RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. rkbs 'Pastoor Dr.Delteyk'

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK rkbs 'Pastoor Dr.Delteyk' Plaats : Werkhoven BRIN nummer : 06PE C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 29 mei 2017 Datum vaststelling : 11 september 2017

2 Pagina 2 van 15

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING EINDOORDEEL TOELICHTING REACTIE VAN HET BESTUUR OPZET VAN HET ONDERZOEK Pagina 3 van 15

4 Pagina 4 van 15

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 29 mei 2017 een onderzoek uitgevoerd op rkbs 'Pastoor Dr. Delteyk' naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Op 20 februari 2017 hebben we een kwaliteitsonderzoek gedifferentieerd toezicht op de rkbs 'Pastoor Dr.Delteyk' gesstart. De bevindingen op deze onderzoeksdag gaven er aanleiding toe het onderzoek af te breken en om te zetten in een kwaliteitsonderzoek volgens het vigerende wettelijke toezichtkader (2012) dat de mogelijkheid biedt tot het aanpassen van het toezichtarrangement Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven hebben we tevens onderzocht of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Pagina 5 van 15

6 2 EINDOORDEEL Wij kennen aan rkbs 'Pastoor Dr.Delteyk' (de Delteykschool) het basisarrangement toe. Dit betekent dat we op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Belangrijkste bevindingen Wat gaat goed? De Delteykschool verzorgt als enige basisschool in Werkhoven onderwijs aan een gevarieerde leerlingenpopulatie en is er trots op leerlingen met specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften passend onderwijs te bieden. De school heeft hiertoe een gedegen systeem van zorg en begeleiding ingericht en voert dit zorgvuldig uit. Wat moet beter? Het didactisch handelen en de afstemming van het onderwijs op wat leerlingen nodig hebben laat een wisselend beeld zien. Het schiet, op schoolniveau bezien, op twee onderdelen te kort. In de eerste plaats is er onvoldoende sprake van een taakgerichte werksfeer. Zo kunnen de leraren duidelijker aan leerlingen vertellen wat er van hen verwacht wordt als het gaat om hun werkhouding en de kwaliteit van het werk. Een tweede verbeterpunt is de afstemming van de instructie op wat leerlingen nodig hebben. Niet in alle lessen worden hiervoor de mogelijkheden benut. Ook kunnen de leraren de inhoud van dit instructiemoment versterken door meer te doen dan het begeleiden van de verwerking. Wat kan beter? Het is een uitdaging voor het team expliciet te maken waar de school voor staat. Het team kan dit bijvoorbeeld doen door een gedeelde opvatting te ontwikkelen over de kwaliteit van het didactisch handelen, het aanbod en de andere onderdelen van het onderwijsleerproces. Duidelijkheid over de kwaliteit waar de Delteykschool voor wil staan, geeft ook een basis om het eigenaarschap van betrokkenen in de organisatie verder te ontwikkelen. Pagina 6 van 15

7 3 TOELICHTING Hieronder staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. zeer zwak 2. zwak 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Opbrengsten Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Het oordeel over de eindopbrengsten is voldoende. We kijken hiervoor naar het gemiddelde eindresultaat van de laatste drie jaar. In ten minste één van de drie jaren moet de score op of boven de ondergrens liggen die de inspectie hanteert als norm voor scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. Dat is het geval: in 2017 en 2015 ligt de gemiddelde score van groep 8 boven de ondergrens, in 2016 eronder. De Delteykschool is er trots op dat zij passend onderwijs biedt aan leerlingen met specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften en nauwelijks verwijst naar (speciaal) basisonderwijs. In overeenstemming met de beoordelingssystematiek is de score van een aantal van deze leerlingen buiten de berekening van de eindresultaten van 2015 en 2017 gehouden. Ondanks dat het oordeel over de eindresultaten voldoende is, blijft het de aandacht van de school vragen de resultaten van de leerlingen te verhogen en Pagina 7 van 15

8 uit alle leerlingen te halen wat erin zit. Het is dan ook van belang dat de school het ingezette verbetertraject rond opbrengstgericht werken stevig doorzet. Leerstofaanbod Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. De school maakt gebruik van actuele methoden waarmee zij de kerndoelen aanbiedt. Het aanbod in de onderbouw is gebaseerd op de SLO-doelen voor jonge kinderen. Om de sociale competenties van leerlingen te ontwikkelen voert de school dit schooljaar een nieuwe methode in. De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen/wiskunde worden aan voldoende leerlingen tot en met het niveau van groep 8 aangeboden. Schoolklimaat Schoolklimaat Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Op de Delteykschool is sprake van een veilig en ondersteunend pedagogisch klimaat en gaan de leerlingen en leraren op een respectvolle manier met elkaar om. Twee jaar geleden heeft de school naar aanleiding van de ouderenquête de conclusie getrokken dat het nodig was meer eenduidigheid te ontwikkelen in het hanteren van gedragsafspraken. Dit heeft geleid tot de keuze en invoering van een nieuwe methode voor de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Het is één van de speerpunten in de schoolontwikkeling in dit schooljaar. Hoewel de leerlingen het doel en effect van deze methode nog niet kunnen benoemen, geven ze aan dat ze met plezier naar school gaan en zich veilig voelen op school. De school brengt twee maal per jaar de veiligheidsbeleving van de leerlingen in de bovenbouw in kaart. Pagina 8 van 15

9 Didactisch handelen en afstemming Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Op schoolniveau is het beeld dat de basiskwaliteit van het didactisch handelen op twee onderdelen voldoende is en op één onderdeel verbetering vraagt. De uitleg van de leerstof en de betrokkenheid van de leerlingen vinden we op schoolniveau op orde. Wel zijn er in de lessen verschillen gezien en is er op deze onderdelen verdere ontwikkeling mogelijk. Van een taakgerichte werksfeer is echter op schoolniveau bezien onvoldoende sprake (indicator 5.2), de leraren moeten dit verbeteren. We komen tot deze conclusie op basis van de lesbezoeken die we samen met observanten van de school in alle negen groepen hebben uitgevoerd. De leraren kunnen de taakgerichtheid vergroten door meer vaart en variatie in de les te brengen en ervoor te zorgen dat ze de leerlingen 'op het puntje van hun stoel' houden. Hierbij kunnen de leraren meer dan zij nu doen benoemen wat de leerlingen aan het leren zijn, hoge verwachtingen uitspreken, eisen stellen aan de leerhouding en het werk en tijdens het werk feedback geven. In een aantal groepen is het bovendien nodig het klassenmanagement te versterken om zo te zorgen voor een rustige werksfeer. De kwaliteit van de uitleg is voldoende, maar kan zich verder ontwikkelen. De school werkt met een model voor directe instructie en dit is in de lessen terug te zien. Het instructiemodel wordt naar de letter uitgevoerd, maar de leraren kunnen hun lessen beter maken door het model meer te doorleven en de bedoeling van de les centraal te stellen. Vragen zoals: Waarom doe je wat je doet in deze les? Waar gaat het nu in essentie om in deze les? en Zijn alle leerlingen daadwerkelijk aan het leren? zijn daarbij essentieel. Pagina 9 van 15

10 De leerlingen van de Delteykschool zijn van goede wil en tonen voldoende betrokkenheid en interesse. Hoewel we in een aantal groepen voorbeelden hebben gezien van activerende werkvormen, kan het toepassen daarvan meer een dagelijkse routine worden in alle groepen waardoor ook een doorgaande lijn in de school kan ontstaan. Tijdens de lesbezoeken hebben we ook gekeken in hoeverre de leraren hun onderwijs afstemmen op verschillen tussen leerlingen. We vinden dat dit voldoende gebeurt als het gaat om het afstemmen van het aanbod en de verwerking, maar dat de afstemming van de instructie nog onvoldoende is (indicator 6.2). In een aantal lessen hebben we geen afstemming van instructie gezien, terwijl dat wel mogelijk en nodig was. Daardoor onstaat bij de leerlingen het risico op afhaken of onrust. Ook is te weinig gezien dat de leraren instructie geven aan een subgroepje, hetzij om leerlingen extra steun te bieden hetzij om leerlingen op een hoger niveau uit te dagen. Waar de leraren dit wel doen is er veelal sprake van een begeleide verwerking van de leerstof en niet van een inhoudelijk andere instructie die sommige leerlingen nodig hebben (met bijvoorbeeld hardop denkend voordoen, directe feedback, gebruik van materialen). Begeleiding en zorg Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. De indicatoren voor zowel het volgen van de ontwikkeling en de begeleiding van de leerlingen als de zorg voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zijn allen voldoende. De zorgkalender geeft aan hoe de jaarlijkse cyclus van handelingsgericht- en opbrengstgericht werken verloopt. De ontwikkeling van de Pagina 10 van 15

11 leerlingen wordt gevolgd met behulp van toetsen, observaties en gesprekken. Groepsplannen beschrijven de werkwijze met die instructiegroepen. Daarbij is er aandacht voor individuele aandachtspunten of leerstofhiaten van leerlingen. De intern begeleiders spelen in dit systeem een belangrijke rol. De professionaliteit van de leraren in het opbrengstgericht werken in relatie met handelingsgericht werken ontwikkelt zich. De school kan ook laten zien dat zij de leerlingen die dat nodig hebben op een planmatige wijze begeleidt. Deze begeleiding vindt grotendeels in de groep plaats. Daarnaast is het systeem van zorg zo ingericht dat er, zij het beperkt, extra handen beschikbaar zijn om de leraren te ondersteunen. De ontwikkeling van de leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften wordt geregistreerd en regelmatig geëvalueerd. Kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. De Delteykschool beschikt over een voldoende werkend systeem voor kwaliteitszorg. Op basis daarvan evalueert en ontwikkelt de school haar kwaliteit en legt zij verantwoording af. We lichten hieronder op een aantal onderdelen toe wat er goed gaat en ook waar voor de school ontwikkelkansen liggen. De school evalueert op een systematische wijze de resultaten van de leerlingen. Deze evaluatie vormde twee jaar geleden de aanleiding om een teamgericht scholingstraject te starten rond opbrengstgericht werken. Dit traject heeft geleid tot het formuleren van streefdoelen en het analyseren en bespreken van de resultaten in het team. De school ziet, over het geheel genomen, een stijgende lijn in de tussentijdse resultaten. Toch zijn er ook nog groepen die qua resultaten uitvallen. Het proces van opbrengstgericht werken is dan ook nog niet klaar en vraagt stevig doorzetten waarbij het voor de school een uitdaging is uit alle leerlingen te halen wat erin zit. Pagina 11 van 15

12 Hoewel de evaluatie van het onderwijsleerproces voldoende systematisch plaats vindt, kan de school hier meer aan doen. De school kan de gegevens die zij verzamelt, bijvoorbeeld over het pedagogisch en didactisch handelen, bundelen en analyseren op schoolniveau. In het verlengde daarvan is het een uitdaging vast te stellen welke kwaliteit de Delteykschool op de onderdelen van het onderwijsleerproces wil garanderen. Zo kan duidelijker worden waar de school voor staat en voor gaat. Ook biedt dit handvatten om bijvoorbeeld de kwaliteit van het didactisch handelen en de afstemming te versterken. De school heeft prioriteiten vastgesteld voor de schoolontwikkeling en voert deze op een planmatige manier uit. In het team ontstaat daarbij steeds meer een professionele cultuur. Een flink aantal leraren heeft een opleiding gevolgd en levert als specialist een bijdrage aan de schoolontwikkeling. Borging van nieuwe werkwijzen vindt plaats door vastleggen in schooldocumenten, groepsbezoek en inhoudelijk overleg aan de hand van de jaarplanning. De manier waarop de school zich in het openbaar (onder andere via Scholen op de Kaart) verantwoordt vinden we voldoende, maar we dagen de school, ouders en andere betrokkenen uit meer toelichting te bieden bij de behaalde resultaten en meer te vertellen over uitgevoerde evaluaties en verbeteractiviteiten. Overige wet- en regelgeving Overige wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT4A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Wij hebben tekortkomingen geconstateerd in de naleving van wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Er zijn onvolledigheden in de inhoud van het schoolplan geconstateerd. In het document ontbreekt in de eerste plaats een passage die aangeeft hoe het bestuur bewaakt dat de school de gewenste kwaliteit realiseert (WPO artikel 12). In de tweede plaats ontbreekt in het schoolplan informatie over onderdelen die voortvloeien uit de invoering van passend onderwijs. Pagina 12 van 15

13 Er staat in het schoolplan niet vermeld dat het schoolondersteuningsprofiel betrokken wordt bij het onderwijskundig beleid zoals dat is opgenomen in het schoolplan (WPO artikel 12 lid 2). Wij gaan ervan uit dat in de volgende versie van dit schooldocument ontbrekende onderdelen zijn opgenomen. Pagina 13 van 15

14 4 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op rkbs 'Pastoor Dr.Delteyk'. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie en welke stappen de school gaat ondernemen om de kwaliteit weer op orde te krijgen. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: Wij kunnen ons vinden in het rapport van bevindingen met betrekking tot het kwaliteitsonderzoek van de Delteykschool op 29 mei Wij staan achter de bevindingen van de inspectie. Bij aanvang van het nieuwe schooljaar zullen de bestuurder directeur en de nieuwe directeur van de Delteykschool een plan van aanpak opstellen als het gaat om de verbetering van de taakgerichte werksfeer en de afstemming van de instructie op wat leerlingen nodig hebben. Daarnaast zal de directeur samen met het team werken aan het gestelde verbeterpunt als het gaat om de gedeelde opvatting over de kwaliteit van het didactisch handelen. Bovengenoemde zaken komen terug in het op te stellen jaarplan van komend schooljaar. Daarnaast zullen de geconstateerde tekortkomingen in het schoolplan worden meegenomen bij het opstellen van het nieuwe schoolplan. Wij hebben het bezoek en de wijze waarop dit is uitgevoerd als zeer prettig en constructief ervaren. Het feedbackgesprek met de inspectie en de wijze van terugkoppeling is heel positief ontvangen. Pagina 14 van 15

15 5 OPZET VAN HET ONDERZOEK Op 29 mei 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: schoolleiding, intern begeleider(s), leraren en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in alle groepen. Deze observaties hebben wij samen met observanten van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding en de intern begeleider. In dit gesprek hebben we onze bevindingen en oordelen besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Pagina 15 van 15