Basisschool De Maasköpkes

Transcriptie

1 Basisschool De Maasköpkes Samen leren, groter groeien Schoolgids (Versie 18 juni 2013) 1

2 Inhoudsopgave Een woord vooraf pag. 4 Hoofdstuk 1: Basisschool de Maaskopkes Geschiedenis pag. 5 Ons team pag. 6 Identiteit pag. 6 Onze missie pag. 7 Onze visie pag. 7 Basisschool de Maasköpkes Een lerende organisatie pag. 9 De school en haar taak in de wijk pag. 9 Een brede buurtschool pag. 9 Schooltijden pag. 10 Hoofdstuk 2: Onderwijs en begeleiding Aannamebeleid pag. 10 Aanmelding nieuwe leerlingen pag. 10 Aanmelding nieuwe leerlingen met leerling gebonden budget pag. 11 Kerndoelen pag. 12 Een up-to-date onderwijskundig pakket voor de leerlingen pag. 12 Doorgaande leerlijnen pag. 12 Kleuteronderwijs pag. 13 Bevordering sociale redzaamheid, burgerschap en cultuureducatie pag. 16 Tijdsbesteding leergebieden pag. 18 Het zorgniveau van de school pag. 19 Begeleiding van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften pag. 21 Voortgangs Controlebesprekingen (VCB) pag. 22 Consultatie met eerstelijnsbegeleiding pag. 22 Leerlingen die meer capaciteiten hebben pag. 22 Huiswerk pag. 25 Toetsen pag. 26 CITO-toetsen pag. 27 Voorbereiding en advisering voortgezet onderwijs pag. 29 Gymrooster pag. 30 Vakantierooster, vrije dagen en benutting verplichte onderwijstijd pag. 30 Hoofdstuk 3: Geledingen en contacten MosaLira pag. 32 Medezeggenschapsraad (MR) pag. 35 Ouderraad (OR) pag. 35 * Ouderbijdrage pag. 36 Ouders pag. 37 2

3 Peuterspeelzaal (PSZ) pag. 38 Buiten Schoolse Opvang (BSO) pag. 39 Tussen Schoolse Opvang (TSO) pag. 40 Contactpersoon pag. 41 Overige contacten pag. 41 Hoofdstuk 4: Afspraken, regelgeving en protocollen Verlof en verzuimbeleid van leerlingen pag. 42 Medicijnverstrekking en medisch handelen pag. 44 Toelating, schorsing en verwijdering van leerlingen pag. 44 Zieke leerlingen pag. 45 Klachtenregeling pag. 45 Gedragscode pag. 47 Ziekte en vervanging leerkrachten pag. 48 Veilige School pag. 49 Verlies, beschadiging of diefstal pag. 49 Overige regels en afspraken pag. 50 Jeugdgezondheidszorg GGD Zuid-Limburg pag. 53 Hoofdstuk 5: Tot slot Slotwoord pag. 54 3

4 Een woord vooraf Deze schoolgids maakt deel uit van een drietal belangrijke documenten. De schoolgids, de schoolkalender en het schoolondernemingsplan De schoolgids is een uitgebreid document waarin alle zaken staan beschreven die voor u als ouder belangrijk zijn. De schoolgids zal geen deel meer uitmaken van de kalender. De schoolgids is via onze website te lezen. Ouders die dat wensen kunnen een printversie vragen bij meester Patrick. De schoolkalender wordt wel op papier uitgegeven. Hierin staan alle zaken, die jaarlijks veranderen en worden aangepast. Denk bijvoorbeeld aan het vakantierooster, de vrije dagen,activiteiten enz. Het schoolondernemingsplan is een werkdocument voor het team, waarin alle plannen voor de komende vier jaar beschreven zijn. Jaarlijks wordt hiervan een jaarplan gemaakt (planning voor dat jaar) en dit wordt in de schoolgids bijlage opgenomen. Tips voor aanvullingen of verduidelijkingen zijn welkom, zodat wij daarmee bij een volgende uitgave rekening kunnen houden. Eef Karsten en Etienne Venhorst, schoolleiding Het team van basisschool De Maasköpkes. R.K. basisschool De Maasköpkes Schoolstraat BD Maastricht Tel Brinnummer: 06OJ administratie@bsmaaskopkes.nl Directeur: Eef Karsten Teamleider: Etienne Venhorst 4

5 Hoofdstuk 1: Basisschool de Maaskopkes Geschiedenis Borgharen was vroeger een zelfstandig dorp maar werd in 1970 door de gemeente Maastricht geannexeerd. De school, die door de zusters Franciscanessen voor 1900 werd gesticht, heeft heel wat veranderingen doorgemaakt. Was er vroeger een aparte jongens- en meisjesschool, in het jaar 1969 werden deze samengevoegd tot een school voor de jeugd van Borgharen. De school droeg toen de naam Mariaschool. De Mariaschool veranderde in basisschool Borgharen toen in 1985 het kleuteronderwijs en de lagere school werden samengevoegd tot één geheel. Kleuterschool t Zonnehuis werd een onderdeel van basisschool Borgharen. Een school voor 4 tot 12 jarigen, die de basis moest leggen voor het verdere leven van de kinderen. Eind jaren 90 kwam de kleuterafdeling, die daarvoor in een aparte locatie zat, haar intrede in de school maken. Nu was het echt een school voor 4 tot 12 jaar. Met de komst van peuterspeelzaal t Haarderhöfke binnen de schoolmuren (2003) kunnen we ook nog beter inspelen op de ontwikkeling van kinderen van 2 tot 12 jaar. De school heeft inmiddels een nieuwe naam gekregen namelijk r.k. basisschool De Maasköpkes. Het schoolgebouw bestaat voor een groot deel uit het oorspronkelijke schoolgebouw, maar in de jaren 70 werd er een deel aangebouwd. Dat gebeurde in 2003 nog eens en zo is het huidige schoolgebouw ontstaan. Natuurlijk blijft een oud gebouw steeds aandacht en onderhoud vragen en de gemeente Maastricht en het centrale bestuur zorgen ervoor dat de benodigde gelden hiervoor ter beschikking worden gesteld. Basisschool Borgharen was in eerste instantie een zelfstandige school, met een eigen bestuur. Doordat het aantal leerlingen sterk afnam kwam de school onder de norm terecht die nodig was om de school te laten voortbestaan. Een fusie met basisschool Amby en basisschool Scharn zorgde ervoor dat het gemiddelde leerlingaantal groot genoeg was om de school in Borgharen te handhaven. Al spoedig fuseerde BOM 1 (Basis Onderwijs Maastricht 1) met SKOH (Stichting Katholiek Onderwijs Heer) tot BOM 2. Een verdere fusie met de Romeinse Heirbaan volgde al spoedig en BOM 3 was een feit. Vanaf januari 2003 heeft een nieuwe fusie met Stichting Henric van Veldeke ervoor gezorgd dat 21 Maastrichtse scholen onder een bestuur zijn gekomen, met als naam MosaLira. Ondanks deze schaalvergroting streven we ernaar om onze eigen identiteit te behouden. Vanaf mei 2007 vormen basisschool De Maasköpkes en basisschool Scharn een cluster, dat geleid wordt door een directeur. Deze is verantwoordelijk voor het beleid op de beide scholen. De beide scholen worden dagelijks geleid door een locatiedirecteur. Verdere fusies in de toekomst worden niet uitgesloten, omdat er door deze schaalvergroting een aantal zaken beter en sneller geregeld kunnen worden. De afzonderlijke scholen zijn de plekken waar het gebeurt. Het feit dat er op bestuurlijk niveau gekozen wordt voor grootschaligheid zal nooit ten koste gaan van de eigen identiteit van onze school en van uw kinderen. MosaLira stichting voor leren, onderwijs en opvoeding, is het bevoegd gezag is het bevoegd gezag van 17 scholen voor basisonderwijs, 2 scholen voor speciaal basisonderwijs en 3 voorzieningen voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Binnen het speciaal onderwijs zijn er scholen voor zeer moeilijk 5

6 lerende kinderen (REC 3), kinderen met gedragsproblematiek en kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum (REC 4). Bij de start van schooljaar kreeg basisschool Borgharen een nieuwe naam. De naam werd bedacht door mevrouw Chantal Hinssen. R.K basisschool De Maasköpkes, een naam met betekenis. Maas geeft aan waar de school gelegen is. De Maas speelt in het leven van de inwoners van Borgharen een belangrijke rol. Köpkes doet denken aan kinderköpkes. Granieten stenen, die allemaal verschillend van vorm zijn, maar wel samen een weg vormen. Ze zijn allemaal onmisbaar, want als er een ontbreekt heb je een gat in de weg. Wij vinden alle kinderen, hoe verschillend dan ook, belangrijk en accepteren hun verschillen. Samen vormen zij onze school en gaan ze op weg naar volwassenheid. Ze leggen bij ons de weg af van kleuter naar puber en we hopen dat het een weg is zonder hindernissen. Het logo van de school stelt drie spelende kinderen voor. Wij willen daarmee aangeven dat we het belangrijk vinden dat onze kinderen spelend door het leven gaan en vooral veel plezier op school beleven. In het logo zijn de golven van de Maas opgenomen. Ons team Wie werken er in of samen met onze school? Ons team bestaat uit vijf leerkrachten, een IB er, een teamleider, een directeur, een conciërge. Vervangers De pastoor De schoolmaatschappelijk werkster Externe personen (onderwijsbegeleidingsdienst, Ambulante begeleiding, Eerste lijnsbegeleiding enz.) Stagiaires Vrijwilligers en ouders Identiteit Wij zijn een Rooms Katholieke basisschool en laten dit zien door: De dag te beginnen met een gebed; In groep 4 te participeren bij de communie; In groep 8 te participeren bij het vormsel; Jaarlijks vier vieringen met een maatschappelijk thema in de kerk houden; Jaarlijks mee te doen aan de vastenactie; Het geven van godsdienstlessen i.c.m. wereldoriëntatie; Het doen van uitstapjes waarbij geloof, waarden en normen centraal staan. 6

7 Onze missie Onder de naam en het logo staat onze missie Samen leren, groter groeien. Hier staat heel kort geschreven wat wij belangrijk vinden en waar wij voor staan. Wij doen de dingen samen. We leren samen. We leren op veel gebieden. We worden al lerend groter en groeien als persoonlijkheid. In onze visie kun je alleen leren als je dat samen met anderen doet. Onze visie In onze visie hebben we omschreven wat wij als school willen zijn. Het zijn de uitgangspunten van onze handelingen, de basis waarop wij de dingen doen zoals we ze doen. Naar aanleiding van deze uitspraken worden doelstellingen geformuleerd hoe we ons steeds verder willen ontwikkelen, naar het ideaal dat we ons gesteld hebben. De volgende uitgangspunten vinden wij belangrijk: De creatieve- en sociaal-emotionele ontwikkeling krijgt veel aandacht. Wij stellen kinderen in de gelegenheid om zich te ontwikkelen op alle gebieden en hun talenten te stimuleren en te ontplooien. Onze taak is het om samen met de ouders deze ontwikkeling te begeleiden. Wij willen dit realiseren door: kinderen zoveel mogelijk kansen te geven om zich creatief en sociaal- emotioneel te kunnen ontwikkelen; kinderen te leren om op een positieve manier met elkaar en volwassenen om te gaan en naar elkaar te reflecteren; kinderen zoveel mogelijk kansen te geven om hun ervaringen en emoties in te brengen en daar gaan wij positief op in; kinderen in de gelegenheid te stellen om hun communicatieve vaardigheden te ontwikkelen en te trainen; Ervoor te zorgen dat de voorwaarden aanwezig zijn om in een goede sfeer creatief te kunnen werken. Gebruik te maken van een methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling (Goed Gedaan!) en met behulp van deze methode in te spelen op de behoeften van de groep. Gebruik te maken van een sociaal-emotionele Leerling Volg Systeem (SCOL). Kinderen voelen zich bij ons veilig. Wij scheppen voor kinderen een omgeving, waarin geborgenheid, openheid, veiligheid, vertrouwen en bescherming vanzelfsprekend is en waarin kinderen en leerkrachten zichzelf kunnen zijn binnen duidelijk gestelde regels en grenzen. Daardoor kan iedereen, die met de school in aanraking komt, hier met plezier functioneren. 7

8 De school maakt gebruik van zes gouden regels: Wij praten met elkaar We lopen door de gang Iedereen hoort erbij Wees zuinig en netjes Handen thuis Veiligheid gaat voor alles Onze leerlingen komen graag naar school. We nemen onze kinderen serieus en vinden het belangrijk dat ze graag naar school komen. Door te investeren in het welbevinden van het kind verwachten we dat zij beter leren. We zien het als onze taak om signalen op te vangen van kinderen die niet graag naar school komen. Hierbij maken we gebruik van een sociaal-emotionele Leerling Volg Systeem. We vinden het ook belangrijk dat we die signalen van de ouders krijgen. Bij kinderen die niet graag naar school komen ondernemen we actie. Hierbij kan gebruikt worden gemaakt van de methode Goed Gedaan!. De zorgverbreding op school is goed verzorgd. Zorgproblemen zijn niet alleen een zaak van de huidige leerkracht, maar van het hele team. Problemen moeten we bespreekbaar maken en gezamenlijk aanpakken. We moeten van elkaars kennis gebruik maken en proberen de PDO-ers in te schakelen. Leerlingen met leerproblemen evenals leerlingen met problemen op sociaal emotioneel gebied worden zo snel mogelijk opgespoord en geholpen. Er worden handelingsplannen gemaakt voor leerlingen die uitvallen. Constateren we, na zorgvuldige evaluatie, dat de leerling de mogelijkheden niet heeft om het niveau van de groep te volgen, dan wordt een aparte leerlijn opgesteld. Dit doen we zo vroeg mogelijk. Ook is er zorg voor leerlingen die meer aankunnen. Deze leerlingen worden extra uitgedaagd. Als de voorsprong te groot wordt ten aanzien van de groep, wordt er een aparte leerlijn opgesteld. Er heerst op school een prima werkklimaat onder de collega s. Wij voelen ons veilig in het team. We kunnen elkaar aanspreken op gedrag. Iedereen mag en kan zijn mening zeggen zonder dat de ander hem/haar daarop afrekent. Wij voelen ons gesteund door onze collega s en leidinggevende. We kunnen bij iedereen terecht met vragen over knelpunten op allerlei gebied. De leerlingen maken kennis met een breed vormings- en onderwijsaanbod. Wij zien onze leerlingen als totale mensen die we in hun hele ontwikkeling willen begeleiden. Ons aanbod is daarom breder dan het aanbod van de gehanteerde methoden. Sociaal-emotionele vorming is volgens ons de basisvorming. We willen naast de cognitieve ontwikkeling ook aandacht schenken aan het begrijpen van en kunnen participeren in de wereld om ons heen. We geven kinderen de mogelijkheid om creatief en zelfstandig te werken, waarbij we het samenwerken stimuleren. 8

9 Basisschool de Maasköpkes Een lerende organisatie Onze school wil een lerende organisatie zijn. Dat wil zeggen dat wij ons handelen baseren op de 5 disciplines van de lerende school. Wij werken vanuit een gezamenlijke visie en stellen doelen om die visie te realiseren. Door evaluatie en bijstelling blijven we ons ontwikkelen. Leerkrachten individueel en als team volgen regelmatig scholing, waardoor ons leerproces regelmatig nieuwe impulsen krijgt. Wij gaan ervan uit dat onze leerlingen een meervoudige intelligentie bezitten. Dat wil zeggen dat ze op meerdere gebieden leren. Wij proberen die leerlingen zo breed mogelijk te begeleiden. Wij denken dat individuen hun leven lang leren. Wij willen onze leerlingen in de gelegenheid stellen om samen te leren, omdat we denken dat samen leren effectiever is dan individueel leren. We proberen kinderen samenhang te laten zien in hetgeen ze leren, zodat leren een betekenisvolle bezigheid wordt. De school en haar taak in de wijk Het is de bedoeling dat wij als school ons naar de buurt manifesteren bij diverse belangrijke gebeurtenissen. Dit houdt in dat we dus ook alert daarop moeten reageren. Wij willen ons ontwikkelen tot een brede buurtschool. De school is een belangrijk onderdeel van de wijk en geen losstaand instituut. De school moet uitnodigen om binnen te lopen. Niet alleen bij problemen, maar altijd en niet alleen voor ouders. De school laat duidelijk haar eigen karakter zien naar de ouders en de wijk. Een brede buurtschool Wij zijn geen onderwijsinstituut dat toevallig in Borgharen staat, maar wij zijn een wezenlijk onderdeel van deze gemeenschap. Wij kiezen ervoor om te participeren in het dorpsgebeuren en zoeken naar mogelijkheden om samen te werken met plaatselijke verenigingen. Door deze samenwerkingsverbanden ontstaan er nieuwe mogelijkheden en uitdagingen en ontstaat er een stimulerende werking richting verenigingen. Ook de school heeft daar profijt van. Enkele voorbeelden hiervan zijn: De carnavalsviering, die samen met de carnavalsvereniging wordt georganiseerd en bekostigd; De samenwerking met de parochie; De samenwerking met de buurtraad, waardoor er bijvoorbeeld aandacht geschonken kan worden aan het fenomeen hangjongeren, e.d. In de school is een steunpunt bibliotheek gevestigd voor de jeugd van Borgharen. Dit steunpunt wordt met behulp van vrijwilligers gerund. Uiteindelijk willen we komen tot een steunpunt voor basisschoolleerlingen en ouderen (55+). Daarnaast zijn er plannen gerealiseerd om inwoners van Borgharen kennis te laten maken met het gebruiken van computers en internet. Voor deze doelen is er het IT-lokaal gecreëerd die ook als documentatiecentrum en overblijfruimte gebruikt wordt. Kortom wij willen een school zijn die interactie heeft met de buurt waarin ze staat. 9

10 Schooltijden Voormiddag Namiddag Woensdag : 8.45 uur uur : uur uur : 8.45 uur uur Groep 1 en 2 hebben een aantal vrijdagen vrij. Voor deze vrije dagen verwijzen wij naar de schoolkalender en vakantierooster op pagina 31. Woensdagmiddag, zaterdag en zondag hebben alle groepen vrij. Hoofdstuk 2: Onderwijs en begeleiding Aannamebeleid Alle kinderen zijn in principe op onze school welkom, mits naar onze inschatting wij kunnen voldoen aan de voorwaarden die de begeleiding van de kinderen vraagt. Het kan dus zo zijn dat we kinderen niet aannemen, omdat wij niet kunnen voldoen aan de speciale zorg die een kind nodig heeft. Wij zijn een katholieke school maar zullen anders/niet gelovigen aannemen mits deze kinderen en hun ouders de uitgangspunten van onze school respecteren. De meeste van onze kinderen komen uit Borgharen en hebben voorheen de speelzaal het Haarderhöfke bezocht. Wanneer leerlingen 4 jaar worden, kunnen ze onderwijs gaan volgen op de basisschool. Leerlingen kunnen tot mei op een afgesproken datum instromen. Bij zij-instromers wordt in principe altijd contact opgenomen met de vorige school. Voor meer informatie over de toelatingsprocedure kunt u het protocol Toelating, schorsing en verwijdering vinden in hoofdstuk 4. Aanmelding nieuwe leerlingen Hoe is de inschrijvingsprocedure bij ons op school? De leerlingen worden aangemeld bij de teamleider en/of directeur. Er komt een kennismakingsgesprek, waarin allerlei zaken betreffende de school worden verteld en waarin vragen van ouders worden beantwoord. Aan het eind van dit gesprek krijgen de ouders twee formulieren ter invulling, een schoolgids en een schoolkalender. Het aanmeldingsformulier en een intredeformulier, die u meekrijgt, kunt u thuis rustig invullen waarop u een heleboel gegevens over uw kind kunt noteren. Deze formulieren vormen de basis voor een intredegesprek. Aan het eind van dit intredegesprek worden de kinderen formeel aangemeld, rekening houdend met het aannamebeleid. De leerkracht waarbij uw kind in de groep komt krijgt een kopie van het inschrijf- en intredeformulier zodat hij/zij op de hoogte is van eventuele bijzonderheden en voorbereidingen kan treffen als de leerling de eerste schooldag komt. Vóór de eerste schooldag, komt de kleuter een uurtje oefenen en kennismaken. Als de peuter bij ons op de peuterspeelzaal zit, wordt door de peuterleidsters en de leerkracht afgesproken welk moment daarvoor het meest geschikt is. Hierna maakt u een afspraak met de leerkracht. 10

11 Uw kind krijgt een uitnodigingskaart voor de eerste schooldag. De leerkracht maakt nadat uw kind de eerste drie weken onderwijs heeft genoten een afspraak met u voor een kennismakingsgesprek. Daarin wordt het ontwikkelingsformulier besproken en hoe uw kind de instroom heeft beleefd. Ook kunt u dan eventuele vragen stellen. Dit kennismakingsgesprek kan ook eerder plaatsvinden indien ouders of leerkracht daar een reden voor zien. Ouders van peuters worden in het jaar dat hun kind instroomt uitgenodigd voor de ouderavond aan het begin van het nieuwe schooljaar. Tijdens deze avond geeft de leerkracht uitleg over de werkwijze van de groepen 1 en 2. Bij weigering van aanname volgt een gesprek met de ouders waarin de redenen van de weigering wordt uitgelegd. Deze afwijzing wordt schriftelijk vastgelegd en beargumenteerd en aan ouders en inspectie overhandigd. Wanneer de aanmelding een leerling van een andere basisschool betreft, verneemt de directeur de reden van overplaatsing en neemt hierover contact op met de schoolleiding van de huidige school. Hierbij wordt de gebruikelijke procedure gehanteerd, zoals die wordt toegepast binnen het samenwerkingsverband (WSNS regio 54). Aanmelding nieuwe leerlingen met leerling gebonden budget Hierbij gaat het om ouders die hun kind aanmelden met een leerling-gebonden budget, na een positief advies van de commissie voor indicatiestelling. In een gesprek met ouders en schoolleiding wordt overlegd wat de mogelijkheden van de school en de verwachtingen van de ouders zijn. Met het leerling-gebonden budget kan de school in overleg met de ouders, de speciale hulp voor het betreffende kind bekostigen. Ouders kunnen bij het maken van hun keuze en bij het overleg met de basisschool ondersteuning vragen van het REC (Regionaal Expertise Centrum). De school kan hier ook om verzoeken bij het REC. Indien het kind, bij aanmelding, is ingeschreven bij een school voor speciaal onderwijs, zal overleg plaatsvinden. De betreffende hulpvragen van het kind worden afgezet t.o.v. de visie van de school, de mogelijkheid om een genoegzaam onderwijsaanbod te realiseren kijkend naar de onderwijsbehoeften van het kind. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met de ondersteuningsmogelijkheden (materieel en immaterieel) die geboden kunnen worden. Vervolgens neemt de directeur, na overleg met het team, een besluit en deelt dit mede aan de ouders. Er kan sprake zijn van: Een plaatsing, waarbij een plan van aanpak wordt opgesteld met daarbij een overzicht van inzet van middelen, ondersteuning door derden, inzet aanvullende formatie, aanpassingen gebouw etc. Voorlopige plaatsing. Alleen wanneer er sprake is van een observatieperiode, als niet duidelijk is of plaatsing succesvol kan zijn. Met ouders wordt afgesproken hoelang die observatieperiode duurt. Een afwijzing, die wordt onderbouwd en schriftelijk aan ouders en inspectie wordt medegedeeld. 11

12 Kerndoelen Kerndoelen geven aan wat leerlingen aan het eind van hun schooltijd moeten kennen en kunnen. Het zijn streefdoelen waarop basisscholen zich richten bij de ontwikkeling van hun lesprogramma. Kerndoelen garanderen een breed en gevarieerd onderwijsaanbod. Leergebieden kerndoelen basisonderwijs Kerndoelen gaan over een bepaald leergebied. De leergebieden zijn onderverdeeld in: Nederlandse taal; Engels; Rekenen en wiskunde; Oriëntatie op jezelf en de wereld; Kunstzinnige oriëntatie; Bewegingsonderwijs. Wij hebben kennis genomen van de kerndoelen en richten ons onderwijs hier op in door middel van methodisch, pedagogisch en didactisch handelen. Wij streven ernaar om de kerndoelen te bereiken voor alle kinderen. Een up-to-date onderwijskundig aanbod voor de leerlingen Het onderwijskundig aanbod is voor onze leerlingen vriendelijk en kindgericht. Het aanbod wordt stelselmatig vernieuwd en waar nodig aangevuld en/of uitgebreid. De methoden die we vernieuwen bevatten een doorlopende leerlijn voor groep 1 t/m 8. Instrumenten voor sociaal-emotionele vorming behoren nadrukkelijk tot het onderwijskundig leerpaanbod. We zorgen ervoor dat ons aanbod steeds nieuwe en actuele impulsen blijft krijgen. Doorgaande leerlijnen Onze school wil een school zijn voor leerlingen van 4 t/m 12 jaar. In de tijd dat ze bij ons op school zitten willen we bereiken dat ze een ononderbroken ontwikkelingslijn kunnen volgen. Hiervoor is nodig dat het totale programma van groep 1 t/m groep 8 op elkaar is afgestemd en dat er regelmatig overlegmomenten zijn tussen leerkrachten onderling. Er worden geregeld leerlingbesprekingen gehouden, naast de VCB s en de consultaties. Bij de keuze van nieuwe methoden wordt nadrukkelijk gezocht naar methoden die een doorgaande lijn van groep 1 t/m groep 8 aanbieden. De leerkracht van groep 1 en 2 heeft in de afgelopen schooljaren veel aandacht en tijd geïnvesteerd in het beschrijven van alle activiteiten, waarbij gekeken wordt naar het doel en het leergebied van die activiteit. 12

13 Kleuteronderwijs Voorwoord Spel is een belangrijk element in de wereld van het kind. Spelenderwijs verkent het zijn omgeving, maakt het zich dingen eigen en ontwikkelt zich daardoor. Iets dat je vanaf de eerste levensdag bij een mens ziet gebeuren en waar je als ouder nauw betrokken bij bent. In het kinderspel zitten essentiële elementen waarvan we ons als volwassenen misschien niet iedere dag bewust zijn. Het is het fundament, de basis voor een harmonische ontwikkeling die we ieder kind toewensen. Even een kijkje: met lappen, een tafel, een paar stoelen of kistjes creëert een peuter/kleuter binnen de kortste keren een huis, een trein of misschien wordt het vandaag wel een tractor, want die zagen we toch net toen we op de weg waren? Knuffels worden aangesleept en krijgen een functie, een rol. Stoelen worden achter elkaar gezet, knuffels erop en eronder en er wordt ergens een deur gecreëerd want je moet ook in en uit kunnen stappen zoals bij een echte trein of tractor. Het kind speelt en fantaseert er hele verhalen omheen. De peuter/kleuter ontwikkelt zich en ondervindt aan den lijve tijdens het moment van spel al die abstracte begrippen als in, uit, boven, onder, hoog, laag, klein, groot en ga zo maar door. Begrippen die het straks als abstractie zal gaan hanteren. In de loop der jaren gaat het kind die begrippen steeds meer op de juiste manier binnen zijn spel hanteren. Iedereen draagt als het ware een grote schat van ervaringen met zich mee, ontstaan en gegroeid in die kindertijd als basis voor de rest van het leven. Om kinderen de gelegenheid te geven om deze basis goed en optimaal te ontwikkelen hebben wij als school gekozen voor het werken met thema s waarin spelen binnen een zinvolle context (de thema s) centraal staat. Wat wij uw kind willen geven is een veilige, geborgen omgeving waar het in zijn of haar eigen tempo mag en kan groeien. Kerndoelen Door de overheid zijn voor het onderwijs kerndoelen opgesteld, ook voor de groepen 1 en 2. Tijdens de kring- en spelactiviteiten worden de verschillende onderdelen binnen deze kerndoelen bewust en concreet aangeboden zodat we er zeker van zijn dat alle facetten in de loop van het schooljaar voldoende aan bod komen. In de methodes waarmee we werken in de groepen 1 en 2 zijn de kerndoelen verwerkt. Voor taal en onze thema s maken we gebruik van de methode Taalverhaal. Voor rekenen is dat de methode Wereld in Getallen 4 (WIG). De fijne motoriek is beschreven in de methode Pennenstreken en voor de dagelijkse sociale omgang en sociaal emotionele ontwikkeling zoeken we verdieping en ondersteuning in de methode Goed gedaan. Thema s Thema s uit de methode Taalverhaal staan centraal binnen onze werkwijze van de groepen 1 en 2. De thema s zijn de leidraad voor ons werk. Hierin worden de activiteiten vanuit verschillende disciplines samen gebracht tot één geheel ten behoeve van de belevingswereld van de kinderen. 13

14 Okko, onze klassenpapegaai, heeft daarin een centrale rol. Ieder thema begint met een introductieverhaal. Vanuit dit introductieverhaal ontstaat een woordspin waarin veel doelwoorden zijn verwerkt. Doelwoorden zijn woorden waarvan wordt verwacht dat de kleuters ze na een aantal weken zowel passief als actief kunnen gebruiken. De hoeveelheid woorden is afhankelijk van de leeftijd. D.m.v. uitjes kunnen deze woorden tijdens een kringactiviteit worden uitgebeeld/gedramatiseerd waardoor de betekenis van het woord voor het kind duidelijk wordt en in een zinvolle context geplaatst wordt. Na de introductie in de kring kunnen de leerlingen het themaverhaal nogmaals via het softwareprogramma op de computer beleven en de daaraan gekoppelde taaloefeningen maken. Werken met hoeken Themagebonden spelhoeken Er zijn een of twee hoeken waar de kleuters in hun spel op eigen spelniveau de inhoud van de aangeboden stof kunnen herbeleven, uitspelen, zich eigen maken en een eigenheid er aan toe kunnen voegen. In deze themagebonden spelhoeken zijn voor een deel spelopdrachten gekoppeld om, waar nodig, structuur binnen het spel aan te brengen. Deze spelopdrachten zijn wisselend van taal en/of rekenkundige aard. Tijdens hun spel gebruiken de kinderen veel woorden die bij dat thema centraal staan. Hierin vind de spontane woordenschatontwikkeling, taalontwikkeling en rekenontwikkeling plaats. Als er binnen de spelsituatie handelingen verricht worden waarbij reken/wiskundig denken een rol speelt, zie je een spontane hantering en ontwikkeling van begrippen, cijfersymboliek, vergelijkingen, e.d. Zo wordt binnen de spelhoeken taal gehanteerd in de breedste zin van het woord en dit alles in een zinvolle context. Ook het sociale element komt bij het spelen sterk naar voren. De kinderen komen elkaar tegen bij het spel en in de loop der tijd ontstaat samenspel. De schrijfhoek Hierin stempelen de kleuters themawoorden, schrijven ze een aanvullend verhaal, maken een boekje of zijn anderszins met de taalsymboliek bezig. De knutselhoek De kinderen maken knutselwerkjes die in de themahoek gebruikt kunnen worden en/of mee naar huis gaan. De vertelhoek De kinderen wisselen hier ervaringen uit die in verband staan met het thema. Dit kan in de vorm van: - een verteltafel waar de kleuters na een week knutselen met hun eigen gemaakte figuren en decor een verhaal uitspelen vanuit een prentenboek. - de vertelstoel die vaker te vinden is in de evaluatiekring. Een leerling mag daarop gaan zitten om te vertellen over een uitgekozen boek, dat binnen het thema past, (zie leeshoek) of hij vertelt over een ervaring die binnen de context van het thema past. 14

15 De leeshoek Hier zijn altijd veel boeken te vinden die een raakvlak met het thema hebben. De kinderen kijken deze boeken door tijdens de speel- en werktijd en nemen dat boek, dat hen het meeste aangesproken heeft, mee in de evaluatiekring. In de kring laten ze, zittend op de vertelstoel, het uitgekozen boek zien en vertellen ze aan de groep waarom ze juist over dat boek willen vertellen. Ieder thema wordt met een afsluitende activiteit beëindigd. Deze afsluitende activiteit kan binnen de groep plaatsvinden als groepsactiviteit maar kan ook in een andere vorm gegoten worden, b.v. als een presentatie voor (groot)ouders, medeleerlingen en/of anders. Vaker is er binnen het thema een excursie, of komt er een gast naar school die een duidelijk raakvlak heeft met het onderwerp en de kinderen vanuit zijn/haar beroep vertelt en laat meebeleven. Vrije weken De weken die tussen de thema s in zitten zijn de z.g. vrije weken Daarin plant de leerkracht zinvolle activiteiten voor de groep. Bijvoorbeeld extra aandacht voor die deelgebieden waarvan tijdens toetsen en/of observatie is gebleken dat de groep als geheel daar zwakker in is. Het kan ook extra aandacht zijn voor bepaalde werkstructuren in de groep of een item binnen het sociaal emotioneel gebied. Volgen van de ontwikkeling Om een goed en overzichtelijk beeld van de ontwikkeling van het kind te krijgen hanteren we in groep 1 en 2 de volgende registratie / observatie formulieren: Taal observatielijsten: Twee keer per jaar (voor zorgleerlingen drie keer per jaar) Checklist van WIG (Wereld in Getallen): voor groep 2 leerlingen: Twee keer per jaar. Voor groep 1 leerlingen: Een keer per jaar. Gym in de loop van het jaar middels observatielijsten. SCOL (Sociale Competentie Observatie Lijst; Leerling Volgsysteem voor sociaal-emotionele ontwikkeling): Twee keer per jaar. Cito toetsen Taal en rekenen voor kleuters: Twee keer per jaar. Kleuters die in groep 1 instromen, moeten vaak nog wennen aan hun nieuwe leer- en werkomgeving. Wanneer deze leerlingen, bij toetsing, een risicoscore halen, krijgen deze leerlingen niet direct een handelingsplan. Door observaties vanuit de verschillende methodes en toetsen vormt de leerkracht, rekening houdend met de gewenningstijd, de basis om te besluiten of het noodzakelijk is om een handelingsplan te maken. Sociogram afname: Drie keer per jaar 15

16 VCB (Voortgang Controle Bespreking) met de intern leerlingbegeleider (IB er): Drie keer per jaar Ook werken de kinderen aan een plakboek, waar de werkjes een duidelijke lijn van hun ontwikkeling laten zien. Hierin komen werkjes van de kinderen die ze in de loop van hun kleuterjaren hebben gemaakt. Het kind bepaalt, in samenspraak met de leerkracht, welk werkje er in het plakboek komt. We voeren oudergesprekken drie weken na instroom van een leerling en in november en juni. In het schooljaar vindt er een implementatie van de nieuwe methode Kleuterplein plaats. Hierdoor kan het aanbod anders zijn dan hierboven beschreven. Bevordering sociale redzaamheid, burgerschap en cultuureducatie De Nederlandse overheid hecht veel waarde aan burgerschap en sociale integratie en ziet daarin een belangrijke rol weggelegd voor het onderwijs. De school is immers bij uitstek de plek waar elke leerling kennismaakt met de verschillende achtergronden en culturen van leeftijdsgenoten en waar leerlingen voorbereid worden op deelname aan de samenleving. Basisschool de Maasköpkes heeft een aanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale redzaamheid. Op veel momenten wordt er gesproken over de wereld om ons heen en brengen we kennis bij over het heden en het verleden. Meestal gebeurt dit in aparte vakken aan de hand van methoden, maar ook tijdens klassengesprekken, spreekbeurten, schooltelevisie en werkstukken. Door gebruik te maken van wereldoriënterende methoden (aardrijkskunde, geschiedenis en natuur) trachten we bij kinderen zoveel mogelijk een onderzoekende houding te kweken. Met de natuurmethode In vogelvlucht vinden wij het belangrijk dat de kinderen zorg voelen en verantwoordelijkheidsgevoel krijgen voor hun eigen leefwereld en het milieu. Ook in onze eigen schoolorganisatie proberen we zoveel mogelijk milieubewust bezig te zijn door o.a. te letten op onnodig branden van licht, het per groep verzamelen van papier, we stimuleren het gebruik van een drinkbeker en een lunchtrommel, zamelen batterijen in en verzamelen we kleding per kwartaal voor mensen in armere landen. Kinderen van groep 7 en 8 gaan tweejaarlijks naar het Watercentrum in Heel om te leren en ervaren hoe water uit de grond wordt gepompt en wordt gereinigd alvorens het naar de consument wordt gebracht. Bij de aardrijkskunde de blauwe planeet willen we vanaf groep 4 de leerlingen kennis laten maken van inzicht over hun eigen regio en land laten verwerven. Maar ook over andere landen en werelddelen met andere volkeren en culturen komen zij veel te weten. Het bespreken van het nieuws in de groepen in combinatie met de begrijpend leesmethode Nieuwsbegrip XL en schooltelevisie betrekken we de actuele wereld in de klas. Door relaties te leggen tussen huidige gebeurtenissen met het verleden willen we de kinderen oorzaak en gevolg laten ervaren. In het kader van onze identiteit staat wij stil bij godsdienstige gebeurtenissen. Zo hebben wij vier vieringen per jaar in de kerk en staan wij stil bij het geloof. Het bespreken van het geloof van de katholieke kerk en andere geloven komen geregeld vakoverstijgend terug. Dit kan zijn naar aanleiding van een viering, een les uit de methode of een gebeurtenis in de wereld. In groep 7 en 8 16

17 wordt specifiek stilgestaan bij het geloof in relatie met de wereld. Zo wordt bij het vakgebied geschiedenis stilgestaan bij de wereldoorlogen en wat voor gevolgen dit heeft in het hier en nu. In groep 8 wordt stilgestaan bij het Vormsel en groep 4 wordt veel tijd besteed aan de Communie. Jaarlijks doet de school mee aan de vastenactie. Kinderen in arme landen staan daarbij centraal. Middels gesprekken in school komt dit jaarlijks terug. De leerlingen zamelen geld in om een bedrag te kunnen doneren aan stichting PIMMA en de parochie. In het kader van lessen over de wereld en het geloof gaan de leerlingen van groep 7 en 8 tweejaarlijks naar het oorlogskerkhof in Margraten waarbij stil wordt gestaan bij de onderwerpen tolerantie, samenleving, waarden en normen. Samen met de parochie wordt in het schooljaar een plan opgezet hoe we het geloof en de hierboven beschreven onderwerpen middels uitstapjes vanaf groep 3, voor leerlingen meer concreet kunnen maken en het geloof meer kunnen laten beleven. Ter bevordering van de sociale redzaamheid maken wij gebruik van de methode Goed gedaan! Deze methode voldoet aan de kerndoelen van sociaal-emotionele ontwikkeling en besteedt aandacht aan inzichten en vaardigheden voor goed (wereld)burgerschap. Deze methode heeft een complete leerlijn van groep 1 tot en met 8 waarin de leerlingen acht schooljaren lang aan twaalf sociaalemotionele competenties werken. Elke competentie heeft zijn eigen leerpad met inzichten en vaardigheden. We werken in concrete kleine stapjes die centraal staan in activiteiten en opdrachten. Tevens werken we op schoolniveau met zes gouden regels die periodiek aan bod komen tijdens gesprekken en lessen. Met behulp van Sociale Competentie Observatielijst (SCOL) worden de ontwikkelingen van de kinderen jaarlijks in beeld gebracht. De leerkracht kan hiermee inspelen op individuele verschillen of extra aandacht besteden aan situaties die spelen in de groep. Om leren om te gaan met verschillen tussen mensen maken de leerlingen van groep 7 en 8 tweejaarlijks gebruik van het GIPS-project. In dit project gaan de leerlingen met gehandicapte volwassenen allerlei activiteiten doen en staan de leerlingen stil wat voor impact het gehandicapt zijn betekent voor het handelen in de dagelijkse praktijk. Leerlingen van groep 1 en 2 gaan om het jaar naar het Kinderziekenhuis van het AZM. Thematisch wordt in de klas besproken wat voor invloed het ziek zijn kan betekenen voor de leerlingen en hun omgeving. Basisschool de Maasköpkes staat stil bij culturele educatie. Culturele educatie is voor ons werken met uitdagend onderwijs, met verleiden en stimuleren en kinderen vanuit een krachtige leeromgeving ook op een andere manier leren kijken. Culturele educatie heeft veel raakvlakken met andere vakgebieden, met Nederlandse taal en literatuur, aardrijkskunde, geschiedenis, natuurkunde, godsdienst, maatschappij en samenleving, beeldende vakken en techniek. Vaak gebeuren er dingen op dit gebied zonder dat je je er bewust van bent. De kunst is het met deze dingen verder te gaan, te komen tot ontmoetingen, bezoeken en onderzoeken. Wij werken met drie dimensies (dans en muziek, beeldende kunst en toneel). Deze dimensies komen jaarlijks terug waarbij leerkrachten via Kumulus gastdocenten inhuren om lessen in het kader van culturele educatie komen verzorgen. Groep 3 en 4 hebben het schooljaar meegedaan aan het project Toon je Talent waarbij we alle kinderen van deze groep de kans wilden geven om hun talent te ontdekken en te ontwikkelen. 17

18 Vanaf het schooljaar wordt samen met Kumulus en onze cultuurcoördinator bekeken hoe we dit project verder kunnen vormgeven. Binnen de omgeving van school willen we actief burgerschap en sociale integratie vormgeven door intensief samen te werken ouders en verschillende verenigingen. Zo werkt de school samen met de Maaskluivers en de carnavalsvereniging om activiteiten voor de leerlingen te organiseren. Jaarlijks gaan de leerlingen van groep 5 t/m 8 met de ouderen van de jeu des boules vereniging een balletje gooien en heeft de school een bibliotheeksteunpunt gerealiseerd waardoor ouderen ook bij ons op school boeken kunnen lenen. Cultuureducatie We zorgen dat alle disciplines binnen de cultuureducatie in de acht jaar, dat uw kind bij ons op school zit, aan bod komen. Hiervoor hebben we een schema opgesteld dat ons uitganspunt is bij de keuzes voor workshops of andere culturele activiteiten binnen een schooljaar. Kinderliteratuur komt elk jaar aan bod door de aandacht die we besteden aan kinderboeken tijdens de Kinderboekenweek. Jaar Jaar Groep 1-2 Drama Groep 1-2 Dans en muziek Groep 3-4 Beeldend Groep 3-4 NME Groep 5-6 Drama Groep 5-6 Dans en muziek Groep 7-8 Beeldend Groep 7-8 Cultureel erfgoed Tijdsbesteding leergebieden Activiteit/Groep Spel groep ½ 7 7 Taalactiviteiten groep ½ Werken met ontwikkelingsmaterialen groep ½ 2 2 Rekenactiviteiten groep ½ Expressieactiviteiten groep 1/8 Bewegingsonderwijs groep 1/8 Bevordering sociale redzaamheid (wo, godsdienst en burgerschapskunde groep ½ Lezen/Taal groep 3 10 Schrijven groep 1/ Rekenen en wiskunde groep 3/ Kennisgebieden groep 3/ Begrijpend/Technisch lezen groep

19 4/8 Nederlandse taal groep 4/ Engels groep 7/8 1 1 Overige (WO, SEO, Godsdienst en burgerschapskunde) groep 3/ Totaal Deze tijdsbesteding is globaal. Het zorgniveau van de school De afgelopen tijd is er veel aandacht besteed aan de integratie van leerlingen uit het speciaal onderwijs. De WPO is per augustus 1998 ingevoerd, waarbij het traject WSNS zijn wettelijk beslag heeft gekregen. Het doel van deze wet is de integratie van leerlingen uit het voormalig LOM en MLK in het basisonderwijs te bevorderen. Daartoe hebben basisscholen een zorgstructuur gecreëerd, waarin deze leerlingen kunnen worden opgevangen. Een ander traject is de integratie van de zogenaamde rugzakleerling. Kinderen met een lichamelijke of verstandelijke beperking krijgen een bepaald bedrag aan voorzieningen mee naar het basisonderwijs (leerlinggebonden financiering). Wij vinden het belangrijk om leerlingen met een beperking naar de school in de buurt te laten gaan. Hierbij stellen wij de voorwaarde dat zowel de materiële aanpassingen als de extra zorgmaatregelen goed geregeld moeten zijn. Elke beslissing over de toelating van een leerling zal zorgvuldig overwogen moeten worden. Het is niet mogelijk om vooraf een absoluut aantal zorgleerlingen per groep of per school aan te geven. Elke leerling met specifieke zorgbehoeften heeft begeleiding nodig en dient per geval beoordeeld te worden of de school kan voldoen aan de benodigde onderwijsbehoeften. Er spelen vele factoren een rol bij het wel of niet effectief begeleiden van zo n leerling. Denk hierbij bijv. maar aan de gebouwelijke toestand, de groepsgrootte en de financiële- en normatieve mogelijkheden. Bij de vraag of een leerling met een beperking op onze school geplaatst kan worden zal na overleg met de ouders, een eventuele zorginstantie en het team een beslissing genomen worden. De uitkomst van dit overleg is bindend. Op het moment dat wij niet kunnen voldoen aan de voorwaarden die een goede begeleiding van het kind van ons vraagt, zullen we aan de ouders mededelen dat het kind niet bij ons op school aangemeld kan worden. Leerlingenzorg De bedoeling van Weer Samen Naar School is om kinderen met speciale behoeften zoveel mogelijk op te vangen en te begeleiden in de basisschool. Om dit doel te realiseren is er een samenwerkingsverband opgezet van scholen uit Maastricht en Heuvelland, die een aantal keer per jaar bij elkaar komen om afspraken en beleid te maken, dat gericht is op het behalen van de doelstelling. Wij werken in Borgharen ook vanuit dit zorgsysteem van Weer Samen Naar School. De afspraken worden vastgelegd in het zorgplan voor de hele regio. Onze school heeft dit verder uitgewerkt in een schoolspecifiek zorgplan. Dit ligt op school ter inzage. 19

20 We dragen zorg voor alle leerlingen. Dat betekent dat we ons onderwijs zo adaptief mogelijk proberen te maken. Dat wil zeggen dat we, daar waar mogelijk, rekening houden met de verschillende leerstijlen van de kinderen. We onderscheiden daarbij vijf niveaus van zorg: Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 Algemene zorg Extra zorg Speciale zorg na intern onderzoek Extra zorg na extern onderzoek Verwijzing naar speciaal onderwijs De maatregelen, die nodig zijn om een leerling goed te ondersteunen en te begeleiden worden vastgelegd in een handelingsplan (niveau 3 en hoger), dat besproken en ondertekend wordt door de ouders. Niveau 1 Niveau 2 algemene zorg = adaptief onderwijs extra zorg In eerste instantie geeft de eigen leerkracht van het kind middels extra taken en oefenstof vanuit de lesmethodes hulp. Voor een overgrote deel van de leerlingen volstaat deze extra ondersteuning. Niveau 3 speciale zorg na intern onderzoek Op het moment dat deze hulp niet afdoende blijkt, wordt een beroep gedaan op de Intern begeleider (zie hieronder). Deze gaat samen met de leerkracht kijken wat er nodig is om de leerling te begeleiden. Er kan gebruik worden gemaakt van andere hulpmiddelen, dan alleen de methoden. 20