente recidieven Pyelonefritis (+ sepsis) Nierschade Preterme arbeid bij zwangere vrouwen Door frequent antibioticagebruik: Clostridium difficile infectie, antibioticaresistentie
4 Definities Urineweginfectie (UWI): bacteriurie met klinische verschijnselen T.h.v. de urethra, blaas, prostaat, ureters en nieren Lage UWI (urethritis, cystitis, prostatitis) vs hoge UWI (pyelonefritis) Gecompliceerde vs niet gecompliceerde UWI Asymptomatische bacteriurie
5 Niet gecompliceerde vs gecompliceerde UWI Niet gecompliceerde UWI - Gezonde personen - Zonder urologische of neurologische afwijkingen - Risicofactoren: o.a. - Vrouw - Voorgaande UWI - Seksuele activiteit - Vaginale infectie - Diabetes - Obesitas Gecompliceerde UWI - Verstoorde beschermingsmechanismen (mechanisch, immunologisch, ), bv. - Zwangerschap - Urinaire obstructie, retentie - Immuunsuppressie - Niertransplantatie - Aanwezigheid van een vreemd lichaam zoals nierstenen, verblijfskatheter Aanwezigheid van een urinaire verblijfskatheter verantwoordelijk voor 70-80% van de gecompliceerde UWI (CA-UTI = catheter associated urinary tract infection)
6 Kathetergeassocieerde urineweginfectie (CA-UTI) Significante bacteriurie met symptomen, in aanwezigheid van een urethrale of suprapubische verblijfskatheter of i.g.v. intermittente katheterisatie; of indien de katheter < 48u geleden werd verwijderd Risicofactoren: langdurige katheterisatie, vrouwelijk geslacht, oudere leeftijd, diabetes Vaak (30-50%) onterechte indicatie voor de urinaire verblijfskatheter Belangrijke morbiditeit en mortaliteit; meest voorkomende oorzaak van secundaire bloedstroominfecties Katheter-geassocieerde asymptomatische bacteriurie (CA-ASB): significante bacteriurie in afwezigheid van symptomen
7 Relatief aandeel van zorggerelateerde UWI in België (2007) Kost: 80M Gemiddelde verlenging van de verblijfsduur: 4,1 dagen Vrijens & Gordts. Nosocomiale infecties in België. KCE reports 92A en 102A,
8 Relatief aandeel van zorggerelateerde UWI in Europa ( ) Bij opname in het ziekenhuis Tijdens verblijf in het ziekenhuis
9 Microbiële verwekkers van UWI (1/2) UPEC: uropathogene E. coli; GBS: groep B streptokokken Flores-Mireles et al. Nat Rev Microbiol 2015; 13:
10 Microbiële verwekkers van UWI (2/2) Pathogeniciteit in de urinaire tractus Frequent (>10%) Redelijk frequent (1-10%) Niet frequent (0,1-1%) Zeldzaam (<0,1%) Primaire pathogenen E. coli S. saprophyticus Salmonella spp., mycobacteria Secundaire pathogenen Twijfelachtige pathogenen Urethrale of genitale flora Enterobacter spp Enterococcus spp Klebsiella spp Proteus mirabilis P. aeruginosa GBS Gist CNS a-streptokokken Gardnerella vaginalis Lactobacillen, etc. Citrobacter spp Morganiella morganii Proteus vulgaris Serratia spp Staphylococcus aureus Acinetobacter spp Pseudomonas spp Stenotrophomas maltophilia Bifidobacterium spp. Difteroiden Corynebacterium urealyticum Haemophilus spp Pneumokokken Talrijke case reports met uitzonderlijke gevallen van UWI veroorzaakt door zeldzame species GBS: groep B streptokokken; CNS: coagulase negatieve stafylokken Aspevall et al. Clin Microbiol Infect 2001; 7:173-8.
11 Pathogenese van een UWI Elektronenmicroscopisch beeld van een UPEC met type 1 fimbriae Flores-Mireles et al. Nat Rev Microbiol 2015; 13:
12 Diagnostiek Symptomen van een UWI? Ja staalname Interpretatie: Micro-organismen in de urine: type én aantal Staaltype Patiëntkenmerken: geslacht, andere risicofactoren Diagnose van een UWI + behandeling
13 Aspevall et al. Clin Microbiol Infect 2001; 7:173-8.
14 Symptomen en tekenen van een UWI Algemeen - Koorts zonder andere infectielocatie - Dysurie - Urgente of frequente mictie - Suprapubische pijn - Flankpijn (pyelonefritis) I.g.v. urinaire verblijfssonde of frequente intermittente sondering - Koorts, rillingen (zonder andere focus) - Verwardheid - Malaise - Flankpijn - Acute hematurie - Na verwijdering van de sonde: dysurie, frequente mictie, suprabische pijn Een gewijzigd aspect van de urine (geur, troebel) zonder andere symptomen is geen indicatie voor staalname! IDSA, 2005
15 Micro-organismen: type en aantal Studie van Edward H. Kass (1956) Kass criterium : UWI = 10 5 CFU/ml Studiepopulatie: urologische patiënten (zwangeren, diabetes, cystocoele) zonder symptomen van een UWI Analyse: Kweek van een gekatheteriseerd urinemonster Conclusie: For survey purposes, a count of 10 5 bacteria or more per ml of urine has been designated arbitrarily as the dividing line between true bacilluria (significante bacteriurie) and contamination. Maar. in individuele klinische situaties kan een onderzoek bij een bacteriurie vanaf 10 3 CFU/ml al nuttig zijn. Kass EH. Trans Am Physiol. 1956; 69: 56-64; Claeys G. Tijdschrift Geneeskunde 2016
16 Micro-organismen: type en aantal Studie van Walter E. Stamm (1982) Studiepopulatie: Vrouwen met cystitisklachten Analyse: Midstreamurine katheterisatie of blaaspunctie Resultaten: Types: 53% E. coli (coliformen) 14% andere bacteriën (7% S. saprophyticus) 33% geen groei Aantallen: ± 50% < 10 5 CFU/ml ± 30% < 10 4 CFU/ml Conclusie: bij gebruik van het Kass criterium wordt de helft van de blaasinfecties gemist Stamm WE et al. N Engl J Med 1982; 307; 463-8; Claeys G. Tijdschrift Geneeskunde 2016
17 Studiepopulatie: vrouwen met niet gecompliceerde cystitis Analyse: kwantitatieve kweek op gepaarde stalen (midstream urine gekatheteriseerde urine) Resultaten: Uropathogenen in 70% (142/202) van de katheterurines en 78% (157/202) vd midstreamurines Aanwezigheid van E. coli in midstreamurine sterk predictief voor de aanwezigheid in de blaas (bv. PPV van 10 2 CFU/ml: 93%) aanwezigheid van GBS en enterokokken in midstream urine, zelfs in grote aantallen niet predictief voor aanwezigheid in de blaas S. saprophyticus en K. pneumoniae werden enkel in hoge aantallen in gepaarde stalen teruggevonden (PPV van lage aantallen?) Hooton TM et al. N Engl J Med 2013; 369:
18 Diagnose CA-UTI Symptomen + aanwezigheid van 10 3 CFU/ml van 1 bacterieel species in een gekatheteriseerde urine of midstream urinestaal Pyurie (WBC in urine): geen argument voor infectie Hoge NPV: afwezigheid maakt CA-UTI onwaarschijnlijk Lagere PPV: aanwezigheid kan andere oorzaak hebben Stinkende of troebele urine: geen reden om een kweek te laten uitvoeren en om antibiotica op te starten
19 Asymptomatische bacteriurie (ASB) - Aanwezigheid van significante bacteriurie in afwezigheid van symptomen - Normaal voorkomend fenomeen, sterk leeftijdsgebonden (3-5% op jonge leeftijd 20% bij 80-jarigen) - Drempelwaarden: - Vrouwen: 10 5 CFU/ml in 2 consecutieve urinestalen met hetzelfde bacterieel species - Mannen: 10 5 CFU/ml in 1 urinestaal met 1 bacterieel species - CA-ASB: 10 5 CFU/ml van 1 bacterieel species - ASB is een belangrijke reden van overgebruik van antibiotica! - Geen indicatie voor antimicrobiële behandeling, behalve bij zwangere vrouwen, voor TURP en andere urologische procedures met mucosale bloeding
20 Take home messages 1. Urineweginfecties komen zeer vaak voor, zowel in de gemeenschap, als in zorginstellingen (CA-UTI) 2. Diagnostiek van UWI lijkt simpel, maar is het helemaal niet! 3. Goede klinische evaluatie is essentieel 4. Interpretatie van de kweek: - Voor klassieke pathogenen zoals uropathogene E. coli vanaf 10 2 CFU/ml. Pragmatische drempel: 10 3 CFU/ml - Andere uropathogenen (S. saprophyticus, K. pneumoniae): 10 5 CFU/ml - Meer en meer twijfel over het uropathogeen vermogen van andere MO, zoals GBS en enterokokken 5. Pyurie - Afwezigheid: geen UWI - Aanwezigheid: ASB of UWI?? 6. Geen screening naar asymptomatische bacteriurie (# uitzonderingen)
21 Referenties 1. Flores-Mireles AL et al. Urinary tract infections: epidemiology, mechanisms of infection and treatment options. Nat Rev Microbiol 2015; 13: Geert Claeys. Urinekweken: indicaties en interpretatie. Tijdschrift voor Geneeskunde doi: /TVG Nicolle LE et al. Infectious Diseases Society of America Guidelines for the Diagnosis and Treatment of Asymptomatic Bacteriuria in Adults. Clin Infect Dis 2005; 40: Hooton TM et al. Diagnosis Prevention, and Treatment of Catheter-Associated Urinary Tract Infection in Adults: 2009 International Clinical Practice Guiddelines from the Infectious Diseases Society of America. Clin Infect Dis 2010; 50: Aspevall et al. European guidelines for urinalysis: a collaborative document produced by European clinical microbiologists and clinical chemists under ECLM in collaboration with ESCMID. Clin Microbiol Infect 2001; 7: Hooton TM et al. Voided midstream urine culture and acute cystitis in premenopausal women. N Engl J Med 2013; 369:
Urineweginfecties Een correct staal als voorwaarde voor een juiste diagnose
Urineweginfecties Een correct staal als voorwaarde voor een juiste diagnose Jerina Boelens, medische microbiologie en infectiepreventie, UZ Gent Info-avond Urineweginfecties in het ziekenhuis 7 maart 2017
Nadere informatie3 e Post EAUN Meeting
3 e Post EAUN Meeting Carmen Sommers Verpleegkundig Specialist Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Urineweginfecties Urineweginfecties Definitie urineweginfectie Bacteriurie Een bacteriurie is slechts de aanwezigheid
Nadere informatieErvaringen met prevalentiestudies van urineweginfecties. OLV Aalst - Asse - Ninove Team ziekenhuishygiëne Dr. P. Jordens
Ervaringen met prevalentiestudies van urineweginfecties OLV Aalst - Asse - Ninove Team ziekenhuishygiëne Dr. P. Jordens Prevalentiestudies UWI in het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis 1 prevalentiestudie : mei
Nadere informatieUrineweginfecties in de zorg. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie 15/10/2018
Rapport juli 2017 Urineweginfecties in de zorg Vzw Urobel Een van de meest voorkomende bacteriële infecties, treft > 150 miljoen mensen per jaar, vnl. vrouwen USA: 10,5 miljoen poliklinische visites (0,9%),
Nadere informatieUrineculturen: consensus BILULU (v7)
Urineculturen: consensus BILULU (v7) Voorafgaande opmerkingen: 1) Dit document is guideline a minima. 2) Op vraag van de klinische bioloog kan er in bepaalde gevallen afgeweken worden van dit schema. 3)
Nadere informatieVerenso richtlijn urineweginfecties. Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog
Verenso richtlijn urineweginfecties Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog Inhoud Aspecifieke ziektepresentatie algoritme Asymptomatische bacteriurie Verwekkers Casus 84-jarige vrouw VG/ DM2, hypertensie,
Nadere informatieAnalyse, post-analyse. Reinoud Cartuyvels Hans De Beenhouwer
Analyse, post-analyse Reinoud Cartuyvels Hans De Beenhouwer Uitwerken van stalen Met wat houden we rekening bij het aflezen en verder uitwerken van stalen? A. Staaltype: 1. Midstream (expert 8/8 ) Midstream
Nadere informatieWoonzorginfecties: praktisch beleid Urineweginfecties in WZC
Woonzorginfecties: praktisch beleid Urineweginfecties in WZC Symposium CRAGT, 15 december 2012 Katrien Latour Rue Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussels Belgium T +32 2 642 51 11 F +32 2 642 50 01 email:
Nadere informatieUrineculturen: consensus BILULU (v8)
Urineculturen: consensus BILULU (v8) Voorafgaande opmerkingen: 1) Dit document is een guideline a minima. 2) Op vraag van de klinische bioloog kan er in bepaalde gevallen afgeweken worden van dit schema.
Nadere informatieDiagnostiek urineweginfecties: do s and dont s
Diagnostiek urineweginfecties: do s and dont s Flore Horuz Kinderarts-nefroloog MUMC met dank aan M. Koppejan-Stapel Kinderarts en voorzitter werkgroep richtlijn UWI in vogelvlucht nieuwe richtlijn urineweginfecties
Nadere informatieBILULU URINECONSENSUS IN DE PRAKTIJK.
BILULU URINECONSENSUS IN DE PRAKTIJK Sonja.Van.Den.Broeck@hhzhlier.be Anja.goovaerts@imelda.be 1 2 Categorieën Classificatie Categorie 1: urogenitale/huidflora Viridans streptokokken, commensale neisseriaceae,
Nadere informatieOverzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018)
Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Klinische verschijnselen Aspecifieke klachten en symptomen bij kwetsbare ouderen kunnen niet worden toegeschreven aan een
Nadere informatieURINEWEGINFECTIE ONDER DE LOEP GENOMEN
2 e Post EAUN Meeting URINEWEGINFECTIE ONDER DE LOEP GENOMEN Hanny Cobussen-Boekhorst, RN, M-ANP UMC St Radboud, Nijmegen INHOUD Inleiding Microbiologie Urineweg infecties Ongecompliceerde UWI + behandeling
Nadere informatieKoortsige Urineweginfecties/ Pyelonefritis bij kinderen. Dr An Bael, kindernefrologie ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis
Koortsige Urineweginfecties/ Pyelonefritis bij kinderen Dr An Bael, kindernefrologie ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Koorts of geen koorts? Urineweginfecties. Blaasontsteking= cystitis, geen koorts
Nadere informatieUrineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts
Urineweg-infecties bij kinderen Loes Tanja kinderarts Wat is een urineweginfectie (UWI)? Een combinatie van klinische leeftijdsgebonden kenmerken en de aanwezigheid van bacteriën in een betrouwbaar afgenomen
Nadere informatieTrombocyten en Bloed overdraagbare infecties door Bacteriën. Stand van zaken 2016
Trombocyten en Bloed overdraagbare infecties door Bacteriën Stand van zaken 2016 Trombocyten: Bacterie / Virus /Parasieten Aantal virusdeeltjes (of parasieten) wijzigt niet meer na afname. Test de donor
Nadere informatieVaginitis. Steven Vervaeke
Vaginitis Steven Vervaeke Genitale stalen Vrouwen: Cervicitis Vulvovaginitis Urethritis Bacteriële vaginose Salpingitis (PID) Endometritis Ulcera Normale vaginale flora Lactobacillen Corynebacterium spp.
Nadere informatieURINE consensus. Guy Coppens
URINE consensus Guy Coppens URINE consensus Voedingsbodems Incubatieduur Pyurie Voedingsbodems Welke voedingsbodems verkiest U voor een routine urinekweek? 1. Chroomagar 2. Chroomagar + bloedplaat (eventueel
Nadere informatieVALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN. Stelling
VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN Luc Van Houdt specialist ouderengeneeskunde Geneeskundige Dagen van Antwerpen Universiteit Antwerpen - 16 september 2017 Stelling
Nadere informatieCijfers Spoedopname 30/03/2017. Hoe doen we het in eigen ziekenhuis? dagopnames opnames raadplegingen ligdagen
Hoe doen we het in eigen ziekenhuis? Ronny Pieters Verpleegkundig specialist urologie UZ Gent Cijfers 2016 52792 dagopnames 36550 opnames 475989 raadplegingen 284255 ligdagen Aantal kweken Aantal patiënten
Nadere informatieUrineweginfecties bij kinderen
Urineweginfecties bij kinderen Up-to-date met NHG-standaard en NVK-richtlijn OverEINDse dagen, Scarperia, april 2011 Pieter Bertholet, huisarts Angelique Roeleveld-Versteegh, kinderarts Bas Zegers, kinderarts
Nadere informatieSurveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen
Surveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2017 Surveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2017 Gegevens tot en met 2016 AUTEURS Els Duysburgh,
Nadere informatieAanleiding Belgian National Nosocomial Infection Surveillance Studie (BNISS) uitgevoerd door het Kenniscentrum (KCE)
Care bundel Kathetergerelateerde UWI Silvy Vandebeurie Aanleiding Belgian National Nosocomial Infection Surveillance Studie (BNISS) uitgevoerd door het Kenniscentrum (KCE) 12,5 13,6 15,3 14,6 23,9 20,1
Nadere informatiechapter TWELVE Nederlandse samenvatting
chapter TWELVE Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING TWELVE Bacteriurie, de aanwezigheid van bacteriën in de urine, is een veel voorkomende bevinding bij vrouwen. Bacteriurie wordt onderverdeeld
Nadere informatieEvaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva
Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva An Joosten 30/03/2010 30/03/2010 1 Surveillance hemoculturen Inleiding Bloedstroom infecties (BSI) Predisponerende
Nadere informatieUrineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen
Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen in verpleeghuizen - SNIV 2012 -, De Reehorst, Driebergen Dr. Ine Frénay, arts-microbioloog RLM Dordrecht- Gorinchem 1 Indeling
Nadere informatieUrineweginfecties. Hanny Cobussen-Boekhorst Verpleegkundig Specialist Continentie-Urinestoma zorg Afdeling Urologie
Urineweginfecties Hanny Cobussen-Boekhorst Verpleegkundig Specialist Continentie-Urinestoma zorg Afdeling Urologie Inhoud Inleiding Definities urineweg infectie (UWI) Klachten UWI Lichamelijk onderzoek/
Nadere informatieSurveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen
Surveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2016 Surveillance Bloedstroominfecties in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2016 Gegevens tot en met 2015 AUTEURS Els Duysburgh,
Nadere informatieDe dipslide voor het aantonen van urineweg infecties
De dipslide voor het aantonen van urineweg infecties Wanneer moet er getest worden op urineweg infecties? Kinderen. (altijd) Mannen. (altijd) Alle gehospitaliseerde en recent gehospitaliseerde patiënten.
Nadere informatieUricult Gebruikersinformatie Al meer dan 30 jaar de vertrouwde dipslide voor professionele vaststelling van urineweginfecties
Uricult Gebruikersinformatie Al meer dan 30 jaar de vertrouwde dipslide voor professionele vaststelling van urineweginfecties Kwaliteit en service voor in-vitro-diagnostica 1. Urineweginfecties Bacteriële
Nadere informatieDirecte identificatie en gevoeligheidsbepaling van micro-organismen uit positieve hemoculturen met behulp van MALDI-TOF MS en het BD Phoenix Systeem
Directe identificatie en gevoeligheidsbepaling van micro-organismen uit positieve hemoculturen met behulp van MALDI-TOF MS en het BD Phoenix Systeem An Joosten Directe identificatie en gevoeligheidsbepaling
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. Een patiënt met een urineweginfectie krijgt vaak alleen een recept mee, ziet soms de huisarts, maar wordt zelden verwezen naar
Nadere informatieNieuwe richtlijnen Verenso UWI en LLWI Astrid Beckers Specialist Ouderengeneeskunde Vivium Zorggroep
Nieuwe richtlijnen Verenso UWI en LLWI Astrid Beckers Specialist Ouderengeneeskunde Vivium Zorggroep Nieuwe richtlijn Urineweginfecties Waarom? Richtlijn 2006 ; > 50% UWI op basis van aspecifieke symptomen
Nadere informatiepagina 1 van 7 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Cystitis in de zwangerschap Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie:
Nadere informatieUrineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014)
Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014) Inleiding Urineweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De incidentie varieert afhankelijk van de
Nadere informatieNOSO INFO EDITORIAAL INHOUD. Waarom een nummer dat speciaal gewijd is aan urineweginfecties? Surveillance van (nosocomiale) urineweginfecties
Association Belge pour l Hygiène Hospitalière Belgische Vereniging voor Ziekenhuishygiëne Groupement pour le Dépistage, l Etude et la Prévention des Infections Hospitalières Groep ter Opsporing, Studie
Nadere informatieKweek van urine: analyse en post-analyse. G. Coppens, H. De Beenhouwer, R. Cartuyvels
Kweek van urine: analyse en post-analyse G. Coppens, H. De Beenhouwer, R. Cartuyvels Analyse Voedingsbodems Incubatie Pyurie Aflezen van de voedingsbodems Meest geciteerde bronnen o Clinical Microbiology
Nadere informatieKwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH
Kwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH - 2005 Programma! Bespreking resultaten registratie! Casuïstiek in groepjes!
Nadere informatieAANBEVELINGEN TER VOORKOMING VAN URINEWEGINFECTIES 2007
Regionaal Platform Ziekenhuishygiëne West-Vlaanderen AANBEVELINGEN TER VOORKOMING VAN URINEWEGINFECTIES 2007 Opgemaakt door de werkgroep UWI van het RPZ: A. Dewaele, A. Anthierens, J. Steenhuyse, A.M.
Nadere informatieDe ontwikkeling van een innovatief probioticum voor ruwi: van patiëntbehoefte tot realisatie
De ontwikkeling van een innovatief probioticum voor ruwi: van patiëntbehoefte tot realisatie Dr. Karen Koning Post EAUN meeting 20 juni 2016 Catherina (Karen) Koning Post EAUN meeting, PAGE 2 Catherina
Nadere informatieV. Spoorenberg Arts-onderzoeker, AIOS Interne Geneeskunde Afdeling Infectieziekten, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam
Appropriate antibiotic use for patients with complicated urinary tract infections in 38 Dutch hospital departments: variation and the relation to length of hospital stay V. Spoorenberg Arts-onderzoeker,
Nadere informatieVSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties
VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset
Nadere informatieDe extractie van bacterieel en fungaal DNA uit verschillende lichaamsvloeistoffen
Een grote verscheidenheid aan bacteriën, virussen, schimmels en parasieten is verantwoordelijk voor de naar schatting 15 miljoen sterfgevallen per jaar als gevolg van infectieziekten. Infectieziekten gaan
Nadere informatieSurveillance septicemieën in Belgische ziekenhuizen
Surveillance septicemieën in Belgische ziekenhuizen Jaarrapport 2014 Surveillance gegevens 2000 2014 Minimale ziekenhuis gegevens 2000-2012 OD Volksgezondheid en Surveillance Dienst: Zorginfecties en antimicrobiële
Nadere informatieDEEL 2 Klinische aspecten
DEEL 2 Klinische aspecten Hoofdstuk 3 Infectieziekten Infectieziekten 197 Infectieziekten W. Michielsen, R. Peleman Ouderen zijn vatbaarder voor infecties dan jongere personen en bovendien verloopt een
Nadere informatieVoorbeelden uit de praktijk: Gisten in een urinecultuur
Voorbeelden uit de praktijk: Gisten in een urinecultuur Jaarlijks symposium BVMDM Jerina Boelens, MD, PhD & Joris Van Caenegem, adj-hoofd-mlt bacteriologie UZGent 8 juni 2017 2014 Universitair Ziekenhuis
Nadere informatieDe Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen
De Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen 15-05-2013 Workshop Urineweginfecties bij kinderen Mijke Breukels, kinderarts Nicolien de Bie, huisarts Leerdoelen ס Definities (recidiverende UWI s,
Nadere informatieFrapper fort et frapper vite
Antibacteriële therapie van volwassenen met sepsis Frapper fort et frapper vite Jeroen van der Hilst Internist-infectioloog Frapper fort et frapper vite Paul Ehrlich, address to the 17th International
Nadere informatieInhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus
Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient
Nadere informatieProtocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Nier- en blaaskatheterisatie 8
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Nier- en blaaskatheterisatie 8 Blaaskatheterisatie Onder blaaskatheterisatie wordt verstaan: het inbrengen van een flexibele buis (de blaaskatheter)
Nadere informatieUricult. Gebruikersinformatie MEDIPHOS. Al meer dan 30 jaar de vertrouwde dipslide voor professionele vaststelling van urineweginfecties
Uricult Gebruikersinformatie Al meer dan 30 jaar de vertrouwde dipslide voor professionele vaststelling van urineweginfecties MEDIPHOS MEDICAL SUPPLIES 1. Urineweginfecties Bacteriële infecties van de
Nadere informatieReduceer positieve lijnkweken bij C.R.R.T.! Sjors van Bedaf Renal Practitioner i.o. 26 oktober 2011
Reduceer positieve lijnkweken bij C.R.R.T.! Sjors van Bedaf Renal Practitioner i.o. 26 oktober 2011 Inhoud 2 Introductie Probleemstelling Vraagstelling Doelstelling Werkwijze Onderzoeksopzet Resultaten
Nadere informatieZorginfecties en antibioticagebruik bij kwetsbare ouderen
Zorginfecties en antibioticagebruik bij kwetsbare ouderen 38ste Wintermeeting Oostende 27 Februari 2015 Latour K, Jans B Rue Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussels Belgium T +32 2 642 57 62 email: katrien.latour@wiv-isp.be
Nadere informatieImplementatieplan richtlijn Urineweginfecties
Implementatieplan richtlijn Urineweginfecties Toepassing van de richtlijn Urineweginfecties in de praktijk is nodig om het beoogde doel van de richtlijn te bereiken. Het beoogde doel van deze richtlijn
Nadere informatieBehandeling urineweginfecties Kan het ook zonder antibiotica
Behandeling urineweginfecties Kan het ook zonder antibiotica Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieRegionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap
Regionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap Achtergrond Streptococcus agalactiae, ook wel groep-b-streptococcus (GBS) genoemd, is een groep bacteriën die vaak in het
Nadere informatieUrineweginfecties en antibiotica
Urologie Urineweginfecties en antibiotica www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemene oorzaken urineweginfecties... 3 Blaasontsteking... 4 Verschijnselen kunnen zijn:... 4 Diagnose... 4 Behandeling... 5
Nadere informatieUrineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s. Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog
Urineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog Disclosure Vereniging Medische Staf (Disclosure slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten
Nadere informatieOverzicht Aanlevering. Onbekende Codes
10:51 dinsdag, juli 21, 2015 1 Overzicht Aanlevering Laboratorium code ISIS005 Maand - Jaar Februari-2015 Aanlever ID 7594 Datum ingelezen 27/05/2015 Aantal patiënten 1208 Aantal isolaten 2056 Aantal isolaten
Nadere informatieRichtlijn: Doelmatig gebruik van antibiotica bij urinaire infecties
Richtlijn: Doelmatig gebruik van antibiotica bij urinaire infecties Cystitis zonder complicaties Gecompliceerde cystitis Acute pyelonefritis Gecompliceerde pyelonefritis Prostatitis 5C-1 Cystitis bij de
Nadere informatieTrichomonas vaginalis, ontmaskering van een onderschatte pathogeen? Philippe Willems Promotor: Dr. R. Cartuyvels
Trichomonas vaginalis, ontmaskering van een onderschatte pathogeen? Philippe Willems Promotor: Dr. R. Cartuyvels Laboratoriumdiagnostiek T. vaginalis Inleiding Literatuurstudie: opties laboratoriumdiagnostiek
Nadere informatieReferentiecijfers : Prevalentieonderzoek verpleeghuizen SNIV versie: oktober 2017 Documentversie: 1.0
Referentiecijfers -6: Prevalentieonderzoek verpleeghuizen SNIV versie: oktober 7 Documentversie:. VERSIE DEFINITIEF Pagina van 9 Inhoudopgave Samenvatting kernpunten... 3 Inleiding... 4. Achtergrond prevalentieonderzoek...
Nadere informatieSWAB richtlijn antimicrobiële therapie bij gecompliceerde urineweginfecties
Optimaliseren van het antibioticabeleid in Nederland X SWAB richtlijn antimicrobiële therapie bij gecompliceerde urineweginfecties Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), juni 2006 Voorbereidingscommissie:
Nadere informatieDIS and wiping out central line infections, diffuse intravasale stolling en infecties beter onder controle
DIS and wiping out central line infections, diffuse intravasale stolling en infecties beter onder controle Ingrid de Graaf Docent verpleegkunde/medische kennis Koning Willem 1 College s Hertogenbosch Disclosure
Nadere informatieMicrobiologie en Urineweginfectie. Joost Hopman, arts-microbioloog, Hoofd HIP
Microbiologie en Urineweginfectie Joost Hopman, arts-microbioloog, Hoofd HIP Resistentie 2010: Kind 16 jaar, verlamming na trauma Rec. UWI Opname Co-trimoxazol, Augmentin, Ciprofloxacine Klebsiella pneumoniae
Nadere informatieURINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP. Versie 2.0
URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP Versie 2.0 Datum Goedkeuring 23-03-2011 Methodiek Evidence based Discipline Monodisciplinair Verantwoording NVOG 1. Omschrijving van het probleem Urineweginfectie is
Nadere informatieLandelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES versie: juni 2016 Documentversie: 1.0
Landelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen PREZIES versie: juni 2016 Documentversie: 1.0 Landelijke Jaarcijfers PO 2015 Versie: 1.0 Pagina 1 van 16 Inhoudsopgave Rapportage PREZIES
Nadere informatieDe superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen?
De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen? Arend-Jan Meinders, internist-intensivist Resistente ziekenhuisbacteriën MRSA = Resistente S. aureus 30-40%
Nadere informatieToolkit Blaaskatheter
Doel Het plaatsten van een blaaskatheter om de juiste reden; Voorkomen van onnodig (langdurig) gebruik van blaaskatheters; Voorkomen van complicaties van het (langdurig) gebruik van blaaskatheters; Zorgen
Nadere informatieUrineweginfecties. Suzanne Geerlings internist-infectioloog AMC
Urineweginfecties Suzanne Geerlings internist-infectioloog AMC Inhoud met patiëntvoorbeelden Diagnostiek Resistentie Behandeling Pathogenese Preventie Diagnostiek In ziekenhuis: urinesediment en kweek
Nadere informatieampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB
ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB S is goed (?) SDD kweek rectum: Enterobacter aerogenes, Piptazo gevoelig Advies MMB: Bij ernstige sepsis à Start meropenem (?????) BRMO MRSA VRE ESBL Carbapenemases
Nadere informatie9 e Post-O.N.S. Meeting
9 e Post-O.N.S. Meeting Neutropenie & Antibiotica resistentie Heleen Klein Wolterink Research verpleegkundige Medische Oncologie UMC Utrecht Schiphol introductie Neutropenie: Definitie Symptomen MASSC
Nadere informatiePreventie van groep B-streptokokken infectie
Preventie van groep B-streptokokken infectie Het stroomdiagram dat is opgesteld door de NVOG en NvK vormt het uitgangspunt van dit lokale protocol (bijlage 1). Algemeen De vroege vorm van neonatale groep
Nadere informatieProcedure bij diagnostiek van urineweginfecties
Procedure bij diagnostiek van urineweginfecties Kwaliteitsproject in het kader van het derde jaar van de AVG-opleiding Brigit Meelen Vizier, Gennep, maart-september 2004 1. Inleiding en opzet van het project:
Nadere informatieLandelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen Academische ziekenhuizen PREZIES versie: juni 2016 Documentversie: 1.
Landelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen Academische ziekenhuizen PREZIES versie: juni 2016 Documentversie: 1.0 Landelijke Jaarcijfers PO 2015 Versie: 1.0 Pagina 1 van 17 Inhoudsopgave
Nadere informatieBehandeling en preventie urineweginfecties bij kinderen. C.M.L. van Dael, kinderarts-nefroloog
Behandeling en preventie urineweginfecties bij kinderen C.M.L. van Dael, kinderarts-nefroloog NVK Richtlijn Urineweginfecties bij kinderen 09-06-2010 Begrippen UWI: combinatie van leeftijdsgebonden klinische
Nadere informatieNederlandse samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Lijst van deelnemende centra Abbreviations
Nederlandse samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Lijst van deelnemende centra Abbreviations 193 194 Nederlandse samenvatting Inleiding Een urineweginfectie (UWI) wordt veroorzaakt
Nadere informatieInfecties op de ICU. Drs. A.A. Rijkeboer Internist-infectioloog Intensivist i.o. VUMC
Infecties op de ICU Drs. A.A. Rijkeboer Internist-infectioloog Intensivist i.o. VUMC Inhoud ICU geassocieerde infecties Clostridium difficile Lijninfecties Ventilator associated pneumonia (VAP) Clostridium
Nadere informatieVoorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15
Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De
Nadere informatieHoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen. Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse
Hoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse Allemaal beestjes MRSA, VRE, CPE, C. difficile, M. tuberculosis, S. epidermidis, P. acnes, E.
Nadere informatieSurveillance des infections nosocomiales aux soins intensifs
Surveillance des infections nosocomiales aux soins intensifs Rappel des nouveautés et premiers results dans le cadre de HELICS C.Suetens, ISP Troisième journée NSIH, 02-03-2004 Nouvautés dans le protocol
Nadere informatieDe rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties
De rol van dubbeltherapie bij de behandeling van ernstige Pseudomonas infecties H.I. Bax, coördinator concept SWAB sepsis richtlijn Erasmus Medisch Centrum 11 juni 2009 1. Achtergrond 2. Literatuuronderzoek
Nadere informatieNIERKOLIEK NIERKOLIEK : DIAGNOSE NIERKOLIEK: ONDERZOEKEN. Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen. Tussen jaar. 75 % mannen
NIERKOLIEK Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen Tussen 20-50 jaar 75 % mannen NIERKOLIEK : DIAGNOSE Klinisch : zeer typische pijn typische lokalisatie plots erg wisselend misselijkheid Klinisch onderzoek
Nadere informatieInfluenza patiënten op de IC
Influenza patiënten op de IC MDO praatje 12-01-2018 Rebecca Koch Astrid Hoedemaekers Influenza infectie Influenza A (H1N1 / H3N2); Influenza B IAV = virulent, pandemieën (vooral H1N1) Hoge graad van IC
Nadere informatieAntibacteriële therapie: diagnose, behandeling en therapieduur
Antibacteriële therapie: diagnose, behandeling en therapieduur (Bron: Dr. N.C. Hartwig et al, Vademecum Pediatrische Antimicrobiele therapie, 3 e editie, 2005) In deze tabel wordt, uitgaande van een diagnose
Nadere informatieUrineweginfecties nader belicht. Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido
Urineweginfecties nader belicht Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido Urineweginfecties nader belicht Kennismaking Uitleg Casuïstiek afgewisseld met dipslides Niet vergeten! Doelen U herkent de valkuilen
Nadere informatieNIERKOLIEK. Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen. Tussen jaar. 75 % mannen
NIERKOLIEK Zeer frequent voorkomend 1 op 10 Belgen Tussen 20-50 jaar 75 % mannen NIERKOLIEK : DIAGNOSE Klinisch : zeer typische pijn typische lokalisatie plots erg wisselend misselijkheid Klinisch onderzoek
Nadere informatieDe relevantie van de Selective Antimicrobial Modulation (SAM)-culturen voor de rectumwissers
De relevantie van de Selective Antimicrobial Modulation (SAM)-culturen voor de rectumwissers Pascale Wallemacq Dr. Assistent in de Klinische Biologie Clinical/ Diagnostic Scenario Neutropene patiënten
Nadere informatieIN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte
IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte DEFINITIE: Vroeggeboorte: bevalling bij amenorroeduur < 37 weken Bij een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken wordt het risico van belangrijke
Nadere informatieRESIDENT: O. Ophelia
HALT 2 CASUSSEN RESIDENT: O. Ophelia O. Ophelia, 76 jarige (1937) vrouw Voltijds verblijvend in het WZC sinds 10 jaar Aanwezig om 8u op de dag van de studie Stapt zelfstandig Geen opname in het ziekenhuis
Nadere informatieStandaardisatie in urineculturen
Standaardisatie in urineculturen Britt Van Meensel 1. Pre-analytische fase Staaltypes: (Clean voided) midstream urine Suprapubische punctie Staal na éénmalige sondage Stalen via verblijfscatheter Pedibag
Nadere informatieJaarcijfers 2017: Prevalentieonderzoek academische ziekenhuizen PREZIES versie: maart 2018 Documentversie: 1.0
Jaarcijfers 2017: Prevalentieonderzoek academische ziekenhuizen PREZIES versie: maart 2018 Documentversie: 1.0 Academische ziekenhuizen Jaarcijfers PO 2017 Versie: 1.0 Pagina 1 van 15 2 Inhoudsopgave Rapportage
Nadere informatieJaarcijfers 2017: Prevalentieonderzoek topklinische ziekenhuizen PREZIES versie: maart 2018 Documentversie: 1.0
Jaarcijfers 2017: Prevalentieonderzoek topklinische ziekenhuizen PREZIES versie: maart 2018 Documentversie: 1.0 Topklinische ziekenhuizen Jaarcijfers PO 2017 Versie: 1.0 Pagina 1 van 17 2 Inhoudsopgave
Nadere informatieUrineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)( )
Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014-2015) Inleiding Urineweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De incidentie varieert afhankelijk van
Nadere informatieBacteriële urineweginfecties bij adolescenten en volwassenen
richtlijn Bacteriële urineweginfecties bij adolescenten en volwassenen Etiologie, diagnostiek, behandeling en profylaxe Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2009 Deze richtlijn werd op 3 april 2009 in
Nadere informatieDiagnostiek van urineweginfecties bij mannen
Casper den Heijer, Martien van Dongen, Gé Donker, Ellen Stobberingh Onderzoek Diagnostiek van urineweginfecties bij mannen Samenvatting Den Heijer CDJ, Van Dongen MCJM, Donker GA, Stobberingh EE. Diagnostiek
Nadere informatieReferentiecijfers 2001 t/m 2011: Postoperatieve wondinfecties na hartchirurgie. PREZIES versie: december 2014 Documentversie: 7.0
Referentiecijfers 2001 t/m 2011: Postoperatieve wondinfecties na hartchirurgie. PREZIES versie: december 2014 Documentversie: 7.0 Inhoudsopgave. 1. Keypoints.... 3 2. Inleiding.... 4 3. Resultaten....
Nadere informatieAanbeveling voor goede. medische praktijkvoering
Aanbeveling voor goede medische praktijkvoering Cystitis bij de vrouw Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Huisartsen vzw Berchem, 2000 T. Christiaens L. Callewaert A. De Sutter P. Van Royen De auteurs
Nadere informatieIs er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus?
Is er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus? Critically appraised topic Leuven 10 mei 2011 Dr. Apr.
Nadere informatieWETENSCHAPPELIJKE BIJSLUITER
1/4 WETENSCHAPPELIJKE BIJSLUITER BENAMING URO-TAINER Chlorhexidine 0,02% SAMENSTELLING Chlorhexidini acetas 0,020 g - Sorbitolum - Natrii acetas 3H 2 O- Acidum aceticum 98 % - Aqua ad iniectabilia ad 100
Nadere informatie