Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang Pedagogisch beleid in praktijk op Partou BSO Balistraat 79

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang Pedagogisch beleid in praktijk op Copyright 2014, Partou B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Partou.

2 Dit pedagogisch werkplan is bedoeld voor pedagogisch medewerkers en voor de ouders van ons kinderverblijf. Schrijfwijze Voor de leesbaarheid schrijven we hij als het gaat om een kind en zij als het gaat om een pedagogisch medewerker. We schrijven ouders waar het gaat om één of meer ouders of verzorgers. 2 van 29

3 Inhoudsopgave 1 Beleid in praktijk 5 2 De interactieprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen Initiatieven waarnemen en volgen Initiatieven ontvangen (verbaal en non-verbaal) Benoemen Beurtverdeling Leidinggeven, leiding nemen Ik-benoeming 6 3 Vestiging Groepsindeling Samenwerking tussen de groepen aan het eind van de dag Gebruik ruimtes (open deuren beleid) Samenvoegen van groepen Mentorschap Vierogenprincipe Toegangsbeveiliging Extra dag(delen) Ruilen van dagen Medische hulp Voertaal Samenwerkingsverbanden Huisregels Vervoer 12 4 Begeleiding Wennen Daginvulling Maaltijden en tussendoortjes Traktaties Zieke kinderen Medicijnen 15 5 Seksuele ontwikkeling 15 6 Activiteitenaanbod Verschillen tussen jongens en meisjes Vallen en opstaan Meer van hetzelfde Het doen telt Zelfredzaamheid Opbouw activiteiten Verhalen Uitstapjes 19 3 van 29

4 6.9 Buitenspelen Natuur & milieu Creativiteit Gebruik televisie en computer Muziek Huiswerk Vakantieactiviteiten 20 7 Sfeer op de groep Ruimte: indeling en aankleding Bijzondere momenten Belonen en corrigeren Kinderparticipatie Regels en afspraken Pesten Vriendjes 23 8 Oudercontacten Het doel Breng- en haalmomenten Gesprekken Schriftelijke informatie Website Oudercommissie Exit enquête Exitgesprek 26 9 Borging van de kwaliteit Personeel en opleiding Ondersteuning op de groep door andere volwassenen Werkinstructies/protocollen Niet tevreden? Vertel 't ons Observatie welbevinden en ontwikkeling van het kind Analyse van de pedagogische kwaliteit Veiligheid en gezondheid Deskundigheidsbevordering 29 4 van 29

5 1 Beleid in praktijk Het algemeen pedagogisch beleid van Partou vormt het uitgangspunt voor de manier waarop wij dagelijks met de kinderen omgaan. Op basis hiervan stellen we in samenspraak met de oudercommissie dit pedagogisch werkplan samen. Hierin laten we zien hoe wij, de pedagogisch medewerkers, het algemeen pedagogisch beleid van Partou in praktijk brengen op onze vestiging. Wij stellen de behoefte van het kind steeds centraal. Jaarlijks kijken we opnieuw samen met de oudercommissie naar dit werkplan en passen het waar nodig aan. Dat doen we ook bij wijziging van het algemeen pedagogisch beleid. 2 De interactieprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen Zoals in ons Algemeen pedagogisch beleidsplan beschreven, gaan we uit van vier pedagogische basisdoelen voor de opvoeding. Wij zorgen ervoor dat kinderen zich emotioneel veilig voelen (1), geven ze de gelegenheid zich persoonlijk (2) en sociaal (3) te ontwikkelen en om zich de normen en waarden van onze samenleving eigen te maken (4). Om deze doelen te verwezenlijken en zo goed mogelijk aan te sluiten bij zowel de individuele ontwikkeling en belevingswereld van een kind als bij het groepsproces, passen we de methodiek van de interactieprincipes toe. Deze zes principes draaien om de initiatieven die kinderen nemen. We beschrijven ze hieronder. 2.1 Initiatieven waarnemen en volgen Het kind neemt van nature initiatieven om zich te ontwikkelen en om contact met anderen te krijgen. Het daadwerkelijk waarnemen van deze initiatieven is van groot belang om in contact met elkaar te komen. Je kunt immers alleen reageren op wat je hoort en ziet. Door heel gericht te kijken en te luisteren naar kinderen, kunnen we deze initiatieven waarnemen en volgen. Overigens hebben jonge kinderen meer tijd nodig om opgedane indrukken te verwerken en hierop te reageren dan oudere kinderen. 2.2 Initiatieven ontvangen (verbaal en non-verbaal) Ingaan op een initiatief (ontvangen), ondersteunt de ontwikkeling van een kind. We laten een kind door middel van een ontvangstbevestiging merken dat we belangstelling hebben voor de initiatieven die het neemt. Een ontvangstbevestiging kan zijn: je toewenden, oogcontact maken, op vriendelijke toon verbaal reageren, vriendelijke gezichtsuitdrukking, vriendelijke houding, meedoen, jaknikken, ja zeggen, herhalen wat een kind zegt. Zo n positieve ontvangst stelt een kind gerust; het merkt dat de volwassene hem begrijpt en voelt zich dan gezien, bevestigd en emotioneel veilig. En een kind dat zich emotioneel veilig voelt, durft meer initiatieven te nemen en kan zo zijn persoonlijke en sociale competentie verder ontwikkelen. 5 van 29

6 2.3 Benoemen Benoemen wil zeggen: taal geven aan ons eigen handelen en aan datgene wat we zien bij de kinderen. Door te benoemen wat we horen of zien, krijgen we contact met het kind. Daarnaast ondersteunt het benoemen de taalontwikkeling (persoonlijke competentie) van kinderen. Benoemen is verwoorden van eigen initiatieven, initiatieven van een kind, gebeurtenissen in de omgeving, alles wat er te zien is. De pedagogisch medewerker zegt (benoemt) wat ze doet of gaat doen. Door het geven van informatie weet het kind wat er gaat gebeuren; dit schept duidelijkheid en geeft rust. Zo bevordert benoemen ook de emotionele veiligheid. Bij het benoemen kunnen we sfeercommunicatie toepassen: het benoemen van initiatieven, emoties, gebeurtenissen van een kind en dit terugkoppelen naar de hele groep. Hierdoor raken kinderen bij elkaar betrokken en maken we ze sociaal attent op elkaar. Bijvoorbeeld: Marco, ik zie dat je Patrick aan het helpen bent; je bent een kanjer! Door Marco in de groep een compliment te geven, wordt de aandacht op zijn initiatief gevestigd (een compliment wil iedereen immers graag horen). Kinderen zien dat Marco sociaal wenselijk gedrag toont. Zo wordt de ontwikkeling van de sociale competentie gestimuleerd door wenselijk gedrag uit te vergroten. Tegelijkertijd zorgt dit voor overdracht van normen en waarden. 2.4 Beurtverdeling In contact met kinderen is het wisselen van beurten belangrijk, zodat iedereen aan de beurt komt. De betrokkenheid van de kinderen duurt langer, als een kind weet dat het aan de beurt komt. Door andere kinderen bij een gesprek te betrekken, maken we kinderen sociaal attent op elkaar. Door te zorgen voor een goede beurtverdeling helpen we het kind zich te ontwikkelen. We geven het kind de tijd en zorgen voor de ruimte en rust die het nodig heeft om te reageren; dit nodigt hem uit om meer initiatieven te nemen. 2.5 Leidinggeven, leiding nemen Leidinggeven is kindvolgend. We geven het kind de leiding door het te volgen, bijvoorbeeld wanneer het een gewenst initiatief neemt. We moedigen hem aan meer initiatief te nemen door het positief te benoemen. Leiding nemen is kindsturend. We nemen de leiding om een kind bij te sturen, bijvoorbeeld omdat het een ongewenst initiatief neemt. Omdat een kind meer leert van positieve bekrachtiging dan van een negatieve afwijzing, doen we dit op een positieve, respectvolle manier: het ongewenste initiatief wordt op een neutrale manier ontvangen; daarna kiezen we een positieve benadering om het initiatief naar gewenst om te buigen. Een voorbeeld: De nieuwe Donald Duck is binnen. Youri grist hem van de tafel en duikt de leeshoek in. Je ziet de teleurstelling op het gezicht van Patrick (waarnemen / volgen); Patrick ik zie dat jij ook graag de Donald Duck wilde lezen klopt dat? (benoemen en beurtverdeling) Zullen we samen naar Youri lopen om een oplossing te zoeken? (leiding nemen) 2.6 Ik-benoeming In contact met kinderen is het belangrijk dat wij onszelf benoemen als ik (en dus niet met onze naam). Het kind leert zo het verschil tussen ik en jij en dat draagt bij aan de ontwikkeling van het zelfbesef. Bovendien druk je door de ik-vorm uit dat je deel uitmaakt van de groep, in de groep staat. De ik-benoeming ondersteunt het leidinggeven en leiding nemen. 6 van 29

7 3 Vestiging 3.1 Groepsindeling Binnen onze bso worden kinderen opgevangen in basisgroepen met bij de basisgroep horende vaste pedagogisch medewerkers. Basisgroep Leeftijdsindeling Maximaal aantal kinderen Aantal gekwalificeerde pedagogisch medewerkers* Maximaal aantal stagiaires* Kuta 4 t/m 6 jaar Ubud 7 t/m 12 jaar * In het hoofdstuk Borging van de kwaliteit staat beschreven welke opleidingen onze medewerkers hebben gevolgd. Deze informatie is ook te vinden op onze website, evenals de meest recente cao kinderopvang waarin alle kwalificatie eisen zijn opgenomen. Teambeschrijving Het team van BSO Balistraat 79 bestaat uit vier pedagogisch medewerkers. Zij worden soms bijgestaan door stagiaires. De pedagogisch medewerkers zijn het eerste aanspreekpunt voor de ouders. Het team wordt aangestuurd door een vestigingsmanager. De vestigingsmanager is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de locatie. Het komt zeer incidenteel voor dat er slechts één beroepskracht in het kindercentrum aanwezig is bijvoorbeeld op een studiedag van een school. Het inzetten van medewerkers is altijd gerelateerd aan de pedagogisch medewerker-kind ratio van één op tien. We streven er naar altijd vaste leiding op een groep te hebben. Wanneer er sprake is van één pedagogisch medewerker in het kindercentrum, is er altijd een vaste pedagogisch medewerker van BSO Balistraat 79 achterwacht. Zij kan binnen vijftien minuten ter plaatse zijn. Dit voor noodgevallen of wanneer er toch meer kinderen zijn gekomen dan door de ouders aangegeven. Op de team vergadering, die plaats vindt 2 à 3 weken voor elke schoolvakanties is de aankomende schoolvakantie altijd een agenda punt. In deze vergadering wordt afgesproken wie wanneer achterwacht is. Dit wordt op de roosters vastgelegd. Ook is de vestigingsmanager of diens achterwacht of de regiomanager telefonisch te bereiken en kan ook zij binnen vijftien minuten aanwezig zijn op locatie. Bij afwezigheid van een medewerker vallen wij terug op de vaste invalpool van Partou. Deze (gediplomeerde) invallers zijn bij Partou in dienst en ondersteunen de werkwijze van Partou. We proberen zoveel mogelijk gebruik te maken van dezelfde invallers. Medewerker-kind ratio De verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het aantal feitelijk gelijktijdig aanwezige kinderen in de groep bedraagt ten minste: Eén beroepskracht per tien aanwezige kinderen in de leeftijd vanaf vier jaar. Eén beroepskracht per tien aanwezige kinderen in de leeftijd vanaf acht jaar. Bij kinderen van verschillende leeftijden in één groep wordt het minimale aantal beroepskrachten berekend met de rekentool op 7 van 29

8 In de schoolweken zijn er altijd minimaal 2 medewerkers aanwezig op de vestiging. Tijdens de schoolvakanties kan het zijn dat er 1 pedagogisch medewerkster opent of sluit. Indien er kinderen aanwezig zijn, zijn er te allen tijde minimaal 2 medewerkers van Partou op onze vestiging aanwezig. In de schoolvakanties komt het voor dat 1 pedagogisch medewerkster opent of sluit. Daarom is er op onze vestiging dus een zogenoemde achterwachtregeling. Een achterwacht regeling is nodig indien één pedagogisch medewerkster alleen aanwezig is op een vestiging. Dit betekent dat de vestigingsmanager, haar vervangster of de regiomanager binnen 5 minuten aanwezig kunnen zijn. De telefoon nummers van de betreffende personen hangen in de groepen. In de schoolvakanties werkt e vroege dienst van 8.30 tot De late dienst werkt van 9.30 tot Mochten er na onverhoopt meer dan 10 kinderen op het centrum aanwezig zijn, dan wordt de vestigingsmanager op de hoogte gebracht. Zij treft in zo n geval en regeling. Zij komt of zelf of zij geeft toestemming voor eventuele overuren zodat de vroege dienst langer blijft. Over uren worden vastgelegd in de agenda. Achterwachtregeling Indien er gezien het aantal kinderen dat aanwezig is, maar één pedagogisch medewerker hoeft te worden ingezet, dan kan deze medewerker bij calamiteiten een beroep doen op Stephanie van der Bosch die telefonisch bereikbaar is en binnen 15 minuten aanwezig kan zijn op onze vestiging. Haar telefoonnummer hangt op alle groepen. Bij langdurige afwezigheid van de manager is er altijd een vervangende manager op wie de pedagogisch medewerkers een beroep kunnen doen. Dienstroosters Wij informeren ouders en kinderen over welke pedagogisch medewerkers er op welke dagen en in welke groep werken In de schoolweken hangt er een dienstrooster op de prikborden naast de deuren van de groepen. In de schoolvakanties staat het rooster in de nieuwsbrief. Op de roostervrije dagen staat er op de inschrijflijst te lezen wie er werkt die dag. Wij werken met de volgende diensten: In de schoolvakanties en op de roostervrije dagen werken met 3 soorten diensten: Een vroege dienst van 8.30 tot 17.30, een late dienst van 9.30 tot en een tussendienst van 9.00 tot De precieze tijden van deze diensten worden afgestemd op hoeveel kinderen er aanwezig zijn. In de schoolweken zijn we geopend van tot Er werken 2 pm-ers van tot en 2 pmers van tot Dit omdat de scholen waar we mee samenwerken verschillend uit gaan. Zie hieronder. Locatiebeschrijving BSO Balistraat 79 is gevestigd in het schoolgebouw van de J.P. Coenschool in de Balistraat Amsterdam Oost. Het vrolijk geschilderde en uitnodigende gebouw ligt midden in een gezellige woonwijk. Er zijn twee groepen van maximaal twintig kinderen per groep per dag: de groep Kuta voor kinderen in de leeftijd van vier tot zes jaar en de groep Ubud voor kinderen in de leeftijd van zes tot twaalf. De kinderen komen van de J.P. Coenschool en zijn dependance, de Insulinde, de Waaier, de Flevoparkschool, de Valentijnschool en de Bataviaschool. Wij zijn op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag geopend tussen en uur. Op woensdag zijn wij geopend tussen en uur. Tijdens vakanties zijn wij van maandag tot en met vrijdag geopend van 8.30 tot uur. 8 van 29

9 In de ministeriële regeling is vastgelegd dat er per dag maximaal een half uur van de beroepskracht- kind - ratio mag worden afgeweken, met dien verstande dat ten minste de helft van het aantal beroepskrachten wordt ingezet. Indien per dag tenminste tien aaneengesloten uren buitenschoolse opvang wordt geboden kan de afwijkende inzet ten hoogste drie uren bedragen, met dien verstande dat tenminste de helft van het benodigde aantal beroepskrachten wordt ingezet en de afwijkende inzet niet plaats vindt tussen 9:30 en 12:30 en 15:00 en 16:30. Bij het opstellen van de roosters zorgen wij dat wij aan deze normering voldoen. De GGD controleert hierop. 3.2 Samenwerking tussen de groepen aan het eind van de dag Er zijn verschillende momenten waarop kinderen hun basisgroep verlaten. s Ochtends en in de vakantie als nog niet alle kinderen er zijn, worden de kinderen van twee of meer basisgroepen gezamenlijk ontvangen. Of aan het eind van de dag, als veel kinderen al zijn opgehaald. BSO Balistraat 79 bedient meerdere scholen met verschillende sluitingstijden. Er zijn scholen die een continurooster hebben. De kinderen van Kuta met een continurooster worden van tot rond uur opgevangen op de groep Ubud. Soms worden er gezamenlijke activiteiten georganiseerd waaraan alle kinderen kunnen meedoen zoals een voorstelling, de viering van een feest of een uitstapje. Als het niet regent, spelen de kinderen dagelijks buiten. Op de buitenspeelplaats spelen meerdere groepen tegelijk. 3.3 Gebruik ruimtes (open deuren beleid) Kinderen in de bso- leeftijd worden steeds zelfstandiger. Wij geven ze de vrijheid die ze nodig hebben en aankunnen. Dat geldt ook voor het gebruik van de binnen- en buitenruimte. Wij begeleiden en bewaken dit proces voor ieder kind individueel en voor de groep als geheel. Alle kinderen op BSO Balistraat 79 hebben een eigen basisgroep en hun vaste pedagogisch medewerkers. De pedagogisch medewerker is het aanspreekpunt als u iets wilt bespreken over uw kind. Iedere middag eten kinderen in hun basisgroep met hun vaste pedagogisch medewerkers. Hierdoor is er veel ruimte en tijd voor persoonlijk contact. Bij grote activiteiten van meer dan dertig kinderen buitenshuis zoals een sporttoernooi of een speciaal uitje zorgen we ervoor dat er per maximaal zeven kinderen één vaste pedagogisch medewerker is. De kinderen weten dan exact bij wie ze terecht kunnen. Bij grote activiteiten van meer dan dertig kinderen op BSO Balistraat 79 zelf zorgen we ervoor dat er per maximaal tien kinderen één vaste pedagogisch medewerker is. Kinderen mogen bij de buurgroep spelen. Ze moeten het dan eerst wel even aan de pedagogisch medewerksters van beiden groepen vragen. In de aula, in de gymzaal of buiten worden wel activiteiten georganiseerd die voor alle leeftijdsgroepen zijn. Kinderen melden bij de vaste pedagogisch medewerkers waar zij zijn. 3.4 Samenvoegen van groepen Als het aantal kindplaatsen in de basisgroepen niet volledig bezet is worden deze niet volledig bezette groepen samengevoegd. Er is dan altijd voor de kinderen een vaste pedagogisch medewerker aanwezig, en de beroepskracht-kind-ratio blijft volgens de wettelijke richtlijn. Ouders worden over het samenvoegen van de groep van hun kind geïnformeerd door de vestigingsmanager of de pedagogisch medewerkers van de groep. Daarnaast is deze informatie te vinden op de informatieborden naast de deuren van de groepen. In vakantieperioden wordt er, als er veel kinderen afwezig zijn, een apart rooster gemaakt voor de betreffende week/weken. Ook bij het opstellen van dit rooster gelden bovenstaande werkwijze en richtlijnen. In de vakanties worden de groepen, als er weinig kinderen zijn samengevoegd. 9 van 29

10 Indien de kindbezetting hiertoe aanleiding geeft zal de complete basisgroep- indeling (zoals beschreven onder de paragraaf groepsindeling) kritisch bekeken worden en waar nodig worden aangepast. Dit gaat altijd in overleg met de oudercommissie. Op de dagen dat er structureel (al een paar weken) minder kinderen zijn voegen we groepen samen. Het zijn vaak de woensdagen, de vrijdagen en de schoolvakanties. Uiteraard houden we ons ook op die momenten aan de wettelijke richtlijnen voor het aantal pedagogisch medewerkers per groep. U wordt hierover van tevoren over geïnformeerd. Dit is in overleg met de oudercommissie van de BSO overeengekomen. 3.5 Mentorschap Wij werken met mentorschap. Elk kind heeft een vaste mentor. Dit is altijd een pedagogisch medewerker van de eigen groep. De mentor wordt uw eerste aanspreekpunt en voert de oudergesprekken. Hij of zij volgt de ontwikkeling van uw kind met bijzondere aandacht. Dat is fijn voor het kind en prettig voor u, omdat u mag verwachten dat de mentor altijd goed op de hoogte is van uw kind. U hoort bij het intakegesprek wie de mentor is van uw kind. 3.6 Vierogenprincipe Ondanks dat het vierogenprincipe per 1 juli 2013 alleen wettelijk is vastgelegd voor dagopvang van kinderen van 0 tot 4 jaar hebben we ook voor onze bso een preventief beleid zonder hierbij de spel- en ontwikkelmogelijkheden te beperken. Het vierogenprincipe houdt in dat bij dagopvang van kinderen van 0 tot 4 jaar een beroepskracht of beroepskracht in opleiding de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl zij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene, om zo het risico op misbruik of mishandeling van kinderen te voorkomen. Binnen onze bso s proberen we een zo gevarieerd mogelijk aanbod te realiseren. Kinderen kunnen derhalve in kleinere groepjes deelnemen aan activiteiten. Deze activiteiten worden soms ook door externe workshopaanbieders verzorgd. Ook deze externe workshop aanbieders dienen (net als alle andere Partou medewerkers) voorafgaand aan de start van hun werkzaamheden een VOG te overleggen. Bovendien is er altijd een vaste pedagogisch medewerker van Partou aanwezig bij een door een externe aanbieder verzorgde workshop. Preventie Jaarlijks worden de risico s met betrekking tot misbruik van kinderen op onze vestiging in kaart gebracht aan de hand van een extra inventarisatieformulier behorende bij de risico inventarisatie veiligheid. Eventueel extra te nemen maatregelen met betrekking tot dit onderwerp worden opgenomen in het plan van aanpak en, evenals alle andere onderdelen van de risico-inventarisatie, besproken met het team en de oudercommissie. Daarnaast wordt jaarlijks de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld en het protocol ongewenste Omgangsvormen c.q. seksuele intimidatie veroorzaakt door werknemers met het team besproken. 3.7 Toegangsbeveiliging De toegangsdeur zit altijd op slot. Ouders en bezoekers bellen aan. Via de intercom checken de medewerksters wie daar is. Al naar gelang het goed volk is, wordt de deur open gedaan. 10 van 29

11 3.8 Extra dag(delen) Indien ouders dit wensen dan kan er een verzoek tot het afnemen van een extra dag(deel) worden ingediend. Indien het gaat om incidenteel een dag extra, dan kan dit rechtstreeks aan de pedagogisch medewerkers van de groep worden gevraagd. Als het gaat om structureel een extra dag dan kan dit worden aangevraagd via de website of de klantenservice. Indien ouders dit wensen kan er eventueel ook een extra dag(deel) worden afgenomen op één andere basisgroep (eventueel ook van een andere vestiging) dan de eigen basisgroep, indien er op de eigen basisgroep geen plaats is. Ouders dienen hiervoor wel vooraf schriftelijk toestemming te verlenen. 3.9 Ruilen van dagen Alle vestigingen van Partou hebben dezelfde mogelijkheden voor het ruilen van opvangdagen. Ouders die op vaste dagen opvang afnemen, kunnen een opvangdag omruilen. Hiervoor kunnen ouders vooraf (een schriftelijke) afspraak maken met de groepsleiding of de vestigingsmanager. Ruilen is mogelijk twee weken vóór tot twee maanden na de opvangdag dat uw kind er niet is Medische hulp Er zijn altijd één of meerdere medewerkers aanwezig, die opgeleid zijn tot bedrijfshulpverlener (BHV). De BHV- er volgt elk jaar een herhalingstraining. De pedagogisch medewerksters beschikken allemaal over een BHV-diploma. Kinder-EHBO is daar een onderdeel van. Dit staat te lezen op de roosters. Indien consultatie door een arts voor een kind nodig is dan nemen we contact op met de ouders. Alleen in uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld als we ouders onverhoopt niet kunnen bereiken) beslist de vestigingsmanager om contact op te nemen met de huisarts van het kind. De gegevens van de huisarts staan vermeld op het kindgegevensformulier. Soms kan het noodzakelijk zijn om direct medische hulp in te roepen. In die gevallen gaan wij naar de dichtstbijzijnde EHBO-post of bellen we 112. Uiteraard bellen wij de ouders dan zo snel mogelijk. De dichtstbijzijnde EHBO post is: Huisartsenpost Vader en Reuvekamp Halmaheirastraat LD Amsterdam Telefoonnummer Voertaal In ons kindercentrum is de voertaal Nederlands. Het beheersen van de Nederlandse taal is de eerste stap naar een succesvolle (school)loopbaan. In onze kinderverblijven wordt door alle beroepskrachten en beroepskrachten in opleiding Nederlands gesproken en wordt een zo omvangrijk mogelijk en goed taalaanbod gerealiseerd Samenwerkingsverbanden We hebben nauw contact met de leerkrachten van de scholen waar de kinderen van BSO Balistraat 79 naar toe gaan. Zo kunnen we de ontwikkelingen van de kinderen goed volgen. Verder werken we samen met de bibliotheek op het Javaplein. Zij mailen ons hun programma door. Dit geldt ook voor de Sport en Fun Tour activiteiten die het Stadsdeel organiseert. 11 van 29

12 3.13 Huisregels In de groepen hangen regels die voor de kinderen gelden. Onze groepsregels bieden de kinderen structuur en veiligheid. Dit geldt ook voor de regels die voor de pedagogisch medewerksters gelden qua veiligheid en gezondheid. Veiligheids- en gezondheidsregels Zoekraken of kapot gaan van meegenomen, eigen speelgoed is voor risico van de ouders. De buitendeur is altijd gesloten en wordt bediend met een intercom. Let er bij het binnenkomen en weggaan op dat u de buitendeur goed sluit en dat er geen onbekenden mee naar binnen lopen. Bij regen vragen wij iedereen om de voeten te vegen op de inloopmat. Zo voorkomen we dat de vloer nat en glad wordt. Huisdieren zijn niet toegestaan in de kindercentra, ook niet 'eventjes' tijdens het halen en brengen van kinderen. Laat uw persoonlijke bezittingen nergens onbeheerd achter. Dit kan gevaar opleveren voor de kinderen. Ook kunnen wij de veiligheid van uw spullen niet garanderen. In de maatschappij en in de buitenschoolse opvang zijn er veel ongeschreven gedragsregels: je mag een ander geen pijn doen, je mag niemand uitsluiten, je wacht op je beurt. Op BSO Balistraat 79 proberen we de kinderen dit bij te brengen in de dagelijkse omgang met elkaar. We laten kinderen kennismaken met grenzen, normen en waarden maar ook met omgangsvormen in onze samenleving. Op BSO Balistraat 79 geldt een aantal regels en afspraken waar iedereen zich aan dient te houden. Zo groeten we elkaar bij binnenkomst, schelden we elkaar niet uit, gaan we op een nette manier om met materialen, spelen we niet op de trap of in de hal, ruimen we op voordat we weggaan, etc. Op deze manier willen we de kinderen respect bijbrengen voor mens, dier, milieu en leefomgeving. Door veel naar buiten te gaan en de buitenwereld binnen te laten leren wij de kinderen wat er te zien is in de wereld. De regels worden opgesteld in samenspraak met de kinderen. Omdat imitatie een belangrijke vorm van leren is geven de pedagogisch medewerkers het goede voorbeeld. Wij stimuleren de kinderen ook om eigen waarden en normen of 'moreel besef' te ontwikkelen. Daarvoor hanteren wij basisregels zoals leuk met elkaar omgaan, netjes eten en dankjewel en alsjeblieft zeggen. De pedagogisch medewerkers geven het goede voorbeeld en leggen de regels ook uit. Wij hangen onze jassen op zodat er niemand overheen kan vallen. Of: Wij delen het speelgoed zodat iedereen kan spelen. Op BSO Balistraat 79 staan we open voor inbreng van de kinderen. Kinderen hebben inbreng in onderwerpen als inrichting van de ruimte, aanschaf van spelmaterialen, activiteiten, eten, regels en afspraken. We geven kinderen het goede voorbeeld van sociale vaardigheden in de omgang met kinderen en volwassenen door vriendelijk voor elkaar te zijn, naar elkaar te luisteren, mee te leven en samen te werken. De culturele diversiteit is zichtbaar in activiteiten en speelgoed. We luisteren met kinderen naar muziek uit verschillende landen, we vieren verschillende feesten zoals Kerst, Pasen en het Suikerfeest Vervoer We halen de kinderen lopend uit school. Dit geldt voor alle scholen waar we mee samen werken. Er is per school een veilige verzamelplaats, meestal binnen in de school afgesproken. De kinderen tot 6 jaar worden uit de klas gehaald. Een pedagogisch medewerkster haalt de kinderen uit de klassen. De anderen komen naar het verzamelpunt. Dit is een overzichtelijke plek binnen in de school. Onderaan de trap bv. Daar staat de tweede pedagogisch medewerkster te wachten. Als de meeste kinderen er zijn, gaat 1 pedagogisch medewerkster vast met de kinderen op het schoolplein spelen. We kiezen per school de meest veilige looproute. De kinderen lopen 2 aan 2, het liefst hand in hand. Er loopt een pedagogisch medewerkster voorop en een pedagogisch achteraan de rij. Dit geldt alleen als we meer dan 12 van 29

13 10 kinderen ophalen. Bij scholen waar we minder dan 10 kinderen van hebben, haalt er 1 pedagogisch medewerkster, vaak met samen een stagiaire de kinderen uit school. Al lopend zijn er allerlei regels, bv bij oversteken Eerst naar links en rechts kijken en Op elkaar wachten tot iedereen er is en dan pas oversteken. De twee pedagogisch medewerksters staan op de weg zodat de kinderen tussen hen over kunnen steken. Er is een werkinstructie voor de pedagogisch medewerksters te vinden in het Handboek van Partou. Deze instructie wordt aan het inwerkprogramma van een nieuwe medewerker, stagiaire toegevoegd. Er zijn kinderen, die zelfstandig mogen lopen. Ouders moeten hiervoor tekenen. 4 Begeleiding 4.1 Wennen Voordat een kind naar de bso komt, nodigen we hem samen met de ouders uit in de groepsruimte, om alvast kennis te komen maken met de pedagogisch medewerker en de andere kinderen. Toch kan de eerste dag op een bso nog een grote overgang zijn voor een kind. Daarom spreken we tijdens de kennismaking met ouders en kind af of er behoefte is aan een wenperiode. Als de beroepskracht-kind-ratio dit toelaat kan een kind komen wennen voor de officiële plaatsingsdatum. Tijdens het intakegesprek wordt afgesproken wanneer ouder en kind kunnen komen wennen en hoe lang het wenmoment duurt. Tijdens het wennen is het prettig als een ouder beschikbaar is, zodat als het wennen niet zo goed gaat, zij of hij het kind weer kan ophalen. Kinderen komen vóór de daadwerkelijke ingangsdatum van het contract kosteloos wennen op de groep. Het verloop van het wennen bepaalt hoe vaak en hoe lang het kind komt wennen met of zonder een ouder. De wenperiode duurt in de regel vier dagen en wordt bij voorkeur binnen één week afgerond. Kinderen van de oudste groep van 8-12 jaar hebben geen formele wenperiode. Wel wordt na een paar weken met hen geëvalueerd door middel van een formulier. 4.2 Daginvulling Het programma op de bso verloopt in een ritme met dagelijks terugkerende eet- en drinkmomenten en activiteiten voor de kinderen. Zo weten de kinderen wat er gaat gebeuren en kunnen ze hier op anticiperen. Dat geeft hen een gevoel van emotionele veiligheid. Oudere kinderen hebben behoefte aan meer vrijheid. Wij zorgen ervoor dat de mate van vrijheid aansluit bij de behoeften van het kind. Waar nodig, overleggen wij met de ouders en stemmen ons handelen hierop af. Dagritme Het dagschema biedt een balans tussen structuur en flexibiliteit. Er is ruimte voor vrij spel en voor gestructureerde activiteiten. Op schooldagen uur Ophalen van kinderen uit scholen met een continuerooster uur Ophalen van kinderen uur Eten uur Activiteiten/vrij spelen uur Verlaten pand. In vakanties 13 van 29

14 uur Kinderen worden gebracht uur Tussendoortje (rijstwafel/cracker/ontbijtkoek) uur Vrij spelen/activiteit (buitenshuis) uur Lunch (warm of koud) uur Activiteiten/vrij spelen (buitenshuis) uur Fruit uur Vrij spelen uur 4.3 Maaltijden en tussendoortjes Eten en drinken met kinderen is een ontspannen, sociale activiteit. Bij warm weer en lichamelijke inspanning letten we er extra op dat ze voldoende drinken. Bij het samenstellen van de maaltijden en de tussendoortjes die wij aanbieden, hanteren we de richtlijnen van het Voedingscentrum en volgen wij de hygiënecode voor kleine instellingen. Hebben ouders bepaalde voedingswensen voor hun kind, vanwege een dieet of om culturele of religieuze reden, dan houden we daar rekening mee. We houden zoveel mogelijk rekening met de voedingsgewoonten van ieder kind en bieden zo min mogelijk suikers en vetten aan. Als een kind een bepaald dieet volgt, kijken we met de ouders of de bso de voedingsmiddelen aanschaft of dat de ouders de voedingsmiddelen zelf meegeven. Veel ouders kunnen de kosten van dieetvoeding declareren bij hun ziektekostenverzekering. Partou volgt de voedingsvoorschriften van de GGD en het voedingscentrum. Er zijn vijf spelregels volgens de schijf van 5 die samen de rode draad vormen als het gaat om gezonde voeding. 1. Eet gevarieerd. 2. Eet volop groente, fruit en brood 3. Eet weinig producten met verzadigd vet 4. Eet niet te veel. 5. Eet veilig (voedselhygiëne). De voedingsvoorschriften van Partou kunt u bij de vestigingsmanager opvragen. 4.4 Traktaties Bij vieringen mogen kinderen trakteren. Wij vragen om zoveel rekening te houden met het Voedingsbeleid van Partou. Dit beleid zegt dat we niet snoepen. Het liefste willen wij zoveel een gezonde traktatie met zo min mogelijk met kleurstoffen en suikers. De pedagogisch kunnen u helpen met het verzinnen van gezonde en toch hele leuke en lekkere traktaties. 4.5 Zieke kinderen Een ziek kind voelt zich thuis het prettigst; wij kunnen de zieke veelal niet de extra zorg en aandacht geven die het nodig heeft. Als een kind zich duidelijk niet lekker voelt of verhoging lijkt te hebben, nemen we contact op met de ouders om te overleggen. Op een enkele uitzondering na, kan een kind met een besmettelijke ziekte gewoon op de bso komen. Om te bepalen bij welke ziekte en hoe lang een kind eventueel beter thuis kan blijven, houden wij ons aan de richtlijnen van de GGD. Wij vinden het belangrijk te weten óf en om welke besmettelijke ziekte het gaat vanwege onze meldingsplicht aan de GGD. Bovendien kunnen wij dan de andere ouders van het kinderverblijf op de hoogte stellen; vooral voor zwangeren is dit van belang. Als kinderen op onze bso een besmettelijke ziekte hebben (of als er hoofdluis heerst), dan vermelden wij dit via een daarvoor bestemde poster op de deuren en de prikborden van de groepen. 14 van 29

15 Voor meer informatie kunnen ouders terecht bij de manager van ons kinderverblijf. 4.6 Medicijnen Ouders kunnen aan ons vragen om hun kind bepaalde geneesmiddelen toe te dienen. Dit kunnen geneesmiddelen zijn die door de huisarts of specialist zijn voorgeschreven en dus 'op recept' en op naam van het kind zijn verkregen. Daarnaast geld dit ook voor (homeopathische) zelfzorgmiddelen, die niet 'op recept' verkregen zijn, bij apotheker en drogist. Wij kunnen alleen aan dit verzoek voldoen als het middel in de originele verpakking met originele (geen kopie) bijsluiter wordt aangeleverd óf als op het middel of op de verpakking staat aangegeven hoe het middel moet worden toegediend. Bovendien vragen we van ouders om een verklaring medicijntoediening in te vullen. Paracetamol en overige koortsverlagende zelf zorg middelen vormen hierop een uitzondering. Koorts is een natuurlijke reactie van het lichaam ten aanzien van een virus/infectie. Door het gebruik van paracetamol wordt deze reactie onderdrukt. Bovendien kan door het gebruik van paracetamol een allergische reactie optreden (huiduitslag, galbulten). Derhalve zijn wij terughoudend met het toedienen van paracetamol om de koorts te onderdrukken. Paracetamol op de bso wordt bovendien alleen toegediend als het kind al twee keer eerder elders paracetamol heeft gehad zodat uitgesloten is dat het kind een allergische reactie krijgt. Ouders dienen, net als bij de overige medicijnen, de paracetamol zelf mee te nemen en een verklaring medicijntoediening in te vullen. 5 Seksuele ontwikkeling Peuters en kleuters kunnen heel nieuwsgierig zijn naar hun lijfje en dat van anderen. Ze worden zich bewust van de lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes. ' Doktertje' spelen en vader & moedertje zijn favoriet in de peuter- en kleuterleeftijd. Deze spelletjes zijn een normaal onderdeel van de seksuele ontwikkeling. We verbieden het niet, maar kunnen er wel regels aan stellen en begrenzen. Bijvoorbeeld dat we voorzichtig met elkaar moeten zijn, en dat kinderen nee mogen zeggen als ze iets niet prettig vinden. Ook zijn we er alert op dat er niets in lichaamsopeningen (mond, oor, neus, vagina, billen) wordt gestopt. Wij hebben hierin een observerende taak, zodat weten wat er bij de kinderen speelt. Kleuters willen alles weten. Dit geldt ook voor seksualiteit. Zwangerschap en geboorte hebben voor kleuters nog geen relatie met seksualiteit. We vinden het wel belangrijk om op hun vragen in te gaan. Dit doen we dan ook zo veel mogelijk. Vanaf een jaar of 6 lijken kinderen minder interesse te hebben voor seksualiteit. Ze stellen minder vragen en tonen minder openlijke belangstelling voor elkaars lichaam. De ontwikkeling gaat wel gewoon door; er gebeurt nu veel meer buiten het gezichtsveld van de volwassenen. Schaamte begint een rol te spelen. De eerste verliefdheden ontstaan. Die kunnen heftige gevoelens teweegbrengen zonder dat daar seksuele gevoelens aan gekoppeld hoeven te worden. We vinden het belangrijk om open over seksualiteit te praten met kinderen, kinderen serieus te nemen en ze duidelijk antwoord op hun vragen te geven. Daarnaast willen we kinderen mee geven dat het belangrijk is om eigen grenzen aan te geven en rekening te houden met grenzen van andere kinderen. Vanaf een jaar of 8 worden de gevoelens van verliefdheid intenser. De gevoelens van verliefdheid en lichamelijk contact worden nu ook meer aan elkaar gekoppeld. De verliefden zoeken elkaars aanwezigheid op en gaan bijvoorbeeld tegen elkaar aanzitten of lopen hand in hand. De seksuele voorkeur wordt met voorzichtige stappen verkend, hoewel dit een lang proces is. In deze leeftijdsfase worden vaak grapjes over homo s gemaakt. Wij accepteren dit niet, maar gaan hierover in gesprek. We maken geen foto s of film opnamen van blote kinderen. 15 van 29

16 6 Activiteitenaanbod Bij onze buitenschoolse opvang staan plezier en lekker bezig zijn als vrijetijdsbesteding voorop. Met een breed aanbod van activiteiten en materialen dagen we de kinderen uit om te ontspannen door zich in te spannen en zo allerlei vaardigheden te ontwikkelen. Spelenderwijs, op vrijwillige basis en met groot plezier doen ze allerlei ervaringen op en komen sociale vaardigheden, cognitieve en motorische vaardigheden, fantasie en creativiteit aan bod. De kinderen kunnen zelf het initiatief nemen en daarnaast kiezen uit allerhande activiteiten die we ze aanbieden. 6.1 Verschillen tussen jongens en meisjes We spelen in op de verschillende interesses en behoeften die jongens en meisjes kunnen hebben. Die verschillen hebben deels te maken met de ontwikkeling van de hersenen. De linker hersenhelft ontwikkelt zich langzamer dan de rechter. En door de invloed van het mannelijke hormoon testosteron, verloopt dat proces bij jongens langzamer. Daarom hebben zij meer behoefte aan grof motorische bewegingen, waarbij ze letterlijk de ruimte nodig hebben. Ze kunnen al snel hun interesse verliezen bij activiteiten die een beroep doen op hun fijne motoriek. De ontwikkeling van de fijne motoriek verloopt bij meisjes sneller; daarom zal hun spanningsboog bij dergelijke activiteiten groter zijn dan bij jongens. Om dezelfde reden uiten jongens zich veelal fysieker en stoeien daarom graag met elkaar. We kijken naar het individuele kind en sluiten aan op zijn/haar behoefte ongeacht of het een jongen of een meisje is. Ieder kind krijgt de ruimte die het nodig heeft. 6.2 Vallen en opstaan Wij geven kinderen de ruimte situaties te oefenen en ervarend te leren. Dit gebeurt soms letterlijk met vallen en opstaan. Kinderen leren zo risico s in te schatten. Spelen zonder risico kan niet, uiteraard begeleiden wij de kinderen hierin. Wij laten kinderen zoveel binnen veilige grenzen experimenteren. Bv buiten staat een schommel. De kinderen mogen staand op de schommel. Ook met een balspel in de gymzaal kunnen wij niet voorkomen dat er een kind een bal hard tegen zijn hoofd krijgt. Wij proberen de kinderen wel aan te spreken op het leren kennen van hun krachten, hun mogelijkheden en onmogelijkheden. 6.3 Meer van hetzelfde Kinderen willen soms gedurende langere tijd achter elkaar met dezelfde activiteit bezig zijn. Bijvoorbeeld de hele week met kapla of met dinosaurussen spelen. Zo vergroten ze hun concentratie en verdiepen met fantasie hun spel. Alle ervaringen krijgen de tijd om in de hersenen te worden opgeslagen. We geven kinderen die langere tijd met een zelfde activiteit bezig willen zijn daarvoor de gelegenheid en tijd. 6.4 Het doen telt Voor alle kinderen geldt dat het eindresultaat van hun activiteit niet belangrijk is, maar de weg ernaar toe. Die weg bestaat uit uitproberen en ervaringen opdoen. Zo is het bijvoorbeeld een enorme ervaring als een 16 van 29

17 kind zelfstandig aan de hand van een recept cakejes bakt. Dat vergroot zijn zelfvertrouwen en zelfstandigheid. 6.5 Zelfredzaamheid Binnen de buitenschoolse opvang zijn zelfstandigheid en zelfredzaamheid sleutelwoorden. De kinderen krijgen, aansluitend bij hun leeftijd, meer vrijheden. Vanaf achtjarige leeftijd kan een zelfstandigheidcontract worden afgesloten. Dit contract wordt tussen locatiemanager, ouder en kind gesloten. Aan de hand hiervan kan het kind zelfstandig een aantal (handige) activiteiten ondernemen zoals van de buitenschoolse opvang naar school en terug lopen. Of een boodschap doen, bij een vriendje of gewoon buiten spelen. De afspraken die met ouders en kind gemaakt kunnen worden zijn afhankelijk van de vestiging en haar omgeving. Uiteraard wordt dit contract afgesloten op het moment dat het kind er ook echt aan toe is. Kinderen moeten zelfstandigheid, zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit kunnen ontwikkelen. Op BSO Balistraat 79 kan ieder kind zich ontwikkelen op de verschillende ontwikkelingsgebieden motorisch, cognitief, emotioneel en sociaal. Op BSO Balistraat 79 geven we kinderen alle ruimte om hun eigen keuzes te maken en om zelf initiatieven te ontplooien. Er is aandacht voor de mening en de behoeften van ieder kind. De kinderen zijn vrij om zich op hun eigen wijze en in hun eigen tempo te ontwikkelen. Dit bevordert het zelfvertrouwen, de zelfstandigheid, de creativiteit en de flexibiliteit van de kinderen. Kinderen groeien door succeservaringen. Pedagogisch medewerkers moedigen het kind aan om nieuwe uitdagingen aan te gaan, bijvoorbeeld door het enthousiast te maken voor een bepaalde activiteit of door het nog onbekende (spel)materialen te laten gebruiken. Maar ook door hen te complimenteren of aanspraak te doen op hun gevoel voor verantwoordelijkheid. Kinderen kunnen het grootste deel van de tijd kiezen uit diverse activiteiten, zowel georganiseerde als spontane. De aangeboden activiteiten richten zich op verschillende gebieden zoals beweging, kunstzinnige vorming, muziek, dans en drama, taal, techniek, natuurbeleving, etc. Er is aandacht voor het resultaat van de activiteiten door het organiseren van presentaties, voorstellingen, tentoonstellingen of competities. De pedagogisch medewerkers grijpen kansen aan om individuele talenten van kinderen te helpen ontwikkelen. Bij het bepalen van het activiteitenaanbod wordt er rekening gehouden met de diverse talenten binnen de groep. We moedigen individuele vrije expressie aan. We vragen de kinderen niet om een exacte kopie van een voorbeeld te maken. Voorbeelden die we aandragen zijn er ter inspiratie. Door ons uitgebreide aanbod van activiteiten en materialen dagen we de kinderen uit om hun grenzen te ontdekken en te verleggen. De pedagogisch medewerkers ondersteunen desgevraagd de kinderen bij het knutselen, ze brengen hen tot ideeën en helpen hen bij het juist gebruik van materialen. We luisteren naar verschillende soorten muziek met de kinderen en praten erover. Bijvoorbeeld klassiek, modern, muziek uit verschillende landen. Kinderen komen al heel jong in aanraking met televisie en computer. Ook voor de allerjongsten zijn er speciale tv-programma s, computerspelletjes en websites. Op de bso hebben veel kinderen veel belangstelling voor multimedia. Hoe Partou omgaat met deze ontwikkelingen kunt u lezen in de informatiefolder Multimedia bij Partou. 6.6 Opbouw activiteiten Het activiteitenaanbod werken we uit volgens drie pijlers: Vrije activiteiten Kinderen kunnen op eigen initiatief, zelfstandig aan de slag met het aanwezige spel of creatief materiaal, dat op de bso aanwezig. Het zij alleen of samen in een groepje. Het spelmateriaal is uitdagend en toegespitst op de leeftijdsgroep. Om het samen spelen te stimuleren, hebben we veel spelmateriaal dat hiertoe uitnodigt. 17 van 29

18 Open activiteiten Wij bieden activiteiten aan. Het kind kiest of het hieraan deelneemt, of iets anders gaat doen. Het aanbod is flexibel en biedt kinderen de ruimte om zelf met initiatieven te komen voor activiteiten of met een eigen inbreng te hebben in de aanpak. Het kan daarom gebeuren dat een door ons voorbereide open activiteit een andere wending krijgt en uiteindelijk wordt afgesloten met bijvoorbeeld een heel ander spel. Extra georganiseerde activiteiten Kinderen kunnen zich inschrijven voor workshops en cursussen van interne en externe specialisten (trainers, instructeurs of pedagogisch medewerkers) die af en toe worden aangeboden. Ze kunnen zo kennis maken met allerhande activiteiten en ontdekken waar hun talenten liggen. Inschrijven voor deze activiteiten is niet verplicht; we leggen daarvoor het initiatief bij de kinderen. Als kinderen zich eenmaal hebben ingeschreven stimuleren we hen wel om ook daadwerkelijk deel te nemen en de workshops compleet af te ronden. Kinderen hebben de kracht en de drang om zich te ontwikkelen en zijn afhankelijk van wat de omgeving hun te bieden heeft. Hier ligt voor BSO Balistraat 79 dus een belangrijke taak. Door een veilige en educatieve speel- en leeromgeving te creëren en prikkelende, leeftijdsgerichte activiteiten aan te bieden stimuleren we de lichamelijke ontwikkeling, de ontwikkeling van identiteit en zelfredzaamheid, de cognitieve, creatieve en taalontwikkeling en de morele en sociale ontwikkeling van kinderen. De ruimtes in BSO Balistraat 79 zijn afgestemd op de interesses en de behoeften van de kinderen. Er zijn diverse speelhoeken waar ze alleen of met een vriendje hun fantasie op de vrije loop kunnen laten. Er is ruimte voor drukkere activiteiten, maar er zijn ook plekjes waar kinderen zich even kunnen terugtrekken om te ontspannen, bijvoorbeeld met een boek of een film. Ons speelmateriaal is er vooral op gericht om samenspel te stimuleren. In BSO Balistraat 79 gaan we ook vaak naar buiten. We organiseren regelmatig uitstapjes en buitenactiviteiten in de buurt. Dan gaan we bijvoorbeeld naar het Flevopark, Artis of naar de het natuurgebied Jeugdland waar de kinderen heerlijk kunnen spelen. Wij vinden het belangrijk dat een kind in BSO Balistraat 79 zijn autonomie kan ontwikkelen. Het krijgt de ruimte om te ontdekken, te experimenteren en zelfstandig te zijn. We zorgen ervoor dat het zich thuis voelt op de bso en in de groep. We praten met het kind, luisteren naar het kind en we nemen het serieus. We benaderen het altijd positief en complimenteren het bij gewenst gedrag. Het mag meedenken over het activiteitenaanbod, heeft keuzevrijheid en krijgt taakjes en verantwoordelijkheden. Zo wordt het kind voortdurend gestimuleerd om zijn vaardigheden nog verder te ontwikkelen. De pedagogisch medewerkers observeren het kind steeds en zorgen ervoor dat het kind op tijd nieuwe uitdagingen krijgt aangeboden. Interactie tussen kinderen en tussen kind en volwassenen wordt actief gestimuleerd. We laten de kinderen bijvoorbeeld veel in teamverband werken en spelen en waarderen vriendschappen tussen kinderen. We letten er wel op dat er ruimte is voor de talenten en de kracht van ieder individueel kind. Ons activiteitenaanbod is gevarieerd en meestal gebaseerd op een bepaald thema, bijvoorbeeld natuur, pesten of sport. De activiteiten zijn leeftijdsgericht, bevatten leerzame onderdelen en zijn uiteenlopend van karakter. Denk bijvoorbeeld aan koken, knutselen, sport en spel. 6.7 Verhalen Luisteren naar een verhaal, benoemen waar het over gaat en wat je ervan vindt, stimuleert de taalontwikkeling; de woordenschat wordt groter. Voorlezen is ook vaak een groepsactiviteit; kinderen en pedagogisch medewerkers nemen de beurt en luisteren naar elkaar. Kinderen kunnen ook zelf een boek lezen; dat prikkelt niet alleen hun fantasie, maar kan ook een fijn rustmoment zijn. Op bso bieden we de kinderen stripverhalen en boeken aan. Bij de jongste worden de kinderen gestimuleerd een boek te pakken terwijl ze op hun tussendoortje wachten. Er is een leeshoek waar kinderen op de bank lekker kunnen lezen. Bij de jongste groep staan er ook boeken tentoongesteld boeken van het seizoen of over een bepaald thema. 18 van 29

19 6.8 Uitstapjes We maken onder andere uitstapjes tijdens de vakanties. Dat vergroot de wereld van de kinderen; ze doen zo weer nieuwe ervaringen op. Tijdens uitstapjes gelden de veiligheidsvoorwaarden zoals beschreven in het kwaliteitshandboek. Partou zorgt voor adequaat toezicht bij uitstapjes. De minimale medewerker-kind ratio is voor lang niet voor alle uitstapjes voldoende. Risico s zijn afhankelijk van leeftijd, soort uitstapjes (dicht bij huis/verder weg) en vervoermiddel. Dicht bij huis In de buurt van de locatie, op loopafstand voor begeleiders en/of kinderen. Kleine kinderen vaak aan de hand. Grotere kinderen lopend of fietsend. Deze uitstapjes kunnen met alle leeftijdsgroepen worden ondernomen. De pedagogisch medewerkers hoeven dit niet te melden bij de vestigingsmanager. Verder weg Alleen met toestemming van de vestigingsmanager. Begeleiding minimaal twee personen. 6.9 Buitenspelen Buitenspelen doen we zoveel mogelijk iedere dag. Daar hebben kinderen letterlijk de ruimte voor grof motorische bewegingen en kunnen ze zich uitleven: klimmen en klauteren, rennen en fietsen. Buiten worden ook activiteiten aangeboden als sport en spel en onderzoeken van de natuur. Vlakbij BSO Balistraat 79 is er een voetbalkooi. Als het kinderaantal en het weer dit toelaat zijn we daar vaak te vinden. Er is en speeltuin in de buurt en we gaan in de vakanties wel naar het Flevopark Natuur & milieu Kinderen krijgen hun normen en waarden overgedragen door hun directe verzorgers. Wij hebben dus een voorbeeldfunctie, ook ten aanzien van het milieu. Vooral de kennismaking met de natuur staat voorop, zodat kinderen deze leren waarderen. De pedagogisch medewerkers zullen de kinderen hiertoe bewust bij de natuur betrekken. De aandacht voor het milieu zal vanuit dit standpunt op een speelse manier en vanuit een voorbeeldfunctie worden meegenomen. Voorbeelden om kinderen bij de natuur te betrekken: Aandacht voor de seizoenen, bijvoorbeeld door de aankleding van het lokaal, door creatieve activiteiten. Buiten spelen in alle jaargetijden. Werken met plantjes en zaadjes. Het maken van een kindertuin. Aandacht voor diverse diersoorten, door voorlezen en bezoek kinderboerderij. Bewust omgaan met dieren als slakken en lieveheersbeestjes. Voorbeelden om kinderen bij het milieu te betrekken: Mee laten helpen bij het opruimen van papier/glas op het kinderverblijf in de daarvoor bestemde bakken. Geen afval op straat (laten) gooien. Zuinig leren omgaan met water bij het handen wassen. Kosteloos materiaal gebruiken. (Teken)papier optimaal gebruiken. We gaan ook wel naar de Natuurspeeltuin Natureluur waar allerlei activiteiten rond kind en natuur georganiseerd worden. 19 van 29