WMO-raad Utrechtse Heuvelrug

Transcriptie

1 WMO-raad Utrechtse Heuvelrug 1. naam nota/ beleidsstuk: Advies WMO-raad inzake Aanvulling op het Wmo-beleidsplan en de Verordening Maatschappelijke Ondersteuning gem. Utrechtse Heuvelrug vraagstelling door gemeente (bij gevraagd advies): Gevraagd is naar advisering in het algemeen. 3. datum ingekomen bij de WMO-raad: 28 juli resp. 4 augustus advies 4. vaststellen advies WMO vergadering d.d.: 25 aug De tijdsdruk en de omstandigheden waaronder Beleidsplan en Verordening tot stand zijn gebracht in aanmerking genomen, constateert de Wmo-raad dat hiermee een goede basis is gelegd waarmee ervaring kan worden opgedaan met het nieuwe beleid. De keuze om al na 2 jaar te evalueren onderschrijft de Wmo-raad dan ook ten volle. Bij het opstellen van dit advies is o.m. gebruik gemaakt van het Rapport Zorg naar gemeenten ( ) waar veel waardevolle adviezen in staan die wij kortheidshalve niet hebben opgenomen in het advies. Maar waar wij hierbij graag de aandacht op vestigen. Bij de onderstaande tekst wordt eerst de Beleidsnota per paragraaf behandeld onder I. De onderdelen mantelzorg en ons nadere aanbod voor advisering volgen onder II. en III. I. Onder Te behalen resultaten (par schema onderste regel onder resultaat), zou de Wmoraad graag zien dat duidelijk omschreven wordt wat hier wordt bedoeld met de term Informele zorg. Als het gaat om een meer structurele enkelvoudige hulp/zorgvraag, dan zou beter gesproken kunnen worden van zorgvrijwilliger Overigens constateert de Wmo-raad dat noch in het Beleidsplan noch in de Verordening een plaats is ingeruimd voor de zorgvrijwilliger. Zij adviseert dringend om in deze omissie te voorzien zodat ook voor deze groep beleid kan worden ontwikkeld en in specifieke regelingen kan worden voorzien, bijv. inzake verzekeringen. T.a.v. Cliëntondersteuning (par 3.6) adviseert de Wmo-raad hierbij de verbinding te zoeken met de bestaande steunpunten zoals het steunpunt GGZ, de Voa s en het AKJ. Van belang is 1

2 dus dat deze organisaties, ook financieel, in staat worden gesteld, in ieder geval in de eerstvolgende periode, hun huidige werkzaamheden te blijven uitvoeren. De rol van MEE vraagt extra aandacht daar deze naast de individuele cliëntenondersteuning ook een rol krijgt in de sociale dorpsteams en in het regionale expertteam. Gezien deze dubbelrol adviseert de Wmo-raad voor het opstellen van een protocol waarin duidelijk staat vermeld hoe die resp. functies vervuld gaan worden en de wijze waarop de onafhankelijkheid, vooral van de ondersteuning van een individu, gewaarborgd wordt. Par.3.7 monitoring en verantwoording. Graag zal de Wmo-raad verder betrokken zijn bij de nadere invulling van het instrument/ de instrumenten waarmee op collectief en op individueel niveau de monitoring gaat plaats vinden. Op voorhand geeft zij hierbij al een paar aandachtspunten aan: zorg voor een 0-meting waar mogelijk om te kunnen vaststellen of op termijn de gestelde doelen ook werkelijk zijn behaald; meten van de drie kerndoelen uit de Welzijnsnota , die worden aangehaald in par. 2.2.; neem de samenwerking tussen de huisarts, wijkverpleegkundige en het sociale wijkteam ook mee in de metingen; kwalitatief onderzoek naar cliëntervaringen d.m.v. interviews De Wmo-raad neemt aan dat de onderzoekpilot die nu loopt bij het Wmo-loket ook inzicht biedt in de wachttijden, zowel voordat een eerste contact kan worden gelegd als de wachttijden voordat de overige stappen in het proces ( de doorlooptijd)gezet kunnen worden. En dat ook inzicht gegeven wordt in mogelijke wachttijden voor vervolgstappen. Tevens adviseert de Wmo-raad om de wachttijden, wachtlijsten en doorlooptijden op te nemen in de lijst van Kwaliteitscriteria bij de Maatwerkbegeleiding. De Wmo-raad heeft zich afgevaagd wat wordt bedoeld met bruikbare adviezen zoals dit wordt genoemd in het overzicht van te behalen resultaten. In Communicatie par. 3.8) word gesproken over klantreis, deze term behoeft verduidelijking. De Wmo-raad acht het wenselijk dat in het invullen van het Communicatieplan concreet wordt bezien of de burger voldoende word geïnformeerd door middel van de gemeentelijke website en de h.a.h. bladen. De Wmo-raad benadrukt dat het gekozen communicatiekanaal passend moet zijn voor de verschillende doelgroepen, Ook voor toekomstige cliënten is van belang dat er een duidelijk overzicht beschikbaar is met informatie over het toegangsproces, de melding, onderzoek en aanvraag. Maar ook met informatie over de klachtenregeling. Daarnaast meent de Wmo-raad dat de inwoners die overkomen vanuit de AWBZ en waarover informatie aan de gemeente ter beschikking wordt gesteld, direct, vroegtijdig en gericht geïnformeerd dienen te worden i.p.v. waar mogelijk en nodig. Los van het feit of deze bewoners al dan niet van andere partijen informatie ontvangen. T.a.v. de in de paragraaf Juridische kaders ( par. 3.9) opgenomen onderdeel Privacy, onderschrijft de Wmo-raad het standpunt dat de gemeente het als een plicht ziet om terughoudend met uitvraag en registratie van persoonsgegevens om te gaan. Zij adviseert derhalve om een protocol op te stellen waar de waarborgen voortvloeiend uit de resp. wetgeving zijn opgenomen en ook welke partijen zich hieraan dienen te houden. met een 2

3 dergelijk document wordt ook voor de burger inzichtelijk wat er met zijn persoonsgegevens gebeurd. Onder de paragraaf Financiën ( par.3.10) wordt verwezen naar de Wctg en CER maatregelen, mag de Wmo-raad aannemen dat er duidelijkheid is voor de betrokkenen over de gemeentelijke regeling per 1 november a.s.? II. Om het onderwerp mantelzorg recht te doen heeft de Wmo-raad haar opmerkingen ter zake hieronder gebundeld. Hetgeen is opgenomen zowel in het Beleidsplan als in de Verordening stelt de Wmo-raad teleur, zeker in het licht van de RIB van 18 jan 2014 waarin wordt ingegaan op het advies van de Wmo-raad over Mantelzorg. Kortheidshalve zullen wij een aantal punten aanhalen en adviseren wij u beide documenten erop na te slaan.. Erkenning en waardering voor de inzet van mantelzorgers vinden wij in de stukken niet echt terug. De inzet van mantelzorgers verdient de uitdrukkelijke steun en waardering van de gemeente. Zij maken de beoogde participatiesamenleving tot werkelijkheid. Onder par (pag.14) wordt aangegeven dat er in het gesprek wordt gekeken of er behoefte bestaat aan mantelzorgondersteuning. Niet duidelijk is op welk artikel in de Verordening een mantelzorger dan een beroep kan doen. Met deze omschrijving is de mantelzorger dus afhankelijk van de wijze waarop het gesprek wordt ingestoken. In de situatie dat er sprake is van ernstig overbelaste mantelzorger is deze in feite cliënt/zorgvrager geworden, hetgeen juist door tijdige ondersteuning voorkomen had kunnen worden. Tevens dreigt dan de oorspronkelijke cliënt (zorgvrager) elders extra ondersteuning nodig te hebben omdat (een deel van) zorg uitgevoerd door de mantelzorger dan is weggevallen. Zie verder hieronder. Voorts wordt onder 3.6. (pag. 18 e.v. Mantelzorgondersteuning) slechts het voornemen beschreven dat er voor (de resp. groepen van) mantelzorgers ondersteuning zou moeten zijn Er is weinig visie te vinden hoe dit daadwerkelijk vorm zou kunnen krijgen. Kennelijk is er ook nog geen uitkomsten bekend van de pilot jonge en die van allochtone mantelzorgers. Zoals de resultaten nu in het schema zijn geformuleerd zal hier nooit een uitkomst uit kunnen komen omdat juist een van de problemen is dat het juiste aantal mantelzorgers niet bekend is. In deze paragraaf missen wij aandacht voor het Innovatiefonds informele zorg. Nergens wordt een indicatie gegeven welke ideeën er leven t.a.v. de bevordering en realisatie van innovatieve activiteiten die bijdragen aan het bereiken en ondersteunen van mantelzorgers, om hun positie en draaglast te versterken. III. In de Beleidsnota zijn een aantal beleidsvoornemens genoteerd die in een later stadium zullen worden ingevuld en waar de Wmo-raad graag verder bij betrokken wil blijven c.q. t.z.t. advies zou willen uitbrengen. Het betreft o.m.: het Projectplan Transitie AWBZ ( par. 3.1); het bovenregionaal Beleidsvoorstel betreffende het AMHK ( par.3.3); de Nadere regels en beleidsregels ( par.3.9); de verdere concretisering van de rechtsbescherming (par.3.9); de nadere uitwerking beoordeling in hoeverre bestaande klachtregelingen en 3

4 medezeggenschapsregelingen voldoen of aanpassing behoeven; de regeling ex art. 19 lid 1 van de Verordening; de regeling ex art. 21 van de Verordening; Over de Nota beschermd wonen ( waarnaar verwezen wordt onder par.1.b) is inmiddels al advies aan de Wmo-raad gevraagd. Verordening Maatschappelijke Ondersteuning gemeente Utrechtse Heuvelrug 2015 art.1. onder h. : kan vervallen; t Toevoegen: - cliënt; - vertegenwoordiger, waarbij de begrippen mentor, bewindvoerder en curator onderscheiden moeten worden; art.2. hoe verhoudt deze bepaling zich tot de regeling voor beschermd wonen en opvang welke niet wordt beperkt voor inwoners van de Utrechtse Heuvelrug? art een enkele verwijzing naar de Wet, waarbij ook in de toelichting de inhoud hiervan niet is opgenomen, is weinig klantvriendelijk en zou vermeden moeten worden. art. 4 en 6 zouden omgedraaid dienen te worden. art.6. Zie ook onder art 3.3. In dit artikel is nu slechts de eerste alinea van art. 5 Gesprek van de Modelverordening- en dan nog gedeeltelijk - overgenomen, echter voor de rest wordt verwezen naar de Wet. De in de Modelverordening opgenomen overige bepalingen zijn nergens meer terug te vinden, waardoor, naast een aantal andere essentiële zaken, de plaats van de mantelzorger in de lucht komt te hangen. De in het 7 de lid geopende mogelijkheid om een verslag voor gezien te tekenen, waarbij men dus kennelijk niet akkoord gaat met de inhoud hiervan, wordt niet nader toegelicht. Het ware wenselijk duidelijk te maken dat deze mogelijkheid voor mensen openstaat. art. 7 + toelichting - in bepaling ontbreekt dat deze bevoegdheid slechts van toepassing is indien het een aanvraag voor een maatwerkvoorziening betreft; - de verplichting t.a.v. relevante huisgenoten gaat wel erg ver, noch de verordening noch de toelichting voorzien in een omschrijving in welke situaties deze medewerking gevraagd kan worden; - vastgelegd zou moeten worden dat de aan te wijzen deskundige dan wel de adviesinstantie onafhankelijk is van een welzijns- of zorgaanbieder zodat diens aanbod niet leidend wordt voor het advies; - de cliënt dient te worden betrokken bij het advies; art. 9 lid slechts voor zover deze als de goedkoopst compenserende voorziening kan worden aangemerkt wijzigen: in...slechts voor zover deze als de meest adequate en tegen de laagst mogelijke kosten kan worden verstrekt. 4

5 art. 10 lid 1 onder g. Aanvullen met : rekening houdend met diens beperking(en)/aandoening(en). Hierover ook in de toelichting een aanvulling opnemen. art. 12, lid 4. Hier is sprake van een Besluit, maar nergens wordt duidelijk welke status dit besluit heeft. Gaat het hier om de bevoegdheid van het college ex art. 23 waarbij dan gedacht zou kunnen worden dat het college een besluit neemt over de tarieven die betaald zouden kunnen worden aan...??of betreft het hier een besluit over de aanvraag van een cliënt voor een PGB. Hetzelfde geldt voor lid 6 van dit artikel. Het is wenselijk dat tenminste in de toelichting ook de nieuwe regelingen omtrent de PGB zouden wordt vermeld, alsmede een omschrijving van de trekkingsrechten en de rol van de SVB. art. 14 lid 1 onder a. In aanvulling op de hier opgenomen bepaling is het wenselijk dat er ook een bepaling wordt opgenomen in de zin van: Indien en voor zover zij een eigen bijdrage uit hoofde van lid 1 onder a oplegt, doet de gemeente hiervan melding aan het CAK in verband met cumulatie eigen bijdragen. art toelichting Helaas wordt zowel in artikel 17 als in de Toelichting onvoldoende recht gedaan aan het nader beschrijven welke ideeën het college heeft om de wettelijke verantwoordelijkheid, het ondersteunen van de mantelzorger, die gemeente in deze heeft gekregen in te vullen. Het nu nog bestaande Mantelzorgcompliment waarvoor deze bepaling in de plaats komt dient als blijk van waardering en als tegemoetkoming in de kosten die in de meeste gevallen door de mantelzorger worden gemaakt. Deze aspecten komen onvoldoende aan de orde in de onderhavige tekst. Deze komt niet verder dan het invullen van een wettelijk opgedragen taak. Zo wordt niet duidelijk waaraan wordt gedacht bij het organiseren van de Dag van de Mantelzorg. Slechts dat het college beoogt om een dergelijke dag in ieder geval jaarlijks te organiseren en dat alle mantelzorgers hiervoor een uitnodiging krijgen. Waarbij aangetekend dient te worden dat zeker niet alle mantelzorgers een dergelijke bijeenkomst op prijs stellen. Wat in ieder geval geregeld dient te worden is dat er bij een dergelijk evenement ook in respijtvoorzieningen aangeboden moeten worden. Daarnaast is een facultatieve bepaling opgenomen die het college de mogelijkheid geeft aanvullend inhoud te geven aan enige vorm van waardering. De Wmo-raad adviseert het college hierin de ruimte te nemen om op een passende wijze uiting te geven aan de waardering voor de inzet van (te onderscheiden groepen van) mantelzorgers. art. 19+ toelichting De Wmo-raad vraagt zich af of dit artikel de gemeente voldoende mogelijkheden biedt voor toezicht en controle. art toelichting Het 2 de lid van dit artikel is kennelijk weggevallen. 5

6 art. 21, lid 4 + toelichting De Wmo-raad zou graag duidelijkheid willen of het college voornemens is om een regeling ex lid 4 te treffen voor continuering van de huidige Wmo-raad. De instelling hiervan berust immers op de huidige Wmo die per 1 januari 2015 geen gelding meer heeft. In de toelichting worden de voornemens over de wijze waarop ingezetenen bij het beleid worden betrokken niet nader ingevuld. Ook in het Beleidsplan wordt alleen genoemd dat de Wmo-raad en de Meedenkgroep de aangewezen gremia zijn in deze, maar wat de verder invulling is van de resp. taken wordt nergens vermeldt. art. 22 De Wmo-raad adviseert om vast te leggen dat de uitkomsten van de evaluatie in een publieksversie breed bekend worden gemaakt. 6