3 e Post EAUN Meeting

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "3 e Post EAUN Meeting"

Transcriptie

1 3 e Post EAUN Meeting Carmen Sommers Verpleegkundig Specialist Canisius Wilhelmina Ziekenhuis

2 Urineweginfecties

3 Urineweginfecties

4 Definitie urineweginfectie Bacteriurie Een bacteriurie is slechts de aanwezigheid van bacteriën in de urine. UWI Een urineweginfectie (UWI) is een bacteriurie die gepaard gaat met klachten.

5 Ongecompliceerde UWI: Een ongecompliceerde UWI is een cystitis bij een niet-zwangere vrouw, die niet immuun gecompromitteerd is en geen anatomische en functionele afwijkingen aan de tractus urogenitalis heeft en waarbij er geen tekenen van weefselinvasie en systemische infectie zijn Gecompliceerde UWI: Alle UWI s die niet ongecompliceerd zijn worden beschouwd als gecompliceerde UWI s (oa mannen, zwangeren, kinderen <12 jaar)

6 Bacteriologische definitie UWI >10 5 bacteriën/ml Bij symptomen UWI heeft 30-50% <10 5 bij ongecompliceerde UWI bij jonge vrouwen >10 3 is significant Er zijn dus patiënten die minder bacteriën in de urine hebben dan de definitie, maar wel klachten hebben. Daarentegen zijn er ook patiënten met een grote hoeveelheid bacteriën in de urine, die geen klachten hebben.

7 Epidemiologie Per jaar worden per pat bij de HA ongev. 80 vrouwen en <5 mannen met een UWI gezien 7% HA praktijk doorverwezen 80% UWI s in ongecompliceerd 80% veroorzaakt door E.coli in NL per jaar pat. opgenomen ivm acute UWI Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Nationaal Kompas Volksgezondheid; 2003.

8 Pathogenese Afwijkingen tractus urogenitalis Risicofactoren bij vrouwen met recidiverende UWI, genetische factoren Seksuele factoren Postmenopausaal Onderliggende ziekten: DM, HIV

9 Symptomen UWI - Dysurie - Loze aandrang - Pollakisurie - Troebele en sterk ruikende urine - Soms hematurie - Pijn in de onderbuik

10 Diagnose

11 Urine analyse - Urinesediment

12 Urine analyse - Urinesediment - Urinekweek

13 Urine analyse - Urinesediment - Urinekweek - (Uriswap)

14 URISWAB

15 Hoe wordt de urine afgenomen? Ochtend urine meest geschikt Midstream urine (spontane urine) Catheter urine Stoma urine Urine via blaaspunctie

16 Gewassen midstream

17

18 Let op: Dus urine uit een verblijfskatheter is bruikbaar indien de urine uit de katheter zelf wordt gepuncteerd en niet uit de verzamelzak!

19 Contaminatie manier van afnemen bepaalt contaminatie punctie, eenmalige catheterisatie minimale contaminatie: huidflora gewassen midstream urine, urethrale flora: lactobacillen, perineumflora CAD, nefrodrain, dubbel-j, catheterzak biofilm: Gram-positieve bacteriën Bacteriurie of contaminatie?

20 Urologische diagnostiek Bij alle urologische patiënten met een UWI als initiële aanvullende diagnostiek de volgende onderzoeken te verrichten: Mictielijst Uroflowmetrie (NVU-richtlijn LUTS/BPH uit 2005) Residumeting Cystoscopie: ter overweging bij > 40 jr of bij haematurie

21 Radiologische diagnostiek 1. X-BOZ en Echo urinewegen 2. CT-IVU, CT-abdomen 3. MRI: bij zwangeren i.p.v. CT

22 Conclusie diagnostiek Uitgebreide anamnese Basis: urine onderzoek,flow/residu,mictielijst Veelal geen uitvoerige diagnostiek nodig Wel te overwegen indien: Koorts +/- flankpijn Steenvormende bacteriën Geen risicofactoren (sex, postmenopauzaal) Echo 1e keus

23 Antibiotische behandeling van ongecompliceerde UWI s NHG-standaard (2005), keuzes: 1. 5 dagen nitrofurantoïne 2. 3 dagen trimethoprim 3. 1x fosfomycine 3g (Monuril) Geen controle UK nodig, asymptomatische bacteriurie behandelen is alleen zinvol bij zwangeren en pre-operatief/instrumentatie

24 Antibiotische behandeling van gecompliceerde UWI s Empirisch starten: -1e keus: een 2e of 3e generatie cefalosporine - 2e generatie oa. cefuroxim (Zinat) - 3e generatie cefotaxim (Claforan), ceftazidim (Fortum), ceftibuten (Cedax) -2e keus: amoxicilline-clavulaanzuur

25 Profylaxe: recidiverende UWI Niet antibiotische therapie: Vocht >1.5 ltr per 24 uur Cranberry 2dd* Methenamine (Reflux) Oestrogene lokaal (postmenopauzaal) Blaas ledigen na coïtis * Perrotta C, Aznar M, Mejia R, Albert X, Ng CW. Oestrogens for preventing recurrent urinary tract infection in postmenopausal women. Cochrane Database Syst Rev 2008;(2).

26 Antibiotische profylaxe bij recidiverende UWI Zelftherapie: 5 dgs kuur Nitro of 3 dgs kuur TMP OHD Nitro / Trimethoprim, tot max mnd Postcoïtum Furadantine

27 en stuur genoeg urine in!

28

Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018)

Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Overzicht aanbevelingen richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen (2018) Klinische verschijnselen Aspecifieke klachten en symptomen bij kwetsbare ouderen kunnen niet worden toegeschreven aan een

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIE ONDER DE LOEP GENOMEN

URINEWEGINFECTIE ONDER DE LOEP GENOMEN 2 e Post EAUN Meeting URINEWEGINFECTIE ONDER DE LOEP GENOMEN Hanny Cobussen-Boekhorst, RN, M-ANP UMC St Radboud, Nijmegen INHOUD Inleiding Microbiologie Urineweg infecties Ongecompliceerde UWI + behandeling

Nadere informatie

Urineweginfecties bij kinderen

Urineweginfecties bij kinderen Urineweginfecties bij kinderen Up-to-date met NHG-standaard en NVK-richtlijn OverEINDse dagen, Scarperia, april 2011 Pieter Bertholet, huisarts Angelique Roeleveld-Versteegh, kinderarts Bas Zegers, kinderarts

Nadere informatie

Verenso richtlijn urineweginfecties. Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog

Verenso richtlijn urineweginfecties. Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog Verenso richtlijn urineweginfecties Wouter Rozemeijer Arts-microbioloog Inhoud Aspecifieke ziektepresentatie algoritme Asymptomatische bacteriurie Verwekkers Casus 84-jarige vrouw VG/ DM2, hypertensie,

Nadere informatie

Kwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH

Kwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH Kwaliteitsbevordering in de huisartspraktijk, toegepast op de aanpak van urineweginfecties. Handleiding voor LOK-groepen WVVH - 2005 Programma! Bespreking resultaten registratie! Casuïstiek in groepjes!

Nadere informatie

Urineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts

Urineweg-infecties bij kinderen. Loes Tanja kinderarts Urineweg-infecties bij kinderen Loes Tanja kinderarts Wat is een urineweginfectie (UWI)? Een combinatie van klinische leeftijdsgebonden kenmerken en de aanwezigheid van bacteriën in een betrouwbaar afgenomen

Nadere informatie

Urineweginfecties. Suzanne Geerlings internist-infectioloog AMC

Urineweginfecties. Suzanne Geerlings internist-infectioloog AMC Urineweginfecties Suzanne Geerlings internist-infectioloog AMC Inhoud met patiëntvoorbeelden Diagnostiek Resistentie Behandeling Pathogenese Preventie Diagnostiek In ziekenhuis: urinesediment en kweek

Nadere informatie

Urineweginfecties. Hanny Cobussen-Boekhorst Verpleegkundig Specialist Continentie-Urinestoma zorg Afdeling Urologie

Urineweginfecties. Hanny Cobussen-Boekhorst Verpleegkundig Specialist Continentie-Urinestoma zorg Afdeling Urologie Urineweginfecties Hanny Cobussen-Boekhorst Verpleegkundig Specialist Continentie-Urinestoma zorg Afdeling Urologie Inhoud Inleiding Definities urineweg infectie (UWI) Klachten UWI Lichamelijk onderzoek/

Nadere informatie

Diagnostiek urineweginfecties: do s and dont s

Diagnostiek urineweginfecties: do s and dont s Diagnostiek urineweginfecties: do s and dont s Flore Horuz Kinderarts-nefroloog MUMC met dank aan M. Koppejan-Stapel Kinderarts en voorzitter werkgroep richtlijn UWI in vogelvlucht nieuwe richtlijn urineweginfecties

Nadere informatie

Implementatieplan richtlijn Urineweginfecties

Implementatieplan richtlijn Urineweginfecties Implementatieplan richtlijn Urineweginfecties Toepassing van de richtlijn Urineweginfecties in de praktijk is nodig om het beoogde doel van de richtlijn te bereiken. Het beoogde doel van deze richtlijn

Nadere informatie

Behandeling en preventie urineweginfecties bij kinderen. C.M.L. van Dael, kinderarts-nefroloog

Behandeling en preventie urineweginfecties bij kinderen. C.M.L. van Dael, kinderarts-nefroloog Behandeling en preventie urineweginfecties bij kinderen C.M.L. van Dael, kinderarts-nefroloog NVK Richtlijn Urineweginfecties bij kinderen 09-06-2010 Begrippen UWI: combinatie van leeftijdsgebonden klinische

Nadere informatie

Eenduidige richtlijnen voor de eerste en tweede lijn inzake urineweginfecties

Eenduidige richtlijnen voor de eerste en tweede lijn inzake urineweginfecties Richtlijnen Eenduidige richtlijnen voor de eerste en tweede lijn inzake urineweginfecties Kristel M. van Asselt, Jan M. Prins, Gerda M. van der Weele, Bart J. Knottnerus, Bart van Pinxteren en Suzanne

Nadere informatie

chapter TWELVE Nederlandse samenvatting

chapter TWELVE Nederlandse samenvatting chapter TWELVE Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING TWELVE Bacteriurie, de aanwezigheid van bacteriën in de urine, is een veel voorkomende bevinding bij vrouwen. Bacteriurie wordt onderverdeeld

Nadere informatie

Bacteriële urineweginfecties bij adolescenten en volwassenen

Bacteriële urineweginfecties bij adolescenten en volwassenen richtlijn Bacteriële urineweginfecties bij adolescenten en volwassenen Etiologie, diagnostiek, behandeling en profylaxe Nederlandse Vereniging voor Urologie, 2009 Deze richtlijn werd op 3 april 2009 in

Nadere informatie

Urineweginfecties nader belicht. Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido

Urineweginfecties nader belicht. Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido Urineweginfecties nader belicht Anne-Marie Giesen Remmie Hammers-Cupido Urineweginfecties nader belicht Kennismaking Uitleg Casuïstiek afgewisseld met dipslides Niet vergeten! Doelen U herkent de valkuilen

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. Een patiënt met een urineweginfectie krijgt vaak alleen een recept mee, ziet soms de huisarts, maar wordt zelden verwezen naar

Nadere informatie

Verdiepingsmodule. Urineweginfecties: controleren of verwijzen? Urineweginfecties: controleren of verwijzen? 1. Toelichting

Verdiepingsmodule. Urineweginfecties: controleren of verwijzen? Urineweginfecties: controleren of verwijzen? 1. Toelichting Urineweginfecties: controleren of verwijzen? 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van juli 2005 Een patiënt met een urineweginfectie krijgt vaak alleen een recept mee, ziet soms

Nadere informatie

Urineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s. Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog

Urineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s. Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog Urineweginfecties bij mannen en catheter-geassocieerde UWI s Jan Hordijk, Huisarts Marique Sorel, Uroloog Disclosure Vereniging Medische Staf (Disclosure slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten

Nadere informatie

De Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen

De Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen De Kindercarrousel voor huisartsen en kinderartsen 15-05-2013 Workshop Urineweginfecties bij kinderen Mijke Breukels, kinderarts Nicolien de Bie, huisarts Leerdoelen ס Definities (recidiverende UWI s,

Nadere informatie

Urineweginfecties Een correct staal als voorwaarde voor een juiste diagnose

Urineweginfecties Een correct staal als voorwaarde voor een juiste diagnose Urineweginfecties Een correct staal als voorwaarde voor een juiste diagnose Jerina Boelens, medische microbiologie en infectiepreventie, UZ Gent Info-avond Urineweginfecties in het ziekenhuis 7 maart 2017

Nadere informatie

Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie

Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie Kees Verduin, arts-microbioloog Laboratorium voor microbiologie en infectiepreventie, Amphia ziekenhuis, Breda Wat is het probleem? Antibioticum

Nadere informatie

Koortsige Urineweginfecties/ Pyelonefritis bij kinderen. Dr An Bael, kindernefrologie ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis

Koortsige Urineweginfecties/ Pyelonefritis bij kinderen. Dr An Bael, kindernefrologie ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Koortsige Urineweginfecties/ Pyelonefritis bij kinderen Dr An Bael, kindernefrologie ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Koorts of geen koorts? Urineweginfecties. Blaasontsteking= cystitis, geen koorts

Nadere informatie

Urineweginfecties: definitie en diagnostiek

Urineweginfecties: definitie en diagnostiek Urineweginfecties: definitie en diagnostiek Isabel Leroux-Roels Klinisch bioloog, coördinator Team Infectiepreventie Informatieavond Urineweginfecties in het ziekenhuis Dinsdag 7 maart 2017 Overzicht Ziektelast

Nadere informatie

Nieuwe richtlijnen Verenso UWI en LLWI Astrid Beckers Specialist Ouderengeneeskunde Vivium Zorggroep

Nieuwe richtlijnen Verenso UWI en LLWI Astrid Beckers Specialist Ouderengeneeskunde Vivium Zorggroep Nieuwe richtlijnen Verenso UWI en LLWI Astrid Beckers Specialist Ouderengeneeskunde Vivium Zorggroep Nieuwe richtlijn Urineweginfecties Waarom? Richtlijn 2006 ; > 50% UWI op basis van aspecifieke symptomen

Nadere informatie

pagina 1 van 7 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Cystitis in de zwangerschap Medische Werkinstructie Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie:

Nadere informatie

VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN. Stelling

VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN. Stelling VALKUILEN bij de DIAGNOSTIEK van URINEWEGINFECTIES bij KWETSBARE OUDEREN Luc Van Houdt specialist ouderengeneeskunde Geneeskundige Dagen van Antwerpen Universiteit Antwerpen - 16 september 2017 Stelling

Nadere informatie

Urineweginfectie bij kinderen: twee richtlijnen beantwoorden uw vragen

Urineweginfectie bij kinderen: twee richtlijnen beantwoorden uw vragen Urineweginfectie bij kinderen: twee richtlijnen beantwoorden uw vragen 5 Urinary tract infections in children: two guidelines answer all your questions K.J. van Aerde 1, F.A.P. Horuz-Engels 2, C.M.L. van

Nadere informatie

Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018

Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018 Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG No disclosures(geen conflicterende belangen). Plassen moet, maar gaat het ook goed. UROLOOG, wat is dat? Specialisme dat zich bezig

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen 1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. In een deel van de Nederlandse huisartsenpraktijken handelt een praktijkassistente een urineweginfectie bij gezonde, niet-zwangere

Nadere informatie

Preventie, diagnostiek en behandeling van urineweginfecties kan beter!

Preventie, diagnostiek en behandeling van urineweginfecties kan beter! Preventie, diagnostiek en behandeling van urineweginfecties kan beter! Leucocyten Rotterdam, juni 2011 A.M. Meerkerk-Bakker Studentnr. 0826531 Hogeschool Rotterdam Instituut voor gezondheidszorg Master

Nadere informatie

Urineweginfecties en antibiotica

Urineweginfecties en antibiotica Urologie Urineweginfecties en antibiotica www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Algemene oorzaken urineweginfecties... 3 Blaasontsteking... 4 Verschijnselen kunnen zijn:... 4 Diagnose... 4 Behandeling... 5

Nadere informatie

SWAB richtlijn antimicrobiële therapie bij gecompliceerde urineweginfecties

SWAB richtlijn antimicrobiële therapie bij gecompliceerde urineweginfecties Optimaliseren van het antibioticabeleid in Nederland X SWAB richtlijn antimicrobiële therapie bij gecompliceerde urineweginfecties Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), juni 2006 Voorbereidingscommissie:

Nadere informatie

Samenvatting van de standaard Urineweginfecties (tweede herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap

Samenvatting van de standaard Urineweginfecties (tweede herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap voor de praktijk Samenvatting van de standaard Urineweginfecties (tweede herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap B.van Pinxteren, S.M.van Vliet, Tj.Wiersma en A.N.Goudswaard Zie ook de artikelen

Nadere informatie

AANBEVELINGEN TER VOORKOMING VAN URINEWEGINFECTIES 2007

AANBEVELINGEN TER VOORKOMING VAN URINEWEGINFECTIES 2007 Regionaal Platform Ziekenhuishygiëne West-Vlaanderen AANBEVELINGEN TER VOORKOMING VAN URINEWEGINFECTIES 2007 Opgemaakt door de werkgroep UWI van het RPZ: A. Dewaele, A. Anthierens, J. Steenhuyse, A.M.

Nadere informatie

Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog. Microscopische Hematurie

Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog. Microscopische Hematurie Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog Microscopische Hematurie Om van de gelegenheid gebruik te maken... Saskia Stomps, Uroloog Opleiding Geneeskunde 1996-2003: Rijks Universiteit Leiden

Nadere informatie

INFECTIEZIEKTEN. Urineweginfecties Malaria HIV en andere soa s Lyme

INFECTIEZIEKTEN. Urineweginfecties Malaria HIV en andere soa s Lyme INFECTIEZIEKTEN INFECTIEZIEKTEN Urineweginfecties Malaria HIV en andere soa s Lyme URINEWEGINFECTIES CASUS Man 59 jaar met een urineweginfectie Nitrofurantoine is een goede keuze want er is geen weefselinvasie

Nadere informatie

Woonzorginfecties: praktisch beleid Urineweginfecties in WZC

Woonzorginfecties: praktisch beleid Urineweginfecties in WZC Woonzorginfecties: praktisch beleid Urineweginfecties in WZC Symposium CRAGT, 15 december 2012 Katrien Latour Rue Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussels Belgium T +32 2 642 51 11 F +32 2 642 50 01 email:

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIE BIJ KINDERE FRANCISCUS GASTHUIS

URINEWEGINFECTIE BIJ KINDERE FRANCISCUS GASTHUIS URINEWEGINFECTIE BIJ KINDERE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Bij ongeveer zes procent van de kinderen met koorts zonder een duidelijke oorzaak wordt een urineweginfectie gevonden. In de eerste levensmaanden

Nadere informatie

Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen

Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen Op basis van de richtlijn Urineweginfecties bij kwetsbare ouderen Een urineweginfectie is een infectie (ontsteking) van de urinewegen. Een blaasontsteking is een

Nadere informatie

Koorts bij zuigelingen

Koorts bij zuigelingen Koorts bij zuigelingen En waarom we er altijd een beetje bang van moeten zijn Herfstsymposium 2015 ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Mark van Oort Definitie Waar hebben we het over: rectaal gemeten temperatuur

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIE BIJ KINDEREN

URINEWEGINFECTIE BIJ KINDEREN URINEWEGINFECTIE BIJ KINDEREN A1001 Inleiding Bij ongeveer zes procent van de kinderen met koorts zonder een duidelijke oorzaak wordt een urineweginfectie gevonden. In de eerste levensmaanden en rond de

Nadere informatie

4e Post EAUN Meeting. Hydronefrose en obstructie van de hogere urinewegen, Marjo Hupperetz

4e Post EAUN Meeting. Hydronefrose en obstructie van de hogere urinewegen, Marjo Hupperetz 4e Post EAUN Meeting Hydronefrose en obstructie van de hogere urinewegen, Marjo Hupperetz VS urologie Orbis Medisch Centrum Sittard Inhoud Pathofysiologie en ontwikkelen van hydronefrose Diagnostiek Gevolgen

Nadere informatie

Wordt er een kweek afgenomen voorafgaand aan het starten van een antibioticatherapie bij UWI in de verpleeghuizen?

Wordt er een kweek afgenomen voorafgaand aan het starten van een antibioticatherapie bij UWI in de verpleeghuizen? Wordt er een kweek afgenomen voorafgaand aan het starten van een antibioticatherapie bij UWI in de verpleeghuizen? Antibioticabeleid versus kweekbeleid in de praktijk Student: Praktijkbegeleider: Marty

Nadere informatie

NHG-Standaard Urineweginfecties (derde herziening)

NHG-Standaard Urineweginfecties (derde herziening) Urineweginfecties (derde herziening) Bart van Pinxteren, Bart Knottnerus, Suzanne Geerlings, Ilona Visser, Sanne Klinkhamer, Gerda van der Weele, Monique Verduijn, Wim Opstelten, Jako Burgers, Kristel

Nadere informatie

Urineweginfecties in de zorg. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie 15/10/2018

Urineweginfecties in de zorg. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie. UWI epidemiologie 15/10/2018 Rapport juli 2017 Urineweginfecties in de zorg Vzw Urobel Een van de meest voorkomende bacteriële infecties, treft > 150 miljoen mensen per jaar, vnl. vrouwen USA: 10,5 miljoen poliklinische visites (0,9%),

Nadere informatie

Urineweginfecties bij kinderen

Urineweginfecties bij kinderen Urineweginfecties bij kinderen dr R.N. Sukhai Nr 3 2000 (34) Pagina 29-34 Thema-artikel Dit artikel is het zesde in een reeks capita selecta over farmacotherapie bij kinderen (zie kader) en bespreekt de

Nadere informatie

De Richtlijn urineweginfecties bij ouderen Zet onze werkwijze helemaal op zijn kop!

De Richtlijn urineweginfecties bij ouderen Zet onze werkwijze helemaal op zijn kop! De Richtlijn urineweginfecties bij ouderen Zet onze werkwijze helemaal op zijn kop! Door Jobje Haaijman, 14 juni 2019 Inhoud workshop vasymptomatische bacteriurie: wat is dat? vwat is de waarde van urinestick

Nadere informatie

Inhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus

Inhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient

Nadere informatie

DE ZORG VOOR DE URINEWEGEN HOUDT NIET OP NA HET VERDWIJNEN VAN DE SYMPTOMEN SPECIAAL ONTWIKKELDE VOEDINGEN TER ONDERSTEUNING VAN DE URINEWEGEN

DE ZORG VOOR DE URINEWEGEN HOUDT NIET OP NA HET VERDWIJNEN VAN DE SYMPTOMEN SPECIAAL ONTWIKKELDE VOEDINGEN TER ONDERSTEUNING VAN DE URINEWEGEN U I T Z O N D E R L I J K I N E L K D E T A I L DE ZORG VOOR DE URINEWEGEN HOUDT NIET OP NA HET VERDWIJNEN VAN DE SYMPTOMEN SPECIAAL ONTWIKKELDE VOEDINGEN TER ONDERSTEUNING VAN DE URINEWEGEN LUTD: ÉÉN

Nadere informatie

Urologie Hematurie en PSA

Urologie Hematurie en PSA Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Lijst van deelnemende centra Abbreviations

Nederlandse samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Lijst van deelnemende centra Abbreviations Nederlandse samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Lijst van deelnemende centra Abbreviations 193 194 Nederlandse samenvatting Inleiding Een urineweginfectie (UWI) wordt veroorzaakt

Nadere informatie

UROLOGIE CASUSSCHETSEN

UROLOGIE CASUSSCHETSEN UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is geconstateerd. Volgens een briefje van de keurend

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP. Versie 2.0

URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP. Versie 2.0 URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP Versie 2.0 Datum Goedkeuring 23-03-2011 Methodiek Evidence based Discipline Monodisciplinair Verantwoording NVOG 1. Omschrijving van het probleem Urineweginfectie is

Nadere informatie

STANDAARD M05. 1 Inhoud

STANDAARD M05. 1 Inhoud M05 NEDERLANDS HUISARTSEN GENOOTSCHAP Urineweginfecties 1 Inhoud De standaard Urineweginfecties omvat richtlijnen voor de diagnostiek en de behandeling van patienten met acute bacteriele infecties van

Nadere informatie

UROLOGIE casusschetsen

UROLOGIE casusschetsen UROLOGIE casusschetsen Interline maart 2004 1 UROLOGIE 1 april 2003 herzien maart 2004 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Heer Plasmans, 38 jr oud. Hij is ongerust omdat bij een keuring "bloed" in de urine is

Nadere informatie

V. Spoorenberg Arts-onderzoeker, AIOS Interne Geneeskunde Afdeling Infectieziekten, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam

V. Spoorenberg Arts-onderzoeker, AIOS Interne Geneeskunde Afdeling Infectieziekten, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Appropriate antibiotic use for patients with complicated urinary tract infections in 38 Dutch hospital departments: variation and the relation to length of hospital stay V. Spoorenberg Arts-onderzoeker,

Nadere informatie

Ervaringen met prevalentiestudies van urineweginfecties. OLV Aalst - Asse - Ninove Team ziekenhuishygiëne Dr. P. Jordens

Ervaringen met prevalentiestudies van urineweginfecties. OLV Aalst - Asse - Ninove Team ziekenhuishygiëne Dr. P. Jordens Ervaringen met prevalentiestudies van urineweginfecties OLV Aalst - Asse - Ninove Team ziekenhuishygiëne Dr. P. Jordens Prevalentiestudies UWI in het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis 1 prevalentiestudie : mei

Nadere informatie

Toolkit Blaaskatheter

Toolkit Blaaskatheter Doel Het plaatsten van een blaaskatheter om de juiste reden; Voorkomen van onnodig (langdurig) gebruik van blaaskatheters; Voorkomen van complicaties van het (langdurig) gebruik van blaaskatheters; Zorgen

Nadere informatie

Procedure bij diagnostiek van urineweginfecties

Procedure bij diagnostiek van urineweginfecties Procedure bij diagnostiek van urineweginfecties Kwaliteitsproject in het kader van het derde jaar van de AVG-opleiding Brigit Meelen Vizier, Gennep, maart-september 2004 1. Inleiding en opzet van het project:

Nadere informatie

VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011

VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011 VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011 1.0 EPIDEMIOLOGIE In Nederland is circa 20% van alle zwangeren draagster van GBS. Naar schatting zal gemiddeld 50% van alle kinderen, van

Nadere informatie

Behandeling urineweginfecties Kan het ook zonder antibiotica

Behandeling urineweginfecties Kan het ook zonder antibiotica Behandeling urineweginfecties Kan het ook zonder antibiotica Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Blaaskanker 6 november 2017

Blaaskanker 6 november 2017 Martini Ziekenhuis Groningen Blaaskanker 6 november 2017 Dr. L.F.A. Wymenga, uroloog Inhoud Blaaskanker Oppervlakkig/ niet-spierinvasief blaaskanker Spierinvasief blaaskanker Robot cystectomie Functie

Nadere informatie

NHG-Standaard Urineweginfecties

NHG-Standaard Urineweginfecties M05 NHG-Standaard Urineweginfecties Derde herziening Van Pinxteren B, Knottnerus BJ, Geerlings SE, Visser HS, Klinkhamer S, Van der Weele GM, Verduijn MM, Opstelten W, Burgers JS, Van Asselt KM Huisarts

Nadere informatie

Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli. bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar. E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011

Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli. bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar. E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011 Antibiotica Resistentie van Uropathogene E. coli bij huisartsen patiënten in de leeftijd van 1-100 jaar E.Stobberingh, MINC 29 maart 2011 Antibiotica resistentie van uropathogene E.coli Is het een probleem?

Nadere informatie

22 Hematurie. Probleemlijst. Specifieke anamnese. Differentiële diagnose. Hematurie Differentiële diagnose

22 Hematurie. Probleemlijst. Specifieke anamnese. Differentiële diagnose. Hematurie Differentiële diagnose 48-Chirurgie 22 01-06-2005 10:45 Pagina 397 397 22 Hematurie F.M.J.A. Froeling U ziet een 53-jarige man die sinds een dag plotseling bloed plast. Daarbij heeft hij pijn in zijn rechterzij. Het plassen

Nadere informatie

Richtlijn Urineweginfecties bij kinderen

Richtlijn Urineweginfecties bij kinderen Richtlijn Urineweginfecties bij kinderen INITIËRENDE VERENIGING - Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde MANDATERENDE VERENIGINGEN/ORGANISATIES - Nederlands Huisartsen Genootschap - Nederlandse

Nadere informatie

Terugkerende (recidiverende) urineweginfecties

Terugkerende (recidiverende) urineweginfecties Patiënteninformatie Terugkerende (recidiverende) urineweginfecties rkz.nl U heeft steeds blaasontstekingen. Een blaasontsteking is een infectie van de blaas veroorzaakt door een bacterie. De huisarts heeft

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIES BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND

URINEWEGINFECTIES BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND URINEWEGINFECTIES BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding De kinderarts heeft bij uw kind een urineweginfectie geconstateerd. Er zijn twee soorten urineweginfecties: een blaasontsteking en een nierbekkenontsteking.

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen Diagnostiek bij urineweginfecties: introductie van de dipslide 1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van juni 2013. Ondanks de prominente plaats van de dipslide in de NHG-Standaard

Nadere informatie

Inzicht in Urineweginfecties

Inzicht in Urineweginfecties 01 Inzicht in Urineweginfecties Inzicht in Urineweginfecties Een eenvoudige handleiding voor het gezond houden van uw blaas Over dit boekje Sinds de oprichting in 1957 hebben we nauw samengewerkt met zorgprofessionals

Nadere informatie

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014)

Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014) Urineweginfecties Rubriekhouder: Mw. Dr. E.E. Stobberingh (RIVM)(2014) Inleiding Urineweginfecties zijn veel voorkomende aandoeningen in de huisartsenpraktijk. De incidentie varieert afhankelijk van de

Nadere informatie

Urineweginfecties op de huisartsenpost: wordt de NHG-Standaard gevolgd?

Urineweginfecties op de huisartsenpost: wordt de NHG-Standaard gevolgd? Urineweginfecties op de huisartsenpost: wordt de NHG-Standaard gevolgd? Scriptie wetenschappelijke stage Master Geneeskunde Student Saskia Waltmans 0438987 saskiawaltmans@hotmail.com Begeleiders Dr. P.

Nadere informatie

URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP. Versie 1.0

URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP. Versie 1.0 URINEWEGINFECTIE IN DE ZWANGERSCHAP Versie 1.0 Datum Goedkeuring 14-11-2003 Methodiek Evidence based Discipline Monodisciplinair Verantwoording NVOG Omschrijving van het probleem Urineweginfectie komt

Nadere informatie

Toetsstation. Mictieklachten

Toetsstation. Mictieklachten Toetsstation Mictieklachten Alg lgeme mene gegevens Classificatiecode(s) U01, U02, U71, U35 Doelstelling Toetsen of de kandidaat in staat is - de gegevens te verzamelen die nodig zijn voor de diagnostiek

Nadere informatie

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen in verpleeghuizen - SNIV 2012 -, De Reehorst, Driebergen Dr. Ine Frénay, arts-microbioloog RLM Dordrecht- Gorinchem 1 Indeling

Nadere informatie

TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken

TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN Werkafspraken Huisarts Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal

Nadere informatie

Richtlijn. Urineweg- infecties

Richtlijn. Urineweg- infecties Richtlijn Urineweg- infecties Colofon Dit is een uitgave van de NVVA 1 Auteurs: Paul Went, Wilco Achterberg, Rolina Bruggink, Jacqueline Ellen van Veelen, Daniëlle Pelzer, Armand Rondas, Esther Schep-de

Nadere informatie

TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN

TRANSMURAAL PROTOCOL MICTIEKLACHTEN BIJ MANNEN TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding Mictieklachten bij mannen komen frequent voor. Zeker met het toenemen van de gemiddelde levensverwachting zal het aantal mannen, dat zich presenteert met dergelijke klachten,

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Urineweginfectie (UWI)

Kindergeneeskunde. Urineweginfectie (UWI) Kindergeneeskunde Urineweginfectie (UWI) 1 Folder voor ouders/verzorgers U ontvangt deze folder omdat er bij uw kind een urineweginfectie is vastgesteld of omdat uw kind eerder een urineweginfectie heeft

Nadere informatie

Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose. Omschrijving. We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine.

Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose. Omschrijving. We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine. Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving We spreken van hematurie indien er bloed aanwezig is in de urine. 1 / 6 Hierboven is een urinemonster te zien met hematurie.

Nadere informatie

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset

Nadere informatie

Richtlijn: Doelmatig gebruik van antibiotica bij urinaire infecties

Richtlijn: Doelmatig gebruik van antibiotica bij urinaire infecties Richtlijn: Doelmatig gebruik van antibiotica bij urinaire infecties Cystitis zonder complicaties Gecompliceerde cystitis Acute pyelonefritis Gecompliceerde pyelonefritis Prostatitis 5C-1 Cystitis bij de

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31838 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Caljouw, Monique Adriana Anna Title: Prevention of clinical urinary tract infections

Nadere informatie

De dipslide voor het aantonen van urineweg infecties

De dipslide voor het aantonen van urineweg infecties De dipslide voor het aantonen van urineweg infecties Wanneer moet er getest worden op urineweg infecties? Kinderen. (altijd) Mannen. (altijd) Alle gehospitaliseerde en recent gehospitaliseerde patiënten.

Nadere informatie

Workshop/QUIZ richtlijnen

Workshop/QUIZ richtlijnen Workshop/QUIZ richtlijnen Saskia Bruijn urotherapeut AMC/EKZ Lottie Peerdeman urotherapeut WKZ Keetje de Mooij kinderuroloog WKZ Edith Dekker urotherapeut WKZ Vraag 1 Welke terminologie wordt gebruikt

Nadere informatie

Suprapubische katheter

Suprapubische katheter Suprapubische katheter Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding In overleg met uw arts zal er bij u een suprapubische blaaskatheter ingebracht worden. Het doel van deze katheter is om te zorgen dat de permanente

Nadere informatie

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar)

(n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Koorts bij kinderen van 0 tot 1 maand (0-28 dagen) (n.a.v. Richtlijn koorts bij kinderen NVK aangepast voor Medisch Centrum Alkmaar) Betreft: kinderen (jonger dan 1 maand) met koorts, verdacht van een

Nadere informatie

Galsteen & niersteenlijden

Galsteen & niersteenlijden Galsteen & niersteenlijden Wij dragen ons steentje bij Milan Pijl Maatschap Radiologie & Nucleaire Geneeskunde Rijnstate Huisartsen nascholing 2 oktober 2012 Galstenen - Epidemiologie Zeer frequent bezit

Nadere informatie

Behandeling van urineweginfecties binnen en buiten praktijkuren

Behandeling van urineweginfecties binnen en buiten praktijkuren Onderzoek Behandeling van urineweginfecties binnen en buiten praktijkuren Hugo van Bergeijk, Marjolein Berger Inleiding Urineweginfecties (uwi s) zijn verantwoordelijk voor iets meer dan 1% van de contacten

Nadere informatie

Zelfcatheterisatie (CIC)

Zelfcatheterisatie (CIC) Zelfcatheterisatie (CIC) Via de arts heeft u te horen gekregen dat u in aanmerking komt voor zelfcatherisatie (het zelf regelmatig ledigen van de blaas met behulp van een katheter, een dun plastic slangetje).

Nadere informatie

Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak. Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie

Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak. Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie Chronische bekkenpijn oorzaken en aanpak Sanne Nooteboom, huisarts Doreth Teunissen, kaderhuisarts uro-gynaecologie Doel Deelnemers zijn in staat om: te exploreren o.a. door de belangrijkste alarmsymptomen

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Knottnerus, B. J. (2012). Uncomplicated urinary tract infections in general practice

Citation for published version (APA): Knottnerus, B. J. (2012). Uncomplicated urinary tract infections in general practice UvA-DARE (Digital Academic Repository) Uncomplicated urinary tract infections in general practice Knottnerus, B.J. Link to publication Citation for published version (APA): Knottnerus, B. J. (2012). Uncomplicated

Nadere informatie

Lactobacillen versus antibiotica ter preventie van urineweginfecties

Lactobacillen versus antibiotica ter preventie van urineweginfecties Lactobacillen versus antibiotica ter preventie van urineweginfecties Non-inferiority -studie bij postmenopauzale vrouwen* Mariëlle A.J. Beerepoot, Gerben ter Riet, Sita Nys, Willem M. van der Wal, Corianne

Nadere informatie

UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN 1 april 2003 herzien maart 2004 UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Casusschets 1 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Microscopische hematurie Antwoord:

Nadere informatie

Antibiotische profylaxe bij het verwijderen van en urinekatheter: minder risico op urineweginfecties?

Antibiotische profylaxe bij het verwijderen van en urinekatheter: minder risico op urineweginfecties? Home no. 3 Juni 2018 Eerdere edities Verenso.nl Antibiotische profylaxe bij het verwijderen van en urinekatheter: minder risico op urineweginfecties? Willemijn Schölvinck, Els Derksen, Roland Wetzels,

Nadere informatie

n CAsus 1 Pijn in de rechterflank

n CAsus 1 Pijn in de rechterflank n CAsus 1 Pijn in de rechterflank De echtgenote van een 37-jarige man belt u. Haar man heeft sinds enkele uren een heftige pijn in de rechterflank met misselijkheid en neiging tot braken. De urine zou

Nadere informatie

Informatie over uw blaaskatheter

Informatie over uw blaaskatheter Informatie over uw blaaskatheter Als u niet meer goed kunt plassen, is soms een blaaskatheter nodig. De blaaskatheter helpt urine af te voeren uit uw blaas. De blaaskatheter wordt verwijderd als u weer

Nadere informatie

UROLOGIE achtergronden casusschetsen

UROLOGIE achtergronden casusschetsen UROLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. 1 april 2003 herzien maart 2004 Casusschets 1 UROLOGIE ACHTERGRONDEN

Nadere informatie

De kwaliteit van het urineonderzoek

De kwaliteit van het urineonderzoek De kwaliteit van het urineonderzoek Kwaliteitsproject van: Gabrielle van de Graaf AIOS AVG Severinus Veldhoven AVG opleiding ErasmusMC Rotterdam September 2008 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. PLAN-fase

Nadere informatie

Cijfers Spoedopname 30/03/2017. Hoe doen we het in eigen ziekenhuis? dagopnames opnames raadplegingen ligdagen

Cijfers Spoedopname 30/03/2017. Hoe doen we het in eigen ziekenhuis? dagopnames opnames raadplegingen ligdagen Hoe doen we het in eigen ziekenhuis? Ronny Pieters Verpleegkundig specialist urologie UZ Gent Cijfers 2016 52792 dagopnames 36550 opnames 475989 raadplegingen 284255 ligdagen Aantal kweken Aantal patiënten

Nadere informatie