Professionele ruimte: uitdaging naar twee kanten. Inleiding bij de opening van de Penta Academie op 6 oktober 2011

Transcriptie

1 Professionele ruimte: uitdaging naar twee kanten Inleiding bij de opening van de Penta Academie op 6 oktober 2011 Aandachtspunten vanuit huidige toezichtskader Toezicht op het leraarschap Rick Steur Hoofdinspecteur VO/BVE/HO

2 De lerende school Leren als leider: De school als leergemeenschap; van bestuurskamer tot klaslokaal De academie: Leren als structurele activiteit voor het personeel in plaats van hap snap werk.

3 Schoolontwikkeling = personeelsontwikkeling Parker Palmer: een leraar geeft geen les, geeft geen vak, maar een leraar geeft zichzelf (in: Leraar met hart en ziel). Wat betekent dit uitgangspunt voor het leren van leraren? Gaat het hier om: individuele ontwikkeling? teamontwikkeling? welke rol spelen de onderwijskundige ambities van de school? Weet elke leraar waar hij/zij staat in zijn/haar ontwikkeling? Wat vraagt dit van het personeelsbeleid van de school? Welke variatie ontwikkelt de Penta Academie hierbij: Aanbodgestuurde programma s? Makelaar voor individuele leerwensen? Action learning: ontwerpen en onderzoeken integreren? Training on the job (in context) of daarbuiten? Kortom een rijke leeromgeving die maatwerk mogelijk maakt.

4 De insteek van de professionele ruimte

5 Leraren werken op school Zorgen dat leraren presteren én zich ontwikkelen Opbrengstgericht werken Rol schoolleiding; (VOORWAARDEN VOOR) KWALITEITSZORG Gedragen onderwijsvisie en didactisch concept - Mesoniveau: secties/jaarlagen/bouwen, eilanden, leerstofjaarklassen/leerlijnen, klassen/leerpleinen - Klasniveau: onderwijs en zorg/begeleiding Werken aan de professionele ontwikkeling!! Inbedden in volwassen personeelsbeleid Verder: voldoende professionele ruimte geven

6 Leraren aan het werk Zorgen dat leerlingen leren en presteren Inzet reguliere waarderingskader (PO/VO): - Ruim 70 indicatoren: bijna de helft over leraren en lesgeven - Van de ruim 40 indicatoren van het kernkader -> 15 Hoofdaccenten voor de komende jaren: Halen leraren uit leerlingen wat er in zit: opbrengstgericht werken; Zijn ze in staat hierbij maatwerk te leveren (afstemmen op verschillen)? Wat is de kwaliteit van de feedbackprocessen over en weer?

7 De professionele ruimte = Vóór de leraren: - Onderwijsvisie en didactisch concept -> draagvlak - Leraren krijgen voldoende professionele ruimte = Dóór de leraren: benutten hun professionele ruimte Kern: de professionele cultuur met adequate feedbacken leerprocessen op alle niveau s. GOED FEEDBACK GEVEN IS EEN KUNST!!

8 Totaalbeeld: kwaliteit professionele ruimte? - Voldoende draagvlak bij leraren voor de onderwijsvisie en het didactisch concept? - Voldoende professionele ruimte? - Leraren kennen hun eigen sterke en verbeterpunten? - Leraren krijgen passende feedback? - Leraren werken aan hun verbeterpunten, m.n. in de praktijk, en krijgen voldoende gelegenheid van de school(leiding)?

9 Succesfactoren voor de academie Inbedden in cultuur van school=onderwijsontwikkeling. Eigenaarschap bij leraren en schoolleiding. Maatwerk in scholing: aansluiten bij behoeften van leraar en teams. Een cultuur zonder vrijblijvendheid: leren is onze kernactiviteit en geldt dus bij uitstek ook voor onszelf. Feedback geven en krijgen hoort bij deze open cultuur. Maak het functioneel door de verbinding met de onderwijskundige ambities van team of school. Maak de Inspectie niet te belangrijk: risico van vervreemding door te grote gerichtheid op het beoordelingskader van de inspectie. Dit is paard achter de wagen spannen!

10 Tot slot: het is niet gemakkelijk Ons onderzoek naar beginnende leraren: belang van goede begeleiding wordt onderkend, maatwerk leveren bleek nog heel moeilijk. Ons onderzoek naar de bekwaamheidsdossiers (wet BIO): vooral administratieve dossiers en daaruit bleek geen eigenaarschap bij leraren voor hun eigen ontwikkeling noch een goede inbedding in het personeelsbeleid. Tijdens onze lesobservaties en gesprekken met leraren: de leerstand voor leerlingen wordt door de leraren zelf niet altijd overgenomen. Veel leraren schatten de feedbackprocessen onvoldoende op waarde. Veel leraren hebben moeite om de leerlingen op eigen niveau maximaal te prikkelen tot goede prestaties.

11

12