gemeente Eindhoven Raadsvoorstel Continuïteit en borging Dutch Design Week

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Inboeknummer 14bst00387 Beslisdatum B&W 18 februari 2014 Dossiernummer Raadsvoorstel Continuïteit en borging Dutch Design Week Inleiding In november 2012 werd duidelijk dat Capital D, de organisator van de Dutch Design Week (DDW) in financiële problemen verkeerde. Daarmee kwam onder andere de continuïteit van de Dutch Design Week één van de kroonjuwelen van Eindhoven - in gevaar. Mede daarom is in nauw overleg met de gemeente hard ingegrepen door de Raad van Toezicht. Onder leiding van een interim bestuurder en m.b.v. UNO adviseurs is een herstelplan ontwikkeld en geïmplementeerd ter structurele verbetering van de bedrijfsvoering en de financiële huishouding. Gelijktijdig is door Capital D in april 2013 een lening met De Lage Landen (DLL) afgesloten ad ,- om de Dutch Design Week 2013 door te kunnen laten gaan en de tijd te kopen om tot een definitieve oplossing te komen waarmee de DDW structureel voor Eindhoven behouden kan worden. Het contract met de twee directeuren is beëindigd. In mei 2013 is een nieuwe directeur aangesteld onder wiens leiding de herstructurering verder vorm heeft gekregen en een financieel en inhoudelijk zeer succesvolle Dutch Design Week 2013 is georganiseerd. In april jl. hebben wij u geïnformeerd over ons besluit om, juist vanwege de continuïteit van de DDW voor 80% garant te staan voor de lening van Capital D bij De Lage Landen. Zonder deze garantstelling was het afsluiten van een lening niet mogelijk geweest. Dit was, zoals wij destijds hebben geschetst fase 0 in de herfinanciering van Capital D met als doel het veiligstellen van de Dutch Design Week (DDW) voor Eindhoven. Fase 1 en 2 bestonden uit respectievelijk de Kapitalisatie van de intellectuele eigendomsrechten van de DDW (het IP) ter aflossing van de lening van DLL (1) en het zorgdragen voor een gezonde meerjarenbegroting van de organisatie Capital D. Het (publieke) belang van de gemeente hierbij is primair het structureel borgen van de continuïteit van de DDW in en voor Eindhoven (fase 1). Het zorgdragen voor een gezonde meerjarenbegroting (fase 2) is primair de verantwoordelijkheid van Capital D. a Wettelijke taak b Kerntaak gekoppeld aan het werkprogramma van het college

2 Programma Design, programmaonderdeel uitstraling Designstad. a Onvermijdelijk Doelstelling Het structureel veiligstellen van de Dutch Design Week voor Eindhoven waarbij de continuïteit van de DDW niet langer strikt afhankelijk is van de (financiële) ontwikkelingen binnen Capital D. Voorstel 1. a. Instemmen met de aankoop door de gemeente van de intellectuele eigendomsrechten van de Dutch Design Week voor een bedrag ad ,- op voorwaarde dat Capital D dit bedrag aanwendt ter aflossing van de schuld aan De Lage Landen; b. deze investering in 2014 te dekken door het jaarrekeningresultaat 2013 hier met voorrang voor te bestemmen. 2. Het college opdracht geven om een licentieovereenkomst af te sluiten met Capital D met daarin de voorwaarden waaronder Capital D de IP-rechten van de Dutch Design Week mag uitnutten. 3. Kennisnemen van het besluit van het college om een incidentele subsidie te verlenen van ,- in 2014 en ,- in 2015 aan Capital D als cofinanciering voor de Europese projecten PROUD en Smart Culture ten laste van de designmiddelen 2014 en 2015, op voorwaarde van een positief besluit op dit raadsvoorstel. Argumenten 1.1. Belang van de Dutch Design Week voor Eindhoven De resultaten die door de nieuwe directeur zijn bereikt in de zeven maanden dat hij werkzaam is, illustreren de waarde van de Dutch Design Week voor Eindhoven: De Dutch Design Week was in 2013 succesvoller dan ooit. Het aantal bezoekers is met 25% toegenomen tot En er was dit jaar sprake van een explosieve groei van de media aandacht mede dankzij de aanwezigheid van 450 geregistreerde nationale en internationale persdeelnemers. Op 29 verschillende radio- en TV-zenders is uitgebreid ingegaan op de Dutch Design Week in Eindhoven waaronder het NOS journaal, De Wereld Draait Door (meerdere malen), CNN, ZDF, BNR, het RTL journaal, Nieuwsuur, RTL Late night. 12 landelijke dagbladen (waaronder de Volkskrant, NRC en NRC Next, Trouw, Het Parool, de Telegraaf, Spits en Metro) hebben aandacht besteed aan de DDW alsmede 117 nationale en 21 befaamde internationale dagbladen, magazines en periodieken 1. De offline mediawaarde is door een extern bureau getaxeerd op 1 Een overzicht is beschikbaar. 2

3 ,-. Online is de aandacht mogelijk nog groter geweest (de waarde daarvan kan helaas niet berekend worden). #DDW stond de hele week in de top 3 trending topics op Twitter. Door het externe bureau Dynamic Concepts is onderzoek gedaan naar de bestedingen van bezoekers op Strijp S en het gebied Witte Dame (met in totaal van de bezoekers). Zij hebben tezamen meer dan ,- uitgegeven in de detailhandel en Horeca. De 100 exposanten in het Klokgebouw hebben aangegeven dat de DDW voor hen gezamenlijk een economische impuls heeft gegenereerd van , Structurele borging van de Dutch Design Week in en voor Eindhoven Met de aankoop van de eigendomsrechten van de DDW door ons als gemeente borgen wij dat de Dutch Design Week structureel voor Eindhoven behouden blijft en deze nu en in de toekomst louter in Eindhoven kan worden georganiseerd. Hiermee borgen wij het publieke belang (inclusief het belang van de Eindhovense designgemeenschap). Als college geloven wij in de kracht van de Dutch Design Week. Juist ook omdat dit podium vooral voor en door de designcommunity vormgegeven wordt. We koesteren dan ook de formule en de mix van top down en bottom up-programmering. Middels een licentieovereenkomst gunnen wij vervolgens de organisatie van de DDW aan de meest geëigende partij Doorgroei naar een World Design Expo (voor het eerst in 2017) waarin we samen met onze internationale partners laten zien hoe met behulp van design en technologie oplossingen worden ontwikkeld voor onze grote maatschappelijke uitdagingen (energie, zorg, vergrijzing, mobiliteit, water, voedsel, ) en hoe wij met elkaar werken aan de Stad van de Toekomst (een smart city in cocreatie met smart citizens ). De Dutch Design Week wil zich (periodiek, bv 5-jaarlijks te beginnen in 2017) presenteren als World Design Expo. Dit betekent het in de aanloop naar 2017 verder ontwikkelen als platform en als interface tussen design/technologie/ kennisinstellingen/ bedrijven en (semi-) publieke organisaties. Ook zal een verbreding plaatsvinden naar een doorlopend jaarprogramma (gedacht wordt aan b.v. Dutch Design Weekends) waarbij toegewerkt wordt naar de week als hoogtepunt. Deze opgave / tegenprestatie verbinden wij aan het beschikbaar stellen van de licentie. Deze doorontwikkeling naar een World Design Expo in 2017 biedt niet alleen kansen om additionele financiering aan te trekken uit private, provinciale-, nationale- en Europese cultuurfondsen 2 maar ook om succesvol een beroep te doen op de Europese Horizon 2020 middelen bij de aanpak van de grand challenges met behulp van design en technologie en de ontwikkeling van de Stad van de toekomst. 2 Waaronder het fonds van de provincie waarin de Culturele Hoofdstadmiddelen worden gestort 3

4 Capital D is op dit moment de meest geëigende partij om de licentieovereenkomst mee te sluiten. Bij onverhoopt onvoldoende presteren van Capital D, hebben we de vrijheid om de uitvoering van de Dutch Design Week bij een andere partij neer te leggen. In de licentieovereenkomst die met Capital D zal worden afgesloten zullen de voorwaarden opgenomen worden waaronder Capital D het recht heeft het IP van de Dutch Design Week uit te nutten en de prestaties die de organisatie daarvoor moet leveren (maatschappelijke en financiële eisen t.a.v. de uitvoering van de DDW). Bij onvoldoende presteren (en/of draagvlak bij de designgemeenschap zelf) hebben wij als gemeente de mogelijkheid de organisatie van de week elders onder te brengen. Hiermee is de continuïteit van de Dutch Design Week in Eindhoven niet langer afhankelijk van het (financiële) presteren van Capital D en voorkomen wij herhaling van de situatie waarmee wij ruim een jaar geleden werden geconfronteerd (noodzakelijk bijspringen vanuit de gemeente om de DDW voor Eindhoven veilig te stellen). Zoals gezegd zijn wij van mening dat de DDW van groot belang is voor Eindhoven. Daarom hebben wij voor de borging hiervan geld over om het IP te verwerven. Hier hoeven wij niet aan de verdienen. Juist omdat een groot aantal activiteiten dat door Capital D wordt uitgevoerd onder meer in het kader van de Dutch Design Week, activiteiten betreffen van algemeen maatschappelijk belang (waaronder het zorgen voor de interface tussen designers en technologische (MKB-)bedrijven t.b.v. innovatie, talentontwikkeling, ). Wij zullen uw raad daarom op korte termijn een voorstel voorleggen om deze activiteiten aan te wijzen als Diensten van Algemeen Economisch Belang Beëindiging van onze garantstelling naar De Lage Landen en daarmee het afwenden van de (financiële) risico s die daar voor de gemeente uit voortvloeien. De inkomsten uit verkoop van de intellectuele eigendomsrechten van de Dutch Design Week zullen door Capital D moeten worden aangewend om de lening van De Lage Landen af te lossen. Daarmee voorkomen wij dat DLL de borgstelling uitwint en lopen wij niet langer het risico op een verlies van ,-. Ook voorkomen we dan dat de bankgarantie op het rekening-courantkrediet van ingeroepen wordt. Verplichtingen die voorvloeien uit deelname aan de Europese projecten vallen bij het niet kunnen nakomen van de aflossing ook terug naar de gemeente. Naast borging van de DDW beperken wij onze risico s dus substantieel met de aankoop. 1.7 Waarde van de intellectuele eigendomsrechten van de DDW door externe deskundige vastgesteld. De waarde van het IP is door een externe deskundige (registered valuator) vastgesteld. De prijs die wij voor het IP betalen is marktconform en de activiteiten duiden wij als diensten van algemeen economisch belang. Naar het oordeel van de (externe) 4

5 deskundigen is dan ook geen sprake van ongeoorloofde staatssteun (transactie is staatssteunproof) De organisatie is financieel in controle, goede eerste resultaten van nieuwe verdienmodellen. Zoals aan u gemeld werd in het herstructureringsplan van de toenmalige interim bestuurder van begin 2013 aangegeven dat Capital D structureel ,- basisfinanciering nodig had. Prognose was dan ook een exploitatieresultaat 2013 van -/ Om rust te creëren voor 2013 en de tijd om tot een structurele oplossing te komen, is dit tekort meegefinancierd in de lening van De Lage Landen. Het daadwerkelijk jaarrekening resultaat 3 is beter dan verwacht: -/ ,-. Daarbij moet bovendien worden aangetekend dat de organisatie in 2013 geconfronteerd is met fors extra lasten i.v.m. de reorganisatie (inhuur UNO Advies, interim management, inhuur crisiscommunicatie, totaal ,-) maar dit ruimschoots goedgemaakt heeft met extra baten (de eerste resultaten van de nieuwe verdienmodellen en de vrijval van de reservering t.b.v. het terug betalen van subsidies die niet aan de cofinancieringseis voldeden). Met de verkoop van het IP kan Capital D niet alleen de lening aan De Lage Landen aflossen, maar ook het exploitatietekort 2013 dekken. Begin 2013 ging de interim bestuurder er nog van uit dat structureel ,- additionele basisfinanciering noodzakelijk was. Op basis van de eerste resultaten van de nieuwe verdienmodellen en de kansen die er zijn i.v.m. het toewerken naar een World Design Expo, is de inschatting van Capital D dat de organisatie in 2014, 2015 en 2016 (aflopend) nog extra financiering nodig heeft, maar dat vanaf 2017 sprake is van een volledig sluitende meerjarenbegroting. Op basis van de huidige prognoses is de meerjarenbegroting van Capital D in de jaren 2015 en 2016 nog niet volledig sluitend.. Wij hebben echter de overtuiging dat Capital D succesvol in staat zal zijn om additionele financiering aan te trekken vanuit provinciale-, nationale- en Europese (cultuur- en innovatie)fondsen in lijn met de ambities waarin toegegroeid wordt naar een World Design Expo in Ons inziens liggen hier voldoende kansen Cofinanciering noodzakelijk voor de Europese projecten PROUD en Smart Culture. De Europese projecten PROUD en Smart Culture zijn op dit moment kwetsbare elementen in de exploitatie van Capital D. Beide Europese projecten zijn (in 2011 respectievelijk 2012) geïnitieerd door de gemeente, gericht op het bereiken van gemeentelijke doelstellingen 4 en vanuit organisatorisch oogpunt ondergebracht bij 3 Een concept jaarrekening is door de organisatie opgeleverd. Deze is, door de afhankelijkheid van de controle van de Europese projecten, nog niet voorzien van een goedkeurende accountantscontrole. 4 PROUD (People, Researchers and Organisations Using Design for innovation & Cocreation) is gericht op de co-creatie in samenwerking met bewoners en eindgebruikers 5

6 Capital D. Capital D beschikt immers over de uitvoerende kennis en design-expertise. Echter, inmiddels is gebleken dat Capital D niet in staat is om eigenstandig de verplichte 50% te co-financieren. Het gebruik van projectsubsidies voor de DDW en DDA (Dutch Design Awards) als co-financiering voor PROUD bleek bij nader inzien maar zeer beperkt mogelijk. Gezien het feit de gemeente de projecten geïnitieerd heeft en het grote belang dat wij hechten aan de uitvoering hiervan (en het feit dat wij garant staan naar de Europese Commissie inzake de continuïteit) willen wij vanuit de designmiddelen in 2014 en in te subsidiëren t.b.v. (resterende) cofinanciering van deze Europese projecten, op voorwaarde dat uw raad positief besluit op dit voorstel. Kanttekeningen 1.1. IP kan niet op de balans geactiveerd worden. De BBV regels staan het ons als gemeente niet toe om de investering in het IP op de balans te activeren. Dit omdat sprake is van immateriële activa. Dit betekent dat het aankoopbedrag in 2014 moet worden afgeboekt Andere scenario s mogelijk, met voor- en nadelen Er zijn een groot aantal strategische opties verkend waarmee de continuïteit van de Dutch Design Week geborgd zou kunnen worden. Alternatief voor het kopen van het IP is het overnemen van de lening van De Lage Landen in combinatie met een daaraan verbonden pandakte (pandrecht op het IP). Belangrijkste voordeel zou zijn dat wij het benodigde bedrag niet binnen onze begroting hoeven te dekken (afboeken). Belangrijkste nadeel is dat wij daarmee niet de mogelijkheid hebben om bij slecht functioneren van Capital D de uitvoering van de Dutch Design Week elders onder te brengen. Via het pandrecht kan weliswaar voorkomen worden dat de DDW zomaar uit Eindhoven verdwijnt. Bij eventuele nieuwe financiële problemen van Capital D belanden wij dan wel wederom in een klem, aangezien uitwinning van een pandrecht via de rechter moet plaatsvinden en daarmee complex en tijdrovend is. Bovendien is er na aflossing van de lening, het IP terug in handen van Capital D, waarmee wij wederom geen zekerheid hebben dat het evenement voor Eindhoven behouden blijft. Andere nadelen zijn het feit dat Capital D geen schone lei heeft (de organisatie blijft de lening achter zich aanslepen) en dat deze constructie staatssteun-technisch iets minder solide is, dan de optie waarvoor nu wordt gekozen. ten einde producten en diensten te ontwikkelen op maatschappelijke taakvelden. Gericht op het verbinden van eindgebruikers / designers en (publieke) organisaties met als doel oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken èn economische ontwikkeling (nieuwe producten en diensten, innovatie, werkgelegenheid). Smart Culture is gericht op het gebruik van innovatieve digitale technologieën bij de ontsluiting van cultureel erfgoed. 6

7 3.1 en 4.1. In 2015 en 2016 resteert een taakstelling voor Capital D om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen Om te groeien naar een sluitende exploitatie prognosticeert het geherstructureerde Capital D in de jaren 2015 en 2016 jaarlijks nog een beperkt begrotingstekort. Vanaf 2017 is de exploitatie naar verwachting sluitend, inclusief het ambitieniveau om te komen tot een World Design Expo. Wij hebben de overtuiging dat Capital D succesvol in staat zal zijn om additionele financiering aan te trekken vanuit private, provinciale-, nationale- en Europese fondsen in de doorgroei naar een World Design Expo in 2017 waarin wij tonen hoe met design en technologie oplossingen worden ontwikkeld voor de Stad van de toekomst. Kosten Wij stellen voor de aankoop van het IP ad ,- te dekken door het jaarrekeningresultaat 2013 hier met voorrang voor te bestemmen. In 2014 en in 2015 verlenen wij een incidentele subsidie van ,- ter cofinanciering van de Europese projecten PROUD en Smart Culture, op voorwaarde van een positief besluit van uw raad op dit raadsvoorstel. Deze subsidie zal worden gedekt uit de designmiddelen 2014 en Onderstaand een overzicht van verstrekte c.q. voorziene subsidies DDW vanuit de gemeente en (met de gemeente verbonden entiteiten) City Dynamiek/EHV365 en het Cultuurfonds Strijp S (Gemeente Eindhoven, Trudo, Volker Wessels, Woonbedrijf en Spoorzone B.V.) in de jaren 2010 t/m 2017: Realisatie/ Begroting DDW (in ) nnb nnb nnb Bezoekers Nnb nnb nnb nnb Subsidie Gemeente (in ) Subsidie EHV365 (in ) Subsidie Cultuurfon ds Strijp S (in ) nnb nnb Nnb p.m. p.m. p.m. 7

8 De bij dit dossier behorende begrotingswijziging zal u aangeboden bij het vaststellen van de jaarrekening Communicatie Middels een persgesprek van de portefeuillehouders design en financiën. Planning en uitvoering Maart Evaluatie Middels de reguliere Planning en Control Cyclus. Bijlage(n) Als bijlage(n) bij dit voorstel behoren: b Presentatie Now Future, terugblik 2013 b Concept Jaarrekening Capital D 2013 b Meerjarenbegroting Capital D (vertrouwelijk) b Taxatierapport (volgt voor commissiebehandeling) b b De bijlagen worden meegestuurd De bijlagen liggen ter inzage in de leeskamer Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven,, secretaris. 8

9 Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 18 februari en 4 en 18 maart maart 2014; gelet op het aangenomen amendement A2; besluit: 1. a. Instemmen met de aankoop door de gemeente van de intellectuele eigendomsrechten van de Dutch Design Week voor een bedrag ad ,- op voorwaarde dat Capital D dit bedrag aanwendt ter aflossing van de schuld aan De Lage Landen; b. deze investering in 2014 te dekken door het jaarrekeningresultaat 2013 hier met voorrang voor te bestemmen. 2. Het college opdracht geven om een licentieovereenkomst af te sluiten met Capital D met daarin de voorwaarden waaronder Capital D de IP-rechten van de Dutch Design Week mag uitnutten. Een van de voorwaarden die onderdeel uitmaakt van deze licentieovereenkomst is de vanaf 2016 jaarlijks door Capital D te betalen licentie-fee, waarvan het wenselijk is dat deze in 2020 toegegroeid is naar een marktconforme licentie-fee. Het college wordt verzocht om, gebaseerd op nader onderzoek, met een voorstel voor de hoogte van deze licentie-fee te komen (amendement A2). 3. Kennisnemen van het besluit van het college om een incidentele subsidie te verlenen van ,- in 2014 en ,- in 2015 aan Capital D als cofinanciering voor de Europese projecten PROUD en Smart Culture ten laste van de designmiddelen 2014 en 2015, op voorwaarde van een positief besluit op dit raadsvoorstel. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 25 maart R. van Gijzel, voorzitter. J. Verheugt, griffier. 9

10 1