De kleine kapitein: werken aan zelfsturing bij jonge kinderen. Lilian van der Bolt Jeroen Aarssen

Transcriptie

1 De kleine kapitein: werken aan zelfsturing bij jonge kinderen Lilian van der Bolt Jeroen Aarssen

2 NRC Conferentie Leve Het Jonge Kind!

3 Oefening Probeer de kleur van de woorden te zeggen, in plaats van de woorden werkelijk te lezen. BLAUW GROEN GEEL ROZE ROOD ORANJE GRIJS ZWART PAARS BEIGE WIT BRUIN Conferentie Leve Het Jonge Kind!

4 Drie componenten van zelfregulatie Inhibitie Werkgeheugen Aandacht vasthouden en aandacht verleggen (cognitieve flexibiliteit) Conferentie Leve Het Jonge Kind!

5 GRIJZE STIP Zelfde kant Wanneer je een GRIJZE STIP zit, druk je met je duim of wijsvinger aan dezelfde kant als de stip. Bijvoorbeeld: als de stip links in beeld verschijnt, dan druk je met je linkerhand. Onthoud: DRUK OP DEZELFDE KANT ALS DE GRIJZE STIP Conferentie Leve Het Jonge Kind!

6

7

8

9

10

11

12

13

14 GESTREEPTE STIP - andere kant Nu krijg je gestreepte stippen te zien. Bij een gestreepte stip druk je aan de andere kant. Bijvoorbeeld: als de stip links in beeld verschijnt, druk je met je rechterhand. (Hier zul je een soort natuurlijke reactie moeten onderdrukken om aan dezelfde kant te drukken) Onthoud: DRUK OP DE ANDERE KANT ALS JE EEN GESTREEPTE STIP ZIET Conferentie Leve Het Jonge Kind!

15

16

17

18

19

20

21

22

23 STIPPEN gemengd Nu zie je soms een grijze en soms een gestreepte stip. Dat betekent dat je bij ongeveer de helft van de stippen de natuurlijke neiging moet onderdrukken om aan dezelfde kant te drukken. LET OP: je moet voortdurend wisselen tussen twee regels (zelfde kant en andere kant), maar de regels blijven dezelfde: GRIJZE stip ZELFDE kant GESTREEPTE stip ANDERE kant. Conferentie Leve Het Jonge Kind!

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39 Tools of the Mind (Bodrova & Leong) Programma met aandacht voor zelfregulatie (executieve functies); Voor zowel Preschool (3/4) als Kindergarten (5/6); Wetenschappelijke basis: theoretische uitgangspunten getoetst aan de praktijk; Ook voor kinderen in achterstandsituaties en kinderen met speciale onderwijsbehoeften: inclusieve groepen; Spel staat centraal als primaire bron van zelfregulatie. Conferentie Leve Het Jonge Kind!

40 Twee principes In alle activiteiten wordt gewerkt aan zelfsturing. Dat wil zeggen dat er bij alle ontwikkelgebieden (taal/ rekenen/ sociaalemotionele ontwikkeling/ sensomotoriek/ etc.) aandacht voor is Aanleren van zelfsturing gebeurt stapje voor stapje scaffolding mediators Conferentie Leve Het Jonge Kind!

41 Taal Buddy reading Conferentie Leve Het Jonge Kind!

42 Rekenen Making Collections Conferentie Leve Het Jonge Kind!

43 Plannen Conferentie Leve Het Jonge Kind!

44 Spel Geavanceerd Rollenspel (Mature Make Believe Play): Grote betrokkenheid Van tevoren gepland Rollen met regeltjes/ afspraken/ conventies Flexibele scenario s Symbolische voorwerpen Veel taal (voor en tijdens spel) Zelfregulatie en anderregulatie Conferentie Leve Het Jonge Kind!

45 Freeze game Conferentie Leve Het Jonge Kind!

46 Freeze game Conferentie Leve Het Jonge Kind!

47 Stap voor stap Zone van naaste ontwikkeling (Vygotsky) Scaffolding Werken met mediators Daily Dynamic Assessment Microgenetics Conferentie Leve Het Jonge Kind!

48

49 Uitwerking en implementatie in Nederland (door Sardes) De Kleine Kapitein Training voor leidsters en leerkrachten, waarin zij leren hoe zij op zelfsturing gerichte activiteiten kunnen integreren in de dagelijkse praktijk Uiteindelijk: een doorgaande Kleine Kapitein-lijn, waarmee de aanpak wordt doorgetrokken naar de hogere groepen van het basisonderwijs Spel (rollenspel) is een belangrijke sleutel Conferentie Leve Het Jonge Kind!