ons kenmerk: PvN behandeld door: Peter van Nierop datum: 13 december 2016

Transcriptie

1 P E R E - M A I L Gemeente Oirschot t.a.v. Renée ter Maat ons kenmerk: PvN behandeld door: Peter van Nierop datum: 13 december 2016 uw kenmerk doorkiesnummer: onderwerp: Tussentijds monitoren in Oirschot Beste Renée, Via Antonie Verhees ontving ik het verzoek om informatie te verstrekken over de mogelijkheden van tussentijds monitoren en om een indicatie te geven van de kosten die daarmee gemoeid zijn. Er zijn nogal wat ontwikkelingen op dit gebied die bij het beantwoorden van deze vraag van belang zijn. De monitorfunctie van de GGD Het basispakket van de GGD gaat uit van een vier-jaarscyclus voor het uitvoeren van de gezondheidsmonitor. De uitvoering van de monitor gebeurt in vier leeftijdscategorieën waarbij tot op heden de volgende systematiek is gehanteerd: (+ 4 jaar) Volwassenen- en ouderenmonitor (+4 jaar) Jeugdmonitor 0-11 jaar (+4 jaar) Jeugdmonitor jaar Hierbij moet een aantal kanttekeningen worden gemaakt. Ten eerste geldt dat voor de monitorfunctie van de GGD meer bronnen worden gebruikt dan alleen de gezondheidsmonitoren. Ook gegevens die afkomstig zijn uit andere registraties van de GGD, zoals van jeugdgezondheidszorg, algemene gezondheidszorg en ambulancevoorziening worden gebruikt en ook steeds meer andere (open) databronnen worden gevolgd. Het gezondheidsprofiel dat bij het e-book gezondheid verbindt is verschenen geeft een indruk van de gebruikte bronnen op dit moment (zie ggdkompas.nl). Postadres Bezoekadres info@ggdbzo.nl KvK nr Postbus 8684 Clausplein KR Eindhoven 5611 XP Eindhoven Telefoon Fax

2 Daarnaast geldt dat door de teruglopende respons op de gezondheidsmonitor en het feit dat gemeenten behoefte hebben aan het vaker beschikbaar krijgen van beleidsinformatie dan een keer in de vier jaar, gezocht wordt naar alternatieve voor de traditionele gezondheidsmonitor. Dit gebeurt zowel landelijk als regionaal. Voor de jeugdmonitor jaar zijn landelijke afspraken gemaakt om de traditionele vragenlijst die naar een steekproef van de bevolking van jaar werd gestuurd vanaf 2019 te vervangen door een vragenlijst die klassikaal wordt afgenomen bij de leerlingen in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs. Dit is een ontwikkeling die zal leiden tot een toename van de respons, maar waarvoor wel medewerking van scholen noodzakelijk is. De GGD Brabant-Zuidoost is bezig met het ontwikkelen van een app waarmee met behulp van een smartphone informatie verzameld kan worden. Dit gebeurt in de vorm van een conversatie waarin vragen worden gesteld die overeenkomen met vragen die traditioneel met de monitorvragenlijst worden gesteld. Deze app: GGDJ is te downloaden via in de appstoren & playstore en uit te proberen. In het komende jaar wordt de app doorontwikkeld en geschikt gemaakt voor verschillende leeftijdscategorieën. Als de app door veel mensen wordt gebruikt en betrouwbare informatie genereert kunnen relevante indicatoren ook met behulp van deze app (frequenter) worden nagevraagd. De GGD Brabant-Zuidoost heeft in de loop der jaren ook een panel opgebouwd van mensen die aan eerdere GGD-onderzoeken hebben deelgenomen en die bereid zijn een aantal keer per jaar vragen te beantwoorden over gezondheid en de factoren die daarop van invloed zijn. Uit het panel zijn 365 personen woonachtig in de gemeente Oirschot. Hierbij zijn nog niet de mensen opgeteld die bij de volwassenen- en ouderenmonitor 2016 hebben aangegeven dat ze bereid zijn deel uit te maken van het panel. Gezien deze ontwikkelingen is het de vraag of de 4-jaarsmonitorsystematiek die de afgelopen jaren is gehanteerd ook in de toekomst zal blijven bestaan. Een en ander is afhankelijk van beschikbaarheid van (open) data, kwaliteit van de gegevens, landelijke ontwikkelingen enz. Tussentijds monitoren De landelijke plannen voor de Jeugdmonitor richten zich op het monitoren in klas 2 en 4 van de middelbare school (vanaf 2019). Tussentijds kunnen resultaten worden verkregen uit de vragenlijsten die door de sector JGZ worden gebruikt voor triage. Ook deze vragenlijsten worden afgenomen in klas 2 en 4 (in het vmbo in klas 3) van het voortgezet onderwijs. Deze vragenlijsten worden jaarlijks afgenomen. De resultaten voor het schooljaar van jongeren uit klas 3-4 (de Emovovragenlijst) komen in januari 2017 als tabellenboek beschikbaar voor de gemeenten in Zuidoost- Brabant. Het is de bedoeling op termijn ook de resultaten van de leerlingen uit klas 2 toe te voegen. 2

3 Deze gegevens maken het mogelijk om voor een aantal indicatoren trends in de tijd te volgen. Het is echter van belang om te vermelden dat de gegevens uit de JGZ-onderzoeken niet anoniem worden verzameld. De resultaten zijn immers van belang voor de triage van jongeren. Het is bekend dat dit invloed heeft op de resultaten. Deze zijn niet zonder meer te vergelijken met resultaten die met behulp van anonieme vragenlijsten zijn verkregen. Echter, omdat deze JGZ-cijfers elk jaar op dezelfde manier worden verzameld, zijn de gegevens wel geschikt om trends te volgen en risicogroepen te bepalen. De rapportage van deze gegevens in jaarlijkse tabellenboeken wordt een onderdeel van het basispakket van de GGD. Voor verdere analyse van de gegevens zal de GGD een uurvergoeding vragen. Met betrekking tot de monitor volwassenen en ouderen is het de verwachting dat na de dataverzameling van de gezondheidsmonitor van 2016 in 2020 opnieuw een vragenlijst zal worden rondgestuurd. Deze vragenlijst zal echter minder uitgebreid zijn dan de vragenlijst uit De vragenlijst zal voornamelijk die items bevatten die door gemeenten van belang worden geacht, maar niet op andere manieren te verkrijgen zijn dan met behulp van een vragenlijst. In de komende jaren zal de GGD het gebruik van andere databronnen vergroten en zal de GGD ook onderzoek uitvoeren met behulp van de GGDJ-app, het panel en aanvullende kwalitatieve onderzoeken. Een tussentijdse meting in 2018 bij de volwassenen en ouderen in Oirschot kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, te weten: - Via een vragenlijst die wordt rondgestuurd naar een steekproef van de bevolking van Oirschot - Via een panelvragenlijst die wordt toegestuurd naar de Oirschotse deelnemers aan het GGDpanel (eventueel aangevuld met deelnemers aan het Oirschotse panel) - Via een of meer vragensets die worden toegevoegd aan de GGDJ-app - Via gegevens die uit andere bronnen afkomstig zijn. Afhankelijk van de ontwikkelingen op het gebied van het gebruik van externe databronnen, de ontwikkeling en het gebruik van de GGDJ-app en de omvang van het panel lijkt een methode waarin deze drie methoden worden gecombineerd de beste keuze. Als dit te weinig informatie oplevert kan zo nodig aanvullend nog een korte ( traditionele ) vragenlijst worden rondgestuurd. Monitoren bij ouders van jongeren Tot op heden worden bij de monitor jaar alleen vragen gesteld aan de jongeren zelf. In de volwassenenmonitor is wel eens zeer summier gevraagd naar ondersteuningsbehoefte bij opgroeiende kinderen. Bij de jeugdmonitor 0-11 jaar worden de vragen over de 0-11 jarigen wel door een van de ouders beantwoord. Deze leeftijdsgroep is in deze brief vooralsnog buiten beschouwing gelaten. 3

4 Vragen aan ouders/verzorgers over het opvoeden van jongeren (pubers/adolescenten) is tot op heden geen onderdeel van de monitor. Afhankelijk van de vraagstelling is het ook de vraag of een monitor hiervoor het geëigende instrument is. Zeer waarschijnlijk leent de thema zich meer voor kwalitatief onderzoek. Eventueel kunnen ook een aantal gerichte vragen via een panel worden gesteld. De omvang van het panel in Oirschot is op dit moment echter te klein om voldoende deelnemers te hebben als alleen de ouders/verzorgers van jongeren worden bevraagd. Indicatie voor de kosten Op basis van bovenstaande informatie is een grove indicatie voor de kosten van (tussentijds) onderzoek: Jongeren uit klas 2 en 3-4 van het voortgezet onderwijs. - Jaarlijkse tabellenboeken met gegevens uit triageonderzoek / Emovo-onderzoek van de sector JGZ vanaf schooljaar valt binnen het basispakket, zolang deze vragenlijsten door de sector JGZ in het voortgezet onderwijs worden gebruikt. Jeugdgezondheidszorg is ontwikkeling. Het is niet ondenkbeeldig dat het systematisch gebruik van een vragenlijst voorafgaande aan het JGZ-contact op termijn zal verdwijnen. - Aanvullende analyses, trendrapportages e.d. vallen niet in het basispakket. De ureninzet die voor deze werkzaamheden moet worden vergoed. Afhankelijk van de wensen kan hiervoor een offerte wordenopgesteld. Volwassenen en ouderen - Tussentijdse meting in 2018 met behulp van een zogenaamde mixed-method: o Inzet panel: 80 uur o Promotie en gebruik van GG DJ: 80 uur o Bewerken externe databronnen: 30 uur Personele inzet: ,- Porto, materialen, responsverhogende maatregelen: 3.500,- Totaal ,- Onderzoek bij ouders/verzorgers: - Kwalitatief onderzoek met behulp van focusgroepen. Voor dit type onderzoek zijn minimaal drie focusgroepen noodzakelijk. In totaal 90 uur = 8.000,- In het basispakket van de GGD heeft elke gemeente 30 uur onderzoek beschikbaar die kan worden ingezet voor het beantwoorden van kleine onderzoeksvragen. Gemeenten gebruiken deze 30 uur ook wel om een deel van een contracttaak (extra onderzoek) te financieren. Deze 30 uur worden dan 4

5 ingezet in het kader van het extra onderzoek. Van de offerteprijs kan dan 2.670,- worden afgetrokken. Graag werk ik deze informatie op basis van jullie reactie en een eventuele bespreking uit tot een offerte. Voor vragen en toelichting kan contact worden opgenomen met ondergetekende. Met vriendelijke groet, Peter van Nierop Teammanager Gezondheidsbevordering 5