17019/11 lep/rts/rv 1 DG G 2B

Transcriptie

1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 21 november 2011 (23.11) (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2011/0152 (COD) 17019/11 SOC 1001 CODEC 2059 VERSLAG van: het voorzitterschap aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) / de Raad (Epsco) nr. vorig doc.: 16722/11 REV 1 SOC 980 CODEC 1983 Nr. Comv.: 11951/11 SOC 598 CODEC COM(2011) 348 definitief Betreft: Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de minimumvoorschriften inzake gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico's van fysische agentia (elektromagnetische velden) (XXe bijzondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid 1, van Richtlijn 89/391/EEG) - Voortgangsverslag I. IEIDING In 2004 is Richtlijn 2004/40/EG 1 betreffende de minimumvoorschriften inzake de gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico's van fysische agentia (elektromagnetische velden) aangenomen uit hoofde van de kaderrichtlijn 89/391/EEG 2. Kort na de aanneming in 2004 liet de medische gemeenschap die werkte met magnetische-resonantiescans (MRI) echter weten dat de strikte grenswaarden voor de blootstellingen waarin de richtlijn voorzag, een belemmering zouden inhouden van haar activiteiten. 1 2 Richtlijn 2004/40/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de minimumvoorschriften inzake gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico s van fysische agentia (elektromagnetische velden) (18e bijzondere richtlijn in de zin van artikel 16, lid l, van Richtlijn 89/391/EEG) PB L 159 van , blz Richtlijn 89/391/EEG van de Raad van 12 juni 1989 betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk; PB L 183 van , blz /11 lep/rts/rv 1

2 Daarom besloten het Parlement en de Raad de omzetting uit te stellen tot 30 april 2012, zowel in verband met problemen bij de toepassing als om tijd te hebben om de richtlijn aan te passen aan nieuwe wetenschappelijke informatie (zoals de publicatie van de ICNIRP-richtsnoeren 3 in 2009 en 2010, waarin het lage frequentiebereik van de ICNIRP-richtsnoeren van 1998, die verwerkt zijn in Richtlijn 2004/40/EG, wordt gewijzigd). Na langdurig overleg met alle belanghebbenden en op basis van een studie welke door de Commissie is verricht om na te gaan wat de gevolgen van Richtlijn 2004/40/EG zijn voor medische verrichtingen, presenteerde de Commissie op 22 juni 2011 haar voorstel voor een richtlijn van de Raad tot herziening van Richtlijn 2004/40/EG. De Groep sociale vraagstukken is in juli 2011, onder het Poolse voorzitterschap, begonnen met de bespreking van het voorstel. Er wordt van uitgegaan dat alle delegaties algemene studievoorbehouden bij de huidige ontwerp-richtlijn hebben gehandhaafd; DK, DE, FR, MT en UK handhaven voorbehouden voor bestudering door hun parlement. AT handhaafde een taalkundig voorbehoud. Het Europees Parlement heeft nog geen advies uitgebracht. Aangezien de voorgestelde rechtsgrondslag artikel 153, lid 2, van het Verdrag is, moet de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen besluiten, conform de gewone wetgevingsprocedure met het Europees Parlement. Het Comité van de Regio's heeft besloten geen advies uit te brengen. Het Europees Economisch en Sociaal Comité heeft nog geen advies uitgebracht. 3 ICNIRP - Internationale Commissie voor bescherming tegen niet-ioniserende straling /11 lep/rts/rv 2

3 II. HET COMMISSIEVOORSTEL Het voorstel beoogt de herziening van Richtlijn 2004/40/EG om rekening te houden met nieuw wetenschappelijk onderzoek en om een hoog niveau van bescherming van de werknemers te verzekeren, onder meer door: - op basis van de op ruime schaal gesteunde ICNIRP-richtsnoeren 4 een nieuwe "oriëntatiewaarde" in te voeren voor veiligheidsrisico's; - bindende afwijkingen vast te stellen van de bindende grenswaarden voor medische toepassingen waarbij gebruik wordt gemaakt van magnetische resonantie (MRI) en voor de strijdkrachten (interoperabiliteit met de NAVO); - ruimte te laten voor een tijdelijke overschrijding van de blootstellings-grenswaarden in specifieke situaties door te voorzien in een gecontroleerd kader voor afwijkingen voor de industrie; - een betere bescherming van groepen met een verhoogd risico, zoals zwangere werkneemsters en werknemers met implanteerbare medische hulpmiddelen, door de opneming van speciale bepalingen voor specifieke gevallen; - in aanvullende maatregelen te voorzien, zoals een niet-bindende praktische gids, alsmede bindende lijsten van apparatuur; In het algemeen beschouwden de delegaties het nieuwe voorstel als een verbetering ten opzichte van Richtlijn 2004/40/EG. Enkele delegaties spraken hun steun uit voor het Commissievoorstel, dat naar hun mening een goed evenwicht biedt tussen flexibiliteit voor de werkgevers en bescherming van de werknemers. 4 ICNIRP - Internationale Commissie voor bescherming tegen niet-ioniserende straling /11 lep/rts/rv 3

4 Sommige delegaties plaatsten echter vraagtekens bij de door de Commissie gekozen benadering, omdat er naar hun mening te weinig samenhang was met andere wetgeving op dit gebied en het voorstel afbreuk doet aan de bescherming van de werknemers. Ook meenden deze delegaties dat de toepassing van de nieuwe regels veel problemen met zich mee zal brengen en dat het voorstel verder had moeten worden besproken op deskundigenniveau, bijvoorbeeld door het Raadgevend Comité voor veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats, alvorens aan de wetgevers te worden toegezonden. Met name verzette een aantal lidstaten zich tegen afwijkingen voor een specifieke sector, aangezien dit naar hun mening indruist tegen het beginsel van gelijke behandeling; andere delegaties waren krachtig voorstander van sectorale afwijkingen, met name van de afwijking voor MRI. Voorts meende een aantal delegaties dat zowel de actiewaarden als het gebruikte wetenschappelijk model nader moesten worden bestudeerd en dat de ICNIRP-richtsnoeren niet juist waren toegepast, hetgeen naar hun mening heeft geleid tot een geringere werknemersbescherming. III. BESPREKINGEN VAN DE RAAD ONDER HET POOLSE VOORZITTERSCHAP De Groep sociale vraagstukken heeft het voorstel een aantal malen besproken 5. Het voorstel is besproken aan de hand van een aantal redactionele suggesties en toelichtende nota's 6 van de deskundigen van de lidstaten, advies van de juridische diensten van de Raad en de Commissie, en na raadpleging van ICNIRP-deskundigen en bespreking van de resultaten van onderzoek betreffende elektromagnetische velden op de arbeidsplaats dat gepubliceerd is in het kader van Europese onderzoeks- of beleidsondersteunende projecten. Dankzij de activiteiten onder het voorzitterschap kon het aantal punten in het voorstel waarover geen consensus bestaat, worden beperkt, waarbij het met name ging om: - verduidelijking van de werkingssfeer van de richtlijn en verduidelijking van de relatie tot de kaderrichtlijn; 5 6 De Groep heeft het voorstel tijdens zeven vergaderingen besproken: op 15 juli, 5 september, 28 september, 13 oktober, 27 oktober, 10 november en 21 november Doc /11 ADD 1, 15528/11 COR 1 COR 2, 15910/11, 16212/11, 16267/11, 16722/11 REV /11 lep/rts/rv 4

5 - verduidelijking van de bepalingen betreffende de verplichtingen van werkgevers, risicobeoordeling en beperkingen; - verduidelijking van de betekenis van de uitdrukking "werknemers met een verhoogd risico" met betrekking tot blootstelling aan elektromagnetische velden en de beschermingsregels die voor deze groep gelden; - het uitwerken van een compromis door te verwijzen naar nationale wetgeving en/of praktijken wat het gezondheidstoezicht betreft; - een nieuwe tekst voor de bijlagen II en III, waarin deze worden samengevoegd zodat de beperking van de blootstellingen wordt uitgedrukt in één ononderbroken frequentiebereik, onder meer om: = de cijfers direct te kunnen koppelen aan internationale, wetenschappelijk gefundeerde veiligheidsrichtsnoeren, te weten die van de ICNIRP, naar aanleiding van opmerkingen van de vertegenwoordigers van de lidstaten; = de cijfers meetbaar te maken en een aantal waarden anders te benoemen met het oog op een gemakkelijker hantering bij de vertaling in de talen der lidstaten en bij het toezicht op de blootstelling op de arbeidsplaats, met name in kleine en middelgrote ondernemingen; = meer duidelijkheid te scheppen met betrekking tot de betekenis van de parameters die gebruikt worden om de blootstellingsbeperking tot uitdrukking te brengen, met het oog op een gemakkelijker interpretatie in de praktijk. - het voorstellen van een aantal compromisopties die het mogelijk zouden maken om in bepaalde omstandigheden af te wijken van bindende blootstellings-grenswaarden. Hoewel het voorzitterschap en de delegaties zich veel moeite hebben getroost bij de opstelling van compromisoplossingen en er in de groep belangrijke vorderingen zijn geboekt, is er nog steeds behoefte aan verder overleg met deskundigen over twee belangrijke groepen problemen: 17019/11 lep/rts/rv 5

6 - afwijking(en) van bindende blootstellingsgrenswaarden (geen van de compromisoplossingen verwierf voldoende steun; vele delegaties waren voorstander van een lichtelijk gewijzigd Commissievoorstel, met sectorale afwijkingen 7, en een aantal delegaties steunde een compromisvoorstel waarin wordt uitgegaan van een algemene afwijking 8 ). - blootstellingsbeperkingen en actiewaarden alsmede de gebruikte methodologie, afgeleid van internationale wetenschappelijk gefundeerde veiligheidsrichtsnoeren, met name in bijlage II van de huidige ontwerp-richtlijn; Andere punten die nog verder moeten worden besproken zijn: - de werkingssfeer van de richtlijn met betrekking tot de gevolgen op lange termijn van bloostelling aan elektromagnetische velden; - overdracht van bevoegdheden aan de Commissie; - omzetting (concordantietabellen/toelichtende documenten). Voor nadere details over de standpunten van de delegaties, zie doc /09 REV 1 en 17339/11 9. IV. CONCLUSIE Het Comité wordt verzocht nota te nemen van dit verslag en het toe te zenden aan de Raad Epsco op 1 december Doc /11. Doc /1/11 REV 1. Zullen te gelegener tijd worden verspreid /11 lep/rts/rv 6