Anticonceptie is maatwerk

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Anticonceptie is maatwerk"

Nienke van Beek
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Anticonceptie is maatwerk Rik van Lunsen, Ellen Laan, Hanneke Termeer. Afdeling Seksuologie & Psychosomatische Gynaecologie Yvette Zimmerman en Herjan Coelingh Bennink Pantarhei Bioscience B.V.

3 Marijke B, 18 jaar heeft sinds een jaar haar eerste seksuele relatie met Peter F. Ze komen samen op het spreekuur. Als anticonceptie gebruikt ze Microgynon 30. De pil bevalt goed en ze heeft regelmatige onttrekkingsbloedingen in de stopweek met minder bloedverlies en pijn dan tijdens de menstruatie vóór pilgebruik. Met de zin in seks is het echter niet zo best gesteld en ze heeft zelf het idee dat het aan de pil ligt. Kan dat vraagt ze

4 Ca 10% van de jonge vrouwen heeft vaak of altijd geen zin, van hen gebruikt 70% de pil. Bij 5-10% van de pilgebruiksters met geen zin is dat direct gerelateerd aan het pilgebruik De pil geeft een daling van biologisch beschikbaar testosteron, maar bij slechts de helft van de vrouwen met een echt testosterontekort heeft dat merkbare effecten op seksualiteit Ja, dat kan. Maar de kans is groter dat het gaat om een verschil in verlangen of een ander motivatieprobleem

5 Wat bedoelt u precies met geen zin? spontaan en/ of responsief verlangen Situatief of gegeneraliseeerd? Zijn er wel eens situaties dat u zich wel seksueel geprikkeld voelt? Tijdsas in relatie tot start huidige pil? Heeft u opgemerkt dat er een bepaald patroon in de tijd is?

6 Maar wat is dan seksueel verlangen? Seksuele arousability (opwindbaarheid, responsiviteit, receptiviteit) Seksuele motivatie Seksueel verlangen Zin is de beslissing om iets met beginnende seksuele opwinding te gaan doen 6

7 Floor, 24 jaar, topsportster, heeft al een paar jaar het gevoel dat er seksueel iets niet klopt. Het is niet zo dat ze niet wil, maar als zij vrijt is het zelfs onder ideale omstandigheden en zowel solo als samen een enorme klus om opgewonden te worden, dat ontneemt haar zolangzamerhand alle lust. Ze had behoorlijk last van puistjes en is daarom destijds geswitched naar Diane35. Ze regelt haar eigen ontrekkingsbloedingen zodat ze tijdens belangrijke wedstrijden nooit ongesteld is. Soms slikt ze de pil wat langer door voordat ze aan een stopweek begint en regelmatig gebruikt ze twee of drie strips achter elkaar. Dat redt ze makkelijk zonder tussentijds bloedverlies (tailor made bleeding dus)

8 Gegeneraliseerde sterk verminderde seksuele responsiviteit (arousability) Soms wel responsief maar alleen in stopweek Daarnaast geeft Floor desgevraagd aan dat ze zich vaak moe en futloos voelt en dat ook haar trainers is opgevallen dat ondanks veel trainingsarbeid in het krachthonk haar spierkracht en spiervolume veel minder toeneemt dan je zou verwachten Actie: andere pil?

9 (lijkt op depressie!) Verminderde seksuele opwindbaarheid Verminderde frequentie van seksuele gedachten en fantasieën Verminderde nachtelijke seksuele responsen Verminderde genitale sensitiviteit Vitaliteitsverlies Moeheid Afname spierkracht en -volume

10 Onderdrukking van de ovariële androgeenproductie (50%). (wel of niet gecompenseerd door bijnierproductie) Verminderde biologische beschikbaarheid van T (SHBG T ) (E dosis afhankelijk en afhankelijk van type progestageen) Differentiële intrinsieke (anti)androgene eigenschappen van progestagenen (2e generatie licht androgeen 4e antiandrogeen)

11 30 EE/ desogestrel (n=11) EE/ levonorgestrel (n=33) EE/ Cyproterone acetate (n=8) nmol/l nmol/l nmol/l normal range: nmol/l mean median Coelingh Bennink,van Lunsen, Fauser et al Unpublished data

12 Impact of OC on SHBG and Androgen Levels: A Retrospective Study in Women with Sexual Dysfunction free testosterone and bioavailable testosterone were also significantly higher for Never-Users compared with Continued-Users, (calculated free testosterone: 6.9 ± 0.7 pmol/l and 21.5 ±3.1 pmol/l) Panzer C, Goldstein I et al. J Sex Med 2006;3:

13 Hebben die veranderingen in biologisch beschikbaar testosteron nu echt effect op de seks? Sommige studies zeggen van wel Sommige studies zeggen van niet Maar: De meeste studies gebruiken heel globale meetmethoden en nooit de juiste eindpunten (frequentie van arousability ) RCT s ontbreken vrijwel geheel En

14 Houden geen rekening met het feit dat sommige vrouwen meer van T afhankelijk zijn voor zin en opwinding dan anderen* Houden geen rekening met het feit dat de verklaring voor het verschil in afhankelijkheid van T o.a. verklaard wordt door interindividuele verschillen in seksuele stimulus verwerking ( quick and dirty * * versus neat and slow * * * * (Graham et al Psychoneuroendocrinology (2007) 32, ) ** Ledoux *** Laan en van Lunsen

15 RCT s Meting van frequentie van arousabilty Psychofysiologie met T afhankelijke stimuli (fantasieën)

16 Anamnestisch duidelijk tekenen van T insufficiëntie (Totaal T 0.4 nmol/l, SHBG > 500nmol/l) Wil beslist de pil blijven gebruiken ivm tailor made bleeding Dus wat is voor haar de beste pil? Laagst mogelijke E dosering : 20 g Minst antiandrogene progestativum: LNG Toch weer puistjes? E iets omhoog

17 Oac zonder effecten op androgeen status Door: toevoegen van lage dosering van een androgeen en/of toepasbaar maken van een natuurlijk oestrogeen (E4 Estretol)

Vergelijkbare documenten

Testosteron en de ouder wordende man Hormonale aspecten van seksuele problematiek. Peter Leusink, huisarts, seksuoloog NVVS

+ Testosteron en de ouder wordende man Hormonale aspecten van seksuele problematiek Peter Leusink, huisarts, seksuoloog NVVS + Conflict of interest (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst