RAPPORT VAN BEVINDINGEN STELSELONDERZOEK de Fortgensschool

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN STELSELONDERZOEK de Fortgensschool Plaats : Voorschoten BRIN nummer : 12PG C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 20 november 2014 Datum vaststelling : 24 maart 2015

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN CONCLUSIE BIJLAGE 1 OORDELEN Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING Op 20 november 2014 heeft de inspectie de Fortgensschool bezocht in het kader van een landelijk stelselonderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van informatie over de kwaliteit van het onderwijs, waarover de inspectie rapporteert in het Onderwijsverslag Tevens is gecontroleerd of de school voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften, waaronder de onderwijstijd. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestaat uit de volgende activiteiten: Vooraf: Controleren van de wettelijke voorschriften, waaronder onderwijstijd; Analyseren van alle documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Tijdens: Bestuderen van schooldocumenten waarin de school haar beleid en aanpak op diverse terreinen verwoordt; Bijwonen van lessen in Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8; Gesprekken met de directie, de intern begeleiders en leraren zijn gevoerd; Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 worden de bevindingen van het onderzoek op de Fortgensschool gegeven. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Pagina 5 van 13

6 Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN Algemeen beeld De bijlage van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Uit dit overzicht valt op te maken dat op de Fortgensschool de kwaliteit van het onderwijs op de onderzochte indicatoren op orde is. Het betreft hier met name de aspecten leerstofaanbod, tijd, schoolklimaat, didactisch handelen, begeleiding, zorg en de kwaliteitszorg. Sterke kanten van het onderwijs zijn het inzicht dat de directie heeft in de veiligheidsbeleving van leerlingen en leraren, de borging van het onderwijsleerproces en verantwoording van de kwaliteit van onderwijs aan bestuur, leraren en ouders. Verder heeft de inspectie kennis genomen van ontwikkelingen die buiten haar beoordelingskader vallen, maar waar de school trots op mag zijn, te weten: de deskundige wijze waarop de directie leiding geeft aan de schoolontwikkeling, de bereidheid van leraren om van elkaar te leren, het contact dat de directie heeft met ouders en de ruimte die ouders krijgen om mee te denken over zaken die betrekking hebben op het onderwijs en de veiligheid van hun kind(eren). Opbrengsten De eindopbrengsten van de jaren 2012, 2013 en 2014 zijn voldoende. De eindopbrengsten van 2012 en 2013 zijn hoger dan het landelijke gemiddelde en in 2014 liggen ze net boven de ondergrens van de inspectienorm. De directie heeft de oorzaken van de magere eindopbrengsten in 2014 in kaart gebracht. Gebleken is dat begrijpend lezen, rekenen en studievaardigheden zwakke onderdelen waren. De directie heeft maatregelen getroffen om in het vervolg deze vakken op de eindtoets voldoende te maken. Het ziet ernaar uit dat de school in 2015 weer als vanouds zal presteren. De tussenresultaten voor technisch lezen in de groepen 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in de groepen 4 en 6 zijn over de hele linie hoger dan de ondergrens van de inspectienorm. Over indicator 1.5 spreekt inspectie geen oordeel uit, omdat de school nog geen instrument gebruikt om de opbrengsten van de sociale competenties te bepalen. Onderwijsleerproces Voor het leerstofaanbod gebruikt de school eigentijdse methoden. Ook worden taal en rekenen aan alle leerlingen tot en met het niveau van leerjaar 8 aangeboden. De school vindt het welzijn van de leerlingen belangrijk en heeft hier afspraken over gemaakt. Dat was goed te zien in bezochte lessen en de school. De directie heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en Pagina 7 van 13

8 leraren. Zij peilt jaarlijks het veiligheidsgevoel bij leerlingen, leraren en ouders. De school heeft een klankbordgroep van ouders die samen met de directie reflecteren op de (sociale) veiligheid in en om de school. Als de klankbordgroep aangeeft dat er risico s zijn op het gebied van de veiligheid, treft de directie maatregelen. Verder heeft de school leraren die informatie op een prettige manier overdragen aan de leerlingen. Zij leggen de leerstof duidelijk uit en realiseren een taakgerichte werksfeer in de klas. Voor de leerlingen is duidelijk waarover de les gaat. Leraren gebruiken differentiatiemogelijkheden van de methoden en de instructie en verwerking van het aanbod is gebaseerd op onderwijsbehoeften van de leerlingen. Goede rekenaars krijgen eenmaal in de week instructie en oefenstof die past bij hun capaciteiten. Ook de onderwijstijd gebruiken leraren om het aanbod af te stemmen op de verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen. Zo besteden leerlingen met een leervoorsprong minder tijd aan het vak waarin ze goed zijn en meer tijd aan een ander vak of activiteit. De school biedt tijdens de 'bloktijd' de meer- en hoogbegaafde leerlingen de mogelijkheid om zelfverantwoordelijk te werken. De leerlingen hebben aangegeven het prettig te vinden om zelf aan de slag te gaan, omdat zij de lestijd dan effectief gebruiken. Voorts geeft de Fortgensschool aan dat haar leerlingen deel uitmaken van een pluriforme samenleving en daar een actieve bijdrage aan moeten leveren. Het gaat niet alleen om kennis, maar ook om oefening op school. Het aanbod voor bevordering van sociale integratie en burgerschap is ingekaderd in de lessen van wereldoriëntatie. Hierdoor is het aanbod voor de bevordering van sociale integratie en burgerschap te mager en eenzijdig waardoor de diversiteit van de Nederlandse samenleving mogelijk te weinig aan bod komt. Zorg en begeleiding De school heeft voor de begeleiding een samenhangend systeem om de prestaties van de leerlingen te volgen. Naast methodeonafhankelijke toetsen voor taal en rekenen is er ook een volgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. De zorg is over de hele linie voldoende. De school maakt gebruik van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem om de zorgleerlingen vroegtijdig in kaart te brengen. De planmatige zorg is vervat in groepsoverzichten, groepsplannen en individuele handelingsplannen. De school heeft ook een remedial teacher om leerlingen buiten de klas te ondersteunen. Deze zorg wordt altijd in overleg met de leraar bepaald en planmatig uitgevoerd. De plannen worden consequent uitgevoerd en geëvalueerd. Hoewel de planmatige zorg als voldoende is beoordeeld, constateert de inspectie dat de doelen in sommige groepsoverzichten en plannen scherper en meer in lijn met het aanbod geformuleerd kunnen worden. Pagina 8 van 13

9 Kwaliteitszorg De school heeft een kwaliteitszorgsysteem met aandacht voor evaluatie, verbetering en borging van de kwaliteit van het onderwijsleerproces. De directie werkt er hard aan een meer opbrengstgerichte cultuur te bewerkstelligen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de wijze waarop directie en intern begeleiders systematisch de kwaliteit van de opbrengsten bepalen, doelen van de school bijstellen en afspraken met het team maken voor het behalen van hoge opbrengsten. Zo heeft de school de oorzaken van de voldoende, maar lage eindopbrengsten van 2014 in kaart gebracht. Er zijn nu afspraken gemaakt om resultaten te behalen die in lijn zijn met de kenmerken van de leerlingenpopulatie. De meeste leerlingen hebben ouders met een middelbare tot hoge opleiding. Verbeteractiviteiten legt de directie vast in concrete jaarplannen, die worden geëvalueerd en aangepast. De directie betrekt het team bij het opstellen van het jaarplan en het evalueren van verbeteractiviteiten. Vervolgens legt zij verantwoording af aan bestuur en ouders (klankbordgroep). Op deze manier bewaakt en ontwikkelt de directie al jaren de kwaliteit van haar onderwijs. Alle afspraken en procedures op behoud en bevordering van de kwaliteit van de opbrengsten, het onderwijsleerproces en de borging zijn overzichtelijk, op eenduidige wijze vastgelegd en worden periodiek geëvalueerd. De directie en intern begeleider houden de vinger aan de pols door klassenbezoeken af te leggen en de bevindingen met de betrokken leraar te bespreken. De borging van het onderwijsleerproces is ook als goed beoordeeld. Ook de wijze waarop de school zich verantwoordt aan het bestuur,de ouders en andere belanghebbenden is als'goed' beoordeeld. De school stelt tweemaal per jaar een verslag op waarin zij een beschrijving geeft van de uitgevoerde activiteiten en de daarmee bereikte resultaten. De school beschrijft bij diverse thema's effecten die betrekking hebben op het onderwijsleerproces en de zorg voor kwaliteit. Ook verantwoordt de school zich over de opbrengsten en de evaluaties waaronder die van de inspectie. Een samenvatting van het jaarverslag en andere informatie over het onderwijs is te vinden op de website van de school. Pagina 9 van 13

10 3 CONCLUSIE Kwaliteit Het onderwijs op de Fortgensschool is op de onderzochte onderdelen op orde. Uit het onderzoek is gebleken dat de school op die gebieden geen tekortkomingen kent. Om die reden blijft het basisarrangement gehandhaafd. De bevindingen zullen worden betrokken bij de eerstvolgende risicoanalyse, waarbij opnieuw bekeken wordt of het toezichtarrangement eventueel moet worden aangepast. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 10 van 13

11 BIJLAGE 1 OORDELEN In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. Pagina 11 van 13

12 Leerstofaanbod De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. 2.6 De school heeft een aanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Schoolklimaat De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school. 4.6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Pagina 12 van 13

13 Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.7 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT4A NT4B De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). Pagina 13 van 13