Verslag van de oordeelvormende vergadering op 19 juni 2014, uur in het raadhuis te Ede

Transcriptie

1 Gemeenteraad Verslag van de oordeelvormende vergadering op 19 juni 2014, uur in het raadhuis te Ede Aanwezig : Raadsleden/fractievolgers Voorzitter : De heer A. Vos de Wael Secretaris : De heer S. de Jong Wethouders : Mevrouw M. Eleveld, mevrouw G. Ligtelijn-Bruins Notulist : De heer J. van Reenen Pers : Aanwezig Publiek : Aanwezig OV01. Opening en mededelingen van de voorzitter De voorzitter opent de oordeelvormende raadsvergadering om uur. De voorzitter geeft het verzoek van het college door om agendapunt OV03, Vaststellen bestemmingsplan Ede, Uitvindersbuurt, veld I, niet te behandelen. De raad gaat hiermee akkoord. De voorzitter deelt mee dat in de naastgelegen zaal een parallelvergadering plaatsvindt over risicojongeren. Een aantal van de aanwezigen is geïnteresseerd in agendapunt OV04, Ontwikkelingsspoor voor een duurzaam aanbod voor Hulp bij huishouden. Om hen de gelegenheid te geven hier aanwezig te zijn, zal de vergadering tussentijds geschorst worden. OV02. Rapport vervolgonderzoek informatievoorziening grote projecten (kenmerk 15097) De voorzitter geeft aan dat de basisvraag van het rapport is hoe de raad geïnformeerd wordt over grote projecten. De commissie was tijdens haar onderzoek vooral geïnteresseerd in hoe de raadsleden en fractievolgers de informatievoorziening over grote projecten, in het bijzonder het project Veluwse Poort en Bedrijventerrein A12 Ede-Veenendaal, waarderen. De raadsleden en fractievolgers waarderen het rapport en bedanken de rekenkamercommissie voor het verrichte werk. Oordeelvorming raad De inhoud van het rapport is herkenbaar. Er valt veel uit te leren over de balans tussen raad en college. De fractie stemt in met de aanbevelingen van de rekenkamercommissie en ziet er naar uit hoe het college ze gaat toepassen. CDA: Het college neemt de aanbevelingen 4, 5 en 6 over. Hoe staat het tegenover de eerste drie aanbevelingen? Welke stappen overweegt het college voor het opschroeven van het ambitieniveau van voldoende naar goed? Kijkt men daarbij ook naar andere gemeenten (benchmark)? De fractie hecht aan bespreking van de uitwerking van de aanbevelingen in het vierde kwartaal. D66: Hoe staat het college tegenover voortschrijdend inzicht bij het uitvoeren van genomen raadsbesluiten? Nog steeds zijn veel (financiële) stukken van de gemeente Ede moeilijk leesbaar, ook in vergelijking met andere gemeenten. Wat is de status van geheime documenten? Waarom is er geen vergelijking met andere gemeenten gemaakt? Gemeenteraad Postbus 9022, 6710 HK EDE. Telefoon (0318) Bezoekadres: Bergstraat 4, Ede (wijk 1)

2 Blz. 2 SGP: De fractie is blij met de bevestiging dat de raad in het verleden op goede wijze is geïnformeerd. Het Bestuurlijk Informatie Systeem (BIS) kan beter georganiseerd worden. De fractie onderschrijft de aanbeveling van de rekenkamercommissie om bij langdurige projecten de besluitenhistorie in beeld te brengen. PvdA: De informatievoorziening aan de raad is in de afgelopen tijd voldoende geweest, maar daarnaast bestaat het risico van te veel informatie. Daarom moet de kwaliteit ervan leidend zijn en niet de kwantiteit. De raadswerkgroep Programmabegroting zou hierin een balans kunnen zoeken. ChristenUnie: Waarom moet juist die raadswerkgroep zich hierin verdiepen? PvdA: Het is de meest voor de hand liggende werkgroep. Misschien kan een raadswerkgroep Informatievoorziening gevormd worden. Waarom is de belofte van het college om te komen tot een goede weergave van de historie van raadsperiodeoverstijgende projecten nog niet ingelost? GL/PE: Kan het college de raad periodiek informeren over grote projecten, bijvoorbeeld elk half jaar? De fractie wil van het college horen waneer het BIS op orde is. ChristenUnie: De fractie pleit voor het meer betrekken van de inwoners van Ede bij beeldvormende bijeenkomsten bij grote projecten. De raad moet meer actief betrokken zijn bij het stellen van de kaders bij grote projecten. De informatie kan soms helderder verwoord worden. Beantwoording Wethouder Eleveld: Het BIS moet in september 2014 goed werken. De wethouder zal de raad inlichten als het niet lukt. ChristenUnie: Het gaat ook om de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de stukken. Wethouder Eleveld: Het wordt meegenomen. Het college zoekt naar een balans in enerzijds het geven van inzicht en transparantie en anderzijds het beknopt en in hoofdlijnen weergeven van de informatiestroom. In de raadswerkgroep Programmabegroting wordt hierover dikwijls gesproken. Om die reden is de paragraaf grote projecten ingekort en worden er nog maar twee grote projecten getoond. De overige projecten zijn te vinden in het MeerjarenProgramma Grondexplotaties (MPG). De wethouder vindt het een goed idee om de aanbevelingen in de genoemde raadswerkgroep te bespreken. De grote projecten Veluwse Poort en de drie decentralisaties komen al periodiek in de raad aan de orde. Het college wil ook inhoudelijke informatie geven over de top 5 van projecten. De keuze is aan de raad. De bijeenkomsten voor de burgers bij grote projecten zijn informatief, terwijl beeldvormende vergaderingen bedoeld zijn voor het aanpassen van het beleid. Het is aan de raad om hierover te besluiten. De voorzitter deelt mee dat de agendacommissie heeft afgesproken dat de beeldvormende vergaderingen na de zomervakantie om uur beginnen, direct na de besluitvormende vergadering. De voorzitter concludeert dat het stuk door kan naar de besluitvormende vergadering. De voorzitter schorst de vergadering om uur. De voorzitter heropent de vergadering om uur. OV03. Vaststellen bestemmingsplan Ede, Uitvindersbuurt, veld I (kenmerk 13484) Het punt is van de agenda afgevoerd en komt later aan de orde. OV04 Ontwikkelingsspoor van een duurzaam aanbod voor hulp bij het huishouden (kenmerk 15120) PvdA: Het ontwikkelingsspoor heeft een aantal harde uitgangspunten. De fractie mist het uitgangspunt dat de vraag van de cliënt leidend is bij het aanbieden van de ondersteuning. Het lijkt alsof er eerst is gekeken naar de financiële consequenties.

3 Blz. 3 Waarom is er sprake van een maximum bij huishoudelijke hulp 1? Kan dat woord maximaal niet vervangen worden door het woord gemiddeld? Mensen die hulp nodig hebben moeten door de nieuwe indicatie niet zonder hulp komen te zitten. Hoe krijgt de herindicatie vorm? Welke criteria gelden er? Is de wethouder bereid de maximumtermijn van 46 weken hulp bij hh1 los te laten? Wil de wethouder nog eens goed kijken naar de eigen bijdragen? Is het mogelijk om een gewenningsperiode in te bouwen voor mensen voor wie een eigen bijdrage erg moeilijk is? De druk op mantelzorgers en vrijwilligers wordt groter. Is er meer flexibiliteit bij huishoudelijke hulp 1 mogelijk? Nuldelijnsorganisaties moeten kunnen meedenken over de ondersteuning. De communicatie met de vaak kwetsbare burgers die het betreft, moet zeer zorgvuldig gebeuren. Een herindicatie meedelen door middel van een telefoongesprek kan tot onrust leiden. De fractie verzoekt de wethouder - gezien het aantal vragen dat de fractie heeft - om een extra informatiebijeenkomst voor de besluitvormende vergadering in te lassen. De fractie is verbaasd dat de keuze van het college nu pas duidelijk is, terwijl het al langer bekend was dat er bezuinigingen op huishoudelijke hulp zouden aankomen. De overgangsperiode van twee jaar met een uitgekleed productaanbod is niet innovatief en vraaggericht en duurt te lang. Het beleid van het college verschilt van de uitgangspunten van de VVD. De vraag van de burgers dient centraal te staan. De burgers moeten zelf een keuze kunnen maken. Kleine aanbieders moeten innovatieve diensten kunnen aanbieden. De gemeente dient integraal maatwerk aan te bieden. Hoe verhoudt maatwerk zich tot de keuze voor een product? Hoe verhoudt integrale dienstverlening zich tot een financiële oplossing? Door beheersmatig te werk te gaan, verliest men de kern uit het oog. SGP: Welke concrete ideeën heeft de VVD om tot een meer inventief voorstel te komen? De fractie staat een integrale oplossing voor, zodat er minder vraag is naar specifieke producten en er meer maatwerk geleverd wordt. Het is beter om te denken in termen van oplossingen en meer samen te werken, zodat de effectiviteit verhoogd wordt. CDA: Hoe kan het stuk dan Ontwikkelingsspoor heten? Er wordt bijvoorbeeld gesproken over het creeëren van een algemene voorziening. De fractie heeft hiervoor dan ook geen concrete aanwijzingen in het stuk gezien. SGP: De overheid is in de visie van de SGP een schild voor de zwakken. Zij moeten echter wel zo veel mogelijk meedoen. Deze punten komen ook in het raadsvoorstel naar voren. Kan de wethouder de relatie tussen zelfredzaamheid en het eigen budget duidelijker maken? Wat is de relatie met de bijzondere bijstand? Worden op deze wijze Wmo-gelden ingezet voor inkomenspolitiek? Hoeveel belang hecht het college aan de keuzemogelijkheden voor en de inbreng van de cliënt? Wil het college bekijken hoe mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt - als tegenprestatie - betrokken kunnen worden de bij schoonmaakondersteuning? De fractie vraagt om een brede sociale monitoring via de raadswerkgroep sociaal domein. GB: Is er een goede bezwaarcommissie bij conflicterende belangen? Bijvoorbeeld als een burger het niet eens is met de indicatiestelling. Staat het beschikbare, naar verhouding lage, budget het leveren van goed maatwerk niet in de weg? De fractie is geen voorstander van het omzetten van betaalde in onbetaalde arbeid. Hoe krijgen nieuwe aanbieders een kans? Wil het college er zorg voor dragen dat burgers via de site van de gemeente goed worden geïnformeerd over de ondersteuning bij huishoudelijke hulp? De fractie verzoekt de wethouder om de raad op de hoogte te houden van de ontwikkelingen.

4 Blz. 4 SGP: Wat vindt GB van het voorstel? GB: De gemeente moet bezuinigen. De kunst is om de zorg betaalbaar te houden en toch de kwetsbare mensen goed te helpen. Maar wie zijn de kwetsbare burgers? Dat is lastig. Indicatiestelling is dan ook nodig. Als iemand hulp nodig heeft, moet die hulp krijgen. BB: De fractie is niet content met de keuze om de omvang van hh1 te beperken tot 46 weken per jaar. Soms kunnen mensen (bijvoorbeeld ouderen) immers niet met vakantie gaan. Het maximumaantal uren (2 uur per week) voor huishoudelijke hulp 1 roept vragen op. Waarom is er geen ruimte voor maatwerk zoals bij huishoudelijke hulp 2? De passages over inkomensondersteuning door bijzondere bijstand zijn vaag. De fractie is (nog) niet positief over het voorstel dat vooral lijkt te gaan om de financiën. De zorg voor de burger lijkt op de tweede plaats te komen. ChristenUnie: Het is nodig om keuzes te maken vanwege de hoge zorgkosten en de bezuinigingsoperatie. Het college heeft zorgvuldig gezocht naar wegen om met minder geld een aanvaardbaar zorgpakket te kiezen. Er is sprake van twee overgangsjaren. Zorgt de wethouder ook voor tussentijdse evaluaties? Er wordt straks strenger geïndiceerd zodat er minder uren zijn te verdelen en minder personeel nodig is. Wat kan de gemeente voor deze werknemers in de zorg betekenen? Er zijn mensen die geen sociaal netwerk hebben. SGP: Wat vindt de fractie ervan als de gemeente een netwerk in de nuldelijn organiseert om mensen te laten werken en te begeleiden? ChristenUnie: De fractie vindt dit een prima initiatief. SGP: Jammer genoeg heeft de gemeente er nu geen budget voor. ChristenUnie: Het is goed om de mogelijkheden ervoor te bekijken. Er is in de nieuwe situatie maatwerk nodig. Hoe verhoudt de nota zich tot maatwerk dat geleverd moet worden? ChristenUnie: De gemeente moet het doen met de beschikbare middelen en daarom juist van maatwerk uitgaan. Zijn er voldoende mogelijkheden voor maatwerk? ChristenUnie: Ja. De gemeente dient maximaal in te zetten op communicatie. CDA: Het CDA kan zich vinden in de stelling dat schoonmaakondersteuning in principe een zaak is van de burger. Het voorstel kan rekenen op de steun van de fractie. Waarom heeft het college niet gekozen voor een zekere bandbreedte om tot maatwerk te komen? Raakt het pgb buiten beeld? Op welke wijze controleert het college de besteding van de gelden? Welke voorwaarden geeft het college mee? Een algemene voorziening met de gemeente als regisseur is gewaagd. Het is voor de raad belangrijk om inzicht te hebben in de algemene voorziening en de nuldelijn. Hoe wil de gemeente als regisseur de positie van de huidige werknemers bewaken? Wat is de rol van Permar? D66: De korting van 40% is niet makkelijk te realiseren. Daarom is een overgangsperiode belangrijk. De voorgestelde versobering biedt geen maatwerk. Het is nodig om meer maatwerk te bieden en integraal te werken. De fractie is geen voorstander van deze versobering. De gemeente heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid. De gevolgen van de voorstellen voor de kwetsbare doelgroepen zijn nog onduidelijk. Het stuk is niet beslisrijp. De fractie stelt voor om op korte termijn, voor besluitvorming, met de woordvoerders zorg bijeen te komen om het voorstel te bespreken. GL/PE: Het gaat om een zware en ingewikkelde klus met tegenstrijdige doelen: bezuinigen, maatwerk leveren, mensen aan het werk houden. De gevolgen van het voorstel voor de cliënten zijn moeilijk te bepalen. Dit geldt ook voor de financiële gevolgen van het voorstel. De tabellen in de nota zijn lastig te doorgronden, niet goed te vergelijken. Gaan de cliënten in de toekomst hun eigen regiemogelijkheden missen? De bezuinigingsopdracht lijkt leidend geweest te zijn bij de totstandkoming van het voorstel. Het is niet wenselijk dat cliënten meerdere malen een maatwerkgesprek moeten voeren.

5 Blz. 5 Maandelijkse monitoring is te intensief. Het aan werk helpen van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt heeft voordelen maar ook nadelen. Meer scholing brengt kosten met zich mee en er bestaat kans op het verdringen van professionals. Er zijn informatieve bijeenkomsten voor de doelgroep nodig. Het stuk is niet beslisrijp. De fractie heeft nog veel vragen bij het voorstel. Beantwoording Wethouder Ligtelijn-Bruins: Er is sprake van een grote operatie. De wethouder heeft in de afgelopen tijd met velen rondom de tafel gezeten. Ze complimenteert de vele organisaties die hebben meegedacht. Het voorliggende stuk is een eerste aanzet en wordt verder uitgewerkt. De wethouder nodigt de woordvoerders zorg uit om er verder over te praten. De vraag van de burger staat centraal. Daarom worden er maatwerkgesprekken georganiseerd om te bekijken wat past. Als het resultaat niet aansluit bij de vraag, kan de cliënt het aangeven en bekijkt men welke indicatie wel past. Eventueel kan men in beroep gaan. De burgers kunnen zelf een keuze maken voor de zorg en de instelling die de zorg gaat leveren. Deze Edese aanpak is een groot goed. De kleine aanbieders kunnen ook bij de gemeente terecht. De grote aanbieders krijgen de boodschap mee dat ze 10% van het budget moeten besteden aan innovatie en samenwerking. Vanaf het begin kunnen organisaties met een vernieuwend product meedoen. De eigen bijdrage verloopt via het CAK (Centraal Administratie Kantoor), waar veel gegevens bekend zijn. Zo voorkomt de gemeente dat mensen meer betalen dan noodzakelijk is. Dit blijft ook in 2016 en 2017 het geval. Voor veel mensen is het haalbaar om zes weken van het jaar geen hulp te hebben, maar als iemand 365 dagen van het jaar thuis is, wordt er door middel van maatwerk het hele jaar zorg geleverd. Den Haag bleef achter met de wetgeving, waardoor veel zaken nog onbekend waren. De wethouder is al eerder van start gegaan met besprekingen met de aanbieders om tot een redelijk product te komen. Gelukkig is er een lange overgangsperiode van twee jaar om de producten huishoudelijke hulp en huishoudelijke zorg goed in de markt te zetten en de mensen die in de zorg werken zo veel mogelijk hun baan te laten houden. Als mensen in de problemen komen, is er opvang via de mantelzorgers. Als burgers geen netwerk hebben, zorgt de gemeente voor maatwerk. Bijvoorbeeld door hulp uit de nuldelijn te genereren. Er is geen sprake van verdringing van de arbeidsmarkt. Moeders van jonge kinderen, die een vrijstellingsplicht hebben om te solliciteren, zouden een tegenprestatie kunnen bieden zonder iemand te verdringen. De burger staat centraal, ook al is er minder geld beschikbaar. GL/PE: De wethouder geeft veel informatie die niet in het stuk stond. Dat maakt het lastig. Wethouder Ligtelijn-Bruins: Er is tijdgebrek en er is sprake van een ontwikkelingsspoor dat verder loopt. Veel zaken zijn in ontwikkeling. Het ontwikkelingsspoor is mensgedreven en niet geldgedreven. De wethouder zegt een oplegnotie toe voor de volgende bespreking. D66: Heeft de wethouder de cliënten in het proces betrokken? Wethouder Ligtelijn-Bruins: In veel pilots is naar voren gekomen dat mensen het plezierig vinden om zelf gehoord te worden. Daarom vinden de maatwerkgesprekken plaats. PvdA: Hebben de maatwerkgesprekken geleid tot nieuwe indicaties? Wethouder Ligtelijn-Bruins: Er is tijdens de gesprekken meer ingezet op eigen kracht en de beschikking over een eigen sociaal netwerk. Dat kan leiden tot andere indicaties. GB: Kunnen cliënten terecht bij een onafhankelijk instituut als zij bezwaar hebben tegen een indicatiestelling? Wethouder Ligtelijn-Bruins: Edese burgers kunnen bij een onafhankelijke instantie in beroep gaan, bijvoorbeeld bij de ombudsman.

6 Blz. 6 Hoe zit het met de tijdsdruk? Wethouder Ligtelijn-Bruins: Op 1 januari 2015 moet veel klaar staan, zo heeft de wetgever bepaald. De wethouder is trots op wat er al gebeurd is. Komt er een nieuwe oordeelvormende vergadering? Wethouder Ligtelijn-Bruins: Dat is niet de bedoeling. De wethouder wil wel in gesprek met de woordvoerders zorg. Kan de wethouder niet aan de suggesties vanuit de raad tegemoet komen door tijdsdruk? Wethouder Ligtelijn-Bruins: Het ligt niet aan de tijdsdruk. Kan het overleg met de woordvoerders zorg leiden tot een wijziging of verduidelijking van de voordracht? Wethouder Ligtelijn-Bruins: De wethouder zegt nogmaals toe te zullen zorgen voor een oplegger. PvdA: De fractie dringt erop aan het woord maximaal uit hulp bij huishouden 1 te vervangen door gemiddeld. Wethouder Ligtelijn-Bruins: Als een individu echt meer hulp nodig heeft dan twee uur per week, dan gebeurt dat. De wethouder neemt de opmerking mee en zal bekijken of verandering in de tekst mogelijk is. De voorzitter concludeert dat de wethouder op korte termijn overleg met de woordvoerders zal voeren over dit onderwerp, dat kan leiden tot bijstelling van de notitie. Na het gesprek gaat het stuk naar de oordeelvormende of de besluitvormende vergadering. Sluiting De voorzitter sluit de oordeelvormende vergadering om uur.