BEKNOPT VERSLAG SIMULATIE BIJ STICHTING SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND VOORTGEZET ONDERWIJS DORDRECHT

Transcriptie

1 BEKNOPT VERSLAG SIMULATIE BIJ STICHTING SAMENWERKINGSVERBAND PASSEND VOORTGEZET ONDERWIJS DORDRECHT Plaats : Dordrecht Bestuursnummer : Samenwerkingsverband : VO2804 Onderzoek uitgevoerd op : 11 oktober 2013 Rapport vastgesteld te Utrecht op 12 februari 2014 Documentnummer:

2 Pagina 2 van 9

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs voerde een simulatie uit bij Stichting Samenwerkingsverband Passend Voortgezet Onderwijs Dordrecht. Binnen de gemeente Dordrecht vormen acht besturen met zeventien vestigingen gezamenlijk het samenwerkingsverband. In dit verslag geeft de inspectie haar bevindingen uit het onderzoek weer. Simulatie Een simulatie houdt in dat de inspectie een kwaliteitsonderzoek nabootst ook al is het samenwerkingsverband nog niet volledig ingericht. In het schooljaar 2013/2014, voorafgaand aan de inwerkingtreding van de zorgplicht, wil de inspectie simulaties uitvoeren bij alle samenwerkingsverbanden. Het doel van een simulatie is tweeledig: 1. het stimuleren van de ontwikkeling van de samenwerkingsverbanden door een kwaliteitsonderzoek na te bootsen en zo een beeld te geven van de ontwikkeling op dat moment, afgezet tegen het waarderingskader van de inspectie; 2. toezicht houden op de ontwikkeling van de samenwerkingsverbanden, zowel inhoudelijk als op de totstandkoming van de rechtspersoon en de inspraak door de ondersteuningsplanraad. Voor de inspectie levert die simulatieronde informatie op over de wenselijke en redelijke normering van de indicatoren, de werking van het risicomodel en de kwaliteit van het toezichtkader. Toezichtkader De inspectie baseert zich bij deze simulatie op het toezichtkader samenwerkingsverbanden po/vo passend onderwijs. Dit toezichtkader bevat een waarderingskader, maar nog geen beslisregels om vast te kunnen stellen of het samenwerkingsverband aan de basiskwaliteit voldoet. Onderzoeksopzet De simulatie start met een bureauanalyse van documenten en gegevens over het samenwerkingsverband die bij de inspectie aanwezig zijn en een analyse van documenten die het samenwerkingsverband aan de inspectie toestuurde of uitreikte. Het betreft de volgende documenten, op volgorde van versiedatum en voor zover relevant voor dit onderzoek: - Bovo-procedure Dordrecht (zonder datum); - Jaarverslag PCL ( ); - Analyse, aanbevelingen en acties voor SWV VO 2804 in het transitiejaar ( ); - Kengetallen samenwerkingsverband ( geraadpleegd op ). Hierna vond op 11 oktober 2013 een onderzoek op locatie plaats waarbij de inspectie: - presentaties kreeg van het samenwerkingsverband over: de werkomgeving en context van en de (bestuurlijke) stand van zaken met betrekking tot het SWV VO 2804; de vormgeving van de huidige leerlingenzorg in het voortgezet onderwijs in Dordrecht en de ideeën die ontstaan ten behoeve van het nieuwe samenwerkingsverband. Pagina 3 van 9

4 - een gesprek voerde met het bestuur in oprichting met speciale aandacht voor onder andere de wijze van financieel beheer en de ontwikkeling van het management en de organisatie. Aan het eind van het onderzoek besprak de inspectie haar bevindingen met het bestuur in oprichting en de kwartiermaker van het samenwerkingsverband. Opbouw verslag In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op hoofdlijnen, een beeld van de ontwikkeling van het samenwerkingsverband op het gebied van management en organisatie en een overzicht van de bevindingen van het ondersteuningsplan. Hoofdstuk 3 vermeldt de reactie van het bevoegd gezag. Pagina 4 van 9

5 2. BEVINDINGEN 2.1 Hoofdlijn De inspectie stelt vast dat Stichting Samenwerkingsverband Passend Voortgezet Onderwijs Dordrecht op weg is om samenwerking te organiseren die kan leiden tot passend onderwijs in de regio voor alle leerlingen. De voorbereidende werkzaamheden liepen wel vertraging op door personele omstandigheden. Daardoor loopt het samenwerkingsverband Dordrecht het risico de beoogde datum van 1 november 2013 voor de formele oprichting van het samenwerkingsverband niet te halen. Wel heeft de kwartiermaker voor het bestuur in oprichting met de recente notitie Analyse, aanbevelingen en acties voor SWV VO 2804 in het transitiejaar een helder overzicht van de te ondernemen acties gegeven om per 1 augustus 2014 als samenwerkingsverband werkzaam te zijn. Dat geeft vertrouwen in een positief resultaat. Ook de bestuursleden zijn vol vertrouwen over een positief resultaat van de inrichting van het samenwerkingsverband. Tegelijk blijkt uit de genoemde notitie dat de bemeten tijd mogelijk te krap is om het einddoel (alle activiteiten op basis van een ondersteuningsplan) en de verschillende tussendoelen op tijd te realiseren. Tussendoelen betreffen bijvoorbeeld het overleg over het ondersteuningsplan en de oprichting van de ondersteuningsplanraad. In de voorstellen is geen rekening gehouden met problemen in verband met de krappe tijdsmarge. Er is geen opvangscenario in de voorstellen opgenomen. Het bestuur in oprichting doet er verstandig aan te overwegen dit wel te ontwikkelen. In Dordrecht gaan de samenwerkingsverbanden vo en po samenwerken. Zij vormen daartoe een werkorganisatie die, onder leiding van een directeur, sturing zal gaan geven aan beheerszaken en inhoudelijke zaken als verwijzingen, ambulante begeleiding in arrangementen en communicatie. Juist door de afstemming tussen po en vo komt het thema van de continue schoolloopbaan aan de orde, waardoor ook voor en vroegschoolse educatie en het middelbaar beroepsonderwijs in beeld komen voor onderwijs en zorg. In de bestaande samenwerkingsstructuren, zoals het overleg tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs (BoVo), is in Dordrecht al veel ontwikkeld. Dat krijgt volgens het bestuur in oprichting een plaats in het conceptondersteuningsplan. Belangrijke punten zijn bijvoorbeeld het ontwikkelde portfolio en het OnderwijsTransparant model waarbinnen gegevens van leerlingen in een continue lijn door het primair en voortgezet (speciaal) onderwijs kunnen worden gevuld en ingezien. Spijtig is het dat jeugdzorg en de leerplicht de aansluiting met dit systeem niet hebben gevonden. Het overleg met de gemeente Dordrecht verloopt, zo lijkt het, stroef. Dat heeft te maken met de bezuiniging van die de gemeente doorvoert zonder dat de gemeente de gevolgen daarvan heeft doorgerekend. Het voortbestaan van het OPDC Halte Patersweg komt hierdoor op de tocht te staan. Goed op overeenstemming gericht overleg (oogo) met de gemeente is een belangrijk aandachtspunt voor de eerstkomende periode. De missie en de visie heeft het samenwerkingsverband nog niet uitgewerkt. Dat komt deels omdat de scholen hun schoolondersteuningsprofielen niet hebben vastgesteld. En daardoor kan het samenwerkingsverband ook moeilijk de basis- en extraondersteuning definiëren. De samenwerkingsverbanden po en vo trekken samen op in het vaststellen van de visie en missie. Pagina 5 van 9

6 Uit bovenstaande blijkt dat het bestuur nog veel moet ondernemen om de verschillende deadlines te halen met de beoogde kwaliteit. Dit vraagt van het begin af aan om monitoring van de op- en inrichting van het samenwerkingsverband met behulp van kwaliteitscriteria. 2.2 Management en organisatie van het samenwerkingsverband Het samenwerkingsverband heeft een bestuur in oprichting en heeft zijn missie en visie niet expliciet vastgelegd. Er is geen uitwerking in strategisch beleid. Het samenwerkingsverband wil met het samenwerkingsverband po in november/december 2013 een visie en een collectieve ambitie vaststellen. Het samenwerkingsverband gaat samenwerken met het samenwerkingsverband po in een werkorganisatie waaraan een directeur vanaf begin 2014 leiding zal geven. Een kader voor de organisatie en de operationele bevoegdheden is niet vastgelegd. Ook het profiel van de beoogde directeur ontbreekt nog. Naar verwachting zullen bovengenoemde zaken in november/december 2013 vastgesteld zijn door het bestuur. Verder wil het bestuur in oprichting een externe raad van toezicht inrichten. In de komende twee maanden zal het bestuursoverleg gericht zijn op zowel de inhoud als op de planning, uitvoering en evaluatie van taken. Het bestuur doet er goed aan het overleg over de positie van het OPDC Halte Patersweg in het samenwerkingsverband op korte termijn vorm en inhoud te geven. 2.3 (Concept)ondersteuningsplan Het kerndocument voor een samenwerkingsverband is het ondersteuningsplan. In deze paragraaf beschrijft de inspectie in algemene zin de stand van zaken bij de ontwikkeling, de opbouw, de inhoud en de status van het conceptondersteuningsplan. Het samenwerkingsverband moet de ontwikkeling van een (concept)ondersteuningsplan nog in zijn geheel doorlopen. Om te voldoen aan wettelijke voorschriften is het nodig dat het samenwerkingsverband onderstaande onderdelen opneemt in het ondersteuningsplan en/of waar hieronder vermeld, nader uitwerkt. Het onderstaande overzicht dient niet als een beoordeling van het samenwerkingsverband, maar als een handreiking om de ontwikkeling van het beleid van het samenwerkingsverband verder te ondersteunen. 1 Instemming, overleg, vaststelling en toezending (Artikel 14a Wms, Artikel 17a Wvo lid 7, 9, 10) Naar verwachting zal het bestuur de planperiode voor het eerste ondersteuningsplan vaststellen in oktober Voorafgaand aan de vaststelling van het ondersteuningsplan zal het samenwerkingsverband eerst het oogo moeten voeren met de gemeente Dordrecht. De oogo-procedure zal een voorziening voor het beslechten van geschillen moeten bevatten. In de voorgenomen planning komt het op overeenstemming gerichte overleg met de gemeente Dordrecht te laat, namelijk na de instemming door de ondersteuningsplanraad. Het gaat om concrete afspraken voor arrangementen waarbij onderwijs en zorg een rol spelen. Uitvoeringsafspraken maken is een wettelijke plicht van de gemeente met betrekking tot onderwijs, zoals over leerplicht, leerlingenvervoer en huisvesting. De verkiezingen voor de ondersteuningsplanraad zijn gepland voor half januari Dat is krap bemeten omdat het samenwerkingsverband het conceptondersteuningsplan voor 1 februari 2014 ter instemming moet voorleggen aan de ondersteuningsplanraad. Pagina 6 van 9

7 De inspectie wijst erop dat het samenwerkingsverband het ondersteuningsplan voor 1 mei 2014 aan de inspectie moet zenden. 2 Geheel van ondersteuningsvoorzieningen (Artikel 17a Wvo lid 8a) In 2012/2013 is een werkgroep gestart met de discussie over en de ontwikkeling van de schoolondersteuningsprofielen. Door het uitvallen van de coördinator van het (oude) samenwerkingsverband 40.2 is de werkgroep gestopt en de ontwikkeling stil komen te vallen. Het bestuur in oprichting van het samenwerkingsverband passend onderwijs wil externe expertise inzetten om de ontwikkeling van schoolondersteuningsprofielen vlot te trekken. Volgens plan zouden dan de vastgestelde basisondersteuning en de mogelijkheden voor het bieden van extra ondersteuning moeten zijn vastgelegd in een schoolondersteuningsprofiel per februari Dat is te laat omdat dit geheel van ondersteuning in het ondersteuningsplan moet zijn opgenomen voordat met de gemeente de oogo-procedure is gevolgd. De gemeente zal bijvoorbeeld haar oordeel moeten geven over eventueel bekostigen van leerlingenvervoer. En het komt ook te laat om de instemmingsprocedure door de ondersteuningsplanraad goed te laten verlopen. Als aandachtspunt bij de invulling van schoolondersteuningsprofielen kwam aan de orde dat scholen mogelijk geneigd zijn om hun profiel behoudend in te vullen. Bijvoorbeeld uit angst om gezien te worden als een school met een sterk zorgprofiel omdat dit mogelijk negatieve gevolgen heeft voor het imago of de resultaten van de school. In de notitie Analyse, aanbevelingen en acties voor SWV VO 2804 is voorzien in een professionaliseringsplan voor scholen om een schoolondersteuningsprofiel in te richten. 3 Procedures en criteria toewijzing middelen (Artikel 17a Wvo lid 8b) Tijdens de simulatie kon het samenwerkingsverband niet aangeven hoe het de middelen gaat toewijzen. Dat geldt ook voor de verdeling van de diepteondersteuning. De eerste meerjarenbegroting verwacht het samenwerkingsverband gereed te hebben in december Daartoe werkt de kwartiermaker eerst nog nieuwe begrotingsuitgangspunten voor het samenwerkingsverband uit. De doelmatigheid van de besteding van extra gelden (positieve verevening) zal daarbij een belangrijke rol spelen. Een verdeelmodel van financiën is niet aan de orde geweest. De bedoeling is te komen tot een transparante en adequate systematiek van toewijzing van extra onderwijsondersteuning, gebaseerd op de principes van handelingsgericht werken. De werkgroep indiceren en arrangeren heeft recent een begin gemaakt met een inventarisatie van de voorzieningen die op dit moment worden gerealiseerd met de huidige wsns-middelen en rugzakmiddelen. 4 Procedures en criteria plaatsing leerlingen (Artikel 17a Wvo lid 8c,8d, 12 en 13 en Artikel XVII Wet passend onderwijs lid 1) De procedures voor pro- en lwoo-beschikkingen blijven voorlopig gelijk. De forse toename van het aantal pro-beschikkingen is bekend, maar leidt in deze fase van het samenwerkingsverband niet tot problemen. Vooralsnog is de positie van lwoo en pro niet in de beleidsontwikkeling opgenomen. Verder volgen de kwartiermaker en het bestuur de procedures zoals ze zijn vastgelegd in het werkboek dat onder auspiciën van het BoVo-overleg tot stand is gekomen. Vertegenwoordigers van het basisonderwijs en voortgezet onderwijs hebben een besluitvormingsprocedure vastgesteld waarbinnen de PCL een dominante positie inneemt. De werkgroep indiceren en arrangeren houdt zich bezig met de aanpassing van de procedures naar passend onderwijs. Dat betreft bijvoorbeeld het doorgroeien naar één zorgloket voor Pagina 7 van 9

8 zowel het primair als voortgezet onderwijs. Het bestuur bespreekt deze aanpassingen in een latere fase. Het bestuur wil in februari 2014 een transparant toelatingsbeleid vaststellen. Het aantal nieuwe indicaties, herindicaties en plaatsingen komt ongeveer overeen met het landelijk gemiddelde. De werkgroep indiceren en arrangeren heeft het aantal van dertien thuiszitters in beeld. Inmiddels loopt voor zeven van hen een procedure voor plaatsing in het onderwijs. En verder is het aantal grensoverschrijdingen van het kleine samenwerkingsverband Dordrecht, plaatsing in onderwijsinstellingen met zware ondersteuning in nabijgelegen samenwerkingsverbanden, een belangrijk aandachtspunt. Het kan in enig jaar om grote aantallen gaan. 5 Kwalitatieve en kwantitatieve resultaten (Artikel 17a Wvo lid 8e) Het samenwerkingsverband heeft in hoofdstuk 11 van het document Analyse en aanbevelingen een proces beschreven van analyse van risico s en kansen. Dit proces wordt gezamenlijk met het samenwerkingsverband po ingevuld vanaf januari Het bestuur wil daarbij uitspraken kunnen doen over de volgende punten: - of de leerlingen de ondersteuning krijgen waar zij recht op hebben; - of de bestuurlijke- en organisatorische inrichting van het samenwerkingsverband doelmatig is; - of de besteding van middelen rechtmatig en doelmatig is. 6 Informeren ouders (Artikel 17a Wvo lid 8f) De werkgroep communicatie ontwikkelt een plan voor communicatie dat zij aan het bestuur moet voorleggen. Ook wat communicatie betreft trekt het samenwerkingsverband samen op met het samenwerkingsverband po. In de periode januari tot maart 2014 zouden de volgende zaken gereed moeten zijn: een communicatieplan, de inrichting van een communicatiestructuur en een website. In de ontwikkeling van het communicatieplan is de sturing op eenduidige en transparante informatie door scholen niet opgenomen. 7 Peildatum en bekostigingsaspecten (Artikel 17a Wvo, lid 8g en 8h) Er zijn op dit moment geen afspraken gemaakt binnen het samenwerkingsverband over de verdeling van de middelen en de beoogde resultaten. Hierover is niets beschreven in het conceptondersteuningsplan. In november zal de kwartiermaker met een nog aan te trekken procesondersteuner financiën een voorlopige 12-maandenbegroting maken. Daarbij doorloopt het samenwerkingsverband vo dezelfde stappen als die waarmee het samenwerkingsverband po al ervaring heeft opgedaan. De meerjarenbegroting zal het bestuur naar verwachting vaststellen in december Vanaf 2014 is de bekostiging van het samenwerkingsverband voor lichte ondersteuning Voor zware ondersteuning 2014/2015 is beschikbaar. Voor het schooljaar 2015/2016 is het ondersteuningsbudget voor het samenwerkingsverband ongeveer 2,7 miljoen. De positieve verevening bedraagt dat is ongeveer 25 procent van het oorspronkelijke bedrag. Het samenwerkingsverband trekt in 2014 een directeur aan met mogelijk toegevoegde ondersteuning. Wat de personele en daarmee financiële gevolgen zijn voor de komende jaren is niet duidelijk. Pagina 8 van 9

9 3. REACTIE VAN HET BESTUUR Het bestuur is verheugd dat de inspectie concludeert dat het samenwerkingsverband op weg is naar passend onderwijs en dat de inspectie eveneens vertrouwen heeft in een positief resultaat. De tijd is krap, toch heeft het bestuur de eerste mijlpaal behaald: het passeren van de statuten bij de notaris vóór 1 november Vele onderwerpen zijn besproken en dat leest het bestuur terug in het verslag. Het bestuur deelt grotendeels de bevindingen en zegt toe te werken aan de zaken die extra aandacht behoeven. Het bestuur geeft aan dat het alle bevindingen serieus meeneemt in de verdere planvorming en de uitvoering van de acties om de doelen te behalen. Er is al (eerder dan gepland) gestart met de werving van een directeur. Belangrijke acties om de volgende mijlpalen te behalen, heeft het bestuur ingezet. De eerste bespreking van de schoolondersteuningsprofielen vindt plaats begin december 2013, zowel in het bestuur als in het directeurenberaad. Deze belangrijke inhoudelijke stap vormt naar het oordeel van het bestuur de basis voor de verdere inhoudelijke afspraken in zijn samenwerkingsverband. Pagina 9 van 9