Deelsessie: Een proactieve rol voor cliëntenorganisaties. Workshopleider: Marjan Maarschalkerweerd

Transcriptie

1 kus: themabijeenkomst de burger centraal: wens of werkelijkheid? Deelsessie: Een proactieve rol voor cliëntenorganisaties Workshopleider: Marjan Maarschalkerweerd Er heeft vooral een gedachtewisseling plaats gevonden waarin enkele vragen zijn opgeworpen over de rol van burgers in cliëntenraden of panels. De groep was te klein om de gang van zaken in verschillende gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Enkele vragen en opmerkingen die in de sessie aan bod kwamen: - Hoe kun je burgers laten participeren? Hoe organiseer je mee- en inspraak in het sociale domein? Het denken vanuit de cliënt komt in veel gemeenten maar langzaam op gang. - Kom je in al die adviesraden niet steeds dezelfde mensen tegen? Of anders: hoe vermijd je de lokale usual suspects? - Lokale beleidsparticipatie is een ingewikkeld proces. Kun je van daaruit de participatie en cliëntondersteuning versterken? Hoe leer je mensen/burgers breder kijken? Zijn cliëntenpanels een mogelijkheid? - Moet een gemeente wel dat hele adviescircus organiseren? - De verhouding tussen lokale adviesraden en belangenbehartigers is het waard om nader te onderzoeken - Soms is er te weinig tijd om een goed advies te geven - Bewoners/cliënten kijken erg naar de gemeente - Vertrouwen is erg belangrijk. Burgers zijn soms het vertrouwen verloren in de gemeente of in professionals - Sommige burgers blijven hun rechten claimen terwijl de dialoog nodig is Naar aanleiding van de bijeenkomst is aanvullende informatie over mee- en inspraak van burgers in het sociale domein gestuurd door Marjan Maarschalkerweerd. Deze is opgenomen in de onderstaande bijlage. 18 november 2016

2 Bijlage Beste mensen, Vorige week spraken wij elkaar tijdens de workshop over cliëntenparticipatie bij de conferentie van kus. Hieronder een paar voorbeelden van beleidsparticipatie in een ander jasje. Wanneer jullie zelf ook een keer willen ervaren hoe het er aan toegaat bij de bijeenkomsten van Netwerk Samen Sterk laat het me dan weten. Dan zorg ik dat je daar een volgende keer bij kunt zijn. Een paar mooie voorbeelden in Utrecht/Gelderland: - Netwerk Samen Sterk in Food-Valley (verslag van een bijeenkomst bijgevoegd) Netwerkbijeenkomsten waar jongeren, ouders, instellingen en gemeenten aanwezig zijn. Gemeenten geven aan op welke vraag ze antwoord willen hebben of welk beleid ze willen inzetten en hierop kunnen ze door de aanwezigen bevraagd worden. - Uw Ouderplatform in Utrecht West Dit platform bundelt de ervaringskennis van ouders rondom de jeugdzorg, biedt ouders steun en is gesprekspartner voor zowel instellingen als overheid. Daarnaast kunnen ook de adviesraden sociaal domein de expertise die beschikbaar is benutten. - Jongerennetwerk Het adviesorgaan van het JongerenNetwerk bestaat uit jongeren met ervaringskennis in de jeugdhulpverlening. Deze kennis is de belangrijkste bron voor de adviezen. Ook houdt het adviesorgaan actualiteiten in de gaten om onder andere ongevraagd advies te geven aan overheid en instellingen. Het Netwerk Samen Sterk en het Jongerennetwerk worden door Zorgbelang Gelderland/Utrecht ondersteund. Met vriendelijke groet, Marjan Maarschalkerweerd Projectleider Zorgbelang Adviseur Programma Aandacht voor iedereen

3 [Typ hier] Wat een input!! Op de volgende pagina s kan je teruglezen hoe veel de gemeenten hebben geprofiteerd van alle goede ideeën en feedback die de aanwezige cliënten en professionals hebben gegeven. Goed om te weten is dat alle gemeenten dit zelf hebben uitgewerkt en je hier dus goed kan lezen hoe de tips en suggesties bij hen zijn geland. We hebben ook een aantal mensen gesproken die 15 oktober 2015 er graag bij hadden willen zijn, maar niet konden komen. Wij willen heel graag iedereen vragen om dit rustig te lezen. Het is best veel, maar ja, er waren nou eenmaal veel goede gesprekken Vul aan met jouw ideeën! Als je het gelezen hebt en je wilt graag jouw ideeën ook erbij zetten. Doe dat vooral en stuur het ons terug. De aanwezige gemeenten hebben ons nadrukkelijk gevraagd om alle extra feedback ook te verzamelen en het aan hen te sturen, zodat zij er hun voordeel mee kunnen doen. Je kunt jouw ideeën en suggesties invullen in de tekstvakken onder de verslagen. We horen graag van je! En o ja! Mocht je nog niet bekend zijn bij ons, zou je dan hier jouw gegevens willen invullen? Dan blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen en vervolgbijeenkomsten. Naam : Telefoonnummer : Woonplaats : Alvast bedankt!

4 1. Snel de juist zorg - Veenendaal Open space sessie ronde 1 Het CJG heeft wel een bekende naam, maar er is nog onvoldoende gevoel bij wat zij doen en wie zij zijn. Drempel is nog te hoog. Hier moet aan worden gewerkt. Bijvoorbeeld door samenwerking op te zoeken met verenigingen. Duidelijkheid over gecontracteerde zorg is belangrijk. Lotgenotencontact is belangrijk. Ervaringsdeskundigen kunnen worden ingezet als schakel Hiermee kan het gat op worden gevuld tussen vragen om hulp en hulp krijgen Laagdrempelige informatie essentieel Avonden organiseren waarbij professionals en/of ervaringsdeskundigen een thema uitlichten. Bijvoorbeeld over geef me de vijf. De rol van het consultatiebureau wordt nog onderschat. Zij zien veel kinderen! Ook de schoolarts speelt een belangrijke rol. Deelnemers gaan liever naar de huisarts vanwege vertrouwen en bekendheid. Kan worden opgelost door een POH er in te zetten. Centrum Jeugd en Gezin (CJG) wordt gerelateerd aan jeugdzorg. Soms lastig met schaamte.

5 Open space sessie ronde 2 Cliënten willen serieus worden genomen! Het allerbelangrijkst is dat een hulpverlener vaardig is in de zin van begrip tonen, luisteren en meedenken. Expertise is ook belangrijk, maar dat kan worden ingevlogen. Maatwerk is belangrijk door snel de juiste zorg en wordt mogelijk door: Flexibiliteit Snel handelen Ontschotting Eerst de meest noodzakelijke problemen aanpakken zodat ruimte ontstaat voor hulpverlening (zoals piramide van Maslow) Kennis moet gedeeld worden op diverse manieren, bijvoorbeeld: Bijvoorbeeld laagdrempelige informatieavonden, Of het aan elkaar koppelen van ervaringsdeskundigen / lotgenoten (maatjesprojecten) Projecten met lotgenoten zijn soms nuttiger dan het inzetten van professionals en is goedkoper. Maatjesprojecten. Iemand die je begrijp is vaak al genoeg. Samenwerken met belangrijke partijen zoals scholen, buurtcentra, sportclubs, werkgevers, kerk, buurtwerk.

6

7 1. Overgang 18- en Nijkerk Waar kan de gemeente in ondersteunen? Waar lopen de jongeren tegenaan? Maar belangrijkste is waar hebben wij als gemeente wat in te doen? Wat kan de gemeente anders doen? Passend aanbod aanbieden aan 16 tot 23 jarigen. Geen knip maken bij 18 jaar. Lever maatwerk. Ontschot het aanbod en organiseer het intersectoraal. Regel dit bij de inkoopvoorwaarden. Machtig het lokale team om zelf het beste arrangement te maken. Deze kunnen creatief met het aanbod omgaan. Als er geen financiering is komen (sommige) zorgaanbieders niet om tafel voor samenwerking om te kijken hoe passende zorg aan te bieden. Ga dus in gesprek met deze aanbieders om dit te regelen! Post-its 18 worden is geen stop, maar de start van een nieuw leven/hoofdstuk. Laat jongeren zelf kiezen welke zorg dan hebben ze meer motivatie. Na positieve hulp wil ik niet bij 18 in een gat vallen. Houdt rekening met hulpverleningsmoeheid. Communiceer duidelijk, maak duidelijk zichtbaar wat jeugd te wachten staat als ze 18 worden. Maak informatie goed vindbaar. Indiceer iets ruimer, lever maatwerk. Spreek duidelijk uit wat je verwacht van de burgers. De WMO is voor de meeste jongeren een onbekend terrein, informeer hier goed en tijdig over.

8 2. In- en doorstroom Jeugd-GGZ - Ede In de bijeenkomst hebben we een drietal vragen voorgelegd. De centrale vraag was gericht op wat nu de ervaringen zijn met transitie van de jeugdhulp. Daarnaast was de vraag hoe en of er ervaringen zijn met het CJG en tot slot wat is voor jullie zorg dichterbij de burger? In de twee gespreksrondes hebben we met verschillende mensen kunnen spreken. Tijdens deze gesprekken zijn er veel interessante punten aangedragen. Omdat we nogal uiteenlopende gesprekken hebben gehad zullen we de belangrijkste punten per thema weergeven. Ervaringen transitie Door de huidige verdeling in arrangementen moet je soms overdrijven om extra zorg te krijgen. Er werd aangegeven dat het cliëntenperspectief te vaak onderbelicht blijft in het beleidsproces. Soms worden cliënten wel geconsulteerd, maar er volgt geen terugkoppeling. Het zou goed zijn als cliënten in het gehele proces betrokken zijn. Er wordt opgemerkt dat op scholen meer expertise vanuit zorgveld nodig is. Dit geeft docenten meer kennis hoe dingen te herkennen en hoe ermee om te gaan. Zorg wordt vaak als dwingend ervaren tot 18 jaar, terwijl daarna de focus verschuift naar de motivatie van jongeren. Dit zou ook voor de jongeren onder 18 meer kunnen gebeuren. Er dient kritisch te worden gekeken of de kliniek waar iemand zit of naartoe gaat ook echt wel kan helpen voor datgeen wat de cliënt nodig heeft. Ambulante hulp wordt door sommige als een belemmering gezien om extra hulp te krijgen. Dit geeft aan dat er goed naar de bredere context moet worden gekeken. Een ouder gaf aan dat kinderen door de school naar jeugdpsychiater worden gestuurd. Geeft het belang van de scholen aan in doorsturen van kinderen/jongeren. Ervaringen/ideeën over CJG Iemand gaf aan blij te zijn met bureau J&O. Het zou prettig zijn als gemeente bij eind van een beschikking ouder contacteert, zodat de er actief bij betrokken wordt. Gemeente zou een rol kunnen hebben in het gemakkelijker maken van informatie-uitwisseling. Bijvoorbeeld voor ouders is het fijn om andere ouders te kunnen spreken of benaderen om ervaringen uit te wisselen. Punt van zorg is het risico op verkeerde diagnose, wat een grote impact heeft voor de cliënt.

9 Het zou wenselijk zijn als er ergens makkelijk en snel een overzicht is van welke mogelijkheden er allemaal zijn bij een bepaalde aandoening. Dit helpt ouders/cliënten om beter idee te krijgen van mogelijkheden. De maatschappij moet meer kennis en info krijgen over hoe beter om te gaan met jongeren met een beperking. Zodat ze bijvoorbeeld op sportclub, school etc. er beter mee weten om te gaan of tijdig kunnen doorsturen naar CJG. Jongeren gaven aan dat ze niet naar een CJG gaan of een psycholoog op school uit angst voor een label. Het CJG wordt gezien als een plek waar alleen komt als je problemen hebt. Imago onder jongen niet goed. Luisteren naar cliënten wordt genoemd als belangrijk uitgangspunt voor een behandeling. De onbekendheid/onzichtbaarheid van CJG wordt ook als punt aandragen. Ze moeten zich meer laten zien. Hoe bereik ik CJG Ede was een vraag van iemand tijdens de gesprekken. Zorg dichterbij de burger Graag op tijd hulp is iets dat wordt aangegeven als erg essentieel. Er wordt gepleit voor in grote lijnen zelfde zorg, geen verschil tussen gemeenten Zie de mens staan wordt benoemd als ideaal uitgangspunt, niet kijken hoe die binnen regels valt maar uitgaan van de behoefte. Een punt van zorg is het belang van de diagnose, deze is altijd nodig om toegang tot zorg te krijgen. Dit wordt nogal eens met gemengde gevoelens ervaren. Het helpt om erkenning te krijgen, maar stigmatiseert ook. Niet te snel labelen werd dan ook genoemd als belangrijk punt om zorg dichterbij de cliënt te brengen. Ouders meer zelf de regie geven in de zorg is een punt dat wordt aangedragen om zorg dichterbij te brengen. Er was een ouder die zelf veel informatie had verzameld om juiste plekken te vinden en hoe beter om te gaan met de situatie. Als het kan is het goed om ouders hierin meer regie te geven. De zorg moet meer aansluiten bij de wensen van de jeugd en niet andersom de jeugd laten aansluiten op de zorg. Jongeren die in de jeugdhulp zitten of gezeten hebben kunnen worden ingezet als ervaringsdeskundige. Hun kennis kan worden ingezet om bijvoorbeeld sneller te herkennen wanneer iemand in problemen is.

10 Highlights! Wat nemen de gemeenten Veenendaal, Nijkerk en Ede mee uit de twee gespreksrondes met de jongeren, ouders en professionals? Veenendaal Als ouders hulp vragen, dan willen ze die vragen zo snel mogelijk met iemand kunnen bespreken. Er zijn nog slagen te maken wat betreft het CJG. Flexibiliteit en maatwerk is belangrijk. Aan de voorkant mensen die luisteren en aan de achterkant mensen met expertise. Nijkerk De knip bij 18 jaar voelt niet goed. Het is raar. o Een passender aanbod is belangrijk meer maatwerk leveren. o Meer ontschotten zoeken naar de beste oplossing voor het kind/gezin. Communicatie: maak alles beter vindbaar Ede Het CJG heeft een slecht imago. Het is een plek waar je heen gaat als je problemen hebt. Gebruik maken van jongeren en ouders met ervaring in de zorg/hulpverlening (ervaringsdeskundigheid inzetten). Cliëntperspectief meenemen/inbrengen. Terugkoppeling geven wat er gebeurt met informatie die wordt opgehaald. Jongeren en ouders meenemen in besluitvorming.

11 Matchmuur 'Ik zoek een maatje die samen met mij wil leren samenspelen' Een 7 jarige jongen (bijna 8) met ASS zoekt een speelmaatje die onder andere tijdens spelbegeleiding wil leren samenspelen. Het liefst in Veenendaal of Ede. Het mag een kindje zijn die zelf ook wil leren samen spelen! Simone Smaal (Arta) zal ondersteuning bieden. Ken jij iemand? Of wil je meer informatie? Neem contact op met Simone Smaal via: s.smaal@arta.nu Koffie-ochtend Autentiek Iedere 3e vrijdag van de maand organiseren we een contactgroep ochtend in OnderOns, bedoeld voor mensen die in hun gezin met autisme te maken hebben. Elkaar ontmoeten, kennis en ervaringen uitwisselen, thema's gaan behandelen of gebruiken als opstart om samen over te praten. Wil je hier bij zijn? Of heb je vragen? Neem contact op met Heleen van Dorsten via: heleen@autentiek.nl