Gemeente Den Haag. Aan de voorzitter van de commissie voor Sociale zaken, Zorg, Welzijn en Integratie

Transcriptie

1 Wethouder van Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Integratie RIS113857_26-FEB-2004 drs P.M.M. Heijnen Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Uw brief van Aan de voorzitter van de commissie voor Sociale zaken, Zorg, Welzijn en Integratie Uw kenmerk Ons kenmerk BSW/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Wet werk en bijstand, nadere toelichting voor de commissie SZWI Datum 26 februari 2004 Tijdens de vergadering van uw commissie op 18 februari 2004 over de maatregelen- en reïntegratieverordening Wet werk en bijstand heb ik toegezegd een aantal punten nader toe te lichten. Mijn toelichting is als volgt. Voorlichting over maatregelenverordening De maatregelenverordening treedt in werking per 1 januari Omdat sprake is van verzwaring van met name de maatregelen bij niet nakoming van de arbeidsverplichting, is het zaak de uitkeringsgerechtigden tijdig daarover te informeren. In oktober 2004 wordt via een intensieve voorlichtingscampagne aandacht besteed aan het komende nieuwe maatregelenbeleid. De reeds bestaande informatieve brochure over de rechten en plichten die horen bij een uitkering wordt geactualiseerd en aangepast aan de nieuwe regels van de WWB en verschijnt eind Vanaf dat moment informeren de medewerkers van de dienst SZW uitkeringsgerechtigden individueel over de nieuwe arbeidsverplichtingen van de WWB en de gevolgen van het niet meewerken daaraan. Dit houdt in dat de uitkeringsgerechtigde in een persoonlijk gesprek wordt gewezen op gevolgen van zijn/haar handelen. Toepassing van de waarschuwing In de maatregelenverordening is de mogelijkheid opgenomen een waarschuwing op te leggen. Dit kan alleen als voor de eerste keer sprake is van een maatregelwaardige gedraging van een uitkeringsgerechtigde. Er moet dus sprake zijn van een situatie waarbij de uitkeringsgerechtigde het verwijtbaar fout heeft gedaan. Ontbreekt de verwijtbaarheid, dan volgt geen maatregel, noch een waarschuwing. De waarschuwing biedt de mogelijkheid de uitkeringsgerechtigde duidelijk te maken dat het menens is, zonder direct de financiële prikkel toe te passen. Wanneer een waarschuwing wordt opgelegd hangt af van de vraag of sprake is van een relatief licht vergrijp Inlichtingen bij: Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Telefax Internetadres:

2 BSW/ waarbij de uitkeringsgerechtigde niet eerder iets dergelijks heeft gedaan. Bij opzettelijke fraude en agressief gedrag zoals dat in de verordening is omschreven is gelet op de ernst van de gedraging in principe geen ruimte voor een waarschuwing. Daarbij speelt mee dat vaak al eerder agressief gedrag is vertoond, waardoor een waarschuwing al helemaal niet meer aan de orde is. Algemeen geaccepteerde arbeid en gewetensbezwaren Zoals ik mondeling al aan in de commissievergadering heb aan gegeven, zijn gewetensbezwaren niet specifiek in de reïntegratieverordening genoemd omdat het college hier al rekening mee moet houden op grond van wetgeving. Voor een goede borging van rechtsbescherming van de cliënt is vermelding in de reintegratieverordening dus niet noodzakelijk. De weging van gewetensbezwaren is vermeld in de WWB zelf. In de Memorie van Toelichting staat dat de gemeente rekening dient te houden met gewetensbezwaren voor zo ver deze een onvermijdelijk conflict opleveren voor de persoon. In de Nota naar aanleiding van het verslag (van de vaste kamercommissie) van de WWB is verwezen naar jurisprudentie op dit vlak. Jurisprudentie wordt na verloop van tijd vaak opgenomen in wetgeving. In dit verband is dan het Burgerlijk Wetboek van belang, alsmede bijzondere arbeidswetgeving zoals in de Arbeidstijdenwet. Het aantal kinderen als ontheffingsgrond Bij het al dan niet opleggen van de arbeidsverplichtingen aan alleenstaande ouders zijn feitelijk drie factoren bepalend: S De beschikbaarheid van passende kinderopvang S De wens van de ouder om (ten koste van arbeidsinschakeling) zelf invulling te geven aan de zorg voor kinderen, voor zover deze wens door objectieve omstandigheden wordt onderbouwd S De belasting en belastbaarheid van de ouder Het aantal kinderen kan bij al deze drie factoren een rol spelen, maar doet dat doorgaans in samenhang met andere omstandigheden. Bij een groot aantal kinderen kan het moeilijker worden passende kinderopvang te realiseren of dit tegen aanvaardbare kosten te doen. Dan is vanzelfsprekend ook de leeftijd van kinderen een wegingsfactor. Immers, voor zo ver kinderen al naar school gaan, is slechts voor- en naschoolse opvang noodzakelijk en geen (uit gemeentelijke middelen te financieren) kinderopvang gedurende de hele dag. Een groot aantal kinderen kan niet op zichzelf de wens van de ouder onderbouwen om vooralsnog niet aan arbeidsinschakeling te werken, maar kan in de weging van zaken als ziekte van een kind, opvoedingsproblemen of deelname aan speciaal onderwijs wel een rol spelen. Het aantal kinderen is van invloed op de belasting en belastbaarheid van de ouder. De zorg voor bijvoorbeeld drie of vier kinderen is als zodanig geen reden om te concluderen dat arbeidsinschakeling een te grote extra belasting vormt, maar kan dat wel zijn als de ouder al een geringe belastbaarheid heeft ten gevolge van bijvoorbeeld psycho-sociale problemen. Premies aan werkgevers

3 BSW/ Het beleid van de gemeente gaat uit van de uitkeringsgerechtigde met een afstand tot de arbeidsmarkt. Voor de begeleiding naar werk worden voorzieningen op maat van de cliënt ingezet waaronder ook de uitstroompremie en diverse trajecten (waaronder gesubsidieerde arbeid). Uitgangspunt van beleid is dat de gemeente geen of slechts beperkt middelen inzet voor hen die op eigen kracht een baan kunnen vinden. Wanneer de gemeente zou overgaan tot het verstrekken van premies aan werkgevers bij het in dienst nemen van een werkloze, bestaat het gevaar dat ook waar dat niet noodzakelijk is middelen worden ingezet. Hiernaast is uit gesprekken die zijn gevoerd met werkgevers gebleken dat een premie van geringe betekenis is bij het in dienst nemen van personeel. Werkgevers geven aan vooral baat te hebben bij gekwalificeerde arbeidskrachten en hechten een groter belang aan gedegen opleiding en begeleiding. Wij verwachten dan ook geen grotere toename van de uitstroom uit de uitkering door een algemene inzet van premies aan werkgevers. Wel zullen premies (in de vorm van bijdragen in de loonkosten) aan werkgevers worden verstrekt als onderdeel van een traject waarmee die inzet gekoppeld wordt aan een werkloze met een aangetoonde afstand tot de arbeidsmarkt en als onderdeel van een aanpak waar aanvullende scholing en begeleiding zijn georganiseerd. Opnemen van resultaten in het beleidsplan/beleidsverslag Toegezegd is dat in de artikelen van de reïntegratieverordening die over het beleidsplan en beleidsverslag gaan wordt opgenomen dat in het beleidsplan en het verslag de (te verwachten) resultaten worden opgenomen. Bij nader inzien is het niet nodig om de reïntegratieverordening op dit punt aan te passen. In artikel 5 Beleidsplan, lid a, wordt met de Aomvang@ het aantal per soort, per voorziening bedoeld dat in dat jaar wordt geraamd. Dit wordt nader uitgelegd in de toelichting op dit artikel met de zinsnede Ade kwantificering van de diverse instrumenten@. In artikel 6 Beleidsverslag wordt met de zinsnede Aen de mate waarin@ de resultaten van de in het beleidsverslag aangekondigde voornemens bedoeld. In de toelichting op dit artikel wordt in de tweede zin aangegeven dat met het verslag verantwoording wordt afgelegd van de resultaten van het eerder voorgenomen beleid. Duidelijk mag zijn dat zowel in het beleidsplan als in het beleidsverslag aantallen en resultaten worden opgenomen. Cliëntenparticipatie Na intensief overleg tussen de dienst SZW en de Cliëntenraad is op 1 september 2003 een nieuw reglement voor de Cliëntenraad ingegaan. Daarin zijn geregeld de taken en bevoegdheden, de samenstelling, de faciliteiten en de wijze waarop de overlegvergadering functioneert. Als gevolg van de wet SUWI kregen zowel het Stedelijk Werklozen Initiatief (SWI), als het Platform Maatschappelijke Opvang als aanbieders een relatie met de dienst SZW die niet meer verenigbaar was met deelname aan de Cliëntenraad. Deze werd dan ook medio 2003 beëindigd. Ook de deelname van de Raad Welzijn Gehandicapten (RWG) werd beëindigd, omdat de inspraak voor de WVG in een apart inspraakorgaan voor gehandicapten werd opgenomen. Aan de Cliëntenraad nemen de volgende organisaties deel: RIJ-Haaglanden, Christelijke Nationale Vakverbond (CNV), Centraal Orgaan Samenwerkende bonden van Ouderen (COSBO), Federatie Nederlandse Vakverenigingen (FNV), Stichting IKW, Sociaal Juridisch Stadsoverleg, Stedelijke Adviesraad Multiculturele Stad (SAM), Vereniging Stedelijke Ouderen Commissie(SOC), Haags Overleg

4 BSW/ Beeldende Kunsten (HOK), Maximine (vroeger HKB), Stichting Uitkeringsgerechtigden (STUG), Regionaal Patiënten Consumenten Platform (RPCP). De overlegvergadering vindt volgens het Reglement minimaal 6 maal per jaar plaats, maar in de praktijk vindt iedere maand een vergadering plaats, uitgezonderd de periode van de zomervakantie. Bovendien is afgesproken dat dringende zaken tussentijds kunnen worden besproken met een afvaardiging van de Cliëntenraad. Zowel de Cliëntenraad als de algemeen directeur van de dienst SZW kunnen onderwerpen op de agenda plaatsen. Met de Cliëntenraad is overleg gevoerd over de beleidsvoornemens die aan de verordeningen reïntegratie en maatregelen ten grondslag liggen. Na de vaststelling van het Reglement voor de cliëntenraad werd bij de behandeling van de WWB in de Tweede Kamer een amendement aangaande Cliëntenparticipatie aangenomen. Op grond van artikel 47 van de WWB moet de gemeenteraad bij verordening de regels vaststellen over de wijze waarop in de gemeente de cliëntenparticipatie wordt vormgegeven, waarbij in ieder geval wordt geregeld de wijze waarop: $ periodiek overleg wordt gevoerd met cliënten of hun vertegenwoordigers; $ cliënten of hun vertegenwoordigers de mogelijkheid hebben om agendapunten aan te reiken; $ cliënten of hun vertegenwoordigers worden voorzien van de informatie die nodig is om adequaat aan het overleg te kunnen deelnemen. In oktober kom ik met u te spreken over deze verordening. Als er van uw kant aanleiding is om ook dit onderwerp in een werkbespreking mee te nemen, dan verneem ik dat graag. De cliëntenparticipatie bestaat naast de cliëntenraad ook uit cliëntentevredenheidsonderzoeken, de adviesraad voor de Ooievaarspas, internettoepassingen, workshops etc. Bezwaar en beroep In de verordeningen zijn geen bepalingen opgenomen over bezwaar en beroep. Dit is niet nodig, omdat de regels uit de Algemene wet bestuursrecht van toepassing zijn op de Wet werk en bijstand (WWB). In de Algemene wet bestuursrecht zijn de regels opgenomen rond het indienen van bezwaar en beroep ten aanzien van diverse wetten. De verordeningen die u nu ter behandeling heeft toegezonden gekregen zijn gebaseerd op de WWB, waardoor automatisch de regels voor bezwaar en beroep uit de Algemene wet bestuursrecht op de verordeningen van toepassing zijn. Een uitkeringsgerechtigde kan dan ook bezwaar indienen tegen de beschikkingen waarin de dienst SZW

5 BSW/ rechten en plichten omschrijft op grond van de reïntegratie- of maatregelenverordening. Hoe en waar bezwaar moet worden ingediend staat standaard in de beschikking omschreven. Tot zo ver de door mij toegezegde nadere toelichting. Ik hoop dat ik u op deze wijze voldoende geïnformeerd heb. De wethouder van Onderwijs, Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Integratie, Pierre Heijnen