Pathofysiologie van de spijsvertering. Mark Stolk MDL-arts St. Antonius Ziekenhuis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pathofysiologie van de spijsvertering. Mark Stolk MDL-arts St. Antonius Ziekenhuis"

Transcriptie

1 Pathofysiologie van de spijsvertering Mark Stolk MDL-arts St. Antonius Ziekenhuis

2 Mondziekten

3 Mondziekten

4 Reflux oesofagitis

5 Reflux oesofagitis

6 Reflux oesofagitis

7 Slokdarmkanker

8 Slokdarmkanker

9 Buismaag reconstructie

10 Maag-duodenum ulcus

11 Helicobacter Protonpompremmers Helicobacter eradicatie (antibiotica)

12 Maagkanker

13 Oesofago-jejunostomie Dumping syndroom Maagkanker

14 Maagkanker

15 Bariatrische chirurgie Gastric banding Gastric bypass Gastric sleeve

16 Coeliakie malabsorptie vlok atrofie response op een gluten-vrij dieet serologie (anti ttg, anti endomysium) HLA-DQ typing (DQ2/DQ8) 1:

17 Coeliakie > 50% volwassenen mild, tot ernstig: diarrhee, spieratrofie, buikpijn, groeiachterstand > 50% bot mineralen verlies 0-5% refractair, EATL (lymfoom)

18 Gluten

19

20 Marsh I

21 Marsh II

22 Marsh IIIa

23 Marsh IIIb

24 Marsh IIIc

25 Gluten-vrij dieet Histological re cove ry in time recove ry (%) M III M IIIC M IIIB M IIIA initial pathology (M ars h) 2 y rs 2-5 y rs > 5 y rs

26

27 Levercirrhose Laat stadium van fibrose Destructie van de architectuur van de lever Regeneratieve noduli In ver gevorderd stadium irreversibel Aanwijzingen voor reversibiliteit bij behandeling onderliggend lijden

28 Levercirrhose Risocofactoren chronische leverziekte Hepatitis (B, C) Alcohol DM Transfusies Medicatie Familie Auto-immuun ziekten (AIH, PSC, PBC)

29 Levercirrhose-klachten Vermoeidheid Bloedingsneiging Oedeem Gewichtsverlies Koorts Diarree Buikpijn Verwardheid Slaapstoornissen

30 Levercirrhose Spider Naevi Erythema palmare Clubbing nagel Osteoarthropathie Dupuytren Gynaecomastie Testiculaire atrofie Hepatomegalie Splenomegalie Ascites Caput medusae Icterus

31 Levercirrhose-diagnose Leverenzymen Bilirubine Albumine Prothrombinetijd Elektrolyten Bloedbeeld Virusserologie ANA/AMA/ASMA/ANCA

32 Levercirrhose-diagnose Echo: in vergevorderd stadium kleine, nodulaire lever. Atrofie rechter kwab, hypertrofie linker kwab CT slechts beperkt inzetbaar

33 Levercirrhose-oorzaken

34 Levercirrhose-complicaties Ascites Portale hypertensie Vasodilatatie Laag albumine 2 jaarsoverleving 50% Spontane bacteriele peritonitis Hoge mortaliteit Profylaxe te overwegen

35 Levercirrhose-complicaties Slokdarmvarices Door portale hypertensie Grote kans op bloeding Hepatorenaal syndroom Hepatorenaal syndroom Acute nierinsufficientie bij levercirrhose Verminderde renale perfusie door splanchnische vasodilatatie en renale vasoconstrictie

36

37 Acute pancreatitis

38 CT scan na 4 dagen acute pancreatitis met uitgebreide oedeemvorming. Grote hoeveelheid peripancreatisch vocht.

39 Oorzaken pancreatitis Choledocholithiasis Alcohol Idiopathisch Iatrogeen ERCP Medicamenteus Metabool Hyperlipidaemie Hypercalciaemie

40 Pathofysiologie

41 Prognostische factoren CT severity index Ranson criteria : leeftijd >55jaar, WBC>16, glucose>11, LDH>350, Asat>250, Ht daling >10%, Ureumstijging> 10 mmol/l, Calcium<2 mmol/l, Base excess < -4, PaO2<8 kpa, neg vochtbalans >6 liter. 100 mortaliteit (%) aantal pos Ransoncriteria

42 Complicaties Pancreasnecrose Groot infectierisico 40-70% Bijdrage mortaliteit 80% Sepsis met multi-orgaan falen (MOF) ARDS Nierfalen

43 Ondersteunende maatregelen Voeding: Niets per os, Intraveneus vocht, Maaghevel bij ileus en braken, Sondevoeding voorbij Treitz of TPV, Vochtbalans!! Pijnbestrijding: Pethidine, Morfine, Epiduraal Electrolyt controle: Kalium, Calcium, Glucose, Lipiden Antibiotica (na bewezen infectie) Drainage van abcessen (chirurgisch, endoscopisch, radiologisch)

44 Chronische pancreatitis

45 Oorzaken

46 Kenmerken Chronische buik- en rugpijn Recidiverende aanvallen van acute pancreatitis Pseudocystevorming Diabetes (type 2) Malabsorptie en steatorrhoe (gewichtsverlies) Icterus door galwegobstructie Cholangitis

47 Diagnose-CT

48 Diagnose-EUS Ductus pancreaticus: Irregulair Dilatatie Zijtakjes Hyperechoische wand Parenchym: Lobjes Hyperechoische bandjes Hyperechoische spikkels Cysten Stenen

49 Behandeling Pijnbestrijding Medicamenteus Plexusblokkade Drainage ERCP-stents Endoecho-stents Chirurgie

50 Puestov

51 Pancreascarcinoom Typering: 90% goed tot matig gedifferentieerd mucineus adenocarcinoom Risicofactoren: leeftijd, man (2:1), roken, pancreatitis, koffie, thee, vet, vlees, straling, maagresectie? diabetes? ++ groente en fruit dieet Symptomen: gewichtsverlies 91%, pijn 83%, geelzucht 71%, anorexie, nausea 44%, malaise, braken Diagnostiek: laboratorium onderzoek, CT pancreas (+/- punctie), ERCP (+ brush), endo-echografie (+/- punctie)

52 CT pancreas

53 Whipple

54 Whipple

55 Survival en Palliatie

56

57 Stoornissen darmmotiliteit Gestoord migrerend motor complex

58 Ogilvie Syndroom

59 Diverticulitis

60 Diverticulitis

61 Diverticulitis Mortaliteit <5%

62 Diverticulitis Mortaliteit 13%

63 Diverticulitis Mortaliteit 43%

64 Diverticulitis Laxeren, residu beperkt dieet Antibiotica? Chirurgie

65

66 Inflammatory Bowel Disease M. Crohn (van mond tot anus) Colitis Ulcerosa (alleen colon) Symptomen: buikpijn, diarhee met bloed en slijm, koorts, gewichtsverlies, soms gewrichts-, huid- en oogklachten Diagnose: endoscopie met biopsie, bloedonderzoek, CT, videocapsule, contrastfoto

67 Colitis ulcerosa M. Crohn

68 Behandeling Mesalazine (aanval/onderhoud) Prednison (aanval) Imuran/6 mercaptopurine (onderhoud) Methotrexate (onderhoud) Ciclosporine (aanval) Remicade/Humira (aanval/onderhoud) (Sonde)voeding Rust

69 Behandeling Chirurgie: Subtotale colectomie met ileostoma of pouch Dundarmresecties

70 Ileostoma

71 Adenomateuze colonpoliepen

72

73 Coloncarcinoom

74 Coloncarcinoom survival

75 Einde

Reflux oesofagitis. Pathofysiologie van de spijsvertering. Mondziekten. Reflux oesofagitis. Mondziekten. Reflux oesofagitis

Reflux oesofagitis. Pathofysiologie van de spijsvertering. Mondziekten. Reflux oesofagitis. Mondziekten. Reflux oesofagitis Pathofysiologie van de spijsvertering Reflux oesofagitis Mark Stolk MDL-arts St. Antonius Ziekenhuis Mondziekten Reflux oesofagitis Mondziekten Reflux oesofagitis 1 Slokdarmkanker Maag-duodenum ulcus Slokdarmkanker

Nadere informatie

Onderwerpen. De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen

Onderwerpen. De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen Onderwerpen De lever en zijn functies PBC: oorzaak? Wat is het precies? Verschijnselen en klachten Natuurlijk beloop Behandeling Overlapsyndromen 1 De lever 2 De Lever 3 Functies van de lever Voedingsstoffen:

Nadere informatie

Klinisch College Decentrale Selectie 2013. Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013. Buikpijn. Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts

Klinisch College Decentrale Selectie 2013. Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013. Buikpijn. Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts Klinisch College Decentrale Selectie 2013 Klinisch College Decentrale Selectie 2013 AMC 3 juni 2013 Buikpijn Prof. Dr. Paul Fockens, MDL-arts Afdeling Maag-. Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum,

Nadere informatie

Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012. Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem

Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012. Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012 Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Coeliakie is een ziekte die voornamelijk bij kinderen voorkomt. Stellingen Coeliakie

Nadere informatie

Stellingen. Stellingen 2. Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012

Stellingen. Stellingen 2. Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012 Tropical Sprue Post HBO cursus Nederlandse Vereniging van Dietisten 1 oktober 2012 Peter J. Wahab MDL arts Rijnstate Ziekenhuis Arnhem Non tropical sprue Gee - Herter s disease Idiopathic Steatorrhea?

Nadere informatie

M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling

M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling M. Crohn en Colitis ulcerosa; verschil en nieuwe ontwikkelingen in behandeling Dr. D. Leemreis, MDL-arts 8 mei 2019 IBD Inflammatory Bowel Disease (IBD)= Inflammatoire darmziekten= Chronische ontsteking

Nadere informatie

P a n c r e a t i t i s

P a n c r e a t i t i s P a n c r e a t i t i s Deze folder geeft u informatie over een acute ontsteking van de alvleesklier (acute pancreatitis) en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk

Nadere informatie

Antwoordformulieren open vragen

Antwoordformulieren open vragen Antwoordformulieren open vragen Bloktoets : 5O0 Datum : 9 juli 009 Aanvang : Studentnummer : Studentnaam :. BLOKTOETS STOFWISSELING 5O0 9 juli 009 Sint Radboud. Het uitvragen van de pijnklachten is van

Nadere informatie

Chirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp:

Chirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Acute Pancreatitis 1 Acute Pancreatitis Acute ontsteking van de alvleesklier Ligging en functie van de alvleesklier De alvleesklier (het pancreas) is een orgaan dat dwars

Nadere informatie

Antwoordformulieren open vragen

Antwoordformulieren open vragen Antwoordformulieren open vragen Bloktoets : 5O0 Datum : 9 juli 009 Aanvang : Studentnummer : Studentnaam :. BLOKTOETS STOFWISSELING 5O0 9 juli 009 Sint Radboud. Het uitvragen van de pijnklachten is van

Nadere informatie

Infectierisico na ERCP. Marcel Groenen MDL-arts

Infectierisico na ERCP. Marcel Groenen MDL-arts Infectierisico na ERCP Marcel Groenen MDL-arts Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien

Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Pancreaspathologie: als een klein verscholen orgaan zich van zijn slechtste kant laat zien Erwin van Geenen, Maag-Darm-Lever-arts Marion van der Kolk, Chirurg Pancreas Centrum Oost Nederland Nijmegen Het

Nadere informatie

Acute ontsteking van de alvleesklier. Acute pancreatitis

Acute ontsteking van de alvleesklier. Acute pancreatitis Acute ontsteking van de alvleesklier Acute pancreatitis Uw behandelend arts heeft met u besproken dat een u een acute otsteking van de alvleesklier (pancreatitis) hebt. Deze folder geeft u informatie over

Nadere informatie

Casuïstiek levertestafwijkingen. Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010

Casuïstiek levertestafwijkingen. Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010 Casuïstiek levertestafwijkingen Mark Stolk en Paul Stadhouders 30 september 2010 Pre-test 3 Levertesten Alkalische fosfatase (AF) Gamma glutamyl transpeptidase (ggt) Alanine aminotransferase (ALAT) Asparagine

Nadere informatie

7,7. Werkstuk door een scholier 1769 woorden 9 maart keer beoordeeld

7,7. Werkstuk door een scholier 1769 woorden 9 maart keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1769 woorden 9 maart 2005 7,7 18 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is colitis ulcerosa? Colitis ulcerosa is een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm. Colitis

Nadere informatie

Laparoscopisch, andere oorzaken klachten beter op te sporen en eventueel te behandelen, minder pijn/minder wondinfectie

Laparoscopisch, andere oorzaken klachten beter op te sporen en eventueel te behandelen, minder pijn/minder wondinfectie Voorlopige antwoorden Toets Stofwisseling 2 2012 VRAAG 1 1. Eisprong/Ovariële bloeding 2.Torsie ovarium(cyste) Bloed prikkelt peritoneum, ischemie door draaiing orgaan Hoogste waarde CRP: appendicitis

Nadere informatie

Leverfunctiestoornissen

Leverfunctiestoornissen Leverfunctiestoornissen Claire Fitzpatrick, Saskia te Loo, Ruud Klomp DuodagenIJsselland Ziekenhuis 2015 Stellingen Als de levertesten normaal zijn is de leverfunctie ook normaal Steatose kan uitmonden

Nadere informatie

Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal. Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013

Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal. Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Abdominale pijn Veel voorkomende klacht in de geriatrische populatie

Nadere informatie

Om foto s voor de casus te verkrijgen zal een fotosessie met een icterische patiënt nodig zijn. Dit kan niet eenvoudig van te voren gepland worden.

Om foto s voor de casus te verkrijgen zal een fotosessie met een icterische patiënt nodig zijn. Dit kan niet eenvoudig van te voren gepland worden. Casus 05L Fase A Titel Mevrouw Klaassen Onderwerp Pancreaskop carcinoom Inhoudsdeskundige J.M. van Baalen Technisch verantwoordelijke S. Eggermont Literatuur Bestaande Cascoo casus. Multimedia materiaal

Nadere informatie

Chronische alvleesklierontsteking

Chronische alvleesklierontsteking Chronische alvleesklierontsteking U bent opgenomen in Maasziekenhuis Pantein in verband met een chronische alvleesklierontsteking (chronische pancreatitis). In deze folder vindt u informatie over de oorzaken

Nadere informatie

Acute ontsteking van de alvleesklier

Acute ontsteking van de alvleesklier Acute ontsteking van de alvleesklier (acute pancreatitis) afdeling chirurgie Deze brochure geeft informatie over de acute ontsteking van de alvleesklier (pancreatitis) en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden.

Nadere informatie

Acute alvleesklierontsteking

Acute alvleesklierontsteking Acute alvleesklierontsteking U bent opgenomen in het ziekenhuis in verband met een alvleesklierontsteking (Acute Pancreatitis). In deze folder vindt u informatie over de oorzaken en behandeling van een

Nadere informatie

Workshop anamnese afnemen

Workshop anamnese afnemen Workshop anamnese afnemen Workshop anamnese afnemen l Carolien Vianen l Jeroen Martijn Plette l Annelies Epping Inhoud workshop l Anamnese in 3 onderdelen: 1. - Kennismaking - Observatie - Klacht waarmee

Nadere informatie

Ontstoken alvleesklier

Ontstoken alvleesklier INTERNE GENEESKUNDE Ontstoken alvleesklier Pancreatitis Ontstoken alvleesklier In deze folder vindt u informatie over pancreatitis, een ontstoken alvleesklier (de pancreas). De meest voorkomende oorzaken,

Nadere informatie

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling

Nadere informatie

Risico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl):

Risico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl): Endoscopische verrichting Antegrade ballonenteroscopie Informed consent : Risico's overall: 1,2-1,6 % In diagnostische procedure: 0,8 % In therapeutische procedure 4,3 % Specifiek - pancreatitis: 0,3 %

Nadere informatie

Ziekte van Crohn & Colitis Ulcerosa

Ziekte van Crohn & Colitis Ulcerosa Ziekte van Crohn & Colitis Ulcerosa Informatie Patiënteninformatie 1175798PR/1-2011 - Ziekte van Crohn & Colitis Ulcerosa 1 Inleiding Bij u is kort geleden geconstateerd dat u mogelijk een chronische darmontsteking

Nadere informatie

Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Maag-Darm-Leverartsen

Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Maag-Darm-Leverartsen Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Maag-Darm-Leverartsen v20110701 Ingangsdatum 1 januari 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Toelichting diagnosetypering... 4 3 Zorgactiviteiten...

Nadere informatie

Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019

Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019 Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019 Anatomie oesophagus/ maag Symptomen oesophaguscarcinoom Diagnostiek Behandeling oesophaguscarcinoom Postoperatieve

Nadere informatie

Alles onder controle? Dr. J.J. Uil, MDL-arts

Alles onder controle? Dr. J.J. Uil, MDL-arts Alles onder controle? Dr. J.J. Uil, MDL-arts Aanleiding: Risico op kanker bij coeliakie; Kwartaal blad NCV 2014: Artikel van Frederico Biagi Controle intervallen worden verruimd kan dat ongestraft? N.B.

Nadere informatie

Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie

Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie Nascholing verpleegkundig specialisten oncologie De Lever: anatomie, leverschade en leverfunctie GJ (Geert) Bulte, MDL-arts i.o. Jeroen Bosch ziekenhuis, s Hertogenbosch donderdag 19-6-2014 5x leverfuncties

Nadere informatie

Alvleesklierontsteking

Alvleesklierontsteking Alvleesklierontsteking Uit onderzoek is gebleken dat u een alvleesklierontsteking (pancreatitis) heeft. In deze folder leest u meer over de oorzaken en behandeling van een alvleesklierontsteking. Neem

Nadere informatie

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16 Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Chronische diarree is een verandering in de frequentie, consistentie, of het volume van de stoelgang (ontlasting) voor meer

Nadere informatie

Probleem-georienteerde kliniek Icterus. W. Van Steenbergen

Probleem-georienteerde kliniek Icterus. W. Van Steenbergen Probleem-georienteerde kliniek Icterus W. Van Steenbergen Arts 1, 2006-2007 Casus 1: Man, 53 jaar Raadpleging 06-09-2005 Sinds één week: Vermoeidheid Sclerale icterus, donkere urine, ontkleurde stoelgang

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Behandeling met orale immunosuppressiva

Patiënteninformatie. Behandeling met orale immunosuppressiva Patiënteninformatie Behandeling met orale immunosuppressiva Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Werking van orale immunosuppressiva... 3 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 6

Nadere informatie

IBD en bijwerkingen: Ziekte of medicatie Wat kan ik doen? Mariëlle Oosterveer Verpleegkundig Specialist MDL Alrijne ziekenhuis.

IBD en bijwerkingen: Ziekte of medicatie Wat kan ik doen? Mariëlle Oosterveer Verpleegkundig Specialist MDL Alrijne ziekenhuis. IBD en bijwerkingen: Ziekte of medicatie Wat kan ik doen? Mariëlle Oosterveer Verpleegkundig Specialist MDL Alrijne ziekenhuis. Bijwerkingen: -van de ziekte -moeheid/psychische klachten -bijwerkingen van

Nadere informatie

Functie van de lever Levercirrose Klachten Oorzaken Diagnose Behandeling Complicaties... 6

Functie van de lever Levercirrose Klachten Oorzaken Diagnose Behandeling Complicaties... 6 Levercirrose Inhoudsopgave Functie van de lever... 2 Levercirrose... 3 Klachten... 4 Oorzaken... 5 Diagnose... 5 Behandeling... 5 Complicaties... 6 Patiënten- en belangenorganisaties... 7 Adres en telefoonnummer...

Nadere informatie

Do s and Don ts in IBD. Arosa Maart 2016 Nascholing Voor Huisartsen Jilling Bergmann, MDL-arts Lieke de Jong, Huisarts

Do s and Don ts in IBD. Arosa Maart 2016 Nascholing Voor Huisartsen Jilling Bergmann, MDL-arts Lieke de Jong, Huisarts Do s and Don ts in IBD Arosa Maart 2016 Nascholing Voor Huisartsen Jilling Bergmann, MDL-arts Lieke de Jong, Huisarts Disclosure Geen belangenverstrengeling Geen relevante relaties met bedrijven Casus

Nadere informatie

Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk?

Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk? Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk? Dr E De Greef Kindergastroenterologie UZ Brussel www.pedigastro.com Vlaamse Coeliakie Vereniging Malle 2011 Overzicht

Nadere informatie

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts 24 november 2018 IBD en buikpijn Pijn is belangrijk als waarschuwing voor mogelijk schadelijke invloeden Veel voorkomende klacht bij IBD Bij colitis

Nadere informatie

Anorexie en gewichtsverlies

Anorexie en gewichtsverlies Anorexie en gewichtsverlies Marja Leermakers-Vermeer, diëtist, Universitair Medisch Centrum Utrecht j.leermakers@umcutrecht.nl Alexander de Graeff, internist-oncoloog/hospice-arts Universitair Medisch

Nadere informatie

Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018

Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018 Buikklachten, altijd een opvlamming? Rinze ter Steege, MDL-arts Martini ziekenhuis Groningen IBD dag 22 september 2018 Korte introductie MDL-arts in Martini ziekenhuis sinds 1 september 2016 Gestudeerd

Nadere informatie

TRAUMATISCH PANCREASLETSEL

TRAUMATISCH PANCREASLETSEL TRAUMATISCH PANCREASLETSEL Frank Oort Gutclub 29 oktober 2014 1 2 Opbouw Casus Achtergrond Traumatisch pancreas letsel bij kinderen Vervolg casus Leerpunten casus 3 Casus Mw. C. 13 jaar Overplaatsing vanuit

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis

Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis Maag-, Darm- en Leverziekten Azathioprine / 6-mercaptopurine i Patiënteninformatie Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Slingeland Ziekenhuis Algemeen Azathioprine (merknaam Imuran ) en 6-mercaptopurine

Nadere informatie

Autoimmune pancreatitis

Autoimmune pancreatitis Oorzaken van chronische pancreatitis TIGARO-classificatie T: toxisch (alcohol/roken) I: idiopatisch G: genetisch A: auto-immuun R: na ernstige acute O: obstructief Autoimmune pancreatitis IgG4-gerelateerde

Nadere informatie

COLITIS ULCEROSA. Sint-Lucas IBD-kliniek

COLITIS ULCEROSA. Sint-Lucas IBD-kliniek COLITIS ULCEROSA Sint-Lucas IBD-kliniek COLITIS ULCEROSA Sint-Lucas IBD-kliniek Wat is Colitis Ulcerosa? Colitis Ulcerosa is een chronische ontstekingsziekte van de dikke darm (=colon) waarbij zweren (=

Nadere informatie

JINARC (tolvaptan) Voorlichtingsbrochure voor patiënten. Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.

JINARC (tolvaptan) Voorlichtingsbrochure voor patiënten. Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Om maximaal voordeel te halen uit de effecten van JINARC op uw gezondheid, het juiste gebruik ervan te verzekeren en de ongewenste effecten ervan te beperken, zijn er bepaalde maatregelen/voorzorgsmaatregelen

Nadere informatie

Alvleesklierontsteking acuut. Interne Geneeskunde

Alvleesklierontsteking acuut. Interne Geneeskunde 00 Alvleesklierontsteking acuut Interne Geneeskunde De alvleesklier De alvleesklier, oftewel pancreas, is een hormoonklier. Het orgaan is ongeveer 15 centimeter lang en 1-3 centimeter dik. De alvleesklier

Nadere informatie

https://www.isala.nl/patientenfolders/7280-acutealvleesklierontsteking-pid-h3-diagnose-en-onderzoeken/ Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Diagnose en onderzoeken Wanneer u klachten heeft die duiden

Nadere informatie

Allemaal Beestjes. Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017

Allemaal Beestjes. Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017 Allemaal Beestjes Eline van der Hagen Kcio 15 juni 2017 Voorgeschiedenis Vrouw, 68 jaar Diabetes type 2 (1995), hypertensie (2010), chronische nierinsuffiëntie (2012) Presentatie op de SEH In de nacht

Nadere informatie

Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid

Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid Voeding en Dieet Stomazorg Symposium De Naakte Waarheid Hoeveelheden per dag volwassenen 19-50 jaar 5 opscheplepels groente (250 gram) 2 porties fruit (200 gram) vrouw: 4-5 snee bruin- of volkoren brood

Nadere informatie

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Azathioprine (Imuran ) en 6-Mercaptopurine (6-MP, Puri-Nethol )

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Azathioprine (Imuran ) en 6-Mercaptopurine (6-MP, Puri-Nethol ) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Azathioprine (Imuran ) en 6-Mercaptopurine (6-MP, Puri-Nethol ) Maag-, Darm- en Leverziekten IJsselland Ziekenhuis Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts)

Nadere informatie

Royal Canin DIEETWIJZER. Overzicht veterinaire dieetrange

Royal Canin DIEETWIJZER. Overzicht veterinaire dieetrange Royal Canin DIEETWIJZER Overzicht veterinaire dieetrange Dieetvoeding voor de kat KAT droog PORTIE OBESITY MANAGEMENT DP 42 Obesitas / overgewicht Obstipatie met goede respons op voedingsvezels Diabetes

Nadere informatie

Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog

Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog Secundaire hyperoxalurie voor niertransplantatie: een nadeel? Dr JI Roodnat, Nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Frauke Thomsen diëtist St. Maartenskliniek Coby Wijnen diëtist VSN

Frauke Thomsen diëtist St. Maartenskliniek Coby Wijnen diëtist VSN netwerk diëtisten voor spierziekten Frauke Thomsen diëtist St. Maartenskliniek Coby Wijnen diëtist VSN Voeding bij PPS/LS/HSP Vragen Femke Belder diëtist Sorgente voeding groei en onderhoud weerstand en

Nadere informatie

Perspectief vanuit de patiënt

Perspectief vanuit de patiënt Perspectief vanuit de patiënt pa ti ënt [paasjent] de; m,v -en, pa tiën te de; v -s, -n zieke die onder behandeling is; De praktijk: Patiënt is iemand die ziek is en in bed ligt. Verschillende soorten

Nadere informatie

Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis

Maag-, Darm- en Leverziekten. Patiënteninformatie. Azathioprine / 6-mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Slingeland Ziekenhuis Maag-, Darm- en Leverziekten Azathioprine / 6-mercaptopurine i Patiënteninformatie Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Slingeland Ziekenhuis Algemeen Azathioprine (merknaam Imuran ) en 6-mercaptopurine

Nadere informatie

Wat as het misloopt met de lever! Slide Source:

Wat as het misloopt met de lever! Slide Source: Wat as het misloopt met de lever! Les geven in Zuid-Afrikaans :! LIFT Les geven in Zuid-Afrikaans :! LIFT = HYSBAK Les geven in Zuid-Afrikaans :! METRO? Les geven in Zuid-Afrikaans :! METRO= MOLTREIN Les

Nadere informatie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie De geriatrische patiënt op de SEH SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie Relevante onderwerpen Delier Symptoomverarming Medicatie op de SEH Duur aanwezigheid patiënt op de SEH Delier

Nadere informatie

Misselijkheid en braken

Misselijkheid en braken Misselijkheid en braken Regionaal symposium palliatieve zorg Ruud Schrauwen, MDL-arts GI klachten Table 3 Symptoms referred to during consultations (n=1,794) Symptoms during consultation Number (percentage)

Nadere informatie

Pancreas enzyminsufficiëntie

Pancreas enzyminsufficiëntie Pancreas enzyminsufficiëntie Annuska Schoorlemmer, Verpleegkundig Specialist Afdeling Gastro Oncologisch Centrum Amsterdam, Academisch Medisch Centrum, locatie AMC Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Acute alvleesklierontsteking

Acute alvleesklierontsteking Acute alvleesklierontsteking Synoniemen Acute pancreatitis De alvleesklier De alvleesklier is een langgerekte trosvormige klier. De medische naam is pancreas. Bij volwassen mensen is de lengte van de alvleesklier

Nadere informatie

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa

Maag-,darm- en leverziekten. Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa Afdeling: Onderwerp: Maag-,darm- en leverziekten Methotrexaat bij ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik

Nadere informatie

Coeliakie diagnostiek

Coeliakie diagnostiek Coeliakie diagnostiek Nuttige en noodzakelijke diagnostiek Ruben Smeets Medisch Immunoloog/Klinisch Chemicus Afdeling Laboratoriumgeneeskunde Laboratorium Medische Immunologie Radboudumc Laboratorium voor

Nadere informatie

Chronische Nierschade

Chronische Nierschade Chronische Nierschade Uitingen nieraandoeningen: Verlies van eiwit via de urine, albuminurie Specifieke sedimentsafwijkingen Afname van de glomerulaire filtratiesnelheid Micro-albuminurie: In een willekeurige

Nadere informatie

ZIEKTE VAN CROHN. Sint-Lucas IBD-kliniek

ZIEKTE VAN CROHN. Sint-Lucas IBD-kliniek ZIEKTE VAN CROHN Sint-Lucas IBD-kliniek ZIEKTE VAN CROHN Sint-Lucas IBD-kliniek Wat is de ziekte van Crohn? De ziekte van Crohn is een aanslepende ontstekingsziekte van de darm. De ziekte begint meestal

Nadere informatie

Richtlijn Q koorts. versie 14-12-2009 Jeroen Bosch Ziekenhuis. Richtlijn Q koorts

Richtlijn Q koorts. versie 14-12-2009 Jeroen Bosch Ziekenhuis. Richtlijn Q koorts Richtlijn Q koorts versie 14-12-2009 Jeroen Bosch Ziekenhuis Richtlijn Q koorts Verdenking acute Q koorts: Frequente presentatie: Asymptomatisch Griepachtig beeld: Koorts, hoofdpijn, myalgieen, arthritis.

Nadere informatie

Gastro intestinale problemen.

Gastro intestinale problemen. DE BEHANDELING VAN COMPLEXE LICHAMELIJKE PROBLEMEN IN DE PALLIATIEVE EN TERMINALE FASE Gastro intestinale problemen. DR. P. VANDECANDELAERE MDL - ARTS (SUB) OBSTRUCTIE PERSISTERENDE HIK DR. P. VANDECANDELAERE

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016

Factsheet Indicatoren Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016 Factsheet en Bariatrische Chirurgie (DATO) 2016 Start registratie: 2015 Inclusie & exclusie criteria DATO Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische

Nadere informatie

Ileus in de palliatieve setting. Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis

Ileus in de palliatieve setting. Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis Ileus in de palliatieve setting Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis Inleiding Richtlijn palliatieve zorg 2009 www.pallialine.nl Richtlijn ileus Praktijkervaring

Nadere informatie

Darmoperatie bij Diverticulitis. Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis

Darmoperatie bij Diverticulitis. Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Darmoperatie bij Diverticulitis Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Chirurgie Waregem_Versie 1_Feb 2016 Inleiding Deze folder geeft uitleg over een operatie van de dikkedarm bij diverticulitis.

Nadere informatie

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar

Methotrexaat. bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar Methotrexaat bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar MTX (Methotrexaat) bij IBD (ziekte van Crohn) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van

Nadere informatie

VUmc_CAT_SS_B15_ _inzage Friday, June 29, :38

VUmc_CAT_SS_B15_ _inzage Friday, June 29, :38 pagina 1 van 19 VUmc_CAT_SS_B15_2018-07-09_inzage Friday, June 29, 2018 11:38 Block 1, bb question(s), maximum score 54 CAT SS B15 [09-07-2018 INZAGE] a of bb Een 69-jarige man wordt gediagnosticeerd met

Nadere informatie

Ondervoeding. 1.1 Begrippen

Ondervoeding. 1.1 Begrippen 1 Ondervoeding Wanneer is er sprake van ondervoeding? Welke soorten ondervoeding zijn er? En wat is eraan te doen? Voor een antwoord op deze en andere vragen volgt eerst een uiteenzetting van de diverse

Nadere informatie

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse

Nadere informatie

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 POPF: amylase-gehalte in elke hoeveelheid drainvocht > 3x bovengrens van bovengrens normaalwaarde serum (dus normaal 0-220, dan verhoogd

Nadere informatie

Functionele dyspepsie

Functionele dyspepsie Functionele dyspepsie Maag-, darm- en leverziekten Beter voor elkaar 2 Van uw MDL-arts heeft u te horen gekregen dat u een (functionele) dyspepsie heeft. Om te begrijpen wat deze term precies inhoud en

Nadere informatie

Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie

Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie Landelijk Medium Care Symposium 1 November 2018 Bariatrische Chirurgie Sander Vergouwen Verpleegkundig specialist i.o. Agenda Demografie Verwijscriteria Bariatrische chirurgie Korte en lange termijn complicaties

Nadere informatie

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden)

Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Prednison (corticosteroïden) Maag-, Darm- en Leverziekten IJsselland Ziekenhuis Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten

Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten Refeedingsyndroom in de Oncologie Marleen Ariëns en Esther Heijkoop Diëtisten 2015 Agenda Historie Ondervoeding en oncologie Refeeding Casus tijdens de presentatie 1ste lijn Refeeding? Historie Belegeringen

Nadere informatie

Chronische alvleesklierontsteking

Chronische alvleesklierontsteking Chronische alvleesklierontsteking Synoniem : chronische pancreatitis De medische naam voor alvleesklier is pancreas. Een alvleesklierontsteking (pancreatitis) is een ernstige aandoening waarbij de alvleesklier

Nadere informatie

versie 7.1 24-09-2014

versie 7.1 24-09-2014 1. Screening A. Patiënt informatie 1. Initialen patiënt (1e letter 1e voornaam, 1e en 2e letter achternaam) 2. Geboortedatum / / dd / mm / yyyy 3. Geslacht Man Vrouw 4. Ras Kaukasisch Negroide Mediterraan

Nadere informatie

Chronische ontsteking

Chronische ontsteking Chronische ontsteking van de alvleesklier - Chronische pancreatitis Chirurgie Beter voor elkaar Chronische ontsteking van de alvleesklier Chronische Pancreatitis Inleiding Deze folder geeft u informatie

Nadere informatie

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek M. Lacko KNO-arts/Hoofd-hals oncoloog Oncologie symposium, Maastricht 21 mei 2015 Indeling presentatie 1. Incidentie en epidemiologie

Nadere informatie

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zwangerschap 2 Erfelijkheid 2 Vruchtbaarheid 2 Invloed chronische darmziekte op de zwangerschap

Nadere informatie

Diverticulitis. chirurgie

Diverticulitis. chirurgie Diverticulitis chirurgie Bij u is door uw behandelend arts de darmaandoening diverticulitis vastgesteld. Voor de behandeling hiervan bent u opgenomen op de afdeling chirurgie. In deze brochure krijgt u

Nadere informatie

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm Inleiding Zwanger worden als je een chronische ontstekingsziekte van de darm (IBD = inflammatory Bowel disease) hebt zoals de ziekte van Crohn

Nadere informatie

Endo-echografie Inwendige drainage van de vochtcollectie bij de alvleesklier

Endo-echografie Inwendige drainage van de vochtcollectie bij de alvleesklier Endo-echografie Inwendige drainage van de vochtcollectie bij de alvleesklier Endoscopie behandelcentrum Op.... dag..... om.... uur Verwachten wij u op: O afdeling 2B/223 MDL van Máxima Medisch Centrum,

Nadere informatie

Prednison (corticosteroïden)

Prednison (corticosteroïden) Prednison (corticosteroïden) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Uw MDL-arts (maag-, darm- en leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven

Nadere informatie

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO) 2016

Factsheet Indicatoren Bariatrische chirurgie (DATO) 2016 Factsheet en Bariatrische chirurgie (DATO) 2016 Start registratie: 2014 Inclusiecriteria Inclusie De patiënten die geregistreerd dienen te worden zijn die patiënten die een chirurgische interventie ondergaan

Nadere informatie

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade

Nierschade Acute nierschade Klachten acute nierschade Nierschade Vaak is er sprake van chronische Doordat er in het begin weinig tot geen klachten zijn, kan het lange tijd onopgemerkt blijven. Nierschade kan ook plotseling ontstaan: acute Als acute nierschade

Nadere informatie

Medicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts

Medicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts Medicatie keuzehulp Drs. K. Robbers, MDL-arts IBD-dag CCUVN 24 november 2018 Vraag 1 Wie van u heeft het gevoel voldoende informatie te hebben voor een weloverwogen medicatiekeuze? Vraag 2 Wie van u heeft

Nadere informatie

Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier

Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier VOEDING & DIEET Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier ADVIES Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier Als u klachten hebt die worden veroorzaakt door een, kunt u met een aantal leefregels en

Nadere informatie

Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen

Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie Liesbeth Rietveld Carly Jansen Voorstellen Inhoud Epilepsie; gevolgen en behandelingen Ketogeen dieet Verpleegkundige interventies Samenvatting - Epilepsie Tijdelijke

Nadere informatie

Echo-endoscopie. Informatiebrochure

Echo-endoscopie. Informatiebrochure Echo-endoscopie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 INLEIDING... 4 2 WAT IS EEN ECHO-ENDOSCOPIE?... 4 3 VERLOOP... 5 4 VOORBEREIDING... 5 5 DUUR... 5 6 VEILIGHEID EN RISICO S... 6 7 NA

Nadere informatie

Helicobacter pylori in de nieuwe NHG-Standaard Maagklachten wat u er in 2013 van moet weten

Helicobacter pylori in de nieuwe NHG-Standaard Maagklachten wat u er in 2013 van moet weten Helicobacter pylori in de nieuwe NHG-Standaard Maagklachten wat u er in 2013 van moet weten Prof. dr. M.E. Numans, huisarts VUmc Amsterdam/UMC Utrecht > LUMC Inhoud Ontwikkelingen Probleempunten bij maagklachten

Nadere informatie

Prednison voor de behandeling van de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

Prednison voor de behandeling van de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Patiënteninformatie Prednison voor de behandeling van de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa rkz.nl Uw MDL-arts (maag-,darm-,leverarts) heeft u Prednison voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte

Nadere informatie

BARIATRISCHE CHIRURGIE

BARIATRISCHE CHIRURGIE BARIATRISCHE CHIRURGIE Toename chirurgie voor MA in the US 1992-2003 criteria voor operatie bmi > 40 kg/m 2 bmi > 35 kg/m 2 en ernstige comorbiditeit meerdere afvalpogingen compliance gang van zaken wordt

Nadere informatie

De#Lever# Dr.#(H.J.)#Eric#Vermeer## specialist#klinische#chemie#

De#Lever# Dr.#(H.J.)#Eric#Vermeer## specialist#klinische#chemie# De#Lever# Dr.#(H.J.)#Eric#Vermeer## specialist#klinische#chemie# 1=rechter leverkwab, 2=linker leverkwab, 3=lobus caudatus, 4=lobus quadratus, 5=leverslagader en poortader, 6=leverlymfklieren, 7=galblaas

Nadere informatie