Gemeente Den Haag. de gemeenteraad. 1. Huidige situatie

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag de gemeenteraad Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk rm BSW/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp financiering en afbouw ID-banen, reorganisatieontslag IDmedewerkers in gemeentelijke dienst Datum 25 mei Huidige situatie I Achtergrond Vanaf 2002 bezuinigt het Rijk op middelen ten behoeve van reïntegratie van bijstandgerechtigden. Dit heeft met name de gesubsidieerde arbeid getroffen. Vanaf eind 2003 veranderde ook de context van de gesubsidieerde arbeid door de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB). Met de komst van deze wet zijn de tot dan toe bestaande regeling WIW en het besluit ID-banen komen te vervallen. Ook veranderde de financiering. Het aantal deelnemers op deze banen telt niet meer mee bij de verdeling van het rijksbudget. De bijdrage voor deze banen wordt door het Rijk stapsgewijs verminderd. Tenslotte bestond het beeld dat deze (permanente) regelingen te weinig op uitstroom waren gericht en uitstroom naar regulier werk beter via tijdelijk gesubsidieerde arbeid bereikt kan worden. Deze ontwikkelingen hebben forse bezuinigingen op permanent gesubsidieerde arbeid noodzakelijk gemaakt. II Collegebesluit 2004; afbouw en financieringssystematiek In 2004 heeft het college voor de periode 2004 tot 2009 maatregelen getroffen om ID- en WIW-banen te reduceren. Afgesproken werd: * Daling van jaarlijks 8 procent van het aantal WIW-banen via natuurlijk verloop. Inlichtingen bij 1 Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BSD/ * Bevriezing van de ID-subsidie aan werkgevers op het toenmalige niveau. * Verstrekking van de ID-subsidie aan werkgevers in de vorm van een bedrag ineens, lumpsum, met een jaarlijkse verlaging van 5 procent om de uitstroom naar reguliere arbeid te bevorderen. * Er werd onderscheid gemaakt tussen acht grote werkgevers die werkzaamheden uitvoeren in het kader van Schoon, Heel en Veilig (G8-werkgevers), en alle andere werkgevers (de niet-g8- werkgevers). De G8-werkgevers zijn: DSB, HWB, Biesieklette, Buurtbeheerbedrijven, HaegheGroep, Schroeder van der Kolk, Boodschappenbegeleidingsdienst en St. Kringloop. Het aantal ID-banen bij de G8-werkgevers wordt teruggebracht tot 922 in Na deze reductie wordt dat aantal niet verder verlaagd, ook niet als er vacatures vrijkomen. * Voor de ID-banen bij de niet-g8-werkgevers geldt dat die tot 2009 worden gesubsidieerd en daarna niet meer. *Het college heeft structureel middelen uitgetrokken om 273 ID-banen te witten, dat wil zeggen om te zetten in reguliere banen. III Evaluatie financieringssystematiek in relatie tot de rijksbezuinigingen De lumpsum-systematiek is volgens afspraak in 2006 geëvalueerd. Daarbij bleek dat de systematiek wel uitstroom op gang bracht, maar niet in de richting van reguliere arbeid. De werkgevers plukten er wel de vruchten van, want als de werkelijke uitstroom hoger was dan 5 procent mochten zij het verschil houden (mits er geen gedwongen ontslagen waren gevallen). IV Uitstroom ID-medewerkers Het huidige college heeft eenmalig een extra bedrag van 24,4 mln. euro gereserveerd om te voorkomen dat ID-medewerkers bij de niet-g8-instellingen na 2009 zonder werk raken. Hierbij is ervan uitgegaan dat er extra rijksmiddelen beschikbaar zouden komen voor dit doel. Het nieuwe kabinet heeft echter forse bezuinigingen aangekondigd op het reintegratiebudget. Daardoor zal het budget voor werk uit de WWB gefaseerd afnemen van circa 124,5 mln. euro in 2003 naar 115 mln. euro in 2006 naar circa 88,9 mln. euro in Aanvullende maatregelen van het kabinet voor extra financiering van de huidige ID-banen zijn niet te verwachten. Dat leidt ertoe dat het bedrag van 24,4 mln. euro dat het college eenmalig heeft gereserveerd niet toereikend zal zijn om de ID-banen die in 2009 resteren bij de niet-g8-werkgevers te blijven financieren, ondanks het feit dat de uitstroom volgens plan verloopt. Zowel in 2005 als in 2006 was de uitstroom bij de G8-werkgevers meer dan 7 procent bij de niet-g8-werkgevers meer dan 10 procent. Alle inspanningen van gemeentelijke kant ten spijt, houden wij er rekening mee dat de helft van de ID-medewerkers werkzaam bij de niet-g8-werkgevers zonder werk zal komen (circa 500 mensen). De inmiddels bekende taakstelling die op de dienst SZW rust om het aantal mensen in de bijstand substantieel te verlagen, vergroot nog eens de (financiële) urgentie om het aantal ID- en WIW-banen snel te reduceren. De financiële ruimte die daardoor ontstaat, kan dan (deels) worden ingezet voor de uitstroom van werklozen met een bijstandsuitkering naar tijdelijke gesubsidieerde banen (Opstap- en Ooievaarsbanen). Een en ander noopt tot nog steviger inzet op reintegratie van ID-werknemers in reguliere banen. De afgelopen jaren is een aantal activiteiten uitgevoerd om werkgevers en hun ID-medewerkers hulp te bieden bij het vinden van een nieuwe baan. Die inspanningen moeten nu worden vergroot. 2

3 BSD/ Eind 2007 wordt een tussenstand opgemaakt inzake de uitstroom van ID-medewerkers. Tevens kan dan een betere inschatting worden geven van het totaal te behalen volume van gesubsidieerde banen, ook in relatie tot het doel om 5000 gesubsidieerde banen te creëren. Dan zal duidelijker zijn hoe het nieuwe kabinet omgaat met de voorgenomen bezuinigingen. Ook zijn dan de uitkomsten bekend van de geplande participatietop. Op deze top bespreekt het kabinet met gemeenten, werkgevers en werknemers de mogelijkheden om de arbeidsparticipatie te bevorderen van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals door het inzetten van Participatiebanen. 2. Afbouw ID-banen en systematiek ID-subsidies Bij de G8-werkgevers zijn op 1 januari van dit jaar afgerond 980 ID-werknemers werkzaam. Bij de niet-g8-werkgevers zijn op 1 januari van dit jaar afgerond 1170 ID-werknemers werkzaam. Hiervan zijn afgerond 225 ID-werknemers in dienst van de gemeente Den Haag (zie verder onder punt 4.). I G8-werkgevers: Voor de G8-werkgevers is behoud en garantie van voldoende ID-banen voor de uitvoering van taken in het kader van Schoon, Heel en Veilig van groot belang. Daarbij komt dat de ID-medewerkers die hier werkzaam zijn over het algemeen niet eenvoudig kunnen uitstromen naar regulier werk. In 2004 is het college uitgegaan van het behoud van een totaal volume van 922 ID-banen per Doordat de uitstroom van ID-werknemers bij de G8-werkgevers sneller verloopt dan geprognosticeerd, zal het aantal ID-banen per al gedaald zijn tot een aantal van circa Uiteindelijk gelden ook voor deze banen dat zij gericht zijn op doorstroom.wel zijn er signalen dat een aantal instellingen moeite heeft met de jaarlijkse reductie van 5 procent van de subsidie en de financiering van de jaarlijkse periodieke en/of trendmatige stijging van de loonkosten. Met ingang van 2008 gaat het college daarom over tot een andere financieringssystematiek. Deze systematiek is gebaseerd op het feitelijke aantal ID ers per werkgever tegen een vergoeding van de werkelijk gemaakte loonkosten, in plaats van de huidige lumpsumsystematiek. Het voordeel is dat de huidige G8-werkgevers kunnen rekenen op een loonkostendekkende vergoeding per ID-medewerker binnen een vastgesteld volume aan banen en dat de financierbaarheid van deze banen niet langer ter discussie staat. Vanzelfsprekend zal er wel een maximumbedrag moeten gelden voor de ID-medewerkers, waarbij gedacht wordt aan een bedrag tussen de 125 procent en 130 procent van het wettelijk minimumloon. Verder is een randvoorwaarde dat het bedrag, dat de dienst SZW in haar meerjarenbegroting reserveert, niet wordt overschreden. Hierdoor kan deze nieuwe systematiek ertoe leiden dat het aantal ID-banen binnen de G8-instellingen naar beneden wordt bijgesteld. Voorwaarde hierbij is dat de huidige ID-medewerkers behoudens onvoldoende functioneren een werkgarantie houden. Wanneer er binnen het vastgestelde volume aan banen via natuurlijk verloop vacatures ontstaan, kunnen die op tijdelijke basis, voor maximaal drie jaar, worden ingevuld. Dat kan door hiervoor een Ooievaarsbaan in te zetten, overigens tegen een lagere vergoeding, namelijk 100 procent van het wettelijk minimumloon. 1 Uitstroompercentage was in 2005 en 2006 respectievelijk 7,4 en 7,3 procent. Uitgaande van een uitstroompremie van 7,4 procent komt de stand per uit op 908 ID-Banen. 3

4 BSD/ Deze veranderingen leiden ertoe dat er voortaan een afwijkende regeling voor gesubsidieerde arbeid voor de G8-instellingen gaat gelden. Deze systematiek wordt in nauwe samenwerking met een aantal G8-werkgevers en de betrokken diensten in de komende maanden verder uitgewerkt en aan het college voorgelegd. Deze overgang vindt dan een jaar eerder plaats dan in het collegebesluit 2004 is bepaald. In 2007 zal de daling van 5 procent nog wel van kracht zijn. In 2004 is door het college besloten om voor de ID-banen bij G8-werkgevers een overheadvergoeding toe te kennen. Deze overheadvergoeding zal onverkort van kracht blijven. In de Meerjarenbegroting is de structurele dekking (inclusief de indexering) uit concernmiddelen geregeld. Om de uitstroom van kansrijke ID-medewerkers naar regulier werk te stimuleren, wordt een uitstroompremie ingezet. ID ers bij zowel G8-werkgevers als niet-g8-werkgevers ontvangen een bedrag van 2.115,- euro als zij bij een andere werkgever een reguliere baan aanvaarden van minimaal zes maanden. Ingevolge de WWB (art. 31 lid 2 j) wordt een eenmalige premie, die bijdraagt aan de arbeidsinschakeling van ten hoogste 2115 euro niet gezien als inkomen en dus niet fiscaal belast. Dit bedrag wordt periodiek op grond van de WWB geïndexeerd. Voorwaarde is dat de reguliere baan ingaat uiterlijk per Deze einddatum wordt voorgesteld voor de uitstroompremie voor Niet G8-werknemers (zie hieronder). Omwille van de harmonisatie van de premieregeling tussen G8- en niet-g8-werkgevers, geldt voor beide dezelfde einddatum. Een nadere uitwerking van deze stimulans vindt plaats via wijziging van de Reïntegratieverordening WWB. Het daartoe strekkende Raadsvoorstel bieden wij tegelijkertijd aan met deze raadsmededeling. II niet-g8-werkgevers Begin 2007 is het volume aan ID-banen bij de niet-g8-werkgevers afgerond 1170 banen. Indien we uitgaan van een uitstroompercentage van ID-werknemers op het niveau van 2005 (10,9 procent) zullen er per nog circa 950 ID ers resteren. Hoewel dit aantal fors lager is dan de geplande 1415 ID-banen per waarvan het college in 2004 nog uitging, zijn de beschikbaar gestelde extra middelen van 24,4 mln. euro eenmalig niet voldoende voor de structurele financiering van dit aantal banen. Zoals vermeld, mag niet worden verwacht dat het huidige kabinet aanvullende middelen beschikbaar zal stellen voor dit doel. Met bedoelde werkgevers worden zo spoedig mogelijk gerichte maatregelen besproken om de uitstroom naar regulier werk en/of het witten van deze banen te maximaliseren. Hiervoor wordt in de maanden tot 31 december 2007 een pakket aan maatregelen ingezet, waarna het effect geëvalueerd wordt. Voor alle duidelijkheid: er mag onder de huidige omstandigheden niet worden verwacht dat alle betrokken ID-medewerkers met ingang van 2009 ook daadwerkelijk een andere baan zullen hebben, ondanks de in te zetten maatregelen die wordt geboden. Dit zal in ca. de helft van de gevallen niet zo zijn. In elk geval is volstrekte duidelijkheid in de richting van deze medewerkers geboden teneinde ook van hen maximale inspanningen te vragen om elders een baan te vinden. Overeenkomstig het staande beleid zal de subsidie voor ID-werknemers bij alle niet-g8-werkgevers, óók de gemeentelijke, per 1 januari 2009 worden beëindigd. Vóór 1 juli 2007 worden alle niet-g8- werkgevers hieraan per brief herinnerd. Alle werkgevers krijgen het dringende advies ook hun IDmedewerkers te informeren. 4

5 BSD/ In 2007 en 2008 wordt voor de niet-g8-werkgevers de huidige financieringssystematiek gehandhaafd. Dit betekent dat de lumpsumfinanciering in deze jaren met de bedoelde 5 procent afneemt. De komende periode worden de werkgevers ondersteund bij het realiseren van het regulier maken van zoveel mogelijk ID-banen dan wel van de uitstroom van ID-werknemers naar andere reguliere arbeid. Hiervoor wordt onderstaande set maatregelen ingezet: - Outplacementtrajecten en andere op reïntegratie gerichte activiteiten (op maat). Hiertoe kan voor de werkgever ook een financiële premie voor scholing van de ID-werknemer worden ingezet, alsook een financiële premie voor een nieuwe werkgever bij overname van een ID-werknemer. Voor de financiering van deze activiteiten heeft het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) inmiddels toegezegd mee te willen betalen. In verder overleg met het UWV wordt bezien in hoeverre men bereid is ook bij te dragen aan de loonkosten, bijvoorbeeld in geval van het witten van deze banen. - Ondersteuning van ID-werknemers bij het vinden van niet-gesubsidieerd werk via de eerder genoemde premie van euro voor de ID-werknemer die uitstroomt naar een reguliere baan. - Bij de werkgevers wordt geïnventariseerd in hoeverre zij bereid zijn om ID-banen voor 1 januari 2009 regulier te maken tegen een stimuleringssubsidie van eenmalig euro per baan. Dit bedrag komt overeen met het bedrag dat de rijksoverheid in 2004 beschikbaar heeft gesteld in de Tijdelijke stimuleringsregeling regulier maken ID-banen. Deze subsidie en de daaraan verbonden voorwaarden zullen op korte termijn verder worden uitgewerkt, waarbij ook gekeken zal worden naar een subsidieplafond. Tenslotte worden alle werkgevers in de gelegenheid gesteld om ook zelf ideeën ter realisatie van het regulier maken van ID-Banen en de uitstroom van ID-medewerkers aan te reiken. Hiertoe wordt elke werkgever door ons uitgenodigd voor een gesprek over de mogelijkheden. De werkgevers worden ook gevraagd een plan van aanpak op te stellen, waarbij bovengenoemde maatregelen kunnen worden ingezet. Overigens kunnen de niet-g8-werkgevers Ooievaarsbanen inzetten in de plaats van uitgestroomde IDwerknemers. Zoals eerder aangegeven wordt eind van dit jaar een tussenstand opgemaakt, omdat op dat moment meer helderheid bestaat over de inzet van het nieuwe kabinet ten aanzien van de voorgenomen bezuinigingen alsmede de uitkomsten van de zogenoemde participatietop. Tezamen met de evaluatie van de inzet van alle maatregelen levert dat een completer beeld op om te kunnen bepalen of alles volgens verwachting loopt. Tegen deze achtergrond kan ook de inzet worden overwogen van de extra middelen die door het college in het college-akkoord beschikbaar zijn gesteld. Voor bovengenoemde maatregelen zal 2 mln. euro voor het jaar 2007 uit het Werkenbudget van de WWb ingezet worden. Naast subsidieverstrekker is de gemeente zelf ook ID-werkgever van 225 ID-medewerkers. Hieronder gaan wij in op de gevolgen voor deze groep. 5

6 BSD/ De Gemeente als werkgever: gemeentelijke ID-medewerkers Bij de gemeente Den Haag zijn momenteel 225 ID-medewerkers werkzaam die de status van ambtenaren in de zin van de Arbeidsvoorwaardenregeling van de gemeente Den Haag (ARG) hebben. De prognose is dat het aantal bij ongewijzigd beleid per 1 januari 2009 zal uitkomen op 193 IDmedewerkers. Doorstroom naar reguliere banen In 2004 heeft het college reeds besloten de subsidie ten behoeve van de ID-banen per 1 januari 2009 te beëindigen. Mede in dat licht heeft de gemeente de laatste jaren veel geïnvesteerd in het regulier maken van ID-ers. Aan vele van hen is o.a. een beroepskeuzetest aangeboden om na te gaan wat zij konden en wilden doen. Daaraansluitend zijn loopbaanbegeleiding, stages, verschillende cursussen en sollicitatietrainingen aangeboden. De diensten spannen zich nog steeds in om ID-ers o.a. via POP gesprekken, outplacementtrajecten en stageplekken te helpen aan een vaste baan. Aanpak De subsidiestop per 1 januari 2009 maakt het noodzakelijk dat er snel een concreet plan wordt opgesteld om duidelijkheid te krijgen over de status en de toekomst van de ID-medewerkers. De groep ID-medewerkers betreft medewerkers die vóór 1 januari 2004 bij de gemeente zijn tewerkgesteld. Met deze ID-ers is een dienstverband aangegaan. ID-ers vallen onder de werking van de ARG en hebben de ambtelijke status zowel in het geval zij een arbeidsovereenkomst als een aanstelling hebben. De ID-medewerkers vallen ook onder het Sociaal Beleidskader (SBK). Indien de non-ontslaggarantie, die nu per 1 januari 2008 vervalt, niet wordt verlengd, kan aan deze groep reorganisatieontslag gegeven worden. Over een mogelijke verlenging wordt momenteel onderhandeld met de lokale bonden. Voorafgaand aan dit ontslag zal gedurende maximaal 18 maanden bemiddeld moeten worden naar ander werk. Er zal in beginsel tenminste 1 passende functie aangeboden moeten worden. Bij gebrek aan een passende functie mag de ID-er ontslagen worden. De ID-ers van Primair Openbaar Onderwijs (POO) De dienst POO gaat met ingang van 1 januari 2008 privatiseren. Voorafgaand aan de privatisering reorganiseert POO haar dienst en stelt zij in het plan van aanpak vast welke taken in de geprivatiseerde instelling niet meer terug komen. Als het om taken gaat die ID-ers vervullen, dan blijven die ID-ers achter bij de gemeente. Omdat hun taken zijn opgeheven en hun subsidie met ingang van 1 januari 2009 beëindigt, vallen zij onder het SBK en worden zij bemiddelingskandidaten gedurende 18 maanden. Het personeelsbeheer van de achtergebleven groep ID-ers, blijft een verantwoordelijkheid van de oorspronkelijke (moeder)dienst. Op grond van het bovenstaande is besloten om de ID-ers van de dienst POO die niet mee gaan in de verzelfstandiging, bij de gemeente achter te laten. Op deze manier worden alle ID-ers die bij de 6

7 BSD/ gemeente werkzaam zijn, op dezelfde juridische wijze behandeld: hen worden dezelfde doorstroomkansen geboden. Met betrekking tot de loonkosten brengt dit geen extra posten met zich mee, nu de subsidiering tot 1 januari 2009 reeds was begroot. Een feit is, dat de ID-ers met ingang van 1 januari 2009 niet meer worden opgenomen in het formatie bouwwerk. Besloten is om de ID-ers die niet mee gaan met de verzelfstandiging van de dienst POO, gedurende een redelijke termijn op basis van detachering interim werkzaamheden te laten verrichten bij de verzelfstandigde instelling. 4. Samenvatting I Voor de G8-werkgevers: ID-banen binnen de G8-instellingen worden vanaf gefinancierd op basis van het werkelijk aantal ID-banen tegen gemaximeerde loonkosten. De huidige ID-medewerkers behouden tenzij sprake is van onvoldoende functioneren een werkgarantie. Nieuwe medewerkers kunnen via de dienst SZW in beginsel op vrijgevallen banen bij G8- werkgevers tijdelijk worden aangesteld. Bovenstaande systematiek wordt voor juli 2007 verder uitgewerkt, met als uitgangspunt dat de daarvoor gereserveerde middelen binnen de meerjarenbegroting van de dienst SZW voor dit doel (de 922 ID banen) niet worden overschreden. Een uitstroompremie van euro wordt eenmalig verstrekt aan een ID-medewerker die voor uitstroomt naar een reguliere baan van tenminste 6 maanden. Hiertoe zal een Raadsvoorstel voor wijziging van de Reïntegratieverordening WWB aan uw raad worden voorgelegd. II Voor de niet-g8-werkgevers: Het beleid wordt gehandhaafd, inhoudende dat de subsidie voor ID-medewerkers bij de niet-g8- werkgevers per 1 januari 2009 wordt beëindigd. De niet-g8-werkgevers worden gericht ondersteund bij het uitplaatsen van genoemde IDmedewerkers en worden gestimuleerd tot het regulier maken van de ID-banen. Een uitstroompremie van euro wordt eenmalig verstrekt aan een ID-medewerker die voor uitstroomt naar een reguliere baan van tenminste 6 maanden. Hiertoe zal een Raadsvoorstel voor wijziging van de Reïntegratieverordening WWB aan uw raad worden voorgelegd. Geïnventariseerd wordt in hoeverre niet-g8-werkgevers bereid zijn ID-banen regulier te maken tegen een stimuleringssubsidie van eenmalig euro per baan. III Voor de gemeentelijke niet G8 werkgevers De ID-banen met ingang van 1 januari 2009 op te heffen wegens subsidie beëindiging; De ID-medewerkers uiterlijk met ingang van 1 juli 2007 als bemiddelingskandidaten te benoemen in de zin van het Sociaal BeleidsKader; 7

8 BSD/ De ID-medewerkers die op 1 januari 2009 niet zijn doorgestroomd met ingang van die datum te ontslaan op grond van artikel 8:4 ARG. De ID-ers die niet mee gaan met de verzelfstandiging van de dienst POO, gedurende een redelijke termijn op basis van detachering interim werkzaamheden te laten verrichten bij de verzelfstandigde instelling. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram W.J. Deetman 8