Visie op de toekomst van het openluchttheater in Ede

Transcriptie

1 Visie op de toekomst van het openluchttheater in Ede 8 april 2015 INHOUD

2 1 INLEIDING 1.1 AANLEIDING Het Openluchttheater van Ede (verder OLT) is een van de grootste openluchttheaters van Nederland. Dit Rijksmonument ligt in de bebouwde kom van Ede en is aan alle kanten omgeven door groen. Een unieke theaterlocatie voor uiteenlopende evenementen dat door velen wordt beschouwd als het mooiste van het land. Naast het unieke karakter van dit theater, staat het theater ook in een unieke omgeving. Het is omsloten door een woonwijk en ligt tegenover tennisvereniging ETC. Hoe kunnen we dit theater maatschappelijk zo gebruiken dat deze beide uniciteiten tot hun recht komen? Dat is de vraag geweest bij het opstellen van dit plan. Dit plan is tot stand gekomen door de inzet van de leden van de kerngroep. Deze groep is samengesteld uit belanghebbenden rondom het OLT. De groep is in opdracht van de raad in oktober 2014 gestart. In een tiental bijeenkomsten is de groep gaan definiëren wat de missie van het OLT is, welke programmering daar passend bij is en wat er nodig is om die programmering te bewerkstelligen. Ook is gekeken naar de exploitatie en organisatie van het toekomstige gebruik van het OLT. Naast de kerngroep zijn bij verschillende bijeenkomsten experts (professioneel of door ervaring) aangesloten, zijn deeloverleggen belegd met bijvoorbeeld achterbannen en zijn onderzoeken uitgezet. In dit visiedocument leest u wat nodig is om het OLT in vijf jaar tijd uit te laten groeien tot een bloeiend openluchttheater met grote naamsbekendheid. 1.2 DE OPDRACHT De kerngroep heeft op basis van behoefte uit de samenleving en kennis uit de samenleving dit plan gemaakt. De opdracht van de gemeenteraad was om een plan te maken met voldoende draagvlak bij de achterban van de deelnemers. Het plan is de basis voor besluitvorming door de raad. De werkwijze van de kerngroep is om steeds relevante informatie en kennis te verzamelen en op basis daarvan gezamenlijk creatieve en innovatieve oplossingen te vinden voor dilemma s rondom het gebruik en beheer van het openluchttheater. Kortom: co-creatie met een vaste kerngroep en op deelthema s informatie via gemeentelijke of externe deskundigen; input verzamelen met bredere groepen en uitkomsten toetsen aan bredere groepen. De opdracht van de kerngroep is breed gedragen kaders te ontwikkelen voor het gebruik en beheer van het gerestaureerde Openluchttheater. Hierbij wordt een balans gezocht tussen een bloeiende theaterfaciliteit, leefbaarheid in de wijk en een sluitende exploitatie.

3 De raad heeft op 9 oktober besloten om de restauratie van het theater alvast in gang te zetten. In december 2014 is gestart met de restauratie van de monumentale gebouwen en de restauratie van de aanleg volgt later dit jaar. In dit visiedocument wordt de restauratie verder als een vaststaand gegeven beschouwd. 1.3 DE DEELNEMERS VAN DE KERNGROEP Vanuit verschillende rollen en belangen zijn een aantal mensen benaderd om aan de kerngroep deel te nemen. De kerngroep wordt geleid door de gemeente, de gemeente draagt zorgt voor een transparant proces. In de kerngroep zitten vertegenwoordigers namens: ABEO, direct omwonenden OLT, cultureel Ede, het verenigingsleven, de jongerenraad, ondernemend Ede, scholen, St. Openluchttheater, St. Domus 78, de Edese tennisvereniging (ETC) en Bethanië. 1.4 EIGENDOMSSITUATIE OLT Het openluchttheater is eigendom van St. Domus 78. Het sociëteitsgebouw boven aan de tribune wordt gebruikt door St Domus 78/ECC. Het gebruik van dit gebouw door de ECC staat los van de activiteiten in het theater en daarmee ook los van dit visiedocument. De gemeente Ede heeft het theater (met ingang van 25 mei 2005) gedurende 20 jaar in erfpacht gekregen en is daarmee verantwoordelijk voor het onderhouden van het theater. Daarnaast is de stichting openluchttheater (verder St.OLT) in het leven geroepen om namens de gemeente de exploitatie van het theater te verzorgen. St. OLT is daarmee verantwoordelijk voor alle evenementen die plaatsvinden in het theater.

4 2 DE AMBITIE - OPENLUCHTTHEATER WERELDBEROEMD IN EDE Het Openluchttheater is een plek van, voor en door Edenaren, en daar is Ede trots op. Hier ontmoeten zij elkaar tijdens diverse evenementen rond thema s die passen bij Ede, zoals food, historie en zingeving. Ontmoetingen die de verscheidenheid in de Edese samenleving verbindt. Midden in het groen, genietend van waar Edenaren groot in zijn. Ruimte voor bedrijven in deze openluchtvergaderplaats, ruimte voor scholen voor uitvoeringen van scholieren of hun ouders, ruimte voor maatschappelijk debat, ruimte voor verenigingen om het podium te pakken, ruimte voor amateurkunst in velerlei vormen. Een plaats waar eenmalige uitvoeringen, afgewisseld worden met festival-achtige events passend bij Ede. Het openluchttheater als agora van Ede met respect voor de omgeving waarin zij staat. 2.1 DOELSTELLING Over 5 jaar kennen Edenaren het Openluchttheater en bezoekt 25% van de Edese bevolking het theater minimaal 1 keer per jaar. Het Openluchttheater zorgt voor ontmoeting, ontspanning en ontplooiing van Edenaren op cultureel en maatschappelijk gebied in de breedste zin van het woord. Dat doet het OLT door: Een gevarieerd programma aan te bieden waarin ruimte is voor (thema)festivals, (amateur)podiumkunst, voorstellingen van scholen en verenigingen, muziek, debatten en vergadermogelijkheden; Een programma-adviescommissie in te stellen; Afstemming te zoeken met andere podia in Ede; Het faciliteren van scholen en verenigingen bij het organiseren van voorstellingen; Aan het Edes bedrijfsleven de mogelijkheid te bieden te vergaderen en bijeenkomsten te houden; Haar evenementen goed te communiceren in Ede; Het programma goed te spreiden, waarbij het accent komt te liggen op het zomerseizoen; Regelmatige openstelling als park (in combinatie met kleinschalige amateurkunsten). Daarvoor heeft het OLT nodig: Bekendheid theater en evenementen;

5 Goede organisatie met veel vrijwilligers; Afspraken over veiligheid en het beheersen van overlast voor omwonenden; Evenement-gerelateerde horeca; Faciliteiten die passen bij het evenementenaanbod; Goede parkeervoorziening; Een bestemmingsplan met passende gebruiksmogelijkheden ook voor ondersteunende horeca; Sluitende begroting (inclusief exploitatiesubsidie). 3 PROFIEL VAN HET OPENLUCHTTHEATER 3.1 AANBOD VAN PODIA IN EDE EN DE REGIO Het theateraanbod in Ede wordt voornamelijk geprogrammeerd in De Reehorst, Cultura en Cinemec. De Edesche Concertzaal en het Akoesticum richten zich op specifieke doelgroepen. Reehorst De Reehorst is een commercieel zalen- en congrescentrum met hotel en restaurant. De Reehorst heeft een theaterzaal van 450 stoelen. Dat is voor een stad als Ede relatief beperkt. Daarnaast beschikt men over drie studio s/zalen die geschikt zijn voor bijvoorbeeld cabaret, en niet- of beperkt geschikt voor andere theatervoorstellingen. Het aantal professionele theatervoorstellingen bij De Reehorst is de afgelopen jaren flink gedaald. Het profiel van de programmering van De Reehorst is nagenoeg uitsluitend populair. Daarnaast nog een aantal amateurvoorstellingen. Cultura De theaterfunctie van Cultura maakt deel uit van een geclusterde cultuurvoorziening die in 1997 is gebouwd. Het cluster wordt geëxploiteerd door de Stichting Cultura. Naast een theater huizen in het gebouw ook een bibliotheek en een centrum voor de kunsten. In 2013 is er de Stadswinkel geopend. Deelnemers binnen de Stadswinkel zijn Cultura, Nieuwbouw Info Ede (NIE), VVV Ede en Ede Centrum (Stichting Binnenstadsmanagement Ede). Cultura heeft één (vlakkevloer)theaterzaal met een aantal stoelen dat varieert van 200 tot 390. Bij een optimale benutting van de zaal gebruiken ze max. 200 stoelen. Dat betekent dat Cultura beperkt is met de programmering. Geen grote voorstellingen met bekende namen. Het profiel van de programmering is een mix van artisitiek en populair, met een ontwikkeling naar meer populair de laatste jaren. Cultura biedt de laatste jaren een redelijk stabiel aantal professionele voorstellingen. Gemiddeld 60 voorstellingen per jaar met een gemiddeld bezoekersaantal van ruim 100 per voorstelling. Daarnaast faciliteert Cultura jaarlijks een behoorlijk aantal amateurvoorstellingen.

6 Cinemec Cinemec is een bioscoop die is gevestigd in de wijk Rietkampen in Ede. Naast commerciële bioscoopfilms programmeren ze jaarlijks naar eigen zeggen circa 20 live theater- en muziekevenementen met een populair en voornamelijk commercieel profiel. Cinemec trekt daarmee circa bezoekers per jaar. Daarnaast streamen ze ook live (internationale) voorstellingen en concerten van gezelschappen uit verschillende landen. De theaterfunctie is beperkt met een duidelijk profiel en regelmatige frequentie. De grootste zaal heeft een capaciteit van zitplaatsen. De andere (film)zalen zijn beperkt geschikt voor theatervoorstellingen. Edesche Concertzaal Een kleine concertzaal (max. 230 zitplaatsen) gevestigd in de Noorderkerk in Ede. Zij richten zich voornamelijk op klassieke muziekvoorstellingen en onderscheiden zich door een bijzondere concertvleugel, kleinschaligheid en goede akoestiek. Akoesticum Het Akoesticum is eind 2014 gevestigd in de voormalige Frisokazerne in Ede. Het wordt beheerd door een stichting, die zich richt op muziek, dans en theater in Nederland. Het is een trainingsplek voor podiumkunstenaars, professionals en amateurs. Daarnaast zetten zij zich in voor talentontwikkeling en bieden een breed aanbod aan na- en bijscholing. Behalve 8 studio s, zijn er twee grote oefenzalen, 1 auditorium, een trainingscentrum, een restaurant, een café en overnachtingsfaciliteiten voor 148 personen. Regio Binnen een reisafstand van 20 tot 40 minuten van Ede bevinden zich meerdere volledig geoutilleerde theaterzalen. De dichtstbijzijnde zijn De Junushoff in Wageningen, De Lampegiet in Veenendaal en het Schaffelaartheater in Barneveld. In de ring daaromheen bevinden zich De Flint in Amersfoort, Orpheus in Apeldoorn, Musis Sacrum/Schouwburg in Arnhem en Keizer Karel Podia in Nijmegen. De regiotheaters De Junushoff in Wageningen en De Lampegiet in Veenendaal trekken vooral ook bezoekers uit Ede. Zij hebben een grotere zaalcapaciteit en biedden veel en aanmerkelijk meer voorstellingen dan de theaters in Ede. Het profiel van de programmering is een mix van populair en artistiek. 3.2 DE UNICITEIT VAN HET THEATER Het openluchttheater in Ede kan een belangrijke meerwaarde bieden aan het huidige theateraanbod in Ede. Factoren die de uniciteit van het theater bepalen zijn: de bijzondere (verdiepte) ligging en daardoor prima akoestiek, de groene omzoming, de grootte (capaciteit van max bezoekers), de bijzondere sfeer en de beleving van vermaak in de buitenlucht. Het openluchttheater is op zichzelf al uniek, het is een decor op zich, voor artiesten en publiek. Het ligt in een bosrijke omgeving, in de open lucht, en bij

7 aangename temperaturen en ondergaande zon is het een feest daar op te treden. Dat wordt dan gedaan voor een publiek dat zich daardoor meestal ook anders gedraagt dan in een theaterzaal. Verder is van belang dat de meeste optredens georganiseerd worden in het zomerseizoen. De meeste theaterzalen hebben dan geen (of beperkte) activiteiten, (buitenlandse) artiesten zijn dan op tour voor festivals en dat biedt kansen om de hand te leggen op interessante voorstellingen. 3.3 MOGELIJKE EVENEMENTEN Zoals eerder geschetst is het Openluchttheater een unieke plek in Ede. Bij die plek hoort een passende programmering die plaatsvindt in de periode van half april tot en met eind september, met het accent op de maanden juni, juli en augustus. Specifiek is ook de ligging midden in de woonwijk. Daar wordt bij de programmering rekening mee gehouden door een beperkt aantal voorstellingen of evenementen te organiseren die voor overlast kunnen zorgen. Daarnaast worden goede afspraken gemaakt over de afwikkeling van parkeer- en verkeersbewegingen. De kerngroep heeft op basis van de ambitie en rekening houdend met de uniciteit van het theater, het aanbod van de overige podia en ervaringen vanuit het verleden een inschatting gemaakt van type evenementen die zouden kunnen plaatsvinden in het openluchttheater van Ede. Het resultaat kan worden afgelezen uit onderstaand schema. Het schema geeft aan welke koers het theater kan gaan varen. Soort evenement Professionele concerten/voorstellingen muziekvoorstelling (pop), uitgezonderd house en dance Indicatie van het aantal bezoekers Indicatie van aantal evenementen Timing zomer voorstellingen cabaret, (muziek)theater zomer concerten klassieke muziek/ niet versterkte muziek lente, zomer, herfst Culturele en maatschappelijke verhuur voorstellingen scholen lente, zomer thematische (amateur) activiteiten/festivals, waaronder Cultureel Café Dante zomer taptoe lente oecumenische dienst lente Commerciële verhuur

8 meerdaags festival: eten op rolletjes meerdaagse sportactiviteit: ijsbaan (4 weken) zomer p.m. 1 winter Overige evenementen filmvoorstelling herfst finish/start sportevenementen p.m. vergaderingen/congressen p.m. 1 p.m. openstelling park 100 pm Zomer Totaal 29 Bij deze mogelijke evenementen is vervolgens onderzoek gedaan naar de leefbaarheid van de wijk, de exploitatie en de wettelijke kaders. De kerngroep heeft daarom 2 varianten gemaakt op dit schema. De toekomstvariant (daar waar alle belanghebbenden zich in kunnen vinden) en de 0-variant (een variant waarbij de huidige exploitatiesubsidie als maximaal wordt beschouwd). Deze varianten worden in de volgende hoofdstukken uitgewerkt en verschillen vooral in aantallen evenementen van bovenstaand schema. 3.4 GEBRUIKSMOGELIJKHEDEN - BESTEMMINGSPLAN De in het vorige hoofdstuk benoemde mogelijke evenementen passen nagenoeg allemaal binnen de regels van het vigerende bestemmingsplan. De activiteit vergaderingen/congressen valt hier buiten vanwege het besloten karakter van deze activiteit. Op grond van de geldende bestemmingsplansregeles zijn alleen activiteiten en evenementen toegestaan die voor publiek toegankelijk zijn. Voor het realiseren van het horeca-uitgiftepunt en het podium met overkapping is een bestemmingsplanwijziging nodig. Uitgangspunt is dat: de omvang van het horeca-uitgiftepunt wordt beperkt tot een uitgiftepunt met een luifel (ruimte van het uitgiftepunt is niet toegankelijk voor publiek); de omvang van het podium met overkapping wordt bepaald door wat functioneel noodzakelijk is voor optredens van artiesten en akoestisch noodzakelijk is voor de gewenste geluidsreductie. Tegen een eventuele bestemmingsplanwijziging voor het onderdeel vergaderingen en congressen zal door ABEO en OmwonendenOLT bezwaar worden gemaakt.

9 4 UITGANGSPUNTEN VOOR EEN LEEFBARE WIJK De ligging van het OLT in een woonwijk is uniek te noemen. Deze ligging vraagt om een goede balans tussen de diverse belangen. Om die reden is door de raad in haar opdrachtomschrijving nadrukkelijk gevraagd de leefbaarheid in de wijk mee te nemen bij het opstellen van de toekomstvisie. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wijze waarop de leefbaarheid kan worden geborgd bij een intensiever gebruik van het theater. Daarbij wordt ingegaan op de volgende aspecten: geluidsoverlast, verkeer en parkeren, communicatie en openbare orde en veiligheid.

10 Het gaat hierbij om uitgangspunten die horen bij activiteiten in het OLT. Deze uitgangspunten zullen worden vertaald in maatregelen die worden opgenomen in een Handboek Evenementen. Voor St. OLT is dit handboek een leidraad bij het organiseren van activiteiten evenals het integraal evenementenbeleid dat op dit moment door de gemeente wordt geactualiseerd.. Bij het opstellen van het nieuwe evenementenbeleid zal gekeken worden naar een specifieke, integrale afstemming van de beleidsregels voor het gebruik van het OLT, in directe samenhang met tennisvereniging ETC en het gebouw van de ECC. Dit wordt dan een specifiek onderdeel van het nieuw op te stellen gemeentelijk evenementenbeleid. 4.1 GELUIDSOVERLAST Vanuit de ambitie om het gebruik van het theater te intensiveren is aan bureau DGMR gevraagd in beeld te brengen wat de te verwachten geluidsbelasting bij de omliggende woningen is ten gevolge van de beoogde evenementen zoals beschreven in het schema in paragraaf 3.3. De vraag daarbij is in hoeverre voldaan kan worden aan de van toepassing zijn de normstelling uit het Activiteitenbelsuit en de APV. Het rapport van DGMR is bijgevoegd in bijlage 1. In het akoestisch onderzoek van DGMR worden 4 typen evenementen onderscheiden, te weten: 1. Evenementen met luide versterkte muziek (popconcert, professionele theatervoorstellingen, taptoe, film en discoschaatsen), waarbij in het onderzoeksrapport is uitgegaan van een equivalentgeluidsdrukniveau van 95 db(a) op de 6e rij van de tribune. Deze evenementen passen niet binnen de normstelling van het Activiteitenbesluit. Aan de normstelling van de APV (maximale gevelbelasting van 70 db(a) op 1,5 meter hoogte bij de woningen (zonder strafcorrectie voor muziekgeluid) kan wel worden voldaan. Voor dit type evenementen zal gebruik moeten worden gemaakt van de uitzonderingsregeling (maximaal 12 keer per jaar); 2. Evenementen met installaties (aggregaten) en versterkte achtergrondmuziek die niet als zodanig herkenbaar is bij de woningen (ijsbaan, sportevenementen), waarbij in het onderzoeksrapport is uitgegaan van een equivalentgeluidsdrukniveau van 70 db(a) op het midden van de ijsbaan. Zonder strafcorrectie voor muziekgeluid kan aan de normstelling van het Activiteitenbesluit (maximale gevelbelasting tijdens de dagperiode 50 db(a) en de avondperiode 45 db(a)) worden voldaan; 3. Evenementen met minder luide muziek/niet versterkte muziek die niet als zodanig herkenbaar is bij de woningen (klassieke muziek, kleine voorstellingen, festivals zoals: Eten op rolletjes en Dante, waarbij in het onderzoeksrapport is uitgegaan van een equivalentgeluidsdrukniveau van 55 db(a) op de 6 e rij van de tribune. Voor dit type evenementen kan aan de

11 normstelling van het Activiteitenbesluit (maximale gevelbelasting tijdens de dagperiode 50 db(a) en de avondperiode 45 db(a)) worden voldaan zolang muziekgeluid niet als zodanig herkenbaar is bij de woningen; 4. Evenementen zonder versterkte muziek (openstelling als park met klein muzikaal ensemble) VOORSTELLEN OM GELUIDOVERLAST TE BEPERKEN Mede op basis van het rapport van DGMR worden vanuit de kerngroep de volgende maatregelen voorgesteld om de overlast te beperken. Vanwege de leefbaarheid wordt een maximum gesteld aan het aantal evenementen: maximaal 8 evenementen van het geluidtype 1, waarvan maximaal 6 in de periode juni, juli en augustus; maximaal 16 evenementen van het type 2 en 3, waarvan 1 meerdaags evenement (maximaal 3 dagen) in de zomer en 1 meerdaags evenement in de winter (maximaal 4 weken); geen maximum voor evenementen geluidtype 4: openstelling park in combinatie met klein muzikaal ensemble; Aan de hand van geluidmetingen tijdens de evenementen zal een monitoring plaats vinden van de gevelbelastingen van de, in het rapport van DGMR genoemde, maatgevende woningen. De gegevens van de monitoring zullen door de gemeente worden geëvalueerd met de OmwonendenOLT en ABEO en kunnen aanleiding zijn tot bijstelling van de toegestane geluidsniveaus van evenementen respectievelijk de indeling van evenementen naar geluidtype; locatie; Zo goed mogelijk richten van het geluid richting de gewenste Aantal speakersets aanpassen aan gewenste geluidsniveau, zodat dit niet vanaf één zijde bereikt hoeft te worden; Plaatsen van tijdelijke schermen nabij speakers om geluid in ongewenste richtingen zoveel mogelijk af te schermen; Voor evenementen van type 1 het podium inclusief speakers dichter naar het publiek toe brenge;. Een podium met geluidsabsorberende achterwand en eventueel zijwanden gebruiken voor evenementen van type 2 en 3; theater; Het verbeteren van zwakke plekken in de wal rondom het

12 Voor alle evenementen (inclusief type 1): eindtijd (sluiting OLT) uur instellen, voor meerdaagse evenementen geldt een specifieke regeling (zie hoofdstuk 4.6); Opbouwen en afbreken alleen in de dagperiode, niet op zonen feestdagen en tevens rekening houden met schoolroutes waardoor overlast van vrachtwagens wordt voorkomen (voor specificatie zie hoofdstuk 4.6); Vaste ingeregelde installatie en inzet van een professionele technicus. Dit vereenvoudigt tevens de handhaving. Deze voorstellen worden meegenomen bij de verdere uitwerking van de plannen. Zo zal bijvoorbeeld in overleg met de geluidsdeskundigen van de gemeente en de OddV worden gekeken naar de aanschaf van een basis geluidset en de opstelling daarvan. In het kader van de groenrestauratie wordt gekeken of de zwakke plekken in de aarde wal hersteld kunnen worden.

13 4.2 VERKEER EN PARKEREN Een vertegenwoordiging vanuit de kerngroep heeft overleg gehad met de verkeerskundige van de gemeente Ede en de toezichthouder over verkeers- en parkeermaatregelen bij evenementen in het OLT. Daarbij zijn de volgende conclusies getrokken: 1. Maatregelen parkeren bij evenementen Het accent van de te treffen maatregelen ligt op preventie. De stichting OLT informeert de bezoekers over de verschillende parkeermogelijkheden en de risico s van foutparkeren. Bij grote evenementen worden door de stichting OLT verkeersregelaars ingezet. Ook zorgt zij voor de afzetting van kwetsbare gebieden en plaatst mobiele hekken om het fietsparkeren te reguleren. Daarnaast zorgen zij ervoor dat bussen die worden ingezet bij grote evenementen tijdens de voorstelling elders parkeren. Dit geldt ook voor vrachtwagens die worden ingezet bij de opbouw van grote evenementen. Om het verkeer in goede banen te leiden is het door de gemeente opgestelde verkeersplan voor het OLT van kracht (zie bijlage 3). Dit plan houdt in dat er verbodsborden worden geplaatst en verkeersroutes worden aangegeven. Ook worden op de bestaande informatieborden over vergunninghoudersparkeren de tijden afgeplakt. Conclusie is dat dit verkeersplan goed werkt (mits goed uitgevoerd) en dat de werkwijze wordt voortgezet. 2. Fietsparkeren Met name bij grote evenementen ontstaat overlast van geparkeerde fietsen. Afspraak is dat bij evenementen in het OLT tijdelijke fietsparkeervoorzieningen worden geplaatst. Hiervoor worden voor het OLT uit het investeringsbudget lichtgewicht fietsrekken aangeschaft. De stichting is zelf verantwoordelijk voor het plaatsen en verwijderen van de fietsrekken en het inzetten van verkeersregelaars. 3. Handhaving Handhaving bij evenementen valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Gestreefd wordt naar het treffen van zoveel mogelijk preventieve maatregelen door St OLT om overlast te voorkomen. Dit wordt in overleg met alle belanghebbenden uitgevoerd. Als er gevaarlijke situaties ontstaan beslist het bevoegd gezag op welke wijze wordt gehandhaafd. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de (te vernieuwen) regelgeving rondom evenementenbeleid. De omwonenden hebben de wens uitgesproken om een vast contactpersoon als aanspreekpunt te hebben die kan worden benaderd op het moment dat sprake is van overlast. 4.3 COMMUNICATIE OVER EVENEMENTEN

14 De kerngroep is het erover eens dat een goede communicatie met omwonenden essentieel is en veel onbegrip kan voorkomen. Het gaat daarbij niet alleen om informatie over de programmering ook is behoefte aan helderheid over waar men terecht kan met vragen of klachten tijdens evenementen. Om de omwonenden goed te informeren worden de volgende maatregelen in acht genomen: Voor de aanvang van het theaterseizoen verspreidt de stichting OLT een jaaroverzicht onder de omwonenden, bij voorkeur digitaal; Eventuele wijzigingen in de programmering worden tijdig (per ) doorgegeven (zie hoofdstuk 4.6); evenementen; De St. OLT zorgt voor een actueel overzicht van alle In overleg met de Edese tennisvereniging (ETC) worden evenementen daar waar mogelijk op elkaar afgestemd; Vooraf wordt duidelijk gemaakt waar omwonenden eventuele overlast door evenementen in het OLT kunnen melden; Er komt een bewonersoverleg onder leiding van de wijkregisseur, waarbij de organisatie rondom alle evenementen regelmatig wordt geëvalueerd. 4.4 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID Vanwege de openbare orde en veiligheid en het voorkomen van vandalisme is het OLT alleen in combinatie met evenementen geopend. In overleg met de Brandweer wordt nog onderzocht of en zoja welke aanvullende maatregelen nog getroffen moeten worden in het OLT om de veiligheid voor de bezoekers te garanderen. Bij grote evenementen (meer dan bezoekers) is een risico-analyse gewenst. Dit is van belang in het kader van de openbare orde en dus ook voor de inzet van politie en/of toezicht. 4.5 HANDHAVING De kerngroep adviseert de gemeente nadrukkelijk de handhaving rondom evenementen in het OLT goed te borgen, omdat dit kan bijdragen aan een groter draagvlak voor het gebruik van het theater conform het toekomstmodel. De gemeente zal op de onderstaande onderdelen actief handhaven: eindtijden (OLT gesloten); geluidsniveau evenementen;

15 (fiets) parkeren; openbare orde en veiligheid EVENEMENTENHANDBOEK Er wordt door de gemeente een specifiek evenementenhandboek opgesteld voor het OLT in overleg met de st. OLT en de buurt (ABEO en OmwonendenOLT). Daarin wordt opgenomen: eindtijden (OLT gesloten): In het algemeen geldt voor alle evenementen een eindtijd van uur, bij meerdaagse evenementen geldt in de zomer een eindtijd van uur en in de winter van uur; geluidsniveau: In het handboek worden het toegestane geluidsniveau per evenement opgenomen (zie typering bureau DGMR); opbouwen en afbreken: Alleen in de dagperiode, niet op zon- en feestdagen en tevens rekening houden met de verkeersveiligheid van kinderen die naar de drie nabijgelegen basisscholen (Koning Davidschool, Calluna school en Louise de Coligny school) gaan; wijzigingen in jaarprogramma: Eventuele wijzigingen worden minimaal 4 weken van te voren aangekondigd via MONITORING EN EVALUATIE In overleg met de buurt (ABEO en OmwonendenOLT) zal twee maal per jaar overleg plaatsvinden, waarin de evenementen en de aspecten van de leefbaarheid worden gemonitord en geëvalueerd. Dit overleg vindt plaats: in september (na het theaterseizoen); in maart (bij het vaststellen van het jaarprogramma en de vergunningaanvraag). 4.8 DE UITGANGSPUNTEN SAMENGEVAT In bijlage 3 zijn de uitgangspunten voor een leefbare wijk samengevat.

16 5 NOODZAKELIJKE THEATERFACILITEITEN Om de ambitie van een intensiever gebruik waar te kunnen maken is een aantal investeringen in theaterfaciliteiten noodzakelijk. Het gaat in dit geval om faciliteiten als een horecauitgiftepunt, een overkapt podium, licht en geluid, en ingerichte kleedkamers. In dit hoofdstuk volgt een toelichting. 5.1 HORECAUITGIFTEPUNT Bij een theater hoort een passende horecavoorziening. De hedendaagse theaterbezoeker verwacht dat nu eenmaal. Daarnaast kan een goed horecauitgiftepunt een positieve bijdrage leveren aan de exploitatie van het theater. Dit blijkt ook uit de exploitatieopzet die in hoofdstuk 7 aan de orde komt. Op dit moment fungeert het sociëteitsgebouw van Stichting Domus 78/ECC tijdens voorstellingen als horecauitgiftepunt voor het theater. De faciliteiten van dit gebouw zijn echter ontoereikend bij grotere evenementen. Er is een aantal opties dat nader moet worden uitgewerkt: gebruik van de bestaande kiosk; Plaatsen van een (semi)permanent horecauitgiftepunt bovenaan de tribune of op het gras. Bij de nadere uitwerking worden de volgende randvoorwaarden gesteld: Horeca is gerelateerd aan de evenementen zoals gedefinieerd in het evenementenschema; Winst van de horeca moet rechtstreeks toekomen aan de exploitant van het theater; Capaciteit van het horecauitgiftepunt moet zowel bij weinig als veel bezoekers toereikend zijn (dus binnen de pauze alle drankjes uitgeserveerd kunnen krijgen); Horecauitgiftepunt moet zowel boven aan de tribune als beneden kunnen worden gepositioneerd (bij openstelling park beneden, bij grote voorstellingen boven); Horecauitgiftepunt moet passen bij het karakter van het theater, zowel in uitstraling als gebruik. De investering van een horecauitgiftepunt wordt geschat op circa ,--.

17 5.2 LICHT EN GELUID Op dit moment beschikt het OLT niet over een eigen basisset voor geluid en licht. Dat betekent dat op dit moment voor iedere activiteit een installatie moet worden ingehuurd. Dit drukt aanzienlijk op de bestaande exploitatiesubsidie. Om die reden wordt voorgesteld over te gaan tot het aanschaffen van een basisset voor licht en geluid waarmee een groot deel van de beoogde evenementen kan worden ondersteund. Bij grote professionele evenementen moet geluid en licht worden ingehuurd of wordt door artiesten zelf meegenomen. Bij de opstelling en keuze van de set wordt in overleg met de gemeentelijke geluidsdeskundigen gekeken naar optimale geluidsvoorziening voor de evenementen en zo min mogelijk overlast voor de omgeving. Bij de aanschaf zal daarnaast rekening worden gehouden met de volgende voorwaarden: Brede inzetbaarheid, schaalbaar; Goede kwaliteit geluid over de gehele tribune afgestemd op verschillende evenementen en bijeenkomsten. Goede dekking, licht gehele podiumdeel, front en tegen; Bestand tegen weersinvloeden; Bestand tegen vandalisme; Adequate stroomvoorziening. Op basis van een aantal offertes wordt de investering in een basisset voor licht en geluid geschat op ca , INRICHTING VAN DE KLEEDKAMERS De kleedkamers en toiletruimtes worden gerestaureerd en functioneel gemaakt. Voor voorzieningen in de kleedkamers, bijv. meubilair wordt een investering geraamd van ca , OVERKAPT PODIUM Bij de meeste voorstellingen is een overkapt podium essentieel. Om flexibel te kunnen zijn en verschillende opstellingen met podium en publiek te kunnen maken wordt gekozen voor een semipermanente overkapping van het podium. De omvang van het podium wordt bepaald door wat functioneel noodzakelijk is voor optredens

18 van artiesten en akoestisch noodzakelijk is voor de gewenste geluidsreductie. Daarmee wordt ook de sfeer van het openluchttheater zoveel mogelijk behouden. Bij de aanschaf van een podium worden de volgende voorwaarden gesteld: Podium moet overdekt zijn (dit werkt geluidwerend en maakt het OLT geschikt voor bredere evenementen); Overkapt podium moet op- en af te breken zijn. De investering in een overkapt podium is geraamd op circa , FIETSPARKEREN Met name bij grote evenementen ontstaat overlast van geparkeerde fietsen. In overleg met ABEO en omwonenden is geconcludeerd dat er geen draagvlak is voor een permanente stallingsvoorziening in de nabijheid van het OLT omdat de stalling slechts een aantal keer per jaar gebruikt zal worden. Om die reden wordt geïnvesteerd in mobiele fietsrekken die ten tijden van een evenement geplaatst kunnen worden. De investering in fietsenrekken is geraamd op circa , INVESTERINGSOVERZICHT THEATERFACILITEITEN Omschrijving Investering (raming) Horecafaciliteit Licht en geluid (basisset) Inrichting kleedkamers Podium (overkapt en semi permanent) Fietsparkeren (mobiele rekken) Camerabewaking Monitoring geluidscategorieën evenementen Totaal

19 6 ORGANISATIE Op dit moment is de organisatie van het OLT als volgt geregeld (schema). Bestuur, programmering (via Cultura), coördinator, conciërge. Statutair is ook een programma-commissie vereist. Het bestuur wordt statutair als volgt benoemd: bestuurslid A, voorzitter, benoemd door de gemeente bestuurslid B, aangewezen door st. Domus A en B benoemen overige bestuursleden Wat speelt in Ede is dat de huidige theaterfunctie over meerdere locaties en organisaties is verspreid (Het OLT, Cultura, de Reehorst en Cinemec). Dat is niet effectief, kostenverhogend en onduidelijk voor het publiek. Dit heeft negatieve effecten op het totale publieksbereik voor de theaterfunctie in Ede. Voor het OLT verdient het daarom de voorkeur om de samenwerking te zoeken met een van de andere organisaties. Qua programmering en visie is er al een samenwerking met Cultura. Toekomstbeeld is dat St. OLT nog meer de samenwerking zoekt op het gebied van de programmering, kaartverkoop en marketing met Cultura. Daarnaast ontwikkelt de stichting een breed netwerk van vrijwilligers dat ingezet kan worden bij evenementen. Een professionele kracht coördineert deze vrijwilligers en is aanspreekpunt voor buurt, artiesten en publiek bij evenementen.

20 7 EXPLOITATIE 7.1 EXPLOITATIEPROGNOSE De kerngroep heeft LAgroup gevraagd om een exploitatieprognose op te stellen voor: 1. de toekomstvariant waarin alle belangengroepen zich herkennen, en 2. een 0 variant waarbij wordt uitgegaan van de huidige exploitatiesubsidie van Voor de volledige rapportage wordt verwezen naar de bijlage 4. Hierna volgen de belangrijkste conclusies. Variant Aantal evenementen Benodigde exploitatiesubsidie Toekomstvari ant (exclusief vervangingsreservering). 0 variant St OLT bepaalt het aantal evenementen binnen de gestelde kaders van de consensusvariant (exclusief vervangingsreservering) Toelichting op de varianten: De toekomstvariant De toekomstvariant is uitvoerig besproken in dit visiedocument. In deze variant wordt met 24 evenementen voldaan aan de centrale doelstelling als het gaat om het intensiveren van het aantal evenementen, het vergroten van het publieksbereik en het waarborgen van de leefbaarheid. Met een extra subsidie van de gemeente is de exploitatie sluitend. Daarmee wordt het Openluchttheater meer gericht op louter Edese cultuur dan in de ambitie is verwoord. De 0 variant In dit scenario wordt op verzoek van de gemeenteraad uitgegaan van de huidige exploitatiesubsidie aan het theater. In het rapport van Lagroup staat beschreven aan welke knoppen er gedraaid kan worden om de kosten te beperken. Door de kosten te beperken kan de exploitatie met de huidige subsidie sluitend zijn. De knoppen zijn: horecavoorziening runnen met vrijwilligers, minder professionals in de organisatie zetten en minder professionele podiumkunstevenementen organiseren (dat zijn de evenementen die meer geld kosten dan dat ze opleveren). Op dit moment vinden jaarlijks ongeveer 10 evenementen plaats. Met investeringen in de theaterfaciliteiten ontstaat ruimte om binnen hetzelfde subsidiebedrag meer evenementen te organiseren (er is immers minder inhuur van zaken als licht- en geluidapparatuur

21 nodig). Het is aan St OLT om binnen de gestelde kaders keuzes te maken aan welk van de genoemde knoppen zij wil draaien om de kosten laag te houden waardoor de huidige subsidie toereikend is voor een sluitende exploitatie. Met activiteiten als openstelling van het park met kleine muziek ensembles, voorstellingen van scholen en meerdaagse festivals als Eten op rolletjes, krijgt het theater binnen Ede meer bekendheid en wordt het maatschappelijk intensiever gebruikt. Het advies van de kerngroep is dan ook dat bij de keuze voor deze variant de stichting die evenementen overeind houdt. De ambitie zoals verwoord in hoofdstuk 2 wordt niet behaald met dit scenario. De centrale doelstelling om het theater een groter publieksbereik te bieden wordt niet gehaald. Ook wordt er bij deze variant een minder gevarieerd programma geboden. De leefbaarheid van de wijk blijft gelijk. Advies De kerngroep adviseert in te zetten op de toekomstvariant omdat hiermee recht wordt gedaan aan de ambitie het theater intensiever te gaan gebruiken. Daarnaast kan met de voorgestelde maatregelen in hoofdstuk 5 de leefbaarheid worden gewaarborgd. Ook is de exploitatie sluitend. Hiermee heeft de kerngroep aan de opdracht voldaan en kan het Openluchttheater de belangrijke culturele waarde krijgen die zo n mooie plek verdient. 7.2 BESCHIKBAARSTELLEN FINANCIËLE MIDDELEN De vraag of het maatschappelijk verantwoord is om jaarlijks extra financiële middelen van de gemeente beschikbaar te stellen voor de programmering van het OLT (de huidige jaarlijkse bijdrage bedraagt ) is in de kerngroep niet aan de orde geweest. Volgens het rapport van LAgroup (d.d. 20 maart 2015) en dit visiedocument gaat het om onderstaande extra gemeentelijke middelen: een verhoging van de jaarlijkse bijdrage met voor de exploitatie; een jaarlijkse reservering ad voor vervanging roerende zaken; de jaarlijkse kosten onderhoud van de benodigde theaterfaciliteiten (zijn nog niet geraamd). Daarnaast zijn incidentele investeringen nodig ten behoeve van: een éénmalige bijdrage van minimaal á ten behoeve van de financiële reserve van de St OLT (de stichting heeft geen financiële reserve); de aanschaf van de licht- en geluidsapparatuur ter grootte van , deze kosten komen voor 50% ten laste van de gemeente en voor 50% ten laste van de provincie; de investering van de overige benodigde theaterfaciliteiten (horecauitgiftepunt, inrichting kleedkamers, podium met overkapping, fiets parkeren,

22 camerabewaking en monitoring geluidscategorieën evenementen) ad , deze investering komt voor 50% ten laste van de gemeente en voor 50% ten laste van de provincie. 8 VERVOLGPROCES Na vaststelling van deze toekomstvisie voor het gebruik van het OLT door de gemeenteraad, worden verschillende onderdelen nader uitgewerkt, te weten: Verwerken van de uitgangspunten in het evenementenbeleid van de gemeente Ede (wordt op dit moment geactualiseerd) en naar een evenementenhandboek voor het OLT (op te stellen door gemeente en St. OLT). ABEO en Omwonenden worden hier bij betrokken. Programma van eisen opstellen en aanbesteden van de theaterfaciliteiten Uitwerken van de randvoorwaarden voor horecauitgiftepunt in een programma van eisen en daarna aanbesteden In gang zetten van een bestemmingsplanwijziging voor het horecauitgiftepunt en podium met overkapping. ABEO en Omwonenden worden geïnformeerd. Uitwerken van de organisatie voor de exploitatie van het theater door het huidige stichtingsbestuur Monitoring van de geluidsbelasting rond evenementen Handhaving rond evenementen op parkeren, geluidoverlast, sluitingstijden, openbare orde en veiligheid Monitoring en evaluatie van de evenementen en de leefbaarheid (twee maal per jaar).

23

24 BIJLAGE 1. AKOESTISCH ONDERZOEK OLT VOORSTELLINGEN PER GELUIDTYPE BIJLAGE 2. EVENEMENTENTABEL KERNGROEP INCLUSIEF AANTAL Soort evenement Professionele concerten/voorstellingen muziekvoorstelling (pop), uitgezonderd hous en dance Aantal bezoekers Timing geluidtype zomer x voorstellingen cabaret, (muziek)theater 350 zomer x concerten klassieke muziek/ niet versterkte muziek Culturele en maatschappelijke verhuur 250 lente, zomer, herfst voorstellingen scholen 500 lente, thematische (amateur) activiteiten/festivals, waaronder Cultureel Café Dante zomer taptoe lente x (max 8 per jaar) 375 x oecumenische dienst 750 x geluidtype 2 geluidtype 3 geluidtype 4 x x Commerciële verhuur meerdaags festival: eten op rolletjes meerdaagse sportactiviteit: ijsbaan (4 weken) zomer x p.m. winter x Overige evenementen filmvoorstelling herfst x finish/start sportevenementen 200 x vergaderingen/congressen x

25 openstelling park 100 x BIJLAGE 3 SAMENVATTING UITGANGSPUNTEN VOOR DE LEEFBAARHEID Bijzonderheden locatie Juridisch kader Verkeer Communicatie Openbare orde, veiligheid en handhaving Locatie ligt in rustige woonwijk met veel omwonenden. Het OLT wordt gebruikt volgens de gebruiksmogelijkheden van het bestemmingsplan,alle evenementen moeten publiek toegankelijk zijn. Akoestisch onderzoek heeft plaatsgevonden en op basis daarvan is in de kerngroep consensus bereikt over het maximaal aantal voorstellingen per jaar: - 8 evenementen van geluidtype 1-16 evenementen van geluidtype 2 en 3, waarvan 1 meerdaags evenement in de winter en 1 in de zomer. - geen beperking op activiteiten van geluidtype 4 Evenementenbeleid gemeente Ede (wordt op dit moment geactualiseerd). In het evenementenbeleid wordt de koppeling gelegd met diverse wetten en regelingen. Zo wordt onder meer een koppeling gelegd met het Activiteitenbesluit, de APV, maar ook met het bestemmingsplan. St. OLT communiceert haar programmering met de gemeente Ede. De gemeente oordeelt vervolgens aan de hand van haar evenementenbeleid welke vergunningen en/ of ontheffingen nodig zijn. De verkeersmaatregelen liggen vast in een verkeersplan (zie bijlage 3) Aan het begin van het seizoen maken St OLT, vertegenwoordiging van bewoners, brandweer en afd verkeersvoorzieningen samen de afweging welke verkeersmaatregelen voor welk evenement moeten worden genomen. Het accent ligt op preventie. De stichting OLT informeert de bezoeker over de verschillende parkeer- mogelijkheden en de risico s van foutparkeren. Bij grote evenementen zorgen ze ook voor verkeersregelaars. De stichting OLT zorgt ook voor de afzetting van kwetsbare gebieden en plaatst mobiele hekken om het fietsparkeren te reguleren. Ook zorgt zij ervoor dat bussen tijdens de voorstellingen op daartoe aangewezen locaties parkeren. Communicatie met omwonenden: Alle evenementen staan op de website van OLT. Een jaaroverzicht wordt via verspreid onder de omwonenden. Mutaties worden minimaal vier weken van te voren aangekondigd via . Er komt twee maal per jaar een bewonersoverleg waarbij evenementen en de gang van zaken worden geëvalueerd onder leiding van de wijkregisseur. I.v.m. openbare orde en veiligheid, vandalisme is het OLT alleen in combinatie met evenementen geopend. Brandweer, preventie, Veiligheid: Redelijk, afhankelijk van aantal personen en te treffen compenserende maatregelen. Grootste knelpunt is de vluchtmogelijkheid voor publiek en de bereikbaarheid voor hulpverlenersdiensten. Max personen. Bij grote evenementen (meer dan bezoekers) is risico-analyse gewenst. Dit is van belang in het kader van de openbare orde en dus ook voor inzet politie/toezicht. Bij evenementen met meer dan 750 te verwachtten bezoekers wordt door toezichthouders een half uur voor aanvangstijd een ronde gelopen. De eindtijd van evenementen (sluiting OLT) is maximaal uur. Bij meerdaagse evenementen in de zomer geldt een eindtijd (sluiting OLT) van uur en in de winter van uur. Hierop wordt gehandhaafd.

26 BIJLAGE 4. EEN EXPLOITATIEPROGNOSE VOOR HET NIEUWE OPENLUCHTTHEATER IN EDE