Praktijkgids Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut, afdeling beroepsopleidingen versie april Inhoudsopgave...1. Inleiding...

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...1 Inleiding...2 Theorie- en praktijkbegeleiding...3 Missie en visie van de afdeling beroepsopleidingen...4 Missie...4 Visie...4 Rollen van betrokkenen...5 De werkbegeleider...5 De praktijkbegeleider...5 De zorgmanager...6 Opleidingsfunctionaris...6 Medeleerlingen...7 De studieloopbaan-/trajectbegeleider...7 Het secretariaat Landsteiner Instituut, afdeling beroepsopleidingen...7 Leren in de praktijk...9 Overig...9 Links...9 1

3 Inleiding Beste leerling, stagiair en betrokken begeleiders, Dit is de praktijkgids voor deelnemers van de opleiding tot MBO- en HBO-verpleegkundige (niveaus 4 en 5) en de opleiding tot doktersassistent (niveau 4). Hierin vind je informatie over het praktijkleren binnen Medisch Centrum Haaglanden (MCH). Het doel van deze praktijkgids is dat je goed geïnformeerd bent over de inhoud en afspraken ten aanzien van het praktische deel van je opleiding binnen MCH. Voor informatie over het theoretische deel van de opleiding verwijzen wij naar de studiegids, informatie en overige documenten van de scholen. Daarin vind je ook algemene afspraken, bijvoorbeeld over onderwijs-, en examenreglementen. Wij gaan ervan uit dat je je goed op de hoogte stelt van de inhoud van deze gids. Wanneer je na het lezen nog vragen hebt, kun je te allen tijde contact opnemen met de afdeling Beroepsopleidingen. Aan de inhoud van deze praktijkgids kunnen géén rechten worden ontleend. Bij twijfel over mogelijke wijzigingen/aanvullingen, bijvoorbeeld door veranderingen in het onderwijs, kan de opleidingsfunctionaris van het Landsteiner Instituut of praktijkbegeleider van de afdeling je verder informeren. Ook het geregeld bezoeken van de websites van de scholen en van het MCH is daarbij een hulpmiddel. Waar je in deze gids 'hij' leest, kun je ook 'zij' lezen. Bij de term 'leerling' kan meestal ook 'stagiair' gelezen worden. Wanneer dit afwijkt, wordt dit vermeld. De term leerplaats verwijst naar de plek waar geleerd wordt. Veelal is dit een verpleegafdeling of polikliniek. Wij wensen je veel succes met je opleiding. Landsteiner Instituut, afdeling beroepsopleidingen april De ladder op de voorpagina is onderdeel van het kunstproject Burning man in 2005 ( en symboliseert de groei van leerlingen en stagiaires tot beginnend beroepsbeoefenaar in het MCH. 2

4 Theorie- en praktijkbegeleiding De opleidingen tot MBO en HBO-verpleegkundige (niveau 4 en 5) en opleiding MBOdoktersassistent staan onder toezicht van het Ministerie van Cultuur, Onderwijs & Wetenschappen. De algemene doelstellingen, zoals deze in de wet zijn beschreven kun je lezen in de studiegids van school. Het rapport Gekwalificeerd voor de toekomst (1996) vormt het uitgangspunt voor de theorie- en praktijkbegeleiding. Vanaf september 2008 word: Gekwalificeerd voor de toekomst vervangen door het Landelijk Kwalificatiedossier. Deze aanpassing geldt alleen voor niveau 4 MCH stelt zich ten doel om leerlingen voor verpleging en verzorging op te leiden en is daarbij verantwoordelijk voor het praktische deel van de opleiding: de beroepspraktijkvorming. Daarvoor heeft MCH een samenwerkingsverband met onderwijsinstellingen die het theoretische deel van de opleiding verzorgen. voor niveau 4 (mbo) is dit de Mondriaan onderwijsgroep, locatie Den Haag (Houtrustweg) voor niveau 5 (hbo) is dit de Haagse Hogeschool De scholen en het MCH overleggen regelmatig met elkaar om het onderwijs af te stemmen en te optimaliseren. Op het niveau van de procesbegeleiding van een individuele leerling vindt afstemming/overleg plaats tussen de studieloopbaanbegeleider van school en de praktijkbegeleider van de afdeling binnen het MCH waar de leerling werkzaam is. Op het niveau van onderwijsontwikkelingen vindt afstemming/overleg plaats tussen het management en degenen die het onderwijs ontwikkelen binnen de school en de opleidingsfunctionaris of coördinator beroepsopleidingen van het Landsteiner Instituut. 3

5 Missie en visie van de afdeling beroepsopleidingen Missie De afdeling beroepsopleidingen schept voorwaarden voor het opleiden en begeleiden van beroepsbeoefenaren die innovatieve en kwalitatief hoogwaardige zorg verlenen. Daarbij streven wij naar verbetering van het leerklimaat binnen het MCH. Visie De medewerkers van het Landsteiner Instituut faciliteren opleiding, ontwikkeling en wetenschap in het Medisch Centrum Haaglanden (MCH) en het Groene Hart Ziekenhuis (GHZ). het onderwijs en de begeleiding versterken de benodigde competenties; coachend begeleiden wordt aangeboden in een breed scala aan onderwijsvormen; reflecteren op eigen handelen wordt gestimuleerd waardoor de leerervaringen geborgd kunnen worden; de lerende is zelf verantwoordelijk voor zijn leerproces; de werkbegeleider richt zich op de begeleiding van het leren in de praktijk op de afdeling; de praktijkbegeleider op de afdeling coacht de lerende en de werkbegeleider, bewaakt het leerproces en heeft een signalerende en adviserende rol m.b.t. het leerklimaat; de direct leidinggevende speelt in het leerproces een cruciale rol als het gaat om het faciliteren en het zorgdragen voor een optimaal leerklimaat; de opleidingsfunctionaris is verantwoordelijk voor beleidsontwikkelingen en advies op onderwijsgebied met als aandachtsgebied de beroepsopleidingen. Daarnaast coacht deze de praktijkbegeleider; de opleidingsfunctionaris en praktijkbegeleider zorgen voor onderlinge goede afstemming/informatie-overdracht waar het gaat om onderwijs binnen de beroepsopleiding in brede zin. Lerende centraal De begeleiding tijdens de opleiding is gericht op de ontwikkeling van de lerende tot een verantwoordelijke zelfstandige beroepsbeoefenaar én op de ontwikkeling van de lerende als persoon. Verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, samenwerken en probleemoplossend denken worden gestimuleerd. Theorie en praktijk worden geïntegreerd. Leerbevorderend klimaat Praktijkbegeleiding is gericht op het creëren van een leerbevorderend klimaat voor de lerende. Voorwaarde voor een leerbevorderend klimaat is een open leer- en ontwikkelingsgerichte houding. De volgende elementen spelen hierbij een bepalende rol: veiligheid, openheid, tijd voor reflectie en zelfkritiek, beperkingen/mogelijkheden leren inzien, voorbeeldfunctie van de begeleider en open communicatie. De praktijkbegeleider is verbonden aan een afdeling en heeft de verantwoordelijkheid om knelpunten te signaleren aangaande het leerklimaat en hierin te adviseren. De opleidingsfunctionaris ondersteunt en coacht de werkbegeleider waardoor deze in staat is om de lerende te begeleiden. Methodische begeleiding Dit houdt in dat de praktijkbegeleider op een planmatige wijze ondersteuning biedt bij het leerproces van de lerende, met als doel het zelfstandig en professioneel functioneren van de lerende te optimaliseren. 4

6 Rollen van betrokkenen Je wordt in de opleiding begeleid door diverse personen die nauw betrokken zijn bij jouw opleiding. Dit zijn de studieloopbaan/trajectbegeleiders en docenten van school, werkbegeleiders en praktijkbegeleiders van het MCH. De werkbegeleiding richt zich voornamelijk op de begeleiding in het lerend werken op de afdeling. Werkbegeleiders en directe collega s hebben als het ware een modelfunctie voor jou. Ze hebben de taak jou te trainen, ondersteunen en beoordelen bij het leren van het beroep en zijn dus verantwoordelijk voor de inhoud van het leren op de afdeling. De coördinatie van de dagelijkse begeleiding op de leerplaats is in handen van de zorgmanager. De praktijkbegeleider maakt deel uit van de afdeling en richt zich vooral op de begeleiding van het proces. Daarnaast is de praktijkbegeleider jouw aanspreekpunt voor alles dat met leren en opleiden te maken heeft op individueel niveau. Indien nodig heeft hij contact met de scholen en/of de opleidingsfunctionaris van het Landsteiner Instituut. Om een indruk te geven over de verschillende taken van de verschillende betrokkenen volgt hieronder een taakomschrijving van de genoemde rollen. De werkbegeleider introduceert de leerling op de afdeling en draagt zorg voor een inwerkprogramma; geeft de leerling informatie (bijvoorbeeld over verwachtingen en leermogelijkheden van de afdeling) en begeleiding ten aanzien van zijn leerproces; heeft wekelijks een begeleidingsgesprek met de leerling en maakt afspraken met de leerling ten aanzien van zijn leerproces; coacht en begeleidt de leerling in concrete leersituaties en geeft feedback; bespreekt en beoordeelt de gemaakte opdrachten met de leerling; geeft feedback aan de leerling; informeert de praktijkbegeleider over het leerproces van de leerling; houdt zich op de hoogte van ontwikkelingen binnen de opleiding en de afdeling; schept voorwaarden ten aanzien van het leerproces van de leerling; informeert collega s over de opleiding en leerpunten/opdrachten van de leerling; geeft feedback aan collega s over de wijze waarop de leerling begeleid wordt; beoordeelt samen met de praktijkbegeleider het functioneren van de leerling in de praktijk aan de hand van opdrachten; verwoordt tijdens begeleidingsgesprekken de mening van het gehele team en doet dus (mondeling of schriftelijk) navraag bij collega s over het leerproces van de leerling. De praktijkbegeleider onderhoudt contact met de leerling, werkbegeleiding en zorgmanager op de afdeling en verzorgt de introductie/inwerkprogramma van een leerling op de afdeling; begeleidt en bewaakt het individuele leerproces van de leerling op de afdeling; geeft studiebegeleiding; bewaakt het opleidingsniveau en beoordeelt de planning van de praktijkopdrachten; bewaakt of de theorie voldoende wordt toegepast in het praktijkfunctioneren en in de praktijkopdrachten; beoordeelt samen met de werkbegeleider de vorderingen van het leerproces; heeft indien nodig contact met de studieloopbaan-/trajectbegeleider van school; is gespreksleider bij formele gesprekken; 5

7 bewaakt het leerklimaat op de afdeling en geeft de afdeling adviezen ter verbetering van het leerklimaat; heeft een ondersteunende rol naar de werkbegeleiding, coacht deze en heeft verder een ondersteunende rol naar de zorgmanager op de afdeling, onder andere door informatieverstrekking over de opleiding; Iedere praktijkbegeleider is verbonden aan één of meerdere vaste afdelingen en alle leerlingen die op die afdeling begeleid worden. De zorgmanager Iedere verpleegafdeling/polikliniek heeft een zorgmanager. Deze is eindverantwoordelijk voor het scheppen van voorwaarden voor het verlenen van optimale patiëntenzorg, diagnostiek en dienstverlening. Hij begeleidt en coacht medewerkers op de afdeling. Het voeren van functioneringsgesprekken met de leerlingen valt hier ook onder voor zover dit werknemers aangelegenheden aangaat. Proeftijd De eerste twee maanden vanaf het aangaan van de leerarbeidsovereenkomst is je proeftijd. Deze wordt beoordeeld door de zorgmanager van je afdeling. De zorgmanager zal voor een volledig beeld van je functioneren in overleg gaan met je werkbegeleiders en praktijkbegeleider. Dienstrooster De zorgmanager is verantwoordelijk voor het maken van een dienstrooster. Voor vragen en opmerkingen t.a.v. je werk en vrije dagen kan je bij hem of haar terecht. Samenwerken tijdens opdrachten Bij bepaalde opdrachten, projecten of differentiatie, is het noodzakelijk om met de zorgmanager en/of seniorverpleegkundige de keuze van onderwerp en voortgang van de opdracht te bespreken. Ze kunnen je helpen met het maken van een keuze en je ondersteunen door benodigde randvoorwaarden te scheppen. Frequent overleg is dus belangrijk. Ziekmelden Als je als leerling of stagiaire ziek bent, dien je dit te melden bij de zorgmanager, volgens de procedure ziekmelding. Dit geldt ook tijdens je lesdagen op school. Opleidingsfunctionaris De opleidingsfunctionaris maakt onderdeel uit van het Landsteiner Instituut, afdeling Beroepsopleidingen. Deze heeft een coachende rol naar de praktijkbegeleider, is verantwoordelijk voor advies en beleidsontwikkelingen op onderwijsgebied met als aandachtsgebied beroepsopleidingen. De opleidingsfunctionaris houdt onderwijsontwikkelingen bij, beoordeelt de bruikbaarheid/noodzaak tot invoering in de organisatie en zorgt voor de informatieoverdracht/implementatie hiervan richting praktijkbegeleiders. De opleidingsfunctionaris en praktijkbegeleider hebben op basis van afgesproken frequentie overleg voor afstemming, wederzijdse informatie-overdracht. Verder verzorgt de opleidingsfunctionaris trainingen als bijvoorbeeld de training Methodiek en Beleiden, bedoeld voor praktijkbegeleiders en werkbegeleiders. 6

8 Medeleerlingen Ook medeleerlingen kunnen je helpen in jouw leerproces. Wij stimuleren op verschillende wijzen de samenwerking tussen leerlingen en stagiaires. Het leerlingenoverleg is hier een voorbeeld van. Ook het samen werken aan opdrachten is mogelijk zolang de eindtermen en Studie Belasting Uren (SBU) maar behaald worden. Vaak worden hier dan individuele afspraken over gemaakt tussen leerling, medeleerling, werkbegeleiders en praktijkbegeleider. Onderzoek heeft aangetoond dat het samen werken aan activiteiten het leerrendement verhoogt. Het is daarom altijd goed om elkaar (op gepaste wijze) feedback en tips te geven. De studieloopbaan-/trajectbegeleider (bron: algemene informatie Mondriaan Onderwijsgroep) De trajectbegeleiding vangt aan met de intake; op basis van de gegevens die dan verzameld zijn, de opleidingswensen van deelnemer (en werkgever) en het aanbod dat gerealiseerd kan worden, wordt de deelnemer begeleid bij het opstellen van het eerste deel van het opleidingstraject. De trajectbegeleider: maakt duidelijke en bindende afspraken over het te volgen traject voor een afgesproken periode (contractvorm); plant samen met de deelnemer zijn traject: welke blokken gaat hij volgen, wanneer welke BPV plaats en overlegt welke onderwijsactiviteiten mogelijk of wenselijk zijn; structureert samen met de deelnemer zijn opleiding, bespreekt de voortgang, signaleert knelpunten en zoekt (altijd samen met de deelnemer) naar oplossingen om de voortgang te verbeteren. Gedurende dit begeleidingsproces is er sprake van reflectieve begeleiding; begeleidt op afstand, dat wil zeggen dat hij niet direct betrokken is bij en aanwezig is als de deelnemer de competenties aan het verwerven is. De trajectbegeleider begeleidt een deelnemer gedurende het gehele opleidingstraject. Dit betekent: de directe contactpersoon is voor de praktijk m.b.t. betreffende deelnemer; ook de docent is en blijft lid van het 'eigen' team; voert frequent met iedere deelnemer voortgangsgesprekken, zowel m.b.t. de theorie als m.b.t. de BPV; heeft een vast spreekuur, tijdens dit spreekuur is de trajectbegeleider ook telefonisch bereikbaar; is niet betrokken bij de beoordeling van de deelnemer in de BPV; verwijst de deelnemer indien noodzakelijk naar decanaat en/of onderwijshulp; brengt de deelnemer in contact met het EVC/EVK bureau indien daar aanleiding toe is. Het secretariaat Landsteiner Instituut, afdeling beroepsopleidingen Het secretariaat verzorgt met betrekking tot stagiairs en leerlingen o.a.; centraal aanspreekpunt (telefonisch) voor vragen en doorverwijzingen; correspondentie tussen de (startende) leerling of stagiair en het MCH; relevante correspondentie en contacten met scholen en betrokkenen; het verstrekken van MCH specifieke portfolio-inhoud (BBL en hbo-v leerlingen); beheer van de agenda van de coördinator beroepsopleidingen en opleidingsfunctionarissen; 7

9 inzicht in de opleiding- en stageplanningslijst en aanvraag/afmelding van bevoegdheden van betrokken partijen; updaten van adreswijzigingen van leerling en stagiair (wijzigingen zelf doorgeven); contactpersoon voor de BPV-box ( inname van de studieboeken bij het stoppen van de opleiding. (BBL en HBO-V duale leerlingen); administratie ESF/WVA procedures (bij aan- en afmelding van een leerling/stagiair; het beheer van de leerling- en stagiairdossiers. Hierin is o.a. terug te vinden: o o o o correspondentie tussen leerling, stagiair en de afdeling beroepsopleidingen; correspondentie met scholen/trajectbegeleiders en de afdeling beroepsopleidingen, met betrekking tot de voortgang van de opleiding van de leerling/stagiair: leerovereenkomsten en stageovereenkomsten: overzichten van behaalde studieresultaten. Alle relevante stukken van jouw opleiding worden conform de Wet tot bescherming van de persoonsgegevens, gearchiveerd en vijf jaar na beëindiging of afronding van de opleiding bewaard. Het secretariaat is bereikbaar: maandag t/m vrijdag van uur telefonisch: Bezoek Adres MCH Westeinde Landsteiner Instituut H- gebouw, 4e etage Lange Lombardstraat VP Den Haag Postadres Medisch Centrum Haaglanden t.a.v. afdeling Praktijkbegeleiding H-Gebouw kamer H4-19 Postbus CK Den Haag 8

10 Leren in de praktijk De volgende procedures zijn belangrijk om bij start van de opleiding/stage te raadplegen. Deze zijn te vinden in DKS (het documenten kwaliteitssysteem binnen MCH). selectie leerlingen; planning leerlingen; stageplaats aanvraag; leermiddelenvergoeding (aanschaf en vergoeding van leermiddelen); voorwerkperiode leerlingen (twee maanden en zes maanden voorwerken in het geval je de opleiding mbo-v niveau verkort doet o.b.v. een VIG-diploma); differentiatiefase MCH, BBL niv 4 leerling-verpleegkundige; proeve professionalisering van zorg MCH, BBL niv 4 leerling-verpleegkundige afspraken; voorbehouden handelingen, afspraken voor leerling-verpleegkundigen; gesprekkencyclus (leidraad welke gesprekken gedurende de opleiding plaatsvinden en met wie); overlegvormen; strippenkaart (de strippenkaart zelf, waarnaar verwezen wordt, maakt nog steeds onderdeel uit van het toegestuurde/aan de leerling uitgereikte portfolio). Overig De volgende documenten zijn via de afdeling HRM verkrijgbaar, dan wel reeds ontvangen: leerovereenkomst, leerarbeidsovereenkomst, stageovereenkomst; CAO; kledingreglement (voorschriften en hoe/waar te regelen); verzuimreglement; Mantouxprocedure; Verlofreglement. Links Het SBBL bemiddelt in alle stages in de zorg. Mondriaan Onderwijsgroep. Haagse hogeschool De website van het Medisch Centrum Haaglanden. De site van het MCH met huidige vacatures en arbeidsvoorwaarden bij het volgen van een opleiding. De intranetpagina van het MCH. 9