ITAES Evaluatie van de milieu-impact van AESs: instrument en resultaat

Transcriptie

1 ITAES Evaluatie van de milieu-impact van AESs: instrument en resultaat Ir. Evy Mettepenningen

2 Milieu-effectiviteit van AESs: achtergrond Algemeen tekort aan gedetailleerde informatie, betrouwbaar onderzoek (Kleijn & Sutherland, 2003) Primdahl et al. (2003): interviews met landbouwers tonen aan dat AESs bedrijfsmanagement veranderen => positieve milieu-impact Carey et al. (2003): combinatie van desk study, veld survey, interviews met landbouwers, nadien globale beoordeling door experten Gebrek aan duidelijke targets voor AESs en baseline informatie (referentieniveau) Mid-Term Evaluaties van PPO leveren informatie, maar belangrijke hiaten Methodologie om informatie uit MTE gebruiken Methodologie om deze informatie aan te vullen en te valideren op basis van kennis en opinies experts

3 Milieu-effectiviteit van AESs: methodologie Op basis van Common Evaluation Questions uit MTE => lijst van algemene milieuobjectieven (medium-level objectives) die kader bieden voor vergelijking milieueffectiviteit AESs over EU landen AESs Environmental relevance Factors Soil Water Biodiversity Landscape Sub-factors Quality Quantity Fauna and flora Habitat Genetic Indicators VI.1.A-1. VI.1.A-2. VI.1.B-1. VI.1.B-2. VI.1.B-3. VI.1.C-1. VI.1.C-2. VI.2.A-1. VI.2.A-2. VI.2.A-3. VI.2.B-1. VI.2.B-2. VI.2.B-3. VI.2.C-1. VI.3-1. VI.3-2. VI.3-3. Vi.3-4.

4 Milieu-effectiviteit van AESs: methodologie Bodemkwaliteit Obj. 1.1: reductie bodemerosie Obj. 1.2: preventie en reductie chemische contaminatie bodem Waterkwaliteit Obj. 2.1: reductie agrarische inputs die water contamineren Obj. 2.2: belemmeren transportmechanismen van chemicaliën (van oppervlakte naar grondwater, uitloging, afvloeiing, erosie) Waterkwantiteit Obj. 3.1: reductie (of verhinderen toename) van gebruik water voor irrigatie Soorten diversiteit Obj. 4.1: reductie agrarische inputs (of verhinderen toename) om voordelen te creëren voor flora en fauna Obj. 4.2: reïntroductie of behoud van gewascombinaties, vruchtwisseling, bodembedekking in bepaalde kritische periodes om voordelen te creëren voor flora en fauna Obj. 4.3: doelgerichte bescherming soorten in nood Habitat kwaliteit Obj. 5.1: conservering habitats met grote natuurwaarde op landbouwgrond Obj. 5.2: bescherming ecologische infrastructuur, inclusief veldbegrenzingen (heggen) of onbewerkte delen van land met habitatfunctie Obj. 5.3: bescherming waardevolle water- en moerasgebieden (vaak onbewerkt), waterige habitats tegen uitspoeling, afspoeling van sedimenten van aangrenzende landbouwgronden Genetische diversiteit Obj 6.1: behoud bedreigde soorten/variëteiten Landschap Obj. 7.1: beschermen of verbeteren van gepercipieerde/cognitieve coherentie tussen landbouwgrond en natuurlijke/biofysische karakteristieken te beschermen zone Obj. 7.2: beschermen of verbeteren van gepercipieerde/cognitieve differentiatie van landbouwgrond

5 Milieu-effectiviteit van AESs: methodologie Objectieven door meerdere AESs, meerdere AESs dragen bij tot 1 objectief Milieu-effectiviteit kan complex zijn (cross-links gepland en noodzakelijk) of confuus (cross-links zijn onnodig en inefficiënt) Elke maatregel aan elk objectief linken, deze MO paren beoordelen

6 Milieu-effectiviteit van AESs: methodologie Op basis van informatie uit MTE: definiëring maatregelen, welke maatregelen dragen bij aan welke medium-level objectives, prioriteit objectief voor maatregel, wetenschappelijke link tussen maatregel en objectief, participatieniveaus inschatten Informatie aangevuld met expert interviews Combinatie academici en mensen uit praktijk uit verschillende relevante disciplines Eerst eigen mening onafhankelijk op voorhand Meeting waarop naar consensus gestreefd wordt Beoordeling maatregel-objectief paren op basis van: Bedrijfsschaal Prioriteit: is maatregel bedoeld om dat objectief te bereiken? Causaliteit: is er wetenschappelijke link tussen maatregel en objectief? Implementatie: voeren overheid én landbouwers maatregel goed uit m.b.t. dat objectief? Maatregelschaal: Participatie: is participatie voldoende om vooropgesteld doel te bereiken? Targeting: komt regionale ruimtelijke spreiding maatregel overeen met regionale spreiding milieuprobleem?

7 Milieu-effectiviteit van AESs: methodologie

8 Milieu-effectiviteit van AESs: resultaten Causaliteit Impl. landbouwers Targeting Impl. overheid Participatie

9 Milieu-effectiviteit van AESs: resultaten Soil cover Mechanical weeding Reduction pesticides ornamental plant Species extinction Management of meadow birds Field edges Small landscape elements Nature management Water Management Erosion Hamster Geometric mean Participation Targeting Farmer compliance Institutional implementation Causality

10 Milieu-effectiviteit van AESs: beoordeling techniek Inschatten milieu-effectiviteit (over maatregelen en objectieven) als kwantitatieve data niet beschikbaar zijn Voorspellen van milieu-effectiviteit, en vergelijken van alternatieve keuzes bij AES ontwerp, ex ante evaluatie Informatie leveren om economische analyse van maatregelen te ondersteunen Kan pijnpunten in ontwerp en implementatie aanduiden Nood aan voldoende tijd en middelen Implementatie methodologie Duidelijker informatie geven, voorbeelden Training van facilitatoren Vergelijkbaarheid landen vergroten Nood aan benchmarks

11 Multi-criteria analyse

12 Aanvulling: Multi-criteria analyse Techniek gebaseerd op aggregatie meervoudige effecten geproduceerd door een actie Kan gebruikt worden voor: Vergelijking alternatieve acties met meervoudige effecten (bvb. Verschillend AES ontwerp) Classificeren objecten op basis van verschillende criteria (bvb. Typologieën AESs/regio s) Algemeen, samenvatten van meervoudige effecten/resultaten/karakteristieken in een geaggregeerde index Belangrijk: vaststellen gewichten voor verschillende indicatoren waarop evaluatie milieu-effectiviteit is gebaseerd

13 Aanvulling: Multi-criteria analyse Techniek gebaseerd op aggregatie meervoudige effecten geproduceerd door een actie Kan gebruikt worden voor: Vergelijking alternatieve acties met meervoudige effecten (bvb. Verschillend AES ontwerp) Classificeren objecten op basis van verschillende criteria (bvb. Typologieën AESs/regio s) Algemeen, samenvatten van meervoudige effecten/resultaten/karakteristieken in een geaggregeerde index Belangrijk: vaststellen gewichten voor verschillende indicatoren waarop evaluatie milieu-effectiviteit is gebaseerd Factors AESs Environmental relevance Soil Water Biodiversity Landscape Methodologie: interviews waarin factoren, subfactoren en indicatoren met elkaar vergeleken moeten worden VI.1.A-1. VI.1.A-2. Quantity VI.1.B-3. Sub-factors Indicators Quality VI.1.B-1. VI.1.B-2. VI.1.C-1. VI.1.C-2. Fauna and flora VI.2.A-1. VI.2.A-2. VI.2.A-3. Habitat VI.2.B-1. VI.2.B-2. VI.2.B-3. Genetic VI.2.C-1. VI.3-1. VI.3-2. VI.3-3. Vi.3-4.

14 Aanvulling: Multi-criteria analyse Met behulp van gecreërde gewichten, hoe scoren landen op vlak van milieueffectiviteit? Vlaanderen scoort hoog op behoud van natuurlijke hulpbronnen, maar laag op ecologische verbetering 1,000 0,750 UK NL ecological improvement 0,500 D IT_ER IT_VE FR CZ IR BE FI 0,250 Ugent Faculteit 0,000 Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep Landbouweconomie 0,000 0,250 0,500 0,750 1,000 resources conservations

15 Aanvulling: Multi-criteria analyse Over algemeen grootste gewichten gegeven aan waterkwaliteit en landschap In Vlaanderen worden grootste gewichten gegeven aan waterkwaliteit, bodem en landschap, waterkwantiteit ook relatief belangrijk 0,400 0,350 Soil Landscape 0,300 0,250 0,200 0,150 0,100 0,050 0,000 Water Quality Genetic Biodiversity Water Quantity Habitat Fauna and Flora IT_ER IT_VE UK IR BE CZ D FR NL FI

16 Aanvulling: Multi-criteria analyse Vergelijking voor Vlaanderen van geaggregeerde score voor milieu-effectiviteit met en zonder gewichten 1,00 0,90 0,80 0,70 effectiveness 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 Soil Water Quality Water Quantity Fauna and Flora Habitat Genetic Biodiversity Landscape uw_sum weights

17 Aanvulling: Multi-criteria analyse Voor Vlaanderen: effectiviteit maatregelen voor elke subfactor 0,10 0,08 effectiveness 0,06 0,04 0,02 0,00 Soil Water Quality Water Quantity Fauna and Flora Habitat Genetic Biodiversity Landscape Groen MO MVS GENET Weide PR KLE BO Natuur BO Water BIO IPF Eiwit Erosie Hamster

18 Aanvulling: Multi-criteria analyse Betere formalisering van link tussen staatsanalyse en voorgestelde maatregelen Definiëren van fysische en economisch kwantitatieve targets op alle programmaniveaus en identificatie thresholds Expliciete consideratie en definiëring alternatieve maatregelen of implementatiestrategieën in programmering en beslissingsproces Consistente evaluatie trade-offs tussen objectieven en alternatieven Steun aan participatieve beslissingsname

19 Resultaten milieueffectiviteit WP4

20 Resultaten milieu-effectiviteit interview WP4 Wat (zouden moeten) zijn objectieven van AESs? Reduceren negatieve impact landbouw, ondersteunen positieve impact landbouw Ondersteunen landbouwinkomen zou minder belangrijk moeten zijn Beter integreren sector in lokaal economisch ontwikkelingsplan zou belangrijker moeten zijn Mean score are should be reduce support support farm adapt farming support farm better support farm negative positive income systems to income in integrate farm income of environmental environmental the changing disfavoured sector in disfavoured impacts of agr impacts of agr price & policy zones local ec dev farm types env scheme

21 Legend: I: reduce the negative environmental impacts of agriculture II: support the positive environmental impacts of agriculture III: support the farm income IV: support the farm income in certain disfavoured zones V: support the farm income of certain disfavoured farm types VI: better integrate the farm sector in a local economic development scheme VII: to adapt farming systems to the changing price and policy environment

22 Resultaten milieu-effectiviteit interview WP4 Natuurlijk milieu vrij heterogeen in alle case studies => verklaring nood aan meer decentralisatie Perceived Heterogeneity Legend: 1: very homogeneous 2: homogeneous 3: indifferent 4: heterogeneous 5: very heterogeneous 1 0 Ugent Faculteit BE Bio-ingenieurswetenschappen CZ FI FR DE Vakgroep IE ITLandbouweconomie NL UK

23 Resultaten milieu-effectiviteit interview WP4 Waterkwaliteit en biodiversiteit grootste problemen Legend: 1: no problem at all 2: small problem 3: problem 4: serious problem 5: very serious problem

24 Resultaten milieu-effectiviteit interview WP4 AESs zijn meest succesvol in aanpakken problemen m.b.t. landschap Legend: 1: strongly disagree 2: disagree 3: partly agree 4: agree 5: strongly agree

25 Resultaten milieu-effectiviteit interview WP4 Milieu-effectiviteit Vlaamse maatregelen Flanders (Belgium) Mean score Meadow bird management Mechanical w eeding Parcel edges Water Legend: 1: not effective al all 2: not effective 3: partly effective 4: effective 5: very effective Soil quality Water quality Water quantity Landscape Biodiversity

26 Preferentie landbouwers contractattributen

27 Preferentie landbouwers voor contractattributen Doel: ontwerpen tool om meer inzicht te krijgen in preferenties landbouwers m.b.t. contractattributen Kan hulp zijn bij ontwerp AESs, om participatie te verhogen Onderzoeken in welke mate landbouwers bereid zijn om lagere premie te aanvaarden bij verandering contractattributen Contractattributen generiek: wegens grote verschillen AESs over EU in implementatie en in wat ze verwachten van landbouwers, zo kan tool algemeen gebruikt worden

28 Preferentie landbouwers voor contractattributen Kwalitatief onderzoek Elementen belangrijk voor landbouwers geïdentificeerd Keuze-experiment Variatie techniek gebruikt in marketing en transporteconomie Toegepast op producten en diensten die verschillen in attributen en hun kosten Testen preferentie respondenten voor verschillende combinaties van attributen en attribuut niveaus Output Schatting hoeveel meer een consument wil betalen voor product met bepaald attribuut Hier: schatting preferentie landbouwers voor contractattributen

29 Preferentie landbouwers voor contractattributen Methodologie Landbouwers moeten AES in hoofd houden waar ze vertrouwd mee zijn Keuzekaart geeft hen keuze tussen twee profielen van die AES, die verschillen op vlak van: Lengte contract Flexibiliteit over hoeveel land in AES opgenomen Hoeveelheid papierwerk Extra betaling (hoger dan vandaag) Flexibiliteit over keuze specifieke taken in contract 4x, ook optie niets selecteren Waarom die keuze

30 Preferentie landbouwers voor contractattributen Significante overeenkomsten tussen landen in preferenties Landbouwers prefereren kortere contracten, maar niet indien vertrouwen in landbouwadministratie groot, ook invloed leeftijd (ouder => liever korter) Preferentie voor grotere flexibiliteit, minder papierwerk, hogere premie zijn overeenkomstig verwachtingen Verschillen tussen participanten en niet-participanten

31 Preferentie landbouwers voor contractattributen contractduur papierwerk flexibiliteit land