IN GESPREK MET OUDEREN UIT VERSCHILLENDE CULTUREN OVER EENZAAMHEID
|
|
- Raphaël van Beek
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 IN GESPREK MET OUDEREN UIT VERSCHILLENDE CULTUREN OVER EENZAAMHEID Werkconferentie 6 juli 2017
2 VOORWOORD DE WERKCONFERENTIE Mens onder de mensen zijn, meedoen en meetellen. Dingen voor jezelf of anderen doen, die plezier geven en zorgen voor zingeving. Als wethouder Zorg en Welzijn in Utrecht vind ik het belangrijk dat iedere inwoner deze mogelijkheden heeft. Daarom ondersteunt de gemeente veel activiteiten die gericht zijn op ontmoeting en het hebben van een prettige en zinvolle daginvulling. Eenzaamheid is voor iedereen anders. Daarom is het belangrijk om er met elkaar over te praten. Zo verkleinen we het taboe. Eenzaamheid is geen makkelijk vraagstuk. Door drempels te verlagen en gebruik te maken van de kennis en ervaring die er is, kunnen we stappen zetten. Het aanpakken van eenzaamheid zit vaak niet in het bedenken van grootse oplossingen, maar in het kleine gebaar. Eenzaamheid raakt iedereen en is van ons allemaal. Daarom moeten we het samen aanpakken. In dit verslag blikken we terug op een gesprek hierover tussen professionals en ouderen uit verschillende culturen. Met de besproken punten kunnen we samen aan de slag om eenzaamheid onder ouderen te verminderen. Op 6 juli 2017 organiseerde de gemeente Utrecht samen met partners in de stad de werkconferentie Kleurrijk Ontmoeten over eenzaamheid. De centrale vraag deze middag was: Hoe kunnen we eenzaamheid onder migranten ouderen bespreekbaar maken? Professionals en ouderen praatten in workshops over het doorbreken van taboes en hoe professionals het beste rekening kunnen houden met verschillende culturele achtergronden. Dit heeft veel goede ideeën, verhalen en tips opgeleverd. Deze willen we graag met u delen. Zo kunnen we er samen mee aan de slag! In dit boekje vindt u een impressie. Per workshop leest u de belangrijkste ervaringen en tips. Het zijn verhalen van de mensen die deze middag aanwezig waren. Kees Diepeveen, Wethouder Zorg, Welzijn en Maatschappelijke Ondersteuning Arie Ouwerkerk, directeur Coalitie Erbij (links) overhandigt het eerste exemplaar van de Handreiking Lokale aanpak van eenzaamheid ( aan wethouder Kees Diepeveen. 2
3 EENZAAMHEID ONDER OUDEREN MET EEN MIGRATIEACHTERGROND Eenzaamheid, waar we hebben we het over? Mensen kunnen op verschillende manieren eenzaam zijn: sociaal en emotioneel eenzaam. Bij sociale eenzaamheid mist iemand mensen om zich heen, bijvoorbeeld vrienden, buren of collega s. Bij emotionele eenzaamheid mist iemand een intieme relatie waar hij of zij over persoonlijke dingen kan praten, zoals met een partner of vriend. WORKSHOP Marokkaanse groep Het beeld is dat familiebanden altijd sterk zijn en mensen hoe dan ook terug kunnen vallen op hun familie. Dat blijkt niet in alle gevallen te kloppen. Het is belangrijk dat mensen, ook naast hun familie, een sociaal vangnet hebben om op terug te vallen. Iedereen heeft verbinding nodig. Door laagdrempeligheid krijg je verbinding. Investeer in het aanbieden van activiteiten waar ouderen verbinding kunnen zoeken. Het is belangrijk om vertrouwen te winnen, maar dat kost wel tijd. Toch is dit vertrouwen essentieel om de zorgvraag duidelijk te krijgen. Om vertrouwen te winnen, is het belangrijk om begrip te tonen. Veel ouderen ervaren praktische belemmeringen, zoals de kosten voor een taxi. Zet meer in op het wegnemen van die praktische drempels. Huisartsen hebben een belangrijke signaalfunctie waar nog niet altijd voldoende gebruik van wordt gemaakt. Maak huisartsen meer alert. Volksgezondheidsmonitor Uit de Utrechtse Volksgezondheidsmonitor blijkt dat veel mensen in Utrecht zich (soms) eenzaam voelen. Wanneer we kijken naar de cijfers over ouderen, blijkt dat 56% van de 65-plussers zich wel eens eenzaam voelt, waarvan 12% ernstig eenzaam. Voor ouderen met een migratieachtergrond blijkt dat maar liefst 64% sociale eenzaamheid ervaart. Workshops Op de volgende pagina s leest u wat er besproken is in de verschillende workshops. Ervaring Toen ik een lange tijd geleden naar Nederland kwam, woonde ik eerst in Harmelen, totdat ik naar Utrecht verhuisde. Ik ben toen gescheiden en bleef alleen met de kinderen over. Met mijn familie heb ik het niet getroffen, ik heb geen contact meer met ze. Iedereen heeft zijn eigen weg gekozen. Zowel de jongens als de meisjes hebben een gezin gesticht en niemand vraagt naar mij. 3
4 4
5 WORKSHOP Turkse groep WORKSHOP Surinaamse groep De taalbarrière speelt een grote rol bij eenzaamheid. Mensen kunnen hun gevoel niet uiten in een vreemde taal, maar zijn ook bang om fouten te maken in een andere taal. Hierbij speelt mee dat niet alle ouderen de taal hebben leren lezen of schrijven en dus analfabeet zijn. Om een oudere te helpen is het belangrijk om vertrouwen op te bouwen. Hiervoor is het belangrijk op zoek te gaan naar een sleutelfiguur, die de opening kan zijn in contact met de oudere zelf. De drempel voor het ontmoeten van ouderen kan lager worden door naar ze toe te gaan i.p.v. af te wachten tot zij aan de bel trekken. Een hulpmiddel daarbij kan zijn iemand met dezelfde culturele achtergrond als de oudere mee te vragen. Het is belangrijk om aan te sluiten bij de cultuur van de oudere, bijvoorbeeld door gepaste vragen te stellen. Maar ook door in dagbesteding rekening te houden met eten, muziek en geloof. Want: In de kleine dingetjes voelen mensen zich thuis. Hoewel de groep divers was en mensen cultureel en persoonlijk van elkaar verschilden, was er veel herkenning wanneer het om eenzaamheid ging. Het is belangrijk mensen over de drempel te helpen bij het deelnemen aan activiteiten. Bijvoorbeeld door een keer mee te gaan. Wanneer ouderen eenmaal over de drempel zijn, zullen ze sneller zelf gaan. Maak een duidelijk overzicht waar mensen hulp, voorzieningen, aanspreekpunten of activiteiten kunnen vinden. Er wordt namelijk veel aangeboden, maar het is niet altijd duidelijk waar men het kan vinden. Zoek actief contact met ouderen. Zorg daarbij voor erkenning en respect, bijvoorbeeld door je te verdiepen in iemands culturele achtergrond. Help ouderen bij het overkomen van praktische drempels, zoals het omgaan met computers. Ervaring Een Turkse oudere vertelt dat hij door het hervinden van zijn oude hobby, het werken aan auto s, niet langer eenzaam was. De belangrijke boodschap is: Het benutten van kennis kan het beste medicijn zijn tegen eenzaamheid. Zorg dat mensen zich van waarde voelen. Ervaring Ik ben sinds 1980 in Nederland, heb zes kinderen en altijd gewerkt. Onlangs verliep mijn rijbewijs waardoor ik een nieuwe moest aanvragen. Het maken van een afspraak hiervoor moest via de computer, iets wat mij niet lukt. Ik heb toen mijn kinderen gevraagd de afspraak te maken maar zij zijn druk met werk en hun eigen leven. Dit resulteerde in het feit dat ik pas na twee maanden mijn rijbewijs op kon halen. Omdat alles tegenwoordig via de computer gaat, moet ik continu mijn kinderen of anderen om hulp vragen en kan ik niks meer zelf. Ik ben niet eenzaam, ik word eenzaam gemaakt. 5
6 WORKSHOP Chinese groep GEMEENSCHAPPELIJK Ouderen geven aan dat moeite met de taal een grote rol speelt bij het eenzaam zijn. Veel ouderen hebben moeite met de taal en het lukt hen daarom ook niet altijd om hulp te zoeken. Alles in Nederland is goed, alleen de taal is moeilijk. Bij iedere workshop hebben de aanwezigen een aantal belangrijke punten en tips opgeschreven. Sommige opmerkingen komen herhaaldelijk terug. Deze staan hieronder. Ouderen hebben moeite met het regelen van zaken, bijvoorbeeld bij het aanvragen van documenten. Het lukt hen niet dit via internet te doen. Het regelen van dingen is moeilijk, alles gaat tegenwoordig via internet of social media. Om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan is het faciliteren van ontmoetingen belangrijk. Dit kan bijvoorbeeld in buurtcentra. Ouderen moeten in de buurt deel kunnen nemen aan activiteiten zodat ze daar verbinding kunnen vinden. Faciliteer activiteiten, zodat deze laagdrempelig worden en gemakkelijk toegankelijk zijn voor ouderen. Voor veel ouderen is er op dit moment nog te weinig aanbod. De taalbarrière speelt een grote rol bij het ontstaan van eenzaamheid bij ouderen met een migratieachtergrond. Ze vinden het lastig om hun gevoel te uiten in een vreemde taal en het lukt hen daarom niet altijd om tijdig hulp te zoeken. Veel ouderen ervaren praktische belemmeringen, bijvoorbeeld door automatisering en de omgang met een computer. Maar ook drempels rondom financiën worden genoemd. Het is belangrijk om vertrouwen te winnen. Een vertrouwensband is van groot belang om iemand te kunnen helpen. Dit vertrouwen ontstaat onder andere door begrip te tonen. Hulpverleners moeten oog hebben voor de culturele achtergrond van iemand. Het is goed als hulpverleners zich daarin verdiepen, zodat ze beter kunnen aansluiten bij het leven van ouderen en respect kunnen tonen. 6
7 De werkconferentie over eenzaamheid is tot stand gekomen in samenwerking met Colofon Uitgave: Samenwerkingspartners Kleurrijk Ontmoeten Fotografie: Daphne Kuilman, Vormgeving: Coöperatie Utregse Ontwerpers U.A. Drukwerk: De Bondt grafimedia communicatie b.v. Datum: november
Zorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg
Zorg na de diagnose Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieJe gezond voelen Fitheid Klachten en pijn Slapen Eten Conditie Bewegen
Je gezond voelen Fitheid Klachten en pijn Slapen Eten Conditie Bewegen Zorgen voor jezelf Je grenzen kennen Kennis van gezondheid Omgaan met tijd Omgaan met geld Kunnen werken Hulp kunnen vragen Onthouden
Nadere informatieInleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.
Inleiding Met wie heb je de meeste lol? En wie bel je als je een probleem hebt? Vaak zijn dat je. Sommige mensen hebben veel, andere mensen hebben er maar een paar. Vriendschap is belangrijk in ons leven.
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieChecklist mantelzorgoverbelasting Voor wijkteams en huisartsenpraktijken
Checklist mantelzorgoverbelasting Voor wijkteams en huisartsenpraktijken Eenvoudige checklist om overbelasting bespreekbaar te maken. Vind gemakkelijk de juiste worden voor een gesprek met mantelzorgers.
Nadere informatieChecklist mantelzorgoverbelasting laaggeletterde ouderen
Checklist mantelzorgoverbelasting laaggeletterde ouderen Voor wijkteams en huisartsenpraktijken Veel mantelzorgers zijn zelf ook patiënt Hogere therapietrouw kan door verbetering mantelzorgsituatie Eenvoudige
Nadere informatieSamen maken wij het verschil!
Samen maken wij het verschil! Biest 43 6001 AP Weert T 0495 456 491 F 0495 456 499 www.landvanhorne.nl WAAR STAAN WE VOOR EN WAAR GAAN WE VOOR? inhoud onze identiteit 4 onze zorgvisie 6 onze kernwaarden
Nadere informatieOnderzoek naar onveiligheid
Onderzoek naar onveiligheid Onderzoek naar onveiligheid Iemand uit uw omgeving maakt zich ernstige zorgen over de veiligheid van u, uw partner en/of uw kinderen. Daarom hebben zij contact gezocht met Veilig
Nadere informatieDe zorg moet steeds beter.
De zorg moet steeds beter. De tekst is in Taal voor allemaal. Ons Tweede Thuis heeft afspraken over goede zorg. Jij krijgt zorg. Ons Tweede Thuis geeft de zorg. Een ander woord voor zorg is hulp. Bij wonen.
Nadere informatieOndersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding
Samen doen wij dat! info Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding informatie voor cliënten Inhoud INHOUD 1. Verhogen van de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie 4 2. Het kwaliteitskader
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieEenvoudig overzien en combineren.
Aanbod 2018 Eenvoudig overzien en combineren. Aanbod 2018 0 Begeleiding (flexibel) Begeleiding (binnen arrangement) 1 Thuisadministratie 2 Dagbesteding 3 Maaltijden aan huis 4 Fier 5 Financiëel cafe 6
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo!! Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatiemet de wmo doet iedereen gewoon mee
De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over
Nadere informatieWmo-loket. In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning
Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning sopgave 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 5 De gemeente... 5 Het Wmo loket... 5 Het gesprek... 6 2. Het gesprek voorbereiden... 7 Woonsituatie...
Nadere informatieOUDEREN IN UTRECHT DIALOOGBIJEENKOMST VOOR NIEUWE GEMEENTERAADSLEDEN 23 MEI 2018
OUDEREN IN UTRECHT DIALOOGBIJEENKOMST VOOR NIEUWE GEMEENTERAADSLEDEN 23 MEI 2018 PROGRAMMA VANAVOND Algemene introductie van de aanwezige belangenbehartigers en een schets van drie belangrijke thema s
Nadere informatieBijlage 3 Samenvatting onderzoek HAN naar werkzame factoren vanuit gebruikersperspectief
Bijlage 3 Samenvatting onderzoek HAN naar werkzame factoren vanuit gebruikersperspectief In 2016 (februari tot juli) hebben acht studenten, in totaal 3 groepen, van de Hogeschool Arnhem Nijmegen nader
Nadere informatieDe zorg moet steeds beter.
De zorg moet steeds beter. De tekst is in Taal voor allemaal. Je zorg-aanbieder 1 heeft afspraken over goede zorg. Jij krijgt zorg. Je zorg-aanbieder geeft de zorg. Een ander woord voor zorg is hulp. Bij
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie
Nadere informatievoor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN
voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN Bladzijde 5 Waarom dit boekje? Lees de tekst goed. Beantwoord dan de onderstaande vragen. 1 Waar gaat het boekje over?... 2 Door wie kun je op het
Nadere informatieZelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?
Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt
Nadere informatieGemeente Hoogeveen laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017
Gemeente Hoogeveen laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Hoogeveen.
Nadere informatieGemeente Laren. Introductie. Kortom. Zie vragenlijst
Gemeente Laren Introductie Deze vragenlijst en een hulpmiddel en instrument om u te helpen na te denken over mogelijke knelpunten, behoeften en oplossingen in uw leven. U ben met ons in contact gekomen
Nadere informatieStart het gesprek en voorkom seksueel kindermisbruik *Ook voor naasten en professionals/publieke instanties
Wil je stoppen met het kijken naar kinderporno? Wil je stoppen met seksueel kindermisbruik? Start het gesprek en voorkom seksueel kindermisbruik *Ook voor naasten en professionals/publieke instanties Voor
Nadere informatieLeer uw kind De Ondergoedregel.
1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.
Nadere informatieWAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen
WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen Tekst: Aziza Sbiti & Cha-Hsuan Liu Colofon: Deze brochure is totstandgekomen met hulp van het Inspraak Orgaan Chinezen. De inhoud
Nadere informatieEenzaam ben je niet alleen
8-12-2015 Kennismaking Eenzaam ben je niet alleen Samen werken aan een nieuwe blik op eenzaamheid en sociaal isolement Eigen ervaring eenzaamheid, sociaal isolement? persoonlijk en/of professioneel. Waarom
Nadere informatieMinters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg
Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,
Nadere informatieVRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN. Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering
VRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering Andere aanwezige(n): Nee Ja Naam: Relatie tot cliënt: Easycare Welzijn
Nadere informatieHet kwartetspel. Hoe mensen met een verstandelijke beperking informatie en meningen uit kunnen wisselen
Het kwartetspel Hoe mensen met een verstandelijke beperking informatie en meningen uit kunnen wisselen Colofon Auteurs: Ingrid Thijs en Marjan Heidstra (Stichting ABRI), Karen Soeterik, Carlijn Zengerink
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieSamen mediawijs. Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media
Samen mediawijs Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media Met elkaar in gesprek over (social) media 1 Inleiding De wereld verandert. Je kunt steeds meer dingen doen op je computer, laptop,
Nadere informatieFunctioneringsinstrument NAH (FINAH)
Functioneringsinstrument NAH (FINAH) Meetinstrument voor het functioneren van personen met NAH op vlak van activiteiten en participatie vanuit het standpunt van de persoon met NAH en zijn/haar Versie Mantelzorger
Nadere informatieDe kracht van ontmoeting tussen families
De kracht van ontmoeting tussen families Vlaams Geestelijke Gezondheidscongres - Antwerpen Leen Stroobants Coördinator Similes Limburg 18 september 2012 Familieleden ervaren problemen Begrijpen niet wat
Nadere informatieGemeente Alkmaar laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2016
Gemeente Alkmaar laat zien waar e zorg om draait oktober 2016 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Alkmaar.
Nadere informatieHet beste uit jezelf
Het beste uit jezelf 2 3 Met elkaar bouwen aan het Huis van Philadelphia Philadelphia wil dat mensen met een beperking gelukkig kunnen zijn en het beste uit zichzelf kunnen halen. Daarom doen we ons werk
Nadere informatieWensen voor mijn leven in de laatste fase
Wensen voor mijn leven in de laatste fase Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven. Wat zijn uw wensen ten aanzien van uw leven in de laatste fase.
Nadere informatieZaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie
Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel ZIEKTEBELEVING. (NON) HODGKIN Ziektebeleving
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel ZIEKTEBELEVING (NON) HODGKIN Inhoud... 3 Emoties... 4 Omgaan met de ziekte... 4 Praten over uw gevoelens... 5 Uw gedachten opschrijven... 5 Andere
Nadere informatieIk heb een vraag over. zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk...
Ik heb een vraag over zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk... 1 Ik heb een laag inkomen en vind het moeilijk om werk te vinden... Ik wil me
Nadere informatieRapportage Onderzoek Mantelzorg
Rapportage Onderzoek Mantelzorg Westelijke Mijnstreek, september 2015 Inhoudsopgave pagina Inleiding - 1-1. Voorbereiding - 2-2. Bevindingen - 3-3. Conclusie & aanbevelingen - 5-4. Dankwoord - 6 - Inleiding
Nadere informatieGemeente Utrecht laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2016
Gemeente Utrecht laat zien waar e zorg om draait oktober 2016 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Utrecht.
Nadere informatieSignaleren en aanpak van. eenzaamheid. www.cvo.vu.nl
Signaleren en aanpak van eenzaamheid www.cvo.vu.nl Meer informatie over deze brochure vindt u op de website www.cvo.vu.nl. Op deze site kunt u exemplaren van de brochure bestellen of een PDF-bestand downloaden.
Nadere informatieondersteuning dichtbij
Buurtteams, professionele ondersteuning dichtbij BUURTTEAMS UTRECHT Iedereen wil graag grip houden op het eigen leven. Maar wat als dat door omstandigheden niet lukt? Dan staat het buurtteam voor u klaar!
Nadere informatieKanteling Wmo Iedereen doet mee
Kanteling Wmo Iedereen doet mee Wmo-loket In gesprek over wat u nodig heeft aan ondersteuning Een brochure voor iedereen die ondersteuning nodig heeft vanuit de Wmo. Vrijwillige ouderenadviseur uit Gelderland
Nadere informatieKlantreis Terugval dakloosheid. Disgover
Klantreis Terugval dakloosheid Disgover PERSONA S Persona - Mark Netwerk/milieu Eigenwijs Sociaal Beïnvloedbaar Kort lontje Mark is 52 jaar, heeft geen contact meer met zijn familie. Door een slechte jeugd
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieWat zijn chromosomen en genen?
Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XYY. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen en om anderen beter uitleg hierover
Nadere informatieSchakenbosch in het kort. Informatie voor jongeren en ouders
Schakenbosch in het kort Informatie voor jongeren en ouders Het lukt mij niet om vrienden te maken en te houden. Ik word zo snel boos, dat ik het zelf niet begrijp. Ik doe dingen die ik niet wil, omdat
Nadere informatieSenioren ontmoeten elkaar. Verslag van 2 oktober 2010
Senioren ontmoeten elkaar Verslag van 2 oktober 2010 Meer overeenkomsten dan verschillen Dit is, in het kort, de conclusie van de lunchbijeenkomst Senioren ontmoeten elkaar 1 op 2 oktober 2010. De lunchbijeenkomst
Nadere informatieUw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase
Uw wensenboek Wensen voor mijn leven in de laatste fase Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven en wat uw wensen zijn ten aanzien van uw leven in
Nadere informatieLIMBURG POSITIEF GEZONDHEID
positieve gezondheid Je gezond voelen Fitheid Klachten en pijn Slapen Eten Conditie Bewegen Zorgen voor jezelf Je grenzen kennen Kennis van gezondheid Omgaan met tijd Omgaan met geld Kunnen werken Hulp
Nadere informatieHet Sociaal Buurtteam Stand-By in uw buurt
Het Sociaal Buurtteam Stand-By in uw buurt Op 1 januari 2015 hebben alle gemeenten nieuwe taken gekregen op het gebied van werk, participatie, begeleiding, zorg en jeugdzorg. Tegelijk is er minder geld
Nadere informatieGemeente Almere laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2016
Gemeente Almere laat zien waar e zorg om draait oktober 2016 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Almere.
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieWensen voor mijn leven in de laatste fase
Wensen voor mijn leven in de laatste fase 1 Inleiding Dit is een notitieboekje waarin u kunt aangeven wat u belangrijk vindt in het leven. Wat zijn uw wensen ten aanzien van uw leven in de laatste fase.
Nadere informatieBelangrijk nieuws. voor alle inwoners van Leiden
Belangrijk nieuws voor alle inwoners van Leiden ONDERSTEUNING - ZORG - JEUGDHULP - WERK IN 2015 Meedoen en zelf aan zet Nieuwe taken voor de gemeente Iedereen doet mee Mensen gaan naar school, zijn aan
Nadere informatieCosis dichtbij voor hulp bij wonen, werken en daginvulling. voor mensen met een verstandelijke beperking
Cosis dichtbij voor hulp bij wonen, werken en daginvulling voor mensen met een verstandelijke beperking Wie is Cosis? Cosis biedt hulp aan mensen met een verstandelijke of psychische beperking, van jong
Nadere informatieGemeente Maastricht laat zien waar goede zorg om draait. maart 2017
Gemeente Maastricht laat zien waar e zorg om draait maart 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Maastricht.
Nadere informatieInhoudsopgave Inleiding Leeswijzer 1. Wet maatschappelijke ondersteuning 2. Het gesprek voorbereiden 3. Tot slot
Inhoudsopgave Inleiding... 4 Leeswijzer... 5 1. Wet maatschappelijke ondersteuning... 6 De gemeente... 6 Het Wmoloket... 6 Het gesprek... 7 2. Het gesprek voorbereiden... 8 Woonsituatie... 9 Huishouden...
Nadere informatieMANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN
MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN Veel jongeren hebben al vroeg de zorg voor een gezinslid. Maar wie zorgt er eigenlijk voor hen? De klassieke verzorgingsstaat verandert in
Nadere informatieDE ONTMOETING ROUWCAFE VOOR NABESTAANDEN DOOR VERLIES AAN DE DOOD WWW.ROUWZORGAMSTERDAM.NL
DE ONTMOETING ROUWCAFE VOOR NABESTAANDEN DOOR VERLIES AAN DE DOOD WWW.ROUWZORGAMSTERDAM.NL Samen Eenzaamheid verminderen GGD 24 november 2015 Verlies en rouw en eenzaamheid Rouw= het antwoord dat je geeft
Nadere informatieGemeente Emmen laat zien waar goede zorg om draait. maart 2017
Gemeente Emmen laat zien waar e zorg om draait maart 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Emmen. Sinds
Nadere informatieFunctioneringsinstrument NAH (FINAH)
Functioneringsinstrument NAH (FINAH) Meetinstrument het functioneren van personen met NAH op vlak van activiteiten en participatie vanuit het standpunt van de persoon met NAH en zijn/haar Versie Hulpverlener
Nadere informatieSamenwerken aan welzijn
Samenwerken aan welzijn Richting en houvast 17 november 2017 Het organiseren van welzijn Het afgelopen jaar hebben we met veel inwoners en maatschappelijke partners gesproken. Hiermee hebben we informatie
Nadere informatieGemeente Zoetermeer laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017
Gemeente Zoetermeer laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Zoetermeer.
Nadere informatieSamen tegen Eenzaamheid
Concept Plan van Aanpak versie sept 2017 Concept Plan van aanpak versie sept 2017 Coalitie Erbij De Bilt - 2017-2019 Vooraf Tijdens de werkconferentie op 1 juni jl. zijn tal van ideeën en voorbeelden opgehaald
Nadere informatieCliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.
Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Mantelzorgers OVERLEG Ik zorg voor een naaste (familie, buur, vriend). Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.
Nadere informatieCliëntondersteuner (naam, organisatie):
Naam: Geboortedatum: Cliëntondersteuner (naam, organisatie): Datum gesprek: DOMEIN Thema s voor gesprek met cliënt. Ondersteuningsvraag van cliënt bij dit thema. A. Familie en vrienden. Huiselijke relaties
Nadere informatieNiet-pluis gevoel & tijdig signaleren
Niet-pluis gevoel & tijdig signaleren Bij het tijdig signaleren van dementie is laagdrempelige informatie en voorlichting over de ziekte van groot belang. Begrijpelijke publieksinformatie voor mensen met
Nadere informatieWaarover gaat deze handreiking?
Waarover gaat deze handreiking? Als je zorg en ondersteuning nodig hebt, is het belangrijk dat jouw wensen worden opgeschreven in een zorgplan. Een zorgplan maak je samen met mensen die dicht bij je staan
Nadere informatieNiet vergeten, samen doen! Alzheimer Nederland afd. Stad Utrecht Marianne Stadlander, voorzitter Utrecht, 28 januari 2015
Niet vergeten, samen doen! Alzheimer Nederland afd. Stad Utrecht Marianne Stadlander, voorzitter Utrecht, 28 januari 2015 Niet vergeten, samen doen! Wie zijn wij en wat doen wij? Om wie gaat het? Wat vindt
Nadere informatieVRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN. Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering. Andere aanwezige(n): Nee. Relatie tot cliënt:
VRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering Andere aanwezige(n): Nee Ja Naam: Relatie tot cliënt: Easycare welzijn - Vraagverheldering Welzijn Nijmegen-
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste bijeenkomsten hebben we besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders en vrienden. Maar er gebeurt
Nadere informatieSociaal Plein voor inkomen, zorg en werk. Wat doet het Sociaal Plein voor u?
Sociaal Plein voor inkomen, zorg en werk Wat doet het Sociaal Plein voor u? Wat kan het Sociaal Plein voor u doen? Het Sociaal Plein is er voor alle inwoners in Hilversum. U kunt bij ons terecht met élke
Nadere informatieVeranderingen in het Sociaal Domein
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Veranderingen in het Sociaal Domein Themabijeenkomst Ouderen in Leidsche Rijn 13 november 2013 Decentralisaties van Rijk naar Gemeente: AWBZ Jeugdzorg Participatiewet
Nadere informatieCliëntondersteuning. Tips voor het keukentafelgesprek. Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente?
Cliëntondersteuning Tips voor het keukentafelgesprek Hoe kan ik mij voorbereiden op het gesprek met de Wmo-consulent van de gemeente? Inleiding...3 Leeswijzer...4 Wet maatschappelijke ondersteuning...5
Nadere informatieWat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.
Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,
Nadere informatieGemeente Sittard-Geleen laat zien waar goede zorg om draait. maart 2017
Gemeente Sittard-Geleen laat zien waar e zorg om draait maart 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente
Nadere informatieHoe Yulius jongeren met autisme kan helpen
Jongeren Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen Vragen? Voor wie is deze brochure? Je hebt deze brochure gekregen omdat je autisme hebt of nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius
Nadere informatieBrief voor ouder over thema 1
Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te
Nadere informatieZo maakt MEE meedoen mogelijk
werk mediation uw mening ervaringsdeskundigheid Klik op de onderwerpen voor filmpjes en verhalen uit het dagelijks leven van mensen met een beperking. onafhankelijke cliëntondersteuning Zo maakt MEE meedoen
Nadere informatie1. ontmoeten/verbinden (en ondersteuning daarbij)
resultaat (zie aparte lijst met koppeling naar ) de lage SES, ervaren hun kwaliteit leven gemiddeld als goed (dit resultaat komt in elke 6 8 9 8 40 47 uitvoeringsplannen nader worden ingevuld) inwoners
Nadere informatieDit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress
Dit doe je zelf tegen stress Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Pak stress op tijd aan 4 - Herken eerst wanneer stress ongezond wordt - Tips
Nadere informatieWat betekent een bipolaire stoornis voor je familie- en vriendschapsrelaties en wat kunnen vrienden en familie voor betrokkenen betekenen?
Wat betekent een bipolaire stoornis voor je familie- en vriendschapsrelaties en wat kunnen vrienden en familie voor betrokkenen betekenen? 16 september 2017 Inleiding Wie ben ik Uitgangspunten Doel Wat
Nadere informatieDementievriendelijke gemeenten. Stappenplan
Dementievriendelijke gemeenten Stappenplan Uw gemeente dementievriendelijk. Waarom? Aantal mensen met dementie in uw gemeente groeit. Meer mantelzorgers, inwoners en organisaties krijgen te maken met dementie.
Nadere informatieIk heb een vraag over. zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk...
Ik heb een vraag over zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk... 1 Ik heb een laag inkomen en vind het moeilijk om werk te vinden... Ik wil me
Nadere informatieWaardevolle zorg. is ook JONG!
Waardevolle zorg is ook JONG! www.loc.nl 2 Visie LOC-jeugd LOC Jeugd heeft een visie op de zorg. Die heet Waardevolle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt omdat die gaat over dingen die
Nadere informatieWelkom bij onze vernieuwde Kanjerkrant! Dit schooljaar kunt u van meerdere groepen iets lezen in ons krantje. We hopen dat u het leuk vindt om te
Welkom bij onze vernieuwde Kanjerkrant! Dit schooljaar kunt u van meerdere groepen iets lezen in ons krantje. We hopen dat u het leuk vindt om te lezen en dat u zo een duidelijk beeld krijgt van wat er
Nadere informatieZorg. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Zorg vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt Je kind heeft autisme Je kind blijkt autisme te hebben. Waarschijnlijk had je al langere tijd een vermoeden. Ouders weten vaak al vroeg dat hun
Nadere informatieBelangrijk nieuws voor alle Utrechters! Ondersteuning, zorg, jeugdhulp en werk in 2015
Belangrijk nieuws voor alle Utrechters! Ondersteuning, zorg, jeugdhulp en werk in 2015 Utrecht.nl Nieuwe taken voor de gemeente; wat betekent dat voor u? Buurtteams in 2015 Vanaf 1 januari 2015 kunt u
Nadere informatieGemeente Leiden laat zien waar goede zorg om draait. november 2017
Gemeente Leiden laat zien waar e zorg om draait november 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Leiden.
Nadere informatieHoe sterk is de (eenzame) mantelzorger? Kennisdag 28 november 2017 Mieke Mes, specialist aanpak eenzaamheid en gespreksleider Coalitie Erbij
Hoe sterk is de (eenzame) mantelzorger? Kennisdag 28 november 2017 Mieke Mes, specialist aanpak eenzaamheid en gespreksleider Coalitie Erbij Eenzaamheid bij mantelzorgers in cijfers Uit onderzoek van Mezzo
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatieGOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?
GESPREKSHANDLEIDING GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? GESPREKSHANDLEIDING BIJ DE BROCHURE GOED OF FOUT VRIENDJE? Aanleiding Kwetsbare meiden, de ideale slachtoffers voor mensen met verkeerde bedoelingen. Ook
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieGemeente Ede laat zien waar goede zorg om draait. oktober 2017
Gemeente Ede laat zien waar e zorg om draait oktober 2017 In deze rapportage van Mijnkwaliteitvanleven.nl leest u de resultaten van dit landelijke initiatief, specifiek gericht op de gemeente Ede. Sinds
Nadere informatieVERSLAG sociale eenzaamheid emotionele eenzaamheid
VERSLAG Aan: Aanwezigen bijeenkomst 5 april 2016 Oude IJsselstreek Spreekt, presentatie resultaten onderzoek Eenzaamheid Van: Heidi Otten Datum: 17 mei 2016 Onderwerp: Verslag bijeenkomst 5 april 2016
Nadere informatieWerken, leren en activiteiten
Werken, leren en activiteiten Het beste uit het leven halen Meedoen in de samenleving. Voor sommige mensen is dat niet vanzelfsprekend. Ze hebben door psychische of psychosociale problematiek bijvoorbeeld
Nadere informatie