SCHOOLPLAN Schoolplan jaar pagina 1 / 44

Transcriptie

1 SCHOOLPLAN Schoolplan jaar pagina 1 / 44

2 Inhoudsopgave 1. De functie van het schoolplan Doelen en functies van het schoolplan Totstandkoming en status van het schoolplan Veranderingen t.o.v. schoolplan Context, missie en visie: de bestaansreden van de school Achtergronden / Uitgangspunten Missie en Visie Doelstellingen Activiteiten Evaluatie vorig schoolplan Onderwijs Algemeen Doelstelling Onderwijsplanning Omgaan met verschillen Voortgezet onderwijs Manier van werken Manier van werken Primair Onderwijs Manier van werken Voortgezet Onderwijs Interactief onderwijs Inzet van ICT Onderwijstijd Primair onderwijs Het onderwijsaanbod Voortgezet onderwijs Het onderwijsaanbod Taalaanbod Het volgen van de ontwikkeling Signalering in het primair onderwijs Signalering in het voortgezet onderwijs Diagnosticering in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs Speciale begeleiding in het primair en voortgezet onderwijs Evaluatie Leerlingendossier Schoolplan jaar pagina 2 / 44

3 4 Organisatie en ondersteunende processen Organisatie van bestuur en schoolorganisatie Bestuur Schoolorganisatie Schoolorganigram Commissies Financieel beleid Personeelsbeleid Recruitering en contractering Scholing van leraren Marketing beleid Huisvesting Veiligheidsbeleid Schoolbeleid Aannamebeleid Inschrijving Absentiebeleid Klachtenbeleid Afmeldingbeleid Beperkte speciale begeleiding in het primair en voortgezet onderwijs Contacten Contact met ouders Belang van betrokkenheid van ouders Informatievoorziening aan ouders over het onderwijs en de school Contact met de leerkracht Overige informatie Externe contacten Integrale zorg voor kwaliteit Bepaling van de kwaliteit van de school (diagnose) Formuleren van verbeterpunten (kwaliteitsverbetering) Uitvoeren van de verbeterpunten (kwaliteitsverbetering) Evalueren van de gekozen verbeterpunten (evaluatie) Vasthouden van de bereikte kwaliteit (borging) Samenvattende beleidsvoornemens voor de komende vier jaar Samenvattend schema beleidsvoornemens Schoolplan jaar pagina 3 / 44

4 1. De functie van het schoolplan 1.1 Doelen en functies van het schoolplan Het schoolplan heeft vooral de functie van een beleidsdocument. Voor de periode van beschrijft NTC Wenen het beleid met betrekking tot de volgende onderdelen: onderwijskundig beleid schoolbeleid incl. financieel en personeelsbeleid en beleid rondom de leerling beleid met betrekking tot de kwaliteitszorg (bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs) overige beleidsterreinen (algemeen strategisch, materieel en relationeel) Het beleid vormt de basis voor planmatige schoolontwikkelingen en dient als uitgangspunt voor de planning van de beleidsvoornemens per schooljaar. Door verschillende partijen bij het opstellen van het schoolplan te betrekken ontstaat een dialoog over de kwaliteit van het onderwijs en het beleid van de school. 1.2 Totstandkoming en status van het schoolplan Uitgaande van de schrijfwijzer van de Stichting NOB, zijn we door middel van aanvullingen en aanpassingen op ons vorige schoolplan tot het nieuwe schoolplan gekomen. De directie en het bestuur hebben elk aparte stukken van het schoolplan verder uitgewerkt en van elkaar nagelezen. Ook punten die uit de ouderenquête van januari 2014 naar voren zijn gekomen, hebben we in het schoolplan verwerkt. Daarnaast hebben we de punten uit het inspectiebezoek van oktober 2012 meegenomen om te komen tot verbeteringen van het schoolplan. Gerelateerde documenten en bronnen Belangrijke beleidsdocumenten voor de school zijn het schoolplan en de schoolgids. Tussen schoolgids en schoolplan zijn ook al zijn er duidelijke verschillen belangrijke verbindingen. Beide documenten zijn middelen binnen het kwaliteitszorgsysteem van de school. Hierbij wordt zowel uitgegaan van door de wetgever gestelde (kern)doelen als een door de school zelf vastgestelde missie en verbeterdoelen. Die verbeterdoelen vallen uiteen in twee categorieën: Verbeterdoelen op de middellange termijn, de doelen die in het vierjarig schoolplan zijn uitgezet. Dit schoolplan vormt een weergave van te verbeteren onderwerpen. De verbeterdoelen die in het komende schooljaar prioriteit krijgen en onder het hoofdstuk Kwaliteitszorg vermeld worden in de schoolgids. Daarnaast worden deze uitgebreider beschreven in het document: Jaarplan. In de volgende schoolgids blikt de school terug en wordt ouders informatie gegeven in hoeverre de vorige verbeterdoelen bereikt zijn. Onderdelen van het kwaliteitssysteem zijn de jaarkalender directie en bestuur, de ouderenquête, de jaardoelen, de cito-analyse en de diverse protocollen. 1.3 Veranderingen t.o.v. schoolplan Het kan niet anders dan dat er gedurende de laatste vier jaar veranderingen hebben plaatsgevonden. Het NTC is een school in beweging. Geen enkel jaar is hetzelfde. Het enthousiasme en het verantwoordelijkheidsgevoel van bestuur, directie en team is groot. De uitdaging om alle leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden en zo enthousiast mogelijk aan hun lesprogramma s deel te laten nemen staat voorop. De zorg voor het garanderen van een hoge kwaliteit leidt tot kritisch denken en Schoolplan jaar pagina 4 / 44

5 het ontstaan van nieuwe doelen. Ook zijn er veranderingen die het NTC niet zelf in werking zet maar waar het mee wordt geconfronteerd. De wegvallende subsidie maar ook het verloop in leerlingen en leerkrachten zijn daar voorbeelden van. Een aantal veranderingen die het NTC Wenen weer een ander gezicht geven waren: - Het besluit van de Nederlandse regering om de subsidie voor het NTC stop te zetten. Hoe wij met de gevolgen hiervan omgaan staat beschreven in paragraaf Directeurschap tijdelijk in handen van Chantal de Hommel. Echter, in januari 2014 werd besloten verder te gaan met twee schoolleiders. Nick Van den Broeck en Evelien Schulenburg zijn beide co-directeur. Er is geen specifieke verdeling van taken. Het gedeelde directeurschap bevalt erg goed. - Ook in het team van leerkrachten en in het bestuur hebben zich veranderingen voorgedaan. Met name bij de leerkrachten is er de laatste vier jaar veel verloop geweest. - De locatie op de VIS waarover nagedacht werd en waar vervolgens in schooljaar werd gestart is inmiddels de locatie waar de meeste leerlingen deelnemen aan het NTC onderwijs. Op de AIS loopt het aantal leerlingen de laatste jaren flink terug. In het schooljaar werd op de AIS slechts lesgegeven in groep 3, groep 5/6, groep 7/8 en het VO. De verwachting is dat in de komende jaren slechts VO behouden blijft op de AIS. Op de locatie VIS zijn alle groepen vertegenwoordigd. De cultuurzaterdagen vinden nog steeds op de AIS plaats. - Eind schooljaar werd de methode STAAL (Staal spelling en Staal taal) aangeschaft. In werd de nieuwe methode voor het eerst ingezet in groep 4 en 5. In schooljaar werd de methode ook gebruikt in groep 6. De komende jaren zal de methode worden ingezet in groep 4 groep 8 en zal er in groep 3 een aanpassing op basis van de methode STAAL plaatsvinden ten aanzien van de methode Veilig Leren Lezen waarmee in groep 3 wordt gewerkt. - Het startweekend dat drie jaar lang heeft plaatsgevonden zal komen te vervallen en zal weer door de zeven cultuurzaterdagen vervangen worden. - De bestuurs-bezetting is ondertussen geheel nieuw en uitgebreid met een lid Marketing en Communicatie. Ook heeft het bestuur zich meer ingezet op beleidsontwikkeling. 2. Context, missie en visie: de bestaansreden van de school 2.1 Achtergronden / Uitgangspunten Ontstaansgeschiedenis NTC Wenen De 'Vereniging Nederlandse Taal en Cultuur - steunpunt Wenen' heeft het NTC Wenen opgericht in Daarvoor bestond er al een school als dagschool voor werknemers van Philips. Inmiddels is het NTC Wenen uitgegroeid tot een school van ruim 50 leerlingen, 5 leerkrachten en 2 klassenassistenten. De school biedt basisonderwijs van groep 1 tot en met groep 8, voortgezet onderwijs en een IB-route. Ondersteuning vanuit Nederland Het NTC-Wenen wordt ondersteund en geadviseerd door de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (Stichting NOB). Stichting NOB is in 1980 opgericht en werkt in opdracht van het Ministerie van OCW. Daarnaast valt het NTC-Wenen onder de Wet op het Primair Onderwijs (WPO) en de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT). Daarin staat dat de inspecteur de kwaliteit van het onderwijs moet beoordelen en bevorderen. Het NTC Wenen krijgt regelmatig een bezoek van een onderwijsinspecteur en wordt dan beoordeeld op haar kwaliteit. Het volgende bezoek is gepland voor najaar Schoolplan jaar pagina 5 / 44

6 Locaties en klimaat van de school Het NTC Wenen heeft geen eigen schoolgebouw. Voor de lessen voor het basis- en voortgezet onderwijs is het NTC Wenen te gast op de Amerikaanse International School (AIS) op maandag en op de Vienna International School (VIS) op donderdag *. De cultuurzaterdagen vinden plaats op de AIS. In deze omgeving tracht het NTC Wenen een klimaat te creëren waar de leerling zich prettig en thuis voelt. * In het schooljaar wordt er ook op dinsdag op de locatie VIS lesgegeven, maar op dit moment is het nog niet duidelijk of dit zo zal blijven. Sterkte- zwakteanalyse van onze school Sterktes (intern) kleine groepen samenwerking leerkrachten en directie samenwerking bestuur en directie motivatie leerkrachten bibliotheek met ruim aanbod aan boeken nieuwe methode STAAL waardoor verbeterde resultaten spellingonderwijs taal en cultuuronderwijs ruimte en mogelijkheid voor nascholing team/bestuur. digitaal leerlingenvolgsysteem goed contact met ouders veel aandacht voor leespromotie Zwaktes (intern) te weinig toepassingsmogelijkheden multimedia op één van beide locaties cultuur deel uit laten maken van reguliere lessen geen optimale lestijden groot verloop leerkrachtenteam en daardoor toch vaak wat onervaren leerkrachtenteam Kansen (extern). locatie en voorzieningen stabiel verdere groei is mogelijk breder aanbod mogelijk (alternatieve klas) groeiende bekendheid via Facebook en locale instellingen. Bedreigingen (extern) groot verloop in leerlingen/team/ bestuur. wegvallen subsidie vinden en aanstellen van bevoegde leerkrachten weinig inzicht in toekomstig leerlingenaantal 2.3 Missie en Visie Missie Het bevorderen van kennis omtrent de Nederlandse taal en cultuur van kinderen met een Nederlandstalige achtergrond in Wenen en omgeving, die ingeschreven staan bij het NTC als leerling. Het NTC Wenen biedt Nederlands primair en voortgezet onderwijs aan. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de Nederlandse en Vlaamse cultuur. Het aangeboden onderwijs is gericht op een eventuele terugkeer van leerlingen naar Nederland en/of België en instroming in het onderwijs aldaar. Schoolplan jaar pagina 6 / 44

7 Visie Naast de zorg voor een stabiele en goed functionerende schoolorganisatie, streeft het NTC Wenen naar het continue verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs in de ruimste zin, waarbij het lesaanbod zo optimaal mogelijk aansluit op de doelen van ouders en leerlingen. 2.4 Doelstellingen Het NTC kiest voor een opbrengstgerichte aanpak. Er zijn duidelijke doelen gesteld om de leerprestaties van de kinderen op een hoger niveau te brengen. De redenen hiervoor zijn: het bezoek en het rapport van de inspectie (oktober 2012) waarin bleek dat woordenschaten spellingresultaten aan de lage kant zijn het aanschaffen van de methode STAAL de wens van de ouders, naar aanleiding van de ouderenquête om vanuit de school meer aan leespromotie te doen Naast het verbeteren van de leerresultaten, het promoten van lezen bleek ook dat er de laatste jaren te weinig aandacht werd besteed aan het informeren en begeleiden van (nieuwe) leerkrachten. In 2014 werd begonnen met een vrijwel geheel nieuw team en was het van groot belang dat er nieuwe instructies kwamen omtrent het inwerken en volgen van nieuwe leerkrachten. Los van de vastgestelde doelen in het schoolplan waren de jaardoelen van schooljaar : ouders zijn actief betrokken bij woordenschatonderwijs, spelling en lezen Uit de ouderenquête kwam naar voren dat ouders prijs zouden stellen op een informatieavond aan het begin van het nieuwe schooljaar. Op 1 oktober werd de eerste informatieavond gehouden. Na een algemeen deel konden ouders vervolgens met de leerkracht(en) van de groep(en) van hun kind(eren) praten over het onderwijsprogramma en de geplande activiteiten in die groepen. ontwikkeling van een leerlijn spelling voor PO met aansluiting op VO In schooljaar werd voor het eerst gewerkt met methode STAAL spelling en STAAL Taal in groep 4 en 5. In schooljaar werd de methode ook ingezet bij groep 6. Naar aanleiding van de eerste twee schooljaren STAAL is er een voorlopige leerlijn ontwikkeld. Deze lijn zal in schooljaar verder ontwikkeld worden. In schooljaar wordt de leerlijn afgerond en vastgelegd in een protocol. leespromotie Uit de ouderenquête kwam naar voren dat ouders prijs zouden stellen op meer leesmotivatie en leespromotie vanuit de school. In werd het leesproject De Nederlandse Kinderjury voor het eerst opgenomen in het NTC lesprogramma. Het project werd enthousiast ontvangen, liep goed en zal volgend jaar opnieuw op het programma staan. Het is de bedoeling dat groep 7/8 volgend jaar actiever bij het project betrokken kan worden. alternatieve klas De alternatieve klas is een parallel lopende klas waarin de nadruk niet zal liggen op schriftelijk taalonderwijs maar op woordenschat en mondeling taalonderwijs. Per jaar zal worden gekeken naar de noodzakelijkheid van een alternatieve klas en de (financiële) mogelijkheid deze ook te kunnen realiseren. inwerken/coachen (nieuwe) leerkrachten Naar aanleiding van dit jaardoel werden in het schooljaar voor het eerst klassenbezoeken uitgevoerd waarbij de schoolleiders observeerden en een indruk kregen van het onderwijs in een bepaalde groep. Vervolgens vond er niet alleen, zoals voorheen, aan het eind van het schooljaar een gesprek plaats met de leerkracht maar ook halverwege het schooljaar. Het gesprek halverwege het schooljaar is het functioneringsgesprek. Het gesprek aan het eind van het schooljaar is het beoordelingsgesprek Schoolplan jaar pagina 7 / 44

8 De doelen voor het nieuwe schoolplan zijn onderverdeeld in: 1. Doelen die opnieuw opgenomen worden 2. Nieuwe doelen: onderwijs 3. Nieuwe doelen: directie en bestuur 1. Doelen die opnieuw opgenomen worden ontwikkeling van een leerlijn spelling voor PO met aansluiting op VO, vastleggen in protocol leespromotie: Kinderjury evalueren en vastleggen in protocol inwerken/coachen (nieuwe) leerkrachten, procedure vastleggen in protocol alternatieve klas: alert blijven op mogelijkheden 2. nieuwe doelen: onderwijs fysiek materiaal kleuters opstellen (nieuwe) leerlijn kleuters nieuwe leerlijn topo vanaf groep 6, opzetten en apart protocol topo maken overdrachtsmappen implementeren methode STAAL Taal groep 7 implementeren methode STAAL Taal groep 8 aanschaffen STAAL software curriculum VO curriculum zaterdagen VO vaststellen woordenschat-thema s groep nieuwe doelen: bestuur en directie voorbereiden bezoek inspectie digitaliseren leerlingen-dossiers in ParnasSys waarborg kwaliteit school na stopzetten overgangssubsidie NTC Wenen op de kaart (blijven) zetten Financieel beleid gericht op zelfredzaamheid Organisatorisch beleid in protocollen vastleggen Dropbox als centraal digitaal archief opbouwen en up-to-date houden 2.5 Activiteiten Om de doelstellingen concreet uit te kunnen voeren, zijn de volgende activiteiten geformuleerd: 1. Doelen die opnieuw opgenomen worden ontwikkeling van een leerlijn spelling voor PO met aansluiting op VO, vastleggen in protocol activiteit: Kennisnemen van de inhoud van de methode STAAL spelling, toetsen van de haalbaarheid, vastleggen van een leerlijn waarbij met name rekening wordt gehouden dat nieuwe leerlingen goed kunnen aansluiten. leespromotie: Kinderjury evalueren en vastleggen in protocol activiteit: Uitvoeren van het project, delen van ervaringen met leerkrachten die aan het project verbonden zijn, evaluatie met leerlingen die deelnemen aan het project, vastleggen van het project in protocol. Schoolplan jaar pagina 8 / 44

9 inwerken/coachen (nieuwe) leerkrachten, procedure vastleggen in protocol activiteit: Vastleggen in protocol van handelingen die moeten worden verricht: houden van klassenbezoeken, functioneringsgesprekken, beoordelingsgesprekken. Inwerkprogramma aan het begin van het schooljaar. alternatieve klas activiteit: Alert blijven op doelstellingen van ouders, terugval leerlingen, mogelijkheid om alternatieve klas te realiseren 2. nieuwe doelen: onderwijs fysiek materiaal kleuters activiteit: Ontwikkelen van thema-materiaal voor groep 1/groep 2 In totaal worden rond 12 thema s ontwikkeld met de volgende onderwerpen: vormen herfst Sinterklaas groente en vruchten (de appel) Kikker in de kou lente boerderij (de koe), vervoer/verkeer, winter, gevoelens, molens, de g van groep en ontbijten. opstellen (nieuwe) leerlijn kleuters activiteit: Het nieuw ontworpen fysieke materiaal vormt de basis voor een nieuwe leerlijn in groep 1 en groep 2. Daarnaast zal dus een handleiding geschreven moeten worden waar naast de thema s ook routines en doelstellingen opgenomen dienen te worden. nieuwe leerlijn topo vanaf groep 6, opzetten en apart protocol topo maken activiteit: Er wordt nieuw topomateriaal aangeschaft waarmee de komende jaren, als experiment gewerkt zal worden. Vervolgens zal worden gekeken of het materiaal bevalt en uitgebreid moet worden. Wanneer dit het geval is zal er een leerlijn voor topo worden gemaakt. overdracht in de vorm van protocollen op dropbox activiteit: Het is de bedoeling dat er zowel voor nieuwe bestuursleden, nieuwe schoolleiders alsook nieuwe leerkrachten mappen worden ontworpen met daarin een duidelijke taakomschrijving en vermelding van alle protocollen die nodig zijn om de taak goed uit te kunnen voeren. implementeren methode STAAL Taal groep 7 activiteit: De methode STAAL taal groep 7 wordt aangeschaft. implementeren methode STAAL Taal groep 8 De methode STAAL Taal groep 8 wordt aangeschaft. aanschaffen STAAL software activiteit Afhankelijk van de financiële mogelijkheden en de mogelijkheden op de locaties om software in te zetten, wordt (een deel van de) software behorende bij de methode STAAL spelling en STAAL taal aangeschaft. curriculum VO activiteit: Kritisch doorlopen van het lesprogramma voor VO. Verbeteringen, toevoegingen, aanvullingen en uiteindelijk een goed en compleet verslag van het onderwijsprogramma in VO. curriculum zaterdagen VO Schoolplan jaar pagina 9 / 44

10 activiteit: Kritisch doorlopen van het lesprogramma voor VO en het selecteren van projecten die doorgaans te tijdrovend zijn voor de programma s op maandag- en donderdagmiddag. vaststellen woordenschat-thema s groep 4 8 activiteit: Kritisch selecteren van goede balans thema s die per jaar per groep/combinatiegroep worden aangeboden. 3. nieuwe doelen: bestuur en directie voorbereiden bezoek inspectie activiteit Goede voorbereiding door team/directie/bestuur op mogelijk bezoek van inspectie najaar 2016 digitaliseren leerlingen-dossiers in ParnasSys activiteit: De fysieke leerlingendossiers van de kinderen die op het NTC zitten worden ingevoerd in het leerlingenvolgsysteem ParnaSsys. De fysieke dossier worden vervolgens vernietigd. Het toets materiaal wordt steeds één jaar bewaard. Daarna wordt het toets materiaal vernietigd. waarborg kwaliteit school na stopzetten overgangssubsidie activiteit: Veel overleg dat uiteindelijk in een financieel en onderwijskundig plan moet resulteren, gericht op het waarborgen van de kwaliteit van het onderwijs. NTC Wenen op de kaart (blijven) zetten activiteiten: Marketingactiviteiten zoals het up-to-date houden van onze facebooksite en onze website. Actief contact onderhouden met de Nederlandse en Belgische ambassade, met de Nederlandse en Vlaamse verenigingen in Wenen. Koningsdag actief als marketingsinstrument inzetten. Financieel beleid gericht op zelfredzaamheid activiteit: Er voor zorgen dat de ouders van de leerlingen c.q. de leden van de vereniging het NTC Wenen met eigen middelen financieren. Organisatorisch beleid in protocollen vastleggen activiteit: een continue proces - beheer op dropbox. Dropbox als centraal digitaal archief opbouwen en up-to-date houden activiteit: Het hele fysieke archief NTC wordt gedigitaliseerd in dropbox. Regelmatig zal op de bestuursvergadering de stand van zaken besproken worden. 2.6 Evaluatie vorig schoolplan 1. Het NTC Wenen wil de kwaliteit van het onderwijs verbeteren door elk jaar een aantal verbeterdoelen op de agenda te zetten en de gemaakte afspraken uit te voeren en vast te leggen in een protocol. Woordenschat als één doorgaande lijn in de hele school opzetten en vastleggen in een protocol. Gebeurd Iedere leerkracht is op de hoogte van de woordenschatmethodiek met woorden in de weer. De lijn is vastgelegd in een protocol. Coöperatief leren in iedere groep ingezet als hulpmiddel. Deels gebeurd Alle leerkrachten zijn op de hoogte van de mogelijkheden van coöperatief leren. Echter, mede door het invoeren van de methode STAAL wordt in sommige klassen afgestapt van veelvuldig inzetten van Schoolplan jaar pagina 10 / 44

11 coöperatieve werkvormen. Alle leerkrachten hebben toegang tot het protocol coöperatieve werkvormen Alle leerkrachten weten hoe ze zelfstandig werken optimaal kunnen stimuleren in de groep. Gebeurd Omdat er veel in combinatiegroepen wordt gewerkt is zelfstandig werken een belangrijk concept voor onze school Middelen zijn ingevoerd die de autonomie van onze leerlingen helpen te vergroten. Deels gebeurd Er is een natuurlijke ontwikkeling in alle groepen op het gebied van: -het nemen van verantwoordelijkheid -het denken over gedrag en werkhouding -het omgaan met afspraken en regels - het respecteren van elkaars mening, elkaars spullen en de leeromgeving. Echter, gezien de inrichting van de lessen in de korte tijd die beschikbaar is, blijkt het toch niet wenselijk kinderen volledig zelf te laten plannen, zelf te laten kiezen zonder enige sturing van de betreffende leerkracht. Geschiedenis en topografie zijn meer geïntegreerd in de lessen. Deels gebeurd Met name de provincies en hun hoofdsteden spelen in de middenbouw een belangrijke rol. Ook in het kleuteronderwijs is de kaart van Nederland regelmatig aanwezig in de klas. Topografie zal nog verder uitgebreid worden (komt terug in doelen). Uit de ouderenquête bleek dat zowel topografie als geschiedenis bij ouders een ondergeschikte rol spelen voor wat betreft het lesaanbod. Op dit moment kiest de school in PO duidelijk voor topografie. In VO zullen vaker geschiedenisonderwerpen aan bod komen. Een doorlopende leerlijn NTC Wenen PO en VO is duidelijk vastgelegd. Deels gebeurd Einde schooljaar werd besloten een nieuwe methode (STAAL) voor PO aan te schaffen. In werd begonnen met het verkennen van de methode. Eind schooljaar is er een voorzichtige eerste leerlijn spelling ontstaan die uiteindelijk in het schooljaar , wanneer de methode in alle groepen is geïmplementeerd, in een protocol zal worden opgenomen. De leerlijn zal tot aan opname in protocol herhaaldelijk op haalbaarheid worden getoetst. In alle groepen wordt de nieuwe media ingezet en functioneel gebruikt. Niet gebeurd Er zijn een drietal redenen waarom er relatief weinig gebruik wordt gemaakt van nieuwe media: - geen mogelijkheden om dit te financieren (bijvoorbeeld tablets in de groepen) - geen toestemming van de locatie om de computers van de gastschool te gebruiken - de overtuiging van het team en de schoolleiders dat de kwaliteit van het onderwijs niet wordt bepaald door het functioneel inzetten van de nieuwe media. Zo werd bij aanschaf van de methode STAAL geen software materiaal besteld. De methode blijkt ook zonder software goed te werken. Schoolplan jaar pagina 11 / 44

12 Er wordt een nieuwe taalmethode voor PO aangeschaft. Gebeurd Aan het eind van schooljaar werd de methode STAAL aangeschaft. Deze methode bestaat uit STAAL SPELLING en STAAL TAAL. In eerste instantie werd materiaal aangeschaft voor groep 4 tot en met 6. In schooljaar werd gestart met STAAL in groep 4/5. In schooljaar werd gestart met STAAL in groep 6. In dit schooljaar werd ook het materiaal voor groep 7 aangeschaft en het spellingmateriaal voor groep 8. Er wordt een nieuwe taalmethode voor VO aangeschaft. Niet gebeurd Er is veel discussie over het materiaal in groep VO geweest. Echter qua niveau zijn de doelen en de verschillen zo groot dat deze niet door één methode afgedekt kunnen worden. De leerkracht van VO geeft dus de voorkeur aan het zelf samenstellen van taalpakketten. Omdat het NTC Wenen maar één VO groep heeft, is het fijner om met pakketten te werken opdat er beter op het niveau van de leerling kan worden afgestemd. De taalpakketten bevatten de vastgestelde referentieniveaus en alle doelstellingen die ook in de methodes worden aangeboden Het NTC Wenen evalueert systematisch de kwaliteit van het onderwijs door verschillende instrumenten te gebruiken. Deze worden op de jaarkalender geplant en uitgevoerd. Ieder schooljaar in juni worden de jaardoelen van het voorbije schooljaar geëvalueerd en worden de nieuwe jaardoelen smart geformuleerd. Gebeurd De evaluatie alsmede de nieuwe jaardoelen worden vervolgens gepresenteerd aan de ouders op de ALV vergadering in mei/juni. Ieder schooljaar worden de jaardoelen ingeroosterd op de agenda van de team- en de bestuursvergaderingen gebeurd Nieuwe leerkrachten wordt informatie gegeven over het schoolplan, de missie, de visie en de jaardoelen van NTC Wenen. Tijdens de eerste bestuurs- en teamvergadering worden de jaardoelen voorgesteld en toegelicht. Halverwege het jaar, rond februari, worden de jaardoelen zowel in het team als in het bestuur geëvalueerd en wordt gekeken naar resultaat en haalbaarheid. Om de twee jaar wordt er in jan/feb een ouderenquête gehouden. Gebeurd Het NTC beschouwt de ouderenquête als een waardevol meetinstrument. Door het grote verloop van leerlingen en hun ouders is het nuttig de enquête in ieder geval iedere twee jaar te houden. Om de twee jaar wordt er, vanaf groep 6, een leerlingenenquête gehouden. Niet gebeurd In het onderwijsprogramma van de reguliere lessen en de invulling op de cultuurzaterdagen zit weinig speling. Ook de hoeveelheid huiswerk en de vorm waarin dit huiswerk wordt meegegeven is niet erg flexibel. Het is daarom vrij nutteloos en erg tijdrovend om een leerlingenenquête te houden. Elke twee jaar is er een zelfevaluatie ingevuld door het team, de directie en het bestuur. Deels gebeurd Nadat er één keer een zelfevaluatie heeft plaatsgevonden ( ) werd besloten dat dit instrument te weinig oplevert om het iedere twee jaar in te zetten. De leerkrachten en de directie hebben de mogelijkheden zichzelf te evalueren tijdens het functioneringsgesprek halverwege het schooljaar en het beoordelingsgesprek aan het eind van het schooljaar. Schoolplan jaar pagina 12 / 44

13 Na de afname van de CITO toetsen in januari zijn de resultaten besproken in een leerlingenbespreking en/of teamvergadering gebeurd Na afname van de CITO-toetsen, het schrijven van de rapporten, het bespreken van de rapporten met de ouders, het verwerken van de CITO gegevens in Parnassys, worden de resultaten van sommige leerlingen besproken met de schoolleider. In de teamvergadering van februari of maart wordt stilgestaan bij het overzicht van de toetsresultaten. Eventuele groepsverbeterplannen worden dan ook besproken Het NTC Wenen heeft een aantal praktische zaken geregeld. Het NTC krijgt een nieuw rapport. Gebeurd Het NTC heeft nu een rapport format voor groep 1/2, voor groep 3, voor groep 4 8 en voor VO Het NTC heeft een R1/R2 protocol. Gebeurd Het NTC vervangt 4 cultuurzaterdagen door een startweekend (voor groep 8 en VO). Gebeurd In totaal hebben er drie startweekenden plaatsgevonden: schooljaar , schooljaar en schooljaar De startweekenden ontstonden op verzoek van ouders. Na afloop van het derde startweekend werd besloten door NTC Wenen dat de startweekenden niet meer zullen plaatsvinden. Hiervoor zijn de volgende redenen: - het startweekend moet vier cultuurzaterdagen kunnen vervangen en dat lukt niet. Het startweekend begin op zaterdag en eindigt zondagmiddag. Het startweekend dekt misschien drie zaterdagen maar zeker geen vier. - bij het laatste startweekend moesten uiteindelijk vijf leerlingen verstek laten gaan. Het blijkt erg moeilijk om voor deze leerlingen een inhaalprogramma te organiseren. - tijdens het laatste startweekend was ook groep 7 van de partij. Met het oog op activiteiten als de Kinderjury, het maken van een jaarboek, surprises en gedichten tijdens het Sinterklaasfeest, vinden de leerkrachten van de bovenbouw het belangrijk dat groep 7 en 8 aanwezig zijn op de cultuurzaterdagen. - de VO leerkracht heeft aangegeven de cultuurzaterdagen graag te benutten om culturele activiteiten aan te bieden en te laten plaatsvinden waar gedurende de lessen op maandag en donderdag niet aan toe kan worden gekomen. Er komt een jaarkalender voor directie en bestuur waarin de te regelen zaken staan gepland. Gebeurd De kalenders worden vervolgens op dropbox geplaatst zodat beide kalenders voor bestuur en directie te lezen zijn. Er wordt onderzocht of er een peutergroep kan worden gestart. Gebeurd De peutergroep was er bijna. Er was een locatie gevonden, een ochtend en een leerkracht. Op het allerlaatste moment beslisten de ouders dat het toch te gecompliceerd werd, ook in verband met afspraken met de diverse dagscholen, en dat dus gewoon zou worden gewacht tot het kind oud genoeg is om in groep 1 te starten. Schoolplan jaar pagina 13 / 44

14 Doelen: 1. Het NTC Wenen wil de kwaliteit van het onderwijs verbeteren door elk jaar een aantal verbeterdoelen op de agenda te zetten en de gemaakte afspraken uit te voeren en vast te leggen in een protocol. Woordenschat als één doorgaande lijn in de hele school opzetten en vastleggen in een protocol Coöperatief leren in iedere groep ingezet als hulpmiddel Alle leerkrachten weten hoe ze zelfstandig werken optimaal kunnen stimuleren in de groep. Middelen zijn ingevoerd die de autonomie van onze leerlingen helpen te vergroten. Geschiedenis en topografie zijn meer geïntegreerd in de lessen. Een doorlopende leerlijn NTC Wenen PO en VO is duidelijk vastgelegd. In alle groepen wordt de nieuwe media ingezet en functioneel gebruikt. Er wordt een nieuwe taalmethode voor PO aangeschaft. Er wordt een nieuwe taalmethode voor VO aangeschaft. school-jaar 2011/ 2012 schooljaar 2012/ 2013 schooljaar 2013/ 2014 schooljaar 2014/ 2015 evaluatie gebeurd deels gebeurd gebeurd deels gebeurd deels gebeurd. deels gebeurd niet gebeurd gebeurd Niet gebeurd Schoolplan jaar pagina 14 / 44

15 2. Het NTC Wenen evalueert systematisch de kwaliteit van het onderwijs door verschillende instrumenten te gebruiken. Deze worden op de jaarkalender gepland en uitgevoerd. Ieder schooljaar in juni worden de jaardoelen van het voorbije schooljaar geëvalueerd en worden de nieuwe jaardoelen smart geformuleerd. Ieder schooljaar worden de jaardoelen ingeroosterd op de agenda van de team- en de bestuursvergaderingen Om de twee jaar wordt er in jan/feb een ouderenquête gehouden. Om de twee jaar wordt er, vanaf groep 6, een leerlingenenquête gehouden. Elke twee jaar is er een zelfevaluatie ingevuld door het team, de directie en het bestuur. Na de afnamen van de CITO toetsen in januari zijn de resultaten besproken in een leerlingenbespreking en/of teamvergadering 3. Het NTC Wenen heeft een aantal praktische zaken geregeld. Het NTC krijgt een nieuw rapport. Het NTC heeft een R1/R2 protocol. Het NTC vervangt 4 cultuurzaterdagen door een startweekend voor groep 8 en VO. Er komt een jaarkalender voor directie en bestuur waarin de te regelen zaken staan geplant. Er wordt onderzocht of er een peutergroep kan worden gestart. school-jaar 2011/ 2012 schooljaar 2012/ 2013 schooljaar 2013/ 2014 schooljaar 2012/ 2013 school-jaar 2011/ 2012 schooljaar 2012/ 2013 schooljaar 2012/ 2013 schooljaar 2014/ 2015 evaluatie schooljaar 2014/ 2015 gebeurd gebeurd gebeurd niet gebeurd Deels gebeurd gebeurd evaluatie gebeurd gebeurd gebeurd gebeurd gebeurd De groep zou starten maar uiteindelijk is het niet doorgegaan. Schoolplan jaar pagina 15 / 44

16 3. Onderwijs 3.1 Algemeen NTC-onderwijs is onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur (NTC) in het buitenland. Het doel is daarbij om de Nederlandse taalverwerving en taalvaardigheid te ontwikkelen en te stimuleren en de kennis van en de binding met de Nederlandse en/of Vlaamse cultuur te bevorderen. Het NTC onderwijs richt zich enerzijds op aansluiting bij de doelen van het taalonderwijs in Nederland en biedt leerlingen de mogelijkheid het CNaVT of het IB B higher level te behalen. Anderzijds richt het NTC onderwijs zich op die groep leerlingen die geen aansluiting nodig hebben bij de doelen van het taalonderwijs in Nederland en voor wie woordenschat, mondelinge taalontwikkeling en cultuur centraal staan Doelstelling Het NTC-onderwijs heeft als doelstelling aan te sluiten bij het onderwijs in Nederland, met het oog op een eventuele terugkeer naar Nederland of België. Het onderwijs richt zich op het toewerken naar de kerndoelen zoals deze geformuleerd zijn voor de deelvaardigheden van de Nederlandse taal Onderwijsplanning Bij het maken van een onderwijsplanning voor de leerlingen van het NTC Wenen is een goede oriëntatie op de kerndoelen nodig. Deze kerndoelen, zoals geformuleerd voor de Nederlandse taal (basisschool en VO), betreffen de domeinen: spreken en luisteren, lezen, schrijven en taalbeschouwing. De kerndoelen geven aan waar onderwijs in de Nederlandse taal in ieder geval naar moet streven. Alle taalaspecten dienen aan de orde te komen op een manier die voor de leerlingen aantrekkelijk is Omgaan met verschillen Het NTC-onderwijs kenmerkt zich door een grote diversiteit in leeftijdsgroepen en taalniveaus. NTC Wenen probeert hier op de volgende manier rekening mee te houden: - de groepen bestaan uit minimaal 4 en maximaal 15 leerlingen - vanaf 10 leerlingen wordt gestreefd naar een vaste assistent - vanaf groep drie werken kinderen regelmatig zelfstandig waarbij er rekening wordt gehouden met hun niveau. - bij spelling wordt er gewerkt met het directe instructiemodel waardoor verlengde instructie mogelijk is - huiswerk kan bij bepaalde taalonderdelen aangepast worden aan het niveau van het kind - goede communicatie met ouders gedurende het gehele schooljaar Ook de redenen waarom kinderen deelnemen aan Nederlands onderwijs zijn enorm verschillend waarbij zich twee grote groepen onderscheiden: - R1 of R2 kinderen die naar Nederland of België terug zullen keren en daar moeten instromen op een Nederlandstalige dagschool. Voor deze kinderen is het werken aan een niveau dat gerelateerd is aan Nederland/België een eerste vereiste. - R1 of R2 kinderen die nooit naar Nederland zullen terugkeren. Voor deze kinderen is het werken op een aan Nederland/België gerelateerd niveau minder dwingend. Het plezier aan de les, de hoeveelheid huiswerk is meer bepalend voor het wel of niet blijven deelnemen aan het NTC onderwijs. De mogelijkheid bestaat dat een leerling doubleert. Wanneer de leerkracht vaststelt dat de lesstof te moeilijk is of problemen voorziet in een hoger jaar wordt in overleg met de ouders besloten de Schoolplan jaar pagina 16 / 44

17 leerling een groep te laten herhalen. De leerkracht geeft het advies, de ouders hebben de uiteindelijke beslissing. Op basis van de doelstellingen van het NTC onderwijs, wordt er onderscheid gemaakt tussen NTC Richting 1 en 2 en 3. NTC-richting 1 (PO): Is gericht op directe aansluiting bij onderwijs in Nederland; primair gericht op terugkeer in het Nederlandse onderwijs. Toewerken naar kerndoelen van de Nederlandse taal en de tussendoelen zoals geformuleerd voor de verschillende jaargroepen. Deze leerlingen spreken thuis meestal overwegend Nederlands met daarnaast misschien nog andere talen. De woordenschat zal daarom variëren en het schriftelijk taalgebruik zal beïnvloed zijn door het onderwijs in de taal op de dagschool. NTC-richting 2 (PO): Zo goed mogelijk op peil houden van de Nederlandse taal, met het oog op een eventuele terugkeer naar Nederland. Het onderwijs is dus niet primair gericht op directe aansluiting op het Nederlands onderwijs, maar richt zich op die lesstof die nodig is voor een goede basis in het Nederlands waardoor een eventuele overstap eenvoudiger zal verlopen. Kerndoelen en tussendoelen voor verschillende jaargroepen worden op een maximale afstand van twee jaar gevolgd. Deze kinderen zullen thuis Nederlands spreken, maar een andere taal zal dominant zijn. Nadruk in NTC-onderwijs op het bereiken van een zo hoog mogelijk niveau van mondelinge taalvaardigheid. NTC-richting 3 (PO): Deze leerlingen leren Nederlands als vreemde taal. Het leerstofaanbod is gericht op de gewenste taalontwikkeling voor deze leerlingen gezien hun startniveau. Het betreft kinderen die thuis geen Nederlands spreken en de taal ook nog niet of nauwelijks beheersen. Eén van de ouders heeft vaak een Nederlandse of Belgische achtergrond, maar heeft het Nederlands niet consequent met het kind gesproken. Op dit moment neemt het NTC Wenen alleen in groep 1 R3 leerlingen aan. Aan het eind van groep 2 wordt gekeken of de leerlingen R3 verder kunnen stromen. 3.2 Voortgezet onderwijs Doel 1 (VO): Aansluiten bij voortgezet onderwijs in Nederland; gericht op terugkeer in het Nederlands onderwijs. Toewerken naar kerndoelen van de onderbouw (jaar 1, 2 en 3). Zowel de actieve als de passieve taalvaardigheden worden ontwikkeld en gestimuleerd. Onderwijs bereidt voor op de klas- en lesorganisatie in het moderne Nederlandse onderwijs (eigen verantwoordelijkheid, projecten, ICT, enzovoort) en de cultuur c.q. sfeer op scholen (samenleving). Er wordt voorlichting gegeven over vervolgonderwijs en opzet Nederlands VO vanuit het perspectief van internationaal onderwijs. Doel 2 (VO): Behalen van internationaal diploma, zoals IB B higher level. Doel 3 (VO): Behalen van het certificaat Educatief Startbekwaam, gericht op doorstroom naar hbo of universitair onderwijs in Nederland. Doel 4 (VO): Bijhouden van het Nederlands: bereiken van zo hoog mogelijk niveau van mondelinge en vooral schriftelijke taalvaardigheid. Kerndoelen worden op afstand gevolgd. Deze kinderen zullen thuis doorgaans Nederlands spreken, maar een andere taal (hun schooltaal) zal dominant zijn. De nadruk ligt op de schriftelijke taalvaardigheid. Schoolplan jaar pagina 17 / 44

18 3.3 Manier van werken Manier van werken Primair Onderwijs De basis voor spelling en woordenschat wordt gevormd door de methode STAAL die wordt ingezet in de groepen 4 8. Echter ook in groep 3 wordt de methode VLL enigszins aangepast aan de spellingmethodiek van de methode STAAL. In de combinatiegroepen krijgt iedere groep iedere week 30 minuten spelling(en grammatica) die uit nieuwe lesstof, inoefenen en een dictee bestaan. Het dictee wordt iedere week klassikaal nagekeken. Daarnaast vindt er woordenschatonderwijs plaats aan de hand van thema s uit de methode STAAL TAAL. Ook in de onderbouw wordt gewerkt met thema s. Naast inzet van de methode STAAL bestaat het curriculum van het PO uit leespromotie, boekbespreking, spreekbeurt, begrijpend lezen, topografie en cultuur. De cultuurzaterdagen hebben vaste thema s waar vaste activiteiten aan verbonden zijn. De thema s voor bepaalde zaterdagen rouleren over de schooljaren. In de lessen wisselen zelfstandig werken, directe instructie en coöperatieve werkvormen elkaar af Manier van werken Voortgezet Onderwijs In het VO wordt niet met een standaard methode uit Nederland gewerkt. De leerkracht werkt met een zelf ontwikkeld lespakkettensysteem. De leerbehoeftes van de leerlingen lopen doorgaans niet gelijk met een bepaalde methode. Dit komt doordat alle leerlingen het VO binnenstappen op een ander niveau. Hierdoor is het werken met een methode lastig. Ook zijn de einddoelen van de verschillende leerlingen onderling verschillend. De lespakketten zijn afgestemd op de individuele niveaus van de leerlingen. Er wordt zoveel mogelijk in dezelfde thema s gewerkt, maar de verwerking/opdracht is afgestemd op het niveau van de individuele leerling. Per leerling wordt een leerplan opgesteld aan het begin van het schooljaar. Dit plan wordt besproken met de ouders en de leerling Interactief onderwijs Interactief taalonderwijs kenmerkt zich door de pijlers: - sociaal leren - strategisch leren - betekenisvol leren Het werken in kleine groepen biedt grote mogelijkheden om interactief met elkaar te leren. Het sociaal aspect wordt bereikt door het samen bespreken van thema s of het gezamenlijk doornemen van teksten. In de middenbouw wordt veel aan theaterlezen gedaan. Vaak ontstaan naar aanleiding van de te lezen rollen spontane discussies en wordt er druk gereflecteerd op elkaars optreden. In de diverse taalthema s (STAAL TAAL) zitten strategieën verwerkt en worden kinderen handgrepen geleerd, bijvoorbeeld voor het maken van een weerbericht en het schrijven van een recensie. Maar ook buiten de methode om wordt vanaf groep 1 begonnen met het aanreiken van strategieën bijvoorbeeld bij het schrijven van kerstkaarten naar oma s en opa s. Kinderen nemen meer kennis op wanneer ze deze kennis kunnen verbinden aan iets dat voor hen betekenis heeft. Voorafgaand aan en tijdens het Voorleesontbijt leren de kleuters spelenderwijs woordenschat: ze dekken de tafel en leggen bestek neer en ze ruimen de tafel weer af. Ze beleggen hun boterham en strooien er hagelslag op. In de methode STAAL komen taalthema s aan bod waarmee makkelijk een betekenisvolle link kan worden gelegd zoals bijvoorbeeld bij het thema geld waarbij kinderen zelf een zakgeldcontract met hun ouders konden opstellen of bij het thema noodweer waarbij de kinderen thuis naar het weerbericht op het journaal keken om de taal van de weerman beter te leren kennen. In het VO waar met veel niveaus in één groep wordt samengewerkt is de uitdaging om interactief taalonderwijs tot stand te brengen het grootst. Schoolplan jaar pagina 18 / 44

19 3.3.4 Inzet van ICT Op dit moment zijn de lessen zo ingericht dat er ook zonder inzet van computers goed en voor de leerlingen interessant onderwijs aangeboden kan worden. Ook het financiële aspect speelt een rol. Een van de jaardoelen voor is het aanschaffen van digitale software behorende bij de methode STAAL Onderwijstijd NTC Wenen biedt per schooljaar 33 lessen van 2,5 uur taalonderwijs aan, zowel primair als voortgezet onderwijs. Twee zaterdagen per schooljaar à 4 lesuren worden aan de CITO-toets besteed. Daarnaast wordt 20 uur per jaar aan culturele activiteiten besteed, d.m.v. de zogenaamde cultuurzaterdagen. Het doel is daarbij om: de Nederlandse taalverwerving en taalvaardigheid te ontwikkelen en te stimuleren de kennis van en de binding met de Nederlandse cultuur te bevorderen. Ten slotte wordt huiswerk meegegeven dat ervoor zorgt dat er ook thuis nog tijd in het Nederlands wordt gestoken. De lestijden en de beperkte mogelijkheden als gevolg van de lestijden hebben direct invloed op het onderwijsaanbod en dus ook op de resultaten die leerlingen behalen. Om toch zoveel mogelijk de kerndoelen te behalen probeert het NTC Wenen de onderwijstijd zoveel mogelijk te optimaliseren en te maximaliseren: - ouders en leerlingen zijn op de hoogte van de aanvangstijd van de les, leerlingen komen op tijd - lesuitval vanwege afwezigheid van een leerkracht vindt niet plaats, een leerkracht wordt altijd vervangen - het lesaanbod/lesprogramma wordt zo optimaal mogelijk voorbereid en samengesteld waarbij prioriteiten gesteld worden aan de leerstof: wat moet wel aan bod komen en wat kan eventuele achterwegen blijven - het aantal leerlingen per klas wordt klein gehouden 3.4 Primair onderwijs Het onderwijsaanbod Bij het selecteren en voorbereiden van lesstof voor NTC kinderen is de problematiek van de meertaligheid altijd aanwezig. Als uitgangspunt voor het taalaanbod gelden de verschillende methodes die gebruikt worden. Binnen de methodes wordt weloverwogen een selectie gemaakt. Er wordt aandacht besteed aan de indeling van de lessen en de opbouw. Naast routines is er binnen de diverse thema s veel ruimte voor variatie. Taalaanbod In de onderstaande tabellen wordt aangegeven van welke methodes gebruik wordt gemaakt en hoe de verschillende kerndoelen worden behaald. Schoolplan jaar pagina 19 / 44

20 Basisonderwijs op maandag- en donderdagmiddag Groepen 1 en 2 Leerlijn Spreken en luisteren Woordenschat Beginnende geletterdheid Cultuur Groep 3 Leerlijn Spreken en luisteren Woordenschat Technisch lezen Begrijpend lezen Spelling Taalbeschouwing Cultuur Groepen 4 t/m 8 Leerlijn Spreken en luisteren Woordenschat Technisch en begrijpend lezen Cultuur Stellen Spelling Taalbeschouwing Bronmateriaal:, Wat zeg je? en diverse uitgewerkte thema s. Er wordt gewerkt in thema s Spreek- en luistervaardigheid oefenen in verschillende situaties; kringgesprekken, liedjes, rijmpjes, spreekwoorden, boekoriëntatie, spreekbeurt. Verbreding en verdieping van de woordenschat Ontwikkelen van taalbewustzijn, fonologisch bewustzijn, fonemisch bewustzijn en letterkennis, functies van geschreven taal, alfabetisch principe, schriftoriëntatie. Kaartje van Nederland/België, spreekwoorden en gezegden, feestdagen en tradities Methode: Veilig leren lezen aangevuld met de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen Lesprogramma Spreek- en luistervaardigheid oefenen in verschillende situaties; kringgesprekken, liedjes, rijmpjes, spreekwoorden, boekoriëntatie, spreekbeurt. Verbreding en verdieping van de woordenschat. Dit gaat in hoger tempo dan eerste twee leerjaren. Aanvankelijk lezen: klank-tekenkoppeling en het leren lezen van Nederlandse woorden en zinnen. Teksten lezen en vragen erover beantwoorden. Lange en korte klanken, tweeletter klanken, dubbele medeklinkers, lettergrepen. Inzicht krijgen in de opbouw van woorden en zinnen. Kaartje van Nederland/België, figuurlijk taalgebruik, feestdagen en tradities Methode: Staal Spelling en Staal Taal Lesprogramma Spreek- en luistervaardigheid oefenen in verschillende situaties; kringgesprekken, rappen, poezie, figuurlijk taalgebruik, boekoriëntatie, spreekbeurt. Verbreding en verdieping van de woordenschat. Lezen en begrijpen van moeilijkere woorden en teksten van E3 in groep 4 tot en met E7 /AVI+ in groep 7/8. Leesproject Kinderjury en Nieuwsbegrip Kaartje van Nederland/België, figuurlijk taalgebruik, feestdagen en tradities, Kinderjury, Nieuwsbegrip Schrijfoefeningen aan de hand van thema s methode STAAL TAAL, boekverslagen. Voor groep 7/8: kopij inleveren voor jaarboek Spelling, grammatica en interpunctie door methode STAAL Spelling Aan de hand van thema s Nieuwsbegrip en methode STAAL TAAL en soms een niet methode-gebonden activiteit. Schoolplan jaar pagina 20 / 44

21 Woordenschatonderwijs In juli 2011 heeft een van onze leerkrachten de cursus: Met woorden in de weer gevolgd. Naar aanleiding hiervan hebben we het woordenschatonderwijs als jaardoel voor geformuleerd. Tijdens de startzaterdag heeft de betreffende leerkracht een presentatie aan alle ouders gegeven over woordenschatontwikkeling en hoe ouders hier thuis aan bij kunnen dragen. In de teamvergaderingen hebben we samen gesproken over woordenschatonderwijs. De komende jaren zullen we met de woordenschatdidactiek uit Met woorden in de weer gaan werken. Belangrijk is om voordat je een tekst aanbiedt, de moeilijke woorden uitlegt. Je moet dus als leerkracht van te voren de tekst doorlezen en de moeilijke woorden selecteren met de selectiecriterium: frequentie, pregnante context en nut van de woorden. We bieden de woorden altijd aan met het lidwoord erbij, dit is belangrijk voor de tweetalige leerlingen. De principes van woordenschatverwering zijn: labelen, netwerkopbouw en categoriseren. Dit doen we door de woordenschat te verbreden en te verdiepen. Hierbij maken we gebruik van de Viertakt: Voorbewerken (voorkennis activeren) Semantiseren (uitleggen/uitbeelden/uitbreiden de 3 uitjes ) Consolideren (oefenen) Controleren We maken bij de woordenschatlessen gebruik van verschillende woordwebben: Woordspin Woordparachute Woordkast Woordentrap Schoolplan jaar pagina 21 / 44

22 Cultuuronderwijs Per schooljaar worden cultuurzaterdagen georganiseerd van elk 4 uur. Cultuur maakt integraal onderdeel uit van het curriculum. Deelname aan deze culturele activiteiten is verplicht. Per schooljaar worden 7 cultuurzaterdagen georganiseerd Op deze zaterdagen hebben de kinderen les van tot Op cultuurzaterdagen wordt onder andere stilgestaan bij typisch Nederlandse feestdagen en tradities, zoals Sinterklaas en Koningsdag maar ook gebeurtenissen als de Kinderboekenweek en het Voorleesontbijt komen aan bod. Culturele thema s worden in overleg met de leerkrachten samengesteld. Een aantal voorbeelden zijn: Nederlandse en Vlaamse kunst, Nederland in beweging, Spreekwoorden en gezegden, Nederland waterland, Nederland en België culinair.. De zaterdagen in januari en mei/juni zijn toets-zaterdagen (CITO). Alleen bij groep 1 en 2 bestaat dan naast het toetsen nog ruimte voor een cultureel thema Cultuuronderwijs op maandag- en donderdagmiddag Ook tijdens de lessen op maandag- en donderdagmiddag zal regelmatig een link worden gelegd naar Nederland en/of België. Bijvoorbeeld door het werken met Nieuwsbegrip in de hogere groepen maar ook door het houden van spreekbeurten, boekbesprekingen, topografie, het schrijven van kerstkaarten naar oma s en opa s in Nederland en/of België en het leesproject Kinderjury. 3.5 Voortgezet onderwijs Het onderwijsaanbod Aansluitend op het basisonderwijs biedt het NTC Wenen de mogelijkheid Nederlandse taallessen te volgen op het niveau van het voortgezet onderwijs. Onze eerste doelstelling hierbij is dat voor de leerling de mogelijkheid tot aansluiting op het Nederlandse (en Vlaamse) onderwijs open moet blijven. Ons taalonderwijs is afgestemd op de kerndoelen voor de vernieuwde onderbouw en verder tot IB. Deze kerndoelen zijn: 1. De leerling leert zich mondeling en schriftelijk begrijpelijk uit te drukken. 2. De leerling leert zich te houden aan conventies (spelling, grammaticaal correcte zinnen, woordgebruik) en leert het belang van die conventies te zien. 3. De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijn woordenschat. 4. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven van informatie uit gesproken en geschreven teksten. 5. De leerling leert in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, te ordenen en te beoordelen op waarde voor hemzelf en anderen. 6. De leerling leert deel te nemen aan overleg, planning, discussie in een groep. 7. De leerling leert een mondelinge presentatie te geven. 8. De leerling leert verhalen, gedichten en informatieve teksten te lezen die aan zijn belangstelling tegemoet komen en zijn belevingswereld uitbreiden. 9. De leerling leert taalactiviteiten (spreken, luisteren, schrijven en lezen) planmatig voor te bereiden en uit te voeren. 10. De leerling leert te reflecteren op de manier waarop hij zijn taalactiviteiten uitvoert en leert op grond daarvan en van reacties van anderen conclusies te trekken voor het uitvoeren van nieuwe taalactiviteiten. Door ons te richten op deze kerndoelen geven wij vaardigheden en de ontwikkeling van het taalgebruik en de taalverwerving een centrale plaats in ons lesprogramma. Brede beheersing van de Schoolplan jaar pagina 22 / 44