Welzijnsraad Gent - Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent Martelaarslaan 204 B Gent

Transcriptie

1 Martelaarslaan 204 B Gent

2 WZR\PUBLI\JAARVERSLAG Doelstellingen Regioafbakening Structuur Raad van Beheer en Algemene Vergadering Situatie voor 21 december Situatie op 31 december Situatie op 31 januari Stuurgroep Secretariaat Activiteitenverslag Regionaal overleg en samenwerking Regionaal Overleg Gehandicapten Zorgcircuit kind & jongere Integrale jeugdhulpverlening Regionale Zelfhulpgroepen Werkgroep materiële hulpverlening Diversen Afstemming verschillende lokale beleidsniveaus Publicaties Sociale Kaart van Gent Gentse Welzijnsgids Gents Welzijnsnieuws Provinciaal overleg en samenwerking Provinciale stuurgroep Provinciale werkgroep Provinciale redactieraad Signaalgeving Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen

3 Inleiding Dit jaarverslag is anders opgevat dan de vorige jaarverslagen van Welzijnsraad Gent. Voor de eerste maal worden de activiteiten van zowel Welzijnsraad Gent als het Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent gebundeld. Hiermee wordt een streep getrokken onder de dubbele structuur sinds de concretisering in de regio Gent door het besluit van minister Martens van december 1997 dat zorgde voor de eerste afstemming van de verschillende partners in de regio. Zoals u verder in dit jaarverslag zult lezen, werd de keuze gemaakt om beide structuren te laten samenvloeien, wat moet resulteren in een steviger structuur met een grote draagkracht. Deze ruime draagkracht is sinds de erkenning van de regio Gent als pilootregio binnen de integrale jeugdhulpverlening uitermate belangrijk. Het samenvloeiingproces is nog niet voltooid. In de loop van 2002 zullen een aantal keuzes moeten gemaakt worden inzake juiste doelstellingen, de vereiste structurele uitbouw, de verhoudingen en betrokkenheid van de verschillende lokale besturen om van het regionaal welzijnsoverleg een concreet, intersectoraal, neutraal, supragemeentelijk overlegplatform te maken waar daadwerkelijke beleidsafspraken tussen de verschillende lokale welzijnsactoren gerealiseerd worden. Het is reeds een jarenlange betrachting om tot een dergelijk platform te komen. Dankzij de inspanningen van het regionaal welzijnsoverleg is de regio Gent erkend als pilootregio integrale jeugdhulp. Dit betekent niet alleen een nieuwe dynamiek rond jeugdhulpverlening, het is ook voor velen een legitimering van het regionaal welzijnsoverleg. In de loop van 2002 zal het regionaal welzijnsoverleg trachten deze legitimering in de praktijk waar te maken. De werking van de Welzijnsraad kan niet aanzien worden als het werk van één organisatie, daarvoor is de verwevenheid met de verschillende partners die meewerken op het terrein te groot. Daarom wens ik het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, OCMW Gent, Stadsbestuur van Gent en alle welzijnsvoorzieningen en hun medewerkers die actief bijgedragen hebben aan het regionaal welzijnsoverleg te danken voor hun stimulerende bijdrage. Jos Lievens voorzitter mei

4 1. Doelstellingen De doelstellingen van de Welzijnsraad staan in de statuten omschreven als "de welzijnszorg te Gent te behartigen, onder meer door het bevorderen van het overleg en de samenwerking tussen alle instellingen, organisaties, diensten en personen die zich inzetten voor de welzijnszorg in de regio Groot-Gent en dit ongeacht hun politieke, filosofische of ideologische strekking". In het Gents Welzijnsnieuws van november 1983 werden deze doelstellingen nader toegelicht. "De Welzijnsraad Gent stelt zich tot doel de welzijnszorg in de Gentse regio te behartigen door het ondersteunen en stimuleren van overlegstructuren en samenwerkingsverbanden tussen organisaties werkzaam binnen de Gentse regio. Dit wil zeggen dat de Welzijnsraad zelf geen overlegstructuren of samenwerkingsverbanden opzet. De Welzijnsraad kan op die manier beschouwd worden als een platform, een 'raad', waarin welzijnswerkers zich 'beraden' over de uitbouw van een geïntegreerde welzijnszorg in de Gentse regio. De werking van de Welzijnsraad situeert zich op volgende terreinen: informatieverspreiding, voorlichting, het uitgeven van de sociale kaart, het inventariseren, ondersteunen en stimuleren van bestaande en nieuwe samenwerkingsverbanden en overlegstructuren, behoefteonderzoek en beleidsadvisering." De Welzijnsraad overstijgt diverse sectoren en werkt complementair met de bestaande koepels en federaties, met dien verstande dat er een territoriale beperking is. De Welzijnsraad ziet zichzelf niet als een formeel overlegorgaan dat meent de welzijnssector of de hulpverleners te vertegenwoordigen of als een platform met gedelegeerden van diverse organisaties uit verschillende sectoren. De Welzijnsraad is een intersectorieel forum dat tracht de sectoriële, verkokerde activiteiten binnen de ruime gezondheids- en welzijnssector (professioneel en vrijwillig) te overstijgen en de wederzijdse afhankelijkheid te bevorderen. Voor de uitvoering van het besluit Regionaal Welzijnsoverleg van december 1997 besloot het provinciebestuur Oost-Vlaanderen om per bestuurlijk arrondissement een ankerpunt aan te duiden om het Regionaal Welzijnsoverleg in die regio op gang te trekken. Voor de regio Gent werd Welzijnsraad Gent vzw aangeduid als ankerpunt. In de loop van 1999 ging het Regionaal Welzijnsoverleg binnen de regio Gent van start. Binnen de provinciale adviserende stuurgroep werd aan de ankerpunten de mogelijkheid gelaten om te kiezen voor een ontwikkeling van het Regionaal Welzijnsoverleg tussen de piste van de hulpverleners veldwerkers en de piste van de beleidsmensen. De Welzijnsraad koos van bij aanvang voor de beleidspiste. Dit impliceert dat getracht wordt zoveel mogelijk de beleidsmensen van de verschillende welzijnsorganisaties te bereiken. Het hulpverlenersniveau wordt geenszins geminimaliseerd, maar het bestuur 4

5 van het Regionaal Welzijnsoverleg in Gent is er van overtuigd dat deze piste in de aanvangsfase strategisch minder opportuun is in een complexe regio als Gent. Eind 2001 is het Regionaal Welzijnsoverleg dermate sterk uitgebouwd dat de eerder genomen optie van de Welzijnsraad om qua structuur samen te gaan met het Regionaal Welzijnsoverleg, in een concreet stadium komt. 2. Regioafbakening In de indeling van een ankerpunt per bestuurlijk arrondissement werd één aanpassing doorgevoerd: een aantal gemeentes die onder het arrondissement Gent vallen maar in de realiteit nauwer aansluiten bij het Meetjesland werden toegevoegd aan het Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland. Niettegenstaande de regionale verschillen qua oppervlakte, inwoners en voorzieningen, werd beslist om in deze fase geen onderscheid te maken in de ondersteuning van de verschillende regio s om niet te vervallen in oeverloze discussies of zoektochten naar valabele criteria. Deze keuze benadeelde het Regionaal Welzijnsoverleg in de regio Gent dat bij elk mogelijk criterium als grootste regio naar voor zou gekomen zijn. Volgende gemeenten vallen onder het Regionaal Welzijnsoverleg regio Gent: De Pinte Deinze Destelbergen Evergem Gavere Gent Lochristi Melle Merelbeke Moerbeke-Waas Nazareth Oosterzele Sint-Martens-Latem Wachtebeke Zelzate Zulte 5

6 6

7 De Regio Gent is daarmee de grootste regio uit de provincie Oost-Vlaanderen. Het aantal gemeenten per regio: Regio Aalst 10 gemeenten 15,4 % Regio Dendermonde 10 gemeenten 15,4 % Regio Gent 16 gemeenten 24,6 % Regio Meetjesland 11 gemeenten 16,9 % Regio Oudenaarde 11 gemeenten 16,9 % Regio Sint-Niklaas 7 gemeenten 10,8 % Totaal 65 gemeenten 100 % Het aantal inwoners per regio 1 : arr. Aalst inwoners 19,3 % arr. Dendermonde inwoners 13,7 % arr. Oudenaarde inwoners 8,4 % arr. Sint-Niklaas inwoners 16,4 % regio Meetjesland inwoners 9,6 % regio Gent inwoners 2 32,6 % Totaal inwoners 100 % Het aantal voorzieningen per regio zoals die opgenomen zijn in de provinciale Sociale Kaart. 3 Aalst ,1 % Dendermonde 288 9,8 % Gent ,6 % Eeklo 248 8,5 % Oudenaarde ,2 % Sint-Niklaas 171 5,8 % Totaal % 1 Uit Sociaal-economische situatieschets van Oost-Vlaanderen 2001, een uitgave van EROV, Provincie Oost-Vlaanderen en GOMOV 2 Een aantal gemeenten uit het arrondissement Gent werden bij het Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland gevoegd, waardoor een herberekening van het aantal inwoners gebeurde op basis van de gegevens van de verschillende gemeentes 3 De cijfergegevens komen uit een werkdocument Sociale kaart dd. Mei 2001 dat het Provinciebestuur opstelde in functie van de Provinciale Werkgroep van 22 mei

8 Het percentage voorzieningen in de regio Gent (52,6 %) is naar verhouding hoger dan het percentage inwoners in de regio Gent (32,6 %). Deze cijfers kunnen slechts gedeeltelijk gerelativeerd worden door te wijzen op een aantal voorzieningen die in Gent gelegen zijn maar een ruimer werkgebied hebben en niet als louter Gentse voorzieningen kunnen omschreven worden. Dit geldt bv. voor provinciediensten of voorzieningen van de Vlaamse Gemeenschap. Dit heeft ondermeer te maken met de aantrekkingskracht van steden voor kansarmen en mensen die binnen een landelijk gebied om welke reden dan ook in een sociaal isolement terechtkomen. De verschillende regio s krijgen dezelfde financiële ondersteuning niettegenstaande de duidelijke verschillen. Het Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent heeft zich in het begin solidair opgesteld met de andere regio s, in de wetenschap dat de regio de grootste is qua omvang, inwoners en voorzieningen. Het Regionaal Welzijnsoverleg in uitvoering van het besluit van december 1997, zou deze discussie in de opstartfase vermoedelijk amper overleefd hebben in de provincie Oost-Vlaanderen. Het Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent staat nog steeds achter de beslissing om geen uitzichtloze discussies te voeren over het afwegen van de verschillende regio s ten opzichte van elkaar. Een principiële gelijkschakeling van de regio s vermijdt dat er, met vermoedelijke gecontesteerde, coëfficiënten moet gewerkt worden om de regio s tegen elkaar af te wegen. Maar nu het Regionaal Welzijnsoverleg in elke regio op volle snelheid komt, kan de realiteit niet langer genegeerd worden dat de regio Gent beduidend groter is dan de andere regio s en bovendien nog belast wordt met een specifieke complexiteit bezit. De gelijke benadering van deze regio met de andere regio s betekent een automatische kwaliteitsverlies voor het uitvoeren van de basisopdracht en een onvermijdelijke verwaarlozing van bepaalde subregio s binnen de regio. 3. Structuur Naar aanleiding van de ontwikkelingen in de integrale jeugdhulpverlening drong zicheen herziening van de structuur op. In samenspraak met Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland werd beslist dat het Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent als juridische structuur zou dienen voor de integrale jeugdhulpverlening, op voorwaarde dat er een gemeenschappelijk beheerscomité opgericht wordt dat de middelen gezamenlijk beheert. Gezien het Regionaal Welzijnsoverleg regio Gent zelf geen juridische structuur heeft en op dat vlak gedragen wordt door Welzijnsraad Gent vzw, betekent dit dat de Welzijnsraad de rechtspersoon wordt en zal optreden als werkgever van de personeelsleden integrale jeugdhulpverlening (met uitzondering van de projectleider die een contract zal hebben met de Vlaamse Gemeenschap). 8

9 Dit heeft tot gevolg dat de relatie tussen de verschillende partners ondertussen vrij complex geworden is. Welzijnsraad Regionaal Welzijnsoverleg Integrale jeugdhulpverlening Beheerscomité IJHV De Welzijnsraad werkt ondertussen een 25 jaar en heeft de mogelijkheid gecreëerd om het Regionaal Welzijnsoverleg te laten groeien. Bij aanvang van het Regionaal Welzijnsoverleg werd gekozen om niet onmiddellijk een juridische structuur uit te bouwen omdat dit in het beginstadium het accent te veel op structurele aspecten zou leggen zonder ruimte te laten voor de uitbouw van een inhoudelijke werking. In de schoot van het Regionaal Welzijnsoverleg kwam de werking van integrale jeugdhulpverlening op gang, dat dan op haar beurt een beheerscomité opricht om de middelen te beheren. In de praktijk betekent dit dat de raad van beheer de juridische verantwoordelijkheid draagt voor een werking die ondertussen al een paar stappen verder staat. Voor alle duidelijkheid moet nog gezegd worden dat de werking van de Welzijnsraad en het Regionaal Welzijnsoverleg zich situeert binnen de regio Gent en dat de werking van integrale jeugdhulpverlening en het beheerscomité zich situeert binnen het gerechtelijk arrondissement Gent en dus uitgevoerd wordt in samenwerking met het Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland. Half oktober 2001 werd een informele vergadering bijeengeroepen om dit probleem aan te kaarten. Vanuit de vergadering werd een voorstel geformuleerd: Voorstel De scheiding tussen Welzijnsraad Gent en RWO was een technische oplossing die bij de aanvang ook de meest haalbare oplossing was, maar die door de snelle ontwikkelingen en de financiële consequenties moeilijk langer houdbaar is. De Welzijnsraad Gent heeft echter dezelfde doelstellingen als het RWO waardoor het wenselijk wordt geacht dat er een nauwere link komt tussen de raad van beheer en RWO. Een equivalent van de verschillende sectoren kan opgenomen worden in de raad van beheer. Er wordt gekozen voor een beperkt aantal leden met een zeker aanzien in hun sector. Op inhoudelijk vlak betekent dat de raad van beheer ook de taak van een vast bureau RWO op zich kan nemen. Er wordt voorgesteld om ook de dubbele naamgeving op te heffen. Gezien het besluit Regionaal Welzijnsoverleg, wordt voorgesteld om te kiezen voor de naam Regionaal Welzijnsoverleg. 9

10 Deze voorstellen zullen voorgelegd worden aan de raad van beheer van de Welzijnsraad en het bestuur van het RWO. Indien beiden akkoord gaan zal een buitengewone algemene vergadering van de Welzijnsraad bijeengeroepen worden. Dit voorstel werd goedgekeurd door de Raad van Beheer van de Welzijnsraad Gent op 22 november 2001 en de stuurgroep regionaal welzijnsoverleg van 20 november Raad van Beheer en Algemene Vergadering Normaal gezien geven we in het jaarverslag enkel de samenstelling van de raad van beheer en de algemene vergadering weer op 31 december. Door de verschillende wijzigingen geven we hieronder de 3 fasen weer. De laatste fase vond weliswaar plaats begin 2002, maar omdat het aansluit bij de ontwikkelingen die in het najaar 2001 opstartten wordt de derde fase ook weergegeven. Situatie vóór 21 december 2001 Raad van Beheer Voorzitter Lievens Jos FDGG Gent Ondervoorzitter Tack Mark CAT Gent, VAD Brussel Secretaris Laceur Brigitte CAW Artevelde, Gent Penningmeester Vanlandschoot Jos Vrij CLB Gent, VLOR Brussel Billiet Jos Verbond CM Gent Blomme-Dorme Rosanne Ikaros Evergem Algemene Vergadering Leden Coenegrachts Chris Oikonde Gent, CAW Artevelde Gent Coppejans Dirk Hogeschool West-Vlaanderen Kortrijk Edelynck Diane Therapeute Hendryckx Mimi Verbond CM Gent Neirinckx Pierre-Martin Koning Boudewijnstichting Brussel Paquet Marc Sociale Hogeschool KVMW Gent Vanbeveren Dirk KBG Gent Van de Pontseele Dirk CAW Visserij Gent Van Dingenen Ignace Erasmushogeschool Brussel Van Zegeren Janna Hogeschool Gent 10

11 Situatie op 31 december 2001 Raad van Beheer Voorzitter Lievens Jos FDGG Gent Ondervoorzitter Tack Mark CAT Gent, VAD Brussel Secretaris Laceur Brigitte CAW Artevelde, Gent Penningmeester Vanlandschoot Jos Vrij CLB Gent, VLOR Brussel Billiet Jos Verbond CM Gent Blomme-Dorme Rosanne Ikaros Evergem Van Zegeren Janna Hogeschool Gent Algemene Vergadering Van de Pontseele Dirk CAW Visserij Gent Situatie op 31 januari 2002 Raad van Beheer Voorzitter Lievens Jos FDGG Gent Ondervoorzitter Tack Mark CAT Gent, VAD Brussel Secretaris Laceur Brigitte CAW Artevelde, Gent Penningmeester Vanlandschoot Jos Vrij CLB Gent, VLOR Brussel Billiet Jos Verbond CM Gent Blomme-Dorme Rosanne Ikaros Evergem De Ghesquière Gilbert Caritas Catholica Eggermont Rita Kind & Gezin Meulijzer Dirk Centrum Ambulante Begeleiding Moerman Dominiek Pedagogisch Centrum Wagenschot Seys Patrick CAW Artevelde Van Zegeren Janna Hogeschool Gent Vincke Alain CGG Eclips Algemene Vergadering Van de Pontseele Dirk CAW Visserij Gent 11

12 3.2. Stuurgroep De stuurgroep van het Regionaal Welzijnsoverleg Regio Gent is samengesteld uit sleutelfiguren uit de 9 sectoren die in het besluit vermeld staan. Het bestuur kwam samen op 23 januari, 17 april, 19 juni, 18 september en 20 november Het bestuur bestaat uit Baetslé Anne Marie Berwouts Koen Boutsen Edith Buysse William Coppens Etienne De Ghesquière Gilbert De Kesel Lieve De Schutter Linda Dermaut Dirk Eggermont Rita Hinnekint Huib Lievens Jos Meulijzer Dirk Moerman Dominiek Mommerency Gijs Seys Patrick Seyssens Carlos Tusschans Jan Vael Lut Van de Veire Hugo Van Mullem Rika Vanden Wyngaerd Ann Verleye Gilbert Verté Lode Vincke Alain Vranckx Caroline OCMW Gent Welzijnsraad Gent HINT OC Sint-Jozef OCMW Gent Caritas Catholica CKG Kinderkasteeltje Comité Bijzondere Jeugdzorg Sociale Dienst van de Jeugdrechtbank Kind & Gezin Welzijnsraad Gent Centrum voor Ambulante Begeleiding PC Wagenschot Jongerenhuis Centrum Algemeen Welzijnswerk Artevelde OCMW Destelbergen Inclusie Vlaanderen RISO Gent Vrij CLB Centrum Algemeen Welzijnswerk CM OCMW Gent Provincie Oost-Vlaanderen MPI Sint-Lievenspoort CGG Eclips Stedelijke Integratiedienst 12

13 3.3. Secretariaat Tot de permanente secretariaatswerking van de Welzijnsraad behoort: - het beantwoorden van schriftelijke en telefonische hulp- of verwijsvragen; - de permanente updating en het actief opzoeken van wijzigingen binnen de sector; - de consultatie van deskundigen inzake structurele wijzigingen; - het toelichten van de werking van de Sociale Kaart bij diverse organisaties en instanties. De gebruikers van het permanent secretariaat kunnen in drie categorieën ingedeeld worden: - hulpverleners op zoek naar een specifieke organisatie of een adres; - professionelen uit diverse sectoren op zoek naar inlichtingen over een bepaalde sector; - particulieren op zoek naar een toegangspoort tot de sector. Koen Berwouts is de coördinator van de Welzijnsraad en is voltijds tewerkgesteld. In 2001 werkte Colette Verslyppe halftijds voor Plazzo. 13

14 4. Activiteitenverslag 4.1. Regionaal overleg en samenwerking Regionaal Overleg Gehandicapten In de loop van september 2000 werden de door het Vlaams Fonds vooropgestelde wijzigingen inzake het indienen van vergunningen geconcretiseerd binnen de regio Gent. Vergunningsaanvragen worden op afgesproken momenten met de voorzieningen, verwijzers en gebruikersverenigingen uit de regio besproken. Bedenkingen en opmerkingen worden geformuleerd. De integrale verslaggeving hiervan wordt doorgestuurd naar het Vlaams Fonds die een beslissing neemt. Deze verslaggeving is eveneens raadpleegbaar op de website van de provincie Oost-Vlaanderen. Naast de basisopdracht inzake de bespreking van erkennings- en uitbreidingsaanvragen wordt getracht een open forum te creëren met gebruikers, verwijzers en voorzieningen uit de regio. Er worden ook verschillende opvolgingspunten ingebouwd zoals integrale jeugdhulpverlening, werkgroep zorgplanning en de provinciale stuurgroep. De vergaderingen vonden plaats op 22 januari, 21 mei en 24 september Zorgcircuit kind & jongere De projectgroep Zorgcircuit kind & jongere ging van start op 7 november De projectgroep stelde voor om de regio Gent als kandidaat voor te dragen voor integrale jeugdhulpverlening. Gezien de Vlaamse Gemeenschap zich duidelijk richtte naar gerechtelijke arrondissementen werd een samenwerking uitgebouwd met het RWO Meetjesland. Half februari werd bekendgemaakt dat het gerechtelijk arrondissement aangeduid werd als pilootregio. In de daaropvolgende weken werd gewerkt naar een vlotte omschakeling van de projectgroep naar een werking integrale jeugdhulpverlening. Er waren vergaderingen op 9 januari, 18 januari, 5 maart, 22 maart en 29 maart Daarnaast werden ook verschillende formele en informele contacten met diverse sectoren, zoals bv. Jeugdrechtbank (16 januari), residentiële geestelijke gezondheidszorg (26 januari en 27 april), RWO Meetjesland (7 maart), Sociaal hogeschool Artevelde (17 april) georganiseerd. 14

15 Integrale jeugdhulpverlening Integrale jeugdhulpverlening heeft de geplande werking voor 2001 grondig doorkruist. De uitbouw woog zwaar door en andere activiteiten werden deels verwaarloosd. Toch was dit meer dan gerechtvaardigd en bewijst eveneens de meerwaarde die het Regionaal Welzijnsoverleg kan bieden: het Regionaal Welzijnsoverleg moet trachten als platform in te spelen op enerzijds vragen uit de sector naar structureel overleg en anderzijds op beleidsevoluties. Het is de taak van een Regionaal Welzijnsoverleg om klaar te staan als dergelijke opportuniteiten zich aanbieden. Het Regionaal Welzijnsoverleg heeft hiermee de nodige legitimiteit uitgebouwd om de verschillende partners samen te brengen, met onmiddellijke positieve gevolgen voor de regio. Door de erkenning van het gerechtelijk arrondissement Gent als pilootregio werd de werking van de projectgroep Zorgcircuit kind & jongere als aparte werking stopgezet. De werking integrale jeugdhulpverlening loopt samen met het RWO Meetjesland. Het secretariaat wordt waargenomen door het RWO Gent. Het betekent echter wel dat vermeden werd dat voor integrale jeugdhulpverlening een apart circuit zou opgebouwd worden, maar dat er ook een onmiddellijke aansluiting voorzien is naar het ruimer kader van Regionaal Welzijnsoverleg. In dat opzicht heeft de energie van zowel Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, RWO Meetjesland en RWO Gent een belangrijke stimulans gegeven voor een lange termijnwerking. Een regionale stuurgroep werd samengesteld uit vertegenwoordigers van de 6 in de synthesenota van de Vlaamse Gemeenschap vernoemde sectoren. Schematische voorstelling van de werkstructuur in de pilootregio: 15

16 De ruime sector werd geïnformeerd op 21 februari, 6 juni en 25 september. De stuurgroep kwam samen op 25 juni, 4 september, 12 september, 5 oktober, 25 oktober, 13 december en 18 december. In augustus werd een oproep gelanceerd tot deelname aan de implementatiegroepen. Deze oproep vond een grote weerklink op lokaal vlak. Niet minder dan 135 personen waren aanwezig uit de 6 in het strategisch plan vermelde sectoren én aanverwante sectoren, zoals de lijst van de aanwezige organisaties illustreert. Albezon, Begeleid Wonen CAW Artevelde, Begeleidingstehuis Blij Leven, Begeleidingstehuis Sint-Jan-Baptist, Bemiddelingscommissie, Blij Leven, CAB, CAW Artevelde, CAW Artevelde - De Schelp, CAW Artevelde - Habbekrats, CAW Visserij, CAW Visserij - afdeling Huize Emmaüs, Centrum Algemeen Welzijnswerk Artevelde, Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, Centrum voor Ambulante Begeleiding, Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen, CGG Deinze-Gent-Eeklo, CGG Eclips, CGG Gent-Eeklo- Deinze, CKG Hof ter Linden, CKG Kinderkasteeltje, CKG Zonneheuvel, CLB Gemeenschapsonderwijs Deinze-Eeklo, CLB GO Gent, Comité Bijzondere Jeugdzorg, Dagcentrum De Twijg, DC Meetjesland (Blij Leven), De Cocon, De Cocon - Crisishulp aan huis, De Cocon - Thuisbegeleiding, De Sloep, De Waai, Dienst Alternatieve sanctie en voogdijraad, Dienst Gezinsplaatsing sociaal centrum, El Paso, Gemeenschapsinstelling De Zande, Gemeenschapsinstellingen, Guidance, Hadron, Hadron - De Betsberg, Interstedelijk CLB, JAC - CAW Artevelde, Jeugdrechtbank, Jongerenhuis, Kind & Gezin, Kind & Gezin - Lokeren-Dendermonde-Sint-Niklaas, Kind & Gezin - Wetteren - Zottegem, KOC Sint-Gregoirus, KOC Sint-Gregorius, LEJO, Liaan, Lionshulp, OBC De 16

17 Waai, OC Sint-Gregorius, OC Sint-Jozef, OCMW Dienst Jeugd, OCMW Gent - Dienst Jeugd, OOOC De Waai, Open Haard, Opvang, PC Caritas, PC Caritas Kinderpsychiatrie De Kaap, PC Wagenschot, PopovGGZ, Preventief Zorgcentrum Brugse Poort, Preventief Zorgcentrum Kind & Gezin, Provinciale Evaluatie Commissie (PEC), Provincie Oost- Vlaanderen - RWO, Regiohuis Deinze, Revalidatiecentrum Ter Kouter, RISO Gent, ROPPOV, Sint-Gregorius, Sociale Dienst van de Jeugdrechtbank, Stappen, Stedelijk CLB, Stedelijke Integratiedienst, Steevliet, Tehuis Martens-Sotteau, Tehuis Martens- Sotteau Dagcentrum Letha, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, Vrij CLB, Vrij CLB Deinze, Vrij CLB Eeklo, Vrij CLB Gent, Wagenschot. Vanuit de implementatiegroepen werden projectvoorstellen geformuleerd naar de Vlaamse Gemeenschap waaruit, op een residentieel seminarie in oktober, 3 concrete projecten gedistilleerd werden. In de daaropvolgende maanden werd vooral gewerkt aan de verschillende vereisten om die projecten operationeel te maken. Op basis van de ervaring die ondertussen opgebouwd wordt binnen integrale jeugdhulpverlening kunnen ook andere overleggen opgestart worden, zoals crisisopvang (een project binnen integrale jeugdhulpverlening met verschillende gelijklopende partners voor de hulpverlening aan volwassenen ), regionaal aanmeldingspunt (binnen integrale jeugdhulpverlening wordt dit uitgevoerd in het Meetjesland, maar binnen de regio Gent moet het mogelijk zijn om ondertussen al een aantal voorbereidende gesprekken te hebben met de belangrijkste actoren op dat domein, zoals CAW, Kind & Gezin en OCMW). Een regionaal OCMW-overleg zal daar vermoedelijk voor nodig zijn. Tot slot moet benadrukt worden dat op het vlak van integrale jeugdhulpverlening een goede communicatie en informatiedoorstroming essentieel is om zoveel mogelijk partners bij het proces te betrekken. Als enige van de drie pilootregio s werd in Gent- Meetjesland een website uitgebouwd: 4 In de pilootregio vonden volgende bijeenkomsten plaats: 31 mei: voorbereiding algemene vergadering 6 juni: algemene vergadering 25 juni: installatievergadering stuurgroep pilootproject 4 september: regionale stuurgroep pilootproject 12 september: regionale stuurgroep pilootproject 25 september: opstart implementatiegroepen 5 oktober: regionale stuurgroep pilootproject 11 en 12 oktober: residentieel seminarie 23 oktober: implementatiegroep crisishulpverlening 25 oktober: regionale stuurgroep pilootproject 25 oktober: implementatiegroep participatie van de cliënt 9 november: regionale stuurgroep pilootproject 21 november: implementatiegroep participatie van de cliënt 4 Begin 2002 werd het webadres veranderd naar 17

18 4 december: implementatiegroep crisishulpverlening 13 december: regionale stuurgroep pilootproject 20 december: implementatiegroep participatie van de cliënt Regionale Zelfhulpgroepen In de regio Gent bestaat er al een jarenlange traditie inzake overleg van zelfhulpgroepen. Dit overleg groeide in de schoot van Welzijnsraad Gent en wordt verder mee opgenomen door het RWO Gent. Er wordt reeds op verschillende terreinen gewerkt aan de relatie tussen de professionele en doelgroepondersteunende organisaties. Met doelgroepondersteunende organisaties worden die initiatieven bedoeld die trachten rechtstreeks contact te hebben met en ondersteuning bieden aan de doelgroep. Zij werken met de groep voor zover ze zelf niet tot de doelgroep behoren. Doelgroepondersteunende organisaties staan naast aanbodscheppende organisaties: dit zijn initiatieven die een aanbod trachten te bieden op tekorten die de burger ervaart, zowel op materieel, financieel, gezondheid en psychisch vlak. Het merendeel van de welzijnsorganisaties kan beschouwd worden als aanbodscheppende organisaties. Binnen het Overleg Gentse Zelfhulpgroepen worden twee pistes gevolgd: enerzijds is er de ondersteuning en informatieuitwisseling, anderzijds is er de bekendmaking van de werkvorm 'zelfhulp' en van de concrete Gentse zelfhulpgroepen naar de professionele sector. Dit vertaalt zich in de gewone activiteiten van het Overleg Regionale Zelfhulpgroepen, die onder de vorm van de tweemaandelijkse, inhoudelijke thema-avonden, tracht de doelgroepondersteunende organisaties een platform te geven voor ervaringsuitwisseling en informatiedoorstroming. Daarom wordt voornamelijk gewerkt rond diverse concrete vragen die er leven binnen zelfhulpgroepen. Het overleg kwam samen op 29 januari, 26 maart, 28 mei, 25 september en 18 december Werkgroep materiële hulpverlening Er bestaan traditioneel verschillende materiële hulpverleningsdiensten in de regio Gent. De afgelopen jaren zijn een aantal onder hen zich specifiek gaan organiseren als Kringloopcentra, een aantal anderen blijven op vrijwillige basis werken voor een bepaalde regio. Alhoewel dit als één sector zou kunnen beschouwd worden, en we in feite niet over intersectoraal overleg kunnen spreken, merken we dat heel wat sectoren rechtstreeks of onrechtstreeks met de materiële hulpverleningsdiensten te maken hebben. In de praktijk zien we dat een aantal organisaties specifieke voorwaarden stellen t.a.v. de potentiële cliënt, zoals bv. naar wijk, inkomen, aard van het inkomen, 18

19 Het doel is duidelijkheid te scheppen in de voorwaarden en het aanbod van materiële hulpverleningsdiensten. Dit moet uitgeklaard worden voor de materiële hulpverleningsdiensten zelf alsook naar de andere organisaties op het terrein en de gebruikers. Als bijkomende doelstelling kan gehoopt worden dat hierdoor een zekere afstemming tot stand kan komen. Vergaderingen vonden plaats op 6 februari, 27 maart, 18 mei en 10 september Diversen Overleg OCMW: 15 februari (eenmalige vergadering die niet kon gecontinueerd worden door de werkverandering van één van de sleutelfiguren) Crisisopvang 6 april (eenmalige informatieve vergadering, is ondertussen wel een project geworden binnen integrale jeugdhulpverlening) LOGO Gent 20 april (verkennend voorstellingsgesprek) Zelfmoordpreventie 5 juli (eenmalige vergadering) Afstemming verschillende lokale beleidsniveaus Om tot een goed Regionaal Welzijnsoverleg te komen is een belangrijke afstemming tussen de verschillende lokale beleidsniveaus onderling en met het Regionaal Welzijnsoverleg essentieel. Op het terrein worden we echter geconfronteerd met een complexe verhouding tussen Gent en de gemeentebesturen uit haar periferie. Meer dan de helft van de Oost-Vlaamse voorzieningen zijn in de regio Gent gelegen. Het merendeel van die voorzieningen is gelegen op het grondgebied van de stad Gent. Hen bestempelen als Gentse voorzieningen zou voorbijgaan aan hun daadwerkelijke werkterrein. Het zijn voornamelijk de voorzieningen van de lokale besturen (OCMW, stadsbestuur) uit Gent die een territoriale begrenzing hebben die samenvalt met de stadsgrenzen, of zelfs nog beperktere wijkgrenzen. Voorzieningen die in het Gentse gehuisvest zijn, zoals het algemeen welzijnswerk, geestelijke gezondheidszorg, leerlingenbegeleiding, drughulpverlening, diverse residentiële voorzieningen, bijzondere jeugdbijstand, justitiële hulpverlening, zelfhulpgroepen, e.d.m. werken ook voor de Gentse periferie. We hebben de afgelopen twee jaar ondervonden dat in de periferie een gevoel leeft dat zij steeds moet onderdoen voor het welzijnsbastion Gent, dat de afgelopen tien jaar extra bijkomende middelen gekregen heeft via VFIA, VFIK en SIF. Voor de periferie is het net een constante strijd voor de realisatie en behoud van een eigen identiteit waarbij zij met ongelijke middelen moeten strijden. Dit gevoel is begrijpbaar. De realiteit is dat de particuliere voorzieningen binnen de in de vorige alinea genoemde sectoren vlotter tot beleidsafspraken komen met het stadsbestuur en het OCMWbestuur van Gent, dan met de diverse andere lokale besturen, waardoor de periferie jammer genoeg in de praktijk wel eens op de tweede plaats komt te staan. 19

20 Daartegenover bestaat op bestuurlijk niveau in Gent het gevoel dat de lokale besturen uit de periferie verschillende problemen afschuiven op de stad Gent. Deze problemen situeren zich op verschillende maatschappelijke domeinen. Op welzijnsvlak bv. de opvang van asielzoekers en illegalen of de extra steun die verwacht wordt van de stad en OCMW Gent ten aanzien van verschillende (particuliere) welzijnsvoorzieningen. De inwoners van de omringende gemeenten maken ook gebruik van deze welzijnsvoorzieningen zonder dat dit naar waarde geschat wordt door de lokale besturen van de randgemeenten (bv. jeugdwerk, thuislozenzorg, verslavingsproblematiek, ) Daarnaast is er sprake van een stadsvlucht van de beter gegoeden, waardoor het stadsbestuur van Gent een stevig bedrag aan opcentiemen misloopt. Of, kort samengevat, minder inkomsten en extra uitgaven voor het stadsbestuur van Gent. Deze complexe situatie tussen de stad Gent en haar periferie kan gemakkelijk uitgroeien tot een wederzijdse wrevel. Dergelijke wrevel vormt de basis voor een situatie waarbij LOGO Gent beperkt gebleven is tot het grondgebied Gent. Vanuit Gents oogpunt zijn daar zeker de nodige argumenten voor te vinden. Een situatie waarbij een gemeente als Merelbeke bij Oudenaarde gevoegd wordt is, op zijn minst, eerder ongelukkig te noemen omdat dit geenszins aan de realiteit op het terrein beantwoordt. Het Regionaal Welzijnsoverleg situeert zich op verschillende domeinen, waarbij vooral de actieve rol van het OCMW van Gent in het oog springt. Zij organiseert immers het welzijnswerkersoverleg op wijkniveau. Het beleidsmatig Regionaal Welzijnsoverleg moet onvermijdelijk balanceren op de moeilijke verhouding die er bestaat tussen Gent en de Gentse periferie. Tussen de lokale besturen met een duidelijke gemeentelijke opdracht en de particuliere sector met een duidelijke ruimere regionale opdracht. Het Regionaal Welzijnsoverleg is de geschikte partner om dit complex terrein verder te ontginnen. De constructieve medewerking van de Gentse lokale besturen is een cruciale voorwaarde om de lokale besturen van de buurgemeenten over de brug te krijgen. In de loop van 2001 werden hieromtrent verschillende gesprekken gevoerd met de lokale Gentse besturen, zowel afzonderlijk als gezamenlijk met het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, met de bedoeling een langere termijn werking te kunnen uitbouwen. Het is de betrachting om in de loop van 2002 tot een concrete samenwerking met de verschillende lokale besturen te komen. 20

21 4.2. Publicaties Sociale Kaart van Gent De nieuwe editie van de Sociale Kaart van Gent verscheen op 19 januari Net zoals bij elke nieuwe uitgave van de Sociale Kaart werd de structuur van het boek grondig bestudeerd en, waar nodig, bijgewerkt door de redactieraad. De redactieraad volgde alle structurele wijzigingen en alle feitelijke wijzigingen op het terrein en gaf ze een plaats binnen het geheel, zodat de gebruiker vlot de gegevens kan terug vinden. Bovendien werd elke organisatie die in de Sociale Kaart vermeld staat, aangeschreven met de vraag de gegevens te controleren en bij te werken. Daarnaast werden nog organisaties opgespoord die tot op heden niet vermeld stonden. In het najaar van 2001 werd reeds gestart met de voorbereidingen van de Sociale Kaart van Gent 2002, die normaal gezien in de mei 2002 verschijnt Gentse Welzijnsgids De Gentse Welzijnsgids heeft de bedoeling om het ruime aanbod aan welzijnsvoorzieningen die weergegeven staan in de Sociale Kaart van Gent op een overzichtelijke manier weer te geven aan het ruime publiek. Hierbij wordt voornamelijk de nadruk gelegd op de toegangspoorten uit de welzijnssector. In 2001 verscheen de Gentse Welzijnsgids als bijlage bij de Stadsgids, een uitgave van de Dienst Voorlichting van Stad Gent die gratis gebust wordt. Ondertussen werden onderhandelingen aangeknoopt met de Dienst Voorlichting om tot een ruimere integratie te komen. Hiervoor werd een ontwerp gemaakt dat tot basis zal dienen voor de editie Gents Welzijnsnieuws Het Gents Welzijnsnieuws wordt gecombineerd met de update van de Sociale Kaart. Hierdoor krijgt elke afnemer van de Sociale Kaart automatisch, per trimester, een exemplaar van het Gents Welzijnsnieuws. Inhoudelijk komen voornamelijk volgende punten aan bod: - updating van de Sociale Kaart van Gent; - intersectorale informatie: allerhande korte berichten uit de verschillende sectoren aangaande allerlei evoluties, fenomenen en wijzigingen; - achtergrondartikels rond bepaalde thema s. In de loop van 2001 werd daarnaast nog veel aandacht gegeven aan de ontwikkelingen binnen integrale jeugdhulpverlening in de pilootregio en het regionaal overleg gehandicapten. 21

22 Het Gents Welzijnsnieuws heeft een oplage van exemplaren. Het tijdschrift wordt driemaandelijks uitgebracht en brengt informatie over het Regionaal Welzijnsoverleg, wijzigingen binnen de sector en korte berichten die van belang zijn voor de regio Provinciaal overleg en samenwerking Provinciale stuurgroep De adviserende stuurgroep begeleidt de permanente cel en is door de provincie samengesteld uit betrokkenen van bestaande welzijnsraden en deskundigen uit de welzijnssector op lokaal en bovenlokaal niveau. In de stuurgroep zijn de volgende sectoren opgenomen: bijstand aan kinderen, bijstand aan gezinnen, OCMW's, algemeen welzijnswerk, onthaal en integratie van minderheden, zorg voor personen met een handicap, ouderenzorg, bijzondere jeugdbijstand en maatschappelijk opbouwwerk. Voorzitter van de stuurgroep is de bevoegde gedeputeerde, Jean-Pierre Van Der Meiren. De stuurgroep en de permanente cel staan in voor de opmaak van het beleidsplan. Jaarlijks evalueert de stuurgroep de uitvoering van het beleidsplan in een voortgangsrapport dat aan de bevoegde minister wordt voorgelegd. Bovendien kan de stuurgroep tijdens de periode van het lopende beleidsplan gemotiveerde voorstellen tot wijziging van het plan formuleren. Op basis van het goedgekeurde beleidsplan wordt voor de duur van het plan een beleidsovereenkomst afgesloten tussen de Vlaamse Gemeenschap en de provincie. Vergaderingen vonden plaats op 27 februari, 10 september en 26 november Provinciale werkgroep Met het oog op een regelmatige afstemming en overleg tussen de regio's en de permanente cel werd een provinciale werkgroep opgericht. Hierin worden globale en specifieke aandachtspunten besproken die zich binnen de context van de werking voordoen. De provinciale werkgroep is een uitvoerend orgaan dat in opdracht werkt van de provinciale stuurgroep en er inzake werkingsvorderingen en -resultaten regelmatig verslag aan uitbrengt. De vergaderingen vonden plaats op 23 januari, 20 februari, 20 maart, 24 april, 22 mei, 25 juni, 29 augustus, 1 oktober, 23 oktober, 20 november en 18 december Provinciale redactieraad De provinciale elektronische sociale kaart is een eerste en belangrijke implementatie van het 'dataproject Welzijn en Gezondheid'. De ankerpunten van het Regionaal 22

23 Welzijnsoverleg spelen, dankzij hun regionale inbedding en kennis van het regionale werkveld, een belangrijke rol in de toelevering en updating van de gegevens. Samen met de permanente cel heeft elk ankerpunt een vertegenwoordiger in de redactieraad sociale kaart. De redactieraad staat in voor het inhoudelijk werk rond de uitbouw en actualisering van de sociale kaart. De redactieraad geïnformatiseerde sociale kaart kwam samen op 16 januari, 7 februari, 16 maart, 22 mei, 17 september en 7 november Signaalgeving In overleg met de Provinciale Permanente Cel van het Regionaal Welzijnsoverleg worden de specifieke signalen die de regio overstijgen centraal overgemaakt aan de bevoegde instanties. 5. Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen Het project Plazzo, Platform Zelfzorg Oost-Vlaanderen werd goedgekeurd in zitting van van de provincieraad Oost-Vlaanderen en startte officieel op 15 april Ten experimentele titel werd een éénmalige tussenkomst voorzien van bef toegekend aan vzw Welzijnsraad Gent voor de uitbouw van het project. De opdracht werd in het besluit als volgt omschreven: 1. intermediair aanspreekpunt zijn; 2. brede ondersteuning bieden, dicht bij het lokaal of regionaal initiatief; 3. belangenverdediging en kwaliteitszorg; 4. verbindingspunt met de overheden en het Vlaams Patiëntenoverleg; 5. ontmoeting, uitwisseling, vorming en inventarisering van knelpunten, gezamenlijk ontwikkelen van allerhande provinciale, regionale of lokale activiteiten zelfzorg, met als doel de gebruikersparticipatie zo breed mogelijk te bevorderen; 6. overleg met aanverwante groeperingen en vertegenwoordiging in diverse overlegorganen; 7. uitbouwen van een regionale verankering; 8. praktische en logistieke ondersteuning van diverse initiatieven en groeperingen zelfzorg, permanent secretariaat. Om dit te realiseren werden reeds eerste contacten gelegd met zowel Trefpunt Zelfhulp als het Vlaams Patiëntenplatform. Een concrete samenwerking met het regionaal welzijnsoverleg wordt nu reeds gerealiseerd binnen de regio Gent, maar zal op 23

24 korte termijn ook uitgebouwd worden binnen de andere ankerpunten in de provincie Oost-Vlaanderen. Om concreet gestalte te geven aan de opdrachten geformuleerd in het provincieraadsbesluit werd besloten om een bevraging te organiseren onder de zelfzorggroepen in Oost-Vlaanderen. Van meetaf aan werd geopteerd om slechts die gegevens op te vragen die nu en/of in de toekomst bruikbaar zijn voor de zelfzorggroepen of het project Plazzo zelf. Het ligt immers in het vooruitzicht om de gegevens verzameld via de bevraging beschikbaar te stellen van de zelfzorggroepen en het grote publiek door middel van een publicatie of een website. Het is tevens de bedoeling van de bevraging om de verwachtingen te toetsen die de organisaties en verenigingen hebben t.a.v. het project Plazzo zelf, de zelfzorggroepen, het ruime publiek, professionelen en overlegstructuren. Aan de hand van deze gegevens waarvoor een score gevraagd wordt, zullen de prioriteiten bepaald worden voor de verdere werking van Plazzo. Het sleutelwoord is draaischijf. In de praktijk betekent dit een werking in meerdere richtingen: t.a.v. zelfzorggroepen zelf, het publiek, de professionele wereld en de beleidsinstanties. Naast de ondersteuning die Plazzo biedt aan de zelfzorggroepen - als even verder gekeken wordt naar de scores - wordt er vooral verwacht dat de belangen verdedigd worden, de zelfzorgorganisaties een volwaardige partner worden t.a.v. de professionelen en de overlegstructuren of beleidsinstanties. Binnen de zelfzorgorganisaties zelf wordt vorming verwacht en ondersteuning. 24