BEKNOPT VERSLAG SIMULATIE BIJ SAMENWERKINGSVERBAND VOORTGEZET ONDERWIJS ZUID-UTRECHT

Transcriptie

1 BEKNOPT VERSLAG SIMULATIE BIJ SAMENWERKINGSVERBAND VOORTGEZET ONDERWIJS ZUID-UTRECHT Plaats : Houten Bestuursnummer : Samenwerkingsverband : VO2605 Onderzoek uitgevoerd op : 27 februari 2014 Rapport vastgesteld te Utrecht op 10 september 2014 Documentnummer:

2 Pagina 2 van 13

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs voerde een simulatie uit bij het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Zuid-Utrecht, verder te noemen samenwerkingsverband Zuid-Utrecht. Binnen de gemeenten Houten, IJsselstein, Lopik, Nieuwegein en Vianen vormen acht schoolbesturen met in totaal acht scholen en twaalf vestigingen gezamenlijk het samenwerkingsverband. Aan het bestuur zijn, zonder stemrecht, via een aansluitingsovereenkomst zeven schoolbesturen voortgezet speciaal onderwijs van buiten de regio toegevoegd. In dit verslag geeft de inspectie haar bevindingen uit het onderzoek weer. Simulatie Een simulatie houdt in dat de inspectie een kwaliteitsonderzoek nabootst ook al is het samenwerkingsverband nog niet volledig ingericht. In het schooljaar 2013/2014, voorafgaand aan de inwerkingtreding van de zorgplicht, wil de inspectie simulaties uitvoeren bij alle samenwerkingsverbanden. Het doel van een simulatie is tweeledig: 1. het stimuleren van de ontwikkeling van de samenwerkingsverbanden door een kwaliteitsonderzoek na te bootsen en zo een beeld te geven van de ontwikkeling op dat moment, afgezet tegen het waarderingskader van de inspectie; 2. toezicht houden op de ontwikkeling van de samenwerkingsverbanden, zowel inhoudelijk als op de totstandkoming van de rechtspersoon en de inspraak door de ondersteuningsplanraad. Voor de inspectie levert die simulatieronde informatie op over de wenselijke en redelijke normering van de indicatoren, de werking van het risicomodel en de kwaliteit van het toezichtkader. Toezichtkader De inspectie baseert zich bij deze simulatie op het toezichtkader samenwerkingsverbanden po/vo passend onderwijs. Dit toezichtkader bevat een waarderingskader, maar nog geen beslisregels om vast te kunnen stellen of het samenwerkingsverband aan de basiskwaliteit voldoet. Onderzoeksopzet De simulatie start met een bureauanalyse van documenten en gegevens over het samenwerkingsverband die bij de inspectie aanwezig zijn en een analyse van documenten die het samenwerkingsverband aan de inspectie toestuurde of uitreikte. Het betreft de volgende documenten, op volgorde van versiedatum en voor zover relevant voor dit onderzoek: - akte van statutenwijziging (notariële acte ); - ondersteuningsplan (versie 4.0, ); - meerjarenbegroting tot en met 2020/2021 (zonder datum); - conceptmanagementstatuut swv vo Zuid-Utrecht ( ); - toezichtkader stichting samenwerkingsverband vo Zuid-Utrecht ( ); - activiteitenplan 2014 invoering passend onderwijs swv vo Zuid-Utrecht ( ); - website: (geraadpleegd op ); - kengetallen samenwerkingsverband ( geraadpleegd op ). Hierna vond op 27 februari 2014 een onderzoek op locatie plaats waarbij de inspectie: Pagina 3 van 13

4 - presentaties kreeg van het samenwerkingsverband over: de ontwikkeling van het samenwerkingsverband voortgezet onderwijs Zuid- Utrecht; het ondersteuningsplan en de meerjarenbegroting. - een gesprek voerde met het bestuur met speciale aandacht voor onder andere de wijze van financieel beheer en de ontwikkeling van het management en de organisatie. - gesprekken voerde met leidinggevenden van scholen, medewerkers van diverse scholen, de voorzitter van de ondersteuningsplanraad, het samenwerkingsverband primair onderwijs en vertegenwoordigers van de gemeenten. Aan het eind van het onderzoek besprak de inspectie haar bevindingen met het bestuur en het management van het samenwerkingsverband. Opbouw verslag In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op hoofdlijnen, een beeld van de ontwikkeling van het samenwerkingsverband op het gebied van management en organisatie en een overzicht van de bevindingen van het ondersteuningsplan. Hoofdstuk 3 vermeldt de reactie van het bevoegd gezag. Pagina 4 van 13

5 2. BEVINDINGEN 2.1 Hoofdlijn Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht is een voortzetting van het voorgaande samenwerkingsverband waarbinnen de huidige verschillende vormen van overleg al structureel plaatsvonden. Dat betreft het overleg met de gemeenten, het samenwerkingsverband primair onderwijs (po) en de schoolbesturen van het regulier en het speciaal onderwijs (so) onderling. De ondersteuningsplanraad heeft zich in positieve zin uitgesproken over het conceptondersteuningsplan. Dit plan beschrijft uitgebreid en overzichtelijk de visie en de missie van het samenwerkingsverband en de uitwerkingen in ondersteuning en voorzieningen. Tien voorgenomen programma s heeft het samenwerkingsverband financieel vertaald in een meerjarenbegroting. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft een positieve verevening. De deelname aan het voortgezet speciaal onderwijs (vso) is beperkt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Dit en het overleg, de samenwerking en het ondersteuningsplan tezamen geven de inspectie het vertrouwen in een goede doorstart van het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht. Belangrijke punten vragen extra aandacht. Zo constateert de inspectie een percentuele daling, maar in feite een absolute toename van het aantal leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs. Dan is het de vraag of alle reguliere scholen het beoogde hoge niveau van basisondersteuning kunnen realiseren en of het samenwerkingsverband de beoogde (tussen)voorzieningen weet te realiseren. Het ondersteuningsplan beschrijft de beoogde doelen in te algemene termen om de ontwikkeling naar concrete resultaten goed in de tijd te kunnen monitoren. Verder is het belangrijk dat het samenwerkingsverband de informatie en communicatie naar ouders over de komende veranderingen met passend onderwijs regelmatig vorm en inhoud geeft. Per direct heeft het samenwerkingsverband informatie verstrekt middels een brief aan de ouders en een informatie- avond voor ouders en andere betrokkenen. In juni 2014 is de website van het samenwerkingsverband vernieuwd. 2.2 Management en organisatie van het samenwerkingsverband Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht bouwt voort op het voorgaande samenwerkingsverband en de reeds gemaakte afspraken en vormen van overleg. Dat heeft geleid tot een bestuur met een vertegenwoordiger van elk van de deelnemende schoolbesturen. Verder is een onafhankelijk voorzitter zonder stemrecht benoemd. In het bestuur hebben het totale vso cluster 4 en cluster 3 (zmlk, lz, lg, ) net als alle aangesloten besturen van de vo-scholen twee stemmen. De bestuursleden uit cluster 3 en 4 zullen in de voorbereiding op besluitvorming overige aangeslotenen raadplegen. Bestuur en intern toezicht zijn volgens het Policy Governance model gescheiden. De beoogde scheiding vraagt om een heldere uitwerking in de mandaatstelling voor de directeur van het samenwerkingsverband. Op onderdelen is de scheiding niet helder uitgewerkt. Ook is op onderdelen niet duidelijk hoe de doorzettingsmacht is geregeld. Het samenwerkingsverband wil de ondersteuning van leerlingen zo passend mogelijk in een vorm van continue onderwijs uitvoeren, zo nabij mogelijk en tegelijk met een evenwichtige spreiding onder de reguliere scholen voor voortgezet onderwijs (één leerling met ondersteuning per klas). Deze laatste twee uitgangspunten in de ambitie van het samenwerkingsverband kunnen onderling op gespannen voet staan en vragen derhalve om Pagina 5 van 13

6 nadere uitwerking. Ook de verplichte naleving van de zorgplicht kan deze ambities in de weg gaan staan, bijvoorbeeld als er zich meer leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften melden dan het aantal beschikbare klassen. De missie en visie zijn uitgewerkt in het ondersteuningsplan en vragen van betrokken scholen geen vergaande specialisatie, wel een basisondersteuning van hoog niveau. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft een directeur in dienst en een ondersteuner. De positie, rol en taken van de directeur zijn in een conceptmanagementstatuut vastgelegd. De ambulante begeleiders blijven in dienst van het dienstencentrum, gelieerd aan het voortgezet speciaal onderwijs. Het samenwerkingsverband heeft voor cluster 3 afgesproken een contract te sluiten voor de inzet van ambulante begeleiding. Over de toekomst van de ambulante begeleiders cluster 4 heeft het samenwerkingsverband geen afspraken gemaakt. In december 2013 is de ondersteuningsplanraad opgericht en bestaat ten tijde van de simulatie uit vier leraren en vijf ouders. De ondersteuningsplanraad kan volgens afspraak bestaan uit zestien ouders en leraren en moet bestaan uit een gelijke verdeling ouders (of leerlingen) en personeel. Het samenwerkingsverband heeft een reglement voor de ondersteuningsplanraad in voorbereiding. De huidige ondersteuningsplanraad heeft met waardering over het ondersteuningsplan gesproken, maar nog niet ingestemd omdat er geen duidelijke meerjarenbegroting aan het plan gekoppeld was ten tijde van de bespreking. De verwachting is dat de ondersteuningsplanraad op 19 maart 2014 zijn instemming zal verlenen. Voor de toelaatbaarheidsverklaringen heeft het samenwerkingsverband twee commissies ingericht. De commissie lwoo-pro heeft tot doel te bepalen welke leerlingen in aanmerking komen voor leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) of praktijkonderwijs (pro). De commissie extra ondersteuning richt het samenwerkingsverband in om toelaatbaarheidsverklaringen voor extra ondersteuning in het voortgezet speciaal onderwijs af te geven. Daarnaast is een netwerk zorgcoördinatoren actief voor deskundigheidsbevordering en casuïstiekbesprekingen. Tijdens de simulatie bleek dat de onderlinge samenwerking tussen alle schoolbesturen goed verloopt. De drie vertegenwoordigers van de gemeenten gaven aan enkele keren op overeenstemming gericht overleg (oogo) gevoerd te hebben met het samenwerkingsverband. Dat gebeurt enerzijds met de vijf betrokken gemeenten, verenigd in de regio Lekstroom en anderzijds op specifieke onderdelen met de vijf gemeenten afzonderlijk. Specifiek werken de gemeenten met het samenwerkingsverband samen in vijf pilots indicatievrij traject jeugdzorg om jongeren met een hulpvraag preventief op te sporen en te ondersteunen. Ook het overleg met het samenwerkingsverband primair onderwijs heeft vorm gekregen in het tweewekelijks overleg tussen de directeuren van beide samenwerkingsverbanden. Dit overleg leidt tot wederzijds begrip. Concrete afspraken over leerlinggegevens, leerlingenstromen en toelaatbaarheidsverklaringen, zijn niet gemaakt. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft geen bezwaaradviescommissie ingericht. Daartoe is het samenwerkingsverband wel verplicht. Het samenwerkingsverband is aangesloten bij de landelijke geschillencommissie. 2.3 (Concept)ondersteuningsplan Kerndocument voor het samenwerkingsverband is het ondersteuningsplan. In deze paragraaf beschrijft de inspectie de stand van zaken bij de ontwikkeling, de opbouw, de inhoud en de status van het conceptondersteuningsplan. Pagina 6 van 13

7 Het conceptondersteuningsplan (versie 4.0 d.d. 16 januari 2014) is voor instemming voorgelegd aan de ondersteuningsplanraad. De ondersteuningsplanraad heeft na een eerste bespreking van het plan een aantal vragen gesteld aan de directeur, maar geen instemming verleend omdat de meerjarenbegroting ontbrak bij de bespreking. Naar verwachting van het bestuur zal de ondersteuningsplanraad (kunnen) instemmen in maart Daaraan voorafgaand zal het samenwerkingsverband volgens planning op overeenstemming gericht overleg hebben gevoerd met de betrokken gemeenten. Daartoe heeft het bestuur afspraken gemaakt met wethouders van de betrokken gemeenten. Om te voldoen aan de wettelijke voorschriften is het nodig dat het samenwerkingsverband onderstaande onderdelen opneemt in het ondersteuningsplan en/of waar hieronder vermeld, nader uitwerkt. Het onderstaande overzicht dient niet als een beoordeling van het samenwerkingsverband, maar als een handreiking om de ontwikkeling van het beleid van het samenwerkingsverband verder te ondersteunen. 1 Instemming, overleg, vaststelling en toezending (Artikel 14a Wms, Artikel 17a Wvo lid 7, 9, 10) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft het ondersteuningsplan zonder uitgewerkte begroting en risicoanalyse ter instemming voorgelegd aan de ondersteuningsplanraad. De raad heeft hierop een aantal vragen voorgelegd aan de directeur van het samenwerkingsverband. Deze vragen hebben bijvoorbeeld te maken met de te algemeen gestelde doelen en beoogde resultaten en met onduidelijke gegevens betreffende thuiszitters, leerlingenstromen en de instroom vanuit het primair onderwijs. Het samenwerkingsverband heeft het ondersteuningsplan ook ingebracht in het op overeenstemming gerichte overleg met de gemeenten. De hoofdlijnen zijn daarbij aan de orde geweest, specifieke punten zoals de relatie zorg en onderwijs en leerlingenvervoer moeten nog nader besproken worden. Op hoofdlijnen bespreekt het samenwerkingsverband de ontwikkeling naar passend onderwijs met de regio Lekstroom, waarbinnen de vijf gemeenten verenigd zijn. Op specifieke punten voert het samenwerkingsverband per gemeente overleg, bijvoorbeeld met de gemeente Lopik waar geen voortgezet onderwijs is gevestigd. Binnen het overleg hebben de gemeenten zelf al lopend overleg waar het samenwerkingsverband bij kan aansluiten, bijvoorbeeld over werk en inkomen Lekstroom (wil). Verder neemt het samenwerkingsverband deel aan het overleg in de regio Utrecht (Utien), waaruit bijvoorbeeld onderzoek naar leerlingenstromen is voortgekomen. Het ondersteuningsplan is ook onderwerp van gesprek geweest in het overleg met het samenwerkingsverband primair onderwijs. Verder voert de praktijkschool samen met het samenwerkingsverband overleg met het middelbaar beroepsonderwijs. Dit om de aansluiting voor de leerlingen met een indicatie te versoepelen tussen voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. En tot slot is het van belang te overdenken hoe het samenwerkingsverband invulling geeft aan zijn maatschappelijke taak om zich regionaal te verantwoorden op basis van ook onafhankelijke waarderingen. 2 Geheel van ondersteuningsvoorzieningen (Artikel 17a Wvo lid 8a) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht kiest voor een basisondersteuning van hoog niveau; niet voor specialisaties van de reguliere scholen voor voortgezet onderwijs. Met medewerking van de ambulante begeleiders en zorgcoördinatoren werken de afzonderlijke schoolbesturen aan kwaliteitsverbetering van de ondersteuning. Tijdens de presentaties door de scholen bij de simulatie bleek dat veel scholen een overeenkomstige ontwikkeling doormaken zoals het Pagina 7 van 13

8 voorbereiden op handelingsgericht werken. De schoolleiders en zorgfunctionarissen gaven aan dat hieruit bleek dat er goede mogelijkheden zijn om van elkaar te leren. De inspectie constateerde dat er sprake is van een zinvolle ontwikkeling en gerichte activiteiten op schoolniveau. Tegelijk constateerde de inspectie dat het samenwerkingsverband moeilijk zicht krijgt op de kwaliteit en het resultaat van de ontwikkelde ondersteuning in de scholen en het draagvlak binnen de scholen voor passend onderwijs. Het ondersteuningsplan beschrijft de beoogde basisondersteuning in zeven indicatoren (als zicht op leerlingen, zorgvuldige aanname en handelingsgericht werken ), op drie niveaus van het werkmodel van het Nederlands Jeugdinstituut, uitgewerkt aan de hand van negen aandachtspunten. De beschrijving getuigt van een hoge ambitie die veel vraagt van leraren en mentoren. In het ondersteuningsplan is een vijf jaar durend professionaliseringsproject opgenomen. Daarmee geeft het samenwerkingsverband aan aandacht te hebben voor vergroting van de kwaliteit van de basisondersteuning. Dit ontwikkeltraject is niet uitgewerkt in tussenstappen met beoogde concrete resultaten. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft verschillende voorzieningen ter beschikking met de scholen voor voortgezet speciaal onderwijs, de reboundvoorziening die ook Herstart en Op de rails herbergt en de afspraken met Visio onderwijs (cluster 1), Auris dienstverlening (cluster 2) en het landelijk werkverband onderwijs en epilepsie. Het samenwerkingsverband overlegt over de herpositionering van de reboundvoorziening en De Linie, een opvang voor lwoo-leerlingen, als één orthopedagogisch, -didactisch centrum. Ook overlegt het samenwerkingsverband over de mogelijkheden om de gebouwen van de reguliere scholen voor voortgezet onderwijs aan te passen aan cluster 1- en cluster 2-leerlingen. In de regio is er geen voorziening voor cluster 3-leerlingen. Meer dan zeshonderd leerlingen gaan naar voorzieningen buiten de regio. Daarvoor heeft het samenwerkingsverband afspraken gemaakt met schoolbesturen voor voortgezet speciaal onderwijs organisaties buiten de regio. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft geen (tussen)voorziening voor bovenbouw leerlingen met gedragsproblemen die in staat worden geacht een diploma havo/vwo te behalen. Hier ligt een opdracht voor het samenwerkingsverband. 3 Procedures en criteria toewijzing middelen (Artikel 17a Wvo lid 8b) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft (aan) bij het ondersteuningsplan een meerjarenbegroting gevoegd (opgenomen) en toegelicht tijdens de simulatie. Er is een koppeling zichtbaar gemaakt tussen tien projecten en budgetten. Het samenwerkingsverband heeft een positieve verevening zodat vooralsnog geen korting op welke voorziening of procedure is voorzien. De begroting laat voor alle schooljaren een klein positief saldo zien. Het samenwerkingsverband heeft twee mensen in dienst genomen en weet deskundigheid van ambulant begeleiders cluster 3 via een expertcentrum te behouden. Ook hierin loopt het samenwerkingsverband weinig financieel risico. Het samenwerkingsverband heeft geen afspraak gemaakt over de inzet van de ambulante begeleiders cluster 4 voor de komende jaren. De vraag blijft open of het samenwerkingsverband hiervoor in de nabije- toekomst afspraken en mogelijk financiële reserveringen moet maken. Verder benoemt de inspectie het risico van factoren die stevig kunnen drukken op de begroting. Dat betreft bijvoorbeeld het aantal thuiszitters, het aantal leerlingen met leerwegondersteuning en de tot nu toe lichte stijging van het aantal leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs. De kosten die gepaard gaan met het traject naar toelaatbaarheidsverklaringen per leerling heeft het samenwerkingsverband niet beschreven. Duidelijkheid hierover geeft het Pagina 8 van 13

9 samenwerkingsverband de mogelijkheid om de kosten voor de commissie extra steun nauwkeurig(er) te begroten. Het samenwerkingsverband heeft gekozen voor een vaste financiële voet voor alle reguliere scholen. De geldstromen voor de tussenvoorziening en voor ambulante begeleiding blijven op hetzelfde niveau. Het samenwerkingsverband heeft gekozen voor een groeimodel voor de arrangementen gedurende het komende schooljaar. Daarom is de koppeling van de arrangementen aan budgetten niet uitgewerkt. De toewijzing van die middelen behoeft echter wel nadere onderbouwing qua procedures en criteria om het risico te voorkomen van een te grote toestroom naar het voortgezet speciaal onderwijs en te weinig ondersteuning voor leerlingen met een arrangement. 4 Procedures en criteria plaatsing leerlingen (Artikel 17a Wvo lid 8c,8d, 12 en 13 en Artikel XVII Wet passend onderwijs lid 1) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht kent een commissie extra-steun (de huidige permanente commissie leerlingenzorg). Deze richt zich op toelaatbaarheidsverklaringen voor leerlingen in het voortgezet speciaal- onderwijs: handelingsgerichte indicaties en herindicaties. Een orthopedagoog is in deze commissies aanwezig. Een tweede deskundige is tevens de onafhankelijke voorzitter, de directeur van het samenwerkingsverband. De inspectie wijst erop dat de tweede deskundige afhankelijk is van de ondersteuningsvraag van de individuele leerling waarover de commissie moet adviseren. Het bestuur meldt vooralsnog niet te kiezen voor scherp omschreven criteria voor het proces van toeleiding van leerlingen naar de commissie of voor de besluitvorming over toelaatbaarheidsverklaringen. Bij de toelaatbaarheidsverklaring kiest het samenwerkingsverband voor een groeidocument met als uitgangspunt handelingsgericht werken. De inspectie geeft aan dat het samenwerkingsverband een risico loopt in de toename of verkeerde afname van leerlingen met een arrangement. De afzonderlijke scholen kunnen verschillend omgaan met leerlingen die extra ondersteuning behoeven; bijvoorbeeld te lang binnen de school houden met een te beperkte vorm van ondersteuning. De inspectie vraagt derhalve van het bestuur van het samenwerkingsverband om met (proces)criteria verduidelijking te geven aan de toeleiding van leerlingen naar de commissie extra steun en de besluitvorming door deze commissie. Een nadere inkadering van de ondersteuningsvraag heeft het samenwerkingsverband gerealiseerd met een format voor de invulling van het schoolontwikkelingsprofiel. Dit helpt scholen om nauwkeurig aan te geven welke ondersteuning een leerling gehad heeft en welke nog nodig is, gelet op de mogelijkheden van de leerling. Het samenwerkingsverband is aangesloten bij de landelijke geschillencommissie. Het samenwerkingsverband heeft geen bezwaaradviescommissie ingesteld ter beslechting van besluitvormingsgeschillen en advisering over bezwaarschriften betreffende beslissingen over toelaatbaarheid van leerlingen tot het voortgezet speciaal onderwijs. 5 Kwalitatieve en kwantitatieve resultaten (Artikel 17a Wvo lid 8e) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft doelen of resultaten vastgelegd. Het ondersteuningsplan spreekt van zes algemeen geformuleerde doelen. Geparafraseerd zijn deze: alle reguliere vo-scholen hebben een goede basisondersteuning, toename van leraarvaardigheden, tevreden ouders en scholen, minder vso-leerlingen, geen thuiszitters en het geheel voldoet aan de inspectienormen. Het ondersteuningsplan beschrijft niet duidelijk hoe het samenwerkingsverband concrete resultaten wil bereiken. Het bestuur heeft daarvoor ook te weinig gegevens voor. Een belangrijke prioriteit voor het samenwerkingsverband moet derhalve zijn het in beeld brengen Pagina 9 van 13

10 en monitoren van aantallen leerlingen en leerlingenstromen. Dat betreft de thuiszitters, leerlingen met leerwegondersteuning en een indicatie praktijkonderwijs, de onderinstroom van leerlingen met extra ondersteuning, grensverkeer van leerlingen met extra ondersteuning en leerlingen die individueel speciaal onderwijs nodig hebben. Dergelijke gegevens zijn nodig voor de inrichting van een kwaliteitszorgsysteem gekoppeld aan de beoogde resultaten. Ook doet het bestuur er goed aan te overdenken hoe het samenwerkingsverband de kwaliteit van de basisondersteuning van de afzonderlijke scholen zodanig in beeld kan brengen dat het beeld voor ieder duidelijk wordt en er draagvlak voor kwaliteitsbehoud, danwel -verbetering ontstaat. Het samenwerkingsverband heeft geen afspraken vastgelegd met de schoolbesturen om voor een bepaalde datum gespecificeerde informatie aan te leveren. De invulling van de planning en controle cyclus heeft het bestuur als uit te voeren project in het ondersteuningsplan opgenomen. 6 Informeren ouders (Artikel 17a Wvo lid 8f) Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht heeft de regievoering op de informatievoorziening naar ouders niet nader uitgewerkt. De primaire verantwoordelijkheid voor informatievoorziening legt het samenwerkingsverband bij de scholen. Scholen informeren desgevraagd ouders. Het samenwerkingsverband heeft een brief gestuurd naar de zorgcoördinatoren van alle scholen voortgezet onderwijs. Dit met de bedoeling om kopieën door te sturen naar ouders van leerlingen met leerlinggebonden financiering (rugzakje) om hen schriftelijk te informeren. Ook de website van het oude- samenwerkingsverband geeft enige informatie. Er is geen centraal informatiepunt passend onderwijs samenwerkingsverband Zuid-Utrecht in de maak met bijvoorbeeld een doorklik naar de ondersteuningsmogelijkheden van individuele scholen. Ouders, verzorgers en leerlingen hebben in deze fase van het schooljaar behoefte aan informatie. De open dagen van de scholen voor voortgezet onderwijs zijn in deze periode geweest. Het samenwerkingsverband zal een grotere prioriteit moeten geven aan de regievoering op de informatie voor ouders, verzorgers en leerlingen over de invulling en mogelijkheden van passend onderwijs. 7 Peildatum en bekostigingsaspecten (Artikel 17a Wvo, lid 8g en 8h) Een conceptmeerjarenbegroting is onderdeel van het ondersteuningsplan. Het bestuur moet de meerjarenbegroting nog goedkeuren en ter instemming voorleggen aan de ondersteuningsplanraad. De begroting kent tien programma s die aansluiten op het beleid van het samenwerkingsverband. Een kwalitatieve en kwantitatieve onderbouwing van de toegekende bedragen aan de programma s ontbreekt nog. Het samenwerkingsverband Zuid-Utrecht loopt weinig financiële risico s. Het bestuur van het samenwerkingsverband heeft te maken met een positieve verevening. Het resterende ondersteuningsbudget dat voor het samenwerkingsverband beschikbaar komt bedraagt in het schooljaar 2015/ en neemt jaarlijks met de vereveningspercentages toe met een bedrag van tot in 2020/2021. Deze positieve verevening is vooral het gevolg van een lagere deelname aan het voortgezet speciaal onderwijs en een lager aandeel rugzakleerlingen ten opzichte van landelijk. Het samenwerkingsverband verdeelt de middelen op basis van een combinatie van het expertise- en leerlingmodel. Daarbij hanteert het samenwerkingsverband als uitgangspunt dat de inzet van middelen voor extra onderwijsondersteuning wordt afgestemd op de extra onderwijsbehoeften van de leerlingen. Het samenwerkingsverband kiest voor een lichte vorm van organisatie om daarmee de overhead te beperken. Tevens heeft het Pagina 10 van 13

11 samenwerkingsverband besloten om geen deskundigen in dienst te nemen. Externe deskundigen worden op aanvraag van de scholen ingezet. Het ondersteuningsplan benoemt het financiële risico van de krimp van het totaal aantal leerlingen en een eventuele groei van het aantal leerlingen met extra ondersteuning. Een kwantitatieve analyse van de effecten van de leerlingenaantallen is niet beschikbaar. De inspectie benadrukt het belang van een goede kwalitatieve en kwantitatieve risicoanalyse. Hierbij kan het bestuur op basis van de meerjarenbegroting diverse scenarioanalyses (worstcase, best case) opstellen en rekening houden met kengetallen omtrent leerlingenstromen, huisvesting, programma s en een jaarlijkse buffer (risicofonds). Monitoring van een doelmatige inzet van de middelen achteraf is voor het samenwerkingsverband evident. Uit de beschrijving in het ondersteuningsplan blijkt dat het bestuur zich hiervan bewust is. Het bestuur geeft aan dat het juiste instrumentarium voor verantwoording en monitoring nog in ontwikkeling is. De inspectie benadrukt het belang van goede monitoring en adviseert het bestuur van het samenwerkingsverband dit instrumentarium tijdig te ontwikkelen en (mogelijk) samenwerking te zoeken met andere samenwerkingsverbanden (benchmarking). Pagina 11 van 13

12 3. REACTIE VAN HET BESTUUR In een schriftelijke reactie (zonder datum) geeft het bestuur aan dat het zich herkent in dit verslag en de bevindingen uit het verslag bij de verdere ontwikkeling van het samenwerkingsverband op de volgende wijze, puntsgewijze benoemd, zal betrekken. Het niveau van basisondersteuning Het niveau van basisondersteuning is geformuleerd op basis van uitgebreid overleg met alle betrokken scholen en een inventarisatie van het huidige ondersteuning. In de schoolondersteuningsprofielen geven de scholen de ontwikkelpunten ter verbetering van de basisondersteuning. Een belangrijk aspect op alle scholen is de professionalisering van de docenten. Vanuit de subsidies invoering passend onderwijs zijn daarvoor vanuit het samenwerkingsverband middelen ter beschikking gesteld en gebeurt er al veel in de scholen zoals tijdens de simulatie werd gepresenteerd. Om deze ontwikkeling te borgen zal de toekomstige inzet van de ambulante begeleiders veel meer gericht op het ondersteunen van de professionalisering van de docenten. De beoogde voorzieningen Er loopt een onderzoek naar de wenselijkheid en haalbaarheid van een orthopedagogisch en orthodidactisch centrum (opdc) in het continuüm van het dekkend aanbod van het ondersteuningsaanbod binnen het samenwerkingsverband. Op grond van de resultaten van dit onderzoek zal het bestuur een nader uit te werken besluit nemen. Met de vo-scholen bespreekt het bestuur nieuwe arrangementen begeleiding zoals trajectklassen, korter durende trajecten op de vso-scholen, expertise vso binnen vo e.d. Concrete doelen en opbrengsten Het bestuur en de directeur hebben na ampel beraad een toezichtkader opgesteld volgens de principes van Policy Governance. Hierbij is uitgebreid gesproken over de beoogde de formulering van de beoogde resultaten. Bestuur en directeur kozen voor een algemene formulering van de beoogde resultaten, later uit te werken door de directeur. In de jaarplanning van het bestuur worden voortgangsrapportages opgenomen ter monitoring van doelen en middelen. In het jaarlijkse activiteitenplan worden de gestelde doelen geconcretiseerd en aangegeven hoe het samenwerkingsverband zijn prestaties meet. Bestuur en intern toezicht In het schooljaar 2014/2015 werkt het samenwerkingsverband volgens het in het voorjaar 2014 opgestelde toezichtkader en het managementstatuut. Aan het einde van de periode zal het samenwerkingsverband dit evalueren en waar nodig bijstellen. Evenwichtige spreiding van leerlingen met extra ondersteuning en thuisnabij onderwijs In overleg met de ondersteuningsplanraad is de formulering in het ondersteuningsplan aangepast. Nu is de volgende tekst in het ondersteuningsplan opgenomen: Een school die een leerling afwijst kan zich niet slechts beroepen op deze richtlijn, maar zal de afwijzing moeten kunnen onderbouwen. Uitgaande van de huidige spreiding van de rugzakleerlingen en het totaal aantal klassen binnen het samenwerkingsverband verwacht het bestuur geen plaatsings- of spreidingsproblemen in de nabije toekomst. Pagina 12 van 13

13 Toewijzing van middelen De expertise en ervaringen van het loket passend Onderwijs van het SWV Sterk VO in Utrecht ondersteunen de opzet van het werkplan voor de PCL Extra steun. In dit werkplan neemt het samenwerkingsverband procedures, (proces)criteria en monitoring op. Instelling bezwaaradviescommissie De instelling van een bezwaaradviescommissie gebeurt in samenwerking met andere samenwerkingsverbanden. Pagina 13 van 13