7370/05 cle/ngs/mj 1 DG B II

Transcriptie

1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 23 maart 2005 (31.03) (OR. fr) 7370/05 Interinstitutioneel dossier: 2004/0161 (CNS) AGRI 90 AGRISTR 13 CADREFIN 48 VERSLAG van: de Groep landbouwstructuur en plattelandsontwikkeling d.d.: 10 en 11 maart 2005 aan: het Speciaal Comité Landbouw nr. Comv.: 11495/04 Betreft: Voorstel voor een verordening van de Raad inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) I. IEIDING 1. De Groep landbouwstructuur en plattelandsontwikkeling heeft op 10 en 11 maart 2005 vergaderd voor een derde en laatste technische lezing van bovengenoemd voorstel, op basis van een "tekst van het voorzitterschap" (doc. DS 119/05). Deze tekst bevat voorstellen voor wijzigingen die de Commissie zou kunnen aanvaarden. 7370/05 cle/ngs/mj 1

2 2. De door het voorzitterschap voorgestelde wijzigingen zijn gericht op een regeling van de voornaamste geschilpunten die tijdens eerdere besprekingen naar voren zijn gekomen en op verbetering van de redactie van de tekst. Voorts bevat de tekst van het voorzitterschap een aantal wijzigingen om het voorstel aan andere communautaire teksten aan te passen. 3. Onderhavig document geeft een overzicht van de besprekingen van de groep en beoogt de elementen van het voorstel aan te geven die in de definitieve versie van de tekst verbeterd zouden kunnen worden. De groep heeft niet de elementen besproken die van politieke aard worden beschouwd (minimaal financieringspercentage per zwaartepunt, de voor het Leader-zwaartepunt en de Leader-reserve te bestemmen middelen, herdefiniëring van de andere probleemgebieden dan bergstreken en gebieden met specifieke handicaps en de middelenverdeling). 4. Opgemerkt zij tenslotte dat de Commissie voornemens is de details van de uitvoering in drie afzonderlijke uitvoeringsverordeningen te preciseren: een algemene verordening, een verordening waarin de controleregeling aan de orde komt en een verordening betreffende de overgangsregeling. Overigens is het ontwerp van de algemene verordening reeds op 24 februari door de groep besproken (doc. 6966/05). II. RESULTAAT BESPREKINGEN Algemeen kader en structuur van het voorstel 5. Naar aanleiding van de eerder geuite bezorgdheid over de geïntegreerde projecten voorziet de tekst van het voorzitterschap uitdrukkelijk in de mogelijkheid om onder meer dan één zwaartepunt vallende maatregelen voor de verwezenlijking van geïntegreerde projecten te combineren. Hiertoe zijn de definitie van "actie" (artikel 2, onder f) en de formulering van artikel 71, lid 6, aangepast. De groep was in het algemeen tevreden over deze wijzigingen. 6. Naar aanleiding van de bezorgdheid van een delegatie betreffende de afbakening tussen de steun en die van de eerste pijler (artikel 5, lid 5), met name wat betreft de groentenen fruitsector, heeft de Commissievertegenwoordiger bevestigd dat de uitzonderingen en de afbakeningsvoorschriften in de uitvoeringsverordening zullen worden vastgelegd, om de soms moeilijke discussies vanwege de huidige ad hoc aanpak te voorkomen. 7370/05 cle/ngs/mj 2

3 7. In antwoord op de terugkerende opmerkingen betreffende de uitwerking van het nationaal strategisch plan (artikelen 11 en 11 bis) en de evaluatie van de uitvoering ervan (artikel 12) deelde de Commissievertegenwoordiger het volgende mee: - wat betreft de bezorgdheid van de lidstaten met gedecentraliseerde of regionalestructuren: er zal een pragmatische aanpak worden gevolgd, die er in hoofdzaak in bestaat de informatie op gedifferentieerde wijze te presenteren; - wat betreft de wens om in het nationaal strategisch plan een financieel memorandum opgenomen te zien: aangezien elke regio verantwoordelijk zal zijn voor de operationele en financiële aspecten van haar programma, is goedkeuring van een financieel memorandum op nationaal niveau niet mogelijk; - ten aanzien van de frequentie van de samenvattende verslagen: de periodiciteit van de verslagen moet samenhangen met die voor de Agenda van Lissabon; de Commissiediensten hebben goede nota genomen van de wens om een tweejaarlijkse in plaats van een jaarlijkse frequentie in te stellen. 8. Naar aanleiding van de door enkele delegaties aangehaalde standpunten betreffende de bepalingen inzake de programmering (artikel 14) merkte de Commissievertegenwoordiger het volgende op: - het naast elkaar bestaan van een nationaal programma en een reeks regionale programma's: de formulering van artikel 14, lid 2, biedt geen ruimte voor een dergelijke aanpak, die onverenigbaar is met de structuur van de verordening; - nationaal kader als bedoeld in artikel 14, lid 3: het betreft een door de Commissie goed te keuren gemeenschappelijk programmeringselement op nationaal niveau, dat vervolgens zijn vervolg zal krijgen in de regionale programma's; 7370/05 cle/ngs/mj 3

4 - de termijnen voor de aanneming van besluiten tot vaststelling van de nationale programma's (artikel 17, lid 4) en tot herziening van deze programma's (artikel 18, lid 2) zullen in de uitvoeringsverordening worden gepreciseerd; - met betrekking tot de verantwoordelijkheid voor de herziening van de programma's: de formulering van artikel 18 wordt opnieuw bekeken om die verantwoordelijkheid duidelijker te bepalen. Prioritair zwaartepunt I: Verbetering van de concurrentiekracht van de land- en bosbouwsector 9. In het algemeen waren de delegaties ingenomen met de in zwaartepunt 1 aangebrachte inhoudelijke wijzigingen. Toch is er een aantal, voor het merendeel reeds eerder geformuleerde wensen en bezorgdheden geuit: - twee delegaties blijven zich verzetten tegen de vermindering van het steunbedrag voor de vestiging van jonge landbouwers (artikel 21): dit is in bijlage I vastgesteld op euro, terwijl het thans geldende maximumbedrag euro beloopt. Eén delegatie verzoekt bovendien om handhaving van de periode van vijf jaar voor jonge landbouwers met betrekking tot de minimumeisen voor wat betreft de steuncriteria; - een aantal delegaties blijft verzoeken om uitbreiding van de investeringssteun voor bossen (artikel 26) tot de openbare bossen. Eén delegatie vraagt handhaving van de steunmaatregel voor de oprichting van bosbouwersverenigingen. - een delegatie wenst uitbreiding van de in artikel 27, lid 1, onder b), bedoelde investeringssteun, zodat niet alleen de producten van bijlage I van het Verdrag daaronder vallen, maar ook producten die een duidelijke band met de producten van bijlage I hebben ; 7370/05 cle/ngs/mj 4

5 - één delegatie vraagt zich af of het mogelijk is in artikel 28 ruilverkavelingsprojecten op te nemen die andere doelen dan verbetering van het concurrentievermogen hebben. 10. Wat betreft het herhaalde verzoek om de in artikel 27, lid 2, bedoelde steun voor bosbouwbedrijven uit te breiden tot het midden- en kleinbedrijf, heeft de Commissievertegenwoordiger herhaald dat een dergelijke uitbreiding zou stuiten op de door het Verdrag opgelegde beperkingen. Voorts deelde hij mee dat juist om die reden de nieuwe maatregel van artikel 27 bis niet tot bosbouwproducten kan worden uitgebreid. 11. Naar aanleiding van de opmerkingen betreffende de formulering van artikel 23 heeft de Commissievertegenwoordiger verduidelijkt dat de adviesdiensten al hetgeen nodig is voor de correcte toepassing van inachtneming van randvoorwaarden en de normen op het gebied van arbeidsveiligheid moeten bestrijken. De huidige formulering maakt een aanpak mogelijk die gericht is op de behoeften van de landbouwers op deze twee gebieden. Bovendien kunnen de adviesdiensten tot andere aspecten van de landbouwactiviteit worden uitgebreid. Verscheidene delegaties zouden liever zien dat het tweede streepje van artikel 23 ( arbeidsveiligheid) facultatief is. 12. De delegaties reageerden positief op de invoering van de nieuwe maatregel met het oog op samenwerking voor de ontwikkeling van nieuwe producten, processen en technologieën in de landbouw- en voedselsector (artikel 19, onder b), iii), a), in samenhang met artikel 27 bis). Eén delegatie stelde voor een koppeling tussen dit artikel en de kwaliteitsregeling tot stand te brengen, 13. De delegaties waren verheugd over de verlenging van de totale duur van de steun voor vervroegde uittreding van 10 tot 15 jaar (artikel 23, lid 3). 14. De delegaties waren ingenomen met de uitbreiding van het aantal begunstigden van artikel 25. De Commissievertegenwoordiger zette uiteen dat coöperaties ook onder de gewijzigde formulering zullen vallen. 7370/05 cle/ngs/mj 5

6 15. De opneming in artikel 26, lid 1, van de Canarische eilanden en de kleine eilanden in de Egeïsche Zee stemde de twee betrokken delegaties tevreden. De delegaties waren eveneens verheugd over de wijziging in artikel 26, lid 2, tot bepaling in de nationale programma's van een drempel voor de verplichte vaststelling van een bosbeheersplan. Prioritair zwaartepunt II: landbeheer 16. De delegaties waren in het algemeen ingenomen met de inhoudelijke wijzigingen in zwaartepunt II. Zij wezen evenwel op een aantal punten waarop de tekst aangepast zou kunnen worden. 17. Wat betreft de in de artikelen 36 en 43 bedoelde Natura 2000-betalingen hebben de voornaamste verzoeken betrekking op: - uitbreiding van de Natura 2000-betalingen (artikel 43) tot de compensatie van inkomensverlies; - opneming van "andere grondbeheerders" in de reeks begunstigden van artikel 36 (evenals in artikel 37) - opneming van gemeenten/overheidsinstanties in de reeks begunstigden van artikel 43; - verhoging van de compensatiepercentages in bijlage I; - versterking van de koppeling met de baten voor het milieu. 18. In antwoord op de vragen over de nadere uitwerking van de in artikel 36 bedoelde betalingen met betrekking tot de kaderrichtlijn water erkende de Commissievertegenwoordiger dat de intensiteit van deze steun moeilijk te bepalen is, zolang de details van de beheersplannen voor de stroomgebieden en de daarbij behorende landbouwgebieden niet beschikbaar zijn. Hij stelt voor om bij de uitwerking van de uitvoeringsbepalingen hierop terug te komen. 7370/05 cle/ngs/mj 6

7 19. Naar aanleiding van de opnieuw gemaakte bezwaren tegen de lasten van het beheer en de controles ten gevolge van de invoering van minimumeisen inzake het gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen in artikel 37, lid 3, legde de Commissievertegenwoordiger andermaal uit dat deze eisen speciaal aan de agromilieudrempel zijn toegevoegd omdat meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen slechts ten dele onder de cross-compliance vallen. 20. Verscheidene delegaties blijven bezwaar maken tegen de invoering van een differentiatie van de steunniveaus voor gebieden met handicaps als bedoeld in artikel 35, lid 3, en pleiten voor een algemeen maximum van 250 euro per hectare gebruikte landbouwgrond. 21. De delegaties verwelkomen de invoering van de steunmaatregel voor de instandhouding van de genetische hulpbronnen in artikel 37, lid 5. De Commissievertegenwoordiger gaf te kennen dat het exacte toepassingsgebied van deze steun zal worden afgebakend in de uitvoeringsbepalingen. De steun is a priori bestemd voor maatregelen die niet louter agromilieumaatregelen zijn, zoals genenbanken. 22. Wat betreft het toepassingsgebied van de steun voor bosgrond als bedoeld in artikel 39, verzoekt een groot aantal delegaties om de groep begunstigden uit te breiden door ook openbare bossen die worden beheerd door particuliere beheerders in aanmerking te laten komen. De Commissievertegenwoordiger verwees in dit verband naar de uitleg die hij tijdens de vorige vergaderingen heeft gegeven. 23. Wat betreft het in artikel 40, lid 4, bedoelde maximum voor de steun voor de bebossing van landbouwgrond, vindt een delegatie de in de tekst van het voorzitterschap voorgestelde 60% nog steeds te laag; zij verzoekt om handhaving van het huidige percentage, te weten 100%. 24. De delegaties waren ingenomen met de invoering van steun voor de bebossing van uit de productie genomen grond in artikel 42, lid /05 das/ngs/rv 7

8 Zwaartepunt III: Kwaliteit van het bestaan op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie 25. De meeste delegaties waren ingenomen met het algemene karakter van de bepalingen van zwaartepunt III, waardoor de lidstaten veel speelruimte wordt gelaten om de maatregelen aan te passen aan de specifieke lokale behoeften. Sommige delegaties zouden er daarentegen de voorkeur aan geven dat de voorgestelde maatregelen nader gespecificeerd worden. 26. In de tekst van het voorzitterschap worden enige inhoudelijke wijzigingen voor zwaartepunt III voorgesteld, waarmee de delegaties over het algemeen kunnen instemmen. Er zijn evenwel enige aanvullende wensen verwoord, waarop de Commissievertegenwoordiger als volgt heeft geantwoord: - wat betreft de wens om het toepassingsgebied van de in artikel 51 bedoelde steun uit te breiden: de steun moet in het kader van de plaatselijke ontwikkeling worden geplaatst om de afbakening met het regionale beleid de eerbiedigen; - ten aanzien van de wens om in artikel 55, punt i, investeringssteun voor het natuurlijk erfgoed op te nemen: de tekst van het artikel opnieuw zal opnieuw worden bezien; - wat betreft de wens om in artikel 55, punt a), de uitvoering van de beheersplannen voor Natura 2000 en in artikel 54 de handhaving van basisvoorzieningen op te nemen: dit zou een aanzienlijke uitbreiding van de werkingssfeer van zwaartepunt III betekenen (waarmee de doelstelling van het zwaartepunt zou worden overschreden). 27. Ter verduidelijking van de in artikel 50 bedoelde groep begunstigden legde de Commissievertegenwoordiger uit dat de uitdrukking "farm household" alle personen omvat die deel uitmaken van het landbouwbedrijf. Dat is een tamelijk ruime categorie, die in de verordening niet al te strikt moet worden afgebakend. 7370/05 das/ngs/rv 8

9 28. Wat betreft de uitvoering van de maatregelen van zwaartepunt III door plaatselijke ontwikkelingsstrategieën legde de Commissievertegenwoordiger uit dat de essentie van het oude artikel 58 is opgenomen in de preambule van de verordening (overweging 47). Hij wees erop dat geen van de bepalingen van de verordening de lidstaten belet plaatselijke ontwikkelingsstrategieën te stimuleren. 29. Wat betreft de mogelijkheid om steun ter bevordering van de diversificatie binnen de landbouwactiviteit op te nemen, preciseerde hij dat een dergelijke steun kan worden verleend in het kader van zwaartepunt I. Zwaartepunt IV: Leader 30. In het algemeen waren de delegaties ingenomen met de voor zwaartepunt IV voorgestelde wijzigingen om de uitvoering ervan te versoepelen. Eén delegatie herhaalde haar bezwaren tegen de Leader-aanpak, die gezien de geringe omvang en de specifieke demografische situatie van haar land problemen doet rijzen. 31. Naar aanleiding van verscheidene verzoeken om verduidelijking in verband met artikel 61, lid 2, bevestigde de Commissievertegenwoordiger dat de verantwoordelijkheid voor het bepalen van de mate van financiële autonomie bij de programmeringsautoriteiten berust, en niet bij de afzonderlijke plaatselijke groepen. Hij stemde ermee in de tekst van deze bepaling opnieuw te bezien. Technische bijstand 32. In antwoord op de opnieuw gestelde vraag van een delegatie om de in artikel 69 bedoelde oprichting van een nationaal netwerk voor het platteland facultatief te maken, verwees de Commissievertegenwoordiger naar de uitleg die hij reeds eerder heeft gegeven, waarbij hij beklemtoonde dat er een nationale tegenhanger nodig is voor het in artikel 68 bedoelde Europees netwerk voor plattelandsontwikkeling. 7370/05 das/ngs/rv 9

10 33. Voorts legde hij uit dat een deel van de in artikel 67, lid 2, bedoelde middelen kan worden bestemd voor het nationale netwerk, en dat de verordening toestaat aanvullende taken aan dit netwerk toe te vertrouwen. Deze mogelijkheid zou met name interessant zijn voor lidstaten met een geregionaliseerde structuur. Bijdrage uit het Fonds 34. Eén delegatie stelt voor het medefinancieringspercentage voor zwaartepunt II op te trekken van 55% tot 60%. Twee delegaties verzoeken om voor de ultraperifere regio's dezelfde percentages toe te passen als in het kader van de structuurfondsen. Subsidiabiliteit van de uitgaven 35. Een groot aantal delegaties herhaalde hun verzoeken om voor de in artikel 72, lid 3, bepaalde subsidiabiliteitsvoorwaarden de huidige situatie te handhaven, te weten: subsidiabiliteit van de niet terugvorderbare BTW en subsidiabiliteit van 10% van de kosten van grondaankopen, verhoogd tot 100% indien er sprake is van een milieudoelstelling. Beheer en controle 36. De Commissievertegenwoordiger legde uit dat artikel 77 zeer belangrijk is, aangezien hier de functie van de "beheersautoriteit" wordt afgebakend. Bovendien wordt een verband gelegd met de verordening "financiering van het GLB", met name met artikel 6 daarvan, en de relatie tussen de beheersautoriteit en het betaalorgaan wordt vastgelegd. Op basis van de opmerkingen van de delegaties zal de tekst van dit artikel (artikel 77, lid 1, punt h)) opnieuw worden bezien. 37. Eén delegatie herhaalde haar verzoek om meer dan één betaalorgaan voor hetzelfde programma te mogen erkennen. De Commissievertegenwoordiger legde uit dat zo'n aanpak niet verenigbaar zou zijn met een duidelijke afbakening van de verantwoordelijkheden. Het zou daarentegen wel mogelijk zijn een "leidinggevend" betaalorgaan te erkennen, dat bepaalde taken aan andere betaalorganen delegeert. 7370/05 das/ngs/rv 10

11 38. Voorts kondigde de Commissievertegenwoordiger aan dat het eerste ontwerp van de uitvoeringsverordening waarin alle controleaspecten worden behandeld, zal worden gepresenteerd tijdens de voor 12 april 2005 geplande vergadering van de Groep. Toezicht op de programma's voor plattelandsontwikkeling 39. Wat betreft het toezicht op de programma's voor plattelandsontwikkeling plaatsten verscheidene delegaties vraagtekens bij de verdeling van de verantwoordelijkheden tussen het toezichtcomité en de autoriteiten van de lidstaat. Zij wezen erop dat de goedkeuringsbevoegdheid bij hun autoriteiten moet blijven berusten. 40. Naar aanleiding van de opmerkingen van de delegaties verklaarde de Commissievertegenwoordiger zich bereid de tekst van artikel 82 opnieuw te bezien. Evaluatie van de programma's voor plattelandsontwikkeling 41. Verscheidene delegaties herhaalden hun bezwaren ten aanzien van de in artikel 90 bedoelde evaluatie tijdens de uitvoering, met name op grond van de zware administratieve belasting en de kosten/batenverhouding. 42. De Commissievertegenwoordiger verwees naar de uitleg die hij hierover tijdens de vorige vergaderingen heeft gegeven, en benadrukte dat de evaluatiewerkzaamheden met het voorgestelde systeem beter gespreid kunnen worden en efficiënter kunnen worden gemaakt. Overgangsbepalingen 43. Naar aanleiding van verschillende vragen betreffende de overgangsbepalingen kondigde de Commissievertegenwoordiger aan dat tijdens de voor 12 april geplande vergadering van de Groep een eerste ontwerp voor de overgangsverordening zal worden gepresenteerd. 7370/05 das/ngs/rv 11

12 Aanpassing van de tekst aan andere communautaire teksten 44. De delegaties hadden geen grote problemen met de wijzigingen die bedoeld zijn om de tekst aan te passen aan de twee andere voorstellen die momenteel bij de Raadsinstanties in behandeling zijn, te weten het voorstel "structuurfondsen" en het voorstel "financiering van het GLB". Sommige delegaties plaatsten echter vraagtekens bij de praktische uitvoering van de samenwerking met de EIB (artikel 5, lid 3 bis, en artikel 11, lid 2, punt e)) en bij de noodzaak van de non-discriminatieclausule (artikel 8). III. CONCLUSIE 45. Tot besluit van de behandeling van het non-paper van het voorzitterschap door de Groep verklaarde de voorzitter dat er een verslag over het resultaat van de besprekingen zou worden voorgelegd aan het Speciaal Comité Landbouw. 7370/05 das/ngs/rv 12