Studiehandleiding Psychopathologie ( AT/7012S255ET)

Transcriptie

1 Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen College of Child Development and Education Nieuwe Prinsengracht VZ Amsterdam Studiehandleiding Psychopathologie ( AT/7012S255ET) Cursusjaar: Bachelorjaar: 2 Semester: 2 coördinator: uitvoerende docenten: Dr. W. de Vente ( / w.devente@uva.nl) Drs. J. Broeksteeg Drs. E. de Bruin Dr. C. Colonnesi Dr. H. Creemers Drs. S. Dovis Prof. Dr. E. de Haan Prof. Dr. D.H. Linszen Drs. R. van der Meulen Drs. H. Post Drs. S. de Reuver Dr. R. Rodenburg Prof. Dr. G.J. Stams Dr. W. de Vente Drs. I. de Vlieger Amsterdam, januari

2 1. Deelname aan het onderwijs en tentamen Deelname onderwijs/tentamen Om deel te kunnen nemen aan het onderwijs en/of eerste afsluitingsgelegenheid (tentamen) in deze module moet je je binnen de voorgeschreven periode aanmelden conform de door de onderwijsbureau voorgeschreven procedure. Bij niet-tijdige aanmelding en/of onjuiste inschrijving kan deelname aan het onderwijs/tentamen op praktische gronden worden geweigerd. Zie voor de aanmeldingsprocedure of /owk. Deelname herkansing Als je wilt deelnemen aan de herkansing dien je je minimaal 8 dagen voor de herkansing aan te melden via Student Self Service (SIS). Aanmelden kan nadat de uitslagen van de eerste afsluitingsgelegenheid bekend zijn gemaakt. Indien de aanmelding niet of niet tijdig heeft plaatsgevonden, kan deelname aan de herkansing op praktische gronden worden geweigerd, of kan het werk niet worden nagekeken en/of beoordeeld. 2. Inleiding Psychopathologie is de leer van de psychische (geestelijk en psychologisch) ziekte, van het psychisch lijden, en van de handelingen en ervaringen die kunnen wijzen op een psychische ziekte of handicap. Waar de ziekte vooral de persoon betreft, kan het lijden op de persoon zelf en/of op de omgeving betrekking hebben. De psychopathologie als wetenschap ligt aan de basis van behandeling. Het is deels ook een beschrijvende of descriptieve wetenschap van psychische ziektebeelden. Basiskennis van psychopathologie is onmisbaar voor (ortho)pedagogen om opvoedings- en ontwikkelingsproblemen te kunnen duiden en begrijpen alsmede om de implicaties voor behandeling te kunnen formuleren. In het vak Psychopathologie wordt aandacht besteed aan elementaire kennis van de psychopathologie voor zover die betrekking heeft op kinderen en jeugdigen. In het vak komen diverse vormen van psychopathologie bij kinderen en jeugdigen aan de orde, bijvoorbeeld angststoornissen, eetstoornissen en ADHD. Beoordelen of bepaald gedrag pathologisch is, is ook afhankelijk van wat men in de ontwikkelingsfase waarin een kind zich bevindt zou mogen verwachten. Om die reden wordt in de cursus psychopathologie in een ontwikkelingsperspectief geplaatst. Als orthopedagoog is het noodzakelijk te kunnen bepalen of probleemgedrag afwijkend (pathologisch) is. Dat is onder andere afhankelijk van wetenschappelijk gefundeerde afspraken over wat normaal en wat pathologisch is. Binnen de geestelijke gezondheidszorg in Nederland (maar ook daarbuiten) wordt psychopathologie in de regel geclassificeerd volgens de DSM-IV systematiek, en in de toekomst volgens de DSM-5 systematiek. Het classificeren van psychische problemen vergemakkelijkt de communicatie tussen diverse disciplines. Daarnaast is ook de financiering van onze zorg hier op gebaseerd. Het is als (ortho)pedagoog dan ook van belang kennis en inzicht te hebben in dit classificatiesysteem. 3. Voorkennis en aansluiting met andere modulen Belangrijke voorkennis betreft kennis over de normale lichamelijke, cognitieve en sociaalemotionele ontwikkeling, zoals die o.a. aan bod is gekomen in het propedeusevak Psychologie. Psychopathologie sluit goed aan op de module Etiologie van de Opvoedings- en Ontwikkelingsproblemen, waarin de etiologie van verschillende psychosociale problemen bij kinderen en adolescenten wordt behandeld. Psychopathologie is een goede voorbereiding voor de vakken Psychotherapeutische stromingen, waarin achterliggende theorieën van de verschillende psychotherapeutische stromingen en bijbehorende vormen van interventies aan 2

3 bod komen; Diagnostiek waarin het diagnostisch redeneer- en onderzoeksproces centraal staat, en op de modulen in de master orthopedagogiek en in de master Forensische pedagogiek. De module Psychopathologie maakt onderdeel uit van de toelatingseisen voor de NVO opleiding ( tot Orthopedagoog Generalist (OG) en de Opleiding tot GezondheidsZorg (GZ) Psycholoog ( 4. Algemene leerdoelen - Kennis van en inzicht in het gebruik van classificatiesystemen DSM-IV, DSM-5 en ICD- 10 in de kinderpsychiatrie (eindterm bachelor PW 3, 7); - Kennis van en inzicht in het klinisch beeld, DSM-IV en -5 criteria, prevalentie, etiologie en behandeling van verschillende vormen van psychopathologie bij kinderen en jeugdigen (eindterm bachelor PW 1, 3, 4, 7); - Inzicht in de rol van diverse professionele disciplines (het multidisciplinair team) tijdens de diagnostiek en behandeling van kinder- en jeugdpsychopathologie (eindterm bachelor PW 2); - Het duiden van probleemgedrag in een ontwikkelings(psychopathologisch) perspectief (eindterm bachelor PW 7, 8, 15). - Het kunnen toepassen van een dimensionele analyse volgens de DSM-IV systematiek op een gevalsbeschrijving van een psychopathologisch beeld (eindterm bachelor PW 8, 15). - Bewust worden van de voordelen en beperkingen van het gebruik classificatiesystemen (eindterm bachelor PW 7, 18). - Het ontwikkelen van een visie op psychopathologie als een continuüm waar de grenzen tussen normaal en psychopathologie flexibel zijn en kunnen veranderen op basis van individuele en omgevingsfactoren (eindterm bachelor PW 7). - In staat zijn om wetenschappelijke artikelen op een kritische manier te lezen en theorieën aan elkaar te relateren (eindterm bachelor PW 13). Specifiek voor de werkgroepen: - Het vermogen om in een tweetal een paper te schrijven en een presentatie over een thema met betrekking tot psychopathologie voor te bereiden en over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten en niet-specialisten (eindterm bachelor PW 19, 20, 21) 5. Inhoud In dit vak komen diverse vormen van psychopathologie bij kinderen en jeugdigen aan de orde. Binnen de geestelijke gezondheidszorg in Nederland, en ook daarbuiten, wordt psychopathologie geclassificeerd volgens de DSM-IV en/of ICD-10 systematiek. Het classificeren van psychische problemen vergemakkelijkt de communicatie tussen diverse disciplines, daarnaast is ook de financiering van onze zorg hier op gebaseerd. Het is als (ortho)pedagoog dan ook van belang kennis en inzicht te hebben in dit classificatiesysteem. Als orthopedagoog is het noodzakelijk te kunnen bepalen of probleemgedrag afwijkend (pathologisch) is. Dat is (onder andere) afhankelijk van wat men op basis van de ontwikkeling van een kind zou mogen verwachten. In het eerste college wordt een introductie gegeven op de cursus waarin onder andere de leerdoelen nader worden toegelicht. Daarnaast wordt algemeen inzicht gegeven in de achtergrond en het gebruik van de DSM-IV en ICD-10 classificatiesystemen. Tevens worden de voor- en nadelen van het gebruik van deze systemen aan de orde. Daarnaast wordt dieper ingegaan op het begrip psychopathologie. In de daaropvolgende 11 colleges worden de volgende vormen van psychopathologie behandeld: dwang en ticstoornissen, pervasieve ontwikkelingsstoornissen (waaronder autisme), oppositioneel opstandige en antisociale gedragsstoornissen, encopresis en enuresis, angststoornissen, stemmingsstoornissen, 3

4 somatische problemen, middelenmisbruik, eetstoornissen, slaapstoornissen, psychotische stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen. Aan bod komen o.a. diagnostische criteria, prevalentie, etiologie en gangbare behandeling. Voor ieder onderwerp is ¾ uur tot 1¾ uur uitgetrokken. Om goed te kunnen profiteren van de expertise van de (gast)docent is het van belang dat studenten zich goed voorbereiden op het college door de literatuur vooraf te bestuderen. 6. Literatuur De verplichte tentamenliteratuur bestaat uit: Boek Verhulst, F.C., Verheij, F. & Ferdinand, R.F. (2007). Kinder en Jeugdpsychiatrie; Psychopathologie. Assen: Van Gorcum (2e druk). ISBN p., Nieuwprijs: 65,50. Daaruit: Zie literatuuropgave in het rooster. Artikelen Per college zal één of meerdere kernartikelen aangeleverd worden. Deze worden beschikbaar gemaakt via Blackboard. Colleges Ook de stof die behandeld wordt tijdens de colleges valt onder de tentamenstof. Presentaties worden na de colleges op Blackboard gezet. 7. Onderwijsvormen Het vak bestaat uit 12 hoorcolleges van 2 uur. Voor studenten die het vak voor 6 EC volgen zijn werkgroepen onderdeel van de module. Schakelstudenten volgen geen werkgroepen. Studenten die dit vak als keuzevak volgen zijn vrij in hun keuze om wel of niet deel te nemen aan de werkgroepen en hebben dit bij hun inschrijving moeten aangeven. Studenten die het vak als keuzevak doen dienen zelf na te gaan of zij voor hun opleiding een 5- punts of 6- puntsvak moeten volgen. Hoorcolleges De hoorcolleges worden gegeven door (gast)docenten die expert zijn op het gebied waarover ze presenteren. Presentaties worden ondersteund door middel van Powerpoint, casuïstiek en waar mogelijk met videopresentaties. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij de opgegeven literatuur vooraf bestuderen en op actieve wijze participeren tijdens het college. De colleges worden opgenomen en komen na ongeveer een week beschikbaar op Blackboard (beschikbaar tot hertentamen). Werkgroepen Bij dit vak horen 4 werkgroepen die om de week worden gegeven op dinsdag of donderdag. Voor studenten die het vak Psychopathologie voor 6 EC volgen zijn deze werkgroepen zijn verplicht (je mag met geldige redenen 1 werkgroep missen). De werkgroepen hebben als doel studenten te laten oefenen met academische vaardigheden en het toepassen van kennis en inzicht. Om deze doelen te bereiken voeren studenten opdrachten uit. Er worden 2 typen opdrachten onderscheiden: academische opdrachten en casusopdrachten. Bij de academische opdracht staat een theoretische vraag centraal, bij de casusopdrachten een praktische vraag. Tijdens de werkgroepen wordt er geoefend met casusopdrachten en krijg je in verschillende fases feedback op je academische opdracht. Voor iedere werkgroep moet je een oefen-casusopdracht voorbereid hebben en op tijd ingeleverd hebben (zie verderop in de 4

5 studiehandleiding). Het is belangrijk om dit goed voor te bereiden en tijdens de werkgroep het huiswerk goed door te nemen omdat een casusopdracht onderdeel is van het tentamen. De feedback die je krijgt op je academische opdracht kan uiteindelijk de kwaliteit van je definitieve versie bevorderen. Op donderdag 28 maart presenteren de reguliere studenten (die het vak voor 6EC volgen) hun academische opdracht. Deze presentatie geldt als oefening en wordt niet beoordeeld met een cijfer. Voor schakelstudenten geldt dat zij niet deelnemen aan werkgroepen en geen academische opdracht hoeven te maken; dit omdat zij het vak voor 5 EC volgen. Om schakelstudenten toch de mogelijkheid te geven om te oefenen met een casus (want ook voor hen geldt dat er een dergelijke vraag in het tentamen zit) worden de antwoorden van de casusopdrachten op Blackboard geplaatst. Verdeling studiebelasting: Contacturen colleges: 12 x 2 = 24 uur Tentamen: 1 x 3 = 3 uur Literatuurstudie: ± 900 pagina s / gemiddeld 8 pagina s per uur = 113 uur Totaal: 140 uur. Werkgroepen (voor studenten die het vak voor 6 EC volgen): deelname werkgroepen, maken academische opdracht, maken presentatie, presenteren = 28 uur. Coördinatie Mededelingen over de cursus worden op BB geplaatst. Controleer BB daarom regelmatig. Om de hoeveelheid mail te beperken en de kans op een snel antwoord te vergroten worden studenten verzocht voor vragen eerst BB, de studiehandleiding en een medestudent te raadplegen, alvorens ze een sturen aan de cursuscoördinator. Cursusaanpassingen Op Blackboard vind je onder Studenten POW de cursusevaluaties van afgelopen jaar. Je kunt hierin lezen welke cursusaanpassingen plaatsvinden naar aanleiding van de evaluaties door de studenten en de docent(en). 5

6 8. Rooster De colleges zijn gepland in JWS2 (maandag) en JWS1 (vrijdag). Adres: James Watt straat AD Amsterdam. De locatie van de werkgroepen kun je vinden op rooster.uva.nl. Controleer regelmatig of er wijzigingen zijn. Datum Onderwijsvorm &tijd Onderwerp en te bestuderen literatuur 04/02 Dinsdag 05/02 Donderdag 07/02 Vrijdag 08/02 11/02 Woensdag 13/2 Vrijdag 15/02 18/02 Dinsdag 19/02 Donderdag 21/02 Vrijdag 22/02 25/02 Woensdag 27/2 Vrijdag 01/03 04/03 Dinsdag 05/03 Dinsdag 07/03 Vrijdag 08/03 11/03 Woensdag 13/3 Vrijdag 15/03 25/03 Donderdag 28/3 Woensdag 12/06 College u Werkgroep 1 Werkgroep 1 Introductie, DSM IV, Psychopathologie bij jonge kinderen VVF H1 + zie BB College u Encopresis & Enuresis stoornis VVF H6.5 + zie BB College u Voor 13u Pervasieve ontwikkelingsstoornissen & ODD, CD Inleveren opzet academische opdracht VVF H4 & H5.2 + zie BB College u ADHD & slaapstoornissen VVF H5.1 & zie BB College u Werkgroep 2 Werkgroep 2 College u PTSS & psychopathologie tgv chronische aandoeningen Ticstoornissen & Obsessief compulsieve stoornis VVF H6.7 & H7.7 + zie BB VVF H2 H3.2 H7.6 + zie BB College u Angststoornissen VVF H zie BB Voor 13u Inleveren concept academische opdracht College u Stemmingsstoornissen VVF 8 + zie BB College u Eetstoornissen VVF zie BB Werkgroep 3 Werkgroep 3 College u Psychotische stoornissen VVF H10 + zie BB College u Middelenmisbruik VVF H3.1 & H13 + zie BB Voor 13.00u Inleveren definitieve versie academische opdracht College u Persoonlijkheidsstoornissen VVF 11 + zie BB TENTAMEN Werkgroep 4 Herkansing u u u Presentaties academische opdracht 6

7 9. Van de student verwachte activiteiten Hoorcolleges - Bestuderen van de literatuur voorafgaand aan het college - Actieve participatie tijdens het college. Werkgroepen Voor de werkgroepen geldt een aanwezigheidsplicht, wat wil zeggen dat je maximaal 1 bijeenkomt mag missen. Bij afwezigheid dien je voor de bijeenkomst de docent te informeren en dien je een geldige reden te hebben. Indien je niet aan de aanwezigheidsplicht voldoet kun je uitgesloten worden voor verdere deelname aan de cursus die aan de werkgroepen verbonden is. Oefen-casusopdrachten dienen tijdig ingeleverd te worden. Dit wil zeggen: de dag voordat je de werkgroep hebt. Met andere woorden: Studenten die de werkgroep hebben op een dinsdag moeten de opdracht maandag voor 9:00 inleveren en studenten voor de donderdag werkgroep moeten de opdracht voor woensdag 9:00 inleveren. De reden hiervoor is dat de werkgroep begeleider dan de mogelijkheid heeft om alles goed door te nemen voor de werkgroep bijeenkomst; wat het oefenen alleen maar ten goede komt. Je moet je uitgewerkte oefen-casus ook uitgeprint meenemen naar de werkgroep. Voor de academische opdracht staan ook vaste inlever momenten: Heb je een inlevermoment van de academische opdracht gemist, dan kun je geen aanspraak maken op de feedback die voor die fase gepland stond. Voor vragen over de werkgroepen kun je contact opnemen met coördinator Marita van Langen (M.A.M.vanLangen@uva.nl). 10. Beoordeling Tentamen Het schriftelijk tentamen bestaat uit 36 multiple choice vragen en 1 open vraag (casusvraag) over de opgegeven literatuur uit Verhulst, Verheij en Ferdinand, de artikelen die op Blackboard zijn geplaatst en de stof die tijdens de colleges wordt behandeld. Het tentamen vindt plaats op maandag 25 maart 2011 van 9:30 11:30 uur in het World fashion Center Oosthal (Koningin Wilhelminaplein 13, 1062 HH Amsterdam). De herkansing vindt plaats op woensdag 12 juni 2011 van 9:30 11:30 uur in IWO 3.04b (Geel) (Meibergdreef 29, 1105 AZ Amsterdam). Voorbeeld tentamenvraag Welk van de volgende principes is specifiek voor de behandeling van TIC stoornissen? A. Psychoeducatie B. Exposure en response preventie C. Habit reversal. D. Cognitieve therapie Voorbeeld open vraag Zie casusvragen werkgroepen (worden op BB geplaatst). 7

8 Eindcijfer Het eindcijfer wordt als volgt berekend: Voor reguliere studenten (die het vak voor 6 EC volgen): Het tentamen (inclusief MC-vragen (90%) - casusopgave (10%)): 90% Academische opdracht (inclusief brief aan beoordelaar ): 10% Voor schakelstudenten (die het vak voor 5 EC volgen): Het tentamen (inclusief MC-vragen (90%) - casusopgave (10%)): 100% Het deelcijfer voor de academische opdracht kan worden gecompenseerd met het tentamencijfer van de cursus mits de student minimaal een 4 behaalt voor de academische opdracht. Wanneer de student een cijfer lager dan een 4 behaalt voor de academische opdracht, kan deze opdracht maximaal eenmaal worden herkanst. Ook wanneer studenten voor de academische opdracht een 4 of hoger hebben gehaald en een 5,5 of hoger voor het tentamen en desondanks een onvoldoende voor de cursus hebben, mogen zij de academische opdracht herkansen. Herkansing Herkansing van de academische opdracht houdt het inleveren van een bijgestelde versie van een eerder ingeleverde tekst in. Herkansingen van de academische opdracht worden ingeleverd op 12 juni (datum herkansing tentamen). Bij de beoordeling van herkansingsopdrachten wordt er rekening mee gehouden dat studenten vergeleken met studenten die geen herkansing doen steken in het proces hebben laten vallen en / of extra feedback hebben ontvangen. De brief aan de beoordelaar wordt beoordeeld met een 1, voor de beoordeling van de tekst worden dezelfde beoordelingscriteria en weging aangehouden als voor een eerste definitieve versie. Studenten die voor de herkansing van de academische opdracht een cijfer lager dan een 4 behalen of in combinatie met het tentamencijfer een onvoldoende hebben, zakken voor de cursus. Let op: Studenten moeten zich vooraf aanmelden voor de herkansing van het vak (zowel bij herkansing van het tentamen als bij herkansing van de academische opdracht). Wanneer je niet bent aangemeld voor de herkansing kan je cijfer niet in SIS geregistreerd worden. Onderwijs- en Examenregeling (OER) In de Onderwijs- en Examenregeling (OER) vind je meer algemene informatie over toetsing, bijvoorbeeld over de voorwaarden om aan tentamens te mogen deelnemen, herkansingen en de geldigheidsduur van uitslagen. Zorg ervoor dat je van deze informatie op de hoogte bent! Je vindt de OER in de digitale studiegids, en op of onder Studiegids -> Studiegids POW De OER bevat ook andere belangrijke informatie, zoals over volgordeverplichtingen, aanwezigheidsverplichtingen, keuzepunten en minoren. NB. In de OER is het volgende vastgelegd: In geval van een paper, verslag, opdracht of scriptie, zoals beschreven in artikel 5.5, lid 3, is de herkansing in de vorm van revisie De eindbeoordeling van een onderdeel is voldoende bij een 5,5 of hoger. Eindbeoordelingen tussen 5,0 en 6,0 worden in de registratie afgerond op hele cijfers Bij deeltoetsingen wordt de eindbeoordeling bepaald op basis van een (gewogen) gemiddelde van de samenstellende delen. Daarbij worden geen minimumeisen gesteld aan het niveau waarop de afzonderlijk deeltoetsen worden afgesloten, tenzij deze voor aanvang van het onderdeel zijn goedgekeurd door de examencommissie en zijn opgenomen in de studiehandleiding. 8

9 Indien de afsluiting van een onderdeel bestaat uit meerdere tentamenvormen, worden deze afzonderlijk beoordeeld en bepalen deze deelresultaten tezamen het eindcijfer. Deelresultaten zijn geldig gedurende één studiejaar. Uitzondering hierop zijn resultaten van schriftelijke deeltentamens, zoals beschreven in artikel 5.5, lid 3. Deelresultaten van schriftelijke tentamens vervallen indien bij de eerste tentamengelegenheid deze gezamenlijk een onvoldoende resultaat opleveren en het eindcijfer van het onderdeel onvoldoende is. De herkansing van deeltentamens in de vorm van schriftelijke tentamens is altijd overkoepelend; schriftelijke tentamens kunnen niet in delen worden herkanst. In uitzonderlijke gevallen kan een deelresultaat langer gehandhaafd blijven, mits dit vooraf door de examencommissie is goedgekeurd, in de studiehandleiding is opgenomen en een maximale duur betreft van hooguit een extra studiejaar. 11. Feedback Tentamen Voor het hertentamen wordt er een responsiecollege gepland. Tijdens dit responsiecollege kunnen studenten hun tentamen inzien. Vragen over het tentamen kunnen vooraf worden g d naar de coördinatoren. Vragen over het tentamen kunnen vooraf worden g d naar de cursuscoördinator. Werkgroepen Om je schrijfvaardigheid te verbeteren is het belangrijk dat je de feedback die je ontvangt op teksten gebruikt bij het schrijven van volgende teksten. Op de academische opdracht ontvang je feedback van de docent en van medestudenten. Het is de bedoeling dat je als bijlage bij de academische opdracht een brief aan de beoordelaar toevoegt, waarin je toelicht hoe je deze feedback hebt verwerkt (zie document op Blackboard voor verdere uitleg). De wijze waarop je de feedback verwerkt wordt beoordeeld, en bepaald 10% van het cijfer voor de academische opdracht. Voor vragen rondom organisatie dan wel inhoud betreffende de werkgroepen kun je contact opnemen met je werkgroep docent of de coördinator van de werkgroepen (M. van Langen: Echter, ook hier geldt: Lees eerst de studiehandleiding, check eerst of er een mededeling op Blackboard is gemaakt, en vraag het eerst aan een medestudent. Als je dan nog geen antwoord hebt, vraag het dan eerst aan je werkgroep docent voordat je een naar de werkgroep coördinator stuurt. 12. Belangrijk Evaluatie van het onderwijs Docenten en het onderwijsinstituut hebben behoefte aan feedback van de studenten op de kwaliteit van het gegeven onderwijs. Waar nodig kan een betreffende module verbeterd worden voor de volgende groep studenten. Maar evalueren kan ook een goed leermoment zijn voor jou als student, omdat je zo extra nadenkt over je eigen leerproces en nagaat hoe je achteraf kijkt naar de inhoud van een module. Binnen de FMG wordt gewerkt met een vragenlijst die UvA-breed wordt toegepast. Bij het laatste college of na afloop van het tentamen zal je gevraagd worden deze vragenlijst in te vullen. Vul deze vragenlijst zo eerlijk mogelijk in, de resultaten ervan hebben geen consequenties voor de uitslag van het tentamen. Bovendien blijf je bij het invullen van de vragenlijst anoniem. Indien uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat toelichting nodig is op de evaluatie van de betreffende module, organiseert het Onderwijsinstituut een panelgesprek. Hiertoe worden een aantal studenten uitgenodigd en wordt samen met de 9

10 docent en de onderwijsdirecteur of studieadviseur gesproken over het verloop en de inhoud van de betreffende module. Studenten kunnen indien gewenst ook zelf een panelgesprek aanvragen. Fraude Onder fraude wordt verstaan het handelen of nalaten van de student dat erop gericht is het vormen van een juist oordeel door de examinator omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de student geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken. Een voor iedereen duidelijk herkenbare vorm van fraude is bijv. het op enigerlei wijze spieken tijdens het tentamen. Een helaas vaak voorkomende vorm van fraude, die in de wetenschappelijke wereld zeer zwaar wordt aangerekend, is het plegen van plagiaat. Plagiaat Een wetenschappelijke tekst moet controleerbaar zijn en daarom dien je gebruikte (internet)bronnen altijd vermelden in een zogenaamde bronvermelding. Als je een stuk tekst of tabel van iemand overneemt geef je precies aan wie de auteur is en waar je de tekst of tabel hebt gevonden. Doe je dat niet en wek je dus de indruk dat die tekst of die gegevens van jezelf zijn, dan wordt dat plagiaat genoemd. Het plegen van plagiaat in een paper of scriptie betekent altijd uitsluiting van de betreffende tentamen- of scriptiegelegenheid. Bovendien kan de examencommissie nog zwaardere straffen opleggen. Zorg dus dat je altijd goed je bronnen vermeldt en niet zomaar stukken tekst of gegevens van anderen overneemt. Zie ook Serviceplein voor studenten, Fraude- en plagiaatregeling, en OER bachelor- en masteropleiding Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde, artikel Beroepsmogelijkheden Als je het niet eens bent met een beslissing van een examinator, is het verstandig om je eerst te wenden tot de Examencommissie POW met het verzoek om een uitspraak te doen over je eventuele klacht. Na die uitspraak kun je besluiten om binnen 4 weken beroep aan te tekenen bij de COBEX. Raadpleeg de studieadviseurs voor advies en de procedure. 10

11 Bijlage 1. Dublindescriptoren kennis en inzicht toepassen van kennis en inzicht oordeelsvorming communicatie leervaardigheden Bachelor Heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen, functioneert doorgaans op een niveau met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied vereist is. Is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op een dusdanige wijze toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied. Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten. Is in staat om informatie, ideeën en oplossingen over te brengen op een publiek bestaande uit specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt aan te gaan. Master Heeft aantoonbare kennis en inzicht, gebaseerd op de kennis en het inzicht op het niveau van Bachelor en deze te overtreffen en/of verdiepen, als mede een basis of kans bieden om een originele bijdrage te bieden aan het ontwikkelen en/of toepassen van ideeën, vaak in onderzoeksverband. Is in staat om kennis en inzicht en probleemoplossende methodes toe te passen in nieuwe of onbekende omstandigheden binnen een bredere (of multidisciplinaire) context die gerelateerd is aan het vakgebied; is in staat om kennis te integreren en met complexe materie om te gaan. Is in staat om oordelen te formuleren op grond van onvolledige informatie en daarbij rekening te houden met sociaalmaatschappelijke en ethische verantwoordelijkheden, die zijn verbonden aan het toepassen van de eigen kennis en oordelen. Is in staat om conclusies, alsmede de kennis, motieven en overwegingen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten en niet-specialisten. Bezit de leervaardigheden die hem of haar in staat stellen een vervolgstudie aan te gaan met een grotendeels zelfgestuurd of autonoom karakter. 11

12 Bijlage 2. Eindtermen van de opleidingen, zoals beschreven in de OER. OPLEIDING PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Eindtermen Bachelor Pedagogische Wetenschappen Kennis en inzicht De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in: 1. wetenschappelijke theorieën en onderzoeken over vraagstukken die betrekking hebben op de opvoeding van kinderen en jonge volwassenen 2. (de actuele en historische ontwikkelingen van) opvoedingspraktijken, en het pedagogische onderzoeks- en beroepenveld 3. methoden om opvoedingssituaties te diagnosticeren 4. methoden voor het plannen van interventies om problematische opvoedingssituaties te verbeteren 5. methoden van sociaalwetenschappelijk onderzoek 6. ethische vraagstukken die een rol spelen in de pedagogische onderzoeks- en beroepspraktijk 7. de disciplines psychologie, onderwijskunde, neurologie en filosofie in relatie tot de pedagogische wetenschappen Toepassen kennis en inzicht De afgestudeerde is in staat om: 8. relevante wetenschappelijke theorie en praktijkinformatie te gebruiken om opvoedingsvraagstukken te formuleren en te analyseren 9. wetenschappelijk literatuuronderzoek uit te voeren over pedagogische vraagstukken 10. onder begeleiding empirisch sociaalwetenschappelijk onderzoek uit te voeren 11. onder begeleiding (simulaties van) opvoedingssituaties te diagnosticeren 12. onder begeleiding interventies te plannen om (simulaties van) problematische opvoedingssituaties te verbeteren Oordeelsvorming De afgestudeerde is in staat om: 13. sociaalwetenschappelijk onderzoek te beoordelen 14. op basis van sociaalwetenschappelijk onderzoek een oordeel te vormen over algemene pedagogische vraagstukken en benaderingen 15. op basis van relevante praktijkinformatie en sociaalwetenschappelijk onderzoek een oordeel te vormen over specifieke problemen uit de pedagogische beroepspraktijk 16. eigen standpunten te formuleren en te onderbouwen 17. de onderbouwing van standpunten van anderen te beoordelen De afgestudeerde heeft: 18. een open en kritische houding tegenover de eigen standpunten en die van anderen Communicatie De student is in staat om: 19. schriftelijk te rapporteren over (de analyse van, of onderzoek naar) pedagogische vraagstukken, zowel aan vakgenoten, als aan (gesimuleerde) cliënten en een breder publiek 20. mondeling te rapporteren over (de analyse van, of onderzoek naar) pedagogische vraagstukken, zowel aan vakgenoten, als aan (gesimuleerde) cliënten en een breder publiek 21. in groepsverband te werken Leervaardigheden De student is in staat om: 23. het eigen leerproces te sturen 24. zelfstandig de interesse in het eigen vakgebied te verdiepen en te verbreden 12