Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, Postbus 90151, 5200 MC 's-hertogenbosch

Transcriptie

1 Heeze, 15 april 2015 Aan: Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, Postbus 90151, 5200 MC 's-hertogenbosch Onderwerp: Zienswijze aangaande toekomstige waterbergingsgebied Kleine Dommel (C ) Geachte leden van de Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, Via dit schrijven willen wij onze zienswijze m.b.t. bovenstaande genoemde waterberging duidelijk maken. Wij richten ons in deze zienswijze enkel op de aan te leggen dijk ten zuiden van perceel Rul 31, de voorziene ophoging van het wegdek en de daarmee samenhangende kap van laanbomen. Deze bomen grenzen deels aan ons land en zijn zichtbaar vanuit onze woning. Wij zijn van mening dat de kap van de bomen een aantasting zou zijn van het voor Noord-Brabant kenmerkende coulisselandschap. De bomen aan de Rul vertegenwoordigen landschappelijke waarde en verfraaien de enige toegangsweg tot de natuurpoort Strabrechtse Heide. Wij begrijpen de keuze die het college van B&W van de gemeente Heeze-Leende gemaakt heeft. Het college heeft besloten om niet voor de oplossing van hun (en onze) voorkeur te kiezen, vanwege een tweetal redenen; de hoge kosten en de beperkte houdbaarheid van de betreffende bomen. De informatie waarop dit besluit gebaseerd is (afkomstig van Waterschap de Dommel) blijkt op een aantal punten echter aantoonbaar onvolledig te zijn. In de onderstaande tekst zullen wij, wanneer van toepassing, hierop een toelichting geven. Eén van onze percelen, naast Rul 31, komt binnendijks te liggen. Aanleiding daarvoor is dat daarmee de kade niet tegen de woning van de familie Heesakkers wordt aangelegd. Omdat delen van dit perceel nodig zijn voor uitvoering van de voorlopig gekozen oplossing of voor alternatieven is er voor ons ook een economisch belang, zij het beperkt. Dit belang staat los van de nadrukkelijke wens om de laanbomen te behouden. Indien van toepassing zal dit financiële belang beschreven worden.

2 1. Aanleiding In het plan dat ter inzage ligt, wordt de straat Rul opgehoogd tot een kade. Dit is noodzakelijk om de woning van de familie Heesakkers bij inzet van de waterberging te beschermen tegen hoogwater. Als gevolg van deze kade moeten over een lengte van circa 200 meter alle laanbomen gekapt worden. Dit willen wij door middel van ons voorstel voorkomen. 2. Voorstel Leg de kade aan op het terrein van familie Heesakkers, ten noorden van de Rul. afbeelding 2-1: voorgestelde variant 3a, aanpassing op variant 3 uit rapport 4.4 Achtergrondrapportage ontwerprapport kades bijlage 8 De voorgestelde kade (groen) is in bovenstaande afbeelding aangeven, haaks aansluitend op de twee geplande kades. De lijn bestaande uit groene, gele en rode delen is de damwand die in rapport 4.4. Achtergrondrapportage ontwerprapport kades als variant 3 beschreven staat. Ons voorstel is om geen uitzondering te maken voor de zuidelijke kade en deze dus op dezelfde wijze uit te voeren als de overige drie kades. De kade komt ten noorden van de Rul te liggen. De toegang tot het perceel Rul 31 wordt uitgevoerd zoals beschreven in variant 3 met dat verschil dat de inrit op de kade wordt aangelegd en niet achter een damwand. De kade is ten westen van de meest westelijke inrit laag (DWP-1: 70 cm NAP +20,30). Dichter bij de Kleine Dommel neemt de hoogte van de kade toe. Omdat de afstand tot de woning dan maximaal is (55m tot 110m), is de overlast beperkt. Omdat ons voorstel 3a gebaseerd is op dat van variant 3, die op haar beurt weer gebaseerd is op variant 2, voegen wij beide beschrijvingen van deze oplossingen toe (bron: rapport 4.4, par 3.2.2). Hierbij is de in variant 2 beschreven drainage om de grondwaterstand voldoende laag te houden voor de bomen van doorslaggevend belang.

3 Variant 2 (zie tekening DWM in bijlage 8) In deze variant wordt aan de noordzijde van de weg een damwand geplaatst als vervangende waterkering. De damwand komt op de onder insteek van de sloot. Tussen de weg en de damwand wordt aangevuld. Aan de zuidzijde van de damwand komt een drainage om de grondwaterstand voldoende laag te houden voor de bomen. Aan de zijde van Heesakkers blijft de damwand zichtbaar. Eén van de opritten naar het perceel van Heesakkers komt te vervallen. Er hoeven slechts twee bomen te worden gekapt. Tijdens hoog water in de waterberging is het perceel van Heesakkers niet ontsloten. Variant 3 (zie tekening DWM in bijlage 8) Deze variant is vrijwel identiek aan variant 2. Alleen vervallen beide huidige perceelstoeritten en wordt een nieuwe perceelstoegang gemaakt meer naar het westen waar de weg hoger ligt dan de maatgevende waterstand in de waterberging. Hierdoor blijft het perceel van Heesakkers altijd bereikbaar. Voor het realiseren van de toerit is echter grond nodig van een particuliere eigenaar. 3. Motivatie Uit de variantenafweging (bron: rapport 4.4, par ) van Waterschap de Dommel blijkt dat variant 3 de beste oplossing biedt, inclusief handhaving van alle bomen. Een oplossing, zoals door ons voorgesteld, is niet onderzocht vanwege een overeenkomst tussen Waterschap de Dommel en Heesakkers, waarin niet alle direct betrokken partijen gekend zijn (bron: rapport 4.4, par. 2.15). Variantenafweging In de onderstaande tabel zijn de varianten tegen elkaar afgewogen. Uit de tabel blijkt dat variant 3 met de damwand aan de noordzijde én een nieuwe perceel toegang het beste scoort. Deze variant is alleen ook duur doordat er een damwand aangebracht moet worden en er een forse hoeveelheid grond moet worden aangekocht. Daardoor is uiteindelijk gekozen voor variant 4. In deze variant hoeft geen damwand (vervangende waterkering) te worden aangebracht en hoeft minder grond te worden aangekocht. Deze variant spaart een aantal bomen meer dan variant 0. (bron: rapport 4.4, par )

4 Zoals eerder vermeld heeft het college van B&W van de gemeente Heeze-Leende niet voor de beste oplossing gekozen om twee redenen: - De veronderstelling dat deze variant aanzienlijk hogere kosten met zich meebrengt dan de gekozen variant 4. - De aanname dat de levensduur van de bomen op de Rul beperkt is als gevolg van de aanleg van een damwand en een verhoogd grondwaterpeil. Op beide redenen wordt in de volgende paragrafen ingegaan kosten variant 3 en 4 De relatief hoge kosten die variant 3 met zich meebrengt worden voornamelijk veroorzaakt door de toepassing van een damwand. Indien echter deze damwand vervangen wordt door een voordelige kade zoals overal wordt toegepast, zijn de kosten lager, zelfs lager dan in de gekozen variant 4, het ophogen van de Rul. In de voorgestelde variant 3a is geen sprake van een damwand. Zoals later zal blijken is dit niet alleen de beste, maar ook de goedkoopste oplossing. Het verschil in kosten tussen variant 3 en 4 is ongeveer ,- euro (Bron: Marcel van den Broek, Waterschap de Dommel). Kosten voor variant 3 zijn te hoog ingeschat en voor variant 4 te laag door o.a. de volgende factoren: - Voor het verwerven van de grond van Wijffelaars wordt gerekend met 40,- euro/m2 in plaats van de geboden 11,- euro/m2 (Bron: Marcel van den Broek/Jos van Bree, beiden Waterschap de Dommel). - Voor het verwerven van de grond van Heesakkers worden ook kosten gerekend, maar de vraag is of deze grond verworven moet worden om daarop een oprit t.b.v. Heesakkers zelf aan te leggen. - Bij variant 4 zijn de kosten voor het aanbrengen van een tijdelijk wegdek niet meegenomen in de kosten (Bron: Marcel van den Broek, Waterschap de Dommel). - Er wordt gerekend met een levensduur van 40 jaar (Bron: Marcel van den Broek, Waterschap de Dommel), terwijl de damwanden ter hoogte van de A67 minstens 100 jaar meegaan. (rapport 5.1f Statische berekeningen regelwerk, par. 2.2, pagina 198, 290, 335) - Er wordt geen rekening gehouden met het waardeverlies van de bestaande bomen; circa ,- euro voor 23 beuken van 65 jaar oud (Bron: NVTB). Gezien de vragen die wij hadden bij het door Waterschap de Dommel gehanteerde kostenoverzicht, heeft Marcel van de Broek ons inzage in het overzicht toegezegd. Waterschap de Dommel weigert echter haar eerder gemaakte belofte na te komen om ons verdere inzage in de kosten te verschaffen. Hierdoor worden onze twijfels t.a.v. de juistheid van de financiele onderbouwing versterkt.

5 3.1.2 kosten voorgestelde variant 3a In het geval van alternatief 3a blijft de Rul onaangetast; dit betekent geen kappen en herplanten van bomen, geen wegdek twee keer aanleggen, geen Rul ophogen, geen leidingen en lantaarnpalen verplaatsen, geen beschoeiing of damwanden plaatsen en geen grond verwerven aan de zuid zijde van de Rul zoals in de voorlopig gekozen variant 4. Daarvoor in de plaats wordt een inrit aangelegd die veel korter is dan het wegdek in variant 4 op een aan te leggen kade plus drainage. De hiermee verbonden kosten zijn m.u.v. de te verwerven gronden aanzienlijk lager. Op basis van de kostenraming (Marcel van den Broek) voor variant 4, groot ,- euro, verwachten wij een besparing van kosten van minimaal ,- euro indien gekozen wordt door variant 3a. De kosten voor de te verwerven gronden zijn waarschijnlijk niet doorslaggevend voor de uiteindelijke keuze. Als de kade breed ingeschat wordt (10m), is er ongeveer 600 m2 grond van Wijffelaars nodig en m2 van Heesakkers. Voor de grond van Wijffelaars biedt Waterschap de Dommel 11,- euro. De grond van Heesakkers ligt binnen de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) en wordt daardoor mogelijk lager gewaardeerd. Mocht toch ook voor deze grond 11,- euro geboden worden, komen de totale kosten uit op minder dan ,- euro. Ons eigen economische belang in deze; 6.600,- euro, indien variant 4 gekozen wordt 4.900,- euro. Voor ons is er dus nauwelijks een economisch voordeel variantenafweging op basis van kosten In lijn met de variantenafweging die Waterschap de Dommel heeft gemaakt t.a.v de kwaliteit, willen wij de kosten per variant inzichtelijk maken. Zoals u kunt zien in onderstaande tabel is variant 3a de goedkoopste oplossing. Twee factoren die de doorslag geven zijn een veel eenvoudigere oplossing dan variant 4 met minder werkzaamheden plus het financieel inzichtelijk maken van de schade die aangericht wordt door de kap van de laanbomen. Voorgestelde variant 3a kost dus maar de helft van het op basis van kosten gekozen alternatief 4. Het verwerven van meer grond verandert de conclusie niet: variant 3a is het voordeligst. Tabel 3.2 kosten per variant

6 * bron: Marcel van den Broek, kostenraming 3a is gebaseerd op kosten variant 4 ** voor variant 3 zijn de kosten opgenomen in de post aanleg, voor variant 4 is het bod dat het waterschap de Dommel 6 maart j.l. heeft gedaan, voor variant 3a is het de benodigde grond 1.700m2 maal de geboden prijs op 6 maart j.l. *** in variant 4 worden de bomen gekapt, de schade moet in de variantenafweging meegenomen worden om een maatschappelijk verantwoorde keuze te kunnen maken. 3.2 Houdbaarheid van de bomen Er wordt getwijfeld aan de levensduur van de beuken door waterpeilstijging, daarom is er een Bomen Effect Analyse (BEA) uitgevoerd (Bron: Bomen Effect Analyse, van Helvoirt Groenprojecten BV). Uitkomst van deze analyse zijn twee opties: bomen behouden en maatregelen treffen gedurende 6 tot 12 jaar om de bomen te laten wennen aan de gewijzigde situatie, of kap. De eerste optie wordt door Waterschap de Dommel zonder motivering verworpen. Dit is merkwaardig, zeker omdat de bomen in het verleden al meerdere grote waterpeilwijzigingen achter de rug hebben. Na het lezen van het rapport wordt duidelijk dat de optie om de bomen te behouden niet zonder meer verworpen kan worden. De levensvatbaarheid van de bomen wordt blijkbaar bepaald door drie factoren: 1) Grondwaterpeilstijging. Er is geen rekening gehouden met de drainage die specifiek voor het behoud van de bomen aangelegd wordt in varianten 2, 3 en 3a. (bron: rapport 4.4, par 3.2.2). Het probleem waterpeilstijging wordt dus in toom gehouden. Uit de BEA blijkt dat bomen moeten wennen aan de nieuwe situatie. Het in stand houden van de drainage met het daarmee samenhangende onderhoud is dus tijdelijk. Er wordt aangenomen dat de negatieve impact van de waterpeilstijging betrekking heeft op iedere boom. Dit is niet het geval. Met name bomen aan de oostzijde krijgen te maken met een verhoogd grondwaterpeil als we zoals in de BEA de drainage buiten beschouwing laten. 2) Huidige conditie van de bomen. In de BEA is met behulp van een steekproef de conditie van de bomen ingeschat in januari In deze steekproef zijn ook bomen opgenomen die helemaal niet op de nominatie staan om gekapt te worden. Het aantal relevante waarnemingen dat resteert is daardoor beperkt. Op basis van de steekproef wordt vastgesteld dat de bomen over het algemeen in een matige conditie verkeren. In de conclusies van het onderzoek wordt uitgegaan van dit oordeel. In opdracht van Waterschap de Dommel is in februari 2015 echter een bomeninventarisatie uitgevoerd voor alle te kappen bomen (Bron: rapport 5.1c Kaart en lijsten te kappen bomen). Hierbij wordt vastgesteld dat de bomen over het algemeen in redelijke conditie zijn, de een na hoogste classificatie. De voorgestelde situatie in de BEA geeft de situatie te slecht weer en is niet in lijn met de meer recente waarneming.

7 3) Invloed van de aanleg van de damwand. Er wordt aangenomen dat de negatieve impact van de damwand betrekking heeft op iedere boom. Dit is niet het geval. Alleen bomen aan de noordzijde krijgen in geval van variant 3 te maken met een damwand. In geval van de voorgestelde variant 3a, is geen sprake van een damwand en vervalt deze negatieve impact. Alleen bomen die blootgesteld worden aan een verhoogd waterpeil EN waarvan de huidige conditie matig is EN waarvan de wortels beschadigd raken door aanleg van de damwand, zullen een verkorting kennen van de levensduur. Deze combinatie van factoren komt niet voor. Er is dus geen sprake van verkorting van de levensduur. 3.3 Andere voordelen m.b.t. voorgestelde variant 3a Naast de genoemde kosten en het behoud van de bomenlaan, heeft de door ons voorgestelde variant 3a andere voordelen ten opzichte van de voorlopig gekozen variant Scheiding van verantwoordelijkheden Indien de Rul opgehoogd wordt (variant 4), ontstaat er een onduidelijke situatie. Door het ophogen van de Rul zal de kade 30 centimeter gaan inklinken gedurende meerdere jaren. Om deze reden wordt voorgesteld om tijdelijke bestrating aan te leggen (bron: rapport 4.4, par 3.2.1). Waterschap de Dommel is niet van plan om dit advies op te volgen (Bron: Marcel van den Broek, Waterschap de Dommel). Wie is straks verantwoordelijk voor het wegdek en de daarmee samenhangende veiligheid? In de voorgestelde variant 3a blijft de Rul onaangetast. Gemeente Heeze-Leende en Waterschap de Dommel kunnen in de toekomst niet naar elkaar wijzen als het gaat om onderhoud of erger gevolgschade. Waterschap de Dommel is verantwoordelijk voor de veiligheid m.b.t. de waterberging, de gemeente voor de weg. Voordeel van de voorgestelde oplossing is totale scheiding van verantwoordelijkheden Veiligheid/ongemakken Door het behoud van de Rul is het niet nodig om tegen een dijk op te rijden/lopen/fietsen. Verder kunnen vraagtekens gezet worden bij de veiligheid bij de daling tussen kade en brug over de Dommel. De snelheidslimiet is 60 km/h maar omdat het een weg buiten de bebouwde kom betreft, wordt hier vaak harder gereden. Een onverwachte daling, net voor een brug maakt die situatie onveilig. Daarnaast gaat de opgehoogde Rul inklinken waarbij we een verzakt wegdek moeten accepteren of moeten kiezen voor een tijdelijk wegdek met andere ongemakken.

8 4. Aanvullend Waterschap de Dommel en familie Heesakkers zijn onderling overeengekomen dat de zuidelijke kade niet op het terrein van Heesakkers aangelegd zal worden (bron: rapport 4.4, par 2.15). Hierbij dient opgemerkt te worden dat geen van de betrokken partijen die in dat geval wél grond moet leveren hiermee ingestemd heeft Specifieke uitgangspunten kaden Heesakkers Beschikbare ruimte voor de kade Ter plaatste van het perceel Heesakkers zijn afspraken met de eigenaar gemaakt over het ruimtebeslag. De kaden zullen buitenwaarts van de binnenste lijnen uit onderstaande figuur moeten worden gerealiseerd. bron: rapport 4.4, par 2.15: begrenzing beschikbare ruimte kade Heesakkers Gevolg van deze overeenkomst is dat binnen de gestelde kaders geen alternatieven onderzocht zijn en dus ook niet het voorstel 3a zoals hierboven beschreven. Indien Heesakkers tegemoet gekomen moet worden wegens het niet nakomen van bovenstaande overeenkomst zijn er, met de beschreven kostenvoordelen, voldoende middelen beschikbaar om een eventuele compensatie aan te bieden. Als tegemoetkoming kan daar waar een kade mogelijk als storend wordt ervaren, bijvoorbeeld tussen de twee inritten, de kade vervangen worden door een damwand. Meerkosten bedragen euro/m (bron: Marcel van den Broek), totaal ,- euro.

9 5 Samenvatting Middels deze zienswijze willen wij voorkomen dat de bomen aan de Rul gekapt worden voor het realiseren van waterbergingsgebied de kleine Dommel. Het kappen van deze bomen zou een aantasting zijn van het voor Noord-Brabant kenmerkende coulisselandschap. Ze verfraaien de enige toegangsweg tot de natuurpoort Strabrechtse Heide. Het besluit hiertoe berust op incorrecte informatie met betrekking tot de te maken kosten en de te verwachten levensduur van de bomen. Wij stellen in deze zienswijze een betere en goedkopere oplossing voor (variant 3a) waarbij de Rul en de bomenlaan in stand gehouden worden en het perceel van Heesakkers te allen tijde bereikbaar blijft. In deze variant, die direct afgeleid is van de variant die door Waterschap de Dommel als beste alternatief gezien wordt, wordt ten noorden van de Rul op het perceel van Heesakkers een kade aangelegd. Deze variant heeft tot gevolg dat de bomen behouden kunnen worden, de kosten lager zijn, er geen onveilige situaties ontstaan en er duidelijkheid is over de verantwoordelijkheden van de verschillende partijen waardoor problemen in de toekomst voorkomen worden. Voor eventuele compensatie voor Heesakkers vanwege niet nagekomen afspraken, is gezien de besparingen voldoende ruimte. Ik hoop dat u ons voorstel in overweging wilt nemen. Met vriendelijke groet, Familie J.C.M. Wijffelaars van den Hurk Rul TW Heeze