Actieplan jeugdbeleid

Transcriptie

1 Actieplan jeugdbeleid 1. Betere vroegtijdige herkenning van problemen 2. Meer samenwerking tussen instanties, minder bureaucratie 3. Betere bestuurlijke organisatie 4. Geen fixatie op problemen, maar oog voor preventie 5. Meer jongerenparticipatie Waarom dit plan? Er is veel te doen over jeugdbeleid en jeugdzorg. Daar waar de jeugd de toekomst zou moeten hebben, gaat het bij de discussies over jongeren voornamelijk om problemen en overlast: hangjongeren, criminaliteit en gebrek aan burgerschap. Vaak vergeten we dat we zelf jong zijn geweest en dat het leuk was om op straat te zijn. Uit een recent verschenen onderzoek van het Verwey-Jonker instituut blijkt dat de grote steden over het algemeen een slechte omgeving bieden voor kinderen om op te groeien. Den Haag staat op de derde plaats van de minst kindvriendelijke steden van Nederland. Door de aard van de grote stad is het wellicht lastig om Den Haag meer kindvriendelijk te maken. Bovendien zijn veel wijken in Den Haag onderling niet te vergelijken. Deze vaststelling ontslaat het stadsbestuur niet om alles op alles te zetten om de jeugd een betere omgeving te bieden om op de groeien. D66 in Den Haag wil meer daadkracht van de gemeente voor onze jeugd. Daarom presenteren we een aantal maatregelen dat er voor moet zorgen dat Den Haag meer doet voor haar jongeren. Een gedeelte van de maatregelen is gericht op jeugdbeleid in algemeen, een ander gedeelte op de zorg voor jongeren waar het niet goed mee gaat. 1. Betere en vroegtijdiger herkenning van problemen Hoe eerder problemen aan het licht komen hoe beter. Om die reden moeten de jeugdinstanties, maar ook peuterspeelzalen, kinderopvanginstellingen en onderwijsinstellingen een belangrijke rol spelen in de vroegtijdige signalering en herkenning van problemen bij jongeren en in gezinnen. Beroepskrachten moeten beter geschoold en begeleid worden en gericht kunnen doorverwijzen naar bijvoorbeeld de Integrale Vroeghulp VTO. Wat D66 Den Haag betreft moeten er meer ouder-kindcentra komen. In deze centra wordt de aanpak voor het jonge- en het oudere kind meer geïntegreerd. Bestaande voorzieningen zoals consultatiebureau, peuterbureau, schoolarts en opvoedondersteuning kunnen daarin ondergebracht worden. Juist de afgelopen tijd zijn vestigingen van het consultatiebureau in Den Haag gesloten en zijn opvoed- ondersteunende activiteiten van het consultatiebureau verminderd. De belangrijkste reden van deze maatregelen is de aanpassing van de 1

2 vergoedingen vanuit het Rijk. D66 vindt het werk van de consultatiebureaus zo belangrijk dat de gemeente niet alleen de verplichte taken moet laten uitvoeren. Consultatiebureaus moeten een belangrijke schakel zijn in het bieden van opvoedingsondersteuning en vroegtijdige signalering van problemen. Het samenvoegen van consultatiebureaus en het afbouwen van activiteiten is niet gewenst en moet dan ook worden teruggedraaid. Ouders die dat willen moeten gratis cursussen kunnen krijgen over vraagstukken rond de opvoeding en ontwikkeling van hun kind. In gezinnen waar problemen zijn vastgesteld op deze gebieden worden deze cursus dwingend aangeboden. Naast de officiële instanties zijn natuurlijk de mensen uit de directe omgeving van het kind en het gezin onmisbaar om problemen te signaleren. Kennissen, buren, vrienden, sportverenigingen: iedereen kan een rol spelen bij het opvangen en doorgeven van signalen als het echt mis gaat. Het Advies- en meldpunt Kinderopvang Kindermishandeling werkt daarbij naar behoren, maar kampt helaas al een aantal jaren met te lange wachtlijsten. 2. Betere samenwerking instanties, minder bureaucratie In februari 2006 hebben Provinciale Staten van Zuid-Holland een telefonade georganiseerd over jeugdzorg. Bij deze jeugdzorg-driedaagse waren ook een D66- Raadslid uit Den Haag en raadsleden uit Rotterdam/Rijnmond betrokken, vanwege de verantwoordelijkheid van de stadsregio's voor de jeugdzorg. Opvallend was het aantal bellers dat grote waardering had voor de individuele hulpverleners, maar kritiek had op de onderlinge afstemming, de wachtlijsten en de organisatie van de jeugdzorg. Nog meer dan nu het geval is, moeten organisaties gaan samenwerken. Dat geldt voor de jeugdzorg, maar ook voor jeugdbeleid zonder medische indicatie. In overleg tussen politie, justitie, kinderbescherming, jeugdzorg, onderwijs en lokaal bestuur moeten harde en toetsbare afspraken gemaakt worden over een gezamenlijke jeugdbeleid en de aanpak van jeugdcriminaliteit. Registratie en informatie-uitwisseling is één van de thema s die in het kader van de landelijke Operatie Jong worden uitgewerkt. De jeugdketen bestaat uit een groot aantal instellingen en hulpverleners, die elk vanuit hun eigen invalshoek werken aan problemen van of met jeugdigen. Om een samenhangende en adequate begeleiding, hulp en als dat nodig is correctie te kunnen bieden, moeten de partijen in de keten goed samenwerken. Dat begint bij een goede informatieuitwisseling. Het probleem in de jeugdketen is meestal niet dat er onvoldoende informatie beschikbaar is, maar dat er geen systematische uitwisseling plaatsvindt van die informatie, vooral als er meerdere disciplines bij betrokken zijn (zorg, onderwijs, sociale zekerheid, politie, justitie). Dit speelt temeer als de informatie-uitwisseling op bovengemeentelijk niveau moet plaatsvinden. D66 Den Haag wil dat de gemeente Den Haag er voor zorgt dat de instellingen die betrokken zijn met probleemjongeren snel gaan werken met de verwijsindex -risicojongeren. De verwijsindex - risicojongeren is een landelijke (elektronische) 2

3 applicatie waarin signalen die verschillende instellingen doorgeven worden geregistreerd. De verwijsindex bevat geen inhoudelijke informatie: er staat alleen in dat er een (risico)contact is geweest met een jeugdige, niet wat dat contact dan behelsde. Inhoudelijke informatie is beschikbaar in de (al dan niet elektronische) dossiers van de afzonderlijke instellingen. De verwijsindex beperkt zich juist niet tot één instelling of één sector, maar verzamelt de signalen van zoveel mogelijk partijen die met jeugd in aanraking komen. Wanneer er twee of meer signalen binnen zijn gekomen over één en dezelfde persoon moet verbinding worden gelegd tussen de diverse melders en kan er gecoördineerd actie worden ondernomen. Essentieel is dat de Haagse instellingen die te maken hebben met de jeugdzorg binnenkort het Electronische Kindvolgdossier invoeren. 3. Betere bestuurlijke organisatie Het jeugdbeleid is niet gebaat bij versnippering van beleid en verkokering van ambtelijke organisaties. Een wethouder die specifiek verantwoordelijk is voor het jeugdbeleid kan de samenhang van de maatregelen en eenheid van het beleid bevorderen. Dit voorkomt dat wethouders naar elkaar kijken en afwachten. De wethouder coördineert alle beleidsvelden die specifiek gericht zijn op jongeren. Van scholing, jeugdgezondheidszorg, jeugdwerkloosheid tot jeugdcriminaliteit. D66 wil daarom dat de volgende collegeperiode in Den Haag een wethouder Jeugdbeleid wordt benoemd, die snel aan de slag gaat met de volgende punten: meer stageplekken voor jongeren om de aansluiting tussen school en werkplek te verbeteren Voorkomen van schooluitval en het verder terugdringen van de jeugdwerkeloosheid voorkomen en bestrijden van jeugdcriminaliteit. Jongeren hebben het recht om aangesproken te worden op ontoelaatbaar gedrag. Jongeren moeten de schade die ze toebrengen aan de openbare ruimte vergoeden, of in geld of in werkuren. De bestuurlijke aansturing van de jeugdzorg is in Nederland regionaal geregeld. In de meeste gevallen is de provincie verantwoordelijk voor de toewijzing van de middelen, in aantal gebieden - zoals bijvoorbeeld Rotterdam en ook Haaglanden- is de stadsregio verantwoordelijk. Deze bestuurlijke verdeling is verre van ideaal. Het stadsgewest Haaglanden is een vorm van getrapt bestuur. Dat wil zeggen dat de regio geen eigen gekozen vertegenwoordiging heeft, maar dat het bestuur wordt gevormd uit wethouders, burgemeesters en raadsleden uit de deelnemende gemeenten. Het jeugdzorgbeleid en de verdeling van de gelden wordt eenmaal per jaar besproken in een adviescommissie van Haaglanden. De opkomst bij deze vergadering is over het algemeen erg laag. Zo was de laatste twee jaar vanuit de gemeenteraad van Den Haag alleen de D66-afgevaardigde aanwezig. Op deze manier krijgt de jeugdzorg niet de aandacht die het verdient. D66 Den Haag wil daarom dat de gemeente Den Haag in plaats van het Stadsgewest Haaglanden verantwoordelijk wordt voor de aansturing van de jeugdzorg. Een ambitieus maar zeker geen onhaalbaar streven: Steven van Eijck, commissaris Jeugd en Jongerenbeleid van Operatie Jong heeft zich al eerder in 3

4 deze richting uitgelaten. Wat D66 Den Haag betreft smeden we het ijzer nu het heet is. 4 Geen fixatie op problemen en repressie maar juist oog voor preventie De gemeente Den Haag heeft de laatste jaren teveel nadruk gelegd op het oplossen en te weinig op het voorkomen van problemen met kinderen en jongeren. Zo is in Den Haag de subsidie van alle peuterspeelzalen in de goede wijken ingetrokken en verplaatst naar peuterspeelzalen (voorscholen) in achterstandswijken. Een ander voorbeeld is de feesttenten met de oud-en-nieuw viering. Een buurt krijgt een feesttent en subsidie van de gemeente als er in voorgaande jaren problemen zijn geweest. Is het een aantal jaren rustig geweest, dan krijgt de buurt geen tent meer. Een ander voorbeeld is de identificatieplicht. In de eerste zes maanden van 2005 heeft de politie Haaglanden 2049 keer proces-verbaal opgemaakt wegens het niet kunnen/willen tonen van identificatie. Afgaand op signalen uit de stad is het aannemelijk dat een groot deel van de bekeuring naar jongeren zijn gegaan, voornamelijk op hangplekken. Er zijn situaties bekend dat een agent een jongere vijf keer op 1 dag naar zijn identificatie heeft gevraagd. Het middel schiet dan zijn doel volledig voorbij en verslechtert de relatie tussen jongere en bestuur. Daarom wil D66 de aandacht verschuiven van problemen en repressie naar preventie en positief handelen. Wij zijn allemaal jong geweest en moeten jongeren niet primair benaderen als een probleem. Dat betekent een meer positieve grondhouding. Door maatschappelijke organisaties, de overheid en ook de politiek en politie. Jongeren horen erbij. Zoals al eerder gezegd, ook wij zijn jong geweest. Jongeren experimenteren en daarvoor moeten we ze de ruimte geven, voorzieningen creëren die ze echt zelf willen. Maar bij experimenteren horen ook duidelijke grenzen. Daarom wil D66: Meer sportvoorzieningen voor jongeren in de stad. Niet alleen omdat ze te dik zijn, maar omdat sporten leuk is, bovendien gezond en bij uitstek de integratie bevordert. Meer gerichte vrijetijdsvoorzieningen voor jongeren. Niet omdat we tegen hangplekken zijn, maar omdat we de nieuwsgierigheid van jongeren willen prikkelen en ze een zinvolle tijdsbesteding willen bieden. Uitbreiding van de brede buurtschool. Scholen moeten ook na schooltijd een belangrijke rol spelen voor jongeren in de wijk. Dat kan door op school, samen met cultuurinstellingen, sportclubs en anderen veel activiteiten te ontwikkelen die gericht zijn op vrijetijdsbesteding en op brede ontwikkeling. En omdat er in sommige wijken veel te weinig te beleven is voor jongeren Meer consequent optreden bij de politie, meer afstemming tussen de wijkagent en de agenten van de repressieve noodhulp over optreden tegen jongeren. Dat kan in de praktijk betekenen dat soms meer en harder, soms minder wordt opgetreden, maar dat jongeren en politie wel weten wat ze aan elkaar hebben. 4

5 5 Meer jeugdparticipatie Als kinderen en jongeren van jongs af aan deelnemen aan maatschappelijke activiteiten, kunnen zij zich ontwikkelen tot volwassenen die volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij. Meestal gaat dit vanzelf en soms hebben zij daarbij ondersteuning nodig. Het betrekken van jongeren bij het beleid in Den Haag moet daarom een belangrijk uitgangspunt zijn van de gemeente Den Haag. Kinderen en jongeren hebben het recht hun mening te geven over zaken die hen aangaan. En dat gaat verder dan het meepraten over een hangplek in de wijk. De invloed van jongeren moet een vanzelfsprekend onderdeel zijn van de beleidsvorming. D66 wil meer inspanningen van de gemeente om de jeugd te betrekken bij het beleid. Op school met maatschappelijke activiteiten, maar ook daarbuiten. Ook politici en politieke partijen moeten hierin een bijdrage leveren. Raadsleden van D66 en van andere partijen ontvangen regelmatig groepen scholieren in het stadhuis. Deze activiteiten zullen we in samenwerking met de scholen uitbreiden. Ervaringen uit het verleden leren dat het lastig is om op stedelijk niveau een jeugdraad te formeren. Daarom moet de komende periode parallel aan de stadsdeelcommissies gewerkt worden met jeugdstadsdeelraden. Een andere mogelijkheid is om jongeren op meer creatieve wijze bij beleidsontwikkeling te betrekken. Bijvoorbeeld: door budgetten voor eigen initiatieven ter beschikking te stellen die ze dan ook zelf mogen uitvoeren met begeleiding van gemeente (bijvoorbeeld om de buurt op te knappen), door vrijwilligerswerk en maatschappelijke stages. DE STAD IS VAN JOU. STEM OP JEZELF! 5