Juridisch. jaarverslag 2017

Transcriptie

1 Juridisch jaarverslag 2017 VOORWOORD Voor u ligt het juridisch jaarverslag Het is weer tijd om samen de balans op te maken. Het is goed om samen even stil te staan en terug te kijken. Wat hebben we bereikt en hoe verhoudt zich dat tot het afgelopen jaar? Door terug te kijken, krijgen we ook zicht op de ontwikkelingen van het afgelopen jaar, de resultaten en een overzicht van het aantal gevoerde procedures in De gemeente Gulpen-Wittem werkt samen met een onafhankelijke adviescommissie die het bestuursorgaan adviseert over ingediende bezwaarschriften. Dit gebeurde tot voor kort via een externe onafhankelijke bezwaarschriftencommissie. In plaats van het lokaal te blijven organiseren heeft de gemeente Gulpen-Wittem zich met ingang van 2018 aangesloten bij de intergemeentelijke onafhankelijke adviescommissie waarin de gemeenten Eijsden-Margraten, Meerssen, Vaals en Gulpen-Wittem samenwerken op het gebied van bezwaarschriftprocedures. Vanwege deze samenwerking met andere gemeenten, wordt het juridisch jaarverslag dit jaar voor het laatst op deze wijze gepubliceerd. Gulpen-Wittem sluit zich in de toekomst aan bij het jaarverslag van deze nieuwe commissie, die ook jaarlijks verslag uitbrengt van haar werkzaamheden van het voorgaande kalenderjaar. Burgemeester Ramaekers-Rutjens IN HET KORT In 2017 ontving de gemeente 21 bezwaarschriften. Een daling van meer dan 50% vergeleken met eerdere jaren. (Toen ontving de gemeente gemiddeld 50 bezwaarschriften per jaar). Voor de daling van het aantal bezwaarschriften is geen concrete reden aan te wijzen. De komende jaren zal blijken of deze daling een uitzondering is of niet. De overdracht van rijkstaken naar de gemeente (denk daarbij aan kwesties zoals Jeugd, Wmo en AWBZ) hebben daarnaast ook in 2017, net als in 2015 en 2016, niet geleid tot meer bezwaren. In alle behandelde bezwaarschriften heeft het college besloten conform het advies van de bezwaarschriftencommissie. Namens het college spreek ik mijn dank uit richting de voormalige leden van de externe bezwaarschriftencommissie waarmee we lang hebben samengewerkt, voor hun inzet en deskundigheid de afgelopen jaren!

2 BEZWAAR In veel gevallen bestaat de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen een besluit. Een burger of bedrijf kan daarmee aangeven het niet eens te zijn met bijvoorbeeld een verleende omgevingsvergunning voor het bouwen van een woonhuis. Om een goede beslissing te kunnen nemen op een bezwaarschrift heeft de gemeente Gulpen-Wittem ervoor gekozen om zich te laten adviseren door onafhankelijke externe deskundigen, de bezwaarschriftencommissie. De bezwaarschriften die door de bezwaarschriftencommissie worden behandeld en waarop dit jaarverslag betrekking heeft, kunnen globaal worden onderverdeeld in 3 groepen. 1 Algemene kamer; Bezwaarschriften die betrekking hebben op de taakvelden omgevingsvergunning -bouwen, APV-vergunningen, handhaving, verkeerswetgeving en de Wet openbaarheid van bestuur (Wob); Sociaal domein; Bezwaarschriften die betrekking hebben op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), leerlingenvervoer, het gehandicaptenparkeerbeleid en subsidies; P&O; Bezwaarschriften die worden ingediend door een medewerker van de gemeente Gulpen-Wittem op het vlak van personele en organisatorische aangelegenheden. AANTAL BEZWAREN IN 2017 Bezwaren Werkvoorraad per: Ingekomen gedurende: Totale werklast: Beslissing op bezwaar: Ingetrokken in: Werkvoorraad per: Algemene kamer Sociaal domein P&O Totaal VERGELIJKING MET VOORGAANDE JAREN Jaar Aantal bezwaren ontvangen Bezwaarschriften die onder andere betrekking hebben op gemeentelijke belastingen zoals de Woz en besluiten die betrekking hebben op sociale zekerheidswetten en -regelingen, zijn niet meegenomen in onderhavig jaarverslag bezwaren zijn in het jaar 2016 ingediend tegen één en hetzelfde besluit. Vandaar dit hoge aantal. Eerste kwartaal 2017 is de gehele werkvoorraad afgehandeld. 3 Indien de 152 bezwaren tegen het zelfde besluit buiten beschouwing worden gelaten is er sprake van 54 bezwaren. Een aantal dat in dezelfde mate van grote is met het jaar 2015 en 2013.

3 AARD VAN DE BEZWAARSCHRIFTEN DIE IN 2017 ZIJN ONTVANGEN Omgevingsvergunning 30% Handhaving 15% Wet Maatschappelijke Ondersteuning 15% Gehandicaptenparkeekaart 10% Exploitatievergunning 10% Evenementenvergunning 5% Drank- en horecavergunning 5% Ontheffing Bestemmingsplan 5% Wet openbaarheid van bestuur 5% BESLISSING OP BEZWAAR In onderstaande tabel kunt u lezen welke beslissingen in het jaar 2017 zijn genomen op de ontvangen bezwaarschriften. Bezwaren AK Niet-ontvankelijk Ontvankelijk en (gedeeltelijk) gegrond Ontvankelijk en ongegrond Totaal Bezwaren Sociaal domein Niet-ontvankelijk Ontvankelijk en (gedeeltelijk) gegrond Ontvankelijk en ongegrond Totaal Bezwaren P&O Aantal zaken bezwaarschriften zijn ontvankelijk en ongegrond verklaard 4 AK= Algemene kamer, zie pagina 2 van dit jaarverslag voor een nadere toelichting. 5 Hierin zijn de 152 bezwaarschriften opgenomen tegen een en het zelfde besluit. Hoewel deze gegrond zijn verklaard is de verleende vergunning alsnog verleend onder veranderde motivering.

4 TERMIJN Het bestuursorgaan beslist op een bezwaarschrift binnen 12 weken (danwel 18 weken), gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. De gemeente Gulpen-Wittem vindt het belangrijk dat een burger of bedrijf weet waar hij of zij aan toe is. Er wordt daarom naar gestreefd om bezwaarschriften zo spoedig mogelijk af te handelen, doch in ieder geval binnen de wettelijke termijn. In 2016 is 92,5 % van alle bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn afgehandeld. In 2017 is 95% van alle bezwaarschriften waar dit jaarverslag betrekking op heeft binnen de wettelijke termijn afgehandeld. TERMIJN BESLISSING OP BEZWAAR Wettelijke termijn Buiten wettelijke termijn 12 weken 18 weken meer dan 18 weken BEMIDDELING Op het moment dat er een geschil is met de gemeente en eventueel derden/omwonenden kan een burger nadat een besluit is genomen overwegen juridische stappen te nemen. Sinds een aantal jaren wordt bij een geschil bekeken of met betrokkenen in gesprek kan worden gegaan. Het is een extra mogelijkheid die de gemeente Gulpen-Wittem biedt naast de formele bezwaarprocedures. Bij bemiddeling/mediation komt men samen met de wederpartij tot een oplossing. Doordat partijen zelf met de oplossing komen, sluit de oplossing vaak beter aan op de wensen van betrokkenen. Het gaat er daarbij minder om wie er juridisch gelijk heeft, maar om een oplossing die voor iedereen aanvaardbaar is. De kans op een duurzame afspraak en een redelijke verstandhouding is na een succesvolle mediation dan ook groter dan bij een bezwaarprocedure. Men verliest echter niet de mogelijkheid om als mediation niet lukt alsnog de bezwaarprocedure te doorlopen. Bij een drietal bezwaarschriften (betreft een en dezelfde casus) wordt momenteel mediation toegepast.

5 BEROEP Bij een bezwaarschrift wordt geageerd tegen een besluit bij hetzelfde bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Bij een (hoger) beroepschrift wordt geageerd tegen een besluit bij een ander orgaan dan dat het besluit heeft genomen. Indien een bezwaarmaker het niet eens is met de beslissing op zijn bezwaarschrift kan hij hiertegen in beroep gaan bij de Rechtbank. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om bij de afdeling Bestuursrechtspraak (verder: Afdeling) in hoger beroep te gaan als men, kort samengevat, het niet eens is met de uitspraak van de Rechtbank. Tevens bestaat, zowel tijdens bezwaar als tijdens (hoger) beroep, de mogelijkheid om een voorlopige voorziening te vragen aan de voorzieningenrechter van de Rechtbank (bij bezwaar, beroep) of de voorzitter van de Afdeling (bij hoger beroep). AANTALLEN INGEDIENDE BEROEPEN Beroep Rechtbank VoVo* Rechtbank/RvS Hoger beroep RvS* Uitspraak beroepen 2017 Niet-ontvankelijk 1 Ontvankelijk en (gedeeltelijk) gegrond 2 Ontvankelijk en ongegrond 5 Ingetrokken 3 Uitspraak VoVo s* 2017 Afgewezen 1 Toegewezen - Ingetrokken - Uitspraak Hoger Beroepen RvS* 2017 Niet-ontvankelijk - Ontvankelijk en gegrond 1 Ontvankelijk en ongegrond 1 Ingetrokken - Hierbij wordt opgemerkt dat de tabel waar alle uitspraken in staan vermeld een overzicht geeft van alle zaken die in 2017 in behandeling waren. Daartoe behoren ook de beroepschriften die een jaar eerder zijn ingediend maar waarover pas in 2017 uitspraak is gedaan. * VoVo: Voorlopige Voorziening, RvS: Raad van State.

6 KOSTEN Om in aanmerking te komen voor een vergoeding moet het besluit herroepen zijn wegens een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid. In dat geval moeten proceskosten vergoed worden voor de door de bezwaarmaker in de arm genomen deskundige rechtsbijstand. Ieder jaar vindt er in verschillende zaken een vergoeding van de proceskosten plaats, dan wel is het bestuursorgaan veroordeeld in de kosten door de Rechtbank of de Afdeling. De totale kosten voor het jaar 2017 komen hiervoor neer op een bedrag van 7.036,00. WOB Volgens de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) kan iedere burger documentatie opvragen over een bestuurlijke kwestie. Overheidsinformatie is altijd openbaar, tenzij de Wob of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. De Wob is van kracht sinds Vóór het jaar 2007 werd er maar zeer sporadisch een verzoek op basis van de Wob bij de gemeente Gulpen-Wittem ingediend. Sinds 2007 werd er een duidelijke stijging van Wob-verzoeken bemerkt. In het jaar 2015 is echter een daling qua aantallen waarneembaar. Deze daling heeft zich ook in 2017 voortgezet. Tevens is het aantal bezwaarschriften, ingediend naar aanleiding van een Wob-verzoek gedaald van 5 zaken in 2015, 3 in 2016 en 1 bezwaarprocedure in De Wob-verzoeken werden de afgelopen jaren in het merendeel niet ingediend door burgers wonende in de gemeente Gulpen- Wittem, maar door derden uit heel Nederland en zelfs uit het buitenland. Van 2007 tot heden dienden derden, gevestigd door heel Nederland, bij gemeenten (informatie)verzoeken in over grote hoeveelheden kwestieuze gegevens. Met de inwerkingtreding op 1 oktober 2016 van de Wijziging van de Wet openbaarheid van bestuur in verband met aanvullingen ter voorkoming van misbruik wordt het misbruik van de Wob aangepakt. De Wet Dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen is sindsdien niet meer van toepassing op de Wob. Vanaf 1 oktober 2016 is het een stuk minder lucratief voor de mensen die uit geldbejag een beroep doen op de Wob. Dit betekent uiteraard niet dat bestuursorganen niet meer op tijd hoeven te reageren op een aanvraag of bezwaar. Bestuursorganen blijven verantwoordelijk voor een tijdige beslissing op Wob-verzoeken. Als dat niet gebeurt, kunnen burgers rechtstreeks een beroep op de rechter doen. ONTVANGEN WOB VERZOEKEN Ontvangen Wob verzoeken

7 KLACHTEN Het grootste gedeelte van onze dienstverlening verloopt goed. Het is van groot belang om een gemeente te zijn waar een burger op kan vertrouwen. Echter, als een burger vindt dat hij of zij door een ambtenaar of bestuurder in een bepaalde aangelegenheid niet naar behoren is behandeld, kan hij een klacht indienen. Denk hierbij aan onheuse bejegening aan de telefoon, een ambtenaar die zich ongeïnteresseerd toonde of indien te laat wordt gereageerd op een brief. De beoordeling of burgers behoorlijk zijn behandeld door de gemeente staat in de interne klachtenprocedure centraal. Bij de gemeente Gulpen-Wittem gaat de voorkeur voor het behandelen van een klacht uit naar de informele procedure. In de praktijk is gebleken dat de burger een luisterend oor wenst, een gemeente die objectief kijkt naar haar eigen handelswijze en open staat voor verbetering. Formele behandeling wordt slechts in enkele gevallen door de klager gewenst. In die gevallen wordt er een schriftelijke beslissing genomen op de klacht. Gulpen-Wittem streeft er naar om een gemeente te zijn die meedenkt met haar inwoners en een open houding heeft. In 2015 en 2016 werden er zo n 25 klachten per jaar ingediend. Het aantal klachten dat per jaar wordt ingediend fluctueert nogal. Een concrete oorzaak hiervoor kan niet gegeven worden. Iedere klacht zorgt voor een stukje bewustwording binnen de organisatie. Het geeft aan hoe zaken ervaren worden door onze burgers. Die bewustwording kan er vervolgens toe leiden dat zaken intern op een andere manier worden ingebed om dergelijke klachten in de toekomst te voorkomen. De insteek is steeds dat deze klachten of signalen door de gemeente zelf worden opgepakt en indien mogelijk opgelost. Als dat niet naar tevredenheid van de burger gebeurt, kan deze zich wenden tot de Nationale ombudsman. In 2017 zijn er 3 verzoekschriften bij de Nationale ombudsman binnen gekomen over de gemeente Gulpen-Wittem. In 1 geval heeft de ombudsman de klacht afgedaan zonder onderzoek. Daarnaast heeft de ombudsman 1 klacht tussentijds beëindigd. Tot slot heeft de ombudsman in 1 zaak bemiddeling toegepast. Onder leiding van medewerkers van de ombudsman heeft er een bemiddelingsgesprek plaatsgevonden in het gemeentehuis. In 2017 zijn 11 klachten ingediend waarop de interne klachtenregeling van toepassing is. Hiervan zijn 8 klachten via een informele procedure afgehandeld. Bij de overige 3 klachten is de formele procedure doorlopen. In die gevallen heeft de burger het op prijs gesteld dat er een schriftelijk oordeel werd gegeven op de ingediende klacht.

8