ASN Bank Issuepaper. Staatsobligaties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ASN Bank Issuepaper. Staatsobligaties"

Transcriptie

1 ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties

2 ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties november A Samenvatting In deze ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties komen aan bod: A Samenvatting B Inleiding C Selectiecriteria voor staatsobligaties D Indicatoren E Weging en waardering Deze issuepaper beschrijft de methodiek waarmee de ASN Bank staatsobligaties selecteert op basis van haar missie en duurzaamheidscriteria, zoals vastgelegd in de verschillende issuepapers. B Inleiding In september 2006 introduceerden wij een methodiek om staatsobligaties te selecteren op basis van uiteenlopende indices. 1 Deze methode hebben wij toen vastgelegd in onze bijzondere beleggingscriteria. Op 2 november 2009 hebben wij de selectie van staatsobligaties herzien en vastgelegd in de ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties. 2 Inmiddels zijn wij toe aan de derde, herziene versie van ons beleid voor het selecteren van staatsobligaties. Dat beleid is vastgelegd in deze issuepaper, die in belangrijke mate voortbouwt op de voorgaande versie. De daarin beschreven methodiek voldoet nog aan onze huidige wensen. We hebben deze methodiek op verschillende punten verder verfijnd en aangescherpt. Met deze issuepaper willen wij de selectie van staatsobligaties inzichtelijk maken voor klanten en andere belanghebbenden. Ook willen wij hiermee de selectie verder verbeteren, zodat zij nog meer in lijn is met onze missie, ondernemingsprincipes en duurzaamheidscriteria. C. Selectiecriteria voor staatsobligaties Staatsobligaties zijn leningen aan landen. De term landen is eigenlijk niet correct. Met de aankoop van een staatsobligatie verschaft de belegger namelijk een lening aan de zittende regering van een land. Voor het gemak gebruiken wij in deze issuepaper toch meestal de term landen. Landen hebben vaak behoefte aan kapitaal, bijvoorbeeld voor grootschalige investeringen zoals infrastructurele werken. Door staatsobligaties uit te geven kunnen zij snel over kapitaal beschikken. Deze leningen lossen zij met belastinggeld af. 1 Rangschikking van landen naar duurzaamheid : Theo Dijkstra, SNS-AM voorjaar ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties 2 november 2009 ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties november 2012

3 Behalve criteria op het gebied van mensenrechten, klimaat en biodiversiteit, hanteren wij een ander belangrijk criterium: alleen staatsobligaties in euroleningen komen in aanmerking voor ons beleggingsuniversum. Wij willen namelijk geen valutarisico lopen op onze staatsobligaties. Dit betekent dat er op basis van onze duurzaamheidscriteria meer landen goedgekeurd zouden kunnen worden. Het eurocriterium perkt die groep echter verder in. De ASN Bank hanteert de volgende criteria bij de selectie van staatsobligaties. Mensenrechten Absolute criteria: Wij sluiten landen uit waar de volgende ernstige schendingen van het internationale recht 3 voorkomen of waar een groot risico bestaat op: - marteling; - genocide; - misdrijven tegen de menselijkheid; - oorlogsmisdaden. Relatieve criteria: - Het land respecteert, beschermt en bevordert de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Het behoort tot de betere landen op gerenommeerde mensenrechtenindices. Klimaat Absolute criteria: Wij sluiten landen van belegging uit die niet actief bijdragen aan bescherming van het klimaat doordat zij de onderstaande internationale verdragen tot behoud van het klimaat (nog) niet onderschrijven: - Het Kyoto-protocol. Relatieve criteria: - Het land heeft een lage uitstoot van broeikasgassen per inwoner. - Het land heeft een hoog aandeel duurzame energie. Biodiversiteit Absolute criteria: Wij sluiten landen van belegging uit die niet actief bijdragen aan bescherming van biodiversiteit doordat zij de onderstaande internationale verdragen tot behoud Behalve criteria op het gebied van mensenrechten, klimaat en biodiversiteit, hanteren wij een ander belangrijk criterium: alleen staatsobligaties in euroleningen komen in aanmerking voor ons beleggingsuniversum van biodiversiteit niet onderschrijven. Deze verdragen richten zich vooral op het behoud van soorten en van ecosystemen. De belangrijkste verdragen waarmee wij rekening houden bij het beoordelen van staatsobligaties zijn: - Convention on Biological Diversity (CBD), - Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES), - Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals, - The International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture, - Convention on Wetlands (ook bekend als de Ramsar Convention), - Unesco World Heritage Convention (WHC), - UN Convention on the Law of the Sea, - Cartagena Protocol. Relatieve criteria: - Het land produceert weinig kernenergie. - Het land heeft een groot aandeel beschermd natuurgebied. - Het land heeft weinig luchtverontreiniging. - Het land stort weinig afval. Toelichting op de absolute criteria Voor de selectie op basis van de absolute criteria maken wij gebruik van zoveel mogelijk openbare, gerenommeerde bronnen. Dit zijn bronnen die kunnen aangeven of een land wel of niet aan het betreffende absolute criterium voldoet. 3 3 Hiertoe behoren tevens de landen die vallen onder de VN-sancties. De ASN Bank vindt de VN-sancties echter te ruim om als enige criterium te gebruiken. Zie

4 4 Toelichting op de relatieve criteria Voor de selectie op basis van de relatieve criteria maken wij gebruik van verschillende indicatoren. We maken bewust geen gebruik van indexen. Dit verschil valt wellicht niet direct op en vraagt daarom enige toelichting. Elke index is samengesteld uit verschillende indicatoren. Een indicator geeft een oordeel op een beperkt terrein of zelfs over een enkel onderwerp. Het doel van een index is een totaaloordeel te geven op een breed vlak. Zo kan een milieu-index bijvoorbeeld een CO 2 -indicator bevatten. Wij hebben besloten indicatoren te gebruiken om de volgende redenen: - Indexen zijn zo breed samengesteld dat zij vaak ook zaken meten die wij niet willen laten meewegen of die wij een heel ander gewicht zouden geven. - Verschillende indexen gebruiken vaak dezelfde indicatoren. Daardoor overlappen zij; er vindt dubbelmeting plaats waardoor de betreffende indicator een te zwaar gewicht krijgt. - Indicatoren zijn beperkter en meer afgebakend. Daardoor is helderder wat ze precies meten. - Met behulp van indicatoren kunnen wij beter duidelijk maken waarvoor wij precies hebben gekozen, dan met behulp van indexen. - Met indicatoren kunnen wij een preciezere keuze maken op basis van onze bijzondere duurzaamheidscriteria. Eisen aan de onderwerpen: - Het zijn er hoogstens twintig in totaal. - Ze volgen uit onze bijzondere beleggingscriteria (naar analogie van de criteria voor ondernemingen). - Hun belang wordt onderbouwd door gezaghebbende maatschappelijke organisaties (bijvoorbeeld de VN) of onderzoeksinstellingen. Voor mensenrechten moet het gaan om de belangrijkste mensenrechtenkwaliteiten van een land. Dit geldt ook voor klimaat en biodiversiteit. Leidraden zijn bijvoorbeeld de Millennium Development Goals (MDG s), de economische, sociale en culturele rechten (ESCrechten), de vier hoofdthema s van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO, International Labour Organization), de spreiding van de verschillende indicatoren over de thema s mensenrechten, klimaat en biodiversiteit. - Ze gaan over de gevolgen (impact) van het beleid van het land zelf en niet de gevolgen van bijvoorbeeld luchtverontreiniging die uit buitenland komt. - Ze overlappen zo min mogelijk. - Ze meten niet het beleid, maar wat er werkelijk gebeurt. Eisen aan de indicatoren: - voldoende dekking in de verschillende landen, - objectief, - onafhankelijk, - voldoende onderscheidend, - kwantitatieve indicatoren worden uitgedrukt in hoeveelheid per hoofd van de bevolking of een vergelijkbare eenheid, - gerenommeerd (kwalitatief goed), - inzichtelijk, dus geen black box. Als wij voor een geselecteerd onderwerp geen indicator vinden die aan deze eisen voldoet, nemen we het onderwerp niet mee in de weging. De keuze voor een indicator verloopt in twee stappen. Eerst bepalen we het onderwerp dat de indicator moet meten. Daarna zoeken we de indicator die dat onderwerp het beste meet. Bijvoorbeeld: het onderwerp is klimaatverandering, de indicator is de uitstoot van broeikasgassen per land per inwoner. ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties november 2012

5 D Indicatoren Wij meten de prestaties van landen op de volgende onderwerpen op het gebied van mensenrechten, klimaat en biodiversiteit volgens de vermelde indicatoren: 5 Mensenrechten Onderwerp 1. Kinderarbeid 2. Vakbondsvrijheid 3. Gedwongen arbeid 4. Discriminatie 5. Defensie-uitgaven: 6. Corruptie 7. Inkomensverdeling 8. Vrijheid 9. Ontwikkelingsbijdrage Toelichting keuze Hoofdthema ILO Hoofdthema ILO en ESC-rechten Hoofdthema ILO Hoofdthema ILO en ESC-rechten Terugdringen van wapens is een belangrijk criterium voor de ASN Bank Millennium Development Goal (MDG) De rechtvaardige verdeling van inkomens is belangrijk voor de ASN Bank en tevens een MDG-doelstelling voor de armoedebestrijding Vrijheid is een belangrijke kernwaarde voor de ASN Bank De activiteiten van een land om de MDG s in andere landen te realiseren Indicator Risico dat er kinderarbeid voorkomt Risico op geringe vakbondsvrijheid Risico dat er gedwongen arbeid voorkomt Risico dat er wordt gediscrimineerd Het aandeel van defensie in de begroting van een land Risico op corruptie Verschil tussen de hoogste en de laagste inkomens Vrijheid van mening en meningsuiting Aandeel ontwikkelingsgeld in het BNP Klimaat Onderwerp 1. Klimaatverandering 2. Aandeel duurzame energie Toelichting keuze Een van de hoofdthema s van de ASN Bank Belangrijke oplossing voor het klimaaten energievraagstuk Indicator Uitstoot broeikasgassen per inwoner Percentage duurzaam opgewekte elektra van het totaal Biodiversiteit Onderwerp 1. Luchtverontreiniging 2. Afvalverwerking 3. Natuur 4. Kernenergie Toelichting keuze Goede indicator voor het milieubeleid van een land Goede indicator voor het milieubeleid van een land Van belang voor het behoud van biodiversiteit Leidt tot uitsluiting bij ondernemingen Indicator Uitstoot van zwaveldioxide per inwoner Gestort afval per inwoner Aandeel beschermd natuurgebied van het totaal Productie per inwoner

6 6 E Weging en waardering Er zijn veel mogelijkheden om deze vijftien indicatoren samen te voegen tot de ASN Index voor Staatsobligaties. Wij kiezen voor de volgende methode: wij waarderen een land hoger naarmate de uitkomsten van de verschillende indicatoren dichter bij elkaar liggen. Een land met een onevenwichtige verdeling over de indicatoren krijgt een lagere waardering. Wanneer een land bijvoorbeeld op twee indicatoren de rapportcijfers 6 en 7 scoort, krijgt het een hogere waardering dan een land dat op dezelfde indicatoren een 10 en een 3 scoort hoewel het gemiddelde in beide gevallen 6,5 is. ASN Bank Issuepaper Staatsobligaties november 2012

Duurzaam beleggen Zo selecteren wij staatsobligaties

Duurzaam beleggen Zo selecteren wij staatsobligaties ING Investment Office Publicatiedatum: 2 mei 2016 Duurzaam beleggen Zo selecteren wij staatsobligaties Voor de selectie van staatsobligaties toetsen we jaarlijks welke landen voldoen aan onze duurzaamheidscriteria.

Nadere informatie

Handleiding ASN Duurzaamheidscriteria 13 december 2016

Handleiding ASN Duurzaamheidscriteria 13 december 2016 Handleiding ASN Duurzaamheidscriteria 13 december 2016 2 13 december 2016 Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek ASN Bank Inhoud 1 Inleiding 5 1.1. Duurzame missie en visie 5 1.1.1 Visie 5 1.1.2 Missie 6 2 Structuur:

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie

Nadere informatie

Beleid Verantwoord Beleggen

Beleid Verantwoord Beleggen N.V. Versie: 5 Inhoudsopgave Over Aegon en Verantwoord Beleggen 3 Inleiding 3 Verantwoord Beleggen volgens Aegon 3 ESG-integratie 4 Uitvoering en verantwoording 4 Beleid Verantwoord Beleggen 5 Goed bestuur

Nadere informatie

De leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

De leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen NOTITIE Van Aan CC Datum Betreft Sjoerd Hoogterp De leden van de beleggingscommissie 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding Het pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI)

Nadere informatie

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld

Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Toekomstwensen vervullen voor uzelf én voor de wereld Vermogensbeheer met meerwaarde Een vermogen biedt de mogelijkheid om toekomstwensen te vervullen. Voor uzelf én voor de wereld. ASN Vermogensbeheer

Nadere informatie

ASN Bank Issuepaper. Risicolanden. Vrede en veiligheid. laten mensen tot. ontwikkeling komen

ASN Bank Issuepaper. Risicolanden. Vrede en veiligheid. laten mensen tot. ontwikkeling komen ASN Bank Issuepaper Vrede en veiligheid laten mensen tot ontwikkeling komen ASN Bank Issuepaper maart 2009 64 A Inleiding In deze ASN Bank Issuepaper komen achtereenvolgens aan bod: A. Inleiding B. Wat

Nadere informatie

DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten

DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, september 2017 DoubleDividend Management B.V. Herengracht

Nadere informatie

DoubleDividend Management B.V.

DoubleDividend Management B.V. DoubleDividend Management B.V. Onze visie op het uitsluiten van ondernemingen vanwege betrokkenheid bij controversiële activiteiten Amsterdam, oktober 2016 DoubleDividend Management B.V. Herengracht 320

Nadere informatie

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers 7 juli 2017 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Visie op duurzaam beleggen...... 4 3. Beleid... 5 3.1 Reikwijdte beleid 5 3.2 Uitsluitingenbeleid 5 3.3 Stembeleid 7 3.4 Selectie externe vermogensbeheerders 8 3.5

Nadere informatie

ING ENVIRONMENTAL APPROACH

ING ENVIRONMENTAL APPROACH ING ENVIRONMENTAL APPROACH Mensenrechten op de werkplek 3 De uitgangspunten 4 Vrijheid van organisatie en het recht op collectieve onderhandeling 5 TABLE OF CONTENTS Dwangarbeid 6 Kinderarbeid 7 Discriminatie

Nadere informatie

Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324

Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324 Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen... 3 2.1. Maatschappelijke verantwoordelijkheid...

Nadere informatie

FONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid

FONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO September 2015 Verantwoord Beleggingsbeleid Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO V E R A N T W O O R D B E L E G G I N G S B E L E I D INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Internationale verdragen: overig. + ILO-declaraties en principes. + OESO-richtlijnen. + Parijs-akkoord

Internationale verdragen: overig. + ILO-declaraties en principes. + OESO-richtlijnen. + Parijs-akkoord + Internationale verdragen: overig + Internationale verdragen: overig + ILO-declaraties en principes + OESO-richtlijnen + Parijs-akkoord + Sustainable Development Goals (SDG s) + UN Global Compact 02.01

Nadere informatie

Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid. Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015

Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid. Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015 Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015 Inhoud Selectie van bedrijven Onderzoeksproces in vogelvlucht Bedrijven met duurzame

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid

Verantwoord beleggen beleid Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.

Nadere informatie

Duurzame obligatie bindt meer beleggers aan de corporatiesector

Duurzame obligatie bindt meer beleggers aan de corporatiesector Duurzame obligatie bindt meer beleggers aan de corporatiesector Prof. dr. ir. Bastiaan Zoeteman en ir. René Goorden 1 Op 6 juli 2016 heeft BNG Bank haar eerste duurzame Social Bond ten behoeve van de financiering

Nadere informatie

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen 11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen

Nadere informatie

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi ING Investment Office Publicatiedatum: 5 april 2016, 15.30 uur Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi Sinds 2001 gebruikt ING bij duurzaam beleggen de zelf ontwikkelde Niet-financiële

Nadere informatie

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied

Nadere informatie

Duurzaamheidsanalyse bedrijven

Duurzaamheidsanalyse bedrijven De inspanningen van bedrijven op het vlak van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door KBC Asset Management beoordeeld volgens een evaluatiemodel dat werd opgesteld in samenwerking

Nadere informatie

Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding In de strategie van Pensioenfonds Achmea is vastgelegd dat het fonds wil bijdragen aan een duurzame samenleving. Dit is vertaald in de volgende kritische

Nadere informatie

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord hoe belegt BPL Pensioen Ons maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid BPL Pensioen wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds Achmea

Maatschappelijk verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds Achmea Maatschappelijk verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds Achmea Inleiding In de strategie van Stichting Pensioenfonds Achmea (SPA) is vastgelegd dat SPA wil bijdragen aan een duurzame samenleving.

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid

Nadere informatie

Duurzaam beleggen AUGUSTUS 2017 DE HYPOTHEEKADVISEUR

Duurzaam beleggen AUGUSTUS 2017 DE HYPOTHEEKADVISEUR Duurzaam beleggen De belangstelling voor duurzaam beleggen groeit elk jaar weer. Is dat raar? Ik denk het niet. De hele maatschappij is aan het verduurzamen. Het besef dat we zuinig moeten zijn met de

Nadere informatie

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN Banque de Luxembourg biedt u haar expertise aan op het gebied van vermogensbeheer. Door ons een

Nadere informatie

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat

Nadere informatie

Handleiding stembeleid van ASN Beleggingsfondsen N.V.

Handleiding stembeleid van ASN Beleggingsfondsen N.V. ASN Bank Issuepaper Handleiding stembeleid van Directe invloed op duurzaam beleid van bedrijven ASN Bank Issuepaper Handleiding stembeleid maart 2010 2 In deze ASN Bank Issuepaper Handleiding stembeleid

Nadere informatie

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt

Nadere informatie

Financieel statuut Stichting Greenpeace Nederland

Financieel statuut Stichting Greenpeace Nederland Financieel statuut Stichting Greenpeace Nederland 1. Doelstellingen en uitgangspunten De doelstellingen van het vermogensbeleid van Greenpeace Nederland zijn: minimaal het instandhouden van de reële waarde

Nadere informatie

UNESCO Masterclass Waarom deze masterclass? 2. Samenwerking 3. Aandacht voor actie tegen armoede en honger en voor duurzame ontwikkeling

UNESCO Masterclass Waarom deze masterclass? 2. Samenwerking 3. Aandacht voor actie tegen armoede en honger en voor duurzame ontwikkeling UNESCO Masterclass 2016 1. Waarom deze masterclass? 2. Samenwerking 3. Aandacht voor actie tegen armoede en honger en voor duurzame ontwikkeling UNESCO Masterclass 2016 - inhoud 1. De SDG s: een vernieuwde

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten

Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten Inleiding Fysiotherapeuten heeft als eerste doelstelling zorg te dragen voor een goed en betaalbaar pensioen. Binnen deze fiduciaire

Nadere informatie

Indorama Ventures Public Company Limited

Indorama Ventures Public Company Limited Indorama Ventures Public Company Limited Mensenrechten Beleid (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.2/2013 op 22 februari 2013) Herziening 1 (goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid 8 januari 205 Inleiding In de Investment Policy Statement heeft SPT de volgende beleggingsovertuiging geformuleerd: Een pensioenfonds is een institutionele,

Nadere informatie

ASN Bank Issuepaper. Mensenrechten. Streven naar een. rechtvaardige wereld. voor iedereen

ASN Bank Issuepaper. Mensenrechten. Streven naar een. rechtvaardige wereld. voor iedereen ASN Bank Issuepaper Mensenrechten Streven naar een rechtvaardige wereld voor iedereen ASN Bank Issuepaper Mensenrechten november 2011 2 A Inleiding In deze ASN Bank Issuepaper Mensenrechten komen aan bod:

Nadere informatie

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Kunnen beleggers tegelijk financieel rendement behalen én een positieve invloed uitoefenen op milieu, mens en maatschappij? Impactbeleggen maakt dit

Nadere informatie

Duurzaamheidsverklaring

Duurzaamheidsverklaring DUURZAAMHEIDSVERKLARING Ondergetekende: [Naam Leverancier en rechtsvorm [ ], statutair gevestigd te [plaats], aan de [straat, nummer en postcode] (KvK ), hierna te noemen Leverancier, hierbij rechtsgeldig

Nadere informatie

Addendum bij het Prospectus van het ASN Beleggingsfondsen N.V.

Addendum bij het Prospectus van het ASN Beleggingsfondsen N.V. Addendum bij het Prospectus van het ASN Beleggingsfondsen N.V. Dit document is een addendum bij het prospectus van ASN Beleggingsfondsen N.V. d.d. 12 juni 2017 en is onlosmakelijk verbonden met het prospectus.

Nadere informatie

Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds

Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Versie 2018 Inhoud 1. Inleiding 2. Uitgangspunten 3. Reikwijdte van de strategieën 4. Uitsluitingsbeleid 5. Stemmen 6. Engagement 7. ESG-integratie 1.

Nadere informatie

Standard Material Transfer Agreement (SMTA)

Standard Material Transfer Agreement (SMTA) Standard Material Transfer Agreement (SMTA) Martin Brink, CGN 2 mei 2017 ABS landschap Convention on Biological Diversity (CBD, 1993) Nagoya Protocol (2014) International Treaty on Plant Genetic Resources

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur

Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling

Nadere informatie

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards ID Naam Koploper Datum toetsing 174 M. Van Happen Transport BV 2-4-2012 Toetsingscriteria 1. Inhoud en breedte besparingen 2. Nulmeting en meetmethode 3. Haalbaarheid minimaal 20% CO2-besparing na 5 jaar

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

ING Private/Business Banking

ING Private/Business Banking ING Private/Business Banking Workshop Duurzaam Beleggen Congres Grip op je Vermogen 5/6 oktober 2012, Den Haag Jan van Hoven, consultant Susanne van de Wateringen, senior analist 1 Welkom op planeet Aarde

Nadere informatie

RICHTLIJN FINANCIEEL BEHEER GOEDE DOELEN

RICHTLIJN FINANCIEEL BEHEER GOEDE DOELEN RICHTLIJN FINANCIEEL BEHEER GOEDE DOELEN Deze richtlijn heeft betrekking op reserves en fondsen en het verantwoord beheer daarvan. Hierbij gaat het om alle vormen van beheer, dat wil zeggen alle spaar-

Nadere informatie

Agenda. - De gemeente Enschede - AgentschapNL/gemeente Enschede - Hoe organiseren we duurzaam inkopen? - De praktijk

Agenda. - De gemeente Enschede - AgentschapNL/gemeente Enschede - Hoe organiseren we duurzaam inkopen? - De praktijk Agenda - De gemeente Enschede - AgentschapNL/gemeente Enschede - Hoe organiseren we duurzaam inkopen? - De praktijk Gemeente Enschede - 160.000 inwoners - 1600 FTE - 100 % duurzame inkoop vanaf 2010 -

Nadere informatie

Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit. Prof. dr. Maarten Hajer

Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit. Prof. dr. Maarten Hajer Nieuwe strategieën voor mondiale biodiversiteit Prof. dr. Maarten Hajer Waarom deze studie? 2 Convention on Biological Diversity (CBD) Rio de Janeiro 1992 193 landen, 3 doelen 18-29 oktober 2010: COP10

Nadere informatie

Methodiek Nominaties Gouden Stier 2015

Methodiek Nominaties Gouden Stier 2015 Methodiek Nominaties Gouden Stier 2015 September 2015 AF Advisors Content - Introductie - Nominatiemethodiek op hoofdlijnen - Methodiek Beste Beleggingsfonds - Methodiek Beste Duurzame Beleggingsfonds

Nadere informatie

ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille

ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille 30 januari 2018 Annette van der Krogt Agenda 1. Algemene ontwikkelingen verantwoord beleggen 2. MVB Investment

Nadere informatie

Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen Richtlijn vastgesteld op 22 juni 2017

Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen Richtlijn vastgesteld op 22 juni 2017 Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen Richtlijn vastgesteld op 22 juni 2017 Deze richtlijn heeft betrekking op reserves en fondsen en het verantwoord beheer daarvan. Hierbij gaat het om alle vormen

Nadere informatie

ASN Bank. Beleid Biodiversiteit

ASN Bank. Beleid Biodiversiteit ASN Bank Beleid Biodiversiteit 2 Maart 2018 ASN Bank Sustainability & Research Inhoudsopgave A. Inleiding 5 B. De uitgangspunten 6 C Bescherming en versterking van de biodiversiteit 7 Ad 1 Verandering

Nadere informatie

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen 11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen

Nadere informatie

ASN Bank Issuepaper. Duurzaamheidsonderzoek in de praktijk

ASN Bank Issuepaper. Duurzaamheidsonderzoek in de praktijk ASN Bank Issuepaper Duurzaamheidsonderzoek in de praktijk ASN Bank Issuepaper Duurzaamheidsonderzoek in de praktijk 2 januari 2013 1 Inleiding In deze ASN Bank Issuepaper Duurzaamheid in de praktijk komen

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen FOTO invoegen Verklaring inzake de beleggingsbeginselen Januari 2019 Inhoud Inleiding 3 Visie, missie en doelstelling 4 Visie 4 Missie 4 Doelstelling 4 Verdeling van de verantwoordelijkheden 4 De beleggingskeuzes

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen

Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 / 11 Mei 201 8 > Maatschappelijk verantwoord beleggen Achmea Investment Management INHOUDSOPGAVE > Akimov Igor / Shutterstock.com MENSENRECHTEN ARBEIDSNORMEN NATUUR & MILIEU GEZONDHEID KLIMAATVERANDERING

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

A. Internationale verdragen en conventies

A. Internationale verdragen en conventies 2 De ESG-screening onderzoekt ieder kwartaal of de investeringen in de portefeuilles voldoen aan onderstaande lijst van internationale verdragen en conventies (A). Deze verdragen en conventies zijn afkomstig

Nadere informatie

Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product

Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product Onderzoek belang mensenrechten voor bancair product December 2011 (28437) Conclusies 2 85% Van de Nederlanders heeft niet gelet op het investeringsbeleid bij afsluiten rekening Van de Nederlanders vindt

Nadere informatie

Beleggingsupdate Allianz Pensioen

Beleggingsupdate Allianz Pensioen Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Beleggingsupdate Allianz Pensioen Beleggingsupdate 2 Rendementen lifecycles Allianz Pensioen Beleggen In deze Beleggingsupdate vindt u tabellen met het 1-, 3- en

Nadere informatie

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact.

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Duurzaam beleggen Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Triodos Investment Management bv, dochteronderneming van Triodos Bank nv, is de beheermaatschappij

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

Klant. Pensioen life cycle indicators

Klant. Pensioen life cycle indicators Pensioen life cycle indicators Klant Rapport om een gefundeerde keuze te maken tussen verschillende premiepensioenproducten. Gebaseerd op analyses op het gebied van beleggingsbeleid, duurzaamheid, rendement

Nadere informatie

Fundamentele Beleggingsbeginselen: bedrijven

Fundamentele Beleggingsbeginselen: bedrijven Fundamentele Beleggingsbeginselen: bedrijven September 2017 Inhoud 1 Introductie 3 2 Uitvoering van de Fundamentele Beleggingsbeginselen 4 3 De beginselen 5 3.1 Rechten van de mens 5 3.2 Fundamentele arbeidsrechten

Nadere informatie

Leveranciersgedragscode

Leveranciersgedragscode Leveranciersgedragscode 1. Achtergrond en uitgangspunten Het Ronald McDonald Kinderfonds vangt gezinnen op van ernstig zieke kinderen. In onze bedrijfsvoering streven wij naar optimaal en verantwoord rendement

Nadere informatie

Beleidsplan Wereld Natuur Fonds

Beleidsplan Wereld Natuur Fonds Beleidsplan Wereld Natuur Fonds 1. Inleiding Stichting Het Wereld Natuur Fonds Nederland, verder het Wereld Natuur Fonds of WNF, is een zelfstandige stichting gevestigd in Zeist. Het Wereld Natuur Fonds

Nadere informatie

RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid SURVEY

RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid SURVEY RSM - General Counsel - mensenrech Projects Contacts Library Help Survey Distributions Data & Analysis Reports RSM - General Counsel - mensenrechtenbeleid - 2017 SURVEY ENQÛETE - De rol van de GC in het

Nadere informatie

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.

Nadere informatie

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT

MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT MEESMAN AANDELENFONDSEN WORDEN DUURZAAM EN BELASTINGEFFICIËNT 14 SEPTEMBER 2017 Inhoudsopgave Wat verandert er?... 3 Duurzaam beleggen... 4 Engagement... 4 Uitsluiting... 4 Duurzame indexen... 4 Hoeveel

Nadere informatie

Klimaatbenchmark ASN Beleggingsfondsen

Klimaatbenchmark ASN Beleggingsfondsen Klimaatbenchmark ASN Beleggingsfondsen Hoe presteren de ASN Beleggingsfondsen vergeleken met geselecteerde benchmarks? Opgesteld voor: Opgesteld door: Mark Schenkel (Senior Consultant) & Giel Linthorst

Nadere informatie

TRANSPARANT DUURZAAM VERMOGENSBEHEER

TRANSPARANT DUURZAAM VERMOGENSBEHEER TRANSPARANT DUURZAAM VERMOGENSBEHEER Beringen, 18 juni 2015 www.pldw.be - 1 - BELEGGEN VOLGENS UW WAARDEN TOEGANG TOT DUURZAAM VERMOGENSBEHEER DOOR DE KRACHTEN VAN TWEE SPECIALISTEN TE BUNDELEN Meer dan

Nadere informatie

Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen

Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen Mogelijkheden voor duurzaamheid in Europese aanbestedingen Ditmar Waterman Werkzaam bij PIANOo Professioneel en Innovatief Aanbesteden, Netwerk voor Overheidsopdrachtgevers 2 Opzet Achtergrond Kansen voor

Nadere informatie

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi

Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi ING Investment Office Publicatiedatum: 28 september 2018 Duurzaam beleggen Duurzaamheidsbeleid in één oogopslag: de Nfi Sinds 2001 gebruikt ING bij duurzaam beleggen de zelf ontwikkelde Niet-financiële

Nadere informatie

niet in strijd met de artikelen 7 of 8.3 van de Reclame Code, noch met de artikelen 2 of 3

niet in strijd met de artikelen 7 of 8.3 van de Reclame Code, noch met de artikelen 2 of 3 Geachte leden van de Reclame Code Commissie, Atoomstroom.nl claimt dat de opwekking van elektriciteit met kerncentrales I. schoon, II. CO 2 -vrij en III. vrij van subsidies is. Ik zal u aangeven waarom

Nadere informatie

INVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG)

INVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG) BIJLAGE 2 B.V. INVESTERINGSINSTRUCTIE EN PRESTATIE-INDICATOREN FONDS HERSTRUCTURERING BEDRIJVENTERREINEN GELDERLAND (FHBG) DEZE BIJLAGE IS GEBASEERD OP ARTIKEL 10.2 VAN OVEREENKOMST BETREFFENDE FHBG. TENZIJ

Nadere informatie

KLIMAATVERANDERING. N.B. : Voor de algemene analyse zie de analytische synthese.

KLIMAATVERANDERING. N.B. : Voor de algemene analyse zie de analytische synthese. Directoraat-generaal Communicatie EENHEID PUBLIEKE OPINIE Brussel, 15/10/2008 KLIMAATVERANDERING Speciale Eurobarometer 300 Voorjaar 2008 Eerste ruwe resultaten: Europees gemiddelde en belangrijke nationale

Nadere informatie

GEDRAGSCODE. voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1

GEDRAGSCODE. voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1 GEDRAGSCODE voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1 VOORWOORD Als één van de belangrijkste spelers op het gebied van duurzame mobiliteit in België wil Infrabel een verantwoord aankoopbeleid

Nadere informatie

CITES. 25 oktober 2017 H4507

CITES. 25 oktober 2017 H4507 CITES Wat is het kennisniveau en bewustzijn van burgers over het verhandelen, vervoeren, verzamelen of houden van beschermde plantenen diersoorten? 25 oktober 2017 H4507 Inleiding Ongeoorloofde internationale

Nadere informatie

ASN Beleggingsfondsen N.V. Prospectus 2014 BELEGGINGSFONDSEN

ASN Beleggingsfondsen N.V. Prospectus 2014 BELEGGINGSFONDSEN ASN Beleggingsfondsen N.V. Prospectus 2014 1 ASN BELEGGINGSFONDSEN Prospectus ASN Beleggingsfondsen N.V. 1 20 maart 2014 ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. Bezuidenhoutseweg 153 2594 AG Den Haag Postbus

Nadere informatie

GEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS

GEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 DOELSTELLING 1.2 STREKKING 1.3 NALEVING 1.4 ERKENNING 2 BEHANDELING VAN WERKNEMERS 2.1 ANTI-DISCRIMINATIE 2.2 VRIJHEID VAN VERENIGING EN COLLECTIEVE ONDERHANDELINGEN 2.3 DWANGARBEID

Nadere informatie

Samenvatting. Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat?

Samenvatting. Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat? Samenvatting Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat? Een van de hoofddoelen van het milieubeleid in ons land is bijdragen aan een betere volksgezondheid. Dat kan door schadelijke invloeden te verminderen,

Nadere informatie

CO 2 -uitstootrapportage 2011

CO 2 -uitstootrapportage 2011 Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding

Nadere informatie

Beleggingsstatuut Longfonds (voorheen Astma Fonds)

Beleggingsstatuut Longfonds (voorheen Astma Fonds) Beleggingsstatuut Longfonds (voorheen Astma Fonds) April 2012 Inhoud 1. Algemeen...3 1.1 Inleiding...3 1.2 Wet- en regelgeving...3 2. Financiële middelen...3 2.1 Algemeen...3 2.2 Schulden en reserves...4

Nadere informatie

Naar een minimumnorm voor Maatschappelijk Verantwoord Investeren

Naar een minimumnorm voor Maatschappelijk Verantwoord Investeren Naar een minimumnorm voor Maatschappelijk Verantwoord Investeren Maatschappelijk Verantwoord Investeren (MVI) is investeren, niet alleen op basis van financiële, maar ook ethische, maatschappelijke en

Nadere informatie

Gedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV

Gedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV Gedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV Versie 1.0 Inleiding Beter Bed 1 heeft als organisatie de verplichting op zich genomen om als verantwoordelijk lid van de maatschappij te handelen en in economisch,

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Nadere informatie

Eerlijke Bankwijzer. Een onderzoeksrapport voor Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en FNV Mondiaal

Eerlijke Bankwijzer. Een onderzoeksrapport voor Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en FNV Mondiaal Eerlijke Bankwijzer Een onderzoeksrapport voor Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie en FNV Mondiaal Eerlijke Bankwijzer Een onderzoeksrapport voor Oxfam Novib, Amnesty International, Milieudefensie

Nadere informatie

Gunningscriteria: een kwestie van gemotiveerd afwegen en verantwoord toepassen

Gunningscriteria: een kwestie van gemotiveerd afwegen en verantwoord toepassen Gunningscriteria: een kwestie van gemotiveerd afwegen en verantwoord toepassen CROW Infradagen 22&23 mei 2012 Ing. Teun van Reeuwijk, CROW-projectleider Selectie Gunning Doel: Geschikte inschrijvers Doel:

Nadere informatie

Toelichting letters (ABC s)

Toelichting letters (ABC s) Toelichting letters (ABC s) Aedes, november 2017 Inleiding In dit document is beschreven voor welke prestatievelden in 2017 letters (ABC s) zijn toegekend en hoe deze worden berekend. De Aedes-benchmark

Nadere informatie

Profiel & Informatiememorandum

Profiel & Informatiememorandum Profiel & Informatiememorandum Lid Raad van Commissarissen Profiel Legal & Governance 1. Context ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB) is in 1993 opgericht door ASN Bank om via beleggingen invulling

Nadere informatie

Toelichting GRI tabel

Toelichting GRI tabel Toelichting GRI tabel Bij de samenstelling van het verslag is zoveel mogelijk rekening gehouden met de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI), een onafhankelijke organisatie, gevestigd in

Nadere informatie

Rendement versus risico:

Rendement versus risico: Rendement versus risico: Een belangrijke keuze! 1. Uw risicoprofiel is de hoeksteen van een goed beleggingsadvies Het gepersonaliseerd beleggingsadvies dat u van KBC krijgt is gebaseerd op uw risicoprofiel.

Nadere informatie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Een samenvatting van de bevindingen voor Nederland van een onderzoek

Nadere informatie

1. Duurzame ontwikkeling

1. Duurzame ontwikkeling Communicatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Duurzame ontwikkeling Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een begrip dat nauw verbonden is met het begrip duurzaam ondernemen, dat in 1987

Nadere informatie

Aanbeveling 5: Investeer in effectieve gebiedsbescherming

Aanbeveling 5: Investeer in effectieve gebiedsbescherming Aanbeveling 5: Investeer in effectieve gebiedsbescherming De Taskforce Biodiversiteit & Natuurlijke Hulpbronnen adviseert: Het verleden leert dat gebiedsbescherming een succesvolle strategie kan zijn,

Nadere informatie

Advies 33. Uit de gunningssystematiek zoals die is neergelegd in hoofdstuk 5 van de gunningsleidraad

Advies 33. Uit de gunningssystematiek zoals die is neergelegd in hoofdstuk 5 van de gunningsleidraad Advies 33 1. Feiten 1.1 Beklaagde heeft een Europese niet-openbare procedure uitgeschreven voor de herontwikkeling en realisatie van een nieuwe locatie en huisvesting van een gemeentehuis. De werkzaamheden

Nadere informatie

Welke beleggingen sluiten wij uit?

Welke beleggingen sluiten wij uit? Ons verantwoord beleggingsbeleid Wij hebben de taak om het beste beleggingsresultaat te behalen in het belang van onze deelnemers. Beleggen doen wij graag verantwoord. Daarom houden wij rekening met milieu,

Nadere informatie

het gemak van het Pension Lifecycle Fund

het gemak van het Pension Lifecycle Fund het gemak van het Pension Lifecycle Fund 1 inhoud Omschrijving Pagina 1. Wat is een lifecycle fonds? 2 2. Hoe werkt het ABN AMRO Pension Lifecycle Fund? 2 3. Hoeveel rendement kunt u behalen? 3 4. Wat

Nadere informatie