RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. p.c.b.s. De Regenboog

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK p.c.b.s. De Regenboog Plaats : Leens BRIN nummer : 07ZO C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 27 juni 2013 Datum vaststelling : 9 oktober 2013

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 27 juni 2013 een onderzoek uitgevoerd op p.c.b.s. De Regenboog naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De inspectie heeft voor p.c.b.s. De Regenboog een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn. Op 24 september 2012 heeft de inspectie de uitkomsten van de risicoanalyse 2012 met het bestuur besproken. Naar aanleiding van dit gesprek heeft de inspectie het bestuur gewaarschuwd vanwege twee jaar achtereen onvoldoende opbrengsten. Daarnaast heeft ze het bestuur gevraagd de eindresultaten van 2013 toe te sturen zodra deze bekend zouden zijn. Naar aanleiding van de resultaten van 2013 is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie De inspectie heeft de afgelopen jaren diverse onderzoeken uitgevoerd op de Regenboog. In oktober 2008 zijn de eindopbrengsten onvoldoende en is de school als zwak beoordeeld. Een jaar later, in oktober 2009 is een heronderzoek uitgevoerd. Ook toen bleken - ondanks dat de school veel werk had verricht - de resultaten onvoldoende. Het geïntensiveerd toezicht werd voortgezet. Bij beide onderzoeken zijn de indicatoren van het onderwijsleerproces als voldoende beoordeeld. In 2010 volgt een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering. Nu zijn de opbrengsten voldoende en wederom constateert de inspectie geen tekortkomingen in het onderwijsleerproces. De inspectie kent de school een basisarrangement toe. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Pagina 5 van 13

6 Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten schooljaarplan , schooljaarverslag , onderbouwing bij de eindtoets 2013, opbrengstrapportage. Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in alle groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met ouders. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, tijd, didactisch handelen, afstemming, vorderingen volgen, zorg en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. Pagina 7 van 13

8 Leerstofaanbod * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. Pagina 8 van 13

9 Zorg * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT3A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT4A Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4B Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie concludeert dat de kwaliteit van de school voldoet aan de basiseisen voor onderwijskwaliteit. De indicatoren voor kwaliteitszorg en voor het onderwijsleerproces zijn op orde. Ook de opbrengsten zijn voldoende, maar kwetsbaar. Enkele onderdelen van zorg en begeleiding vragen om verbetering. Het team heeft in de afgelopen periode - onder leiding van een directeur ad interim - hard gewerkt aan het ontwikkelen van een cultuur waarbij de teamleden gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van het onderwijs op de school. Komend schooljaar wil het team deze trend voortzetten onder leiding van een nieuwe directeur. Pagina 9 van 13

10 Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De resultaten aan het eind van de schoolperiode zijn voldoende. In 2011 en 2013 zijn de gemiddelde prestaties (na herberekening) voldoende. In 2012 zijn de opbrengsten onvoldoende. De inspectie betrekt de gemiddelde scores op vijf toetsen bij het beoordelen van de tussenopbrengsten: technisch lezen in groep 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in groep 4 en 6. De gemiddelde groepsscores voldoen aan de norm die de inspectie stelt. Voor de leerling met specifieke onderwijsbehoeften in groep 8 heeft de school een ontwikkelingsperspectief met bijbehorend uitstroomniveau opgesteld. Uit de evaluaties blijkt dat deze leerling zich ontwikkelt naar zijn mogelijkheden. De school gebruikt een genormeerd instrument voor het beoordelen van de sociale competenties van de leerlingen. Deze zijn aan het eind van de basisschoolperiode voldoende. Leerstofaanbod en tijd De school gebruikt methodes en materialen die de kerndoelen dekken en passen bij de leerlingenpopulatie. De leraren bieden de leerlingen een taalrijke leeromgeving die taalgebruik stimuleert en communicatie uitlokt. Het komend schooljaar wil het team explicieter aandacht besteden aan woordenschatontwikkeling en de onderwijstijd voor taal en lezen uitbreiden. Didactisch handelen De kwaliteit van het didactisch handelen verschilt tussen leraren, maar is over het geheel genomen voldoende. De meeste leraren leggen de leerstof duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en zorgen dat leerlingen actief betrokken zijn bij de les. Bij enkele leraren kunnen de lessen aan kwaliteit winnen als zij de lesopbouw beter structureren en communiceren met de leerlingen. Afstemming De leraren stellen groepsplannen op om systematisch rekening te kunnen houden met verschillen tussen leerlingen. In de praktijk betekent dit dat snelle leerlingen minder, en leerlingen die moeite met de leerstof hebben, extra Pagina 10 van 13

11 instructie krijgen. Tijdens de lesobservaties heeft de inspectie waargenomen dat de meeste leraren werk maken van de extra instructie en gebruik maken van alternatieve strategieën en/of concrete materialen om te zorgen dat de leerlingen de leerstof leren beheersen. Zorg en begeleiding De school neemt regelmatig genormeerde toetsen af om de prestaties van de leerlingen voor taal en rekenen te volgen. De school gebruikt geen gestructureerd observatie-instrument voor het volgen van de ontwikkeling van alle leerlingen in de groepen 1 en 2. Zo'n instrument is wel aanwezig in de school, maar wordt slechts ingevuld voor leerlingen waarvoor leraren risico's in de ontwikkeling signaleren. De inspectie is van oordeel dat een dergelijk instrument juist een hulpmiddel is bij het vroegtijdig signaleren van ontwikkelingsproblemen en daarom voor alle leerlingen regelmatig moet worden ingevuld. De leraren in de groepen 3 tot en met 8 nemen regelmatig methodetoetsen af en passen hun onderwijs aan als de uitkomsten daar aanleiding toe geven. In de afgelopen periode is de verantwoordelijkheid voor de zorg steeds meer bij de groepsleerkrachten gelegd. De intern begeleider stelt zich op als coach en adviseur. De leraren stellen naast de groepsplannen individuele handelingsplannen op voor leerlingen die dat nodig hebben. Deze handelingsplannen worden uitgevoerd door de leraar zelf of - onder verantwoordelijkheid van de leraar - door de (vrijwillig werkende) remedial teacher. De leraren leggen in hun dagplanning vast welke leerlingen wanneer extra zorg nodig hebben. Tijdens de lesobservaties heeft de inspectie geconstateerd dat de zorg uitgevoerd wordt. De leraren noteren opvallende zaken in hun groepsmap, maar kunnen daarbij nog meer aandacht besteden aan de effecten van de hulp aan zorgleerlingen. Bij de evaluatie is deze informatie belangrijk om te verklaren waarom doelen wel of niet bereikt worden en voor het beredeneerd afwegen van een geschikt vervolg van de zorg. De kwaliteit van de analyse van de problematiek van de zorgleerlingen is niet voldoende. Bij het opstellen van handelingsplannen en bij de evaluatie zoeken leraren te weinig naar de oorzaken van de achterstanden. Daardoor is niet duidelijk waarop de keuze voor een bepaalde aanpak is gebaseerd. Kwaliteitszorg Ook voor de kwaliteitszorg geldt dat de verantwoordelijkheid steeds meer bij het hele team ligt. De leraren melden dat ze deze ontwikkeling toejuichen; ze voelen zich competenter dan voorheen en werken als team samen aan het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Pagina 11 van 13

12 De directeur ad interim heeft samen met het team in de afgelopen periode vooral gewerkt aan het bevorderen van een professionele cultuur, verbeteren van de opbrengsten, de interne en externe communicatie, het didactisch handelen, afstemming en zorg. Dit is op een planmatige wijze gebeurd. Gerealiseerde verbeteringen en afspraken zijn vastgelegd en worden regelmatig besproken in het team. Naleving Ten aanzien van de naleving van wettelijke voorschriften heeft de inspectie geconstateerd dat niet wordt voldaan aan onderstaand wettelijk voorschrift: NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan de p.c.b.s. De Regenboog het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Naleving Er is sprake van een tekortkoming in de onderwijstijd. De inspectie heeft geconstateerd dat de school niet voldoet aan de wettelijk vereisten met betrekking tot het minimum aantal onderwijsuren. De inspectie heeft de tekortkoming met het bestuur besproken en het bestuur is het eens met de vastgestelde tekortkoming. De inspectie heeft het bestuur opdracht gegeven de wet alsnog na te leven. Voor het schooljaar heeft het bestuur (de school) passende maatregelen getroffen. De geplande onderwijstijd voor het schooljaar voldoet aan de wettelijk gestelde eisen (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). Pagina 13 van 13