Huidige kenmerken en evolutie van de peilartsen en hun praktijk

Transcriptie

1 Huidige kenmerken en evolutie van de peilartsen en hun praktijk Gegevens verzameld in 2005 Vlaams Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin - Agentschap Zorg en gezondheid Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Afdeling Epidemiologie Ministère de la Communauté française Direction générale de la santé Nicole BOFFIN, Nathalie BOSSUYT, Viviane VAN CASTEREN Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Afdeling Epidemiologie April IPH/EPI REPORTS N Société Scientifique de Médecine Générale

2

3 N. Boffin, N. Bossuyt, V. Van Casteren Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Afdeling Epidemiologie April 2007, Brussel (België) IPH/EPI REPORTS N Dépôt légal : D/2007/2505/13 Huidige kenmerken en evolutie van de peilartsen en hun praktijk Gegevens verzameld in 2005 Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Afdeling Epidemiologie Juliette Wytsmanstraat, Brussel België of fax nicole.boffin@iph.fgov.be nathalie.bossuyt@iph.fgov.be viviane.vancasteren@iph.fgov.be

4

5 Inhoudstafel Dankbetuigingen... 1 Samenvatting... 3 Inleiding... 5 Materiaal en methoden... 7 Resultaten Onderzoekspopulatie Geografische spreiding Geslachtsverdeling Leeftijdsverdeling Type praktijk en HIBO s in de praktijk Gebruik van een elektronisch medisch dossiersysteem en toegang tot het Internet Deelname in Evolutie kenmerken peilartsen en hun praktijk Stabiliteit van het netwerk...15 Discussie Besluit Literatuur Bijlage... 23

6

7 Dankbetuigingen Het Belgische netwerk van huisartsenpeilpraktijken is volledig gefinancierd door de Vlaamse en Franse Gemeenschap. Met dank aan Pirson Yolande (input van gegevens, lay-out van rapport) en Jeanfils Guy (ontwikkeling van data-entry programma s en data management). 1

8

9 Samenvatting In dit rapport beschrijven we de peilartsen en hun praktijk aan de hand van de gegevens die we in 2005 verzamelden met een schriftelijke vragenlijst. We beschrijven ook de evolutie van enkele kenmerken tussen 2001 en Verder beschrijven we de mate waarin de peilartsen vergelijkbaar zijn met de andere huisartsen in België naar geslacht en leeftijd en per regio. Tot slot beschrijven we de groei van het peilartsennetwerk sinds In 2005 bestond het peilartsennetwerk uit 207 huisartsen: 182 peilartsen en hun 25 collega s uit groepspraktijken waarvan de consultaties ook werden geregistreerd. Van 180 peilartsen hebben we gegevens uit de bevraging van Voor de beschrijving van de evolutie van praktijkkenmerken gebruikten we de gegevens van de 245 peilartsen die deelnamen aan de registratie in de periode tussen 2001 en 2005 waarvan we minstens twee vragenlijsten hadden. De peilartsen waren in 2005 goed verspreid over België: 8,8% is gevestigd in Brussel, 52,7% in Vlaanderen en 38,5% in Wallonië. Uit de vergelijking van de peilartsen met de actieve huisartsen in België blijkt dat de peilartsen niet afwijken naar leeftijd en geslacht. Bijna 71% van de peilpraktijken is een solopraktijk. Het gebruik van een EMD is hoger in Vlaanderen (88%) dan in Wallonië (69%) en Brussel (40%). Bijna alle Vlaamse peilartsen (97%) hebben toegang tot het Internet, bij de Waalse (83%) en de Brusselse (79%) peilartsen is dat lager. Uit de gegevens van de peilartsen met minstens twee vragenlijsten in de periode tussen 2001 en 2005 bleek dat er in 14% van de peilpraktijken wijzigingen waren in het gebruik van EMD. Van de EMDgebruikers veranderde 19% van EMD-software in de loop van twee tot vijf jaren. Het peilartsennetwerk groeide in tien jaar tijd met een derde. In 2005 waren er 76 peilartsen (42%) die al 10 jaar onafgebroken registreerden. Er is geen afnemende of toenemende trend in het percentage vrouwen, Vlamingen, Brusselaars en Walen, EMD gebruikers, Internetgebruikers en solisten onder de nieuwe peilartsen over de jaren, alleen de gemiddelde leeftijd daalde licht. 3

10

11 Inleiding In dit rapport beschrijven we de belangrijkste kenmerken van de peilartsen en hun praktijk en de mate waarin ze vergelijkbaar zijn met de Belgische, Vlaamse en Waalse huisartsenpopulatie. We beschrijven ook de groei van het peilartsennetwerk sinds 1996 en de evolutie van een aantal kenmerken van de peilartsen en hun praktijk over de laatste vijf jaren. Om de peilpraktijkgegevens te kunnen extrapoleren naar de ganse bevolking is het essentieel dat de peilartsen vergelijkbaar zijn met de andere huisartsen in het land en dat ze geografisch goed verspreid zijn. We gaan er namelijk van uit dat in dat geval ook de patiëntenpopulatie waarvoor de peilartsen zorgen representatief is voor de totale patiëntenpopulatie. 1 Aangezien er in de Belgische huisartspraktijk geen patiëntenlijsten zijn, is dit de meest haalbare benadering bij een schriftelijke registratie zoals in de huisartsenpeilpraktijken. 5

12

13 Materiaal en methoden Dit onderzoek is gebaseerd op de gegevens die tussen september en december 2005 verzameld werden bij de peilartsen door middel van een korte schriftelijke vragenlijst (zie bijlage). De vragenlijsten werden in september 2005 verstuurd naar alle peilartsen die dat jaar aan de registratie waren begonnen. Aan de peilartsen uit groepspraktijken werd gevraagd of de contacten van hun collega s mee werden geregistreerd. Als dat het geval was werd ook gevraagd naar het geslacht en de geboortedatum van deze collega s. Voor de beschrijving van de evolutie van de peilartsen en hun praktijk sinds 2001 maakten we gebruik van de gegevens die sinds 2001 jaarlijks met een schriftelijke vragenlijst werden verzameld. Voor het onderzoek van de representativiteit van de peilartsen maakten we gebruik van (ongepubliceerde) gegevens van het RIZIV over het aantal huisartsen (met RIZIV-nummers van 000 t.e.m. 009) op 31/12/2005, naar arrondissement, geslacht en leeftijdsgroep. We beschikten ook over het geslacht en de leeftijdsgroep, maar niet het arrondissement, van de huisartsen die in 2005 minstens 1000 prestaties deden, de populatie die we als actieve huisartsen beschouwen. We onderzochten niet of de Brusselse peilartsen representatief waren naar leeftijd en geslacht omdat het over een erg kleine groep ging. Voor de wijze waarop de geografische spreiding van de peilartsen werd geëvalueerd en de omvang en spreiding van de geobserveerde patiëntenpopulatie werd geschat, verwijzen we naar eerdere beschrijvingen. 2 De basis van deze berekeningen zijn gegevens van het RIZIV over het gemiddelde aantal patiëntcontacten per huisarts per jaar. Voor het meten van de samenhang tussen categorische variabelen gebruikten we de Chi kwadraat test. We deden een logistische regressie analyse om na te gaan welke kenmerken het gebruik van een elektronisch dossiersysteem verklaren. We deden een lineaire regressie analyse naar de evolutie van de leeftijd van de nieuwe peilartsen in de periode Om trends in de andere, categorische kenmerken van de nieuwe peilartsen na te gaan gebruikten we eveneens de Chi kwadraat test (linear by linear association). 7

14

15 1. Onderzoekspopulatie Resultaten De vragenlijst werd verzonden naar de 211 peilartsen die in 2005 aan de registratie waren begonnen. We verwerkten alleen de enquêtegegevens van de peilartsen die minstens 26 weken registreerden. Van de 182 peilartsen in dit geval hebben twee artsen hun vragenlijst niet ingevuld zodat de enquêtegegevens over 180 peilpraktijken gaan. In 12 groepspraktijken werden de contacten van andere huisartsen uit de praktijk, hier 25 huisartsen, wekelijks meegeteld in de registraties. Dat betekent dat de peilpraktijkgegevens van 2005 het werk zijn van 207 (182+25) huisartsen. Samengevat betekent dit dat we minimale gegevens hebben van 205 ( ) peilartsen, namelijk hun leeftijd, geslacht en regio, en dat we van 180 peilartsen gegevens uit de bevraging hebben. In 2005 waren vrijwel alle peilartsen (96% of 170 op 177) geaccrediteerd. Voor de beschrijving van de evolutie van de peilartsen gebruikten we de enquêtegegevens van de 245 peilartsen die jaarlijks minstens 26 weken registreerden in de periode tussen 2001 en Van vier peilartsen die slechts een jaar registreerden hebben we geen gegevens uit de jaarlijkse enquête. 2. Geografische spreiding De peilpraktijken waren in 2005 goed verspreid over heel het land: 8,8% van de praktijken lagen in Brussel, 52,7% in Vlaanderen en 38,5% in Wallonië. De deelnemende praktijken bereikten een bevolking die werd geschat op 1,82% van de Belgische bevolking, op 1,87% van de Vlaamse, op 1,84% van de Waalse en op 1,39% van de Brusselse bevolking. In alle provincies omvatte het netwerk minstens 1% van de bevolking. Er waren peilartsen in alle 43 arrondissementen van het land. In Brussel en in alle Vlaamse arrondissementen werd via de peilartsen meer dan 1% van de bevolking bereikt. Slechts in drie van de 20 Waalse arrondissementen (Ath, Thuin en Namen) werd minder dan 1% van de bevolking bereikt. 3. Geslachtsverdeling Meer dan een derde van de peilartsen is een vrouw en in de totale huisartsenpopulatie (nietpeilartsen) is dat niet anders (Tabel 1). Tabel 1 : De peilartsen in vergelijking met de totale huisartsenpopulatie (niet-peilartsen) naar geslacht en per regio Peilartsen Niet-peilartsen Totaal N % N % N % Vlaamse huisartsen Man Vrouw Totaal Chi² = 0,13; p>0,05 Waalse huisartsen Man Vrouw Totaal Chi² = 0,8; p>0,05 Belgische huisartsen Man Vrouw Totaal Chi² = 0,03; p>0,05 9

16 4. Leeftijdsverdeling Resultaten De vrouwelijke peilartsen waren gemiddeld wat jonger dan hun mannelijke collega s: de leeftijd van de mannen varieerde tussen 29 en 78 jaar (mediaan 51 jaar) en die van de vrouwen tussen 26 en 63 jaar (mediaan 43 jaar). We onderzochten of de peilartsen in leeftijd afwijken van de totale huisartsenpopulatie en dit zowel voor de Vlaamse, de Waalse als de Belgische peilartsen (inbegrepen de Brusselse). De leeftijdsverdeling van de totale groep van Vlaamse peilartsen (Tabel 2) en de totale groep van Waalse peilartsen (Tabel 3) was significant verschillend van deze van de niet-peilartsen wegens ondervertegenwoordiging van de jongste en de oudste leeftijdsgroep. Alleen de vrouwelijke Waalse peilartsen weken niet significant af van de huisartsen buiten het peilnetwerk. Tabel 2 : De Vlaamse peilartsen in vergelijking met de Vlaamse huisartsen (niet-peilartsen) naar leeftijd en per geslacht Peilartsen Niet-peilartsen Totaal N % N % N % Mannen 39 en jonger en ouder Totaal Chi² = 9,9; p=0,019 Vrouwen 39 en jonger en ouder Totaal Chi² = 10,3; p=0,016 Vlaamse huisartsen 39 en jonger en ouder Totaal Chi² = 16,2; p=0,001 Tabel 3 : De Waalse peilartsen in vergelijking met de Waalse huisartsen (niet-peilartsen) naar leeftijd en per geslacht Peilartsen Niet-peilartsen Totaal N % N % N % Mannen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 9,49; p=0,023 Vrouwen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²=1,89; p>0,05 Waalse huisartsen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 8,79; p=0,032 10

17 Resultaten Uit de vergelijking met de Belgische huisartsen, inclusief deze uit Brussel, blijkt dat de leeftijd van de vrouwelijke en mannelijke peilartsen significant afwijkt van de Belgische huisartsen (Tabel 4). Tabel 4 : De Belgische peilartsen in vergelijking met de Belgische huisartsen (niet-peilartsen) naar leeftijd en per geslacht Peilartsen Niet-peilartsen Totaal N % N % N % Mannen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 20,8; p=0,000 Vrouwen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 8,7; p=0,033 Belgische huisartsen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 26,2; p=0,000 Een vergelijking van de peilartsen met de Belgische huisartsen die minstens 1000 prestaties deden in de loop van 2005 volgens het RIZIV, toont echter dat de peilartsen niet significant afwijken van de zogenaamde actieve huisartsenpopulatie (Tabel 5). Tabel 5 : De Belgische peilartsen in vergelijking met de Belgische actieve huisartsen (niet-peilartsen) naar leeftijd en per geslacht Actieve Peilartsen Totaal niet-peilartsen N % N % N % Mannen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 5,36; p>0,05 Vrouwen 39 en jonger en ouder Totaal Chi²= 2,96; p>0,5 11

18 5. Type praktijk en HIBO s in de praktijk Resultaten Bijna 71% van de peilpraktijken is een solopraktijk (Tabel 6). Het type praktijk gaat niet significant samen met de regio maar we zien toch vrij grote verschillen tussen de percentages solisten in Wallonië (78%), Brussel (73%) en Vlaanderen (65%). Tabel 6 : Type praktijk, solo of groep, naar regio Brussel Vlaanderen Wallonië Totaal N % N % N % N % Solopraktijk Groepspraktijk Totaal In 16 van de 53 groepspraktijken, ongeveer een derde dus, werden de contacten van de collega s in de groepspraktijk mee geregistreerd. Een kleine minderheid van de peilartsen (12%) werkte met een HIBO (huisarts in opleiding) (Tabel 7). In ruim de helft van deze praktijken (12 op 21) worden de contacten van de HIBO mee geregistreerd. Deze gegevens gaan niet significant samen met de regio. Tabel 7 : Aanwezigheid van HIBO s in de praktijk, al dan niet mee registrerend N % Praktijk met HIBO die ook registreert 12 7 Praktijk met HIBO die niet mee registreert 9 5 Praktijk zonder HIBO Totaal Gebruik van een elektronisch medisch dossiersysteem en toegang tot het Internet Meer dan driekwart van de peilartsen hield een EMD (elektronisch medisch dossier) bij van de patiënten (Tabel 8). Het gebruik van EMD was aanzienlijk hoger in Vlaanderen (Chi² = 21,17; p=0,000). De meeste geïnformatiseerde peilpraktijken (94%) gebruikten een softwarepakket waarvan de laatste versie in 2006 gehomologeerd werd door de bevoegde instanties. 3 Er waren ook minder Waalse artsen die met gehomologeerde software werken (Chi² = 6,1; p=0,047). Tabel 8 : Gebruik van EMD-systemen en gehomologeerde EMD-systemen naar regio Brussel Vlaanderen Wallonië Totaal N % N % N % N % Gebruik van EMD (N=180) EMD-software is gehomologeerd (N= 138) Uit een logistische regressie-analyse waarin we het geslacht, de leeftijd, het praktijktype en de regio van de peilartsen opnamen, blijkt dat het gebruik van een EMD vooral samen gaat met de regio. In Vlaanderen was de kans op een EMD 3,3 maal groter dan in Wallonië (OR = 3,3; BI van 1,40 tot 7,50; p=.005). 12

19 Resultaten Van de 20 softwarepakketten die momenteel gehomologeerd zijn, waren er 14 in gebruik, waarvan 11 door Franstalige en 9 door Nederlandstalige huisartsen (Tabel 9). Tabel 9 : Gebruikte EMD-software naar taalgemeenschap Franstalige huisartsen Nederlandstalige huisartsen N % N % Accrimed Epicure Health One Le Généraliste 5 10 Medidoc Medigest Mediwin 7 15 Medsoft Omnipro 3 6 Pricare 3 6 Prodoc 5 6 Socrate Medical 4 8 SoSoeMe 6 7 Windoc Totaal Meer dan de helft (57%) van de geïnformatiseerde artsen registreerde meestal of altijd de huisbezoeken in het EMD (Tabel 10). Minder dan de helft doet dit soms (30%) of nooit (14%). De mate waarin de peilartsen met een EMD-systeem ook huisbezoeken registreren gaat niet significant samen met hun regio. Of ze toegang hebben tot het Internet echter wel, bij bijna alle Vlaamse peilartsen is dit het geval (Chi²= 10,8; p= 0,000). Tabel 10. Registratie van huisbezoeken in EMD, toegang tot Internet en automatische invoer van labogegevens naar regio Brussel Vlaanderen Wallonië Totaal N % N % N % N % Registreert huisbezoeken meestal of altijd in EMD (N=138) Heeft toegang tot internet (N=179) Kan labogegevens in EMD invoeren via Internet (N=133)

20 7. Deelname in 2006 Resultaten Slechts drie peilartsen waren niet meer bereid om deel te nemen in Een kwart van de peilartsen deed een of meerdere suggesties voor registratiethema s in de volgende jaren. In totaal werden 72 nieuwe registratiethema s voorgesteld (Tabel 11). Net als verleden jaar werd depressie relatief veel genoemd en ook andere onderwerpen die we kunnen groeperen onder de titel geestelijke gezondheid en leefstijl. Tabel 11 : Voorstellen van registratiethema's in 2006 Chronische en/of niet-infectieuze aandoeningen (N=27) Infectieuze aandoeningen en gerelateerde thema s (N=13) Zorgproces en organisatie van zorg (N=5) Geestelijke gezondheid, leefstijl en veranderbare risicofactoren (N=27) Diverse kankers 6 Alzheimer 3 Obesitas en overgewicht 3 Hypertensie 2 Arteriopathie 1 Autoimmuunziekten 1 Cardiopulmonair risico 1 Cirrhose 1 COPD 1 CVA 1 Dermatologie 1 Diabetes type 1 1 Dyslipidemia 1 Maagzweer 1 Nierinsufficiëntie 1 Bepaling cardiovasculair risico 1 Zeldzame ziekten 1 Bronchopneumonie 1 Genitale wratten 1 Pneumonie buiten ziekenhuis 1 Mycose nagels 1 Nosocomiale pneumonieën 1 HIV-seropositiviteit 1 Urineweginfecties 1 Antibioticatherapie 1 Evaluatie pneumokokkenvaccinatie 1 Re-evaluatie griepvaccinatie 1 Tropische aandoeningen 1 Vaccinaties 1 Wondzorg 1 GMD 1 Onnodige oproepen 1 Verwijzing kinesitherapie 1 Zwangerschap 1 Zorg aan mensen zonder papieren 1 Depressie 12 Middelen misbruik 5 Anticonceptie bij jongeren 2 ADHD en rilatine gebruik 1 Geweld 1 Ongevallen thuis 1 Sportongevallen 1 Psychosomatische klachten 1 Sociale en psychologische problemen 1 Suïcide 1 Vallen bij bejaarden 1 14

21 8. Evolutie kenmerken peilartsen en hun praktijk Resultaten In de periode tussen 2001 en 2005 namen 245 peilartsen deel aan de jaarlijkse registratie (Tabel 12) Van vier peilartsen die slechts een jaar registreerden hebben we geen gegevens uit de jaarlijkse enquête. Bijna de helft (49%) nam al de vijf jaren deel aan de jaarlijkse registraties en een kwart (24%) registreerde slechts gedurende een jaar. Tabel 12 : Aantal peilartsen (met vragenlijst) in het peilartsennetwerk tussen 2001 en 2005 Aantal jaren in netwerk sinds 2001 Aantal peilartsen % Aantal peilartsen met vragenlijst Totaal We selecteerden de peilartsen (N=185) die minstens twee jaren regelmatig deelnamen aan de jaarlijkse registraties en minstens twee vragenlijsten invulden om te onderzoeken of hun kenmerken over de jaren veranderden. We stelden vast dat hun accrediteringsstatus en het type praktijk nauwelijks veranderde, het al dan niet werken met een HIBO veranderde in 12% van de praktijken (Tabel 13). In 14% van de praktijken waren er veranderingen op het vlak van EMD-gebruik. In de meeste gevallen (22 van 26) gingen de artsen over naar een EMD-systeem. Vier peilartsen die (gedeeltelijk) met EMD werkten haakten af en gebruikten terug (uitsluitend) papieren dossiers. Van de EMD-gebruikers veranderde 19% van EMDsoftware in de loop van twee tot vijf jaren. In de meeste gevallen (21 van 28) ging het om een overschakeling naar gehomologeerde software. Tabel 13 : Veranderingen bij de peilartsen met minstens twee vragenlijsten in de periode N % Accrediteringsstatus veranderd (N=185) 6 3 Verandering praktijktype (solo of groep) (N=184) 11 6 Verandering in al dan niet werken met HIBO (N=185) Verandering in al dan niet werken met EMD (N=185) Verandering van EMD-software (N=148) De percentages vrouwen, Vlamingen, Brusselaars en Walen, EMD gebruikers, Internetgebruikers en solisten onder de nieuwe peilartsen neemt niet significant toe of af met de jaren (Tabel 14). Uit een lineaire regressieanalyse van de nieuwe peilartsen in de periode (N=103) blijkt dat de leeftijd van de nieuwe peilartsen met de jaren wat afneemt (regressiecoëfficiënt = -1,18; BI van -2,35 tot -0,1; R²= 0,04; p van T=0,05). Tabel 14. Evolutie kenmerken van de nieuwe peilartsen in de periode Startjaar Gemiddelde leeftijd (N=101) % vrouwen (N=103) % peilartsen in (N=95) Vlaamse Waalse Brussel regio regio % met EMD (N=97) % met internet (N=92) % solisten (N=97)

22 Resultaten 9. Stabiliteit van het netwerk Het aantal peilartsen nam in de loop van tien jaren toe met een derde (Tabel 15). Het aantal nieuwe deelnemers schommelt jaarlijks tussen 8 en 33 (21 gemiddeld) en het aantal afhakers tussen 12 en 25 (16 gemiddeld). Anno 2005 registreerden 76 van de 182 peilartsen (42%) al 10 jaar onafgebroken. Zeven peilartsen die er bij waren in 1996 haakten af in de loop der jaren maar waren er terug bij in Tabel 15 : Omvang en stabiliteit van het peilartsennetwerk N deelnemers N nieuwe deelnemers % nieuwe deelnemers N afhakers % afhakers

23 Discussie Dit jaar konden we de peilartsen vergelijken met de actieve huisartsenpopulatie en zo ons vermoeden bevestigen dat de peilartsen naar leeftijd en geslacht niet afwijken van de actieve huisartsen buiten het netwerk. Ook uit andere bronnen blijkt dat de praktijk van de peilartsen vergelijkbaar is met deze van hun collega s. Zo is het percentage huisartsen uit het Intego-netwerk dat dikwijls of altijd huisbezoeken in het EMD registreerde (66%) erg vergelijkbaar met dat van de peilpraktijken. 4 Het percentage Vlaamse huisartsen dat in een groepspraktijk werkte (35%) is hoger bij de Vlaamse peilartsen dan bij de Vlaamse huisartsen (22%) volgens (ongepubliceerde) gegevens van de Domus Medica, vereniging van huisartsen, van begin Het percentage peilartsen met een EMD-systeem (77%) is wat hoger dan wat werd vastgesteld bij Belgische huisartsen (70%) in een enquête van begin Dat ligt in de lijn van onze verwachtingen want we vermoeden dat de praktijkorganisatie van de peilartsen beter is dan gemiddeld en hen makkelijker toelaat om deel te nemen aan de registraties. Uit hetzelfde onderzoek bleek ook dat het gebruik van EMD lager was bij Franstalige huisartsen (62%). 5 In de Franstalige populatie hoorden vier EMD-systemen (Medigest, Health One, Epicure en Le généraliste) eveneens bij de top vijf. Toen werkte 76% van de Nederlandstalige huisartsen met een EMD, bij de Vlaamse peilartsen is dat 88%. Dezelfde drie EMD-systemen (Windoc, Medidoc en Health One) kwamen voor in de top vijf van beide Nederlandstalige populaties. De peilartsen stelden 72 onderwerpen voor als registratiethema in de toekomst. Het is duidelijk dat ze niet allemaal even goed voldoen aan de volgende criteria: Het gaat om een gezondheidsprobleem waar de huisarts een belangrijke rol speelt in de diagnose, behandeling of begeleiding. Het gezondheidsprobleem komt frequent genoeg voor (om betrouwbare gegevens te kunnen verzamelen) maar ook niet te frequent (om overbelasting van de peilarts te vermijden). Er bestaan duidelijke diagnostische criteria. Het onderwerp is voldoende relevant. De huisartsenpeilpraktijken kunnen over het thema cijfers verschaffen die andere instanties niet kunnen leveren. Voor bepaalde thema s is het belangrijk om de registratie regelmatig te herhalen om het probleem optimaal te kunnen opvolgen. Voor bepaalde specifieke thema s is de medewerking van een onderzoeksgroep die over voldoende expertise in het domein beschikt noodzakelijk. Interessant is dat er langs Franstalige en Vlaamse kant voor meerdere voorgestelde registratiethema s een Aanbeveling voor goede medische praktijkvoering beschikbaar is in de Belgische huisartspraktijk. Dit is bijvoorbeeld het geval voor cerebrovasculaire accidenten, preventie van vallen bij bejaarden, rookstop, overgewicht en obesitas, zwangerschapsbegeleiding, hypertensie, vaccinatie tegen influenza en pneumokokkeninfecties. 6,7 Dankzij de jaarlijkse bevraging beschikken we over gegevens van de peilartsen die ons toelaten om hun representativiteit te beschrijven. Over de jaren zijn we er in geslaagd om een hoge respons te verkrijgen. We stelden enkele kleine beperkingen van de vragenlijst vast. Zo weten we niet of de peilartsen met een EMD-systeem inderdaad de meest actuele versie van de gehomologeerde EMDsoftware gebruiken. Een aantal vragen zullen in de toekomst gewijzigd of geschrapt worden. 17

24

25 Besluit Uit dit onderzoek blijkt dat de peilartsen naar leeftijd en geslacht zeer vergelijkbaar zijn met de andere Belgische actieve huisartsen. Ook op het vlak van praktijkkenmerken blijkt dat de peilartsen goed te vergelijken zijn met de andere huisartsen. We gaan er dan ook van uit dat de patiëntenpopulatie waarvoor de peilartsen zorgen voor een aantal basiskenmerken (b.v. leeftijd en geslacht) goed aansluit bij de algemene bevolking. In 2005 waren de meeste deelnemers al minstens vijf jaren actief als peilarts. We kunnen dus spreken van een stabiel netwerk. 19

26

27 Literatuur 1. Stroobant A, Van Casteren V, Thiers G. Surveillance systems from primary-care data : surveillance through a network of sentinel general practitioners. In Eylenbosch W, Noah D, eds. Surveillance in Health and Disease, pp Oxford University Press, Lobet MP, Stroobant A, Mertens R, Van C, V, Walckiers D, Masuy-Stroobant G et al. Tool for validation of the network of sentinel general practitioners in the Belgian health care system. Int.J.Epidemiol. 1987;16: Homologering Softwarepakketten voor het beheer van patiëntendossiers in de Huisartsgeneeskunde 2006 [Internetpagina]. [geciteerd op 12 januari 2007]. Beschikbaar op: _menu/automatisering1_menu/homologationlogicielsparamedicaux1_menu/medecinegenerale1_ menu/medecinegenerale1_docs/results2006.pdf. 4. Bartholomeeusen S, Truyers C, Buntinx F. Intego, een registratienetwerk van huisartsen in Vlaanderen. Inleiding tot een nieuwe artikelenreeks. Huisarts Nu 2005;34: Boffin N, Cornelis E, Hubens V, Laperche J, Spinnewijn B, Vaes B, and et al. Rapid Assessment: Cardiovasculaire Primaire Preventie in de Belgische huisartspraktijk. Bijlage voor hoofdstuk 5. Good Clinical Practice (GCP) Brussel: Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE). 6. Domus Medica [pagina op Internet]. [geciteerd op 12 januari 2007]. Aanbevelingen. Beschikbaar op: 7. Société Scientifique de la Médecine Générale (SSMG) [pagina op Internet]. [geciteerd op 12 januari 2007].Recommendations de bonne pratique. Beschikbaar op: 21

28

29 Bijlage Huisartsenpeilpraktijken 2005 Enkele basiskenmerken «AANSCHRIJF» «STRAAT» «POSTCODE» «GEMEENTE» «DOCT» Geboortedatum : «DATE_N» Bent u geaccrediteerd voor 2005? Ja Neen Werkt u momenteel in een solo-praktijk (of enkel met een huisarts in opleiding (HIBO))? groepspraktijk (HIBO s niet inbegrepen)? Indien u in een groepspraktijk werkt, worden dan de contacten van uw collega( s) mee geregistreerd? niet mee geregistreerd? Indien de contacten mee worden geregistreerd, gelieve hierna het geslacht en de geboortedatum van de collega( s) te preciseren? M V Geboortedatum :... M V Geboortedatum :... M V Geboortedatum :... M V Geboortedatum :... Werkt u momenteel met een huisarts in opleiding, een HIBO? Ja Neen Zo ja, worden zijn/haar contacten mee geregistreerd? Ja Neen Houdt u van uw patiënten een geïnformatiseerd medisch dossier bij? Ja Neen Indien ja, welke software : Accrimed Epicure Health One Le Généraliste Medicis Medidoc Medigest Medinote Mediwin Medsoft Mepas Omnipro Omniwin Pricare Prodoc Socrate Medical SoSoeMe Windoc Andere: (preciseer) :... Heeft u toegang tot het Internet? Ja Neen Registreert u in het geïnformatiseerd medisch dossier huisbezoeken? Altijd Meestal Soms Nooit Beschikt u over een automatische invoer van labogegevens? Ja Neen

30 Bijlage Registratieprogramma 2006 De volgende thema s zullen ook in 2006 bevraagd worden. Borst-, cervix, colon-rectum-, prostaat- en huidkanker Registratie doodsoorzaken en terminale Schildklieraandoeningen Hartfalen Diabetes type II Nieuw thema : Varicella / Varicella Zoster Ik wens deel te nemen aan het programma 2006 van de Huisartsenpeilpraktijken Ik wens niet deel te nemen aan het programma 2006 van de Huisartsenpeil-praktijken Gelieve hierna te preciseren welke de doorslaggevende reden is waarom u wenst te stoppen : de registratie is te belastend de thema s zijn niet relevant genoeg de vergoeding ( 247,89) is te laag voor het gevraagde registratiewerk vertrek naar het buitenland het stopzetten van de huisartsactiviteit verminderde motivatie andere reden (preciseer) : Registratieprogramma 2007 Welke thema s zou u graag opgenomen zien in de registratie 2007? Veel dank voor het invullen van deze enquête!

31 D/2007/2505/13