Sociale wijkteams: een vak apart. Workshop BTG tweedaagse 23 november 2016

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociale wijkteams: een vak apart. Workshop BTG tweedaagse 23 november 2016"

Frans Segers
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Sociale wijkteams: een vak apart Workshop BTG tweedaagse 23 november /24/2016

2 Opbouw workshop 1. Presentatie Sociale wijkteams in beeld 2. Inzoomen op kerntaken wijkteamleden 3. Bepalen noodzakelijke competenties 4. Inschatten kansen en risico s mbostudenten

3 Eind 2015: Peiling onder gemeenten naar stand van zaken sociale (wijk)teams Aantal gemeenten in Nederland = 394 Respons 234 (unieke) gemeenten = 59% Zijn er in uw gemeente wijkteam(s) actief? 12% 1% Ja Nee Weet niet 87%

4 Aanleiding vorming wijkteams: Decentralisaties

5 Verwachtingen van wijkteams Laagdrempeligheid: dichterbij mensen en hun vragen Multidisciplinair werken: korte lijnen en uitwisseling expertises Integrale aanpak; 1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur Preventie: eerder signaleren van problemen, minder escalatie

6 Diversiteit in wijkteams Gericht op toegang en/of ondersteuning (preventie, outreachend, kort/lang) Domeinen: 1, 2, 3 of 4D Interdisciplinair: met of zonder zorg, met of zonder werk en inkomen, met of zonder opbouwwerk Alleen betaalde krachten of juist ook informeel (vrijwilligers, ervaringsdeskundigen) Nieuwe organisatievorm of netwerk van professionals Verschil in schaalgrootte Gebied, dorpskernen of wijk

7 Sociale wijkteams in beeld

8 Modellen sociale teams Breed integraal team, waar zoveel mogelijk hulpvragen, ook specialistische, binnen het (wijk)team worden opgepakt. 46% van de gemeenten (42% in 2014) Team Burgers

9 Modellen sociale wijkteams Breed integraal team, voor complexe of meervoudige hulpvragen 23% (20% in 2014) Team Huishoudens met complexe/meervoudige hulpvragen

10 Modellen sociale wijkteams Domein/doelgroep specifieke teams. Meerdere teams functioneren naast elkaar op afgebakende domeinen of doelgroepen. Heldere werkafspraken voorkomen overlap. Na intake met criteria wordt bepaald in welk team de vraag thuishoort: bijvoorbeeld in het (wijk)team of team jeugd en gezin of team voor meervoudige problematiek. 14% in 2015 (16% 2014) Team Team criteria Burgers

11 Modellen sociale wijkteams Generalistisch (wijk)team functioneert als voorpost met daarachter domein specifieke teams waar indien nodig naar doorverwezen kan worden. Er zijn meerdere teams, maar vanuit de burger is er één toegangspunt. 9% 2015 (12% 2014) Specialistisch team criteria Specialistisch team Team Burgers

12 Meest voorkomende professionals (figures 2015) Maatschappelijk werk 87% Wmo-consulent 82 % MEE consulent 79% Breed welzijnswerk 59% Wijkverpleegkundige 59% Jeugd en Gezin 45% Sociale dienst /DWI 37% (2014: 54%) GGZ 36% Jeugd- en Jongerenwerk 32% RIBW 30% Schoolmaatschappelijk werk 27% Schuldhulpverlening 23%

13 Soms professionals in sociale teams van: Woningcorporatie 13% Jeugdgezondheid 11% Politie 10% Verslavingszorg 9% Veilig Thuis 9% Huisarts 8%

14 Vragen doen zich op meerdere leefgebieden voor

15 Kerntaken wijkteam (Keukentafel)gesprek voeren; vraag verhelderen Ondersteuningsplan helpen opstellen Zonodig actief optreden bij onveiligheid of crisissituatie Netwerk inschakelen (eerste) Ondersteuning bieden Andere professionals of informele hulp inschakelen Afstemmen Regie en monitoring Registratie en verantwoording

16 Voorbeeld vacaturetekst De WIJeindhoven teams zijn op zoek naar generalisten die hun team verder kunnen versterken. Wat ga je doen bij WIJ? Als generalist behoor je tot één van de tien wijkteams van WIJeindhoven. Je werkt samen aan de maatschappelijke, sociale en economische zelfredzaamheid van inwoners. Zet in op hun eigen kracht, verantwoordelijkheid en eigen netwerk. Bouwt mee aan informele ondersteuningsstructuren in de buurt en gebruikt die zoveel mogelijk. En ook heel belangrijk: je begeleidt inwoners op zo n manier, dat er zo weinig mogelijk specialistische (2e lijns) ondersteuning nodig is.

17 Voorbeeld vacature tekst (2) Sociaal Werker specialisme MWD/psychiatrie uur per week De functie Sociaal Werker: De Sociaal Werker is gericht op het stimuleren van de eigen kracht en talenten van (groepen) burgers en samenlevingsverbanden en vertrouwt op hun vermogen om de kwaliteit van hun leven te verbeteren. De Sociaal Werker, specialisme MWD/psychiatrie, verleent daarnaast hulp en/of (psychosociale) ondersteuning als de grens van zelfredzaamheid is bereikt. Bijvoorbeeld in het geval van burgers in kwetsbare omstandigheden. Verwijst naar meer specialistische hulp als dit nodig is. Het sociaal wijkteam biedt vrijwilligers voor vertrouwd contact voor bewoners die te kampen hebben met beperkingen in sociale contacten als gevolg van veelal een psychische of psychiatrische handicap. Deze vrijwilligers worden gecoacht door jou. Je zult deze taak uitoefenen naast de reguliere werkzaamheden binnen het sociaal wijkteam.

18 Ervaringen wijkteams van het eerste uur Het is vaak lastiger voor hulpverleners om te luisteren, aanwezig te zijn en door middel van vragen te stellen de gezinnen op ideeën te brengen in plaats van zelf te handelen. (Projectleider van Buurteam Jeugd en Gezin, Utrecht) Ik moest echt bewust bezig zijn met het richten op de eigen kracht. Ik stuurde een moeder in een gesprek uiteindelijk weg met de boodschap: Ga het nog eens zelf proberen. Dit gaf mij het gevoel dat ik helemaal niks had gedaan en dit voelde in het begin helemaal niet natuurlijk. (Buurtwerker van Buurteam Jeugd en Gezin, Utrecht) Bron: Aan de slag met sociale wijkteams, Movisie 2014 Ik denk dat we meer dan nu vanuit een duidelijker plan de wijk in moeten. Alleen dan wordt het voor mensen helder waarmee ze kunnen aankloppen en wat wij als sociaal wijkteam bieden. Daarnaast zou ik willen dat we signalen vanuit de wijk beter kunnen omzetten naar een aanpak, bijvoorbeeld als het gaat om eenzaamheid of kinderen die zonder eten naar school gaan vanwege armoede. (Maatschappelijk werker van sociaal wijkteam, Flevoland) Belangrijk is dat er mensen in het team zitten die kunnen handelen en functioneren in chaos. (Bijstandsconsulent Sociale Dienst, wijkteam Beijum)

19 Werkwijze wijkteams Contact mét ipv contact over Doen wat nodig is vanuit jouw faciliterende rol Denken vanuit mogelijkheden ipv problemen Slim organiseren van de ondersteuning, ondanks schotten

20 Waar stoeien sociale wijkteams mee? Kanteling van zorgen voor naar zorgen dat Verhouding generalistisch werken en specialismen Samenstelling team uit uiteenlopende moederorganisaties Onderling verschillen verantwoording en regelgeving (bv Privacy) Integraal leren werken (learning by doing) Veel individuele casuïstiek, weinig collectief Verhouding t.o.v. vrijwilligers, mantelzorgers en social leaders Onduidelijke opdrachten van gemeenten Professionele handelingsruimte, beslissingsbevoegdheid Bezuinigingen Baanonzekerheid Transformatie van het sociale domein kost pakweg 5 jaar

21 Gevraagd: een nieuwe super-sociale-professional?

22 Of een mooi samenspel?

23 Generalist én specialist T-shaped Professional Interdisciplinair samenwerken

24 Wat vraagt dit VAK? Benoem de belangrijkste: Vaardigheden Attitudes Kennisaspecten

25 Generalistische competenties Competenties maatschappelijke ondersteuning, Movisie, 2014

26 Jeugdwet en vakbekwaamheid Hulp aan jeugd moet op een verantwoorde manier gegeven worden Voor uitwerking zie: Kwaliteitskader Jeugd Dit is een hulpmiddel voor aanbieders om Norm Verantwoorde Werktoedeling toe te passen Verantwoord = hulp van goed niveau, hulp die in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht wordt verleend Helpt de aanbieder te bepalen wanneer een geregistreerde en nietgeregistreerde professional moet worden ingezet Competenties: zie Generalistisch werken met jeugd en gezin in de wijk NjI

27 Waar liggen kansen en risico s voor mbo?

28 Wie werkt in welke vleugel?

29 Huidig aanbod op mbo-niveau Keuzedeel mbo Wijkgericht werken (studielast 240 uur) Overlap met MZ, SW, VP Post-Opleiding Wijkgericht werken Avans Hogeschool 3-en-4/

30 Dank voor uw aandacht! Meer weten: ciale-wijkteams Vragen of opmerkingen over integraal werken in de wijk:

Vergelijkbare documenten

Lezing Evaluatie Wijkteams en Jeugdhulp Ervaringen met vormen en aansturing van wijkteams

Lezing Evaluatie Wijkteams en Jeugdhulp 2017 Ervaringen met vormen en aansturing van wijkteams Annelies Kooiman Thijs van den Enden a.kooiman@movisie.nl t.vandenenden@movisie.nl Indeling Landelijke peiling