Verantwoording GSB III

Transcriptie

1 Verantwoording GSB III

2

3 Verantwoording GSB III

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 Doelstelling: Gedeeld Burgerschap... 3 Doelstelling: Geen leerling zonder diploma van school... 5 Doelstelling: Van de straat en veilig (Opvang)... 7 Doelstelling: Gezond en Wel in de stad... 9 Doelstelling: Gezond en Wel in de stad Doelstelling: Naar een veiliger samenleving Doelstelling: Meedoen van de allochtone jeugd door sport Doelstelling: Wonen Doelstelling: Wonen Doelstelling: Omgevingskwaliteit Doelstelling: Omgevingskwaliteit Doelstelling: Bedrijventerreinen en bedrijfsverzamelgebouwen Doelstelling: Dienstverlening en toerisme Overzicht beoogde en gerealiseerde prestaties Financiën Verklaring van burgemeester en wethouders... 36

5 Inleiding 2 Het grotestedenbeleid (GSB) is er steeds op gericht geweest de steden en de stedelijke samenleving te versterken. Te versterken omdat de grote en middelgrote steden uiteindelijk bepalend zijn voor de economie en het kwaliteit van samenleven in ons land. Arnhem nam in de GSB-monitor in 2005 in vergelijking met de andere (middel-)grote steden nog op veel terreinen de positie van achterblijver of terugvaller in. Intussen is daar veel in veranderd, mede omdat een van de algemene doelstellingen van het coalitieakkoord uit de afgelopen bestuursperiode een betere score op de landelijke ranglijsten van steden was. Als we de stad nu en de stad van enige jaren geleden vergelijken op punten die ertoe doen, kunnen we vaststellen dat op veel terreinen vooruitgang, soms zelfs grote vooruitgang geboekt is. In het oog springen ontwikkelingen op het terrein van participatie en werk, op het gebied van de jeugd, van de inrichting van de zorg. Wat wonen betreft, en de aanpak van de leefbaarheid van probleemwijken zitten we mede met dank het ministerie van WWI en de provincie goed op schema. Prijzen voor de beste binnenstad , evenementenstad 2009" en groenste stad van Europa geven aan dat Arnhem met de beleving van de stad op de goede weg zit. Daarbij moet de relativering geplaatst worden, dat de conjuncturele ontwikkeling tussen 2005 en 2009 een belangrijke rol heeft gespeeld in de verbeteringen, maar zeker niet de enige factor is. Met het oog op een over all beeld van de ontwikkelingen in Arnhem is het interessant om te kijken naar de twee belangrijkste benchmarkscores in de Atlas voor Gemeenten: Ranking in de index van de 50 grootste gemeenten in Nederland Atlas in 2006 Atlas in 2010 Woonaantrekkelijkheidsindex plaats: bereikbaarheid van banen cultureel aanbod veiligheid percentage koopwoningen natuur culinair aanbod universitair onderwijs percentage vooroorlogse woningen Sociaal-economische index plaats: - bijstand - werkloosheid - arbeidsongeschiktheid - armoede - percentage laagopgeleiden - participatie vrouwen - banen - percentage groeisectoren In beide gevallen verbetert Arnhem zijn positie aanmerkelijk. Waar Arnhem in 2006 zowel als woonstad als als werkstad gemiddeld tot benedengemiddeld scoorde, scoort Arnhem nu bovengemiddeld tot gemiddeld. Voor de woonaantrekkelijkheidsindex scoort Arnhem vooral beter op factoren als cultuur en zaken die met de stedelijke beleving te maken hebben. Wat de sociaaleconomische index betreft zien we volop de effecten van positieve ontwikkelingen op de arbeidsmarkt (tot aan het moment waarop de recessie begon). Dit beeld werd ook bevestigd door de recente Stadsfoto Arnhem Kortheidshalve verwijzen we hier naar het desbetreffende document. Ondanks alles behoudt Arnhem ook zijn hardnekkige problemen. Onveiligheid tegengaan en verandering van de samenstelling van de woningvoorraad vragen lange adem. Bijstandsafhankelijkheid en armoede blijven relatief omvangrijk. Als vangnet blijft uitvoering van de armoedeagenda van betekenis. Samenvattend kunnen we stellen, dat het benutten van de kansen van de economische ontwikkeling in de afgelopen jaren én de inzet op cultuur sterk hebben bijgedragen aan de verbetering van de positie van Arnhem op de ranglijst van steden. Dit vast te houden, en samen met partners als rijk en provincie uit te bouwen en tevens gericht verder te werken aan de zwakke punten in een periode van recessie vormt een grote uitdaging

6 Doelstelling: Gedeeld Burgerschap 3 Ten geleide Resultaten Inburgering is gericht op het verbeteren van de kennis van de Nederlandse taal en samenleving onder etnische minderheden. Als nieuw kader voor inburgering is tijdens de GSBIII-periode de wet Inburgering tot stand gekomen. De gemeentelijke taken op grond van deze wet zijn: Het geven van informatie en advies aan potentiële inburgeraars; Het aanbieden van inburgeringsvoorzieningen; en Het handhaven van de maximale inburgeringstermijn. Voor de informatie- en adviestaak en de handhavingstaak heeft de gemeente Arnhem een front- Office ingericht bij haar afdeling inburgering. Het aantal van 805 bekend gemaakte beschikkingen en kennisgevingen liggen 14 % boven wat in de afspraken is vastgelegd. En daarmee vrij redelijk Prestatieindicator 2a. Handhavingsbeschikkingen en kennisgevingen (2007 t/m 2009 Resultaat Beoogd Gerealiseerd binnen de marges van deze afspraak. Aan de ene kant is er dus meer gehandhaafd dan verwacht. Maar aan de andere kant is er ook de noodzaak geweest om meer te handhaven. Bij de aangeboden inburgeringsvoorzieningen dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de periode vóór de wet Inburgering en de periode sinds de invoering van de wet (2007). Dat komt ook tot uitdrukking in de prestatieafspraken in het kader van het GSBIII. Voor de inburgeringsregelingen in 2005 en 2006 zijn de taakstellingen gehaald en verantwoord. Deze regelingen zijn qua uitvoering in 2007 en 2008 volledig afgerond. Daarbij is de specifieke regeling voor allochtone vrouwen uiteindelijk nauwelijks benut. Prestatieindicator 1a. Inburgering nieuwkomers in b. Inburgering oudkomers in c. Overeenkomsten allochtone vrouwen (niet-werkend/niet uitkeringsgerechtigd) 1d. Overeenkomsten allochtone vrouwen (uitkeringsgerechtigd) 2b/c. Inburgeringsvoorzieningen in : b) voor uitkeringsgerechtigden (gecomb.) c) voor oudkomers zonder inkomsten uit werk/uitkering (reg.). Deelnamepercentage examens 2009 van deelnemers uit Inburgeringsvoorzieningen voor gepardonneerden in Percentage duale voorzieningen Resultaat Beoogd Gerealiseerd 2005: : beschikkingen : 211 verklaringen : beschikkingen 164 verklaringen : beschikkingen 37 verklaringen : verklaringen : : overeenkomsten : 110 afgeronde trajecten : overeenkomsten 220 afgeronde trajecten : : gestarte trajecten 22 afgelegde examens : : ( ) : : : : : : : De implementatie van de wet Inburgering heeft in 2007 veel tijd in beslag genomen. Opvallend is dat na invoering van de wet Inburgering het aantal inburgeringsvoorzieningen is achtergebleven bij de taakstelling. Voor het aanbieden van deze inburgeringsvoorzieningen zijn overigens vier taalaanbieders gecontracteerd. Twee aanbieders bieden van het begin af aan het profiel Werk aan, twee andere aanbieders het profiel Opvoeden, Gezondheid en Onderwijs. Later zijn daar andere profielen en de voorbereiding op het staatsexamen aan toegevoegd. De contracten met de aanbieders lopen in Arnhem door tot 1 oktober Voor gepardonneerden geldt buiten de afspraken om een afzonderlijke regeling. De start van de inburgering door gepardonneerden heeft in 2008 tot een hausse geleid. Het merendeel van de gepardonneerden voor wie inburgering relevant was, is in dat jaar gestart. Ten slotte ligt Arnhem meer dan op koers voor wat betreft het aanbod van duale trajec-

7 Analyse ten (trajecten waar naast het leren van taal ook het benutten daarvan in werk of andere maatschappelijke deelname aan de orde is). Naast deze prestaties is vermeldenswaard dat Arnhem parallel aan de focus op kwantiteit ook een impuls gegeven heeft aan de kwaliteit. De inburgeringsagenda de plaatselijke vertaling van het Deltaplan Inburgering heeft daaraan richting gegeven. Meer kwaliteit is ook voor 2010 als een belangrijke opgaaf gedefinieerd. De bereikte resultaten wijken op sommige punten af van de beoogde resultaten. Belangrijk bij de afwijkingen is de invoering van de wet Inburgering. De invoering van de wet in 2007 heeft ertoe geleid dat pas vanaf oktober van dat jaar de daadwerkelijke start van inburgeringsvoorzieningen kon plaatsvinden. Dat heeft niet alleen in Arnhem maar ook in andere gemeenten tot onderrealisatie in dat jaar geleid. Voor een deel heeft er ook een overheveling van trajecten uit de periode voor de nieuwe wet naar die na invoering van de wet plaatsgevonden. Als antwoord op onderrealisatie zijn voor 2008 en 2009 versnellingsacties doorgevoerd om het aanwezige potentieel toch zo veel mogelijk te bereiken en faciliteren. Toch is Arnhem met de start van 1348 inburgeringsvoorzieningen uiteindelijk achtergebleven bij de taakstelling met een omvang van Dat slechts 68 % van de taakstelling bereikt is vloeit mede voort uit het volgende: - Een kleiner bestand potentieel inburgeringsplichtigen in de stad dan vooraf voorzien. Dit is in overeenstemming met het landelijke beeld. Van de ongeveer 3250 mensen waar diagnosegesprekken mee zijn gevoerd, bleek 28 % niet-inburgeringsplichtig, een ontheffing te krijgen of is het inzetten van het inburgeringstraject als zodanig voortijdig gestopt. Voor 10 % van de genoemde groep is nog geen inburgeringsvoorziening gestart, omdat ze eerst naar een alfabetiseringstraject moesten. Voor hen geldt overigens wel de handhavingstermijn. 14 % van de mensen is onder een profiel overig geschaard omdat ze bijvoorbeeld al een opleiding volgen, die bij afronding leidt tot een vrijstelling van een inburgeringstraject. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat maar 48 % van de genoemde groep is gestart met een inburgeringsvoorziening die voor de taakstelling meetelt. - Het moeilijker kunnen bereiken en verleiden van vrijwillige inburgeraars tot deelname aan een inburgeringstraject dan verwacht. Diverse wervingsacties, opzoeken van vrijwillige inburgeraars door intermediairs, zelforganisaties en ex-inburgeraars hebben tot nu toe weinig rendement gehad. Slechts 20 % van de inburgeraars is vrijwillig inburgeraar. Het merendeel daarvan is verwezen via de uitkering in het kader van de wet Werk en Bijstand. Momenteel is een extern bureau gezet op nader onderzoek naar bereik en behoefte onder op vrijwillige basis in te burgeren personen. Samenvattend zijn de lagere aantallen dan in de beoogde resultaten werden geformuleerd, verklaarbaar uit voortschrijdend inzicht in de (omvang en het karakter van de) doelgroep. Rekening houdend met dit gewijzigde beeld ligt Arnhem goed op koers, en is in essentie voldaan aan de opgaaf in het GSBIII. 4

8 Doelstelling: Geen leerling zonder diploma van school 5 Ten geleide Resultaten De doelstelling geen leerling zonder diploma van school is langs drie sporen uitgewerkt. Het betreft hier: - de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) vooral ten aanzien van doelgroepkinderen om hen zo een betere start mee te geven in het regulier onderwijs en schakelklassen (vanaf 2006) met extra onderwijs voor kinderen met een achterstand; - het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten als zodanig; en - volwasseneneducatie om volwassenen met een bepaalde achtergrond (functioneel analfabetisme, laag opleidingsniveau, uitkeringsgerechtigden, allochtonen met taalachterstanden, mensen die een (deel-)diploma uit het voortgezet onderwijs nodig hebben om aan een startkwalificatie of verdere studie voor vergroting van de kansen op de arbeidsmarkt te kunnen gaan werken) in staat te stellen toch volwaardig deel te nemen aan de samenleving; het gaat hierbij in het kader van het GSBIII specifiek om formele educatie: educatie die leidt tot aantoonbare verhoging van kennis en vaardigheden veelal uitgedrukt in een certificaat of diploma. Prestatieindicator 3. Deelname doelgroepkinderen aan voorschoolse educatie. 4. Deelname leerlingen aan schakelklas op grond van de artikelen 166 en 166a. 4a. Groter VVEaanbod en bereik onder doelgroepkinderen. 4b. Betere toeleiding en kwaliteit VVEaanbod. Resultaat Beoogd Gerealiseerd VVE-aanbod in een aantal nietontwikkelwijken. Betere toeleiding in de ontwikkelwijken; uitbreiding VVE naar 4 dagdelen; lagere leidsterkindratio. Het aanbod VVE is vergroot scholing medewerkers, invoering leerlingvolgsysteem en meer aanbod logopedie. Van 1:10 naar 1:8 gegaan en naar 4 dagdelen uitgebreid De prestatieafspraak uit het GSBIII over deelname van doelgroepkinderen aan voorschoolse educatie is na bijstelling op demografische gronden ruimschoots bereikt. Er is fors geïnvesteerd om zowel bereik als kwaliteit te vergroten. Waar wachtlijsten groeiden is het aanbod uitgebreid. En er is veel gedaan aan de kwaliteit van de educatie door medewerkers bij te scholen, door overal een leerlingvolgsysteem in te voeren, door het logopedieaanbod uit te breiden en door maatregelen om de toeleiding vanuit consultatiebureau naar VVE-voorzieningen zo vroegtijdig mogelijk te effectueren. In het kader van de invoering van de wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (wet OKE naar verwachting op 1 augustus 2010) is de VVE op alle bestaande locaties fors uitgebreid. De groepen zijn verkleind naar acht kinderen per leidster en doelgroepkinderen kunnen nu vier in plaats van drie dagdelen van de VVE gebruik maken. Omdat meer dagdelen en kleinere groepen leiden tot extra ruimtebehoefte wordt gekeken naar leegstaande schoollokalen. Bij de uitbreiding van het VVE-aanbod in niet-krachtwijken is in eerste instantie gekeken naar locaties met meer dan 40 % doelgroepkinderen. Dat heeft in een viertal wijken tot de keuze voor omzetting van een regulier aanbod naar een VVE-aanbod voor doelgroepkinderen geleid. Ook daar is gekozen voor kleinere groepen en vier in plaats van drie dagdelen opvang. Dit is tussen 2006 en 2010 gebeurd op een 21-tal locaties. Vanaf 2006 zijn de vier Arnhemse schoolbesturen gestart met de inrichting van schakelklassen. Dit gebeurt op ruim 20 locaties. De schakelklassen kennen een verlengde schooldagvariant, een voltijd- en deeltijdvariant.

9 Analyse Prestatieindicator 5. Aantal schoolverlaters dat in een traject zit gericht op het behalen van een startkwalificatie en alsnog een startkwalificatie behaalt. 6. (ipv. oude indicatoren 6. t/m 9.) Aantal ingekochte trajecten volwasseneneducatie. Resultaat Beoogd 2009: 75 % (tenminste 450) 1197 (3x399) 1497 Gerealiseerd Schooljaar : 551 Om het aantal voortijdig schoolverlaters terug te dringen heeft de gemeente Arnhem zelf meer menskracht ingezet en is extra geinvesteerd in de aanpak van achterliggende problemen via de hulpverlening aan jongeren via de organisatie Pactum/Rijnside. De 1497 ingekochte trajecten formele volwasseneneducatie bij het ROC Rijn-IJssel in Arnhem zijn verdeeld over Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs (VAVO: 372 trajecten), sociale redzaamheid inclusief alfabetisering autochtonen (552 trajecten), breed maatschappelijk functioneren (60 trajecten), alfabetisering voor allochtonen (311 trajecten) en Nederlandse taal voor allochtonen (alle niveaus: 202 trajecten). Op het gebied van de VVE is meer bereikt dan de gestelde doelen. Bovendien is de VVE op een aantal plekken (in de krachtwijken, maar ook in vier andere wijken) vooruitlopend op de wet OKE al OKE-proof gemaakt. Op andere plekken zal dit in het eerste halfjaar 2010 gebeuren. Een beter bereik dan oorspronkelijk beoogd is ook bewerkstelligd voor de formele volwasseneneducatie. Bovendien is ook op enkele andere onderdelen een kwaliteitsslag gemaakt (VVE en monitoring en begeleiding van het voortijdig schoolverlaten). Het percentage schoolverlaters in traject was aan het einde van het schooljaar aanzienlijk lager dan beoogd. In absolute aantallen waren het er overigens ruim 100 meer dan het minimaal beoogde aantal. De afwijkingen kunnen vooral worden verklaard uit een beter beheer van het proces. Zo werden in de afgelopen jaren elk schooljaar meer voortijdig schoolverlaters daadwerkelijk gemeld van 511 meldingen in naar 843 meldingen in Vooral bestandsvergelijking van de VSV-overzichten met die van de Informatie Beheer Groep in Groningen heeft tot een meer sluitend systeem geleid. De toename van meldingen heeft ook tot een toename van herplaatsingen geleid, van 388 in naar 551 in Dat het percentage uiteindelijk lager uitvalt heeft te maken met de keuze voortijdig schoolverlaters die ook aan het einde van een schooljaar niet herplaatst zijn tot hun 23 e levensjaar in beeld te houden. De groep die na een jaar niet herplaatst is, is aanzienlijk moeilijker te plaatsen dan de nieuwe voortijdig schoolverlaters. 6 Dat Arnhem er met succes in geslaagd is met de beschikbare middelen aan veel meer kinderen deelname aan een schakelklas te bieden dan beoogd, vloeit voort uit: De Arnhemse keuze voor een zo goedkoop mogelijke effectieve variant, in de meeste gevallen een verlengde schooldagvariant. Bij een verlengde schooldagvariant moet 100 uur extra onderwijs worden verzorgd, bij een deeltijdschakelklas 300 uur en bij een voltijdschakelklas zelfs 900 uur. Volstaan met het alleen financieren van de kosten voor de scholen die extra zijn: die voor het onderwijs zelf. De scholen ontvangen immers al eigen bekostiging voor leerlingen en lokalen. De prestatieafspraak met de scholen dat ten minste tien leerlingen aan een schakelklas moeten deelnemen, terwijl dit aantal in veel andere plaatsen lager is.

10 Doelstelling: Van de straat en veilig (Opvang) 7 Ten geleide Resultaten De doelstelling van de straat en veilig heeft betrekking op een integrale en sluitende aanpak van de opvang die samenhangt met de problematiek van geestelijke en lichamelijke gezondheid. Een bijzonder onderdeel is de vrouwenopvang en de daarmee verbonden aanpak van huiselijk geweld. De maatschappelijke opvang wordt door de gemeente Arnhem als centrumgemeente gerealiseerd samen met partners in de stad en de regio (zoals Stichting Iriszorg, de Politie, de GR Hulpverlening Gelderland Midden en het Openbaar Ministerie). Voor de vrouwenopvang is Arnhem centrumgemeente voor 19 gemeenten in de regio s Oost- en Midden-Gelderland. Deze opvang wordt uitgevoerd door de Stichting Hera. Prestatieindicator 10. Gemiddelde verblijfsduur in de maatschapplijke opvang eind Crisisopvang: - Begeleid Wonen: - Nachtopvang: 11. Plaatsen in de vrouwenopvang: - Residentieel: - Woonbegeleiding: - Noodbedden: - Bezettingsgraad noodbedden: - Aantal gezinnen met structurele inzet methodiek begeleide terugkeer: - intake vrouwenopvang: 12. Aantal behandelde cliënten in de ambulante verslavingszorg per jaar. 13. Aantal behandelingen in de ambulante verslavingszorg regulier afgesloten op jaarbasis. Resultaat Beoogd 2 maanden. 8 maanden. 100 nachten %. 75 per jaar. Één loket intake vrouwenopvang. 900 in het verzorgingsgebied Arnhem. 380 in het verzorgingsgebied Arnhem. Gerealiseerd 3,1 maanden. 13 maanden. 61 nachten plaatsen in ontwikkeling %. 33 per jaar. Één loket intake vrouwenopvang aanwezig 2100 in het verzorgingsgebied Arnhem. 828 in het verzorgingsgebied Arnhem. Op het terrein van de maatschappelijke opvang heeft de Crisisopvang aan de Eusebiusbuitensingel 28 plekken voor 24-uurs opvang. Ze biedt hulpverlening en begeleiding aan mensen die in een acute crisis zitten. Begeleid Wonen Arnhem beschikt momenteel in totaal over 21 plaatsen (waarvan tien uitsluitend voor de uitstroom van de crisisopvang). In 2010 zijn de 3 plaatsen, die in ontwikkeling waren, inmiddels in gebruik genomen. De Stichting Iriszorg heeft deze plaatsen (Hotel Zuid) in het leven geroepen om de doorstroming vanuit de crisisopvang te bevorderen. Daarnaast zijn er 8 plaatsen begeleid wonen voor oudere dak- en thuislozen. Voor dak- en thuislozen, voornamelijk met een psychiatrische achtergrond, biedt het Dienstencentrum van de Stichting Iriszorg dagopvang, hulpverlening en basiszorg aan. Bovendien is er een dagopvang voor harddrugsverslaafden op het project De Boei aan de Rijnkade. Het verzorgingsgebied Arnhem van de ambulante verslavingszorg omvat de gemeenten Angerlo, Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe, Renkum, Rheden, Rijnwaarden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar. Nachtopvang met 40 plaatsen biedt Hotel de Nacht (bed, bad, brood en begeleiding). De begeleiding in de nachtopvang richt zich vooral op doorverwijzing naar meer gespecialiseerde instanties. In het kader van de (regionale) vrouwenopvang is een belangrijke ontwikkeling de toenemende inzet op de aanpak van huiselijk geweld. De Stichting Hera verzorgt een steunpunt huiselijk geweld gericht op informatie en advies. Het steunpunt huiselijk geweld is 7x24 uur bereikbaar. Het steunpunt houdt zich ook bezig met de opgelegde huisverboden. Het Steunpunt huiselijk geweld registreert de meldingen huiselijk geweld en levert maandelijks cijfers aan de gemeente. Het gaat om zowel meldingen van burgers als professionals. De gemeente monitort aan de hand van de cijfers. Er kwamen in meldingen binnen waarvan er 114 een herhaald contact betroffen. De politie deed 250 meldingen, waarvan er 81 herhalingen betroffen. Het aantal huisverboden bedroeg in , waarvan 37 in Arnhem. De cijfers hebben betrekking op een regio van 19 gemeenten. Met het oog op de hulpverlening in het kader van huiselijk geweld is (experimenteel) de methodiek Begeleide Terugkeer, Geweldloos Verder ontwikkeld. Het gebruik van deze methodiek door partners in de hulpverlening wordt door de gemeente en vanuit de Stichting Hera gestimuleerd.

11 Prestatieindicator 20. Convenant/arrangement van alle bij huiselijk geweld betrokken lokale partijen aanwezig. 21. Aanwezigheid advies- en meldpunt huiselijk geweld (+ aanvullende afspraken). - Advies- en meldpunt in 2006 aanwezig. - 24x7 uur beschikbaar. - Interventiemogelijkheden en casemanagement na huisverbod. - steunpunt frontoffice voor huisverbod. - ontwikkelde aanpak eergerelateerd geweld (pilots in de krachtwijken) Resultaat Beoogd Convenant aanwezig. Gerealiseerd Samenwerkingsovereenkomsten in 2004 gesloten met 14 organisaties. In 2008 aangevuld met privacyconvenant huiselijk geweld. Is sinds 2005 operationeel. 24x7 uur beschikbaar Interventiemogelijkheden en casemanagement is aanwezig Steunpunt is frontoffice. Steunpunt ontwikkelt expertise. Naast en in samenhang met haar taak bij huiselijk geweld verzorgt de stichting Hera opvang en (ambulante en residentiële) hulpverlening. Om meer inzicht te krijgen in de daadwerkelijke behoefte aan residentiële opvangplekken is er een centrale intake voor de opvang gerealiseerd, waarbij ook het aantal tienermoeders wordt geregistreerd. Geconcludeerd kan worden dat de prestaties voor wat betreft de te realiseren voorzieningen geheel of grotendeels gerealiseerd zijn. Tegelijkertijd blijkt dat waar het gaat om aantallen mensen die in de loop van de GSBIII-periode gebruik gemaakt hebben van de opvangvoorzieningen achterblijven bij de beoogde aantallen. In de crisisopvang en bij het begeleid wonen is de duur van de opvang langer dan beoogd. 8 Analyse Bij de Crisisopvang Arnhem blijkt de beoogde 2 maanden gemiddelde verblijfsduur in de praktijk niet haalbaar. Voor een groot deel van de doelgroep is momenteel minimaal drie maanden nodig om de financiën op orde te krijgen. Pas daarna kan doorstroming plaatsvinden. Geheel onvoorzien zijn door enkele overlastincidenten met cliënten vanuit Iriszorg in 2009 de mogelijkheden tot snelle uitstroom naar vervolghuisvesting (met name 30 wachtwoningen en sloopwoningen) tijdelijk flink afgenomen. Vooral hierdoor is de gemiddelde verblijfsduur gestegen van 2,5 maanden in 2008 naar 3,1 in Op dit moment wordt gewerkt aan een structurele oplossing voor dit probleem. Dit was bij de mid-term review niet voorzien en alleszins duidelijk is, dat zonder deze incidentele tegenvallers, de streefwaarden wel gehaald zouden zijn. In 2008 was de gemiddelde verblijfsduur immers 2,5 maand. Het gemiddelde aantal verblijfsdagen van cliënten die begeleid wonen bedraagt 13 maanden in Dit is aanzienlijk meer dan de beoogde 8 maanden. Reden voor dit (hoge) gemiddelde is de opvang in De Regenboog, van (meest oudere) dak- en thuislozen, met ernstiger (psychosomatische) problematiek. Een deel van de cliënten verblijft tot aan hun overlijden in deze voorziening. Slechts een enkeling stroomt na jaren toch nog uit naar een ander soort voorziening. De situatie rond De Regenboog past in de (landelijke) trend, dat er een categorie (meest oudere) dak- en thuislozen met ernstige(r) problemen is ontstaan, waarvoor nog onvoldoende passende (definitieve) vervolgopvang bestaat. De exploitatie van deze voorziening is dan ook te beschouwen als een (tijdelijke) praktische (nood)- oplossing voor een knellend maatschappelijk probleem. Inmiddels zijn stappen ondernomen om enerzijds dit soort voorzieningen niet langer onder gemeentelijke verantwoordelijkheid en financiering te exploiteren en anderzijds meer van dit soort ( extern gefinancierde) voorzieningen, waaraan een groeiende behoefte is, te creëren. De Stichting Iriszorg heeft al in 2009 de procedure naar omzetting van het karakter, c.q. de financieringsgrondslag van de voorziening opgestart. Eind december 2009 heeft men de hiertoe benodigde 'erkenning verblijf' verkregen. In de loop van 2010 wordt de omzetting vervolgens daadwerkelijk doorgevoerd. Cliënten krijgen daarbij een CIZ indicatie voor verblijf en op basis daarvan geschiedt financiering voortaan vanuit de AWBZ. Tegen deze achtergrond is het verdedigbaar, om de weergave van de gemiddelde verblijfsduur Begeleid Wonen Arnhem te corrigeren op de hoge verblijfsduur in De Regenboog. Hierdoor ontstaat een volstrekt ander beeld. Immers, voor het overige (overgrote) deel van begeleid wonen in Arnhem geldt dat er wel sprake is van snelle doorstroming (3-6 maanden). In het bijzonder de realisatie van containerwoningen heeft in positieve zin bijgedragen aan het terugdringen van de verblijfsduur in de nachtopvang. Het aantal langdurige gebruikers van de opvang kon worden verminderd. Dit en de relatief snelle doorstroming bij jongeren heeft ertoe geleid dat de gemiddelde verblijfsduur is uitgekomen op 61 in plaats van 100 nachten. Binnen betrekkelijk korte tijd is er bij de beoordeling van huiselijk geweld erg veel veranderd. Taboes zijn doorbroken. De aanpak van eergerelateerd geweld bijvoorbeeld stelt bijzondere eisen.

12 Ook vragen andere ingewikkelde problematieken, zoals die welke voortvloeien uit vrouwenhandel, in toenemende mate om hulpverlening. Het beoogde bereik van 75 gezinnen, waarbij de methodiek begeleide terugkeer is ingezet wordt ondanks de intensieve inspanningen tot op heden niet gehaald (resultaat 33). Oorzaken hiervan zijn: Dat de begeleide terugkeer een nieuwe methodiek is (als proefproject in 2007 ingezet); doel is in gezinnen/systemen de geweldsspiraal te doorbreken. Het vereist meer tijd om deze nieuwe manier van denken over het stoppen van huiselijk geweld tussen de oren te krijgen bij diverse partners in de hulpverlening. Dat de ketensamenwerking nog niet optimaal is. Ook is geconstateerd dat de ambitie te hoog is gesteld. Daarom is gekozen voor de volgende maatregelen: Het product is en wordt onverminderd onder de aandacht gebracht bij de ketenpartners. Met Hera is in 2009 afgesproken dat het product ook meer wordt afgestemd op het huisverbod en de Wet Omgangsregeling van Verwacht wordt dat dit zal leiden tot meer trajecten begeleide terugkeer. Naar aanleiding van het aantal behaalde trajecten in 2010 zal het aantal voor 2011 en verder worden bijgesteld. De gerealiseerde woonbegeleiding in het kader van de vrouwenopvang (21 plaatsen) bleef achter bij de beoogde 25. Drie personen stonden op de wachtlijst omdat de oplevering van de laatste woning is vertraagd en begin 2010 plaatsvond. Daarmee komt het aantal plaatsen woonbegeleiding op De enorme toename van het aantal cliënten met één of meer contacten per jaar binnen de ambulante verslavingszorg vloeit voort uit het gegeven dat gebleken is dat bij eerdere opgaven niet alle regio gemeenten binnen het gebied zijn meegenomen. Inherent aan de stijging van mensen met een behandelcontact binnen IrisZorg, is ook verklaarbaar het grotere aantal afgesloten behandelingen.

13 Doelstelling: Gezond en Wel in de stad 10 Ten geleide Resultaten De doelstelling gezond en wel in de stad heeft betrekking op het stimuleren van een gezonder leefstijl bij de inwoners van Arnhem. De aanpak is vooral gericht op drie problemen: overgewicht, alcoholgebruik en psychische problemen vanuit het motto voorkomen is beter dan genezen. Inzet op interventies bij de jeugd is dan ook hoofdzaak bij de aanpak. De GGD (tot nu toe onderdeel van de GR Hulpverlening Gelderland Midden) en de Stichting Thuiszorg Midden Gelderland hebben een belangrijke rol bij de monitoring, preventieve advisering en het aanbieden van interventies. Daarnaast wordt gestreefd naar een betere afstemming van de verschillende partners in de zorgketen onder meer door laagdrempelige voorzieningen (eerste lijn) in één accommodatie onder te brengen en door betere afspraken te bevorderen tussen de verschillende partijen in de zorgketens. Prestatieindicator 15. Opgespoorde 0-19 jarigen met overgewicht en inzet van gezondheidsinterventies. 16. Afstemmming zorgketens (open doelstelling) Resultaat Beoogd JGZ: opsporing van alle kinderen met overgewicht in de groepen 2 (5/6 jaar) en 7 (10/11 jaar) en de 2 e klassen van het voortgezet onderwijs. Interventie voor 80 % van de opgespoorde kinderen. - 4 HOED-constructies; - afstemming huisartsenpost en ziekenhuis; - integraal aanbod van voorzieningen i.s.m. ziekenhuis Rijnstate. Gerealiseerd Is in ieder jaar gerealiseerd. In schooljaar 2008/2009 betreft het de screening van 4000 kinderen (waarvan 1071 overgewicht bleken te hebben). Interventie voor 100 % van de opgespoorde kinderen. - 9 HOED-constructies. - goede afspraken gemaakt; - wordt aangestuurd via stuurgroep; deels gerealiseerd, deels permanent proces. Van de 1071 kinderen met overgewicht in 2008/2009 hadden er 750 een matig overgewicht en waren 321 kinderen obees. In het kader van de gemeenschappelijke regeling zijn afspraken gemaakt via een regionaal uitvoeringsplan overgewicht, waarin een gemeenschappelijk niveau van aanpak is neergelegd. In de HOED-constructies (Huisartsen Onder Eén Dak) werken huisartsen samen met andere zorgverleners zoals fysiotherapeuten, tandartsen, apotheken, diëtisten en dergelijke in één gebouw. De stuurgroep Eerste Lijnszorgvoorzieningen (waarin naast de gemeente huisartsen, huisartsenpost, ziekenhuis, fysiotherapeuten, thuiszorg en maatschappelijk werk deelnemen) stimuleert onderlinge samenwerking en afstemming. Zo zijn naast de HOED-constructies ook goede afspraken gemaakt tussen ziekenhuis Rijnstate en de Huisartsenpost over spoedeisende eerstelijnshulp. Analyse De beoogde resultaten in het kader van het GSBIII zijn gerealiseerd. Wel moet men zich ervan bewust zijn dat het in het bijzonder bij de preventie van overgewicht en overmatig gebruik van alcohol niet een kwestie is van éénmalige interventies, maar dat het echte succes afgemeten zal moeten worden aan een stapsgewijze verbetering van leefstijlen door de jaren heen.

14 Doelstelling: Naar een veiliger samenleving 11 Ten geleide Resultaten De doelstelling naar een veiliger samenleving heeft betrekking op het terugdringen van de onveiligheidsgevoelens onder Arnhemse inwoners. Dit gebeurt in grote lijnen op basis van het Arnhemse veiligheidsprogramma. Kernpunten in dit programma zijn: - Terugdringen van overlast en onveiligheid op gebiedsniveau en het terugdringen van geweld, ook geweld in de privésfeer, evenals intensiever beheer van de publieke en semi-publieke ruimte; de gemeente regisseert onder meer het veiligheidsbeleid in de krachtwijken. - Terugdringen van jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit (jeugd en veiligheid). - Versterken van de ketenaanpak via een Veiligheidshuis Arnhem en een koppeling van de activiteiten van dit Veiligheidshuis met de Centra voor Jeugd en Gezin; tevens wordt via de ketenaanpak ingezet op de nazorg aan ex-gedetineerden. Met het oog op veiligheid in de privésfeer verwijzen we naar het eerder gestelde over huiselijk geweld (doelstelling: van de straat en veilig opvang). Prestatieindicator 19. Aantal overlastgevenden dat in de maatschappelijke opvang kan worden geplaatst als percentage van het totaal aantal overlastgevenden. 23. Minder criminaliteit in risicogebieden en in de woonomgeving door gebiedsgerichte aanpak Resultaat Beoogd Stijging naar 30 % in 2009 (= 180, uitgaande van ca. 600 overlastgevenden in 2006) % voelt zich wel eens onveilig begin % voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt begin PvA voor 4 vier probleemgebieden met veiligheid als apart speerpunt; meetbare resultaten en een concreet actieprogramma zijn opgenomen. Gerealiseerd Is gestegen naar 62%. (Geschat aantal overlastgevenden: plaatsbaar in de maatschappelijke opvang) - 34% voelt zich wel eens onveilig. - 25% voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt. - Voor 4 vier probleemgebieden zijn plannen van aanpak opgesteld en uitgevoerd Gebiedsgewijze verbetering van de veiligheid is een belangrijk thema geweest in de afgelopen jaren. In het kader van het Plan van Aanpak Horecagebied zijn bij de politie de zgn. Openbare Orde Teams opgericht, specifiek belast met het tegengaan van geweld. Ook zijn er tussen ondernemers en politie operationele afspraken gemaakt. Binnen de Plannen van Aanpak voor de wijken Malburgen, het Broek en Klarendal waren speerpunten: gerichte surveillance, opruimen van wietplantages, controle kamerverhuur, aanpak uitkeringsfraude, controle parkeerterreinen, controle illegale arbeid, handhaving milieu, controle vreemdelingen en controle vergunningen. Met het oog op de veiligheid is het bestaande cameratoezicht uitgebreid met het stationsgebied en de fietspaden van de John Frostbrug en de Nelson Mandelabrug. Voorts neemt Arnhem deel met het station Arnhem-Velperpoort aan het Arrangement veilige stations Arnhem-Winterswijk. Voor veiligheid in de stad als geheel is het van belang dat het Veiligheidshuis in 2009 is gerealiseerd. Belangrijke doelgroepen in het samenwerkingsverband zijn: veelplegers, slachtoffers en daders van huiselijk geweld, risicojongeren en exgedetineerden. Het aantal overlastgevenden is nu bijna 400. Het aantal hiervan dat in de opvang opgenomen is, is aanzienlijk. Daarmee is de ambitie uit 2006 duidelijk overtroffen. Onder andere het aanpassen aan de APV (alcoholverbod op straat in bepaalde gebieden), afspraken met de politie (overlastgevenden verwijzen naar de opvang) en de uitbreiding van de opvang, hebben hieraan bijgedragen. Het plaatsingsaantal is dus duidelijk hoger dan van te voren geschat. De volgende ambitie is meer aan doorstroming te werken (vervolgtrajecten voor dagbesteding, begeleid wonen etc.).

15 De groep overlastgevenden is door de uitbreiding van het aantal plaatsen in de dagopvang, de nachtopvang, het realiseren van een opvang voor alcoholverslaafden (terugdringen drinken op straat) en het realiseren van de Boei (24-uursopvang van zwaar drugsverslaafden) beduidend minder tot nauwelijks zichtbaar meer op straat. Burgers voelen zich daardoor minder onveilig. 12 Vanaf 2006 is er tweewekelijks casus overleg risicojeugd ingesteld. Jeugdige overlastplegers en veelplegers zijn geregistreerd in het zogenaamde skyhawk-systeem en er is nadruk gelegd op zorg aan deze doelgroep via een plan van aanpak. Partners zijn politie, zorginstellingen, gemeente en jeugdhulpverlening. Naast dit overleg functioneert sinds 2006 het justitieel risicojongerenoverleg (ook tweewekelijks) In dit overleg worden jeugdige veelplegers en risicojongeren besproken. De nadruk ligt hier op de aanpak en justitiële afdoening(ook via een plan van aanpak). Partners zijn: politie, raad van kinderbescherming, reclassering en gemeente. Sinds 2004 is er een casusoverleg veelplegers met partners als reclassering, gemeente, politie, openbaar ministerie en het Nederlands instituut voor forensische psychiatrie. Voor elke veelpleger wordt een plan van aanpak geregeld. Er wordt zowel aandacht besteed aan nazorg en trajecten op de vijf (leef)gebieden wonen, werken, inkomen, zorg en identiteit. Indien nodig wordt de veelplegers voorgedragen voor een isd-maatregel (plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders). Aanvullend op de handhavingstaak van de politie is de gemeentelijke handhaving gestroomlijnd. Er zijn 12 wijktoezichthouders werkzaam, en dit aantal zal via een lopend opleidingstraject binnenkort uitgebreid worden tot 19. Verder zijn er 14 bijzondere opsporingsambtenaren in de openbare ruimte ingezet en 15 bij het parkeerbedrijf. Analyse Het resultaat voor wat betreft de overlastgevenden overtreft de verwachtingen en afspraken in het kader van het GSBIII. Dat Arnhem verder ook de beoogde prestaties gerealiseerd heeft blijkt uit de uitkomsten van de Veiligheidsmonitor De cijfers steken gunstig af tegen de voorgaande jaren. Een en ander bleek ook al uit de Stadsfoto die onlangs over Arnhem is verschenen, waarbij de Arnhemse situatie is vergeleken met die in 26 andere grote steden. Volgens dat onderzoek kwamen in 2005 problemen op het gebied van overlast en onveiligheid in Arnhem vaker voor dan gemiddeld in Nederland. Ondertussen zijn de verbeteringen van de leefbaarheid in Arnhem groter geweest dan het Nederlands gemiddelde. Dat geeft aan dat de inzet die Arnhem heeft gepleegd om overlast, verloedering en onveiligheid tegen te gaan, haar vruchten heeft afgeworpen. In 2005 woonde 12% van de Arnhemmers in een buurt met zeer grote leefbaarheidsproblemen; vorig jaar was dat nog 6%.

16 Doelstelling: Meedoen van de allochtone jeugd door sport 13 Ten geleide Resultaten In het kader van het VWS-programma Tijd voor Sport doet Arnhem mee aan het deelprogramma Meedoen Allochtone Jeugd door Sport. De doelstelling is een grotere deelname aan sport onder de allochtone jeugd in het algemeen en de georganiseerde sport in het bijzonder. Extra aandacht is er vooral voor de achterstand van meisjes met een islamitische en hindoestaanse achtergrond. De gemeente is een convenant met het ministerie en NOC-NSF aangegaan. Prestatieindicator Aantal allochtone jongeren dat deelneemt Aantal samenwerkingsafspraken met sportbonden Uitgevoerde wijkprogramma s vergroting sportaanbod. Resultaat Beoogd + 10 % ten opzichte van Minimaal met 4 bonden, maximaal met alle opgegeven bonden. 5 5 Gerealiseerd De sportdeelname van allochtone kinderen van 6-17 jaar is toegenomen met 14% (van 66% in 2006 naar 75% in 2009) 6 bonden (NBB, KNGU, JBN, KNKF/Samen- Sterk, KNVB, KNZB. Er worden tal van activiteiten gerealiseerd samen met de genoemde bonden en 20 verenigingen binnen die bonden. In de wijkprogramma s zijn allerlei wijkactiviteiten opgenomen. Daarnaast ontwikkelde de gemeente ook diverse activiteiten zelf, zoals sportclinics en promotie van nieuwe takken van sport. Analyse De beoogde prestaties zijn overtroffen, uitgaande van het verrichte onderzoek en een relatering van de onderzoeksuitkomsten aan de omvang van de doelgroep op basis van CBS-gegevens over 2006 en 2010 (niet-westerse allochtonen van 5 t/m 19 jaar in Arnhem).

17 Doelstelling: Wonen 14 Ten geleide Resultaten De Arnhemse inspanningen op het gebied van wonen hebben als doel om de woningvoorraad te vergroten, meer variatie en differentiatie in de woningvoorraad aan te brengen en een betere balans in koop/huurverhouding te bereiken. Deze doelen vloeien onder meer voort uit de Woonvisie 2004, maar werden ook neergelegd in de woningbouwafspraken in stadsregionaal verband. Kenmerkend voor Arnhem was dat er relatief weinig koopwoningen waren (in % van de voorraad). Prestatieindicator 25. Mutaties in de woningvoorraad, uitgesplitst naar aantallen nieuwbouw op uitleglocaties (totaal 3280) 26. Mutaties in de woningvoorraad, uitgesplitst naar aantallen nieuwbouw als op locaties binnen bestaand bebouwd gebied van 2000 i.v.m. de uitbreidingsbehoefte; (totaal 300) 27. Mutaties in de woningvoorraad, uitgesplitst naar aantallen nieuwbouw op locaties binnen bestaand bebouwd gebied van 2000 i.v.m. vervangingsbehoefte; (totaal 1400) Resultaat Beoogd Nieuwbouw op uitleglocaties Perc. Aantal Goedkope huur 9% 300 Middeldure huur 37% Goedkope koop 25% 820 Middeldure koop 29% 960 subtotaal Nieuwbouw op locaties binnen bestaand bebouwd gebied, ivm uitbreidingsbehoefte Perc. Aantal Goedkope huur 8% 25 Middeldure huur 37% 110 Goedkope koop 25% 75 Middeldure koop 30% 90 subtotaal 300 Nieuwbouw op locaties binnen bestaand bebouwd gebied, ivm vervangingsbehoefte Perc. Aantal Goedkope huur 9% 130 Middeldure huur 37% 520 Goedkope koop 25% 350 Middeldure koop 29% 400 subtotaal totaal Gerealiseerd Nieuwbouw op uitleglocaties Perc. Aantal Goedkope huur 17% 376 Middeldure huur 2% 37 Goedkope koop 6% 127 Middeldure koop 75% subtotaal Nieuwbouw op locaties binnen bestaand bebouwd gebied, ivm uitbreidingsbehoefte Perc. Aantal Goedkope huur 24% 175 Middeldure huur 3% 21 Goedkope koop 14% 105 Middeldure koop 59% 432 subtotaal 733 Nieuwbouw op locaties binnen bestaand bebouwd gebied, ivm vervangingsbehoefte Perc. Aantal Goedkope huur 31% 518 Middeldure huur 13% 225 Goedkope koop 13% 213 Middeldure koop 43% 720 subtotaal totaal Omzettingen huur in koop 31. Extra volledig toegankelijke woningen ( ); in 2009 gaat het om 223 woningen, derhalve totaal % van de te realiseren huurwoningen als Miva-woning gerealiseerd. 4,8 % volledig toegankelijke woningen. (247/5156) Er is zwaar ingezet op versnelling van de woningbouwproductie woningen werden gerealiseerd in de periode ; in 2009 kwamen er daar nog eens 1503 bij. De woningbouw is gerealiseerd in verschillende segmenten en in verschillende deelgebieden. De nieuwbouw in de uitleg (Schuytgraaf) is achtergebleven. De woningcorporaties hebben veel succes behaald met het verkopen van bestaande huurwoningen, mede door inzet van het koopgarant instrument. De verkoop van bestaande huurwoningen is intussen een belangrijk en effectief instrument geworden om de differentiatie van de woningvoorraad te vergroten. Er zijn diverse woningbouwprojecten gerealiseerd met volledig toegankelijke woningen, waaronder Twikkelstraat (24), De Bethaan (62), Elderhoeve (41), Malburgenstate (72) en Eilandstate (48- zorg), tezamen 247 woningen. Analyse De destijds geformuleerde doelen zijn voor wat betreft het totale aantal woningen gehaald. Alleen de differentiatie wijkt af van de destijds beoogde. Omdat vooraf voor een periode van 5 jaar niet precies is aan te geven welke woningbouwdifferentiatie zou worden gerealiseerd, is voor de ISV2-prestatie op basis van de verwachte voortgang van

18 meer dan 50 woningbouwprojecten destijds een globale inschatting gemaakt over verschillende woningbouwsegmenten. Er is in de periode in verschillende woningbouwsegmenten gebouwd. De afwijking van de voor ISV2 ingeschatte differentiatie is onder andere een gevolg van verschil in voortgang van individuele projecten en marktomstandigheden. De achterblijvende productie in Schuytgraaf is een gevolg van onder andere concurrentie met andere uitleglocaties (o.a. Westeraam in de aangrenzende gemeente Overbetuwe) en herstructureringsgebieden in Arnhem. Ook het later tot stand komen van de aansluiting met de A50 en het voorzieningenhart van de wijk speelde een rol. Door de in de ISV2-periode gerealiseerde productie is de differentiatie van de woningvoorraad verbeterd. Dit uit zich bijvoorbeeld in een verhouding huur/koop die meer in balans is. In 2004 lag deze verhouding nog op 65/35. De verhouding ligt per 31/12/2009 op 56/44. 15

19 Doelstelling: Omgevingskwaliteit 16 Ten geleide Resultaten Omgevingskwaliteit heeft in het Arnhemse GSBIII betrekking op diverse aspecten van de fysieke leefomgeving: Het openbaar groen, wegen, straten en trottoirs met stedelijke en met wijkfuncties; De cultuurhistorie: monumentale gebouwen, archeologische monumenten en historische parken; De milieukwaliteit van de leefomgeving: de bodemkwaliteit, geluidhinder en de luchtkwaliteit. Prestatieindicator 32. Oppervlak openbare ruimte waarbij sprake is van kwaliteitsimpuls. 33. Aantal grootschalige groenprojecten + oppervlak in ha. 34. Aantal wijken waar fysieke culturele kwaliteiten aantoonbaar en integraal deel uitmaken van de gebiedsontwikkeling en de mate waarin deze kwaliteiten zijn geborgd in planfiguren en beleid. Resultaat Beoogd 169,5 ha van in totaal 600 ha grijs, 163,4 ha van in totaal 663 ha groen, op basisniveau. 45 ha. In Malburgen, Presikhaaf en Schuijtgraaf. Afstemmen bestemmingsplanmethodiek op behoud en ontwikkelpotenties cultuurhistorie. Verwerken cultuurimpuls ISV in projecten als Rijnboog, Centrum Oost, Presikhaaf. Toename gemeentelijk beschermde monumenten naar 1000 panden. Gerealiseerd 93 ha grijs, 135 ha groen op basisniveau. 59 ha. in genoemde drie wijken. Afspraken over het Coberco-terrein zijn contractueel vastgelegd; voor Presikhaaf is een algemeen beeldkwaliteitplan vastgesteld; voor Centrum Oost is een Nota van Randvoorwaarden voorbereid; de cultuurhistorische waarden in het Rijnbooggebied worden uitgewerkt in de planvorming. Er zijn inmiddels 910 monumenten aangewezen. De inspanning bij het openbaar groen is vooral gericht op de uitbreidings- en herstructureringsgebieden (de wijken Schuytgraaf, Malburgen, Presikhaaf) en het buitengebied. In Malburgen is de inspanning gericht op verstedelijken, vertuindorpen en verparken. In Presikhaaf worden groenstroken worden gebruikt voor woningbouw en wordt ter compensatie geïnvesteerd in kwalitatief hoogwaardig en grootschalig groen aan de randen van de wijk. In Schuytgraaf wordt een robuuste groenstructuur gerealiseerd uitgaande van de oorspronkelijke fysieke structuren in het gebied. Met het programma Buitengewoon Beter (BGB) verbetert de gemeente de gesteldheid van de openbare ruimte ("groen" en grijs ) in de Arnhemse wijken. Beeldkwaliteit is bij inrichting en onderhoud een belangrijk aandachtspunt. De wijken waar BGB al is afgerond, zijn: Geitenkamp, Vredenburg, Elden, Transvaalbuurt, t Duifje, Brouwerijweg e.o. Heijenoord, Lombok, Elderveld Zuid, Elderveld Noord, Angerenstein, Elderhof en Molenbeke. In uitvoering zijn: Klarendal, De Laar West en Oost, Kronenburg, Burgemeesterswijk, Hoogkamp, Gulden Bodem, Arnhemse Broek, Alteveer en Cranevelt. Daarnaast zijn werkzaamheden in meerdere wijken opgestart waarvan die in 2010 en 2011 afgerond worden.

20 Voor een deel van het groot groen zijn nieuwe beheervisies vastgesteld. Grote delen van de bosen de stedelijk waterstructuur in Schuytgraaf zijn aangelegd. In Malburgen is een deel van het park Bakenhof gerealiseerd. In Presikhaaf is het park Presikhaaf heringericht. In Schuytgraaf gaat het om 18,3 ha, in Malburgen om 5,4 ha en in Presikhaaf om 35 ha. In een tijd waarin veranderingen in de stad niet meer alleen tot stand komen via uitbreidingswijken, maar ook in toenemende mate door ingrepen in het bestaande stadsbeeld wordt inzet op cultuurhistorie steeds belangrijker. Prestatieindicator 35. Aan te pakken deel van de werkvoorraad bodemsanering gerelateerd aan het landsdekkend beeld in aantallen (sanering en onderzoek), m2 en m3 (oppervlakte en hoeveelheid), m3 te saneren verontreinigd grondwater en bpe (bodemsaneringsprestatieeenheden). Aangeven aandeel in eigen beheer (zonder overheidsbijdrage). 36. Aantal A- en railwoningen (absoluut en percentage) opgelost aan einde ISV Aantal meters wegvak gebracht onder de normen van het besluit luchtkwaliteit. 38. Saldo toe te voegen woningen in bestaand bebouwd gebied Fysieke voorwaarden voor aantrekkelijke sociale en veilige omgeving. Resultaat Beoogd 05/ 09 Wv. SEB Saneringen Onderzoeken m2 verontreinigd oppervlak m3 verontreinigde grond m3 verontreinigd grondwater Aantal BPE % saneringen in eigen beheer 70 Saneringsprobleem opgelost voor 229 woningen. Gerealiseerd 350 m. wegdek. 250 m. wegdek woningen bij een nieuwbouwproductie van 5000 woningen. Aantal gerealiseerde Multi Functionele Centra (MFC s) in herstructureringswijken is: 2 MFC s in Malburgen 1 MFC in Presikhaaf. 05/ 09 Wv. SEB Saneringen Onderzoeken m2 verontreinigd oppervlak m3 verontreinigde grond m3 verontreinigd grondwater Aantal BPE % saneringen in eigen beheer woningen gesaneerd. (in totaal 245, hiervan zijn 167 toegerekend aan indicator 106 en het restant van 78 aan deze indicator) 1467 woningen bij een nieuwbouwproductie van 5156 woningen. Realisatie multifunctionele centra: 2 in Malburgen en 1 in Presikhaaf. 17 Analyse Het beoogde oppervlak openbare ruimte, waarbij sprake is van een kwaliteitsimpuls is niet gehaald. In het kader van het programma Buiten Gewoon Beter (BGB), worden gehele wijken in een keer aangepakt. Dit is vergt vaak meerdere jaren en vraagt intensieve betrokkenheid van de bewoners. Er zijn daarnaast 2 belangrijke factoren waardoor de uitvoering is vertraagd. Om onnodig overlast voor de wijk te voorkomen wordt getracht om rioleringswerkzaamheden en werkzaamheden in het kader van BGB zo veel mogelijk te gelijk uit te voeren. Met name het laatste biedt ook mogelijkheden tot extra vergroting van de kwaliteit (meer herinrichting). Daarnaast leidt het intensieve overleg met bewoners over de te kiezen inrichtingsvariant soms tot vertraging. De constatering dat het beoogde oppervlak openbare ruimte waarbij sprake is van een kwaliteitsimpuls niet gehaald is heeft betrekking op het programma BGB volgens de door Arnhem gehanteerde meetmethode. De herstructureringswijken Malburgen en Presikhaaf, het stadscentrum en de nieuwbouwwijk Schuijtgraaf, maar ook de belangrijke doorgaande wegen, bedrijventerreinen, bossen, parken en watergerelateerde zaken (havenkaden, duikers etc.) maken geen onderdeel uit van het BGB-programma. Op die plekken worden echter wel verbeteringen gerealiseerd. Zo wordt alleen al in Presikhaaf meer dan 100 hectare brutowijkoppervlak op het basisniveau van BGB gebracht. Met de bestaande meetmethode wordt de kwaliteitsverbetering van een wijk pas als gerealiseerd beschouwd als de openbare ruimte van de gehele wijk is verbeterd. Omdat de verbetering van een aantal wijken die in de periode is gestart, nog niet geheel afgerond (wel is er in delen van die wijken het nodige gebeurd), zal het beoogde resultaat in de loop van 2011 als gehaald worden geregistreerd. Dat vertekent het beeld in die zin dat in de wijken waar gewerkt wordt, de soms grote gedeelten die al wel klaar zijn, nu niet zijn meegenomen.