Adviesnota voor de raad

Transcriptie

1 Adviesnota voor de raad Onderwerp Verzoek suppletie Gemeentefonds opsporen en ruimen conventionele explosieven Tweede Wereldoorlog Datum collegebesluit dinsdag 6 november 2012 Datum raadsvergadering donderdag 13 december 2012 Agendapunt 7. Portefeuillehouder Burgemeester Van den Bosch Nummer postregistratie Naam programma Inlichtingen bij Tel.nr. Martine Kriesch mckriesch@zaltbommel.nl Voorstel 1. In te stemmen met de subsidieaanvraag voor suppletie uit het Gemeentefonds voor het opsporen en ruimen van conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog voor vier projecten. Inleiding Het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) kent een vergoeding voor het opsporen en ruimen van explosieven uit de Tweede Wereldoorlog, de bommenregeling. Deze vergoeding kent drie soorten gemeenten te weten - gemeenten met een vaste vergoeding; - maatstafgemeenten, ook wel veelgebruikers genoemd; - en vangnetgemeenten. De gemeente Zaltbommel behoort tot de groep vangnetgemeenten. Dit zijn gemeenten die incidenteel geconfronteerd worden met kosten die samenhangen met het opsporen van conventionele explosieven. Voor deze gemeenten is een vangnet ingericht om de eventuele kosten te dekken. Dit vangnet is in de vorm van een suppletie uit het gemeentefonds ingericht. Indien de gemeenteraad besluit tot het opsporen van conventionele explosieven, krijgen deze gemeenten een aanvullende bijdrage uit het gemeentefonds van 70% van de projectkosten. In een gemeenteraadsbesluit dient te worden aangegeven waar de kosten uit bestaan. De bommenregeling kent geen eigen beleidsregels maar verwijst naar de beleidsregels uit het vervallen bijdragebesluit opsporing conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. De beleidsregels geven aan welke kosten voor suppletie in aanmerking komen. Hieronder vallen in ieder geval kosten voor - vooronderzoek - advies - gemeentelijk of in te huren toezicht/directievoering van 1 fte - detecteren, lokaliseren, benaderen en identificeren - vernietigen van munitie

2 De aanleiding voor deze subsidieaanvraag is het project baggeren De Wiel te Nederhemert van Staatsbosbeheer. Uit vooronderzoek is gebleken dat het aantreffen van explosieven hier niet uitgesloten kan worden en er daarmee aanzienlijk extra kosten zijn voor de uitvoering van de werkzaamheden doordat deze onder veiligheidscondities moeten worden uitgevoerd. Voor deze extra kosten kan suppletie worden aangevraagd uit het gemeentefonds. Beleidsregels geven echter aan dat publiekrechtelijke lichamen, zoals Staatsbosbeheer, niet zelfstandig in aanmerking komen voor een suppletie uit het gemeentefonds. In uitzondering hierop kunnen zij wel via de gemeente aanspraak maken op een suppletie. Daarom heeft Staatsbosbeheer ons gevraagd een subsidieaanvraag te doen. Het niet subsidiabele deel voor dit project komt voor rekening van Staatsbosbeheer. Via deze subsidieaanvraag vragen wij ook een de subsidiebijdrage voor een drietal andere projecten aan. Wij willen een aanvraag voor een vergoeding doen voor de volgende vier projecten 1. Baggeren natuurgebied De Wiel bij Nederhemert (Staatsbosbeheer); 2. Molenstraat te Kerkwijk (Gemeente Zaltbommel); 3. Koningin Wilhelminaweg te Zaltbommel (Gemeente Zaltbommel); 4. Herinrichting zwemwaterlocatie de Neswaarden te Aalst (Gemeente Zaltbommel). Vervolgprocedure We willen hier nogmaals benadrukken dat in geen van de verdachte gebieden tot op heden daadwerkelijk explosieven aangetroffen zijn. Wel kan de aanwezigheid hiervan niet uitgesloten worden. Daarom is het advies de werkzaamheden onder veiligheidscondities zoals verwoord in het werkspecifiek certificatie schema opsporen conventionele explosieven (WSCS-OCE) (bijlage 1). Door de werkzaamheden onder explosievencondities met behulp van materiaal dat conform de WSCS-OCE beveiligd is, worden de werkzaamheden veilig uitgevoerd en wordt geborgd dat de projectvoortgang geen stagnatie, met bijkomende kosten, zal ondervinden. Tevens wordt op deze wijze de Openbare Orde en Veiligheid beheerst. Indien u akkoord gaat met het voorstel dient het raadsbesluit vervolgens ingestuurd te worden naar het ministerie van Binnenlandse Zaken, Directoraat-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties. Uit het raadsbesluit moet blijken dat opsporing en ruiming van conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog uit veiligheidsoverwegingen noodzakelijk is en welke uitgaven daarmee gepaard gaan. Doel / meetbaar effect Doel is het aanvragen van subsidie voor het veilig kunnen uitvoeren van de werkzaamheden en het veilig maken van het gebied bij De Wiel bij Nederhemert, Molenstraat te Kerkwijk, Koningin Wilhelminaweg te Zaltbommel, en De Neswaarden te Aalst. Het effect is het duurzaam borgen van de veiligheid in deze gebieden. Argumenten 1.1. Deze projecten voldoen aan de criteria voor het aanvragen van een bijdrage uit de bommenregeling. Het gaat daarbij om de volgende projecten Toelichting projecten 1. Baggeren De Wiel bij Nederhemert In de nabije toekomst zal het gebied behorend bij Kasteel Nederhemert en het nabijgelegen natuurgebied De Wiel heringericht worden. Door de opwaardering van de aardkundige, cultuurhistorische en ecologische kwaliteiten wordt het unieke karakter van beide gebieden hersteld. De uitvoeringsmaatregelen zullen daardoor een impuls geven aan het landschap van ons monumentale dorp en aan de beleving hiervan. 2

3 In het kader van de Arbowet is een historisch onderzoek (bijlage 2) uitgevoerd naar vermoede aanwezigheid van conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Dit onderzoek heeft aangetoond dat het aantreffen van explosieven niet uitgesloten kan worden. Het advies is de baggerwerkzaamheden (bijlage 3) onder veiligheidscondities uit te voeren. In het vooronderzoek wordt geconcludeerd dat er een kans is op het aantreffen van infanteriemunitie en munitie uit een luchtafweerstelling (Flak). Omdat er nog geen veldwerkzaamheden zijn uitgevoerd, is er op dit moment ook geen gevaar voor de omgeving. Het werken onder veiligheidsomstandigheden is om de veiligheid van de werknemers en derden te borgen. 2. Molenstraat te Kerkwijk De gemeente Zaltbommel is voornemens in het projectgebied Molenstraat te Kerkwijk een voetbalveld met parkeerplaatsen te ontwikkelen. Naar aanleiding van het uitgevoerde vooronderzoek (bijlagen 5, 6 en 7) wordt het projectgebied, op basis van het geanalyseerde feitenmateriaal, als verdacht op de aanwezigheid van explosieven gekwalificeerd. Het advies aan de opdrachtgever is vóór aanvang van de voorgenomen (grond)werkzaamheden het projectgebied te laten onderzoeken op de mogelijke aanwezigheid van explosieven door middel van oppervlaktedetectie. Indien de detectieresultaten aantonen dat het vermoeden uit het vooronderzoek bevestigd wordt, is het advies de objecten die overeenkomsten vertonen met explosieven te laten verwijderen. 3. Koningin Wilhelminaweg te Zaltbommel De Koningin Wilhelminaweg is aan een reconstructie toe. Het asfalt, de tegels op de fietspaden en de riolering zijn aan het einde van hun levensduur. Ook is een verbetering van de voetgangers- en fietsvoorziening gewenst. Voor het stationsplein is vooral na de recente verbeteringen in de (fiets)parkeersituatie de mogelijkheid ontstaan om het ontstane plein opnieuw in te richten. Ook is behoefte aan een veiliger oversteek naar het nieuwe P&R-terrein. Het uitgevoerde vooronderzoek (bijlage 9 en 10) heeft aangetoond dat delen van het projectgebied verdacht zijn op het aantreffen van explosieven uit artilleriebeschietingen en achtergebleven explosieven uit verdedigingswerken. Naar aanleiding van het onderzoek wordt geadviseerd de verdachte delen te onderzoeken op de daadwerkelijke aanwezigheid van explosieven. Het rapport geeft geen uitsluitsel over de wijze waarop het explosievenonderzoek dient te worden uitgevoerd. Hiervoor is een aanvullende rapportage nodig in de vorm van een projectgebonden risicoanalyse. 4. Herinrichting zwemlocatie De Neswaarden te Aalst De gemeente is van plan het strand langs de Neswaarden opnieuw in te richten. Hiervoor wordt zand aangebracht om het strand op te hogen en zwemveiliger te maken. Het zand dat hier wordt toegepast is afkomstig van de van de Zandplaat. Dit zand wordt ontgraven vooruitlopend op de maatregelen van het KRW. Dit levert voor de gemeente voordeel op doordat het zand niet aangekocht hoeft te worden en Rijkswaterstaat heeft voordeel omdat er minder zand ontgraven en vervoerd dient te worden. De Zandplaat is in het uitgevoerde vooronderzoek (bijlage 12) als verdachte locatie aangemerkt. Het te ontgraven gebied moet gedetecteerd worden en de gemeten objecten moeten benaderd en veilig gesteld worden. Hiervoor zijn kosten gemaakt (bijlage 13). Kanttekeningen 1.1 Het is jaarlijks mogelijk om voor projecten een aanvraag voor suppletie uit het Gemeentefonds voor explosieven te doen. Wanneer de huidige aanvraag in de praktijk onvoldoende blijkt voor de uit te voeren werkzaamheden, kan het jaar daarop opnieuw een aanvraag worden gedaan. 1.2 Tot nu toe hebben we als gemeente nog geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het aanvragen van een bijdrage voor explosieven uit het Gemeentefonds. Regelmatig hebben wij bij projecten te maken met aanvullend explosievenonderzoek. Tot nu toe hebben we als gemeente geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid hiervoor een bijdrage in de kosten aan te vragen. Op dit moment verkennen wij de mogelijkheid tot het opstellen van 3

4 een explosievenkansenkaart waarop wordt aangegeven in welke gebieden er aanvullend explosievenonderzoek nodig is, inclusief een procedure met eventuele vervolgstappen. Voor het opstellen van deze explosievenkansenkaart is eveneens een 70% bijdrage mogelijk. 1.3 De te ontvangen bijdrage voor suppletie uit het gemeentefonds betreft een doeluitkering. De bijdrage is op basis van daadwerkelijk gemaakte kosten, het betreft gelabeld geld. Mocht er geld overblijven van de verkregen bijdrage, dient deze te worden besteed aan toekomstige aanvragen voor explosieven. Financiën. 1. Baggeren De Wiel bij Nederhemert Totale kosten voor opsporen en ruimen explosieven ,50 Staatsbosbeheer (30%) ,25 Suppletie uit het gemeentefonds (70%) ,25 Gemeente Zaltbommel (0%) 0,00 2. Molenstraat te Kerkwijk Totale kosten voor opsporen en ruimen explosieven ,00 Gemeente Zaltbommel (30%) ,00 Suppletie uit het gemeentefonds (70%) ,00 3. Koningin Wilhelminaweg te Zaltbommel Totale kosten voor opsporen en ruimen explosieven ,00 Gemeente Zaltbommel (30%) ,00 Suppletie uit het gemeentefonds (70%) ,00 4. Herinrichting zwemlocatie De Neswaarden te Aalst Totale kosten voor opsporen en ruimen explosieven ,00 Gemeente Zaltbommel (30%) 4.335,90 Suppletie uit het gemeentefonds (70%) ,10 Zie de bijlagen 4, 8 11 en 14 voor de samenstelling van de uitgaven. De projectkosten van de onderzoeken van de gemeente Zaltbommel zijn reeds gemaakt en zijn gedekt via bestaande budgetten en kredieten. De suppletie uit het gemeentefonds betreft een doeluitkering. Zie onder kanttekeningen. Uitvoering Planning Vóór 1 maart 2013 dient het raadsbesluit ingediend te worden bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, Directoraat-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties. Communicatie Voor het raadsadvies wordt een persbericht opgesteld. Bij projecten waarin explosieven een rol spelen zal in het vervolg aandacht zijn voor een communicatiestrategie richting omwonenden. 4

5 Bijlagen Ter inzage in de leeskamer Concept raadsbesluit Bijlage 1 Regeling opsporen conventionel explosieven. Werkspecifiek certificatie schema opsporen conventionele explosieven (WSCS-OCE) Bijlage 2 Vooronderzoek Nederhemert en De Wiel (AVG) Bijlage 3 Kostenraming beveiligde baggerwerkzaamheden Nederhemert en De Wiel (Bodac) Bijlage 4 Kostenraming Nederhemert en De Wiel Bijlage 5 Factuur Bodac Vooronderzoek conventionele explosieven Molenstraat Kerkwijk Bijlage 6 Vooronderzoek Conventionele explosieven Molenstraat Kerkwijk Bijlage 7 Kaart Vooronderzoek Molenstraat te Kerkwijk Bijlage 8 Kostenraming Molenstraat te Kerkwijk Bijlage 9 Vooronderzoek Koningin Wilhelminaweg te Zaltbommel Bijlage 10 Meerwerkzaamheden ongesprongen conventionale explosieven Koningin Wilhelminaweg Movares (offerte en opdrachtverlening) Bijlage 11 Kostenraming Koningin Wilhelminaweg Zaltbommel Bijlage 12 Beoordeling bronnenmateriaal Zandplaat Bijlage 13 Besteksbegroting opsporen en ruimen conventionele explosieven Herinrichting zwemlocatie de Neswaarden te Aalst Bijlage 14 Factuur ECG voor opsporen en ruimen conventionele explosieven Bijlage 15 Kostenraming Neswaarden te Aalst Bijlage 16 Offerte advies Beobom voorbereidingsfase subsidieaanvraag explosieven Bijlage 17 Kostenraming toezicht en directievoering tijdens uitvoering Concept persbericht BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN ZALTBOMMEL de secretaris, de burgemeester, drs. L.H. Derksen A. van den Bosch 5