: Juridische Zaken en Inkoop Telefoonnummer : :

Transcriptie

1

2 Uitgave : Juridische Zaken en Inkoop Telefoonnummer : Mail : hm.ouwehand.hartog@deventer.nl 2

3 Inhoud 1. Voorwoord 4 2. Samenvatting 6 3. De Algemene bezwaarschriftencommissie Positie Algemene bezwaarschriftencommissie Onafhankelijk Afbakening werkterrein Andere Aanpak Werkwijze van de commissie 8 4. De cijfers Cijfers algemeen Stand van zaken De typen bezwaarschriften nader bezien Bijstand, c.a Zorg, c.a Vergunningen c.a Procedure Termijnen De Andere Aanpak Contrair Aanbevelingen Uitvoering eerdere aanbevelingen Aanbeveling Jaarverslag 2014: het beter communiceren met een bijstandsgerechtigde bij veranderingen Nieuwe aanbevelingen Bijlagen 18 3

4 1. Voorwoord De commissie heeft in 2015 weer een flink aantal bezwaarschriften behandeld, met de meest uiteenlopende onderwerpen. Een belangrijk aandeel werd in 2015 geleverd door de bezwaarschriften in het kader van de Wmo. Op 01 januari 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2007) vervangen door de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015). De Wmo 2015 maakt deel uit van de bestuurlijke, financiële, decentralisatie naar gemeenten van een aantal taken uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Deze taken zijn toegevoegd aan het pakket dat al bij de gemeente was onder de Wmo. Hiermee neemt de gemeente bijvoorbeeld de indicaties beschermd wonen voor haar rekening. Per 1 januari 2015 hebben gemeenten ook 40% minder Wmo-budget ontvangen voor de maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp. Deze versobering gaf de noodzaak tot het maken van nieuw beleid. Ook in de gemeente Deventer is dit nieuwe beleid opgesteld. Het is van toepassing op nieuwe cliënten, nieuwe indicaties, maar ook op hen die over een doorlopende indicatie voor huishoudelijke hulp beschikken vanuit de Wmo Begin 2015 was onduidelijk of de nieuwe, aan de gemeente toebedeelde taken vanuit de AWBZ veel bezwaren zouden opleveren. Nu, begin 2016, kunnen we concluderen dat dit mee is gevallen. De commissie heeft in haar hoorzittingen niet veel bezwaarschriften over deze onderwerpen hoeven behandelen. Wel is er aardig wat te doen geweest over de indicaties huishoudelijke hulp. Het nieuwe beleid inzake de huishoudelijke hulp heeft in Deventer als uitgangspunt een basisniveau van 2.2 uur hulp per week. Een norm die tot stand is gekomen met zorgaanbieders en de Wmo cliëntenraad. Het gaat hierbij alleen nog maar om het platte schoonmaakwerk van de vijf basisruimten in een woning. De gemeente is de voorlichting begonnen met het sturen van een brief in november 2014, aan alle bestaande cliënten, waarin de versobering werd aangekondigd. Vervolgens hebben alle bestaande cliënten in de zomer van 2015 een besluit gekregen, waarbij geen persoonlijk onderzoek heeft plaatsgevonden. Na een aantal bezwaren hierover en na intern overleg zijn de besluiten van de mensen die bezwaar hebben gemaakt teruggetrokken. Bij deze cliënten heeft alsnog een onderzoek plaatsgevonden, waarbij een ondersteuningsplan is opgesteld. De commissie hecht er waarde aan om op te merken dat zij de mening is toegedaan, dat bij alle (her) indicaties dit persoonlijke onderzoek zou behoren plaats te vinden. Bij de bezwaren die tegen deze besluiten zijn ingediend heeft de commissie zich hard gemaakt meer aandacht te hebben voor maatwerk. Ook heeft de commissie bij een inbreuk op een lopende indicatie geadviseerd dat een overgangstermijn zou moeten worden aangehouden. In de lijn van constante jurisprudentie is een overgangstermijn van minimaal drie maanden redelijk, om cliënten de mogelijkheid te geven de situatie in te richten, met minder uur aan huishoudelijke hulp. Tijdens de, 4

5 soms emotionele hoorzittingen, werd door bezwaarden aangegeven dat er door de versobering van de uren geen tijd meer is voor een kopje koffie met de hulp en het moeilijk te begrijpen is waarom andere ruimten, zoals bijvoorbeeld een tweede slaapkamer, niet mee genomen worden. Ook het lappen van de ramen, strijken en het tuinpad vegen vallen er niet (meer) onder, wat voor bezwaarden soms lastig te begrijpen is; ook deze werkzaamheden zijn immers voor hen noodzakelijk. Maar hetgeen het meest naar voren komt uit de bezwaren is dat de bezwaarde redeneert vanuit de oude of lopende indicatie en vanuit eventueel verslechterende omstandigheden; hoe kan een indicatie dan juist lager uitvallen? Deze aspecten zijn voor bezwaarden, hoe juridisch correct het besluit misschien ook is, moeilijk te verkroppen. In 2016 zullen we nog een groot deel bezwaren tegen deze nieuwe indicaties behandelen. Na 2016 zal de vraag zijn of de versobering zich verder voortzet en er überhaupt nog (een vergoeding voor) huishoudelijke hulp zal worden verstrekt. Ook dit zal ongetwijfeld weer de nodige bezwaren opleveren. Tot slot wil ik op deze plek in mijn voorwoord nog aandacht besteden aan de commissie zelf. Met ingang van 2015 is er een rooster van aftreden ingesteld voor de commissieleden. Hierdoor zijn in 2015 de eerste leden afgetreden, waaronder de algemeen voorzitter. Nu, in het voorjaar van 2016 treden er wederom vier leden af, waarna de laatste drie leden, die vanaf het begin in de commissie zitten, in het voorjaar van 2017 zullen aftreden. Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om de vertrekkende leden te bedanken voor hun inzet en hun betrokkenheid en wens ik ze heel veel succes met eventuele toekomstige bezigheden. De nieuwe leden, die in 2015 zijn begonnen en nu in 2016, heet ik van harte welkom en ik hoop dat ze met evenveel enthousiasme en affiniteit de werkzaamheden zullen vervullen. Deventer, maart 2016 Petra Weggemans, commissievoorzitter.. 5

6 2. Samenvatting De Algemene Bezwaarschriftencommissie Deventer is een adviescommissie van de gemeente Deventer die bezwaarschriften van burgers en bedrijven tegen besluiten van de gemeente behandelt. De commissie is samengesteld uit personen die onafhankelijk zijn van de gemeente. De meest voorkomende zaken hebben betrekking op uitkeringen en omgevingsvergunningen. Naar aanleiding van een bezwaarschrift wordt in veel gevallen eerst een informeel gesprek belegd in het kader van de Andere Aanpak. Wordt een bezwaarschrift vervolgens niet ingetrokken dan hoort de commissie partijen, onderzoekt zij de zaak en adviseert zij over de te nemen beslissing op bezwaar. In het verslagjaar 2015 zijn in totaal 450 bezwaarschriften ingediend. Ter vergelijking: in 2014 werden 418 bezwaarschriften ontvangen. De stijging in het totale aantal is met name toe te schrijven aan de ingediende bezwaarschriften in het kader van de versobering van de huishoudelijke hulp. In de bezwaarprocedure als geheel kreeg 27 % (2014: 25%) van de bezwaarmakers alsnog geheel of gedeeltelijk gelijk, de ambtshalve herzieningen zijn hierbij inbegrepen. Dit percentage is wat hoge r dan in het vorige verslagjaar. De commissieadviezen worden in het merendeel van de gevallen door het beslissende bestuursorgaan meestal het college van burgemeester en wethouders overgenomen. Als het college afwijkt van een commissieadvies, is sprake van een contraire procedure; in 2015 is in zes gevallen een contraire procedure gestart. In het jaarverslag kijkt de commissie terug op de aanbevelingen die zij vorig jaar heeft gedaan.. 3. De Algemene Bezwaarschriftencommissie 3.1 Positie Algemene Bezwaarschriftencommissie Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kan tegen een schriftelijk besluit van een bestuursorgaan een bezwaarschrift bij dat bestuursorgaan worden ingediend. Hiermee beoogt de indiener een algehele heroverweging van dat besluit. Artikel 7:13 Awb geeft de mogelijkheid voor de behandeling van bezwaarschriften een adviescommissie in te stellen. Dit is in Deventer de Algemene Bezwaarschriftencommissie, ingesteld op basis van de Verordening behandeling bezwaarschriften Deventer. Volgens artikel 8 van deze verordening brengt de commissie jaarlijks een verslag uit dat in ieder geval ter kennis wordt gebracht van de gemeenteraad en de bestuursorganen waaraan in het verslagjaar is geadviseerd. Het nu voorliggende jaarverslag 2015 dient ter uitvoering van deze opdracht. 6

7 3.2 Onafhankelijk De commissie is volledig extern samengesteld. De leden maken geen deel uit van - en zijn niet werkzaam onder de verantwoordelijkheid van een van de Deventer bestuursorganen. De Algemene Bezwaarschriftencommissie telde in het verslagjaar 12 commissieleden waaronder begrepen drie Kamervoorzitters. Tevens is er sinds april 2015 een vervangend lid benoemd dat waar nodig in kan springen. In april 2015 is de algemeen voorzitter afgetreden en opgevolgd door mevrouw mr. P. Weggemans. Twee leden zijn op grond van het schema van aftreden afgetreden en vier nieuwe (inclusief het vervangend lid) leden zijn benoemd. Het secretariaat van de commissie is ambtelijk samengesteld. Dit secretariaat is ondergebracht bij de sectie rechtsbescherming van het team Juridische Zaken en Inkoop. De personele samenstelling van de Kamers en van het secretariaat treft u in de bijlagen aan. 3.3 Afbakening werkterrein Sinds 1 september 2002 kent de gemeente Deventer voor bezwaarschriftbehandeling twee onafhankelijke adviescommissies, te weten de Bezwarencommissie Personele Aangelegen-heden en de Algemene Bezwaarschriftencommissie. Eerstgenoemde commissie behandelt bezwaarschriften tegen besluiten die een bestuursorgaan van de gemeente neemt als werkgever ten aanzien van ambtenaren of daarmee gelijk te stellen werknemers. De Algemene Bezwaarschriftencommissie behandelt alle overige bezwaarschriften met uitzondering van de bezwaarschriften betreffende belastingen en leges die ambtelijk zonder commissie worden afgehandeld. Te denken valt aan bezwaarschriften betreffende uitkeringen, omgevingsvergunningen voor bijvoorbeeld de activiteit bouw of kap, subsidies, etc. De gemeente Deventer heeft in 2013 voor de verwerking van huisvuil Diftar ingevoerd. Hieruit vloeien bezwaarschriften inzake kostenverhaal voor spoedeisende bestuursdwang voort, te weten als burgers hun huisvuil verkeerd aanboden. In 2013 heeft het college van burgemeester en wethouders besloten dat dit type bezwaarschriften via ambtelijk horen buiten de commissie om dient te worden afgehandeld. In de actualisering van de verordening in 2014 is deze wijziging van het werkterrein van de commissie meegenomen. 3.4 Andere Aanpak Sinds 2009 start de bezwaarprocedure in veel gevallen met een zogenaamd informeel gesprek in het kader van de Andere Aanpak. De commissie is hier niet zelf bij betrokken, maar zij merkt wel de effecten daarvan. Dat is dan ook de reden dat de commissie er in haar jaarverslag enige aandacht aan besteedt. 7

8 Deze Andere Aanpak beoogt een snelle informele interventie na de indiening van een bezwaarschrift om te bezien of er wellicht een oplossing buiten de formele bezwaarprocedure om kan worden bereikt. De commissiesecretarissen van het team JZI en de ambtelijke verweerders van de teams Ondernemen & Vergunningen en Kwaliteitszorg en Ontwikkeling voeren dit uit. Incidenteel nemen ook verweerders van andere teams deel. De interventie houdt in dat indieners van bezwaarschriften (en eventueel andere betrokkenen) snel na ontvangst van het bezwaarschrift worden gebeld door een medewerker van het team JZI om uit te vinden wat er aan de hand is en welke problemen er spelen. Indien de zaak daarvoor geschikt wordt geacht en indien partijen daarmee instemmen wordt vervolgens een informeel gesprek belegd met een juridisch medewerker van de vakafdeling en eventuele andere betrokkenen onder voorzitterschap van een secretaris. Daarin worden de bezwaren doorgesproken, wordt het bestreden besluit toegelicht en wordt bezien welke mogelijke andere oplossingen er zouden kunnen zijn. Ook evidente fouten kunnen worden hersteld. De officiële bezwaarprocedure via de commissie wordt met instemming van de indiener gedurende de Andere Aanpak aangehouden. Acht de bezwaarmaker de uitkomst van het informele gesprek onbevredigend dan heeft hij/zij altijd de mogelijkheid om de bezwaarprocedure via de commissie voort te zetten. Eén van de consequenties van de Andere Aanpak is overigens dat voor de commissie de relatief meer complexe zaken overblijven. 3.5 Werkwijze van de commissie De bezwaarschriftprocedure van de Awb beoogt een volledige heroverweging van het bestreden besluit naar aanleiding van de daartegen ingebrachte bezwaren. Getoetst dient te worden aan zowel rechtmatigheid als doelmatigheid, dus niet alleen aan de wettelijke regels, maar ook aan beleid en effectiviteit. Ook de menselijke maat, de hardheidsclausule en coulance overwegingen kunnen dus aan de orde komen. Omdat op een bezwaarschrift op grond van de Awb moet worden beslist door het bestuursorgaan dat ook het eerste, bestreden, besluit heeft genomen kan de bezwaarschriftprocedure als geheel niet als onafhankelijk worden aangemerkt. Door de inschakeling evenwel van een extern samengestelde adviescommissie heeft Deventer toch een onafhankelijk element in de bezwaarschriftprocedure ingebracht. De Algemene Bezwaarschriftencommissie is onderverdeeld in drie Kamers die elk afzonderlijk bezwaarschriften behandelen. Er is geen specialisatie naar onderwerp. Elke Kamer van de commissie past hoor en wederhoor toe: de standpunten van partijen worden zowel schriftelijk als mondeling ingewonnen. De adviezen van een Kamer vatten de bestreden besluitvorming en de daartegen ingebrachte bezwaren samen, geven een beknopt verslag van de hoorzitting, schetsen het juridisch kader van het bestreden besluit, en geven beargumenteerd aan welk besluit het bestuursorgaan naar de mening van de Kamer op het bezwaarschrift zou moeten nemen. 8

9 Van adviezen van een Kamer mag het bestuursorgaan overigens afwijken, mits deze afwijking terdege wordt beargumenteerd. Mogelijke uitspraken op een bezwaarschrift zijn niet-ontvankelijkheid, ongegrondverklaring, dan wel gehele of gedeeltelijke gegrondverklaring. Zowel bij gehele als bij gedeeltelijke gegrondverklaring dient het bestreden besluit te worden herroepen en inhoudelijk te worden gewijzigd. Daarnaast heeft een Kamer dan wel de commissie als geheel de mogelijkheid om aan een bestuursorgaan aanbevelingen te doen. Bij uitzondering kan dit in een concreet geval geschieden, gebruikelijk is dat deze aanbevelingen worden gedaan in het jaarverslag. De commissie kan in dit verband omstandigheden die het indienen van bezwaarschriften in de hand werken signaleren en kan voorstellen doen om gebleken gebreken in de organisatie of in procedures te verbeteren. Bezwaarschriften worden behandeld in hoorzittingen die door de drie Kamers van de Algemene Bezwaarschriftencommissie worden belegd. Ter voorbereiding van deze hoorzittingen wordt namens het bestuursorgaan meestal burgemeester en wethouders, soms de burgemeester of de gemeenteraad door het betrokken team dat het bestreden besluit heeft voorbereid een verweerschrift uitgebracht. De adviezen van een Kamer worden na uitbrengen aan partijen ter kennisneming toegezonden. Met het uitbrengen van haar advies is het werk van de commissie gedaan. Vervolgens worden de adviezen ter besluitvorming aan het bestuursorgaan dan wel aan een gemandateerde teammanager aangeboden. Indien het advies afwijkt van het standpunt van het verwerende team krijgt dit team altijd de gelegenheid een schriftelijke reactie op het advies te geven (de zogenaamde contraire procedure). Het bestuursorgaan maakt vervolgens een keuze uit beide voorliggende adviezen en neemt de beslissing op het bezwaarschrift, waarna deze beslissing aan partijen wordt toegezonden met daarbij de verwijzing naar de beroepsmogelijkheid bij de rechter. 4.De cijfers Ter inleiding In 2015 is de gemeente gestart met een nieuw systeem van zaakgericht werken. Het bezwaarschriftenproces is sindsdien ondergebracht in de zogenaamde e-suite. Dit systeem is dun ingericht. Dit houdt in dat niet alle opvragingen die in vorige jaarverslagen waren opgenomen, nu weer gebruikt kunnen worden. U zult daarom dit jaar niet aantreffen de doorlooptijden en resultaten en aantallen voor wat betreft de Andere Aanpak. In de e-suite vinden nog steeds verbeteringen plaats. 9

10 4.1 Cijfers algemeen Dit hoofdstuk bevat een samenvatting van de aantallen ingekomen bezwaarschriften, de verschillende soorten, de uitspraken die daarop zijn gedaan en de eventuele conclusies daaruit. In de bijlagen treft u een gedetailleerder overzicht aan. De peildatum voor de cijfers is 10 maart In 2015 zijn 450 bezwaarschriften bij de commissie ingekomen. Een stijging vergeleken met de 418 bezwaarschriften uit Er werd in 20 bijstands/wmo-zaken beroep ingesteld en voor wat betreft vergunningen/handhaving werd in 24 zaken beroep ingesteld. TABEL 1: VERDELING BEZWAARSCHRIFTEN BRON: GEMEENTE DEVENTER 4.2 Stand van zaken Van de 450 (2014: 418 zaken) die in het verslagjaar zijn ingekomen, zijn er 93 (2014: 106) ingetrokken. Op 10 maart 2016 waren 78 (42) bezwaarschriften nog in behandeling. Verder zijn 43 (40) bezwaarschriften niet-ontvankelijk verklaard, 115 (93) ongegrond, waarvan 2 (10) contrair, en 34 (37) zaken zijn conform het advies van de commissie geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. Voorts zijn 87 (69) bezwaarschriften ambtshalve herzien (dit zijn zaken waarvan op voorhand duidelijk is dat de burger gelijk heeft. Ambtshalve herzieningen doen zich ook voor in de Andere Aanpak als een informeel gesprek daartoe aanleiding geeft). Van het totaal van de 372 afgehandelde zaken zijn 121 zaken 27%(25%) geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard waarbij de ambtshalve herzieningen als gegrond worden meegeteld. 10

11 Als enkel wordt gekeken naar de geheel of gedeeltelijk gegrondverklaarde zaken via de commissieprocedure dan betreft dit 34 (25) zaken, dus op een totaal van 450 bezwaarschriften is dit 8% (5% ) Daarnaast zijn er 93 bezwaarschriften ingetrokken. 4.3 De typen bezwaarschriften nader bezien In deze paragraaf worden de belangrijkste clusters bezwaarschriften nader bekeken. Zie voor meer details het cijferoverzicht in bijlage 7.2. TABEL 2: RESULTAAT BIJSTAND 2015 Bron: Gemeente Deventer Bijstand, c.a. Het team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling behandelt naast de bezwaarschriften die binnenkomen op grond van de Participatiewet (P-wet)) eveneens de bezwaarschriften op grond van de Wet basisregistratie personen (WBP) en parkeervergunningen en ontheffingen. In het verslagjaar 2015 zijn er 218 (224) bezwaarschriften op dit gebied ingediend. De belangrijkste besluitcategorieën op bijstandsgebied zijn besluiten op aanvragen om bijzondere bijstand en algemene bijstand voor levensonderhoud. Sinds 2013 kunnen boetes worden opgelegd indien sprake is van schending van de inlichtingenverplichting. Bij de categorie levensonderhoud (dus aanvragen, beëindigingen etc.) blijft het aantal ambtshalve herzieningen en intrekkingen tamelijk hoog. Dit jaar in 49 (43) van de 97 (123) zaken, met name als gevolg van de Andere Aanpak. Voor de totale categorie geldt, dat in 48% (55 %) van de gevallen sprake was van ambtshalve herziening of een ingetrokken bezwaarschrift. 11

12 4.3.2 Zorg c.a. Het merendeel van de WMO bezwaarschriften heeft dit jaar betrekking gehad op het versoberen van de huishoudelijke hulp, met name het aantal uren, dat mensen ontvangen. In 2015 kwamen 66 bezwaarschriften in dit kader binnen die zijn behandeld in hoorzittingen van de commissie. In het kader van de overige WMO-voorzieningen werden 21 bezwaarschriften ontvangen. - TABEL 3: RESULTAAT ZORG 2015 Bron: Gemeente Deventer In het voorjaar van 2015 werd de huishoudelijke hulp die men ontving, beëindigd. Vervolgens kwamen in de maand juni honderden bezwaarschriften binnen en werd besloten, de bestreden beschikkingen in te trekken, een onderzoek te plegen bestaande uit een keukentafelgesprek en een ondersteuningsplan - en alsnog een gedegen besluit te nemen. De ingekomen bezwaarschriften werden alle buiten behandeling gesteld. Tegen de besluiten die na het keukentafelgesprek werden genomen, kon men opnieuw een bezwaarschrift indienen. De Andere Aanpak werd in dit soort zaken niet opportuun geacht en niet toegepast en de bezwaarschriften werden zo snel mogelijk op een hoorzitting behandeld. In vrijwel alle gevallen werd, vanwege de direct ingezette versobering van het aantal toegekende uren en ondanks nog lopende indicaties, door de commissie geadviseerd om een overgangstermijn te hanteren om mensen in de gelegenheid te stellen zich in te stellen op de verminderde hulp. Het college heeft deze adviezen gevolgd. Daarbij werd voor een variant gekozen waarbij de overgangsperiode na de toegekende indicatie-periode doorliep. Dat wil zeggen dat men na 31 december 2016 (in alle gevallen einde van de indicatie-periode) nog drie maanden langer huishoudelijke hulp zal krijgen. In 2014 bedroeg het aantal ambtshalve herziene en ingetrokken besluiten in deze categorie 60%. Dit hoge aantal kwam wegens de Andere Aanpak die in dit soort zaken vaak succesvol was. Omdat de bezwaarschriften in het kader van de vermindering van het aantal uren huishoudelijke hulp niet in de 12

13 Andere Aanpak kwamen, is het aantal ambtshalve herziene en ingetrokken zaken in deze categorie dit jaar significant lager namelijk 30%. Nieuw in de categorie Zorg zijn de bezwaarschriften in het kader van de Jeugdwet. De bezwaarschriften die hierover zijn ingediend zijn nog niet in een zitting behandeld. Reden hiervan is dat de eerste besluiten pas in het derde kwartaal van 2015 werden genomen. Het aantal ambtshalve herzieningen en intrekkingen in de categorie zorg (exclusief de huishoudelijke hulp) bedraagt 40% Vergunningen c.a. Omgevingsvergunningen -bouw, -kap, omzettingsvergunningen, verkeersbesluiten, e.d. waren in 2015 samen goed voor 123 bezwaarschriften, een daling ten opzichte van 2014 toen er 157 binnenkwamen. Omdat het beleid ten aanzien van het rijden met een auto in de binnenstad is aangescherpt, kwamen tegen de geweigerde ontheffingen 15 bezwaarschriften binnen. Het aantal ambtshalve herzieningen dan wel ingetrokken bezwaarschriften betreft in van de 123 zaken, dat is 28% en lager dan in 2014 toen dit percentage 42% was. Deze 42% was echter beduidend hoger dan het gemiddelde van de jaren ervoor toen het aantal ambtshalve herzieningen en intrekkingen rond de 25% schommelde. TABEL4: RESULTAAT VERGUNNINGEN C.A Bron: Gemeente Deventer 13

14 5. Procedure 5.1 Termijnen Ingevolge artikel 7:10 Awb moet binnen twaalf weken op een bezwaarschrift zijn beslist, gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. Deze termijn kan nog met zes weken worden verdaagd. Volgens constante jurisprudentie zijn dit termijnen van orde: ook na afloop kan nog rechtsgeldig op een bezwaarschrift worden beslist. Bij overschrijding van de beslistermijn kan de indiener van een bezwaarschrift de gemeente in gebreke stellen en de gemeente dient vervolgens ambtshalve een eventuele verbeurd verklaarde dwangsom vast te stellen. De gemeente Deventer streeft overigens naar een afhandeltermijn van maximaal 12 weken (netto). Zoals in de inleiding op de cijfers aangegeven is het dit jaar niet mogelijk geweest de doorloop- en afhandeltermijnen uit het gehanteerde systeem te halen. Dit geldt eveneens voor de verweertermijnen en de termijn voor het opstellen van het commissie advies. 5.2 De Andere Aanpak Ook de cijfers betreffende de Andere Aanpak en de resultaten ervan zijn niet betrouwbaar en worden daarom hier niet weergegeven. 5.3 Contrair Zoals reeds eerder opgemerkt is de Algemene Bezwaarschriftencommissie een adviescom-missie als bedoeld in artikel 7:13 Awb. Het bestuursorgaan dat moet beslissen op het bezwaarschrift is bevoegd af te wijken van een advies van de commissie, maar moet dit dan wel uitdrukkelijk motiveren. In het verslagjaar is in zes gevallen de contraire procedure gestart. (2014: 11 en 2013 eveneens 11). In twee gevallen werd door burgemeester en wethouders afgeweken van het voor de indiener positieve commissieadvies. In één zaak volgde het college het commissieadvies en niet het contraire advies. In één zaak week het college op formele gronden af van het commissie advies en liet het formele besluit in stand. De uitvoering van dat besluit gebeurde echter wel in overeenstemming met het commissie advies. In twee zaken is het college voorgesteld om af te wijken van het commissie advies maar op deze twee zaken is nog niet beslist. De contraire zaken betroffen een kwestie waarbij de al of niet ontvankelijkheid van het bezwaar in geding was, een handhavingszaak, een terugvordering van bijstand en een geweigerde ontheffing om met een auto in het voetgangersgebied te rijden, een algemene lijn is uit deze zaken niet te trekken. De twee zaken waarop nog niet is beslist, betreffen een bouwvergunning en een bijstandszaak. 14

15 6. Aanbevelingen Artikel 8, lid 3, van haar Verordening geeft de commissie het recht aanbevelingen te doen, incidenteel bij een concrete zaak en meer structureel in haar jaarverslag. In het jaarverslag kunnen omstandigheden worden gesignaleerd die het indienen van beroep- of bezwaarschriften in de hand werken. Daarbij kunnen ook voorstellen worden gedaan om gebleken gebreken in de organisatie of in procedures te verbeteren. Op deze aanbevelingen dient het bevoegde bestuursorgaan een beslissing nemen. 6.1 Uitvoering eerdere aanbevelingen In deze paragraaf gaat de commissie na wat er met haar aanbevelingen uit het verslagjaar is gebeurd. Er is in het Jaarverslag 2014 één structurele aanbeveling gedaan. Dat jaarverslag is overigens besproken in gezamenlijk overleg tussen de voorzitters van de Kamers en burgemeester en gemeentesecretaris Aanbeveling jaarverslag 2014: De commissie constateerde in haar voorwoord dat de Fraudewet rigide werd toegepast en deed in lijn met dat voorwoord de aanbeveling om bijstandsklanten beter te informeren over komendeveranderingen. Concreet noemde de commissie in dit verband de situatie dat in het verslagjaar werd gewerkt met nieuwe statusformulieren en dat dit op voorhand niet was gecommuniceerd. Echter, wanneer het statusformulier niet tijdig werd geretourneerd en er geen gehoor werd gegeven aan de hersteltermijn, werd het recht op bijstand ingetrokken en de ten onrechte verstrekte bijstand teruggevorderd. Hierbij werd dan door de consulent verwezen naar de eigen verantwoordelijkheid van een bijstandsgerechtigde. Een ander aspect was, dat de commissie was gebleken dat er niet meer gewerkt wordt met een vast contactpersoon, waardoor er soms onvoldoende rekening wordt gehouden met iemands omstandigheden. Een vast contactpersoon is hier immers beter van op de hoogte. De commissie wilde graag zien dat er meer aandacht zou komen voor deze toch al kwetsbare groep mensen en dat in bepaalde gevallen er een keer extra wordt gebeld of een tweede hersteltermijn wordt gestuurd. Naar aanleiding van de aanbeveling is door het Team Kwaliteitszorg en Ontwikkeling het volgende opgemerkt (samengevat): Er werd in eerste instantie weinig ruimte voor de gemeente aanwezig geacht voor het genuanceerd toepassen van de wettelijke bepalingen omtrent het opleggen van een boete. In november 2014 deed de Centrale Raad van Beroep een baanbrekende uitspraak waarin werd uitgesproken dat rekening diende te worden gehouden met een aantal aspecten als evenredigheid; persoonlijke omstandigheden en verwijtbaarheid. Vanaf het moment van deze uitspraak wordt overeenkomstig gehandeld bij het opleggen van boetes en worden de aangegeven afwegingsfactoren gebruikt. Hiernaast is besloten om alle opgelegde boetes over de periode van 1 januari 2013 tot 1 januari 2015 opnieuw te beoordelen in de lijn van de CRvB-jurisprudentie. 15

16 Omtrent het deel van de aanbeveling dat ziet op het inzetten van vaste consulenten wordt aangegeven dat het Team Inkomensondersteuning probeert waar mogelijk cliënten te blijven koppelen aan een vaste consulent. Soms is dat echter niet mogelijk in verband met interne verschuivingen van werkzaamheden. Omtrent het deel van de aanbeveling dat ziet op het eens extra bellen of het extra verzenden van een hersteltermijn, wordt uiteengezet dat een cliënt in eerste instantie per gewone post wordt verzocht om gegevens aan te leveren voor een bepaalde datum. Worden de gevraagde gegevens niet geleverd, dan ontvangt men een aangetekende hersteltermijn. In de meeste gevallen is dat voldoende. Wel is men van mening dat in bepaalde gevallen maatwerk toegepast kan worden en dat een tweede hersteltermijn moet worden verzonden of er een telefoontje gepleegd moet worden. In voorkomende gevallen past men dit trouwens al toe. Ook is er al een aantal jaren een speciaal team consulenten voor bijzondere doelgroepen waarbij eveneens sprake is van het leveren van maatwerk. Concluderend kan gesteld worden dat de aanbeveling van de commissie is overgenomen. 6.2 Nieuwe aanbevelingen In de lijn van het voorwoord, waarbij is ingezoomd op het soms rigide en op standaardwijze toepassen van de versobering van het aantal uren huishoudelijke hulp die mensen ontvangen, beveelt de commissie u aan om, in gevallen waarin de uren hulp en/of zorg worden verminderd, niet te kiezen voor de algemene standaard doch per geval maatwerk te bieden. Het is een feit van algemene bekendheid dat de bezuinigingen op dit gebied veel emoties oproepen en de commissie acht mede daarom een minder rigide aanpak en het toepassen van maatwerk meer dan nu het geval is, aangewezen. Tijdens de hoorzittingen bleek in vrijwel alle gevallen dat de conclusie dat het wel wat minder kon al getrokken was voordat het keukentafelgesprek een aanvang had genomen. De commissie acht een dergelijke handelwijze onwenselijk. Tevens bleek in vrijwel alle gevallen waarin het aantal uren huishoudelijke hulp werd verminderd, dat sprake was van een inbreuk op een lopende indicatie. Bij de mededeling van het besluit dat men minder uren hulp ging ontvangen, werden echter geen overgangstermijnen toegepast omdat men er volgens de gemeente al in een eerder stadium op was gewezen dat er veranderingen zouden gaan plaatsvinden in De commissie heeft in al deze zaken geadviseerd een redelijke overgangstermijn drie maanden werd redelijk geacht- toe te passen en het college heeft al deze adviezen ongewijzigd overgenomen. In de zaken die de commissie dit jaar behandelde, was in het overgrote deel van de gevallen in het geheel geen sprake van overgangsrecht en ging de teruggang in het aantal uren in met ingang van de datum van het besluit of hoogstens een week later. 16

17 De commissie beveelt u aan om ook in nog komende zaken waarin sprake is van versobering van zorg die men ontvangt, meer rekening te houden met en aandacht te besteden aan overgangsrecht en hiervoor een redelijke termijn toe te passen. Dit jaar behandelde de commissie voor het eerst een aantal bezwaarschriften die waren gericht tegen geweigerde ontheffingen om met een auto in het voetgangersgebied te rijden. De gemeente heeft, zo bleek, het beleid omtrent ontheffingen aangescherpt omdat er veel klachten waren over verkeer in het winkelgebied met alle negatieve gevolgen van dien. De commissie kan zich geheel vinden in het aan het gewijzigd beleid ten grondslag liggende uitgangspunt maar constateerde dat degenen die al lange tijd een ontheffing hadden en, zoals te doen gebruikelijk, aan het eind van het jaar een nieuwe ontheffing aanvroegen, werden verrast met een afwijzing die niet nader gemotiveerd was. Het gewijzigd beleid had ter inzage gelegen, zo werd van gemeentezijde gesteld, en men kon begrijpen dat minder soepel met ontheffingen zou worden omgegaan. De commissie stelde tijdens de behandeling van de bezwaarschriften vast dat aanvragers zich overrompeld voelden en niet begrepen hoe de vork in de steel zat. Om dergelijk onbegrip voor te zijn en te voorkomen dat men bezwaar instelt om erachter te komen hoe iets zit, beveelt de commissie u aan, alvorens een negatief besluit van deze categorie ontheffingen te nemen, de indiener van een aanvraag op de hoogte te stellen van het feit dat op zijn aanvraag niet conform zijn aanvraag beslist zal gaan worden en hem of haar in de gelegenheid te stellen, het zij telefonisch het zij schriftelijk, daarop een zienswijze te geven. Tenslotte constateert de commissie dat het dit jaar niet mogelijk is gebleken een aantal voor haar relevante gegevens uit het systeem te halen. De commissie betreurt dit; het is immers van essentieel belang dat ( beslis) termijnen moeten kunnen worden bijgehouden en inzichtelijk kunnen worden gemaakt. Eveneens essentieel acht de commissie het kunnen beschikken over resultaten van de Andere Aanpak. Zij doet u daarom de aanbeveling, het gehanteerde zaaksysteem zo in te richten dat daaruit de informatie die zicht geeft op aantallen, doorlooptijden, resultaten etc. met de spreekwoordelijke druk op de knop gevonden kan worden. 17

18 7. Bijlagen 7.1 Samenstelling Algemene Bezwaarschriftencommissie in april 2015 Kamer 1: De heer mr. L.P.A. van Kats, Kamervoorzitter; Mevrouw mr. C.Y.A. Blijdenstein- van der Does, lid; De heer L.W. van Voorst, lid; De heer mr. H.A. Lassche, lid. Kamer 2: De heer A.J. Afink, Kamervoorzitter Mevrouw mr. M. Engelen, lid; Mevrouw mr. P.J.E. van den Broek- Bredewold; De heer mr. J.R.F. Kleefman. Kamer 3: Mevrouw mr. P. Weggemans, Kamervoorzitter en Commissievoorzitter; De heer drs. J. Haijtink, lid; Mevrouw mr. M.P. Reeuwijk, lid; Mevrouw mr. R. Tolenaar, lid. Algemeen reserve lid: de heer mr. M.N. Degeling. Secretariaat: Het secretariaat van de commissie is ondergebracht bij het team Juridische Zaken en Inkoop. In 2015 waren de navolgende secretarissen voor de commissie werkzaam: Mevrouw mr. H.M. Ouwehand - den Hartog, secretaris; Mevrouw mr. J.D.M. Schut-van Wijk, secretaris; De heer mr. B. Vermaas, secretaris. 18

19 7.2 Jaaroverzicht bezwaarschriften 2015 ALGEMENE BEZWAARSCHRIFTENCOMMISSIE TOTAAL AANTAL ZAKEN PER JAAR DETAILS Status per 10 maart 2016 Bijstand Afwijzing BAD Bijzondere bijstand Bijzondere bijstand LDT Bijzondere bijstand LO 1 1 Burgerzaken Diversen Gehandicaptenparkeerplaats MB-Rechtop! Parkeervergunning WWB boete WWB inkomen WWB maatregel Zorg Jeugdzorg Leerlingenvervoer WMO Huishoudelijke Hulp WMO voorziening Vergunningen Activiteitenbesluit APV evenementen Bestemmingsplan Bestuursdwang Bouw en planologie Diversen Dwangsom Handhaving Huisnummeraanduiding Omgevingsvergunning APV 1 1 Omgevingsvergunning bouw Omgevingsvergunning exploitatie Omgevingsvergunning kap Omgevingsvergunning monumenten 1 1 Omgevingsvergunning uitrit Omzettingsvergunning Onderwijs Parkeervergunning Planschade Ongegrond Gegrond Niet ontvankelijk Ingetrokken Ambtshalve herzien In behandeling 19

20 2015 Status per 10 maart 2016 Reclamevergunning Wet Openbaarheid Bestuur Subsidie Subsidie Ongegrond Gegrond Niet ontvankelijk Ingetrokken Ambtshalve herzien In behandeling Totalen

21 21