Opstart van een 2 de pijler : toekomstoriëntaties en hun impact op de pensioenkloof

Transcriptie

1 Opstart van een 2 de pijler : toekomstoriëntaties en hun impact op de pensioenkloof Ethias verzekering Stefan Martens Departementsverantwoordelijke Pensioenverzekeringen en Sparen stefan.martens@ethias.be Tel. 011/

2 Opstart van een 2de pijler : toekomstoriëntaties en hun impact op de pensioenkloof 1. Korte probleemschets 2. Opstart 2 de pijler : wettelijk kader 3. Opstart 2 de pijler : welk vehikel 4. Case studie financiering optimale gelijkschakeling 5. Naar een betaalbare oplossing 6. Collectief pensioenfonds

3 1. Korte probleemschets Wettelijk pensioen vastbenoemden contractanten Bruto maandelijks pensioen (volledige loopbaan) als contractant als vastbenoemde Schoonmaakster 967 EUR EUR Brandweerman EUR EUR Gegradueerd verpleegster EUR EUR Ingenieur type B EUR EUR Ingenieur type A EUR EUR

4 1. Korte probleemschets Mogelijke oplossingen Contractant een vaste benoeming aanbieden : - Huidige wetgeving laat dit toe zonder dat de werkgever verantwoordelijk is voor de regularisatie verleden loopbaan -> pensioenstelsel 1 ste pijler onder druk - Geen oplossing voor GESCO s - Wat indien gesubsidieerde projecten worden stopgezet? Duidelijk statutair en contractueel kader definiëren waarbij een 2 de pijler of aanvullend pensioen wordt aangeboden aan het contractueel personeel : - Verantwoordelijkheid van de werkgever in het al dan niet valoriseren van de verleden loopbaan - Ook GESCO s genieten van een 2 de pijler

5 2. Opstart 2 de pijler : wettelijk kader Er is geen specifiek wettelijk kader voorhanden dat de 2 de pijler in de openbare sector regelt. 3 determinerende teksten 1) De WAP : Wet van 28 april 2003 betreffende de aanvullende pensioenen en het belastingstelsel van die pensioenen en van sommige aanvullende voordelen inzake sociale zekerheid 2) De WIBP: Wet van 27 oktober 2006 betreffende het toezicht op de instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening 3) Het voorontwerp Tobback: Voorontwerp van wet betreffende de aanvullende pensioenen voor contractuele personeelsleden in overheidsdiensten

6 2. Opstart 2 de pijler : wettelijk kader 1) WAP : Enkele krachtlijnen Discriminatieverbod : definiëring rechthebbenden, geen dekking overlijden/ziekte, reglement op dezelfde wijze toepasselijk voor rechthebbenden, Verplichte opbouw van onvoorwaardelijke privatieve rechten Verplicht : - uiterlijk na 1 jaar kan de aangeslotene aanspraak maken op de verworven reserves. ( 5jaar) - de pensioentoezegging mag niet inhoudloos zijn. Onvoorwaardelijk : - de pensioentoezegging doet verworvenheden ontstaan, onaantastbaar in hoofde van de genieter.

7 2. Opstart 2 de pijler : wettelijk kader 1) WAP : Enkele krachtlijnen (vervolg) Informatieverplichting t.a.v. de aangeslotene : de pensioenfiche = Jaarlijks document met informatie betreffende de verworven prestaties en de datum van opeisbaarheid, de verworven reserves en deze van het vorige jaar, het financieringsniveau, Strikte procedure bij uittreding : Behoud van opgebouwde rechten bij de oude werkgever Reserveoverdracht mogelijk naar : Nieuwe werkgever met wie men arbeidsovereenkomst heeft afgesloten, indien men wordt aangesloten bij de pensioentoezegging van die werkgever KB 69 instellingen (instellingen die totale winst verdelen en kosten beperken)

8 Opstart 2de pijler : wettelijk kader 1) WAP: Enkele krachtlijnen (vervolg) Democratisering 2 de pijler via sectorpensioenen : Invoering pensioentoezegging via protocol van akkoord, gesloten in het bevoegde onderhandelingscomité. (stelt het pensioenreglement vast) Inrichter = een paritair samengestelde rechtspersoon aangeduid door het bevoegde onderhandelingscomité. Opting-out : Het protocol van akkoord kan opting-out voorzien : Besturen mogen zelf de pensioentoezegging organiseren : deze moet echter voldoen aan de in het protocol aangehaalde voorwaarden (minstens gelijkwaardig aan de voorziene sectorale toezegging), en men moet bijzondere adviesprocedure respecteren

9 2. Opstart 2 de pijler : wettelijk kader 2) WIBP Hfst XI Openbare besturen en overheidsbedrijven Overheidsbedrijf Openbaar bestuur 1 ste pijler Wettelijke pensioenen 2 de pijler Extralegaal pensioen Externaliseren Eis minimum financiering Mogelijke vrijstelling indien garantstelling gemeente of hogere overheid Externaliseren Eis minimum financiering Geen vrijstelling Geen verplichting tot Externaliseren Geen verplichting minimum financiering Geen verplichting tot Externaliseren Geen verplichting minimum financiering, echter geen vrijstelling indien men toch externaliseert

10 2. Opstart 2de pijler : wettelijk kader 3) Voorontwerp Tobback Voorontwerp daterende uit de regering Verhofstadt, april 2007 Doel : pensioenkloof tussen contractanten en vastbenoemden dichten. Inhoudelijk : De pensioentoezegging is van het type vaste prestaties, waarbij de vaste prestatie bepaald wordt op basis van het verschil of een fractie van het verschil tussen enerzijds het pensioen ten laste van de overheid (cfr. vastbenoemden) en anderzijds het werknemerspensioen.

11 2. Opstart 2de pijler : wettelijk kader 3) Voorontwerp Tobback Verplichte uitkering onder de vorm van een aanvullende rustrente Exclusief patronale financiering : Vermits latere benoeming mogelijk is en men dan een subrogatie toepast, dienen beide pensioenen vanuit dezelfde bron gefinancierd te worden. Werknemersbijdragen zouden in dat geval een reële vermindering voor de betrokkene betekenen : want onherroepelijk verloren. Voordeel : Rente in functie van het gemiddeld eindsalaris Nadeel : Zeer onduidelijke financiering!!! - Premie afhankelijk van het te vormen voordeel

12 2. Opstart 2de pijler : wettelijk kader Enkele pijnpunten Juridische problematiek > nog geen eigen wettelijk kader Behoud van rechten op 2de pijler bij eventuele latere benoeming (hiervoor zijn er praktische oplossingen) Recht 2de pijler ontstaat na 1 jaar aansluiting <-> 5 jaar dienst voor overheidspensioen, aansluiting vanaf 25 jaar Geen voordelen bij overlijden en ziekte : huidige antidiscriminatiewetgeving WAP laat geen gelijkaardige regeling als het overheidsregime toe. Procedure bij uitdiensttreding (andere werkgever, benoeming, ontslag) Opmaak jaarlijkse pensioenfiche met verplichte opgave : De verworven prestatie en datum van opeisbaarheid De verworven reserves en deze van het vorige jaar De variabele elementen in de berekening

13 3. Opstart 2 de pijler welk vehikel 1. Groepsverzekering 2. Organisme voor de Financiering van Pensioenen : OFP 3. Collectief Pensioenfonds

14 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel 1. GVZ 2. OFP 3. CP WAP toepasselijk? = bescherming aangeslotene Externalisatie verplicht? Controlewetgeving vehikel Minimum- Financiering? ja ja ja ja ja neen KB Leven WIBP neen ja ja neen

15 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel 1.GVZ 2.OFP 3.CP Financiering - Nieuwe verplichtingen : integraal - Verleden loopbaan : over max. ±20 jaar spreiden (max. resterende looptijd tot pensioen) Idem GVZ Financieringstraject vrij te bepalen : er moet uiterlijk voldoende financiering zijn op het moment van uitkering Juridische band met aangeslotene Rechtstreekse band tussen de verzekeraar en aangeslotene Rechtstreekse band tussen OFP en aangeslotene Rechtstreekse band tussen het openbaar bestuur en de aangeslotene

16 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel 1.GVZ 2.OFP 3.CP Beheerstaken: Actuarieel Administratief Financieel All-in product van de verzekeraar Mogelijke delegatie van deze taken aan externen -Erkend actuaris -Consultants -Sociaal secretariaat -Vermogensbeheerders Mogelijke delegatie van deze taken aan externen vgl. OFP Of bij verzekeraar die het beheer van het CP kan waarnemen Hfst XIII KB Leven -Revisoren Actuarieel: Opmaak van de jaarlijkse pensioenfiche (bepaling individuele rechten), uitwerking noodzakelijke financiering, controle minimumfinanciering, actuariële studies, Administratief: Maandelijkse rentebetalingen, administratie bij indiensttreding en uittreding, Financieel beheer: Beheer van de reserves

17 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel 1.GVZ 2.OFP 3.CP Eigendom reserves Technische voorzieningen verzekeraar Technische voorzieningen OFP Eigendom van het openbaar bestuur Financieel beheer - Meestal Tak 21 Gewaarborgd Meestal vgl. met Tak 23 - Tak 21 - Tak 23 kapitaal + interest - Zelden Tak 23 Enkel middelenverbintenis/geen - Tak 26 = kapitalisatie vgl met Tak 21 kapitaalswaarborg Roerende voorheffing vrijstelling vrijstelling (*) Tak (*) in 2007 wel vrijstelling bekomen voor CP s die reserves aanleggen voor pensioenbijdragen aan RSZPPO Geen vrijstelling Tak 23 Vrijstelling

18 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel 1.GVZ 2.OFP 3.CP Rsz-bijdrage 8.86% op de premies 8.86% op de dotaties 8.86% op de uitgekeerde renten Belasting van de uitkering Marginaal belast Idem Idem Indien RENTEPLAN

19 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel Ter conclusie 1.GVZ 2.OFP 3.CP Voordelen - All-in product, bestuur moet enkel premie betalen - Controle beheerstaken - Transparantie - Inspraak - Kosten besparend indien voldoende kritische massa - Idem OFP + - Geen onmiddellijke financieringsverplichting - Gemengde financiering (huidige financiële crisis) - Autonomie bestuur voor de manier van inrichting

20 3. Opstart 2de pijler : welk vehikel Ter Conclusie 1.GVZ 2.OFP 3.CP Nadelen -Financieringsverplichting, extra zwaar indien valorisatie verleden loopbaan - Financieringsverplichting idem GVZ - Hoge opstartkost: oprichtingsformaliteiten (statuten, Algemene Vergadering, Raad van bestuur, operationele organen, erkende commissarissen, - Gevaar op onderfinanciering indien onrealistisch financieringstraject - Complexiteit

21 4. Case studie : optimale gelijkschakeling Enkel aanvullend rustpensioen Maandelijkse uitkering van het aanvullend pensioen AP AP = OP (overheidssector) WP (privésector) = 100% gelijkschakeling Verleden loopbaan volledig geregulariseerd

22 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Case studie gemeente inwoners overzicht contractuelen ACTIEVEN + verleden loopbaan TOTAAL Huidige loonmassa : ,23 Aantal actieven : 188 Huidige waarde verbint. verleden loopbaan : (I) ,71 NIV AANTAL overheidspensioen prive pensioen 2de pijler % 2de pijler A % B % C % D % E %

23 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Case studie jaren verleden loopbaan A ant al 25 Loopbaan tot 1/01/ D ienst jaren

24 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Case studie Leeftijdsopbouw < Actieven Man Gesco Contr Vrouw Contr Man Gesco Vrouw Gesco Man Proef Vrouw Proef Man Contr 10 Man Gesco 45 Man Proef 4 Vrouw Contr 34 Vrouw Gesco 91 Vrouw Proef 4 Totaal

25 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Scenario 1 : Evolutie van de aanvullende renten 100% van het verschil tussen de privé regeling en overheidsregeling wordt gedekt. JAAR LOON- AANVULLENDE LAST MASSA PENSIOENEN IN % Pensioenleeftijd 61 jaar Sterftetafel mr-fr Index 2,0% ,0% ,0% ,3% ,6% ,7% ,8% ,1% ,5% ,9% ,6% ,3% ,6% ,0% ,6% ,0% ,4% ,9% ,5% ,9% ,3% ,7% ,7% ,9% ,0% ,1% ,5% ,6% ,1% ,9% ,7%

26 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Scenario 1 Objectief A: Overbruggen van de uitgaven over 30 jaar bijdrage 5,50% JAAR LOON- BIJ- BIJ- INTE- PATR. AAN- RESUL- SALDO VER- DEK- VER- DEK- MASSA DRAGEN DRAGE- REST BIJ- VULLEND TAAT DEK- BINTE- KINGS- BINTE- KINGS- Contract + VOET 4,5% DRAGE PEN- KINGS- NISSEN GRAAD NISSEN GRAAD Tijdelijken 5,50% 0,0886 SIOENEN WAARDEN PENS. TOT. TOT. =2 * 4 RSZ = = 9 / 10 = 9 / = ,50% % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % % ,50% % %

27 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Scenario 1 Objectief B: Groeifonds = steeds een positief resultaat bijdrage 9,00% JAAR LOON- BIJ- BIJ- INTE- PATR. AAN- RESUL- SALDO VER- DEK- VER- DEK- MASSA DRAGEN DRAGE- REST BIJ- VULLEND TAAT DEK- BINTE- KINGS- BINTE- KINGS- Contract + VOET 4,5% DRAGE PEN- KINGS- NISSEN GRAAD NISSEN GRAAD Tijdelijken 9,00% 0,0886 SIOENEN WAARDEN PENS. TOT. TOT. =2 * 4 RSZ = = 9 / 10 = 9 / ,00% % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % % ,00% % %

28 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Scenario 1 Objectief C: 100% dekking over 30 jaar bijdrage 12,75% JAAR LOON- BIJ- BIJ- INTE- PATR. AAN- RESUL- SALDO VER- DEK- VER- DEK- MASSA DRAGEN DRAGE- REST BIJ- VULLEND TAAT DEK- BINTE- KINGS- BINTE- KINGS- Contract + VOET 4,5% DRAGE PEN- KINGS- NISSEN GRAAD NISSEN GRAAD Tijdelijken 12,75% 0,0886 SIOENEN WAARDEN PENS. TOT. TOT. =2 * 4 RSZ = = 9 / 10 = 9 / ,75% % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % % ,75% % %

29 4. Case studie Optimale gelijkschakeling Scenario 1 Objectief C: 100% dekking over ±16 jaar verplichte financiering bij GV en OFP JAAR LOON- BIJ- BIJ- INTE- PATR. AAN- RESUL- SALDO VER- DEK- VER- DEK- MASSA DRAGEN DRAGE- REST BIJ- VULLEND TAAT DEK- BINTE- KINGS- BINTE- KINGS- Contract + VOET 4,5% DRAGE PEN- KINGS- NISSEN GRAAD NISSEN GRAAD Tijdelijken 0,0886 SIOENEN WAARDEN PENS. TOT. TOT. =2 * 4 RSZ = = 9 / 10 = 9 / ,7% % ,5% % % ,4% % % ,3% % % ,2% % % ,1% % % ,0% % % ,0% % % ,9% % % ,8% % % ,8% % % ,7% % % ,6% % % ,6% % % ,5% % % ,4% % % ,4% % % ,3% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % % ,4% % %

30 5. Naar een betaalbare oplossing? Enkel aanvullend rustpensioen Maandelijkse uitkering van het aanvullend pensioen AP AP = X% (OP (overheidssector) WP (privésector)) = X % gelijkschakeling Verleden loopbaan wordt voor X% geregulariseerd Dynamisch wegwerken van de pensioenkloof

31 5. Naar een betaalbare oplossing ingenieur type A (GW 100 % 43750) OP bruto maand 0% 20% 40% 60% 80% 100% de pijler WP bruto maand bruto netto WP = 47% OP % netto OP 62,4% 70,1% 77,8% 85,2% 92,0% 100,0% A. Pensioenkloof tussen WP en OP, wordt netto in belangrijke mate dichtgereden met een 2 de pijler die 60% van het bruto verschil uitkeert. schoonmaakster (GW 100 % 14850) OP bruto maand 0% 20% 40% 60% 80% 100% de pijler WP bruto maand bruto netto WP = 73% OP % netto OP 83,6% 88,8% 92,2% 95,7% 96,9% 100,0% brandweerman (GW 100 % 23500) OP bruto maand 0% 20% 40% 60% 80% 100% de pijler WP bruto maand bruto netto WP = 54% OP % netto OP 72,1% 77,3% 83,2% 89,6% 94,6% 100,0% gegradueerde verpleegster (GW 100 % 25000) OP bruto maand 0% 20% 40% 60% 80% 100% de pijler WP bruto maand bruto netto WP = 62% OP % netto OP 76,0% 81,3% 86,5% 91,2% 95,3% 100,0%

32 5. Naar een betaalbare oplossing A. Pensioenkloof tussen WP en OP, wordt netto in belangrijke mate dichtgereden met een 2 de pijler die 60% van het bruto verschil uitkeert. Gevolg pensioenfinanciering : 40% goedkoper!!! Objectief financiering 100% verschil 60% verschil A) overbruggen 30 jaar 5,50% 3,30% B) groeifonds 9,00% 5,40% C) 100% dekking over 30 ja 12,75% 7,70%

33 5. Naar een betaalbare oplossing A. Pensioenkloof tussen WP en OP, wordt netto in belangrijke mate dichtgereden met een 2 de pijler die 60% van het bruto verschil uitkeert. B. Om geen grote breuk met het verleden te veroorzaken wordt de regularisatie van de verleden diensttijd geleidelijk opgebouwd : Voorbeeld : Gevolg pensioenfinanciering : ± 51% goedkoper!!! Op pensioen in 2008 = niets Op pensioen in 2009 = 10% van het verschil Op pensioen in 2010 = 13% van het verschil Vanaf op pensioen in 2026 = 60 % van het verschil Objectief financiering 100% verschil 60% verschil 10%+3% tot max. 60% verschil A) overbruggen 30 jaar 5,50% 3,30% 2,50% B) groeifonds 9,00% 5,40% 4,40% C) 100% dekking over 30 ja 12,75% 7,70% 6,60%

34 5. Naar een betaalbare oplossing Financiering 2de pijlerplan Resultaten 7 case-studies - 100% verschil privé overheidspensioen - 60% verschil privé overheidspensioen - 10% verschil + jaarlijks 3% tot 60% vanaf 2026 cs1 cs2 cs3 cs4 cs5 cs6 cs7 OBJECTIEF FFINANCIERING 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Gemiddeld bijdrage Overbruggen 30 jaar 5,50% 5,40% 5,25% 4,00% 4,75% 6,25% 6,20% 5,30% Groeifonds 9,00% 8,75% 7,20% 6,80% 7,40% 9,10% 9,25% 8,20% 100% dekking 12,75% 12,60% 11,40% 10,75% 11,00% 13,00% 12,75% 12,00% OBJECTIEF FFINANCIERING 60% 60% 60% 60% 60% 60% 60% Gemiddeld bijdrage Overbruggen 30 jaar 3,30% 3,25% 3,10% 2,50% 3,00% 3,75% 3,75% 3,20% Groeifonds 5,40% 5,25% 4,30% 4,10% 4,40% 5,50% 5,60% 4,90% 100% dekking 7,70% 7,60% 6,90% 6,50% 6,60% 7,75% 7,70% 7,30% OBJECTIEF FFINANCIERING 10% + 3% 10% + 3% 10% + 3% 10% + 3% 10% + 3% 10% + 3% 10% + 3% Gemiddeld bijdrage Overbruggen 30 jaar 2,50% 2,50% 2,00% 1,90% 2,10% 2,75% 2,75% 2,40% Groeifonds 4,40% 4,30% 3,20% 3,50% 3,60% 4,60% 4,40% 4,00% 100% dekking 6,60% 6,60% 5,60% 5,80% 5,60% 7,00% 6,40% 6,20%

35 6. Collectief Pensioenfonds

36 6. Collectief pensioenfonds Uitgangspunten Te bereiken doel regeling : Pensioenvoordeel in rechtstreekse relatie met loopbaan en gemiddeld eindsalaris Een of andere vorm van regularisatie verleden loopbaan : 10%+3% geeft na 10 jaar 37% en na 18 jaar 60% van het verschil Enkel toekomstige loopbaan geeft na 10 jaar 20% en na 18 jaar 37,7% van het verschil Geen nieuwe discriminatie : Pensioenvoordeel in rechtstreekse relatie met loopbaan en gemiddeld eindsalaris -> voorkomt aftopping in kader wet Wijninckx (relatief absoluut pensioenplafond Haalbare financiering

37 6. Collectief pensioenfonds Schema beheer voor eigen rekening van een Collectief Pensioenfonds 2 e pijler 1 Actieve + gepensioneerde beschermd door WAP 1) Openbaar Bestuur /rechtspersoon doet een pensioentoezegging en blijft verantwoordelijk voor de pensioenbetalingen 3 3)Pensioenbetalingen op verzoek van Openbaar Bestuur/rechtspersoon Reserves Openbaar Bestuur / Rechtspersoon Beheerd door verzekeraar(s) fin. Instellingen 2) Beheer Tak 21/26 = min. rendement of Beheer Tak 23 = zonder garantie 2 Openbaar Bestuur of sectoraal / multi-werkgevers (rechtspersoon, géén IBP) 4) Verzekeraar neemt bijkomend diverse diensten waar : actuarieel beheer, berekeningen, administratief beheer, betalingen 4 Toegankelijk voor alle lokale besturen die een intern pensioenreglement hebben afgesloten (één van de modellen voorgesteld door rechtspersoon)

38 6. Collectief pensioenfonds Collectief Pensioenfonds : voordelen Niet onderworpen aan de controlewetgeving : Autonoom het financieringstraject uittekenen -> regularisatie back-service Nauwelijks opstartkosten, geen verplichting tot rapportering CBFA, aanleg solvabiliteitsmarges, Bestuur of sectorale regeling bepaalt zelf : Welke taken uitbesteed worden, welke risico s afgedekt dienen te worden Kan op een gelijkaardige manier functioneren als een OFP zonder te zijn onderworpen aan de controlewet Personeel is beschermd door de WAP : Opgebouwde rechten in dit plan gelden als verworvenheden en kunnen NIET meer worden afgenomen Gemengde financiering : verenigt de voordelen van het repartitie- en kapitalisatiesysteem

39 6. Collectief pensioenfonds Collectief Pensioenfonds : voordelen Regeling op sectoraal niveau is mogelijk : Bepalen van het pensioenplan Paritair beheer Bepalen van de beleggingscriteria risicoprofiel van de beleggingen Financiering op basis collectieve kapitalisatie Mogelijkheid voorzien om verzekeraar vermogensbeheerder extern te auditeren Quasi volledige autonomie in het organiseren en uitwerken van het aanvullend pensioenplan

40 6. Collectief pensioenfonds Collectief Pensioenfonds : nadelen Gevaar voor onderfinanciering : Discipline in acht nemen om het financieringstraject te respecteren en tijdig bij te sturen Roerende voorheffing van toepassing op Tak21/26 : Vandaag is er vrijstelling voor Collectieve Pensioenfondsen waarbij de verzekeraar rechtstreekse betalingen verricht aan de RSZPPO Tak 23 (zonder kapitaal en interestwaarborg) is wel vrijgesteld maar stuit op weerstand toezichthoudende overheid. Opmerking : bij een OFP is er meestal ook geen formele kapitaal- of interestwaarborg Verantwoordelijkheid van het openbaar bestuur : Verplichte garantstelling voor de goede afloop van de pensioenverplichtingen ; Risico s kunnen echter verregaand ingedekt worden door een overeenkomst met een verzekeraar in een overeenkomst voor eigen rekening van een collectief pensioenfonds na aanbesteding