Welzijn, Volksgezondheid en Emancipatie

Transcriptie

1 RIS091969_ Gemeente Den Haag Bestuursdienst Commissie Welzijn, Volksgezondheid en Emancipatie Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Uw brief van Aan de leden van de commissie Welzijn, Volksgezondheid en Emancipatie Onderwerp Uitvoering Tijdelijke regeling vroegsignalering Uw kenmerk Ons kenmerk BOW/ Doorkiesnummer (070) Aantal bijlagen Datum 4 december 2001 Met deze brief informeer ik u over de uitvoering van de 'Tijdelijke regeling vroegsignalering' binnen onze gemeente. De middelen die verbonden zijn aan de regeling stellen ons in de gelegenheid om de consultatiebureaus van de stichting Thuiszorg Den Haag extra te faciliteren ten behoeve van hun zorg voor 0-4 jarigen die in een dreigende achterstandssituatie verkeren én hun ouders. Ten behoeve van de uitvoering van de regeling is een raadsbesluit nodig. Na vaststelling van deze notitie zal een raadsvoorstel worden voorgelegd. Aanleiding Het kabinet heeft 35 miljoen gulden ter beschikking gesteld voor de uitvoering van een aantal extra taken van consultatiebureaus in het kader van de sluitende aanpak voor 0-6 jarigen (BANS-akkoord). Het gaat onder andere om een extra impuls ten behoeve van het vergroten van het bereik van de consultatiebureau's, (vroeg-) signalering, begeleiding en verwijzing van kinderen met een (taal)achterstand en de deelname van de consultatiebureaus aan netwerken op het terrein van lokaal jeugdbeleid. Voor de gemeente Den Haag is voorlopig een bedrag van 1,3 miljoen gulden beschikbaar voor de periode mei mei Wanneer de herindeling een feit is per 1 januari 2002, komt er voor de gemeente Den Haag nog een bedrag bij. Hierover wordt u bij een andere gelegenheid geinformeerd. Gemeenten hebben op dit moment op basis van de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid verantwoordelijkheid voor de jeugdgezondheidszorg van 4-19 jarigen. De jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen - consultatiebureau's - ligt momenteel bij de instellingen voor thuiszorg. Op dit moment hebben gemeenten nog geen zeggenschap over de wijze waarop de ouder- en kindzorg door de thuiszorgorganisaties wordt uitgevoerd. Dit betekent dat een longitudinale, ongedeelde jeugdzorg voor 0-19 jarigen nu niet mogelijk is. De zorg door thuiszorgorganisaties is primair gericht op individuele kinderen. Gemeentelijke regie maakt het mogelijk (in het kader van BANS) beleid te ontwikkelen en uit te voeren ten behoeve van groepen kinderen in (dreigende) achterstandssituaties. Inlichtingen bij: Westenbroek Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Telefax

2 2 Het kabinet is voornemens om ook de regiefunctie voor de jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen per bij de gemeenten te leggen. De Tijdelijke regeling vroegsignalering kan gezien worden als een opmaat daartoe. Dit betekent dat het gewenst is de vertaling van de regeling naar concrete activiteiten te bezien in het licht van deze regiefunctie van de gemeente voor de integrale jeugdgezondheidszorg ( 0-19 jaar). Wanneer het bereik onder de 0-4 jarigen optimaal is, verbetert ook de basis voor de totale jeugdgezondheidszorg van 0 tot 19 jarigen. Consultatiebureaus behoren tot het 0-6 jarigen beleid In Den Haag is de zorg voor 0-4 jarigen gerekend tot het 0-6 jarigen beleid. De stichting Thuiszorg Den Haag, waaronder de consultatiebureaus ressorteren, is vertegenwoordigd in de werkgroep 0-6 jarigen (zoals u bekend is dit een subwerkgroep van het Haags Onderwijs Beraad). Daarnaast participeert de stichting in de netwerken 0-6 jarigen. In de notitie 0-6 jarigenbeleid in Den Haag (in januari 2000 door de gecombineerde commissievergadering WVE/OSWI vastgesteld) is onder meer aangegeven dat de toeleiding naar het consultatiebureau vergroot moet worden en dat de consultatiebureaus in staat gesteld zouden moeten worden intensiever in de netwerken 0-6 jarigen te functioneren. In de zg. nulmeting naar het activiteitenaanbod voor 0-6 jarigen en hun ouders is onder meer over de consultatiebureau's opgemerkt dat de registratie van kinderen zou moeten verbeteren, dat het bereik van peuters (uit doelgroepen) vergroot moet worden en dat het consultatiebureau meer als vindplaats ten behoeve van peuterspeelzaalwerk en kinderdagverblijf zou moeten gaan dienen. Toen u de notitie 0-6 jarigenbeleid vaststelde waren er nog geen middelen om de consultatiebureaus extra te faciliteren. De mogelijkheden van de Tijdelijke regeling vroegsignalering vormen een extra impuls en passen dus goed binnen het Haagse 0-6 jarigen beleid. Plan van aanpak Ik heb aan Thuiszorg Den Haag gevraagd om - in overleg met de gemeente - een plan van aanpak voor de uitvoering van de Tijdelijke regeling vroegsignalering in te dienen. In dit plan van aanpak acht ik de volgende punten van belang en dienen als zodanig extra aandacht te krijgen: 1 Vroegsignalering en toeleiding Ik streef ernaar dat alle 0-4 jarigen (100% van de zuigelingen en 100% van de peuters) naar het consultatiebureau gaan en volledig gebruik maken van de zorg die daar wordt aangeboden. Momenteel is het bereik onder zuigelingen 96% en onder peuters 73%. Via de GBA ontvangt Thuiszorg Den Haag informatie over pasgeboren kinderen en neemt het consultatiebureau contact op met de ouders. In dit eerste contact wordt aan ouders uitgelegd wat het consultatiebureau te bieden heeft en wordt een afspraak gemaakt voor een huisbezoek. De regeling maakt het mogelijk om meer tijd te besteden om ouders over te halen gebruik te (blijven) maken van de diensten van het consultatiebureau door middel van extra oproepen, (ongevraagde) huisbezoeken en dergelijke. Daarnaast zal meer inzicht verkregen moeten worden in de redenen van ouders van peuters om niet meer naar het consultatiebureau te gaan. Vergroting van het bereik is een eerste stap, de tweede stap is de vroegsignalering van taal- en andere ontwikkelingsachterstanden bij 0-4 jarigen en een juiste toeleiding van kind en ouders naar divers aanbod. 2 Registratie Aan de middelen heeft het ministerie van VWS een reeks strikte voorwaarden verbonden.

3 3 De meest complexe voorwaarde heeft betrekking op de bij te houden registratie opdat een aantal gegevens kunnen worden herleid. Die registratie is nu nog een knelpunt. Thuiszorg Den Haag is, evenals de meeste andere thuiszorgorganisaties, momenteel nog niet in staat om alle volgens de regeling benodigde gegevens te leveren. Een adequate registratie is belangrijk. Niet alleen om aan de financieringsverplichting van het ministerie van VWS te voldoen, maar vooral om beleidsmatige informatie te verzamelen (bijvoorbeeld over specifieke groepen) en om op termijn per kind (via het electronisch dossier) over een goede basis-informatie te beschikken die ook in de verdere levensfasen van nut is. Thuiszorg Den Haag heeft inmiddels een interne werkgroep ten behoeve van de registratie geformeerd. Deze werkgroep heeft vastgesteld welke gegevens in het kader van de vroegsignalering kunnen worden verzameld en zal onderzoeken hoe deze gegevensverzameling intern afgestemd kunnen worden met andere gegevensbestanden en met die van externe organisaties (zoals de GGD). De stichting heeft aangegeven vanaf 1 januari 2002 aan de verplichte registratie te kunnen voldoen, aangezien het eerste jaar een aanloopjaar is. Overigens beschouw ik een gedegen registratie (groepsgericht en individueel gericht) als een belangrijk instrument voor verdere beleidsontwikkeling en -evaluatie. 3 Verbetering bereik van het consultatiebureau van kwetsbare groepen Ouders zijn niet verplicht om gebruik te maken van de diensten van het consultatiebureau. Het consultatiebureau besteedt veel aandacht aan voorlichting aan ouders over het consultatiebureau en aan werving. Het bereik en behoud van kwetsbare groepen is daarbinnen een belangrijk onderwerp. Er zijn ouders die geen gebruik maken van het consultatiebureau. Sommige ouders kiezen er welbewust voor om de begeleiding van de kinderen aan bijvoorbeeld de huisarts over te laten. Er zijn echter ook ouders behorend tot kwetsbare groepen die de weg naar het consultatiebureau niet weten te vinden of die na een of enkele bezoeken niet meer komen. Het consultatiebureau kan de ontwikkeling van de kinderen dan niet meer volgen, kan de ouders dan geen adviezen geven en de ouders ook niet doorverwijzen naar bijvoorbeeld de voorschool. Dit is zeer in het nadeel van de desbetreffende kinderen. Door de Tijdelijke regeling vroegsignalering kan het beleid ten behoeve van kwetsbare groepen geintensiveerd worden. Dit betekent dat er meer activiteiten kunnen worden verricht om kwetsbare groepen naar het consultatiebureau te krijgen en daar te houden. Dit kan bijvoorbeeld door een gerichte benadering van doelgroepen, door bepaalde ouders frequenter uit te nodigen op het consultatiebureau te komen en ook door vaker op huisbezoek te gaan. 4 Project 'spoorloze' kinderen Er zijn kinderen van 0-4 jaar die niet door het consultatiebureau gezien worden en waarvan het vermoeden bestaat dat ze in hun ontwikkeling worden bedreigd. Bijvoorbeeld omdat de ouders verslaafd zijn, zich prostitueren, er sprake is van geweld in de thuissituatie etc.. Vaak is het bij het consultatiebureau niet bekend waar de kinderen wonen of verblijven. Het spreekt vanzelf dat het belangrijk is dat er zicht komt op deze kinderen en hun ontwikkeling, zodat ouders begeleid kunnen worden bij hun opvoedingstaken of om in te kunnen grijpen voor het mis gaat. Door middel van een experiment, waarbinnen een speciale functionaris kinderen die uit het zicht van het consultatiebureau zijn geraakt opspoort en de ouders alsnog toeleidt naar het consultatiebureau, wil ik zoeken naar een manier om het bereik van het consulatiebureau te vergroten. Deze functionaris zal dan ook voldoende contacten moeten

4 4 hebben met andere organisaties (politie, GGD, Raad voor de kinderbescherming, AMK en Bureau Jeugdzorg). In het geval van de 'spoorloze' kinderen is het een nadeel dat ouders op vrijwillige basis naar het consultatiebureau gaan. Waar sprake is van in hun ontwikkeling bedreigde kinderen zou er meer drang uitgeoefend moeten worden op ouders om naar het consultatiebureau te bezoeken. In ieder geval vraagt dit een zeer actieve opstelling van de consultatiebureaus. 5 Deelname aan de netwerken De middelen van de regeling geven de consultatiebureau's de mogelijkheid de deelname aan diverse netwerken te intensiveren. De netwerken 0-6 hebben betrekking op de afstemming en samenhang van activiteiten voor 0-6 jarigen per stadsdeel. In de netwerken participeren diverse organisaties die zich bewegen op het 0-6 jarigen terrein. Het is van belang dat de consultatiebureau's actief participeren in deze netwerken. Naast deze afstemmingsnetwerken voor 0-6 jarigen, zijn er ook de 'casuistiek- netwerken' ook wel de netwerken 0-12 genoemd. Hierin participeren onder meer scholen, huisartsen, AMW, hulpverlening en jeugdgezondheidszorg. In deze eveneens per stadsdeel functionerende netwerken worden afzonderlijke kinderen besproken. Van oudsher hoort vroegtijdige onderkenning van ontwikkelingsproblemen tot de taken van de consultatiebureau's. Het tijdig en gedocumenteerd verwijzen naar en participeren in het IV-VTO team (voor Integrale Vroeghulp en VroegTijdige Onderkenning van Ontwikkelingsstoornissen) zal verbeterd worden, zodat individuele kinderen en hun ouders sneller en beter geholpen worden op het gebied van verstandelijke en motorische handicaps en andere ontwikkelingsproblemen. Thuiszorg Den Haag verwerkt bovengenoemde punten in een gedetailleerd activiteitenplan. Het gaat daarbij ook om het inzetten van extra personeel, om scholing en begeleiding en om protocollering van de werkwijze. Voorschot Om Thuizorg Den Haag in de gelegenheid te stellen om zich voortvarend voor te bereiden op de regeling is, onder voorwaarde dat de raad akkoord gaat met de uitvoering van de regeling, voor het zomerreces een voorschot verleend. Wij zullen op korte termijn een raadsvoorstel aan u voorleggen. Met vriendelijke groet, de voorzitter, Jetta Klijnsma

5 5 afdruk aan -OCW JGZ Monne -OCW BSP Westenbroek -OCW directeur Volksgeozndheid -Stichting Thusizorg Den Haag