Europese verordening inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO)

Transcriptie

1 Europese verordening inzake steun voor plattelandsontwikkeling uit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) Verordening (EG) nr. 1698/2005 van de Raad van 20 september 2005 (publicatie 21 oktober 2005) Ir. Barbara Gellinck en Paul Van der Sluys Vlaamse Landmaatschappij Brussel, 6 juni 2006

2 Gemeenschappelijk Landbouwbeleid - MTR Pijler 1: markt- en inkomenssteun: ontkoppeling, meer marktgerichtheid, minder handelsverstorende steun, verschuiving van kwantiteit naar kwaliteit, cross compliance Pijler 2: plattelandsontwikkelingsbeleid: geëvolueerd van aanhangsel bij het GLB tot een volwaardig beleidsterrein (dixit F. Fischler, 13/04/04)

3 PDPO De basisverordening voor plattelandsontwikkeling (1257/99) in Vlaanderen: Vlaams programma voor plattelandsontwikkeling PDPO , een waaier aan maatregelen, met name: investeringssteun, vestigingssteun, opleiding, agromilieumaatregelen, afzet en verwerking, bosbouw, art.33-maatregelen (o.a. geïntegreerd plattelandsbeleid),...

4 Programmaperiode Verordening 1698/2005 goedgekeurd op 20 september 2005 Wat? Vereenvoudiging: één plattelandsfonds, één programmerings-, financierings- en controlesysteem Inhoud: alle maatregelen binnen VO 1257/99 en VO 1783/03 Integratie communautair initiatief Leader + binnen het 2de pijler beleid

5 De strategische benadering van plattelandsontwikkeling De Communautaire strategische richtsnoeren Het (nationaal) strategisch plan: Het nationaal strategisch plan is een referentiekader voor de programmering De programma s (regionaal of nationaal) Strategische monitoring: jaarlijkse rapportering

6 Doelstellingen - uitvoering door 4 vastgestelde assen Verbetering van het concurrentievermogen van de landen bosbouw door steun te verlenen voor herstructurering, ontwikkeling en innovatie (competitiviteit) Verbetering van het milieu en het platteland door steunverlening voor landbeheer Verbetering van de leefkwaliteit op het platteland en bevordering van diversificatie van economische bedrijvigheid Leader-methode maakt integraal deel uit van plattelandsontwikkeling (geen afzonderlijk programma)( main streaming )

7 Prioritaire as 1: verbetering van het concurrentievermogen van de landbouw- en bosbouwsector Maatregelen om kennis te bevorderen en het menselijk potentieel te verbeteren (beroepsopleiding, vestiging jonge landbouwers, vervroegde uittreding, gebruik van adviesdiensten, diensten ter ondersteuning van bedrijfsbeheer, ); m.i.v. van verspreiding wetenschappelijke kennis en innoverende praktijken Maatregelen om het fysieke potentieel te herstructureren en te ontwikkelen (modernisering van landbouwbedrijven, verbetering economische waarde van bossen, verhoging toegevoegde waarde, samenwerking ter bevordering van nieuwe producten, verbetering en ontwikkeling infrastructuur in relatie tot de ontwikkeling en aanpassing van landbouw en bosbouw) Maatregelen om de kwaliteit van de landbouwproductie en van de landbouwproducten te verbeteren (bereiken van EU standaarden, )

8 Prioritaire as 2: verbetering van het milieu en het platteland Bevordering van duurzaam gebruik van landbouwgrond Betalingen aan landbouwers voor natuurlijke handicaps in berggebieden Betalingen aan landbouwers in andere gebieden met handicaps dan berggebieden Natura 2000-betalingen en betalingen in verband met Richtlijn 2000/60/EG (KRW) Agromilieubetalingen Dierenwelzijnsbetalingen Niet-productieve investeringen Bevordering van duurzaam gebruik van bosgrond Eerste bebossing van landbouwgrond, eerste totstandbrenging van boslandbouwsystemen op landbouwgrond, eerste bebossing van andere grond dan landbouwgrond, bosmilieubetalingen, Natura 2000-betalingen,

9 Prioritaire as 3: de leefkwaliteit op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie Maatregelen om de plattelandseconomie te diversifiëren: Diversificatie naar niet-agrarische activiteiten (leden van landbouwhuishoudens) Steun voor de oprichting en ontwikkeling van micro-ondernemingen met het doel ondernemerschap te bevorderen en het economische weefsel te ontwikkelen Bevordering van toeristische activiteiten (steun voor kleinschalige infrastructuur zoals infocentra, bewegwijzering van trekpleisters, recreatieve infra zoals die welke natuurgebieden toegankelijk maakt, en kleinschalige logiesmogelijkheden, ontwikkeling en/of marketing van toeristische diensten m.b.t. plattelandstoerisme)

10 Prioritaire as 3: de leefkwaliteit op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie Maatregelen om de leefkwaliteit op het platteland te verbeteren Basisvoorzieningen voor de plattelandseconomie en -bevolking (opzetten van basisvoorzieningen, m.i.v. culturele of vrijetijdsactiviteiten, t.b.v. een dorp of een aantal dorpen en voor bijbehorende kleinschalige infra) Dorpsvernieuwing en -ontwikkeling Instandhouding en opwaardering van het landelijke erfgoed: steun voor studies en investeringen in het kader van het onderhoud en de restauratie, alsmede de opwaardering van het culturele erfgoed, zoals de culturele kenmerken van dorpen en plattelandslandschap; opstelling van beschermings- en beheersplannen m.b.t. Natura gebieden en andere gebieden met hoge natuurwaarde, acties om het milieubewustzijn te vergroten en investeringen in het kader van onderhoud, herstel en opwaardering van het natuurlijk erfgoed en de ontwikkeling van gebieden met een hoge natuurwaarde Maatregel inzake training voor economische actoren, in het domein van as 3 Maatregel voor skills en animatie met het oog op de voorbereiding en implementatie van een lokale ontwikkelingsstrategie

11 Prioritaire as 3: de leefkwaliteit op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie Maatregel betreffende opleiding en voorlichting voor economische actoren die werkzaam zijn op de onder as 3 vallende terreinen Maatregel betreffende verwerving van vakkundigheid en dynamisering met het oog op de opstelling en de uitvoering van een plaatselijke ontwikkelingsstrategie (studie over het betrokken gebied, acties voor voorlichting, opleiding personeel, dynamiseringsacties, )

12 Prioritaire as 4: Leader en technische bijstand Leader benadering (prioritaire as 4) Maatregelen: steun voor uitvoering van plaatselijke ontwikkelingsstrategieën, via de Leader-benadering, met het oog op het bereiken van de doelstellingen van de drie andere assen; steun voor uitvoering van samenwerkingsprojecten in relatie tot de geselecteerde doelstellingen; het beheer van een plaatselijke groep, verwerven van vakkundigheid en de dynamisering van het gebied Technische bijstand Europees netwerk voor plattelandsontwikkeling Nationaal netwerk voor plattelandsontwikkeling (wordt betoelaagd)

13 Financiële balans Minimum 10 % van de enveloppe voor as 1 en voor as 3 Minimum 25 % van de enveloppe voor as 2 Minimum 5 % van de enveloppe voor Leader as Maximum 10 % van de subsidiabele uitgaven voor de betrokken acties voor de aankoop van grond

14 Stand van zaken Verordening 1698/2005 goedgekeurd op 20 september 2005 Communautaire strategische richtsnoeren voor plattelandsontwikkeling: goedgekeurd op 20 februari 2006 Strategie voor een Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling: goedgekeurd door Vlaamse regering op 19 mei 2006 Operationeel programma: voorstellen maatregelen door beheersdiensten ingediend politieke discussie gestart

15 Communautaire strategische richtsnoeren Middelen voor as 1 zijn bestemd voor de bevordering van een sterke en dynamische Europese agrovoedingssector en zullen daarom met name naar prioriteiten als kennisoverdracht en innovatie in de voedselketen en prioritaire sectoren voor investeringen fysiek en menselijk kapitaal gaan; Middelen voor as 2 zijn bestemd voor de 3 communautaire prioriteiten: biodiversiteit en instandhouding van landbouw- en bosbouwsystemen met een hoge natuurwaarde, water en klimaatswijziging; Middelen voor as 3 moeten bijdragen tot de overkoepelende prioriteit voor het creëren van tewerkstellingsopportuniteiten inzake diversiteit en leefkwaliteit.

16 Communautaire strategische richtsnoeren Middelen voor as 4 staan ten dienste van de prioriteiten van de assen 1, 2 en 3, en vooral 3, maar zijn tevens van groot belang voor de verbetering van het bestuur (governance) en de verwezenlijking van het endogene ontwikkelingspotentieel in plattelandsgebieden; Lidstaten moeten ervoor zorgen dat de synergie maximaal benut wordt binnen en tussen de verschillende assen en tegenstellingen vermeden worden (bovendien vraagt de EU hoe andere EU-prioriteiten zoals actieplan organische landbouw, communicatie over hernieuwbare energie en klimaatswijziging, bosbouwstrategie, kunnen geïmplementeerd worden); De synergie tussen het communautaire structuur-, tewerkstellings- en plattelandsontwikkelingsbeleid moet bevorderd worden. Lidstaten moeten zorgen voor complementariteit en coherentie tussen acties die vanuit de verschillende fondsen gefinancierd worden (ESF, EFRO, ELFPO)

17 Krachtlijnen Vlaamse strategie Beschikbaar EU-budget Vlaanderen : vermoedelijk 184 mio euro Indicatieve verdeling assen: as 1: % as 2: % as 3: 10 % (waarvan min. helft Leader)

18 Krachtlijnen Vlaamse strategie Maximaal inspelen op sterktes en opportuniteiten van landbouw op vlak van economische levensvatbaarheid, sociale aanvaardbaarheid en multifunctionaliteit (o.a realiseren groene en blauwe diensten) Vlotte overgang naar nieuwe PDPO met oog voor aangegane engagementen Verhoging leef- en omgevingskwaliteiten Integratie van leefmilieu in alle assen, waar relevant Behoud en versterking werkgelegenheid

19 Krachtlijnen Vlaamse strategie Door het realiseren van groene en blauwe diensten draagt de landbouw bij tot het bereiken van milieu- en natuurdoelstellingen Landbouwers stimuleren die een bijdrage realiseren aan de doelstellingen in het kader van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water en aan de instandhoudingsdoelstellingen van de SBZ s Stimulering van een duurzaam gebruik en uitbreiding van de bosoppervlakte draagt bij tot de multifunctionele ontwikkeling van het Vlaamse platteland De instandhouding en opwaardering van het landelijk erfgoed draagt bij tot de herwaardering van dit patrimonium, en genereert ook werkgelegenheid op het platteland

20 Enkele voorgestelde maatregelen As 2: Agromilieumaatregelen: soortenbescherming: akkervogels (nieuw), weidevogels, hamsters pakketten erosiebestrijding Perceelsrandenbeheer botanisch beheer Beheer van kleine landschapselementen overeenkomsten in het kader van de mestwetgeving: BO water, natuur beheerovereenkomsten bergen van water en bevorderen van infiltratie, waterconservering (nieuw)

21 Enkele voorgestelde maatregelen compenserende betalingen Betalingen voor waterpeilaanpassing in Natura 2000 gebieden (nieuw) Betalingen voor waterberging in actieve overstromingsgebieden (nieuw) Bosbouwmaatregelen Eerste bebossing van landbouwgronden Herbebossing Stimulering ecologische bosfunctie (nieuw) Openstelling bossen (nieuw)

22 Enkele voorgestelde maatregelen As 3: BO onroerend erfgoed (nieuw) BO recreatieve ontsluiting (nieuw)

23 Relatie tot Natura2000-gebieden Beperkt: Als aparte maatregel enkel de compenserende betaling voor waterpeilaanpassing in Natura2000-gebieden

24 ?