Convenant Vervolgtraject Stedelijk Kompas (17 december 2015)

Transcriptie

1 Convenant Vervolgtraject Stedelijk Kompas (17 december 2015) Inleiding Sinds maart 2008 bestaat het Stedelijk Kompas regio Breda, een samenwerking van diverse organisaties op het gebied van maatschappelijke opvang, GGZ en verslavingszorg. Het Stedelijk Kompas regio Breda komt voort uit afspraken met de rijksoverheid om in navolging van de G4 een plan van aanpak te ontwikkelen voor de maatschappelijke opvang, de verslavingszorg en de OGGz. Dit hangt samen met de invoering van de WMO en de overheveling van rijksoverheidstaken naar centrumgemeenten op het gebied van de collectieve preventie GGZ. Het algemene doel van het Stedelijk Kompas zoals in 2008 vastgesteld is het realiseren van goede opvang en begeleiding aan kwetsbare mensen gericht op een aanvaardbaar maatschappelijk bestaan. Concreet worden inspanningen geleverd om: - alle geregistreerde dak- en thuislozen een passend traject te bieden; - reguliere en duurzame huisvesting voor deze doelgroep te realiseren; - dakloosheid ten gevolge van huisuitzetting terug te dringen; - dakloosheid ten gevolge van detentie of klinische verblijf te reduceren; - overlast ten gevolge van dakloosheid te minimaliseren. Bovengenoemde doelen zijn vertaald in prestatieafspraken welke nader zijn uitgewerkt en vastgelegd in het Convenant Trajectplanaanpak Uitvoering Stedelijk Kompas ( ) waarmee een groot aantal partijen zich verbond aan de doelen en de uitvoering van de afspraken. In opdracht van de gemeente Breda is uitvoering gegeven aan een Monitor Stedelijk Kompas om zo per doelstelling de stand van zaken te kwantificeren. Een kwalitatieve evaluatie werd in 2015 verricht door het Trimbos-instituut. De huidige prestatieafspraken met het Rijk worden losgelaten en de convenantafspraken voor het Stedelijk Kompas regio Breda lopen eind 2015 ten einde. Om een goed vervolgtraject in te zetten heeft de gemeente Breda hiertoe het initiatief genomen, mede vanuit de positieve ervaringen met het gelopen traject. De Ontwikkelagenda West- Brabant geeft Thuis vormt het leidend kader voor het vervolgtraject. Binnen deze agenda werken centrumgemeente Breda, regiogemeenten en maatschappelijke partners met de regio Bergen op Zoom samen aan de integratie van de beleidsvelden maatschappelijke opvang, huiselijk geweld en beschermd wonen. De uitdaging is om door beleidsmatige aansluiting van deze drie velden kwalitatief goede ondersteuning te (blijven) realiseren voor kwetsbare burgers binnen de financiële kaders van het decentralisatiebudget. Landelijke ontwikkelingen zoals het rapport over de toekomst beschermd wonen (Commissie Dannenberg) worden hier uiteraard in meegenomen. Tevens gelden de gemaakte afspraken voor de landelijke toegang maatschappelijke opvang als gegeven kader. Alle 43 centrumgemeenten dienen zich te houden aan deze afspraken rond de regiobinding. Uitgangspunt hierbij is dat landelijke toegankelijkheid gewaarborgd moet zijn en dat een cliënt terecht moet kunnen in de plaats waar de kans op een individueel traject het meest kansrijk is (zie handreiking VNG landelijke toegang maatschappelijke opvang, 2014). Dit is vastgelegd in het gelijknamige Convenant Landelijke Toegang maatschappelijke opvang, ondertekend in oktober 2014.

2 Alle partijen die verbonden zijn met het Stedelijk Kompas regio Breda gemeenten, zorgaanbieders, woningcorporaties - zijn van mening dat het Stedelijk Kompas voor Breda een doorbraak betekende in de aanpak van dakloosheid, zo blijkt uit de evaluatie Stedelijk Kompas regio Breda (2015). Aanbevelingen en verbeterpunten voor de komende periode - zoals geformuleerd door de betrokkenen bij het Stedelijk Kompas - zijn in het evaluatierapport opgenomen en najaar 2015 besproken in diverse gremia (Stuurgroep, werkgroep Regiogemeenten, Werkgroep Herstelplanaanpak, Klankbordgroep cliënten en bijeenkomst woningcorporaties). Deze gesprekken vormden het vertrekpunt voor het voorliggende nieuwe Convenant Vervolgtraject Stedelijk Kompas Onderstaand gaan we achtereenvolgens in op verbeterpunten en aanbevelingen vanuit de evaluatie Stedelijk Kompas regio Breda (2015), de aandachtpunten voor het vervolgtraject in algemene zin, de preambule en afspraken die daaruit voortvloeien. Stand van zaken en verbeterpunten Hierboven werd al gesteld dat het Stedelijk Kompas voor Breda een doorbraak betekende in de aanpak van dakloosheid. Het vormde een katalysator voor verschillende ontwikkelingen die hebben bijgedragen aan het verbeteren van de situatie van de doelgroep. Een groot aantal mensen die voorheen langdurig op straat leefde vond onderdak, ruim 60%. Voor de mensen die onder dak zijn gebracht is de zorg in belangrijke mate verbeterd. Er werden de afgelopen jaren goede voorzieningen voor opvang, verblijf en ondersteuning gerealiseerd. Ook verbeterde de samenwerking tussen de betrokken organisaties, waardoor men er in slaagde om bijna dakloze mensen te voorzien van een herstelplan, gericht op huisvesting, inkomen, zorg en dagbesteding. Het aantal huisuitzettingen is in 2014 tot een kwart gedaald ten opzichte van 2013 (zie 3-meting Monitor Stedelijk Kompas, Gemeente Breda, 2015). De gemeentelijke regievoering heeft volgens betrokkenen bijgedragen aan het succes van het Stedelijk Kompas. Ook de oprichting van centraal loket als het loket voor (dreigend) dak en thuislozen heeft een belangrijke rol gespeeld. Ten behoeve van de uitvoering is een centraal registratiesysteem ontwikkeld. Dankzij dit registratiesysteem heeft de gemeente Breda de doelgroep, inclusief dreigend dakloze mensen, in beeld. Het Stedelijk Kompas heeft volgens betrokkenen bijgedragen aan een intensivering van de samenwerking, zowel regionaal als lokaal. Ook heeft het Kompas bijgedragen aan het gevoel van gemeenschappelijke verantwoordelijkheid tussen betrokken partijen en regiogemeenten. (Evaluatie Stedelijk Kompas, Trimbos-instituut, 2015). Om het succes van de afgelopen periode te behouden en goede zorg te kunnen blijven bieden aan de doelgroep, heeft de gemeente Breda medio 2015 het initiatief genomen om samen met alle betrokkenen in de regio klankbordgroep cliënten, regiogemeenten, woningcorporaties, zorgaanbieders (GGZ, SMO, verslavingszorg, welzijnsorganisaties) - een nieuw afsprakenkader op te stellen. In het vervolgtraject Stedelijk Kompas regio Breda zullen de inspanningen onverkort gericht zijn op de volgende punten: - voorkomen van dakloosheid; - registratie, probleeminventarisatie en triage door Loket Centraal Onthaal; - toeleiden naar zorg en het bevorderen van doorstroming en herstel;

3 - permanente huisvesting en nazorg; - blijvende inzet op regionale samenwerking en regie. De eerdere afspraken uit het Stedelijk Kompas zijn inmiddels grotendeels stevig geïmplementeerd en staande praktijk in de regio Breda. De intentie van de betreffende eerder gemaakte prestatieafspraken blijft overeind en deze afspraken worden niet opnieuw in de opgaven van het Stedelijk Kompas opgenomen. In het voorliggende convenant wordt de aandacht gevestigd op de punten die opnieuw aandacht behoeven dan wel steviger verankerd moeten worden en opgaven die voor de eerste keer in het beleid worden opgenomen. In het genoemde evaluatierapport zijn verschillende verbeterpunten genoteerd welke aandacht behoeven in het vervolgtraject. Onderstaand wordt een aantal punten uitgelicht die extra aandacht behoeven mede in het licht van de Ontwikkelagenda West-Brabant geeft Thuis. Voor het overige wordt verwezen naar het rapport Evaluatie Stedelijk Kompas. Voorkomen van dakloosheid Preventief beleid: Er zouden meer inspanningen gedaan moeten worden om tijdig te signaleren en adequaat te handelen als het mis dreigt te gaan, bijvoorbeeld bij gezinnen in crisis die uit huis gezet dreigen te worden. Een integrale aanpak van preventieve schuldhulpverlening in het hele werkgebied. Toegang tot opvang en zorg Bereikbaarheid en bekendheid: Centraal Onthaal is gezien de geografische ligging van enkele regiogemeenten wellicht minder goed bereikbaar, te weinig laagdrempelig en minder goed bekend (bijvoorbeeld bij medewerkers in de sociaal wijkteams). Verbreden doelgroep: het aantal daklozen zonder OGGZ-problematiek lijkt toe te nemen. In dat verband wordt gesproken over nieuwe daklozen. Preventie en huisvesting zijn belangrijke aandachtspunten. Werken aan herstel en participatie Herstelplannen: Sterker inzetten op de mogelijkheden van de cliënt: versterken eigen regie en vergroten van participatie. Van cliënten, ketenpartners en medewerkers van gemeenten wordt een actieve opstelling verwacht. Extra inzetten op moeilijke doelgroepen: Er zullen gezamenlijke inspanningen gepleegd moeten worden om een goede zorgketen te realiseren voor groepen die moeilijk bereikbaar zijn en zorg en ondersteuning afhouden. Het vereist creativiteit om desondanks vorm te geven aan herstelondersteuning en het stimuleren van participatie. Permanente huisvesting en nazorg Duurzaam herstel: Hoe is duurzaam herstel te realiseren en wat is er nodig om dat te bereiken (nazorg, inzet wijkteam, inzet ervaringsdeskundigen, aandacht voor maatschappelijke participatie, enzovoorts). Ondersteuning vanuit wijkteams: wijkteams of andere steunpunten in de wijk kunnen een rol spelen om ex-daklozen een nieuwe start te laten maken in de buurt en de sociale inclusie te bevorderen.

4 Inzetten op eenduidige afspraken met woningcorporaties over duurzame huisvesting van de doelgroep (tweedekansbeleid) in de hele regio. Samenwerking en regie Versterken van het lerend vermogen: De effectiviteit van het beleid kan versterkt worden door regelmatige tussenevaluaties te organiseren rond complexe casuïstiek. Te denken valt aan cliënten met meervoudige, complexe problemen waar veel verschillende instanties bij betrokken zijn. Gezamenlijk kan worden geanalyseerd waar de stagnatie plaatsvindt en wat belemmerende factoren zijn om die stagnatie te doorbreken. Vervolgens kunnen afspraken gemaakt worden om op beleidsniveau obstakels te verhelpen. Betrokkenheid regiogemeenten: Er wordt nadrukkelijk gevraagd om meer bestuurlijk commitment vanuit regiogemeenten. Betrekken van wijkteams: Sociale wijkteams kunnen een rol vervullen bij het bevorderen van participatie en het versterken van de sociale netwerken van exdaklozen. Bovengenoemde punten sluiten goed aan bij de Ontwikkelagenda West-Brabant geeft Thuis en vragen gerichte inspanningen om hierop door te kunnen pakken.

5 Convenant Vervolgtraject Stedelijk Kompas Preambule De preambule verwoordt de uitgangspunten voor het vervolgtraject Stedelijk Kompas regio Breda. De uitgangspunten zijn ontleend aan diverse notities die in de afgelopen jaren zijn opgesteld vanuit het Stedelijk Kompas regio Breda en de Ontwikkelagenda West-Brabant geeft Thuis. Uitgangspunten voor het afsprakenkader Stedelijk Kompas zijn: Niemand leeft vrijwillig op straat In januari 2014 hebben de partners van het Stedelijk Kompas als uitgangspunt vastgesteld dat niemand vrijwillig op straat leeft. Consequentie hiervan is dat ieder die desondanks dakloos raakt een zorgaanbod nodig heeft en dat er inspanningen gepleegd dienen te worden om deze mensen passende zorg te bieden, ook wanneer het reguliere aanbod mogelijk minder goed aansluit op een individuele cliënt. Vrijblijvendheid voorbij Er wordt een actief appel gedaan op cliënten om medewerking te verlenen aan een persoonlijk passend traject gericht op het verbeteren van hun positie op de woonladder. Het principe van wederkerigheid geldt voor alle fasen in een zorgtraject en kan op verschillende wijzen invulling krijgen. Het is zaak om cliënten die elke vorm van hulp afwijzen toch te verleiden tot een passend zorgaanbod dan wel hierop te sturen: de vrijblijvendheid voorbij. Persoonlijke en maatschappelijke teloorgang omdat mensen geen behandeling of zorg accepteren, is maatschappelijk onaanvaardbaar en vraagt soms om ingrepen waarbij de keuzevrijheid van de cliënt noodgedwongen in het geding kan komen. Integraal beleid De inspanningen van alle convenantpartners zijn erop gericht om gezamenlijk een afgestemd, integraal beleid te voeren gericht op het voorkomen en terugdringen van dak- en thuisloosheid en het voorkomen van overlast ten gevolge daarvan. Dat betekent dat er vanuit meerdere beleidsterreinen (waaronder jeugdhulpverlening) zowel binnen de sector als over de grenzen van het eigen werkterrein, wordt samengewerkt. Dit om dakloosheid te voorkomen middels het versterken van de participatiemogelijkheden in de samenleving, dan wel opvang en begeleiding in de samenleving zelf mogelijk te maken. Een integrale visie op gezondheid en maatschappelijke zorg Het nieuwe concept van gezondheid (Huber, 2014) gaat uit van veerkracht en zelfredzaamheid van mensen. Gezondheid wordt geformuleerd als het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. Zingeving en participatie krijgen een belangrijke plek. De nadruk komt te liggen op mogelijkheden en talenten van mensen. Maatschappelijke ondersteuning en participatie verdienen meer aandacht. Dit geldt onverkort voor kwetsbare groepen zoals dak- en thuisloze mensen.

6 Passende zorg Passende zorg staat voor zorg waar cliënten werkelijk wat aan hebben, effectief en kwalitatief. Het omvat alle levensdomeinen en heeft een positieve impact op hun dagelijkse kwaliteit van leven. Het gaat om preventie van sociale uitsluiting; herstelondersteuning; eigen kracht en zelfregie; wonen in een natuurlijke omgeving; zorg zo licht mogelijk en zo zwaar als nodig; integraal maatwerk; kwaliteit met resultaat (Referentiekader Maatschappelijke zorg voor mensen in multiprobleemsituaties, 2015). Voorkomen dat inwoners in de problemen komen Vroegtijdig signaleren vraagt alertheid van het eigen netwerk, omwonenden, (eerstelijns) professionals en vrijwilligers. Hoe meer zij zich bewust zijn van het gegeven dat kwetsbaarheid en lichte problemen kunnen leiden tot grotere en complexere problemen, hoe meer zij zich verantwoordelijk voelen deze zorgen ook te delen en te melden. Eerstelijns professionals die werkzaam zijn binnen verschillende beleidsterreinen, zoals schuldhulpverlening, zorg en welzijn, informele zorg en vrijwilligerswerk, hebben ook een belangrijke rol in het signaleren van kwetsbaarheid en dienen dus ook op de hoogte te zijn van de risicofactoren. Informatie, advies en voorlichting en ondersteuning zijn belangrijke instrumenten om bij te dragen aan deze bewustwording. Wij realiseren ons dat er altijd mensen blijven die kwetsbaar zijn. Zo goed en zo snel mogelijk de juiste ondersteuning De doelgroep heeft veelal te maken met specifieke problemen, die niet zo maar worden herkend. Dat vraagt om specifieke kennis en expertise van degene die met deze doelgroep in gesprek gaat. Juist voor kwetsbare inwoners is een integrale, multidisciplinaire vraagverheldering extra belangrijk. Het levert een bijdrage aan het succes van de begeleiding en behandeling. Kenmerkend voor de mensen uit de doelgroep is dat ze vaak ook behandeling nodig hebben vanwege psychiatrische of verslavingsproblemen. Een goede vraagverheldering en een daaraan gekoppeld plan zijn leidend voor het verdere traject dat iemand doorloopt. Het innoveren van de huidige ondersteuning aan cliënten Goede ondersteuning draagt daadwerkelijk bij aan het realiseren van iemands persoonlijke doelstellingen, kwaliteit van leven, sociale inclusie en participatie. Daarom willen we in het Stedelijk kompas sturen op innovatie van een kwalitatief, effectief en voldoende toegankelijk aanbod van ondersteuning. We staan open voor organisaties die nieuwe werkvormen in de praktijk (gericht op preventie en participatie) willen uitproberen. Professionals moeten zoveel mogelijk dezelfde taal spreken en werken vanuit dezelfde ambities en uitgangspunten. Toekomstbestendig maken van de opvang Het onderdak bieden aan dak- en thuislozen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de convenantpartners. De financiële kaders moeten in de pas lopen met de noodzakelijke inzet in de maatschappelijke opvang. Voor kwalitatief goede opvang moeten voldoende middelen beschikbaar worden gesteld waarbij de duurzaamheid van de opvang en de betaalbaarheid in het oog gehouden moeten worden. Het realiseren van doorstroom is - naast inhoudelijke redenen - ook om die reden belangrijk zodat de opvang toekomstbestendig kan blijven. Om mensen zo snel mogelijk weer zelfstandig te laten wonen, vinden wij het belangrijk dat de ondersteuning binnen de opvang waaronder tevens het beschermd wonen, gericht is op herstel. Daarnaast willen we in beeld krijgen hoe groot de groep van mensen is met ernstige (psychische) problemen,

7 die veel ondersteuning nodig hebben en vermoedelijk alleen binnen een beschermende woonomgeving kunnen leven. Hierbij hoort het ontwikkelen van een op de toekomst gerichte visie op zorg en begeleiding van deze groep, mede op basis van het advies van de commissie Dannenberg. Naarmate de realisatie van de ontwikkelagenda vordert, zal een groter beroep worden gedaan op betaalbare zelfstandige woningen. Op dit moment neemt de druk op de betaalbare (huur)voorraad toe, door bijvoorbeeld de vraag naar huisvesting van statushouders, MOE-landers en door het feit dat er weinig nieuwbouw wordt gepleegd in dit segment. De gemeente Breda heeft een Taskforce ingesteld welke de opdracht heeft om samen met de woningcorporaties te zoeken naar andere mogelijkheden voor voldoende geschikte huisvesting. Minstens zo belangrijk is het bewaken van een goede spreiding van al deze groepen over de stad en de regio. Een randvoorwaarde is dat deze ambulantisering gepaard gaat met voldoende begeleiding of behandeling van de doelgroep en een goede ondersteuning van informele zorg(ers) en professionals. De gastvrijheid van en de leefbaarheid in de ontvangende wijken verdient aandacht, zowel voor de dak- en thuislozen die daar huisvesting vinden als de bewoners van de betreffende wijken.

8 Afsprakenkader Het Vervolgtraject Stedelijk Kompas regio Breda heeft in algemene zin tot doel goede opvang en begeleiding te bieden, mede gericht op sociale inclusie en mogelijkheden tot participatie, aan alle dak- en thuislozen in de regio. De beleidsinspanningen zijn gericht op alle te onderscheiden subgroepen: feitelijk daklozen, residentieel daklozen, dreigend en potentieel daklozen (sofaslapers). Voor de komende jaren gelden onderstaande inspanningsverplichtingen waarvan de eerste vier punten zijn gekoppeld aan de opgaven van de Ontwikkelagenda West-Brabant geeft Thuis. 1. De inspanningen zijn erop gericht om het aantal dak- en thuislozen eind december 2018 middels het ontwikkelen en implementeren van preventieve activiteiten te hebben verminderd ten opzichte van december De inspanningen zijn erop gericht om voor feitelijk daklozen de toegang tot de maatschappelijke opvang binnen uiterlijk 24 uur te realiseren en hen zo snel als mogelijk een passend traject te bieden, indien mogelijk en wenselijk in de nabijheid van hun oude woonomgeving. 3. Alle geregistreerde dak- en thuislozen volgen een individueel passend traject gericht op herstel, activering en participatie. 4. De inspanningen zijn erop gericht om geregistreerde dak- en thuisloze mensen regulier en duurzaam te huisvesten met passende woonbegeleiding. 5. Het aantal feitelijk op straat levende zorgmijders is in 2018 zoveel als mogelijk teruggebracht. Uitwerking per punt met bijbehorende deelopgaven 1. De inspanningen zijn erop gericht om het aantal dak- en thuislozen eind december 2018 middels het ontwikkelen en implementeren van preventieve activiteiten te hebben verminderd ten opzichte van december Ambitie In het nieuwe afsprakenkader zijn de inspanningen gericht op preventie van dakloosheid en het voorkomen en verminderen van sociale uitsluiting door tijdig in te springen op alarmerende signaleren en het beïnvloeden van risicofactoren en beschermende factoren. Deelopgaven: - Preventieve activiteiten: Alle mensen die gerekend worden tot de groep van dreigend daklozen hebben een herstelplan met duidelijke afspraken over de benodigde preventieve acties. Betrokken partijen zijn hiervan op de hoogte en delen waar noodzakelijk en waar mogelijk informatie om goede preventie te kunnen bieden. - Preventieve schuldhulpverlening: Een integrale aanpak van preventieve schuldhulpverlening kan bijdragen aan het voorkomen van huisuitzetting. Hier past een gezamenlijk beleid, uitgewerkt in lokale convenanten, dan wel een herijking van de aanwezige convenanten.

9 - Tijdige signalering: Onderzocht wordt op welke wijze medewerkers in de nulde en eerste lijn (denk aan woonconsulenten, buurtwerkers van het wijkteam, wijkagenten, hulpverleners in de basis GGZ, MASS, POH-GGZ, maatschappelijk werkenden) eerste signalen van dreigende dakloosheid kunnen opvangen en hoe zij kunnen bijdragen aan preventie. - Participatie en sociale inclusie: De onderlinge partijen onderzoeken hoe de participatiemogelijkheden voor (ex) dak- en thuisloze mensen versterkt kunnen worden (civil society) om zo bij te dragen aan het preventieve beleid. - Samenwerking: Woningcorporaties, aanbieders van maatschappelijk vastgoed, zorgaanbieders en gemeenten werken samen en maken voor zover nodig op lokaal niveau additionele afspraken om huisuitzetting en dakloosheid te voorkomen en feitelijk daklozen alternatieve huisvesting te bieden in de residentiele opvang, dan wel woonmogelijkheden aan te bieden in het kader van het tweedekansbeleid. 2. De inspanningen zijn erop gericht om voor feitelijk daklozen de toegang tot de maatschappelijke opvang binnen uiterlijk 24 uur te realiseren en hen zo snel als mogelijk een passend traject te bieden, indien mogelijk en gewenst in de nabijheid van hun oude woonomgeving. Ambitie De convenantpartners hebben gezamenlijk de verantwoordelijkheid om in geval van dakloosheid, zorg te dragen voor goede opvang en zorg, in de nabijheid van de woonomgeving van de betreffende cliënten. De ambitie is en blijft om feitelijk daklozen uit het gehele werkgebied binnen 24 uur opvang te bieden, op maat van de individuele persoon en zo nabij als mogelijk en gewenst. Inzet is om dit in 100% van de gevallen te realiseren. De positionering van Centraal Onthaal verdient aandacht om de toegankelijkheid te verbreden. Deelopgaven: - De toegankelijkheid en positionering van Centraal Onthaal verdient nader onderzoek, mede met het oog op mogelijke aansluiting met de toegang voor cliënten vanuit huiselijk geweld en beschermd wonen. - Onderzocht dient te worden of de wijkteams in de regiogemeenten een loketfunctie kunnen vervullen voor Centraal Onthaal voor cliënten in de eigen gemeenten, dit onder regie van de centrumgemeente Breda. - Loket Centraal Onthaal geeft meer bekendheid aan haar bestaan en werkwijze in de regiogemeenten en sociaal wijkteams. Gedacht wordt aan een routekaart waarin beschreven staat hoe het verwijzingstraject doorgaans dient te verlopen, ook buiten kantoortijden. - De mogelijkheid voor ervaringsdeskundige inzet bij loket Centraal Onthaal wordt nader onderzocht.

10 - Alle uithuiszettingen door woningcorporaties en aanbieders van particulier en maatschappelijk vastgoed worden gemeld bij loket Centraal Onthaal zodat snelle triage en plaatsing kan plaatsvinden. Punt van nader overleg is om particuliere huiseigenaren te committeren aan de afspraak om huisuitzettingen te melden bij loket Centraal Onthaal. Dit geldt ook voor uitplaatsingen door andere instanties. Een meldingsplicht bij Centraal Onthaal lijkt wenselijk. 3. Alle geregistreerde dak- en thuislozen volgen een individueel passend traject gericht op herstel, activering, participatie. Ambitie De ambitie is om de huidige ondersteuning te innoveren, met name door mogelijkheden te creëren voor het versterken van de zelfredzaamheid en het bevorderen van maatschappelijke deelname. Participatie, arbeid/activering en bevordering van de zelfredzaamheid en zijn belangrijke uitgangpunten in de ondersteuning. Er worden methodieken aangewend om de zelfregie en eigen kracht van cliënten te versterken. Tevens wordt gezocht naar mogelijkheden om cliënten in de eigen omgeving te laten participeren, bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk te verrichten vanuit buurtteams of deelname aan werkprojecten dan wel betaald werk. Deelopgaven: - De convenantpartners werken samen om goede opvang en begeleiding te bieden (op maat van de individuele cliënt) aan kwetsbare mensen, gericht op een maatschappelijk aanvaardbaar bestaan en met uitzicht op participatie, arbeid en herstel. Nog op te stellen nieuwe inkoopafspraken van de centrumgemeente dragen hieraan bij. - In goed overleg met cliëntenorganisaties wordt onderzocht hoe participatie en inclusie, eigen regie en zelfmanagement van cliënten versterkt kunnen worden. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om hiermee en met nieuwe vormen van ondersteuning in proeftuinen te experimenteren en hiervoor innovatiebudget beschikbaar te maken. Via nader op te stellen inkoopafspraken stimuleert de gemeente nieuwe vormen van dagbesteding en participatie (nader te onderzoeken). - We onderzoeken welk aanbod voor participatie en activering passend is voor de groep van nieuwe daklozen. (Voor een definitie van dit begrip verwijzen we naar de Evaluatie Stedelijk Kompas: mensen bij wie geen sprake is van ernstige psychiatrische problematiek of verslaving en die niet in de OGGZ thuishoren maar waarbij sprake is van een stapeling van factoren, bijvoorbeeld hypotheeklast en werkloosheid en als gevolg daarvan dakloosheid). Van belang is dat de betreffende mensen een aanbod gedaan kan worden zonder noodzakelijke indicatie vanwege psychische dan wel verslavingsproblemen.

11 - De convenantpartners zoeken naar mogelijkheden om de herstelplannen goed te integreren in de begeleidingssystematieken die zij hanteren. - Doelstellingen gericht op participatie en herstel worden nader verbijzonderd en gemonitord. Resultaten van nieuw ingezet beleid worden gemonitord en geëvalueerd. Op basis daarvan vindt bijstelling plaats van het gezamenlijke beleid (een lerende organisatie). 4. De inspanningen zijn erop gericht om de opvang toekomstbestendig te maken en geregistreerde dak- en thuisloze mensen regulier en duurzaam in de samenleving te huisvesten met passende ambulante woonbegeleiding. Ambitie De inzet is om mensen regulier te huisvesten in betaalbare woningen in een voor hun vertrouwde omgeving met de benodigde ambulante woonbegeleiding. Deelopgaven: - Thuislozen in het grijze circuit: Het is van belang voldoende mogelijkheden voor huisvesting en begeleiding te hebben voor thuisloze cliënten die weliswaar (tijdelijk) een dak boven het hoofd hebben gevonden maar feitelijk verkeren in onzekere woonomstandigheden en verblijven in het zogenaamde grijze circuit (bijvoorbeeld bij kennissen of woningen van huisjesmelkers). Om meer zicht te krijgen op de omvang en de verschillende subdoelgroepen (sofahoppers, permanente campingbewoners, etc.) maken de convenantpartners met elkaar afspraken over de wijze waarop dit onderzocht en gemonitord kan worden. Vervolgens kan worden besproken welke hulp en maatregelen geboden dienen te worden. - In samenwerking met de woningcorporaties en andere eigenaren van (maatschappelijk) vastgoed wordt nagegaan welke vernieuwende en flexibele vormen van wonen nodig zijn (denk aan Skaeve Huse, Sociaal pension, omklapwoningen, kamers met kansen, woonstudio s, overige kamerbewoning, etc.) en hoe de benodigde aanvullende ondersteuning en woonbegeleiding gefinancierd en gegarandeerd kan worden. - Er vindt onderzoek plaats op welke wijze nieuwe daklozen (buiten de OGGZ) een passend woonaanbod geboden kan worden. - Onderzoeken welke rol de regiogemeentes kunnen nemen bij het bieden van tijdelijke opvang dan wel permanente huisvesting en begeleiding.

12 5. De inspanningen zijn erop gericht het aantal feitelijk op straat levende zorgmijders zoveel als mogelijk terug te dringen. Ambitie De gezamenlijke inspanningen zijn erop gericht dat dak- en thuislozen niet op straat hoeven te verblijven. Het aantal feitelijk daklozen dat op straat leeft (en afwisselend gebruik maakt van de nachtopvang) wordt tot een uiterst minimum teruggebracht. De convenantpartners werken maximaal samen om overlast op straat gezamenlijk op te lossen met alle (creatieve) inzet die benodigd is. Deelopgaven: - Er wordt een analyse gemaakt van de verschillende profielen van de mensen die behoren tot de groep notoire buitenslapers en zorgmijders om te bespreken wat mogelijke oplossingen zijn om hen in zorg te krijgen en van de straat te kunnen halen. In de toetsingscommissie worden met instellingen en gemeenten resultaatgerichte afspraken gemaakt die ervoor zorgen dat de situatie van deze mensen wordt doorbroken. - Er worden aanvullende afspraken gemaakt met politie en zorgaanbieders over de te volgen procedure bij notoire overlast. Het gaat hierbij om een kleine groep die beschikt over een herstelplan maar waar desondanks geen uitzicht is op oplossingen die voor de betrokkenen acceptabel zijn. De betreffende cliënten worden besproken in een zorgconferentie van het Stedelijk Kompas (te onderscheiden van de reguliere zorgconferenties in het MASS-overleg) en de resultaten worden gevolgd door de toetsingscommissie en zo nodig bijgestuurd. Hiervoor is een goed volgsysteem benodigd met dito overlegstructuur voor zorgmijders. Monitoring In het voorgaande zijn vijf inspanningsverplichtingen geformuleerd die elk gemonitord dienen te worden. Op basis daarvan kan bijstelling plaatsvinden van het gezamenlijke beleid (een lerende organisatie). Er is behoefte om de bestaande monitor Stedelijk Kompas te vernieuwen en tegelijkertijd te kijken naar een andere, integrale manier van monitoren in het sociale domein (huiselijk geweld, maatschappelijke opvang en beschermd wonen) om beter aan te sluiten bij het beleid voor kwetsbare groepen. Dit heeft geleid tot een voorstel om de monitor op te bouwen uit drie elementen: - Registratie van basisgegevens aan de hand waarvan een factsheet kan worden opgesteld met relevante gegevens voor alle betrokkenen bij het Stedelijk Kompas. Denk aan demografische gegevens, reden instroom/uitstroom, treden op de woonladder, regiobinding, herstelplangegevens, etc. Hierbij kan ook inzichtelijk gemaakt worden uit welke regiogemeenten cliënten afkomstig zijn. - Kwaliteits- en prestatiemetingen als input voor een kwalitatieve evaluatie. Denk ook aan cliënttevredenheidmetingen, evaluaties met

13 trajectregisseur/cliëntmanagers en het bijhouden en evalueren van bijzondere casuïstiek. - Monitoring aan de hand van herstelplannen. Dit voorstel zal in de eerste helft van 2016 nader worden uitgewerkt.